Get best treatment for lupus by dr. pravin patil. The renowned rheumatolgist in Pune. Know all the facts in Marathi.

1. !वचा%य: ल"णे व EmÉcÉÉU
डॉ !"वण पाट$ल, !"याटोलॉ)ज+ट (संिधवात त")
एम. आर. सी. पी. (यु के ), सी सी ट" (लंडन)
सु#ुत हॉ#पीटल नािशक
फोन: ०२५३२५७७७१७
punerheumatologist.com
1. !वचा%य(Lupus/SLE) qWûhÉeÉå MüÉrÉ?
!वतःला !कं वा कु टुंबातील सद#याला होईपय&त ब"याच लोकांना !वचा%या
ची मा#हती नसते. !वचा%य WûÉ LMü UÉåaÉmÉëÌiÉMüÉU zÉ£üÏcÉÉ (Autoimmune
disease) AÉeÉÉU AÉWåû. या आजारात zÉUÏUÉcÉÏ UÉåaÉmÉëÌiÉMüÉU xÉÇxjÉÉ
xÉÉÇkrÉÉcrÉÉ आ"ण !वचे%या mÉåzÉÏÇuÉU WûssÉÉ MüUiÉå. LMüSÉ UÉåaÉÉcÉÏ xÉÔÃuÉÉiÉ fÉÉsÉÏ
MüÐ सां$यांम$ये वेदना/जखडण सु# होते AÉÍhÉ irÉÉuÉU EmÉcÉÉU lÉ
MåüsrÉÉxÉ, सां$याम$ये कायम%व'पी नुकसान होऊ शकते. WûÉ AÉeÉÉU rÉÉåarÉ
uÉåVåûiÉ ÌlÉrÉǧÉhÉÉiÉ न आण#यास !कडनी, !दय, फु #फु से, र"वा%ह'या आ"ण
म"दू अशा शर#रा%या अनेक अवयवांवर !परणाम होऊ शकतो.
2. !वचा%याची ल"णे काय आहेत ?
बहुतेकदा,
!वचा%यचा
!ास
काह$
काळासाठ&
अचानक
उमळून
येतो
(flares)
आ"ण
नंतर
काह$काळ
शांत
रहातो
(remission).

3. !वचा%यcÉÏ इतर sɤÉhÉå ZÉÉsÉÏsÉmÉëqÉÉhÉå AÉWåûiÉ -
• खोल !ास घेत$यावर छाती दुखणे ÌMÇüuÉÉ SqÉ
sÉÉaÉhÉå
(Pleurisy/Pericarditis)
• पाय !कं वा डो#याखाली सूज (Kidney disease)
• सुजले&या
!ंथी
• डोके दुखी, च"कर, उदासीनता !कं वा !फ#स यासारखी ल"णे
• U£ü¤ÉrÉ (Anemia)
• uÉeÉlÉ MüqÉÏ WûÉåhÉå
!वचेवर लाल च"टे छाती, हात व सूय$ उघड भागात येऊ शकतात. !वचा%य
असलेले अनेक !"ण सूय$%काश संवेदनशील असतात. !वचेवर लाल च"टे
!वचा%यcÉÏ xÉÉkÉÉUhÉmÉhÉå ÌSxÉÑlÉ rÉåhÉÉUÏ sɤÉhÉå ZÉÉsÉÏsÉmÉëqÉÉhÉå AÉWåûiÉ
-
• LMüÉ ÌMÇüuÉÉ AÍkÉMü xÉÉÇkrÉÉÇqÉkÉå xÉiÉiÉ ÌMÇüuÉÉ mÉÑlÉ:mÉÑlWûÉ
WûÉåhÉÉUÏ uÉåSlÉÉ ÌMÇüuÉÉ xÉÔeÉ
• SælÉÇÌSlÉ MüÉqÉå MüUhrÉÉiÉ xÉiÉiÉ jÉMüuÉÉ uÉÉOûhÉå
• वारंवार ताप येणे (Unexplained
fever)
• !वचेवर लाल च"टे पडणे, खासक%न चेह$यावर
• ऊ"हात !वचा लाल होणे (Photosensitivity)
• एक वैिश%&यपूण+ लाल पुरळ−फु लपाख'(या आकारात− दो#ह% गाल
आ"ण नाक ओलांडून.
