Κεφάλαιο 2 Πλήρης ανάλυση

1. Η Διδώ και ο Αινείας
Διαβάζοντας Λατινικά στη Β' Λυκείου
www.dialogus.gr

2. Μάθημα δεύτερο

3. Διδώ και Αινείας
Aeneas filius Anchisae est. Patria Aeneae Troia est. Graeci
Troiam oppugnant et dolo expugnant. Aeneas cum
Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat. Sed
venti pontum turbant et Aenean in Africam portant. Ibi Dido
regina novam patriam fundat. Aeneas reginae insidias
Graecorum renarrat. Regina Aenean amat et Aeneas
reginam. Denique Aeneas in Italiam navigat et regina
exspirat.

4. Προτάσεις (περίοδοι)
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

5. Απομονώνω εμπρόθετους & προσδιορισμούς
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
(cum Anchisa, cum nato et cum sociis) ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

6. Ρήματα
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
(cum Anchisa, cum nato et cum sociis) ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

7. Θυμάμαι
Στο προηγούμενο μάθημα έμαθα:
– amo
– amas
– amat
– amamus
– amatis
– amant

8. Άρα ξέρω ...
– amo
– amas
– amat
– amamus
– amatis
– amant
oppugnant, expugnant, navigat,
turbant, portant, fundat, renarrat,
navigat, exspirat
● oppugno
● oppugnas
● oppugnat
● oppugnamus
● oppugnatis
● oppugnant

9. Θυμάμαι επίσης ...
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
(cum Anchisa, cum nato et cum sociis) ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

10. Ουσιαστικά Α κλίσης
– poeta
– poetae
– poetae
– poetam
– poeta
– poeta
– poetae
– poetarum
– poetis
– poetas
– poetae
– poetis

11. Άρα ξέρω...
– poeta
– poetae
– poetae
– poetam
– poeta
– poeta
– poetae
– poetarum
– poetis
– poetas
– poetae
– poetis
● patria
● patriae
● patriae
● patriam
● patria
● patria
● patriae
● patriarum
● patriis
● patrias
● patriae
● patriis
Ομοίως και regina, insidiae* (μονο πληθυντικό), κλπ

12. Τώρα μαθαίνω …
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
(cum Anchisa, cum nato et cum sociis) ad Italiam
navigat.] [Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam
portant.] [Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas
reginae insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean
amat et Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam
navigat et regina exspirat. ]

13. Ουσιαστικά Β κλίσης
Ποια είναι & πώς κλίνονται;
● filius filii
● dolus doli
● natus nati
● socius socii
● ventus venti
● pontus ponti
● populus
● populi
● populo
● populum
● popule
● populo
● populi
● populorum
● populis
● populos
● populi
● populis

14. Ουσιαστικά Β κλίσης
Κάνω εξάσκηση
● populus
● populi
● populo
● populum
● popule
● populo
● populi
● populorum
● populis
● populos
● populi
● populis
● natus
● nati
● nato
● natum
● nate
● nato
● ...
● ...
● ...
● ...
● …
● ...
● ...
● ...
● ...
● ...
● …
● …
● venti
● ventorum
● ventis
● ventos
● venti
● ventis

15. Κοιτάω το βιβλίο μου
ΠΠρροοσσέέχχωω!
● Όπως τα ουσιαστικά β' κλίσης (βλ populus),
έτσι κλίνω και την αντωνυμία meus -mea
-meum, tuus -tua-tuum
● Μόνο στο αρσενικό (με κατάληξη -us)
● Επίσης: προσέχω ουσιαστικά όπως το filius
και κύρια ονόματα π.χ. Ovidius
● meus
● mei
● meo
● meum
● mei mi
● meo
● ...
● filius
● filii (fili)
● filio
● filium
● fili
● filio

16. Επεξεργάζομαι το κείμενό μου
Δεν ξεχνώ: ονομαστική Υποκείμενο
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
(cum Anchisa, cum nato et cum sociis) ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

17. To Υποκείμενο απαντάει στην ερώτηση “ποιος;”
● Aeneas .. est
● Troia … est
● Graeci … oppugnant & expugnant
● Aeneas...navigat
● Venti … turbant
● Dido … fundat
● Aeneas … renarrat
● Regina … amat
● Aeneas … amat
● Aeneas … navigat
● Regina … exspirat

18. Τι κάνουν τα Υποκείμενα;
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

