Penggal 2

2. Daya yang dihasilkan daripada putaran
bumi di atas paksinya yang
menyebabkan tiupan angin akan
terpesong, iaitu angin bertiup ke kiri di
hemisfera utara dan bertiup ke kanan di
hemisfera selatan.

3. i. Angin Monsun Timur Laut yang bertiup
pada bulan November hingga Mac.
(Angin Monsun Musim Sejuk)
ii. Angin Monsun Barat Daya yang bertiup
pada bulan Mei hingga September.
(Angin Monsun Musim Panas)

4. i. Kegiatan perikanan terjejas kerana angin
monsun timur laut menyebabkan laut bergelora
di Laut China Selatan. Nelayan tidak dapat
turun ke laut terutamanya nelayan pinggir
pantai.
ii. Menggalakkan aktiviti pelancongan seperti
acara 'Monsun Cup'. Banyak peminat perahu
layar akan berkunjung ke Kuala Terengganu
semasa angin monsun timur laut.

5. i. Berlakunya banjir akibat curahan hujan lebat yang
dibawa bersama-sama semasa berlakunya tiupan
angin monsun, terutamanya semasa angin monsun
timur laut dan banyak negeri di Pantai Timur
Semenanjung Malaysia ditenggelami air.
ii. Berlaku banyak kejadian tanah runtuh
terutamanya di kawasan lereng bukit dan tanah
tinggi yang diterokai oleh aktiviti manusia seperti
pembinaan lebuh raya dan jalan raya, pertanian
dan petempatan.

6. Bulan J F M A M J J O S O N D
Suhu
(oC)
25 26 24 24 22 21 21 21 25 25 24 24
Hujan
(mm)
6 8 15 23 18 7 4 5 6 8 13 10

8. i. Min suhu pada tahun 2016 ialah 23.5 oc dengan
julat suhunya sebanyak 5 oc. Min suhu
maksimum ialah 26 oc yang dicatatkan pada
bulan Februari dan min suhu minimum ialah 21
oc yang dicatatkan pada bulan Jun, Julai dan
Ogos.
ii. Jumlah hujan yang diterima pada tahun 2016
ialah 123 mm. Jumlah hujan maksimum turun
pada bulan April, iaitu 23 mm. Jumlah hujan
minimum turun pada bulan Julai, iaitu 4 mm.

9. Secara keseluruhan, jika dilihat dari segi taburan
hujan, kawasan ini tidak sesuai dijadikan kawasan
pertanian kerana jumlah air hujan yang tidak
mencukupi, iaitu purata 123 mm sahaja pada tahun
2016. Namun, jika dilihat dari segi taburan suhu,
min suhu sebanyak 23.5 oc menjadikan kawasan ini
sesuai dijadikan kawasan pertanian.

10. Kegiatan pertanian boleh dijalankan pada
awal dan akhir tahun kerana suhu agak
tinggi pada masa itu. Contohnya, gandum
boleh disemai, tumbuh dan dituai pada masa
itu. Bagi tujuan ini, sistem pengairan yang
baik harus diwujudkan di kawasan tersebut.

11. Pada pertengahan tahun pula, walaupun kegiatan
pertanian masih boleh dijalankan, namun jenis
tanaman adalah seperti sayur-sayuran dan buah-
buahan berhawa sederhana sahaja. Hal ini
disebabkan suhu yang agak rendah dalam tempoh
tersebut, iaitu 21 oc. Sistem pengairan yang baik
dapat menjamin pengeluran hasil pertanian yang
memuaskan.

12. Pulau haba berlaku apabila suhu di pusat
bandar lebih tinggi daripada suhu di kawasan
pinggir bandar. Hal ini berlaku akibat daripada
aktiviti manusia seperti pelepasan asap
kenderaan, pembakaran terbuka dan
pembakaran bahan api fosil. Fenomena ini
sering terjadi di kawasan bandar seperti Kuala
Lumpur dan Johor Bahru.

13. Bandar yang sesak dengan kenderaan cenderung
mengalami kejadian pulau haba akibat asap yang
banyak dikeluarkan oleh kenderaan tersebut. Asap
yang dikeluarkan itu mengandungi karbon dioksida
yang boleh meningkatkan suhu bandar lalu
membentuk pulau haba. Karbon dioksida yang
dikeluarkan oleh asap kenderaan akan menyerap
cahaya matahari dan meningkatkan bahang bumi.

14. Pembakaran bahan api fosil dalam aktiviti
perindustrian seperti petroleum dan gas asli
boleh meningkatkan suhu bandar. Bahan api
fosil dibakar untuk menggerakkan mesin atau
jentera kilang bagi membolehkan proses
pengeluaran berjalan dengan lancar.
Pembakaran bahan api fosil akan membebaskan
gas karbon yang boleh meningkatkan suhu
bandar.

