Deze presentatie is opgesteld voor opleiders van de Commissie Watersport Opleidingen. Deze presentatie had ten doel om te informeren over de Flow-theorie en met elkaar te onderzoeken wat het toepassen van deze theorie op trainingen mogelijk voor effect zou kunnen hebben.

1. Flow @ CWO
HOE KAN DE FLOW THEORIE HELPEN BIJ TRAININGEN IV+

2. Introductie
 Hendrik Postma
 Opleider CWO
 Docent Hogeschool Arnhem en Nijmegen
 Master Nieuwe Media en Digitale Cultuur

3. Introductie
 Scriptie: “Het belang van
flow in games voor
educatie”

4. Programma
 Wat is Flow?
 8 kenmerken
 Voorbeelden
 Hoe kan Flow een rol spelen bij
trainingen?
 Hoe kan Flow toegepast worden?
 Kunnen we Flow ook meten?
Na deze workshop:
• Weet je wat Flow is, wat
het effect ervan kan zijn
en wat nodig is om Flow
te bereiken
• Kan je Flow toepassen in
trainingen
• Kan je trainers begeleiden
op basis van de
kenmerken

5. Wat is Flow?
 De psychologie van de
optimale ervaring
 Csikszentmihalyi vindt hierin
het antwoord op de vraag
wat ons echt gelukkig maakt
 Heeft jaren lang onderzoek
gedaan onder
ervaringsdeskundigen

6. Wat is Flow?
 “The best moments in our
lives are not the passive,
receptive, relaxing times…
The best moments usually
occur if a person’s body or
mind is stretched to its
limits in a voluntary effort to
accomplish something
difficult and worthwhile.”

7. “
”
“A state in which people are
so involved in an activity that
nothing else seems to
matter;
Csikszentmihalyi, 1990

8. Voorbeeld
“People are awesome”
 https://www.youtube.com/watch?v=23QOy9Q2qNI

9. 8 kenmerken van Flow
 Volledige concentratie op de taak
 Duidelijk doel en beloning in mentale en directe feedback
 Besef van tijd verandert (versnellen of vertragen van tijd)
 De ervaring is intrinsiek belonend
 Moeiteloosheid en gemak
 Balans tussen uitdaging en vaardigheden
 Acties en bewustzijn worden één, verliezen van
zelfbewustzijn
 Er is een gevoel van controle over de taak / boot

11. Wanneer heb jij Flow ervaren?
15 min.
 Maak groepjes met iemand waar je al vaker mee samen hebt
gezeild of training hebt gegeven.
 Bespreek de momenten die jullie persoonlijk dan wel
gezamenlijk hebben ervaren waar sprake was van Flow.
 Beschrijf aan elkaar wat je ervaarde en wat dit met je deed
 Analyseer met elkaar deze situaties en achterhaal of je
overeenkomsten ziet met de kenmerken
 Wat missen we nog?

12. Benoem de aanvullingen
 Zijn er aanvullingen op kenmerken van Flow?
 Wat was er nodig om in de Flow te raken?
 Waar had je wel en niet invloed op?
 Zijn er situaties beschreven waar je als trainer toeschouwer was van
zeilers in de flow?

13. Randvoorwaarden om Flow te bereiken
 Duidelijk doel
 Volledige concentratie op de taak
 Activiteit is vrijwillig
 Intrinsieke motivatie en beloning
 Directe feedback

14. Balans uitdaging en
vaardigheden
Te veel uitdaging voor de skills die je
hebt = opwinding en angst
Te weinig uitdaging voor je niveau =
controle, ontspanning of zelfs verveling

15. Samen in de flow
De ervaring wordt intenser
wanneer deze gedeeld wordt
met een partner van
vergelijkbaar niveau

16. Samen niet in de flow
Wanneer het niveau te veel
verschilt is het lastig om me
dezelfde uitdaging toch in de
flow te komen

17. Vertaald naar educatie:
 Veel en hard trainen zorgt voor meer skills,
 Waardoor iemand meer uitdaging kan hebben
 Deze optelsom zorgt voor een hogere mate van Flow
 Waardoor er meer focus is
 Waardoor iemand beter presteert
 Waardoor iemand sneller, meer en betere skills ontwikkeld
 Waardoor iemand er meer plezier in krijgt en meer zelfvertrouwen
 Waardoor er meer uitdaging aan kan
 Enz.
 Flow in educatie kan daarom een positief effect hebben op de
leerresultaten

18. Waar hebben we invloed op?

19. Hack the Flow-state
(Steven Kotler)
20 Triggers waarmee we flow beïnvloeden:
 Focus: Flow volgt focus. Dus verwijder alles wat af kan leiden
 Risico: verhoogt adrenaline en het gaat ergens om
 Dynamische omgeving: nooit dezelfde situatie, constant veranderend
 Uitdaging vs Vaardigheid
 Constant merkbare progressie (belonend)
 Afgesloten ruimte (bevorderd immersie, onderdompeling)
 Aaneengesloten momenten (trainingsweek)
 Maak het fun, competitie bevorderd focus

20. Hoe kunnen we Flow toepassen?
 In groepen van 4/5: 20 min delen van elkaars ervaringen, stel
elkaar de vraag:
 Waar komen we zelf flow tegen tijdens trainingen?
 Wat was er voor nodig om dat te bereiken?
 Hoe kunnen we onze trainingen verbeteren met deze
kennis?
 Presenteer je bevindingen

21. Kunnen we dit ook
meten?
Als dat namelijk kan, dan is er
beter te sturen op de flow-
status tijdens de training…

22. Hoe kunnen we flow meten?
 In groepen van 4/5: 20 min brainstormen
 Bedenk zo veel mogelijk manieren waarop de flow-status
“meetbaar” is
 Wat zou dit betekenen voor een balanceerde opbouw van
je training?
 Hoe gaan we om met verschillen in niveaus?
 Presenteer je bevindingen na afloop

23. Dank voor de aandacht!
Tips of vragen? henkpostma@gmail.com| 06-414 818 40