More Related Content More from Hemn Mela Karim Barznji
More from Hemn Mela Karim Barznji (6) Matlab 10 - Matrices in MATLAB Programming and Applications2. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 273
ماتريكس
Matrix
ريزيي
Array
ِةهةنديير دوو
Two – Dimentional
.ذمارةكانة
لة كة
ئاس ذمارةيةك
))((ريز ؤيي
Row
ستوون و
Column
ريزكراوانة ئةم ،َتيَكديث
Matrix
َنيبةكارد
جةبرى لة هةية طةورةى َكيرؤل َكسيماتر ،َكخرابنير خشتةيةكدا لة ئةوةى وةكو زانيارى خةزنكردنى بؤ
َى
لَيه
Linear Algebra
ض ريزكراوةى لة ،فيزياييةكان ِةرب وةسفكردنى بؤ ئةندازيارى و زانست ،و
وار
اليي
Square Matrix
ستوون ذمارةى ،دا
Column
ريز و
Row
.يةكسانن
ماتريكس دةتوانني ،دا ماتالب لة
Matrix
ِيزكانر دانةكانى َكردنى
لداغ بة بكةين درووست
Row
Elements
فاريزة بة كة
Comma
بؤشايي يان
Space
هةروةها ،جيادةكةينةوة لةيةكيان
نوقتةد فاريزةى دانانى
ار
Semicolon
َكيريز هةر كؤتايي بؤ
Row
ِيزةكانىر نووسينى دووايدا بة ،
.تر
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
//ئةجنام
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
لةوان دةكةين َيان
لداغ كة دانانةى ئةو
ذمارةكان ةية
Numbers
بريكارييةكان ِةرب يان ،بن
Expressions
نةخشةكان ياخوود ،َتيَنرابيناس َشرتيث كة َكيطؤراو هةميشة يان ،
Functions
،
:َتييةكسانب دانةكانيان ذمارةى ريزةكان هةموو َويستةيث
cd=6;
e=3;
h=4;
3. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 274
mat=[e, cd*h, cos(pi/3); h^2, sqrt(h*h/cd) , 14]
ئةجن
//ام
mat =
3.00000 24.00000 0.50000
16.00000 1.63299 14.00000
ماتريكس ريزةكانى دةتوانني هةروةها
Rows of Matrix
ِرئاراستةبة َوةىيبةهش
Vector
:نةخشةكان و نيشانةكان َنانىيبةكاره بة ،َبكةين
لداغ
mat=[1:2:11; 0:5:25; linspace(10,60,6); 67, 2, 43, 68, 4, 13]
//ئةجنام
mat =
1 3 5 7 9 11
0 5 10 15 20 25
10 20 30 40 50 60
67 2 43 68 4 13
َدانىيث ناونيشان
َكسيماتر
Matrix Addressing
))َكيَكسي((ماتر ريزكراوةيةك ناو دانةكانى لة دانةيةك هةر
و هةية خؤيي كراوى ديارى َكىيَنيشو
ئيم لة َتيَكهاتبيث َكسةكةيماتر ئةطةر ،دانراوة تيايدا
m
ريز
Row
َنيئ و
n
ستوون
Column
:َتيدةنووسر جؤرة بةم َكسةكةيماتر ئةوا
4. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 275
mx(m, n);
ريزكراوةيةك دانةكانى ئةطةر بؤمنوونة
Matrix
لة َتيَكهاتبيث
4
ِيزر
Row
ستوون َنجيث و
Column
ئةوا ،هةية ستووندا َنجةميث لة و دووةم ريزى خانةى لة دانةيةك ض بزانني َتيمبانةو هةروةها ،
:منوونةكة بروانة ستوون ثاشان و دةكةين ديارى ريز َشدايث لة
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
a(2,5)
//ئةجنام
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
ans = 6
َننييبةكاردةه َوةيةيش ئةم ئةوا ،وةربطرين َكيشتوون دانةكانى هةموو َتيمبانةو ئةطةر َام
لبة
A(:,m)
لةم ،
ض ستوونى ريزةكانى هةموو َتيدةمانةو منوونةيةدا
:وةربطرين وارةم
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
v = a(:,4)
//ئةجنام
a =
5. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 276
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
v =
4
5
6
7
وةربطرينةو ستوونةكان ماوة كردنى ى ديار بة دةتوانني هةروةها
يان ،َيس و دوو ستوونى منوونة بؤ ،ة
تا دوو ستوونى
4
:ماتريكسةدا لةم وةربطرين َهةميس و دووةم ستوونى َتيدةمانةو منوونة بؤ ،جؤرة بةو و ،
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
C2And3=a(:, 2:3)
//ئةجنام
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
C2And3 =
2 3
6. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 277
3 4
4 5
5 6
َتيبةكارد َشينو َكىيماتريكس درووستكردنى بؤ جياكردنةوةيان و ستوون وةرطرتنى َوةىيش ئةم َطومانيب
:منوونةكة بروانة ،ترةوة َكىيَكسيماتر لة
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8];
newMatrix=a(:, 2:3)
//ئةجنام
newMatrix =
2 3
3 4
4 5
5 6
ماوةى كردنى ديارى بة ،طةورةوة َكىيَكسيماتر لة بكةين درووست َكسيماتر نيمضة دةتوانني هةروةها
.... ستوونى (لة ستوون ماوةى ديارى ، و ))..... ريزى تا .... ريزى لة (( ريز
ِوانةرب ،)).... ستوونى تا
:منوونةكة
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8];
sa = a(2:3,2:4)
//ئةجنام
sa =
3 4 5
7. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 278
4 5 6
:منوونةكة ِوانةرب ،َرينةوةيبط َكيشيريز دانةكانى هةموو دةتوانني َوةيش بةهةمان
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8];
sa = a(2,:)
//ئةجنام
sa =
2 3 4 5 6
دانانةى ئةو لةسةر كردارةكان ثاشان و بكةين ديارى ناونيشانةكةيان َرةىيطو بة دانةكان دةتوانني هةروةها
:بدةين ئةجنام ناونيشانةكان
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8];
x=a(2,2)
y=a(3,5)
z=x+y
//ئةجنام
x = 3
y = 7
z = 10
ذمارةية ئةو بةمةش ذمارةيةك بة بكةين يةكسانى ،و بكةين ديارى دانةيةك ناونيشانى دةتوانني هةروةها
َنىيشو دةخاتة
Replace
:دانةكة
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
y=a(3,5)=25
8. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 279
a
//ئةجنام
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
y = 25
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 25
4 5 6 7 8
ريزكراوةدا لة ستوون يان ريز ِينةوةىرس
Delete a Row & a Column in Matrix
َكيريز دةتوانني
Row
َكيستوون يان
Column
،بسرينةوة ريزكراوةدا لة
يان ريز يةكسانكردنى بة
اليي ضوار كةوانةى بة ديارى ستوونى
Square Braces []
،بنضينةيي َوةيةكىيبةش ،
[]
ريزيي
Array
.دةدات ثيشان َلبةتا
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
a( 4 , : ) = []
//ئةجنام
9. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 280
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
:ِينةوةردةيس و الدةبةين َنجةميث ستوونى ،دا تريش منوونةيةى لةم
a = [ 1 2 3 4 5; 2 3 4 5 6; 3 4 5 6 7; 4 5 6 7 8]
a(: , 5)=[]
//ئةجنام
a =
1 2 3 4 5
2 3 4 5 6
3 4 5 6 7
4 5 6 7 8
a =
1 2 3 4
2 3 4 5
10. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 281
3 4 5 6
