3. Egituran platino (II) duen farmakoa da.
Kantzerraren aurkako medikamentua da eta
kimioterapian erabiltzen da
Tumoreen zelulen bikoizketa inhibitzen du.
› DNA-ren helize bikoitzaren kateen artean loturak eratzen
ditu mitosia kaltetuz.
› Horrela, DNAren konponketa metodoak aktibatzen dira
zelularen apoptosia eragiten.
Transplatinoa ere existitzen da baina ez ditu efektu
farmakologiko berdinak erakusten. Uste da bere
aktibitate txikia DNA-ra iritsi baino lehen desaktibatzen
dela. Gainera, konposatu toxikoa da.
Cisplatinoa zain barneko txertoaren bidez hartzen da.
4. Zertarako erabiltzen da?
› Barrabil metastasikoaren kartzinoman.
› Obario metastasikoaren kartzinoman.
› Maskuri metastasikoaren kartzinoman.
› Zelula txikien birikako minbizian.
› Lepo eta buruaren zelula ezkatadunen
minbizia.
› Beste medikamentu batzuekin batu daiteke
beste minbizietan erabili ahal izateko.
› Sarkoma eta linfometan.
5. Cis-PtCl2(NH3)2 konposatua M. Peyrone-k
deskribatu zuen, 1845ean
› Peyrone-ren gatzaren izena hartu zuen
Konposatu honen egitura Alfred Werner
aurkitu zuen 1893an
1960an Barnett Rosenberg, konturatu zen
platinoaren elektrodo baten elektrolisia
cisplatinoa eratzen zuela
› E.coli bakterioaren zatiketa inhibitzen zuen
substantzia bat
› Hainbat esperimentu egin zituen saguen
tumoreekin.
Ikerketak erakutsi zuen cis-PtCl2(NH3)2 konposatuak eraginkorrena
zela
7. Kelatoterapia, Talasemiaren aurkako
tratamenduan erabiltzen da.
Talasemiaren eraginez, hemoglobinaren
azpiunitatea ez da ondo sintetizatzen
eta hemoglobinak ezin du bere funtzioa
bete, hau da, ezin du oxigenoa odoletik
garraiatu.
8. Talasemia pairatzen duten pertsonek,
ezin dute gorputzaren burdina
kanporatu, beraz, burdina gorputzean
metatzen da, 4-8 gramo urteko.
Normalean, gaixoak 20 urterekin hiltzen
dira, burdinaren efektu toxikoa dela eta.
9. Talasemia tratatzeko, erabiltzen den
sendagaia, desferrioxina B da ,
bakterioetatik ateratzen dena.
Desferrioxina B, konplexu bat osatzen du
burdinarekin, ferrioxina B deiturikoa.
Konplexu hau zuzenean orinaren bidez
iraizten da.
Sendagaia, azido askorbikoarekin batera
aplikatzen da,izan ere, azido hau, Fe ioia
erreduzitzen du, burdinaren solubilitatea
handituz.
10.
11. Kristal egiturak sortzen dituzten
konposatuak dira.
Ioi edo talde metalikoak (esfera
berdeak), zubi organikoekin (makil horia)
batuko dira egitura dimentsioanala
osatuz.
Egitura dimentsional hauek porodunak
izan daitezke
12. Egitura poroduna izateagatik:
› Azalera emendatzen du materialarekin
erreakzionatzeko probabilitatea handitu.
› Poroen bolumena handitzen du materialak atxikitzeko
kapazitatea emendatu.
Molekula batek poro hauetan elkarrekintza gogorrak
jasango ditu, honek gasaren kontzentrazioa
konposatuaren azaleran emendatzea eragiten du,
eta beraz hauen absortzioa.
Gasaren kontzentrazioa konposatuaren barnean
gertatzen denean, absortzioa ere gertatuko da.
13. Material hauek erabilera zehatzetarako
diseinatu ditzakegu.
› Batzen dugun zubi organikoa tamainaz
handiagoa bada, poroen tamaina
handituko dugu
› Metala aldatzen badugu, konposatuaren
propietateak aldatuko ditugu.
14. CO2-aren harrapaketa
› Mg2 metala duen MOF erabiltzea (N2 baino
CO2 kontzentrazio altuagoak metatzen
dira).
› Gas emisioak murrizteko.
H2-ren metaketa
› Ioiak erabiltzen dira(Be+2, B+3, Mg+2, Al+3)
› Azalerarik handiena duen MOF-a lortu da
15. Hidrokarburoen banaketa
› F+2 ioia duen MOF-a erabiltzen da,
› Hidrokarburoak banatzeko behar den
energia jaisten du.
Konduktibitatea:
› Material hauek elektroiak garraiatu
ditzakete.
