Ekoizpenetan erabiliko dugun interakzioaren inguruko lanketa.

1. 1
TESTUEN LANKETA
Modalizazioa
Modalizazioa da gure iritziari nahi dugun kutsua emateko bidea: ziurtasuna, zalantza, posibilitatea... Kutsu
hori ematean,geure buruanahizbesteenainplikatuahal dugu,alaez.
Zer adierazi nahi du bakoitzak?
Irakurri ondokoesaldiaketapentsatu:zeradierazi nahi dubakoitzak?
 Zalantzarikgabedroga guztiakkaltegarriakdira.
 Droga guztiakkaltegarriak ote?
 Drogakkaltegarriakizan daitezke.
 Ezinbestekoada drogariburuzko legea berrikustea.
 Ez dut zalantza-izpirik...
 Zalantzarikgabe,droga guztiakdira kaltegarriak.Horretan zeukere ez duzu...
 Zalantzarikgabe,droga guztiakdira kaltegarriak.Eta hori drogazaleekere badakite...
Inplikazioa agertzeko ere gradu asko daude. Alderatu segidako bi adibideok (erreparatu beltzez ageri diren
hitzei) etaesan:nolakoinplikazioaadieraztendubakoitzak?
 Asko eta asko ziur gaudedroga guztiakkaltegarriakdirela.
 Zenbaitek uste du,droga bakanenbatzukkaltegarriakdirela.
Nola modalizatu,nola graduatu?

2. 2
Hona zenbaitgomendioidazleakhartubeharrekoak:
a) Ez modalizatu beste hizkuntzenerara.
Gaztelaniaz, adibidez, “Me podría pasar la sal, por favor” esatean zera esan nahi da: “Páseme la sal, por
favor”; eta ez “¿Puede o no puede pasarme la sal? Lehen esaldi hartan ahalerak modalizatu egin du
agindua, alegia, posibilitatearen kutsua eman dio, solaskidea ez baitago behartuta agindua betetzera.
Horrekez du esannahi,inondikere,euskarazeraberdineanmodalizatubehardugunik.Alegia:
Pasa zeniezadakegatza,mesedez?
Horrenordez,egokiagoakdira:
Pasatuko aldidazu gatza,mesedez?
Gatza pasatzerikbai?
Gatza pasako?
Pasatugatza,mesedez.
b) Graduatu inplikazioa
Zehaztasunez hitz egingo badugu, neurriko graduatzailea erabili beharko dugu. Erreparatu ondoko
adibideetan ageri diren graduatzaileei eta haien arteko aldeari. Era berean, jarri arreta aditzaren
kokaguneari (alderatu h etai adibideak,etaa-d bitartekoakaurreragokoekin).
a) Irakasleguztiekdiote komikia kaltegarria dela.
b) Irakaslegehienek diotekomikia kaltegarria dela.
c) Irakaslegehientsuenekdiote komikia kaltegarria dela.
d) Irakasleaskok eta askok dio komikia kaltegarria dela.
e) Hainbatirakaslekkomikia kaltegarria dela dio.
f) Zenbaitirakaslek komikia kaltegarria dela dio.
g) Irakaslegutxi batzuek komikia kaltegarria dela diote.
h) Irakaslebakanenbatzuek komikia kaltegarria dela diote.
i) Irakaslebakanenbatzuek diote komikia kaltegarria dela.
j) Irakaslebakarren batek komikia kaltegarria dela dio.
k) Ez dago irakaslerikkomikia kaltegarria dela dionik.

3. 3
Bada alderik graduatzaile batetik bestera. Ondorengo bi esaldietan, adibidez, kontraesan handia dago.
Zuzendukontraesanaetaerabili graduatzaileegokia.
Herritar guztiontzat ez dago zalantza-izpirik nudismoaren aldeko legea atera behar dela. Asmo horretan
gaudezenbaitherritar.
3. Modalizazioaeta inplikazioaezdira berdinerabili behartestu-molde guztietan.
Adibidez, laburpenetan ez da egokia era honetan modalizatzea: “Nire iritziz artikulu-egileak ez du ondo
aztertu gaia”. Izan ere, laburpenak objektiboa izan behar du eta “nire iritziz” modalizatzaileak
subjektibotasunaadieraztendu,laburpenaeginduenakbere buruainplikatuduelako.
Dakizunez, argudio-testuetan, ordea, garrantzitsua da ondo modalizatzea. Irakurri ezazu hurrengo
testuaetaazpimarratuidazleareniritziarenberri ematendigutenhitzedotaesamoldeak.
Etorkin euskaltzaleaedoeuskaltzale etorkina. Jose IgnazioAnsorena
Uda honetan zehar Kanarietara milaka etorkin ailegatu dira era lotsagarrian eta bestelako milaka
gehiago modu isilean sartzen ari dira azken urteetan gure zaharrak zaintzera edo inork nahi ez dituen
ogibideetanjardutera.
Guzti honi erantzun administratibo txukuna ematea —edo gure exijentziaren indarrez agintariei
emanaraztea— arazo larria izanagatik, ez da bakarra etorkinen olatuaren inguruan. Iruditzen zait gure
soziedadearentzat oso kaltegarria dela geure buruen prestaketa eza. Inmigrazio honek ekarriko dituen
aldaketasoziologikoguztienaurreanezikusiarenaegitenari garela,alegia.
Ez ikusiagatik, arazoa ez da desagertuko. Hori pailazook sarri egiten dugun gag bat da. Zerbaitek
beldurraematendigunean,begiakestali.Bainaezdufuntzionatzen.[…]
(http://www.argia.com/argia-astekaria/2055/etorkin-euskaltzalea-edo-euskaltzale-etorkina)
Hausnartu:
1. berdinaal da “zaharrakzaintzera”esateaala“gurezaharrakzaintzera”esatea.Zergatik?

4. 4
2. “Uda honetan zehar Kanarietara milaka etorkin ailegatu dira era lotsagarrian eta bestelako milaka
gehiago modu isilean sartzen ari dira” esaldian zeintzuk dira zure ustez idazlearen iritziaren berri
ematendigutenelementuak.
4. Lanketa:
Hartu berriki idatzi duzuen idazlan bat eta, bikoteka jarrita, saia zaitezte nahi duzuen erara
testuaren modalizazioa eta inplikazioa aldatzen. Esaterako, idatzitako testuak inplikazioa neutroa
badu, ahalegindu inplikazio guztiz baikorra edo ezkorra adierazten. Aldiz, inplikazio handia badu,
neutrora aldatu edo saiatu guztiz kontrako inplikazioaematen.