4 5 6 7
ريزكراوةكان كردارةكانى
Matrices Operatoions
َتيَدةكريَبةجيج ريزكراوةكان لةسةر كردارانةى ئةو هةموو ،دا ريزكراوةكان كردارةكانى بابةتى لةم
ماتالب لةبةرنامةى
Matlab Program
.دا
ريزكراوةكان َدةركردنىيل و كؤكردنةوة
Addition & Subtraction of Matrices
كؤكردنةوة كردارى دةتوانني
Add
َدةركردنيل كردارى و
Subtract
ريزكراوةكان ى
Matrices
ريز ذمارةى َويستةيث ،بدةين ئةجنام كردارة دوو ئةم بتوانني بؤئةوةى َام
لبة ،بدةين ئةجنام
Row
ستوون و
Column
.دا ريزكراوةكة هةردوو لة ،بن يةكسان
( )
( )
ريزكراوةكان كؤكردنةوةى سيفةتةكانى
:ِوور خستؤتة ريزكراوةكامنان كؤكردنةوةى سيفةتةكانى هةموو ،خوارةوةدا خشتةيةى لةم
11. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 282
ذ
نووسني بة
جةبرى بة
منوونة بة
1
ِرَوطؤ
لئا سيفةتةكانى
كردارى ِيزكراوةر كؤكردنةوةى
ِرَوطؤ
لئا
A+B=B+A
2
يةكرتبةسنت سيفةتةكانى
كردارى ريزكراوة كؤكردنةوةى
بةستنة يةكرت
A+B+C=(A+B)+C
=A+(B+C)
( )
( )
3
ريزكراوة كؤى دذة
َميئ ريزكراوةى كؤى دذة
M
كة ريزكراوةى لةو بريتيية
ئةجنامى لة َتيدةب ثةيدا
دانةي هةر طؤرينى
لة ةك
َميئ دانةكانى
M
دذة بة
كؤييةكةى
ئةطةر
B
كؤى دذة
A
ئةوا َتيب
A+B=0
َكيكات
0
ريزكراوةى
.سفريية
[ ] [ ]
[ ]
4
لة َاليةنيب ِيزكراوةىر
كؤكردنةوة
دانةى سفر َةى
لكؤمة
ريزكراوةكانة َاليةنىيب
A+0=A
دانةكانى لة َكييةك هةر ،يةكةم ريزكراوةى دانةكانى لة َكيهةريةك و َوةيةيش بةهةمان َدةركردنيشيل بؤ
:منوونةكة ِوانةرب ،هةية َنيانيشو هةمان كة ،َتيَدةردةكريل دووةمى ريزكراوةى
( )
( )
12. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 283
ماتالب َنانىيبةكاره
Using Matlab
a = [ 1 2 3 ; 4 5 6; 7 8 9]
b = [ 7 5 6 ; 2 0 8; 5 7 1]
c = a + b
d = a – b
//ئةجنام
a =
1 2 3
4 5 6
7 8 9
b =
7 5 6
2 0 8
5 7 1
c =
8 7 9
6 5 14
12 15 10
d =
-6 -3 -3
13. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 284
2 5 -2
2 1 8
ريزكراوةكان ى )ضةث/(راست دابةشكردنى
Division (Left/Right) of Matrices
دابةشكردنى كردارى دةتوانني
Divide
بدةين ئةجنام
ضةثةوة الى دابةشكردنى َنانىيبةكاره بة
Left
()
راستةوة الى دابةشكردنى يان
Right (/)
ريز ذمارةى لة ريزكراوةكة هةردوو َويستةيث َام
لبة ،
Row
ستوون و
Column
.بن يةكسان دا
ماتالب َنانىيبةكاره
Using Matlab
a = [ 1 2 3 ; 4 5 6; 7 8 9]
b = [ 7 5 6 ; 2 0 8; 5 7 1]
c = a / b
d = a b
//ئةجنام
a =
1 2 3
4 5 6
7 8 9
b =
14. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 285
7 5 6
2 0 8
5 7 1
c =
-0.52542 0.68644 0.66102
-0.42373 0.94068 1.01695
-0.32203 1.19492 1.37288
d =
-3.27778 -1.05556 -4.86111
-0.11111 0.11111 -0.27778
3.05556 1.27778 4.30556
ذمارةييةكان كردارة
ريزكراوةكان ى
Scalar Operations of Matrices
زيادكردن كردارى َكيكات
Add
َدةركردنيل كردارى ،
Subtract
َكدانيل كردارى ،
Multiply
يان ،
دابةشكردن كردارى
Division
ريزكراوةكان بؤ ،دةدةين ئةجنام
Matrices
ذمارة و
Scalar
ذما كردارةكانى :َنيدةل كردارةكان بة ،َكةوةيث
رةيي
Scalar Operations
.
