Boletín do ENDL do CEIP de Randufe (Tui). Nº 78, marzo de 2019.

1. Boletín do Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística
CEIP de Randufe Nº 78 marzo de 2019
Non sen a miña lingua (por Marta Dacosta )
Non son a única que, en múltiples ocasións, ten posto en para-
lelo a situación da muller e a situación da minorizada lingua galega.
Ao fin e ao cabo, estamos a falar nos dous casos de desigualdade. E
fronte a estas inxustizas vimos empregando desde hai anos diferen-
tes ferramentas.
No ámbito da procura da igualdade de trato e oportunidades, do
respecto dos dereitos das mulleres temos reclamado: accións positi-
vas, visibilización, romper co teito de cristal e afastarse do chan pega-
ñento, respecto, que non nos traten coma meniñas porque somos
mulleres intelixentes e con capacidade plena para defendernos e de-
cidirmos…
Deámoslle a volta. Poñamos un espello. A nosa lingua tamén é
unha lingua madura e capaz que só precisa afastarse do chan pega-
ñento que a deixa dentro da casa, romper o teito de cristal que a impi-
de acadar ámbitos como a ciencia ou o cine, estar máis visíbel en to-
dos os espazos, accións positivas que a convirtan no que sempre foi,
a nosa lingua, na aldea e na cidade, na casa e na rúa, na escola e no
patio, nun mostrador ou nunha manifestación.
Igual que non podo entender que unha persoa que se autocuali-
fica de ecoloxista e/ou naturalista e que loita pola supervivencia das
especies dos diferentes reinos que habitan o planeta non use a nosa
lingua, tampouco podo entender que as que se nomean feministas
non reparen nesta inxustiza e non actúen tamén contra dela…
Artigo completo en:
https://www.sermosgaliza.gal/opinion/marta-dacosta/non-sen-a-mina-
lingua/20190316103625077138.html

2. SENÓN E SE NON
SENÓN non é o mesmo que SE NON. Ao falarmos pódenos resultar indiferente e os oídos que escoiten
non van notar diferenza, porén na escrita cambia o conto... e moito.
SENÓN usámolo en oracións negativas que opoñen unha idea e a súa contraria:
Ela no quere molestarte, senón axudarte.
Non veñas correndo, senón amodo.
Non mires para a tele, senón para o libro.
Usámolo tamén en oracións negativas para dar énfase. Neste caso pode ser substituído por máis que:
Non achega nada senón estorbar (non achega nada máis que estorbar).
Non fala con ninguén, senón contigo (non fala con ninguén máis que contigo).
Non serve senón para enfadarse (non serve máis que para enfadarse).
E tamén pode indicar exclusión e neste caso equivale a agás (e pode ser substituído):
Remataron a obra senón o pintura (remataron a obra agás a pintura).
Fixeron todos os deberes senón Roberto (fixeron todos os deberes agás Roberto).
Chegaron a tempo senón (agás) Laura, que perdeu o autobús.
En troca, SE NON son dúas palabras, a condicional SE e a negación NON:
Non o comas, se non che gusta.
Se non o fas hoxe tes que facelo mañá.
Ponte a estudar, se non non vas aprobar.
Se non é por Messi o
Barça perdía co Sevilla.
O can non vai con nin-
guén, senón con ela.
AGÁS é unha palabra que ten moitos sinóni-
mos. Algúns deles son: EXCEPTO, CON EXCEP-
CIÓN DE, A EXCEPCIÓN DE, BARDANTE,
FÓRA, MENOS, QUITADO, QUITANDO, SACA-
DO, SACANDO, SALVO, TIRANTE,...