19. Τα αντικείμενα(Α), κατηγορούμενα (κ)
● Aeneas .. est Τι είναι ο Αινείας; filius (κ)
● Troia … est Τι είναι η Τροία; patria (k)
● Graeci … oppugnant & expugnant Tι πολιορκούν οι Ελληνες; Troiam (A)
● Aeneas...navigat
● Venti … turbant Tι ταράζουν οι άνεμοι; pontum (A)
● Dido … fundat Tι ιδρύει η Διδώ; patriam (A)
● Aeneas … renarrat Τι αφηγείται ο Αινείας; insidias (A)
● Regina … amat Tι αγαπάει η βασίλισσα; Aenean (A)
● Aeneas … amat Tι αγαπάει ο Αινείας; reginam (A)
● Aeneas … navigat
● Regina … exspirat
Απαντάμε στην ερώτηση “Τι”

20. Προσέχω “λεπτά σημεία”
[Aeneas filius Anchisae est.] [Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.] [Aeneas
cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat.]
[Sed venti pontum turbant et Aenean in Africam portant.]
[Ibi Dido regina novam patriam fundat.] [Aeneas reginae
insidias Graecorum renarrat.] [Regina Aenean amat et
Aeneas reginam.] [Denique Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]

21. 1)
● Ρήμα με δύο αντικείμενα όπως στα Ελληνικά:
δίνω της Ειρήνης τον καφέ (→ στην Ειρήνη)
– Renarrat reginae insidias
● Κάνω σε κάποιον (δοτική) - κάτι (αιτιατική)
● Ο Αινείας διηγείται reginae (Δ) insidias (A)

22. 2)
Graeci Troiam oppugnant et dolo expugnant.
Κυριεύω (expugno) με δόλο (dolo)
Πώς; Με δόλο!
Άρα η λέξη δείχνει με ποιο τρόπο κυρίευσαν την Τροία.
● Η λέξη είναι σε πτώση αφαιρετική (γραμματική) και στη
σύνταξη λέμε ότι είναι μια αφαιρετική του τρόπου

23. 3)
cum Anchisa, cum nato et cum sociis
Η πρόθεση cum + αφαιρετική δηλώνει τη συνοδεία
[Aeneas cum Anchisa, cum nato et cum sociis ad Italiam navigat.]
● Μόνος του πήγε ο Αινείας στην Ιταλία;
● Όχι!
● Πήγε με τον Ανχίση (τον πατέρα του), με τον γιο του και με τους
συντρόφους του
Σιγά μην πήγαινε μόνος του!

24. Λίγη γραμματική ακόμα!
Αντωνυμίες!
Η προσωπική αντωνυμία Ego & tu
ego
mei
mihi
me
a me
nos
nostri, nostrum
nobis
nos
a nobis
tu
tui
tibi
te
a te
vos
vestri, vestrum
vobis
vos
a vobis

25. Εγώ εσύ & ille!
Αντωνυμίες!
Η δεικτική αντωνυμία (εκείνος) Ego tu
ille?
ille
illius
illi
illum
illo
illi
illorum
illis
illos
illis
illa
illius
illi
illam
illa
illae
illarum
illis
illas
illis
illud
illius
illi
illud
illo
illa
illorum
illis
illa
illis
Δεν ξεχνάω το βιβλιο
της γραμματικής μου
σελ. 40,43.

26. Να και η μετάφραση!
[Aeneas filius Anchisae est.]
[Patria Aeneae Troia est.]
[Graeci Troiam oppugnant et
dolo expugnant.] [Aeneas cum
Anchisa, cum nato et cum sociis
ad Italiam navigat.] [Sed venti
pontum turbant et Aenean in
Africam portant.] [Ibi Dido regina
novam patriam fundat.] [Aeneas
reginae insidias Graecorum
renarrat.] [Regina Aenean amat
et Aeneas reginam.] [Denique
Aeneas in Italiam navigat et
regina exspirat. ]
Ο Αινείας είναι γιος του Αγχίση. Πατρίδα του Αινεία
είναι η Τροία. Οι Έλληνες πολιορκούν την Τροία και
την κυριεύουν με δόλο. Ο Αινείας πλέει προς την
Ιταλία με τον Αγχίση, με το γιο του και με τους
συντρόφους του. Οι άνεμοι όμως αναταράζουν το
πέλαγος και φέρ­νουν
τον Αινεία στην Αφρική. Εκεί η
βασίλισσα Διδώ θεμελιώνει μια καινούρια πατρίδα. Ο
Αινείας διηγείται στη βασίλισσα από την αρχή τους
δόλους των Ελλήνων. Η βασίλισσα ερωτεύεται τον
Αινεία και ο Αινείας τη βασίλισσα. Τελικά ο Αινείας
πλέει στην Ιταλία και η βασί­λισσα
ξεψυχάει.

27. Είμαι σε καλό δρόμο!