15. Selain itu, pembakaran terbuka turut
meningkatkan suhu bandar. Pembakaran
terbuka yang dilakukan oleh pihak yang tidak
bertanggungjawab seperti membakar sampah
sarap dan kawasan hutan akan menyebabkan
kandungan asap dan gas karbon bertambah di
ruang atmosfera.

16. Pembangunan yang dilaksanakan di kawasan bandar
menyebabkan banyak pokok terpaksa ditebang.
Penebangan pokok akan mengurangkan tumbuh-
tumbuhan hijau di bandar. Kekurangan kawasan hijau
ini akan menghilangkan peranan tumbuh-tumbuhan
sebagai pelindung dan pembekal wap air di udara
untuk mengekalkan kelembapan udara. Lama-
kelamaaan, suhu bandar akan meningkat lalu
membentuk pulau haba.

17. Sebahagian besar permukaan bumi di kawasan
bandar telah diturap untuk membina bangunan
dan jalan raya. Oleh itu, air tidak dapat meresap ke
bawah tanah untuk menyejukkan permukaan bumi.
Selain itu, permukaan bumi yang berturap boleh
menyerap haba dan meningkatkan pemanasan
bumi. Keadaan ini menyebabkan kejadian pulau
haba berlaku di kawasan bandar.

18. Menguatkuasakan undang-undang sedia ada
supaya dapat mengurangkan masalah pulau
haba. Melalui penguatkuasaan undang-undang,
sesiapa yang melakukan kegiatan yang
menyalahi undang-undang sehingga
menyebabkan kejadian pulau haba boleh
didenda atau dipenjarakan atau kedua-duanya
sekali.

19. Kempen juga dapat dilaksanakan untuk mengurangkan
masalah pulau haba. Kempen dapat menimbulkan
kesedaran dan menanam sikap bertanggungiawab dalam
diri individu dan masyarakat untuk menjaga alam
sekitar daripada dicemari. Pihak kerajaan, swasta dan
NGO harus bekerjasama untuk menjayakan setiap
kempen tersebut. Antara kempen yang dapat
dilaksanakan termasuklah kempen berkongsi kereta dan
kempen 'Satu Rumah Satu Pokok'.

20. Pendidikan juga boleh diberikan kepada pelajar
dan remaja tentang kesan kejadian pulau haba
melalui pengajaran mata pelajaran Kajian
Tempatan, Geografi, Pendidikan Sivik dan
Kewarganegaraan dan Sains. Dengan cara ini,
mereka dapat mengetahui keseriusan masalah
tersebut dan mengambil usaha-usaha untuk
menjaga alam sekitar dalam kehidupan harian
mereka.

21. Menggunakan sumber tenaga yang mesra alam.
Penggunaan sumber tenaga mesra alam dapat
mengurangkan peningkatan suhu bumi. Antara
sumber tenaga mesra alam yang boleh digunakan
termasuklah tenaga solar dan tenaga hidro. Sumber
tenaga ini dapat mengekalkan kualiti udara pada
tahap yang baik kerana tidak mengeluarkan asap
dan gas karbon yang merupakan punca kejadian
pulau haba.

22. Memperbanyakkan kawasan hijau di bandar. Pokok
berfungsi sebagai penyerap karbon dioksida yang
dilepaskan daripada asap kenderaan dan kilang.
Gas karbon dioksida merupakan perangkap haba di
kawasan bandar. Pokok juga akan membebaskan
oksigen semasa proses fotosintesis dan wap air
semasa sejat peluhan ke ruang udara. Proses-proses
yang berlaku tersebut dapat menyederhanakan
suhu di bandar.

23. i. Lebuhraya Utara-Selatan.
ii. Lebuh Raya Karak-Kuala Lumpur.
iii. Lebuh Raya Persekutuan.

24. i. Memudahkan dan mempercepatkan penghantaran
bahan mentah dan sumber alam seperti galian dan
hasil hutan dari kawasan pedalaman ke kilang
pemprosesan.
ii. Memudahkan pemasaran hasil pengeluaran. Dengan
adanya lebuh raya, hasil pertanian dapat diangkut
dan dipasarkan dengan cepat ke kawasan bandar dan
seterusnya boleh meningkatkan pendapatan
penduduk.

25. i. Menyebabkan kejadian hakisan dan tanah
runtuh di lereng bukit yang mengalami
proses pemotongan dan penarahan.
ii. Memusnahkan kawasan tadahan air akibat
penebangan tumbuhan hutan di kawasan
tanah tinggi sehingga mengurangkan kadar
resapan air.