َىنو ريزكراوةيةكى درووستبوونى هؤى َتةيدةب ،ذمارةييةكان كردارة ئةجنامدانى
New Matrix
كة ،
ريز ذمارةى هةمان
Row
ستوونى و
Column
:هةية ريزكراوةكةى
a = [ 10 12 23 ; 14 8 6; 27 8 9]
b = 2;
15. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 286
c = a + b
d = a - b
e = a * b
f = a / b
ئةجنا
//م
a =
10 12 23
14 8 6
27 8 9
c =
12 14 25
16 10 8
29 10 11
d =
8 10 21
12 6 4
25 6 7
e =
20 24 46
28 16 12
54 16 18
16. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 287
f =
5.0000 6.0000 11.5000
7.0000 4.0000 3.0000
13.5000 4.0000 4.5000
َوطؤرى
لئا
ريزكراوة
Matrix
Transpose of
ريزةكان َوانين لة ئالوطؤركردنة ،ريزكراوة ِىرَوطؤ
لئا كردارى
Rows
ستوونةكانى و
Columns
ريزكراوة
Matrix
ريز واتة ،
Row
ستوون َتةيدةب
Column
ستوونيش و ،
Column
َيدةب
ريز تة
Row
سةرةوة فاريزةى تاك بةهؤى ئةمةش .
Single Quote (‘)
.َتيئةجنامدةدر
a = [ 10 12 23 ; 14 8 6; 27 8 9]
b = a'
//ئةجنام
a =
10 12 23
14 8 6
27 8 9
b =
10 14 27
12 8 8
23 6 9
17. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 288
//تر منوونةيةكى
mat=[2, 55, 14, 8; 21, 5, 32, 11; 41, 64, 9, 1]
Transpose_mat=mat'
//ئةجنام
mat =
2 55 14 8
21 5 32 11
41 64 9 1
Transpose_mat =
2 21 41
55 5 64
14 32 9
8 11 1
َطرتنييةكث كردارى
Concatenating Matrices
ريزكراوة دوو دةتوانني
Matrix
طةورةتر ريزكراوةيةكى بةهؤيةوة ،بةيةك بيانكةين و َبطرينييةكث
ال ضوار كةوانةى ،دةكةين درووست
Square Bracket []
ِووانةرب ،كردارة ئةم بؤ َتيَنريبةكاردةه
.منوونةكان
بةيةككردن و َطرتنييةكث جؤر دوو بة َطةير ماتالب
Concatenation
دةد
:ات
-
ئاسؤيي بةيةككردنى و َطرتنييةكث
Horezontal Concatenation
.
18. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 289
-
ستوونى بةيةككردنى و َطرتنييةكث
Vertical Concatenation
.
فاريزة ،و بةيةك دةكةين ريزكراوة دوو َكيكات
Comma (,)
ئةوا َنييدادةن ،دا ريزكراوةكان ناوى َوانيلةن
ئ َام
لبة ، ِوودةداتر ئاسؤيي َطرتنىييةكث
نوقتةدار فاريزةى ةطةر
Semicolon (;)
ئةوا َنييدابن
ستوونى بةيةككردنى و َطرتنييةكث
Vertical Concatenation
.ِوودةداتر
a = [ 10 12 23 ; 14 8 6; 27 8 9]
b = [ 12 31 45 ; 8 0 -9; 45 2 11]
c = [a, b]
d = [a; b]
//ئةجنام
a =
10 12 23
14 8 6
27 8 9
b =
12 31 45
8 0 -9
45 2 11
c =
10 12 23 12 31 45
14 8 6 8 0 -9
27 8 9 45 2 11
19. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 290
d =
10 12 23
14 8 6
27 8 9
12 31 45
8 0 -9
45 2 11
ريزكراوة َكدانىيل
Matrix Multiplication
ئةى يةكيان ،َتيهةب ريزكراوةمان دوو ئةطةر
A
بي ئةويرتيان و
B
ئةى ئةطةر ،
A
بة َتيب ريزكراوةيةك
حةمجى
m X n
بي هةروةها ،
B
حةمجى بة َتيب ريزكراوةيةك
n X p
.بدةين َكيانيل دةتوانني ئةوا ،
ذمارةى مةرجة َكدانايل لة ضونكة
ستوونى
Column
((ئةى يةكةم ريزكراوةى
A
بة َتيب يةكسان ))
((بي ريزكراوة دووةم ))((ريزيي ئاسؤيي ذمارةى
B
.))
