1. De managementcode
De opiniepagina van de Volkskrant legt zich graag allemaal sluipt. Wie nog nooit sprak over commu- ‘onthaspelaar’ („Je manager gebruikt een uitdruk-
toe op wat, al dan niet onderbouwd, leeft onder niceren, creëren, checken, faciliteren, impact, een king die je niet kent en niet begrijpt. Wat nu?”).
echte mensen. Laatst hadden ze weer een mooie issue of hoe de hazen lopen, verdient een stand- Handige hulpmiddelen als de ‘kretologiemixer’
hartenkreet, nu over de grote hoeveelheid „goed beeld. Wie uitdrukkingen gebruikt als aanvlieg- leren de lezer desgewenst ook onduidelijk te zijn,
betaalde coaches, strategische adviseurs, commu- route, afstemmen, best practice, en ervoor gaat, is want met een geïntegreerde benadering van het
nicatieadviseurs, bedrijfsadviseurs, loopbaanbe- ambitieus op weg naar een leidinggevende func- veranderingsproces kunnen we concrete oplossin-
geleiders, consultants en personal trainers” in Ne- tie. En wie ‘ergens overheen plast’ (zijn invloed gen genereren.
derland: Wat dóén die lieden? Wat dragen zij bij uitoefent), graag anderen de schuld geeft tijdens Leerzaam is de knusse beeldspraak waaraan de
aan het oplossen van de economische crisis? het blamestormen en asap wil benchmarken of crowd- ‘mensenmanager’ zich vergrijpt in zijn voortdu-
Uitstekende vragen, zij het nauwelijks te beant- sourcen, die heeft de apenrots beklommen. rende poging authentiek en betrokken over te ko-
woorden. Maar wie wil doorgronden hoe ‘ze’ zich- Het hoofdstuk ‘Managementspeak’ laat zien hoe men. Deze vermijdt het woord ‘moeten’, ten
zelf verkopen, kan wat hebben aan het boek De ma- ooit eenvoudig te begrijpen zinnen voor managers gunste van ‘samen’ en ‘met z’n allen’. En verga-
nagementcode gekraakt van Heidi Aalbrecht en Pyter pas gaan leven als erin gestuurd wordt, zoals waar dert niet, maar zit „met z’n allen om de tafel”.
Wagenaar. Beiden zijn taalkundige, onderzochten „wordt gestuurd op acties in hoofdlijnen”. Mana- Het grote verdriet van de manager blijkt inder-
als redacteur bij Van Dale jarenlang taalontwikke- gers houden van beeldspraak, verdacht vaak om te daad te zijn dat niemand begrijpt wat hij doet.
lingen en herschreven daarna, vaak met gekromde bewijzen dat zij wat dóén. Daarom geeft hij alles zogezegd handen en voeten
tenen, managementpublicaties. Daar ben ik alert op. met stoere blauweboordenbeeldspraak. De mana-
Met ‘manager’ bedoelen de auteurs ook de advi- Ik bewaak het proces. ger ‘zet’ bijvoorbeeld graag iets ‘neer’:
seur, consultant, ambtenaar of politicus, omdat zij Ik zit er bovenop. „We hebben met z’n allen een geweldige prestatie
zich vaak aan dezelfde taaltrucs bezondigen. Ze Dat houd ik in het vizier. neergezet.”
geven een handige alfabetische ‘vermijdlijst’ van De managementcode gekraakt is voorbeeldig vormge- Fijn zo. Maar, om mijn lievelingswoord van de po-
woorden en uitdrukkingen, die tussen de regels geven als managementboek. Veel opgeheven litieke manager maar eens te gebruiken: eerst zien
bovendien duidelijk maakt dat de manager in ons duimpjes en fijne tabellen dus, zoals figuur 2.1, de of die ook toekomstbestendig is.
In Nederland Margriet Oostveen innederland@nrc.nl
