More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Mekanismoak
- 1. MEKANISMOAK
- 2. 1. SARRERA. • Elementu mekaniko batek daukan energia mekanikoa (zinetikoa) eragilea deitua, beste bati pasatzeari (eragina) higiduraren transmisioa deitzen zaio. • Adibide bat: txirrindulari batek bere hankekin pedalier ardatzari ematen dion energia kurpilari pasatzea katearen bitartez. • Adibide bi: automobilaren motorreko pistoiak gasolina erretzean hartzen duten energia kurpiletaraino heltzeko hainbat transmisio mekanismo daude tartean, bielak, zigüeñala, enbragea, abiadura aldaketa kaxa, diferentziala, palierrak eta azkenik kurpilak, denak higidura transmisioa egiten dute batetik bestera.
- 3. 2. Elementuak, mekanismoak eta makinak • Elementua. Pieza bat mugimendua duena edo izan dezakeena. – Eragilea: mugimendua baldin badu. • Traslazio mugimendua. • Rotazio mugimendua. – Eragina: mugimendua beste batetik hartzen badu.
- 4. 2. Elementuak, mekanismoak eta makinak • Mekanismoa: Bi edo elementu gehiago elkarri lotuak mugimentua batetik bestera pasatzeko prestatuak.
- 5. 2. Elementuak, mekanismoak eta makinak • Makina: Mekanismoez osaturik eta indarra erabiliz lana egiten duen tresna, baina bere barruan indar berririk sortu gabe. Baldintza: behar dute gutxienez apoio puntu bat. • Makina sinplea: Apoio puntu bat. • Makina konposatua : bi edo gehiago apoio puntu. – Potentzia (P): makinari aplikatzen zaion indarra. – Erresistentzia(R): makinak gainditzen duen indarra.
- 6. 3. Makina sinpleak • • • • • • Palankak. Txirrika. Tornua. Torlojua. Plano inklinatua. Ziria.
- 8. Palanka motak R=Erresistentzia P=Potentzia 1. Gradua (A erdian) A=Apoioa R P 2. Gradua (R erdian) A P R A 3. Gradua (P erdian)
- 15. Palanken legea R P A P x BP = R x BR BP BR
- 16. TXIRRIKA BR • Txirrika sinplea. BP R P R x BR = P x B P Nola BR = BP P=R
- 17. TXIRRIKA • Txirrika konposatuak. P P R R P = R/2 P = R/3
- 18. TXIRRIKA • Txirrika konposatuak. P = R/2N N = Polea baten kanal kopurua P = R/4 P = R/8
- 21. Desplazamentua = 1 mm. 1 mm. TORLOJUA 1 buelta
- 22. TORLOJUA Roska motak: Roska triangularra Roska trapeziala
- 23. PLANO INKLINATUA • Aldapa duen planoa: Karga bat altuera batera igotzeko plano inklinatutik egin behar den indarra txikiagoa da zuzenean egin beharko litzatekeena baino. Indarra Karga
- 24. ZIRIA • kolpeak egindako indarra bi indar askoz handiagoetan bihurtzen da egurra zartaraziz. Kolpearen indarra
- 25. 4. Mugimenduaren transmisioa • 4.1.- Zirkularretik zirkularrera: • 4.2.- Zirkular jarraiatik lineal alternatibora. • 4.3.- Zirkular jarraiatik lineal jarraiara. • 4.4.- Zirkularretik zirkular alternatibora.
- 26. 4. Mugimenduaren transmisioa • 4.1.- Zirkularretik zirkularrera: – Poleak eta uhalak. – Kurpil hortz duenak eta katea. – Marruskadura kurpilak. – Engranajeak. – Torloju amaigabea eta koroa. – Ardatz malguak eta junta cardan.
- 27. Poleak eta uhalak Polea eragilea Uhala Polea eragina Ardatz eragilea Ardatz eragina Mugimendu giratorioa pasatzen da bi ardatz paralelo artean, ardatz hauek ez daudenean bata bestetik hurbil (ardatz eragiletik eraginera) uhala bidez. Deslizamendua egon daiteke.