ئةى ريزكراوةى
A
واتة ستوون َيس و ريز دوو لة َكهاتووةيث
2
*
3
بي ريزكراوةى َام
لبة ،
B
لة َكهاتووةيث
س لة
ستوون ضوار و ريز َي
3
*
4
ريزةكانى ذمارةى بة يةكسانة ريزكراوة يةكةم ستوونةكانى ذمارةى واتة ،
.ريزكراوة دووةم
A=2*3 ---- B=3*4 --- 3=3
//منوونة بؤ
[ ] [ ] [ ]
20. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 291
[ ] [ ] [ ]
a = [ 1 2 3; 2 3 4; 1 2 5]
b = [ 2 1 3 ; 5 0 -2; 2 3 -1]
prod = a * b
//ئةجنام
a =
1 2 3
2 3 4
1 2 5
b =
2 1 3
5 0 -2
2 3 -1
prod =
18 10 -4
27 14 -4
22 16 -6
21. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 292
ماتريكس سنوردةرةكانى
Determinant of a Matrix
ريزكراوة سنووردةكانى
Matrix Determinant
َنانىيبةكاره بة َتيدةكر ئةذمار و َتيدةدر ئةجنام
ديت نةخشةيي
det Function
ئةى ريزكراوةى سنوردةرةكانى بؤية ،
Determinant of a
Matrix A
دةكاتة
det(A)
.
[ ]
| | | |
//منوونة
| | | | ( )( ) ( )( )
ماتالب َنانىيبةكاره
Using Matlab
a = [ 1 2 3; 2 3 4; 1 2 5]
det_Of_A_Matrix=det(a)
//ئةجنام
a =
1 2 3
2 3 4
1 2 5
22. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 293
det_Of_A_Matrix = -2
ريزكراوة َطةراوةى
لهة
Inverse of a Matrix
ئةى َكسييماتر َطةراوةى
لهة
A
بة َتيدةدر نيشان ،
A-1
:هةية خوارةوةى ثةيوةندييةى ئةم كة ،
AA-1
=A-1
A=1
ريزكراوة سنووردةكانى ئةطةر ،َتيهةب َطةراوةى
لهة ،ريزكراوةيةك هةموو نيية مةرج
Determinant of Matrix
(( سفر بكاتة
0
تاكيشة ،و نيية َطةراوةى
لهة َكسةيماتر ئةو ئةوا ،))
Singular
.
(( سفر بة َتينةب يةكسان خوارةوة كراوةيةى ريز ئةم دةرى سنوور ئةطةر
0
:))
[ ]
:لة بريتيية و َتيدةب َطةراوةى
لهة ريزكراوةية ئةو ئةوا
| |
[ ]
َكسيماتر َطةراوةى
لهة
Inverse of Matrix
ئينظ نةخشةى َنانىيبةكاره بة َتيدةدر ئةجنام ،دا ماتالب لة
inv
Function
ئةى ريزكراوةى َةراوةى
لهة ،
Inverse of a Matrix A
لة بريتيية
inv(A)
.
a = [ 1 2 3; 2 3 4; 1 2 5]
invers_of_Marix_A=inv(a)
//ئةجنام
a =
1 2 3
2 3 4
1 2 5
23. ماتالب
–
بةرزجنى كةريم مةال َمن
يه ::نووسينى Page 294
invers_of_Marix_A =
-3.50000 2.00000 0.50000
3.00000 -1.00000 -1.00000
-0.50000 0.00000 0.50000
: دوواتر بةشةكانى
-
):( َلخا دوو و نةخشةكان ،ريزةكان
-
.َة
لكؤمة نيمضة و َة
لكؤمة
-
.سرتينط و كارةكتةر
-
. َكاريي
لَيه
-
رو
ئاى يوو ((جي َنةريبةكاره بؤ َنةىيو وكارى
GUI
))
-
.جةبر
-
.جياكارى و كارى تةواو ئةذماركردنى
-
.َلثؤلينؤميية
-
سيمولينك