2. Metal Organic Frameworks (MOF)
Metal Organic Frameworks (MOF)
Metal ioiez eta molekula organikoz osatutako material hibridoak.
Metal ioiez eta molekula organikoz osatutako material hibridoak.
Molekula organikoek estekatzaile lana burutzen dute, metal
Molekula organikoek estekatzaile lana burutzen dute, metal
ioiak konektatuz, superegitura konplexuak eratzeko.
ioiak konektatuz, superegitura konplexuak eratzeko.
Biomolekula ezberdinekin ere lortu da MOF-ak
Biomolekula ezberdinekin ere lortu da MOF-ak
eratzea (MBioF deritze): aminoazidoak, peptidoak...
eratzea (MBioF deritze): aminoazidoak, peptidoak...
Aukeratzen diren metal ioiaren eta biomolekularen arabera,
Aukeratzen diren metal ioiaren eta biomolekularen arabera,
egitura eta propietate ezberdindun materialak lor daitezke.
egitura eta propietate ezberdindun materialak lor daitezke.
3. MOFen erabilerak: metaketa
MOFen erabilerak: metaketa
Hainbat MBioF, porotsuak direnez, material desberdinak
Hainbat MBioF, porotsuak direnez, material desberdinak
metatzeko ahalmena dute (N2,,H2,,CO2 ...)
metatzeko ahalmena dute (N2 H2 CO2 ...)
Eraikitako egituraren eta honen propietateen
Eraikitako egituraren eta honen propietateen
arabera, metatze-ahalmen ezberdinak eta
arabera, metatze-ahalmen ezberdinak eta
materialen arteko hautakortasun maila
materialen arteko hautakortasun maila
ezberdinak lor daitezke.
ezberdinak lor daitezke.
4. MOFen erabilerak:
MOFen erabilerak:
katalisi eta sentsore funtzioak
katalisi eta sentsore funtzioak
Lehen aipatutako metaketa eta
Lehen aipatutako metaketa eta
enantiomero espezifikoak metatzeko
enantiomero espezifikoak metatzeko
ahalmena dela eta, MBioF-ak katalizatzaile
ahalmena dela eta, MBioF-ak katalizatzaile
zein banatzaile enantioselektibo bezala
zein banatzaile enantioselektibo bezala
erabil daitezke.
erabil daitezke.
Metatutako materialen eta egituraren arteko interakzioek
Metatutako materialen eta egituraren arteko interakzioek
propietate-aldaketak ekar ditzakete (luminiszentzia,
propietate-aldaketak ekar ditzakete (luminiszentzia,
adibidez), egoera konkretutan agertu ezkero adierazle
adibidez), egoera konkretutan agertu ezkero adierazle
bezala erabil daitezkeenak.
bezala erabil daitezkeenak.
5. MOFen erabilerak biomedikuntzan
MOFen erabilerak biomedikuntzan
Ioi eta biomolekulen konbinazio ezberdinen bidez
Ioi eta biomolekulen konbinazio ezberdinen bidez
(egiturak miniaturizatzeko aukerari ezker), medikamentu,
(egiturak miniaturizatzeko aukerari ezker), medikamentu,
txerto, gene eta bestelako substantzien bektore bezala
txerto, gene eta bestelako substantzien bektore bezala
erabili daitezke, substantzia horiek metatzeko gai diren
erabili daitezke, substantzia horiek metatzeko gai diren
baina organismo barnean degradatuko diren egiturak
baina organismo barnean degradatuko diren egiturak
sortuz.
sortuz.
Laborategian frogatu da, egitura hauen degradazioak
Laborategian frogatu da, egitura hauen degradazioak
ez duela organismoa arriskuan jartzeko lain materia
ez duela organismoa arriskuan jartzeko lain materia
toxiko sortzen.
toxiko sortzen.
6. CIS -Platine
CIS -Platine
Bere formula cis-PtCl2(NH3)) da.
Bere formula cis-PtCl2(NH3 22 da.
Platinoan oinarritutako medikamentu
Platinoan oinarritutako medikamentu
bat da, mota ezberdinetako kantzerren
bat da, mota ezberdinetako kantzerren
tratamenduko kimioterapiatan erabilia.
tratamenduko kimioterapiatan erabilia.
7. CIS –Platine: aurkipena
CIS –Platine: aurkipena
Konposatu hau M. Peyronek
Konposatu hau M. Peyronek
deskribatu zuen lehenengo
deskribatu zuen lehenengo
aldiz 1845ean.
aldiz 1845ean.
Bere egitura Alfred Werner-ek
Bere egitura Alfred Werner-ek
aurkitu zuen 1893an.
aurkitu zuen 1893an.