• खुप के स गळणे
• वारंवार त"ड येणे (Mouth ulcers)
• गार वातावरणात हाताची !कं वा पायाची बोटे !फकट गुलाबी !कं वा जांभळ&
पडणे ((Raynaud's phenomenon)
• त"ड !कवा डोळे कोरडे पडणे

4. अनेकदा !थम कडक उ"हात गे#यावर !वकिसत होतात. !वचा%यcÉÏ !व!व
ध ल"णे वेगवेग$या वेळ$ येऊ शकतात. काह$ !"णांम'ये फ" !वचा !कं वा
सां$यांवर प"रणाम होतो.
3. !वचा%य MüzÉÉqÉÑVåû WûÉåiÉÉå?
!वचा%य WûÉ LMü UÉåaÉmÉëÌiÉMüÉU zÉ£üÏcÉÉ AÉeÉÉU AÉWå. eÉåuWûÉ ÂahÉÉcÉÏ UÉåaÉmÉëÌiÉMüÉU
xÉÇxjÉÉ cÉÑMÔülÉ irÉÉcrÉÉcÉ zÉUÏUÉiÉÏsÉ ÌlÉUÉåaÉÏ mÉåzÉÏÇuÉU WûssÉÉ MüUiÉå iÉåuWûÉ UÉåaÉmÉëÌiÉMüÉU
zÉ£üÏcÉå AÉeÉÉU ÌlÉqÉÉïhÉ WûÉåiÉÉiÉ.
काह$ अनुवांिशक !बघाडासोबत बा# कारणांचा
सम#वय होऊन आंत$रक !ितकार श"# !बघडते. LMüSÉ UÉåaÉÉcÉÏ xÉÔÃuÉÉiÉ fÉÉsÉÏ
MüÐ xÉÉÇkrÉÉÇlÉÉ xÉÑeÉ rÉåiÉå AÉÍhÉ irÉÉuÉU EmÉcÉÉU lÉ MåüsrÉÉxÉ इतर अवयवांनाह( WûÉlÉÏ
mÉÉåWûcÉÔ zÉMüiÉå.
4. !वचा%य AlÉÑuÉÉÇÍzÉMü AÉWåû MüÉ?
eÉU AÉmÉsrÉÉ MÑüOÕÇûoÉÉmÉæMüÐ MüÉåhÉirÉÉWûÏ urÉ£üÏsÉÉ !वचा%य fÉÉsÉåsÉÉ AxÉåsÉ iÉU
xÉuÉïxÉÉqÉÉlrÉ sÉÉåMüÉÇmÉå¤ÉÉ AÉmÉsrÉÉsÉÉ !वचा%य WûÉåhrÉÉcÉÏ eÉÉåZÉÏqÉ eÉÉxiÉ AÉWåû. eÉU
AÉmÉsrÉÉsÉÉ xÉÉÇkrÉÉÇcÉÉ §ÉÉxÉ WûÉåiÉ AxÉåsÉ iÉU AÉmÉhÉ xÉÇkÉÏuÉÉiÉ iÉ¥ÉÉÇcÉÏ pÉåOû bÉåiÉsÉÏ
mÉÉÌWûeÉå.
5. !वचा%य WûÉ uÉ×® sÉÉåMüÉÇlÉÉ WûÉåhÉÉUÉ UÉåaÉ AÉWåû MüÉ?
lÉÉWûÏ. हा आजार साधारणतः १५ ते ४५
वयोगटातील !य#$ंना होतो. काह$वे
ळा या आजाराची सु#वात बालपणी !कवां qÉkrÉuÉrÉÏlÉ mÉëÉæRûÉÇqÉkÉå !दसून येते.
mÉÑÃwÉÉÇmÉå¤ÉÉ Îx§ÉrÉÉÇqÉkÉå iÉÉå 10 mÉOû AÍkÉMü mÉëqÉÉhÉÉiÉ AÉRûVûiÉÉå.
