1. Z dniem 1 stycznia 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy
o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji
wniosków o przyznanie płatności (KSEP). Ustawa ta wprowadziła zmiany w zasadach nadawania
numerów identyfikacyjnych. Zgodnie z art. 12 ust. 4 "w przypadku małżonków oraz podmiotów
będących współposiadaczami gospodarstwa rolnego nadaje się:
1) jeden numer identyfikacyjny temu z małżonków lub współposiadaczy, co do którego
współmałżonek lub współposiadacz wyrazili pisemną zgodę;
2) odrębny numer identyfikacyjny od numeru, o którym mowa w pkt. 1, jeżeli wnioskodawca
prowadzi samodzielnie odrębne gospodarstwo rolne stanowiące zorganizowaną całość
gospodarczą."
Obecnie obowiązujące przepisy uwzględniają możliwość nadania małżonkom odrębnych numerów
identyfikacyjnych. Należy jednak pamietać, że ustawodawca wyraźnie określił warunki, jakie
powinny zostać spełnione, aby możliwe było nadanie odrębnych numerów identyfikacyjnych,
a mianowicie:
1. wnioskodawca ma samodzielnie prowadzić odrębne (od małżonka) gospodarstwo rolne,
2. prowadzone gospodarstwo ma stanowić zorganizowaną całość gospodarczą.
Ustawa KSEP oraz rozporządzenie MRiRW z dnia 24 grudnia 2014 r.
w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinien spełniać wniosek o wpis do ewidencji
prodcuentów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1964) nie określają, jakie dowody powinien przedstawić
wnioskodawca, aby potwierdzić fakt samodzielnego prowadzenia odrębnego gospodarstwa rolnego
stanowiącego zorganizowaną całość gospodarczą. Została natomiast w art. 3a ust. 3 ustawy KSEP
wprowadzona regulcja, zgodnie z którą "strony oraz inne osoby uczestniczące w postępowaniu,
o którym mowa w ust. 1, są obowiązane przedstawiać dowody oraz dawać wyjaśnienia co do
okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek; ciężar udowodnienia faktu
spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne."
Z powyższego jednoznacznie wynika, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na wnioskodawcy. To
wnioskodawca ma przedstawić dowody, z których będzie wynikało, że zostały wypełnione wszystkie
przesłanki wynikajace z przepisu art. 12 ust. 4 i organ może nadać odrębny od małżonka numer
identyfikacyjny. Wobec zastosowania takiego podejścia, każda próba określenia przez ARiMR
zamkniętego katalogu dokumentów (dowodów), potwierdzajacych fakt samodzielnego prowadzenia
przez wnioskodawcę odrębnego gospodarstwa rolnego stanowiącego zorganizowaną całość
gospodarczą, byłaby sprzeczna z obowiązującymi przepisami prawa. Poza tym taki ściśle określony
katalog dokumentów, w każdej chwili może zostać zakwestionowany przez stonę lub Sąd
Administracyjny. Moża się spodziewać, że bardzo szybko pojawiłyby się pytania, dlaczego ma zostać
złożony taki a nie inny dokument? Zatem, to nie urzędnik ma wskazać wniskodawcy, jakie
dokumenty powienien dostarczyć, ale wnioskodawca we własnym zakresie powinien wskazać
organowi dowody, które w jego ocenie będą potwierdzały fakt samodzielnego prowadzenia
odrębnego gospodarstwa rolnego stanowiącego zorganizowaną całość gospodarczą. Poza tym należy
podkreślić, że zgodnie z art. 75 § 1 Kpa, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić
się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Po zapoznaniu się z przedstawionymi dowodami, organ może wpisać wniskodawcę do ewidencji
producentów i nadać mu numer identyfikacyjny lub odmówić mu w drodze decyzji wpisu do
ewidencji i nadania numeru. Jeżli wnioskodawca nie zgadza się z wydanym rozstrzygnięciem, to
może skorzystać z przysługujących mu środków ochrony prawnej.
W opisanym przez cztelniczkę przypadku należy stwierdzić, że jeśli nawet w bliżej nie określonym
czasie przejmie po dziadkach gospodarstwo rolne i zostaną spełnione przesłanki określone w art. 12
ust. 4 pkt. 2 ustawy KSEP, to odrębny numer będzie jej nadany.