8. CIS –Platine: mekanismoa
CIS –Platine: mekanismoa
Disoluzio fisiologiko batean disolbatuta
Disoluzio fisiologiko batean disolbatuta
aplikatzen da, bena barnetik.
aplikatzen da, bena barnetik.
Hainbat mekanismoren bidez DNA-ren egitura
Hainbat mekanismoren bidez DNA-ren egitura
kaltetzen du, mitosia ondo burutzea galaraziz.
kaltetzen du, mitosia ondo burutzea galaraziz.
Kalteak abian jarritako konponketa mekanismoek,
Kalteak abian jarritako konponketa mekanismoek,
apoptosia eragiten dute DNA konpondu ezin dutenean.
apoptosia eragiten dute DNA konpondu ezin dutenean.
9. CIS –Platinoarekiko erresistentzia
CIS –Platinoarekiko erresistentzia
Kimioterapia paziente gehienek cis-Platinoaren aurkako
Kimioterapia paziente gehienek cis-Platinoaren aurkako
erresistentzia garatzen dute.
erresistentzia garatzen dute.
Tratamenduarekin jarraitu ahal izateko, beste substantzia
Tratamenduarekin jarraitu ahal izateko, beste substantzia
batzuk erabili behar dira (oxalplatinoa, adibidez, oraindik
batzuk erabili behar dira (oxalplatinoa, adibidez, oraindik
laborategiko proba-fasean dagoena)
laborategiko proba-fasean dagoena)
Zeharkako efektuak
Zeharkako efektuak
cis-Platino tratamenduak hainbat zeharkako efektu dakartza:
cis-Platino tratamenduak hainbat zeharkako efektu dakartza:
giltzurrun kalteak, kalte neuralak, goragaleak, entzumen galera...
giltzurrun kalteak, kalte neuralak, goragaleak, entzumen galera...
10. Kelatoterapia
Kelatoterapia
Metal jakin batzuen gehiegizko
Metal jakin batzuen gehiegizko
metaketaren ondorioz sortutako
metaketaren ondorioz sortutako
gaitzak tratatzeko teknika bat da,
gaitzak tratatzeko teknika bat da,
agente kelanteetan oinarritzen dena.
agente kelanteetan oinarritzen dena.
Artseniko, Berun, etab.-en metaketaren
Artseniko, Berun, etab.-en metaketaren
tratamenduan aplika daiteke.
tratamenduan aplika daiteke.
11. Kelatoterapiaren hasiera
Kelatoterapiaren hasiera
Alfred Werner, Paul Ehrlich eta Carl Voegtlin hasi ziren
Alfred Werner, Paul Ehrlich eta Carl Voegtlin hasi ziren
honen inguruan ikertzen, sifiliaren eta tripanosomiasiaren
honen inguruan ikertzen, sifiliaren eta tripanosomiasiaren
tratamenduek eragiten zuten As eta Sb intoxikazioak
tratamenduek eragiten zuten As eta Sb intoxikazioak
konpontzeko helburuz.
konpontzeko helburuz.
1941ean lehenengo aldiz erabili zen azido zitrikoa,
1941ean lehenengo aldiz erabili zen azido zitrikoa,
berun intoxikazioak tratatzeko.
berun intoxikazioak tratatzeko.
12. Kelatoterapia: mekanismoa
Kelatoterapia: mekanismoa
Agente kelantea (metal espezifiko baten
Agente kelantea (metal espezifiko baten
intoxikazioa tratatzeko sortua) organismoan
intoxikazioa tratatzeko sortua) organismoan
sartzean, metalarekin konplexu bat eratzen
sartzean, metalarekin konplexu bat eratzen
du, ondoren organismoak kanporatuko
du, ondoren organismoak kanporatuko
duena.
duena.
Honela, organismoan metatzen (eta berau kaltetzen) jarraituko
Honela, organismoan metatzen (eta berau kaltetzen) jarraituko
litzatekeen substantzia hori espezifikoki harrapatu eta kanpora
litzatekeen substantzia hori espezifikoki harrapatu eta kanpora
daiteke.
daiteke.
13. Kelatoterapia: EDTA
Kelatoterapia: EDTA
Azido etilendiaminotetraazetikoa (EDTA) XX. mendean
Azido etilendiaminotetraazetikoa (EDTA) XX. mendean
erabiltzen hasi zen, berun eta radionuklidoen eliminaziorako.
erabiltzen hasi zen, berun eta radionuklidoen eliminaziorako.
Kelato estekatzaile garrantzitsuena da.
Kelato estekatzaile garrantzitsuena da.
Zeharkako efektuak
Zeharkako efektuak
Pazienteek buruko mina, goragaleak eta beste zeharkako
Pazienteek buruko mina, goragaleak eta beste zeharkako
efektu ez larriak pairatu ditzakete EDTArekin tratatzean.
efektu ez larriak pairatu ditzakete EDTArekin tratatzean.