6. !वचा%य qÉkrÉå AÉWûÉUÌuÉwÉrÉMü MüÉåhÉMüÉåhÉiÉÏ mÉjrÉå mÉÉVûsÉÏ
mÉÉWûÏeÉåiÉ?
!वचा%य qÉkrÉå AÉWûÉUÌuÉwÉrÉMü काह$ खास mÉjrÉå पाळ$याने हा आजार बरा होतो
असा गैरसमज आहे. AÉÇoÉOû A³ÉmÉSÉjÉï eÉxÉå MüÐ ÍsÉÇoÉÔ, OûÉåqÉäOûÉå AÉÍhÉ uÉÉÇarÉÉxÉÉUZrÉÉ
pÉÉerÉÉ Wåû AÉuÉzrÉMü mÉÉåwÉhÉiÉiuÉÉÇcÉå AirÉÇiÉ qÉWûiuÉÉcÉå x§ÉÉåiÉ AÉWåûiÉ. ZÉÑmÉ xÉÉUÏ
AÉWûÉUÉÌuÉwÉrÉÏ mÉjrÉå mÉÉVÕûlÉ xÉÉÇkÉå AÉÍhÉ xlÉÉrÉÑ MüqÉMÑüuÉiÉ oÉlÉÔ zÉMüiÉÉiÉ uÉ irÉÉqÉÑVåû

5. irÉÉcrÉÉuÉU EmÉcÉÉU MüUhÉå AeÉÔlÉ AuÉbÉQû oÉlÉÔ zÉMüiÉå. LMü xÉÇiÉÑsÉÏiÉ AÉWûÉU
!"णांना zÉÉUÏUÏMü uÉeÉlÉ urÉuÉÎxjÉiÉ PåûuÉhrÉÉMüUÏiÉÉ AÉÍhÉ ÌlÉUÉåaÉÏ UÉWûhrÉÉMüUÏiÉÉ qÉSiÉ
MüUiÉÉå.
7. !वचा%य cÉå ÌlÉSÉlÉ MüxÉå MåüsÉå eÉÉiÉå?
!वचा%यचे िनदान कर#यासाठ( तुम$या डॉ#टर कडे यो#य !ान आ"ण या
आजरा !वषयी जाग$कता असणे आव#यक आहे. !वचा%य crÉÉ ÌlÉSÉlÉÉxÉÉPûÏ
MåüuÉVû LMücÉ AzÉÏ cÉÉcÉhÉÏ lÉÉWûÏ. xÉZÉÉåsÉ uÉæ±MüÐrÉ ÍcÉMüÐixÉÉ, zÉÉUÏUÏMü iÉmÉÉxÉhÉÏ,
ÌuÉÍzɹ U£ü cÉÉcÉhrÉÉ (ANA) AÉÍhÉ LYxÉ-Uå/Scans
Wåû !वचा%य cÉå ÌlÉSÉlÉ
MüUhrÉÉxÉÉPûÏ qÉSiÉ MüUiÉÉiÉ.
8. lÉæxÉaÉÏïMü EmÉcÉÉU mÉ®iÉÏlÉå !वचा%य oÉUÉ होऊ zÉMüiÉÉå MüÉ?
MüÉWûÏ !"ण uÉlÉÉæwÉkÉÏ, iÉåsÉ, ÌuÉzÉåwÉ AÉWûÉU ÌMÇüuÉÉ MåüuÉVû urÉÉrÉqÉÉlÉå oÉUå fÉÉsrÉÉcÉÉ SÉuÉÉ
MüUiÉÉiÉ. iÉjÉÉmÉÏ, AxÉå EmÉcÉÉU !वचा%य oÉUÉ MüUiÉÉiÉ rÉÉxÉÉPûÏ MüÉåhÉiÉÉWûÏ uÉæ¥ÉÉÌlÉMü
mÉÑUÉuÉÉ EmÉsÉokÉ lÉÉWûÏ. xÉÇkÉÏuÉÉiÉ iÉ¥ÉÉÇlÉÏ (Rheumatologist) xÉÑcÉÌuÉsÉåsrÉÉ
EmÉcÉÉUÉÇlÉÉ ÌuÉsÉÇoÉ MåüsrÉÉqÉÑVåû श"रराला MüÉrÉqÉxuÉÃmÉÏ नुकसान होऊ शकते.
