Obnizenie wymiaru czasu pracy nastepuje z reguly w drodze porozumienia stron stosunku pracy lub tez,...

1. Obnizenie wymiaru czasu pracy na zadanie pracownika
Obnizenie wymiaru czasu pracy nastepuje z reguly w drodze porozumienia stron stosunku pracy lub
tez, wprowadzane jest w drodze wypowiedzenia zmieniajacego przez pracodawce. Przepisy kodeksu
pracy przewiduja jednakze sytuacje, w ktorej to pracownik moze zadac obnizenia wymiaru czasu
pracy, a pracodawca ma obowiazek sie do tego wniosku zastosowac.
Rynek pracy staje sie coraz bardziej elastyczny. Pracownicy maja wiele mozliwości, aby pogodzic
zycie zawodowe z prywatnym. Czesto jednak nie sa na tyle dobrze poinformowani, zeby ze swoich
praw korzystac - mowi Daniel Predkopowicz, koordynator projektu AlterPraca.pl. Teraz mloda mama,
osoba niepelnosprawna, czy mieszkaniec malej miejscowości nie sa pozbawieni mozliwości
zarobkowania, poniewaz moga skorzystac z alternatywnych form zatrudnienia.
Zgodnie z art. 186[7] kodeksu pracy pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego moze zlozyc
pracodawcy wniosek o obnizenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie nizszego niz polowa wymiaru
czasu pracy w okresie, w ktorym moglby korzystac z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiazany
uwzglednic wniosek pracownika.
Zalety obnizenia wymiaru czasu pracy
Uprawnienie to stwarza atrakcyjne mozliwości godzenia pracy zawodowej z opieka nad malym
dzieckiem. Obnizenie wymiaru czasu pracy pozwala spedzic wiecej czasu z dzieckiem, co jest bardzo
cenne z punktu widzenia jego prawidlowego rozwoju, a jednocześnie umozliwia zarabianie i
zachowanie pozycji na rynku pracy - mowi Magdalena Karwowska, mloda mama aktywna zawodowo.
Korzystanie z https://netidea.pl/ obnizenia wymiaru czasu pracy pozwala rowniez na unikniecie
trudności, jakie czesto napotyka pracownik powracajacy do pracy po dlugim okresie urlopu
wychowawczego.
Pracownicy uprawnieni
Z prawa do obnizenia wymiaru czasu pracy moga korzystac pracownicy uprawnieni do urlopu
wychowawczego. Dotyczy to zatem osob, ktore:
- sa zatrudnione na podstawie stosunku pracy,
- posiadaja przynajmniej sześciomiesieczny staz pracy, przy czym wlicza sie do niego wszystkie
okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, bez wzgledu na wystepujace miedzy nimi
ewentualne przerwy,
- sprawuja opieke nad dzieckiem do lat czterech.

2. Jezeli oboje rodzice sa uprawnieni do urlopu wychowawczego wowczas z prawa do obnizenia
wymiaru czasu pracy moze korzystac tylko jedno z nich.
Zastosowanie w praktyce
Z prawa do obnizenia wymiaru czasu pracy mozna korzystac w okresie, w ktorym pracownik lub
pracownica moglaby korzystac z urlopu wychowawczego. Oznacza to, ze mozna z niego korzystac
maksymalnie przez okres trzech lat na jedno dziecko. Gorna granica jest ukonczenie przez dziecko
lat czterech. Korzystanie z prawa do obnizenia czasu pracy nie wyklucza korzystania w urlopu
wychowawczego, choc oczywiście z obu uprawnien nie mozna korzystac jednocześnie. Mozliwe
jest jednak, ze pracownik np. najpierw przez rok korzysta z urlopu wychowawczego, a nastepnie
powraca do pracy, ale w obnizonym wymiarze czasu pracy i w obnizonym wymiarze czasu pracy
pracuje przez kolejne dwa lata, az do konca okresu, w ktorym przysluguje prawo do urlopu
wychowawczego.
Mozliwa jest rowniez sytuacji odwrotna – pracownik najpierw przez pewien czas korzysta z prawa
do obnizenia strony internetowe uk wymiaru czasu pracy, a nastepnie sklada wniosek o udzielenie
mu urlopu wychowawczego. Kacznie z obu uprawnien nie bedzie mozna jednak korzystac w
wymiarze przekraczajacym 3 lata na jedno dziecko. Warto rowniez wspomniec, ze obnizenie
http://web.pc.pl/ wymiaru czasu pracy w trybie art. 1867 k.p. nie wyklucza korzystania przez
pracujaca mame z prawa do platnych przerw na karmienie dziecka piersia. Jezeli zatem po obnizeniu
wymiaru czasu pracy dobowy wymiar czasu pracy pracownicy nadal wynosi przynajmniej 6 godzin,
mama bedzie miala prawo do dwoch polgodzinnych przerw na karmienie dziecka piersia. Jezeli po
obnizeniu wymiaru czasu pracy pracownica pracuje mniej niz 6 godzin na dobe, ale nie mniej niz 4,
to przysluguje jedna polgodzinna przerwa na karmienie.
Mozliwy stopien obnizenia wymiaru czasu pracy
Obnizenie wymiaru czasu pracy moze nastapic do polowy pelnego wymiaru czasu pracy. Pracownik
nie moze zatem zadac obnizenia wymiaru czasu pracy do wymiaru nizszego niz pol etatu. W
pozostalym zakresie od pracownika zalezy o ile wymiar czasu pracy ulegnie obnizeniu –
ustawodawca nie wprowadzil w tym zakresie zadnych dalszych ograniczen. Pracownik moze zatem
zadac obnizenia wymiaru czasu pracy o np. godzine dziennie, o 20%, do 3/4 etatu czy do polowy
etatu. Obnizenie wymiaru czasu pracy bedzie sie jednak laczylo z proporcjonalnym obnizeniem
wynagrodzenia.
Tryb obnizenia

