1. Komentarz do głosowanie reformy WPR - 13.03.2013
Proponowana reforma Wspólnej Polityki Rolnej zawiera więcej elementów
kontynuacji niż zmian. Stare państwa członkowskie obawiały się bowiem głębszych
modyfikacji, aby nie naruszyć istniejącego podziału środków finansowych, który
został ustanowiony w przeszłości. Dlatego z małymi korektami jest on utrzymywany.
Zabrakło koncepcji na zaproponowanie obiektywnych kryteriów podziału
środków. Wprawdzie rozwiązania zaproponowane w obecnej reformie spłaszczają
nieco różnice między krajami ale ich nie likwidują. Najwięcej zyskują, ci którzy mieli
najmniej - czyli kraje bałtyckie. Trochę tracą natomiast państwa mające najwyższe
dopłaty ale jest to niewielka kwota, ponieważ kraje zyskujące są małe. Niewiele
otrzymują "kraje środka", do których zalicza się Polska. Wynika to m.in. z obniżenia
środków na Wspólną Politykę Rolną w latach 2014-2020 w porównaniu do obecnej
perspektywy finansowej o 44 mld euro.
Polska otrzymała więcej na I filar ale te środki zastąpią dotychczasowy nasz
wkład z budżetu narodowego, którym zwiększaliśmy dopłaty bezpośrednie dla
polskich rolników. Równocześnie zmniejszono nam jednak środki na II filar.
Zmiany, które zaproponowała Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi plenum
Parlamentu Europejskiego wpłynęły na "unormalnienie" i uczynienie WPR bardziej
przyjazną dla rolników w porównaniu do tego co proponowała Komisja Europejska.
To co dziś przegłosowali europosłowie to jest przyjęcie stanowiska negocjacyjnego
PE do rozmów w tzw. trialogach, w których uczestniczą dwie instytucje
ustawodawcze - przedstawiciele Rady UE ds. Rolnictwa i Parlamentu Europejskiego
oraz Komisja Europejska, która nie tylko przedstawiła wyjściowe propozycje reformy
WPR ale będzie też instytucją monitorującą jej wdrożenie w krajach członkowskich.
Przyjęcie teraz stanowiska przez PE daje szansę zakończenia tych rozmów przed
wakacjami.
Kiedy rozpoczynaliśmy dyskusje na reformą WPR mówiliśmy, że
potrzebujemy silnej WPR zabezpieczonej odpowiednim budżetem. Jednakże budżet
UE został zmniejszony. Środki na WPR jak wspomniałem są mniejsze o 44 mld eur, a
więc trudno w takiej sytuacji realizować reformę, która powinna przyczynić się do
wzrostu dochodów rolników pozostających na niezadowalającym poziomie, czego
przykładem i efektem jest odsetek zaledwie 7% rolników w wieku do 40 roku życia w
UE.
Rolnictwu postawiono większe wymogi w zakresie ekologizacji i ochrony
środowiska wprowadzając tzw. zazielenienie, które w rzeczywistości prowadzi do
1

2. zmniejszenia konkurencyjności rolnictwa europejskiego. Zaproponowane rozwiązania
będą hamowały wzrost produkcji żywności w Europie, podczas gdy na świecie
występuje wyraźne zwiększanie produkcji. Jest jednak jeszcze możliwość w czasie
negocjacji na to, aby te i inne uwagi zgłaszane przez rolników, organizacje rolnicze,
konsumentów czy świat nauki zostały wzięte pod uwagę, co pozwoli na stworzenie
silnej i racjonalnej WPR uwzględniającej zróżnicowany poziom rozwoju, różne
warunki przyrodnicze, a szczególnie klimatyczne, problemy związane z wielkością
gospodarstwa, zatrudnieniem i skalą produkcji.
Warunki i kryteria wsparcia zależą od rodzajów produkcji. Obiektywne
kryteria muszą uwzględniać rodzaje produkcji. Czym innymi jest uprawa oliwek i
winorośli w odróżnienie od produkcji zboża i mleka. Przyjęcie obiektywnych
kryteriów wymaga pogłębionych analiz i dużej wyobraźni politycznej.
Dzisiejsze głosowanie jest ukoronowaniem kilkuletniego okresu intensywnych
prac. W tym czasie współpracowaliśmy blisko ze sprawozdawcami oraz
sprawozdawcami-cieniami. Osiągniecie porozumienia nie było łatwe, o czym
świadczy liczba blisko 8 tys. poprawek złożonych w komisji AGRI. W przyjętych
dziś dokumentach udało się nam m.in. zapisać przedłużenie stosowania
uproszczonego systemu płatności obszarowej SAPS do 2020 r. oraz korzystnego dla
Polski systemu wsparcia obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania
(ONW) w najbliższych latach.
Reasumując warto wskazać na wielką pracę jako wykonali sprawozdawcy i
członkowie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego. To w
trakcie wielogodzinnych prac, dyskusji powstawały nowe rozwiązania i ważne że
udało się wtedy wprowadzić zmiany, które są zgodne ze specyfiką i potrzebami
polskiego rolnictwa, zachowując wartości, jakie niesie w UE Wspólna Polityka
Rolna.
Czesław Siekierski
Poseł do Parlamentu Europejskiego
I Wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
2