- 28. Poleak eta uhalak D1 D2 N2 N1 N1 x D1 = N2 x D2 N2 = N1 x (D1/D2) D1: polea eragilearen diametroa. D2: polea eraginaren diametroa. N1: polea eragilearen abiadura angularra. N2: polea eraginaren abiadura angularra.
- 29. Poleak eta uhalak D1 > D2 N1 < N2 Abiadura azkartu egiten da D1 = D2 N1 = N2 Abiadura ez da aldatzen D1 < D2 N1 > N2 i = D1/D2 = N2/N1 i: transmisio erlazioa. Abiadura mantsotu egiten da
- 30. Poleak eta uhalak Aldatzen da abiaduraren norantza Bi ardatz baino gehiago direnean
- 31. Kurpil hortzdunak eta katea Katea Kurpil eragilea Kurpil eragina N1 Ardatz eragilea N2 Ardatz eragina Mugimendu giratorioa pasatzen da bi ardatz paralelo artean, ardatz hauek ez daudenean bata bestetik hurbil (ardatz eragiletik eraginera) kate bidez eta deslizamendurik gabe. Z1: Kurpil eragilearen hortz kopurua. Z2: Kurpil eraginaren hortz kopurua. N1: Kurpil eragilearen abiadura angularra. N2: Kurpil eraginaren abiadura angularra. i: transmisio erlazioa. N1 x Z1 = N2 x Z2 i = Z1/Z2 = N2/N1
- 32. Marruskadura kurpilak Kurpil eragilea Kurpil eragina N1 N2 Ardatz eragilea Ardatz eragina Mugimendu giratorioa pasatzen da bi ardatz paralelo artean, ardatz hauek daudenean bata bestetik hurbil (ardatz eragiletik eraginera) norantza aldatuz. Deslizamendua egon daiteke. D1: Kurpil eragilearen diametroa. D2: Kurpil eraginaren diametroa. N1: Kurpil eragilearen abiadura angularra. N2: Kurpil eraginaren abiadura angularra. i : Transmisio erlazioa. D1 x N1 = D2 x N2 i = D1/D2 = N2/N1
- 33. Marruskadura kurpilak Abiadura handitu egiten da Abiadura ez da aldatzen Abiadura moteldu egiten da Norantza ez da aldatzen N1 N1 N1 N1 Kurpil eroa N2 N2 N2 N2
- 34. Engranajeak Ardatz eragina Koroa Pinoia Ardatz eragilea Mugimendu giratorioa pasatzen da bi ardatz paralelo artean, ardatz hauek daudenean bata bestetik hurbil (ardatz eragiletik eraginera) norantza aldatuz eta deslizamendurik gabe.