9. !वचा%य xÉÉPûÏ MüÉåhÉiÉå EmÉcÉÉU EmÉsÉokÉ AÉWåiÉû?
अलीकड&या काळात !भावी उपचार प"ती उपल$ध झा#याने !वचा%यचे
बहुतांश !"ण स"#य जीवन जगू शकता. !वचा%यcrÉÉ xÉÑUuÉÉiÉÏcrÉÉ
OûmmrÉÉÇqÉkÉåcÉ xÉÇkÉÏuÉÉiÉ iÉ¥ÉÉÇzÉÏ xÉssÉÉqÉxÉsÉiÉ MåüsÉÏ mÉÉWûÏeÉå. xÉÇkÉÏuÉÉiÉ
iÉ¥ÉÉÇcrÉÉ (Rheumatologist) EmÉcÉÉU mÉ®iÉÏqÉÑVåû AÉeÉÉUÉcÉÏ iÉÏuÉëiÉÉ MüqÉÏ MüUiÉÉ
rÉåiÉå.
mÉålÉ ÌMüsÉxÉï uÉåSlÉÉ MüqÉÏ MüUiÉÉiÉ mÉhÉ iÉå xÉÉÇkrÉÉÇlÉÉ WûÉåhÉÉUå lÉÑMüxÉÉlÉ jÉÉÇoÉuÉÔ zÉMüiÉ
lÉÉWûÏiÉ. AäsÉÉåmÉjÉÏ (allopathy) QûÊYOûxÉï Wåû Tü£ü mÉålÉ ÌMüsÉxÉï uÉ xOåûUÊDQèxÉ
ÍsÉWÒûlÉ SåiÉÉiÉ WûÉ aÉæUxÉqÉeÉ AÉWåû. xÉÇkÉÏuÉÉiÉiÉ¥É ÌQûxÉÏeÉ qÉÊQûÏTüÉDÇaÉ (xÉÉÇkrÉÉqÉkrÉå WûÉåhÉÉUå
lÉÑMüxÉÉlÉ jÉÉÇoÉuÉनार$) AÉæwÉkÉå uÉÉmÉUiÉÉiÉ erÉÉqÉÑVåû !वचा%य cÉÏ sɤÉhÉå

6. uÉ आजाराची iÉÏuÉëiÉÉ MüqÉÏ WûÉåhrÉÉxÉ qÉSiÉ
WûÉåiÉå. Biologics हे !भावी उपचार
करणार% औषधे अलीकड&या काळात उपल$ध झाली आहे. या औषधांमुळे
आजाराची ती#ता कमी होते आ"ण काह$ !"णांम'ये आजारामुळे होणारे
नुकसान पूण$पणे थांबते.
10. मी !वतः मा#या आजारासाठ' काय क" शकतो?
!"णाला डॉ#टर सोबत रोग िनदान आ"ण उपचार म"ये स"#य भूिमका घेणे मह#वाचे आहे.
• एक आधार !णाली तयार करा. कु टुंब आ"ण िम#ांपासून िमळाले ले समथ$न आपणस
या आजारशी झुंज दे#यात मदत क" शकते .
• आप#या उपचाराम'ये सहभाग !या. डॉ#टरांनी संगीत&या)माणे सव# औषधे !या
आ"ण आप#या डॉ#टरांकडे िनयिमत भेट !ा. आपला आजार आ"ण औषधे ब"ल मा
!हती वाचा.
• स"#य राहा. िनयिमत !यायामामुळे सांधे लविचक राहतात. !दयरोग आ"ण लखवा
टाळ$यास मदत होते.
• जा#त वेळ सुय$ !काशात बसने टाळा. सूय$%काशामुळे !वचेवर च"टे पडू शकता व आ
जार अचानक उमळू शकतो. उ"हात जाताना लांब बा#ांचे कपडे, डो#यावर टोपी !कवा
छ"ी असू !ा. !वचेवर sunscreen मलम वापरा.
अिधक मा#हतीसाठ) पहा www.punerheumatologist
.com