2. Rys historyczny
Angielski neurofizjolog H. Head (1896r.) - jako pierwszy stwierdził, że w
chorobach poszczególnych narządów wewnętrznych określone odcinki skóry
(dermatomy) wykazują szczególną wrażliwość na bodźce. Bodźce takie jak ucisk,
dotyk, ciepło, zimno, które w zwykłych warunkach są niebolesne, wywołują w tych
miejscach bóle (strefy Heada).
4. Przed rokiem 1952 używano określenia masaż punktów nerwowych a nie masaż
segmentarny.
Badania kliniczne prowadzone przez E. Dicke, H. Leube i Kohlrauscha pozwoliły na
określenie zmian odruchowych w tkance łącznej. Stwierdzili oni zmiany jej konsystencji
w postaci obrzmień, wciągnięć oraz płaskich wgłębień. Dowiedli oni również, że
najlepiej na zmiany w tkance łącznej oddziaływać za pomocą przesuwania,
wałkowania, rolowania i pocierania.
5. J. Mackenzi 1917 r. zwrócił uwagę, że w
schorzeniach narządów wewnętrznych występuje
wzmożone napięcie (ograniczone lub rozlane),
przeczulica bólowa, stwardnienia i zaburzenia
ukrwienia.
6. Wskazania do masażu
to czynnościowe i przewlekłe choroby narządów wewnętrznych, zaburzenia
krążenia, zaburzenia czynnościowe, zaburzenia zwyrodnieniowe oraz choroby
kręgosłupa, stawów i tkanek miękkich, jak również stany pourazowe czy
zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów wewnętrznych.
7. Optymalne warunki stosowania masażu
segmentarnego
1. Choroby skóry
● zaburzenia odżywcze skóry
● odmrożenia
● choroby naczyń krwionośnych i limfatycznych
8. 2.Choroby układu nerwowego
● nerwobóle
● po uszkodzeniach i zapaleniach nerwów obwodowych
● dyskopatia
● zaburzenia autonomiczne ukł. nerwowego
● zaburzenia gruczołów wydzielania wewn.
● bóle głowy pochodzenia neurogennego
● brak zmian odruchowych
● ostre bakteryjne zapalenia tkanek i narządów wymagających interwencji chirurgicznej
● zakażenia ogólne z wysoką temp.
● ostre stany zapalne
● choroby nowotworowe
● krwawienia i krwotoki oraz groźba ich wystąpienia
9. 3. Choroby kości, stawów i części miękkich
● stany pourazowe kości, stawów i mięśni
● stany po zapaleniach stawów, więzadeł i ścięgien oraz mięśni
● choroby zwyrodnieniowe stawów i więzadeł kręgosłupa
● zmian zwyrodnieniowe stawów
● zaburzenia odżywcze kości
● przykurcze stawowe
● Reumatoidalne zapalenie stawów
● zaburzenia funkcji tk.łącznej
● zmiany chorobowe okostnej
10. 4. Choroby narządów wewnętrznych
● czynnościowe zaburzenia narządów wewn.
● przewlekłe choroby narządów wewn.
● zaburzenia napięć ścian narządów wewn.
● stany po bakteryjnych zapaleniach narządów wewn.
● zaburzenia czynności wydzielniczej narządów wewn.
5. Im gwałtowniejsze objawy chorobowe tym słabszy masaż
11. Objawy ogólne przy masażu
● normalizacja i pobudzenie czynności narządów wewn.
● wzrost pojemności życiowej płuc
● przyśpieszenie obiegu krwi krążącej
● szybkie działanie przeciwbólowe
● wyrównanie stanu nadpobudliwości układu nerwowego.
● zmiany w układzie hormonalnym
● wzrost zużycia tlenu podczas i po masażu
● ogólny wzrost wydolności organizmu
13. Przeciwwskazania do masażu
● podwyższenie temp. ciała nawet o 10 st. C (również w okolicach nie masowanych) i
obniżenie dopiero po kilku godzinach
● Przekrwienie i zaczerwienienie
● wzrost ruchomości chorych stawów
● wzrost siły mięśniowej
● stwardnienie tętnic w cukrzycy
● początkowa faza sklerotyzacji naczyń wieńcowych
● samorodna sinica kończyn
● kurczowe zwężenie żył odprowadzających
● guzkowate zapalenie żył
● żylaki (powyżej miejsca uszkodzenia)
14. Wykrywanie punktów maksymalnych
Punkty maksymalne mogą znajdować się we wszystkich tkankach. Obok bólu przy lekkim dotyku możemy zaobserwować:
- podwyższenie napięcia
- miogelozy(lokalne stwardnienia lub guzki osadzające się w mięśniach głównie obręczy barkowej, mięśni pośladkowych i mięśnia
prostownika grzbietu Podczas gdy w zdrowym mięśniu przestrzenie pomiędzy włóknami są stosunkowo szerokie, w obszarze miogelozy
śródmięsna jest ewidentnie zwężona)
- obrzmienia miękkie lub spoiste
- wgłębienia w tkance łącznej i okostnej
Punkty maksymalne stwierdzamy na podstawie tępego, w głąb drażniącego lub ostrego bólu o charakterze kłującym.