- 35. Engranajeak Ardatz eragina Pinoia (gehienetan eragilea) N1 N2 Koroa (gehienetan eragina) Z1: Kurpil eragilearen hortz kopurua. Z2: Kurpil eraginaren hortz kopurua. N1: Kurpil eragilearen abiadura angularra. N2: Kurpil eraginaren abiadura angularra. i : transmisio erlazioa. Ardatz eragilea N1 x Z1 = N2 x Z2 i = Z1/Z2 = N2/N1
- 37. Engranajeak • Marruskadura kurpiletan bezalaxe: N1 x d1 = N2 x d2 Baina engranajeetan d bezala hartzen da jatorrizko diametroa. Jatorrizko diametroa duten bi zirkunferentziak dira tangenteak. Z1 = Pinoiaren hortz kopurua Z2 = Koroaren hortz kopurua p = π *d / Z paso zirkularra Ongi engranatzeko pinoiak eta koroak behar dituzte hortzak tamaina berdinekoak eta paso zirkularra ere berdina. p1 = p2 π * d1 / Z1 = π * d2 / Z2 d1 / Z1 = d2 / Z2 = m moduloa Ongi engranatzeko modulo berbera behar dute. Moduloa zenbaki normalizatu bat izaten da, gehienetan zenbaki osoa (1, 2, 2.5, 3, 4, ...). C = (d1 + d2) / 2 Ardatzen arteko distantzia
- 38. Engranajeak • Kontuan hartu behar da engranaje trasmisio batean kurpil bakoitzak hortz bat bakarra daukala lanean aldi berean, beraz, esfortzuen arabera hotzen tamaina ongi aukeratu behar da. Moduloa da hortzaren tamainua definitzen duen parametroa. a=m addendum Dk = d + 2m b = 1,25 m (kanpoko diametroa) dedendum Db = d – 2,5 m h = a + b = 2,25 m (barrungo diametroa)
- 44. Torloju amaigabea eta koroa Koroa Ardatz eragina N 1 x Z 1 = N 2 x Z2 N2 Nola Z1 = 1 N1 = N 2 x Z 2 eta N2 = N1:Z2 Torloju amaigabea Ardatz eragilea i = Z1/Z2 = N2/N1 Erabiltzen da ardatzak kruzatuak direnean. Koroa beti izaten da eragina eta lortzen dira abiaduraren desbiderkatze handiak. N1: Torloju amaigabearen abiadura angularra Z1: Torloju amaigabearen hortz kopurua (1) N2: Koroaren abiadura angularra. Z2: Koroaren hortz kopurua. i : transmisio erlazioa.
- 45. Torloju amaigabea eta koroa • Adibideak:
- 46. Ardatz malguak eta junta cardan • Bi ardatz ez alineatuen arteko akoplea egiteko erabiltzen dira. Abiadura ez da aldatzen.
- 47. 4. Mugimenduaren transmisioa • 4.2.- Zirkular jarraiatik lineal alternatibora. – Biela-manibela. – Espeka.
- 48. Biela-manibela • Mugimendu giratorio jarraia bihurtzen du lineal aldakorra eta sistema izan daiteke rebersiblea. Manibela Biela Mugimendu giratorio jarraia Mugimentu lineal aldakorra
- 50. Biela-manibela • Biela-manibela-enboloa. Manibela Biela Enboloa Zilindroa 2R R = Manibelaren luzeroa Karrera = 2 R
- 52. Biela-manibela • Zigueñal-biela. Bat baino biela gehiago direnean
- 53. Espeka Espeka-enboloa. Enbolo jarraitzailea Mugimendu lineal alternatiboa Espekaren perfila Espeka edo leba Mugimendu zirkular jarraia Ardatza
- 55. 4. Mugimenduaren transmisioa • 4.3.- Zirkular jarraiatik lineal jarraiara. – Pinoi-kremallera. – Torloju-tuerka. – Tornua.
- 56. Pinoi-kremallera • Mugimendu zirkular jarraia bihurtzen da lineal jarraia. Izan daiteke rebersiblea. Pinoia v = p*Z*N v : kremalleraren abiadura. p : pasoa (π * m). Z : pinoiaren hortz kopurua. Kremallera N : pinoiaren abiadura angularra.
- 57. Torloju-tuerka • Mugimendu zirkular jarraia bihurtzen da lineal jarraia.
- 58. Tornua • Mugimendu zirkular jarraia bihurtzen da lineal jarraia.
- 59. 4. Mugimenduaren transmisioa • 4.4.- Zirkularretik zirkular alternatibora. – Eszentrika-manibela-palanka. – Espeka-palanka.
- 60. Eszentrika-manibela-palanka. Mugimendu zirkularra jarraia bihurtzen da zirkular alternatiboa edo aldrebes. Eszentrika Biela Palanka 2. gradukoa Palanka Palanka 1. gradukoa
- 61. Espeka-palanka • Mugimendu zirkularra jarraia bihurtzen da zirkular alternatiboa.