26. i. Membina tembok yang dilengkapi dengan sistem
perparitan di cerun bukit akan dapat
mengurangkan kesan hakisan dan kejadian
tanah runtuh.
ii. Kawasan cerun bukit dilandaikan dan tebing
curam kaki bukit ditarah untuk mengurangkan
kecerunan jalan raya dan mengelakkan daripada
berlakunya tanah runtuh yang teruk.

27. i. Industri pemprosesan seperti mengetin ikan
dan mengetin nanas.
ii. Industri deşa seperti membuat kraf tangan.
iii.Industri ringan seperti membuat pakaian dan
tekstil.
iv.Industri pembuatan keropok dan ikan masin.
v. Industri pembuatan jeruk buah-buahan.

28. Pencemaran udara. Pencemaran udara
paling ketara di kawasan perindustrian.
Hal ini berlaku kerana kilang
membebaskan banyak gas, debu, dan
asap ke udara.

29. Pencemaran air. Kegiatan perindustrian yang
ekstensif telah mendorong banyak pengusaha
kilang membuang Sisa buangan bertoksik ke dalam
sungai untuk menjimatkan kos pelupusan dan
perawatan. Pembuangan Sisa toksik yang
mengandungi raksa, timah hitam, kadmium dan
asbestos ke dalam sumber air di kawasan
perindustrian telah mengancam kesihatan
penduduk yang tinggal berhampiran.

30. Pencemaran tanah. Sisa buangan toksik
yang dibuang di kawasan terbuka akan
meresap ke dalam tanah dan mencemari
tanah

31. Hujan asid. Gas pencemar udara seperti
sulfur dioksida akan bertindak balas
dengan air hujan dan turun sebagai
hujan asid. Hujan asid akan
melunturkan warna bangunan dan
merosakkan badan kenderaan.

32. Kemusnahan hidupan akuatik. Ekosistem
marin dan hidupan akuatik akan musnah
berikutan pencemaran air. Malah, manusia
yang mengambil ikan dan udang yang telah
diracuni oleh merkuri turut mengalami
masalah kesihatan.

33. Peningkatan suhu setempat. Kehadiran gas
pencemar udara seperti karbon dioksida
menghalang pembebasan bahang cahaya
matahari keluar dari atmosfera. Kesannya,
udara panas akan terperangkap di atmosfera
dan meningkatkan suhu bumi. Kehidupan
penduduk menjadi tidak selesa.

34. Penguatkuasaan undang-undang di
bawahAkta Kualiti Alam Sekeliling 1974.
Pengusaha yang didapati mengakibatkan
pencemaran alam sekitar akan dikenakan
tindakan seperti denda, hukuman penjara
dan penggantungan lesen operasi.

35. Penempatan semula kilang di kawasan yang
jauh dari sungai dan kawasan petempatan
penduduk.

36. Pemantauan berterusan terhadap pelupusan
sisa buangan oleh pengusaha bagi
memastikan pelupusan sisa buangan
dilakukan secara teratur, sistematik dan
selamat.

37. Mewajibkan pengusaha kilang merawat sisa
buangan terlebih dahulu sebelum dialirkan
ke sungai, meninggikan cerobong asap
kilang atau memasang alat penapis asap
pada cerobong asap kilang.

38. Menggesa pengusaha kilang mewujudkan
kawasan hijau dengan menanam
pokokpokok di sekitar kawasan kilang untuk
memerangkap habuk dan debu serta
menyerap karbon dioksida di udara.

39. Menggalakkan penggunaan sumber tenaga
yang mesra alam dalam kalangan
pengusaha dan penduduk. Contohnya,
menggunakan tenaga hidro untuk
menggerakkan jentera dan menggunakan
petrol tanpa plumbum dalam kenderaan.

40. Menggalakkan pengusaha menggunakan
teknologi kitar semula untuk mengubah
bahan buangan kepada sesuatu yang
berguna. Contohnya, hampas kelapa sawit
dapat digunakan untuk menjana tenaga
biojisim.

41. Menjalankan kempen untuk memupuk
kesedaran dalam kalangan pengusaha dan
penduduk tentang kepentingan menjaga
alam sekitar serta mengadakan
gotongroyong untuk membersihkan kawasan
perumahan dan kawasan perindustrian.