15.
16. Głaskania segmentarne
1. Głaskanie oburącz od linii pachowych do kręgosłupa
2. Głaskanie "jodełkowe"
3. Głaskanie "piłowe"
4. Głaskanie jedną ręką
17. Chwyty diagnostyczne
1. Oglądanie
2. Obmacywanie
3. Opukiwanie metodą Grugurina (polega na delikatnym
opukiwaniu skóry pacjenta całą powierzchnią dłoniową III
palca albo opuszką tego palca. Za pomocą tej metody można
stwierdzić różnice w napięciach tkanki łącznej badanej części
ciała)
18. 4. kresa diagnostyczna Dicke (pozwalająca na lokalizację
odruchowych zmian chorobowych w warstwach
powierzchownej i głębiej za pomocą: 1. opuszek palców II-V
jednej ręki, ustawionych pod kątem 60°; 2. opuszek palców II-
V jednej ręki, ustawionych pod kątem 90°; 3. stronami
dłoniowymi palców II-V jednej ręki, ustawionych równolegle
do kręgosłupa. Rękę badającą przesuwa się wzdłuż
kręgosłupa od L5 do C7, a drugą ręką wykonuje się głaskanie
– w stronę kręgosłupa – fałdu, który powstaje przed ręką
19.
20.
21.
22.
23. 5. Płaszczyznowe przesuwanie tkanek
6. Chwyt na mięsień najdłuższy grzbietu
7. Chwyt na głębsze warstwy mięśnia najdłuższego grzbietu
8. Chwyt myszki podłużnej(wykonuje się ujmując fałd skórny w kciuki
oraz palce II i III obu rąk i przesuwając go wzdłuż kręgosłupa, a na
grzbiecie w pasmach podłużnych i poprzecznych.)
9. Chwyt myszki poprzecznej
24. Pozycja ułożeniowa
podczas zabiegu
1. Leżenie przodem, głowa skręcona w bok, wzdłuż tułowia.
2. Pozycja siedząca - na kolanach lub na oparciu krzesła lub kozetki
25. 1. Czas trwania zabiegu: 20 min. (dłużej w chorobach serca, wątroby i dróg żółciowych)
2. Siła nacisku powinna wzrastać przy posuwaniu się od powierzchni ciała w głąb tkanek, maleć przy
przesuwaniu się od boku w kierunku do kręgosłupa i od dołu ku górze
3. Masujemy codziennie, w ciężkich przypadkach 2-3 razy w tyg.
4. Liczba zabiegów jest nieograniczona. Masujemy do czasu usunięcia wszystkich uchwytnych zmian
odruchowych. (Jeżeli wykonamy więcej niż 5 dodatkowych zabiegów to zmiany odruchowe powracają na
nowo)
Przebieg masażu
26. 5. Przy doborze siły masażu należy sugerować się granicą bólu oraz przekrwieniem tkanek w segmentach
zajętych.
6. Punkty maksymalne masujemy łagodniej niż ich otoczenie.
7. Przekroczenie zasad dawkowania poznajemy po pogorszeniu się stanu zdrowia pacjenta oraz po
powstaniu przesunięć odruchowych.
8. Każdy chwyt poprzedzamy i zakańczamy przegłaskaniem.
9. Jeżeli przerwiemy dany chwyt to go nie można go kontynuować lecz należy zacząć od nowa.
27. 10. Przerwanie zabiegu jest niedopuszczalne. Jeżeli do niego dojdzie, to należy zacząć go od nowa.
11. Każdy chwyt w masażu powtarzamy dwukrotnie.
12. Każdy zabieg powinien być poprzedzony i zakończony chwytami diagnostycznymi.
13. Tam gdzie to możliwe używamy tej samej ręki dla uzyskania tej samej siły nacisku.
14. Nie używa się środków poślizgowych.
15. Kierunek zabiegu - dogłowowy i do kręgosłupowy, od części proksymalnych do dystalnych masując w
kierunku dosercowym