3. Obnizenie wymiaru czasu pracy nastepuje na wniosek pracownika. Ustawodawca nie wskazal, w
jakim terminie pracownik powinien ten wniosek zlozyc. Optymalne byloby jednak zlozenie wniosku z
odpowiednim, na przyklad dwutygodniowym wyprzedzeniem, tak aby pracodawca mogl podjac
dzialania majace na celu zapewnienie prawidlowego dzialania zakladu pracy po obnizeniu przez
pracownika wymiaru czasu pracy. Chociaz przepisy nie reguluja tego wyraznie nalezy przyjac, ze
wniosek powinien zostac zlozony na piśmie, ze wskazaniem od kiedy i przez jaki okres pracownik
chce korzystac z obnizonego wymiaru czasu pracy, oraz o ile wymiar czasu pracy obnizyc.
Nowelizacja zabezpieczajaca interesy pracownika
W dniu 1 stycznia 2009 r. weszly w zycie przepisy, ktore bardzo wzmacniaja sytuacje pracownika
korzystajacego z prawa do obnizenia wymiaru czasu pracy. Zgodnie z nowododanym art. 186[8]
kodeksu pracy pracodawca nie moze wypowiedziec ani rozwiazac umowy o prace w okresie od dnia
zlozenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obnizenie wymiaru
czasu pracy do dnia powrotu do nieobnizonego czasu pracy, nie dluzej jednak niz przez laczny okres
12 miesiecy. Pracodawca bedzie mogl wypowiedziec umowe o prace w razie upadlości i likwidacji
pracodawcy oraz w razie gdy zachodza przeslanki do rozwiazania umowy o prace bez wypowiedzenia
z winy pracownika (czyli tzw. rozwiazania dyscyplinarnego). U pracodawcow zatrudniajacych co
najmniej 20 pracownikow dopuszczalne bedzie rowniez wypowiedzenie takiemu pracownikowi
umowy o prace w razie zwolnien grupowych w trybie art. 5 ust. 1 ustawy o szczegolnych zasadach
rozwiazywania stosunkow pracy z pracownikami z przyczyn niedotyczacych pracownikow. Jezeli
zwolnienia z przyczyn niedotyczacych pracownikow beda sie odbywac w trybie tzw. zwolnien
indywidualnych, a pracownik jest reprezentowany przez zakladowa organizacje zwiazkowa, wowczas
wypowiedzenie bedzie moglo byc dokonane, jezeli zakladowa organizacja zwiazkowa reprezentujaca
pracownika nie zglosi sprzeciwu.
Obnizenie wymiaru czasu pracy jest sposobem na uelastycznienie czasu pracy. Pracownik chcacy
pozostac aktywnym zawodowo ma wiec wybor i moze skorzystac z prawa do alternatywnego
wykorzystania urlopu wychowawczego i obnizenia wymiaru czasu pracy. Juz dziÅ› w praktyce jest
dosyc czesto stosowany, jako sposob na godzenie zycia zawodowego i rodzinnego - mowi Daniel
Predkopowicz.
Wiecej informacji znajdziesz w wortalu www.alterpraca.pl oraz pod numerem infolinii 0 801 722 220
- dyzury ekspertow w kazdy wtorek w godz. 12.30 -14.00 oraz we czwartki w godz. 16.00-17.30
Autor: dr Monika Latos - Milkowska | ekspert projektu AlterPraca.pl, Uniwersytet Warszawski
http://www.prawopracy.org/content/view/174/16/