42. Empat negara yang menyertai AFTA pada
permgkat awal penubuhannya ialah
Malaysia, Singapura, Thailand dan
Indonesia.

43. Memudahkan pemasaran barangan tempatan.
Penyertaan Malaysia dalam AFTA telah
membolehkan negara ini memasarkan barang
keluarannya dengan mudah. Contohnya, syarikat-
syarikat dari Malaysia dapat memasuki pasaran
ASEAN yang mempunyai jumlah penduduk
seramai 530 juta orang dengan lebih mudah dan
seterusnya membantu menaikkan syer pasaran
untuk produk keluaran mereka.
Faedah

44. Pilihan pelbagai barangan yang luas.
Pengguna di Malaysia mendapat faedah
daripada pilihan barangan yang pelbagai dan
banyak di pasaran pada harga yang murah
atau kompetitif memandangkan AFTA
mengamalkan konsep pengurangan tarif atau
penghapusan tarif ke atas barangan keluaran
negara ASEAN.
Faedah

45. Mewujudkan peluang pekerjaan. Perdagangan yang
aktif dalam kalangan negara ASEAN
menggalakkan pertumbuhan sektor perindustrian
dan pertanian. Keadaan seterusnya menggalakkan
kemunculan pelbagai aktiviti ekonomi hiliran
dalam sektor tersebut. Kesannya, banyak peluang
pekerjaan dapat diwujudkan untuk penduduk
tempatan. Pendapatan penduduk dan negara secara
keseluruhan akan meningkat.
Faedah

46. Kemasukan barang import mewujudkan persaingan
dengan barang tempatan. Persaingan yang sengit ini
memerlukan pengusaha tempatan untuk
mengeluarkan produk berkualiti pada kos yang murah
supaya dapat dijual pada harga yang kompetitif.
Pengusaha yang gagal berbuat demikian terutamanya
pengusaha IKS yang mempunyai keupayaan kewangan
dan teknologi yang terhad mungkin terpaksa menutup
operasinya. Oleh itu, pertumbuhan industri tempatan
akan terjejas.
Masalah

47. Masalah pelambakan barang. Malaysia turut
menghadapi masalah pelambakan barang
memandangkan kemasukan barang dari negara
anggota AFTA tidak boleh disekat. Barang
lambakan ini biasanya kurang berkualiti dan lebih
murah. Keadaan ini pasti menjejaskan daya saing
produk tempatan selain menjejaskan imej sebagai
negara pengeluar barangan bermutu tinggi.
Masalah

48. Kebakaran hutan. Bagi mengatasi masalah
kebakaran hutan di Kalimantan dan Sulawesi,
Indonesia, satu perjanjian yang dikenali sebagai
ASEAN Agreement on Transboundary Haze
Population telah ditandatangani pada bulan Jun
2002. Penyaluran dana, bantuan kepakaran dan
teknikal juga diberikan oleh negara lain untuk
mengatasi masalah kebakaran hutan di negara
tersebut.

49. Pemanasan global. Protokol Tokyo dibentuk
bagi menggambarkan komitmen negara di
dunia untuk mengurangkan pembebasan gas
rumah hijau.

50. Pencemaran merentas sempadan. Aktiviti pembakaran hutan di
negara anggota telah menyebabkan kejadian jerebu yang turut
memberi kesan kepada negara lain. Contohnya, kejadian
kebakaran hutan di Indonesia telah menyebabkan kejadian
jerebu di Malaysia, Singapura dan Thailand. Oleh itu, Deklarasi
Stockholm telah diwujudkan untuk menggandakan usaha bagi
melindungi sumber alam dan mengurangkan pencemaran
dalam aktiviti pembangunan. Deklarasi Langkawi pula
merupakan satu persetujuan yang dicapai semasa mesyuarat
ketua-ketua kerajaan negara-negara Komanwel di Malaysia
tentang pengurusan alam sekitar.

51. Bencana alam. Kejadian bencana alam seperti
banjir, tsunami, gempa bumi dan ribut taufan telah
ditangani bersama-sama oleh negara anggota
melalui penghantaran bantuan perubatan,
kewangan dan pasukan penyelamat ke negara yang
ditimpa bencana alam.

52. Penipisan lapisan ozon. Bagi menangani
masalah pemanasan global, Protokol Montreal
telah diwujudkan bagi menunjukkan
komitmen negara di dunia untuk
mengurangkan penggunaan bahan
klorofluorokarbon (CFC).

53. Fenomena EI-Nino. Bagi mengatasi fenomena
EI-Nino, satu persidangan telah diadakan
semasa Konvensyen. Perubahan Iklim dan
Cuaca semasa Sidang Kemuncak Bumi di Rio
de Janeiro pada bulan Jun 1992 selain
menjalankan penyelidikan dan pembangunan
serta perkongsian teknologi untuk mengatasi
fenomena tersebut.