Bài thầy Biên Chương Dương

1. Kích thích b não sáng t oộ ạ
Gi ng nh nh ng v n đ ng viên leo núi, h trèo lên đ nh núi là đ tìm ki m l i gi i choố ư ữ ậ ộ ọ ỉ ể ế ờ ả
nh ng bài toán hóc búa v chinh ph c đ nh cao. Và ch khi đ t t i đ nh, h m i tìm th yữ ề ụ ỉ ỉ ạ ớ ỉ ọ ớ ấ
nó. Tuy nhiên, h t đ nh cao này r i l i đ n đ nh cao khác, con đ ng v n t i sáng t oế ỉ ồ ạ ế ỉ ườ ươ ớ ạ
không ng i ngh .ơ ỉ
“Văn hóa toán đ ”ố
Bill Gates ch a bao gi m t đi h ng thú đ i v i các bài toán đ . Không hi m các bu i t i, Bill vàư ờ ấ ứ ố ớ ố ế ổ ố
v Melinda nhà ch i trò l p hình làm t nh ng m nh g . Gia đình Bill th ng mua hai b gi ngợ ở ơ ắ ừ ữ ả ỗ ườ ộ ố
nhau và thi xem ai là ng i x p xong tr c. Trong b a ăn t i, khi đang ch ng i ph c v đ aườ ế ướ ữ ố ờ ườ ụ ụ ư
lên món ti p theo, Bill hay đ gh m i ng i v b n đ n c M lên gi y ăn, ng i chi n th ngế ề ị ọ ườ ẽ ả ồ ướ ỹ ấ ườ ế ắ
là ng i v chính xác nh t.ườ ẽ ấ
Năm 1986, Bill Gates mua m t qu n th g m b n nhà ngh n m trên b bi n Hood Canal v nhộ ầ ể ồ ố ỉ ằ ờ ể ở ị
Puget. Gia đình Bill và nh ng nhân viên c a Microsoft th ng ch i “trò ch i vi mô” - m t cu c thiữ ủ ườ ơ ơ ộ ộ
đ c đáo và kỳ l , nh ng ng i chi n th ng đ c đánh giá r t cao.ộ ạ ữ ườ ế ắ ượ ấ
Trong trò “Chúng ta hát”, sau khi ai đó x ng lên m t t , m i ng i ph i hát bài hát trong đó cóướ ộ ừ ọ ườ ả
t đó. M t l n, t đ a ra là “bi n”, đang ch i thì Bill đi ra bãi bi n, m t lúc sau m i ng i ngheừ ộ ầ ừ ư ể ơ ể ộ ọ ườ
th y t trong bóng t i vang ra m t gi ng hát quen thu c: “T bi n xu t hi n m t con r ng th nấ ừ ố ộ ọ ộ ừ ể ấ ệ ộ ồ ầ
tho i...”.ạ
Khi nhân viên c a Microsoft đi công tác, h có r t ít th i gian đ thăm danh lam th ng c nh,ủ ọ ấ ờ ể ắ ả
Microsoft luôn t ch c sao cho m i ng i luôn bên nhau và ch i các trò ch i có tính c nhổ ứ ọ ườ ở ơ ơ ạ
tranh quy t li t. Khát v ng chi n th ng là đ c tính chung c a t t c m i ng i trong T p đoànế ệ ọ ế ắ ặ ủ ấ ả ọ ườ ậ
Microsoft. Đ giành chi n th ng, Microsoft không d ng b c tr c b t c m t v t c n nào.ể ế ắ ừ ướ ướ ấ ứ ộ ậ ả
Ph ng châm c a Microsoft là “hành đ ng quy t li t”,”ti n hành các cu c chi n c m t ”, “ch nươ ủ ộ ế ệ ế ộ ế ả ử ặ
ngu n oxy” c a các đ i th c nh tranh.ồ ủ ố ủ ạ
M t trong nh ng khái ni m mà các nhân viên Microsoft th ng dùng đ t v t p đoàn c a mìnhộ ữ ệ ườ ể ả ề ậ ủ
là “tr i toán h c”. Lòng khao khát v t lên trên th hi n rõ nét trong nh ng câu đ , các trò ch iạ ọ ượ ể ệ ữ ố ơ
đùa gi i trí r t thông d ng Microsoft. Ngh ch lý ch , các trò gi i trí đáng ra là đ ngh ng i vàả ấ ụ ở ị ở ỗ ả ể ỉ ơ
gi i t a căng th ng thì l i tr thành đi u gây áp l c nh t.ả ỏ ẳ ạ ở ề ự ấ
“Đ ch ” c a Microsoft t i Redmond (bang Washington, M ) là m t qu n th bao g m 82 tòaế ế ủ ạ ỹ ộ ầ ể ồ
nhà, r ng g p chín l n Vi n b o tàng Louvre, t ng đ ng di n tích c a L u Năm Góc. T i đâyộ ấ ầ ệ ả ươ ươ ệ ủ ầ ạ
có c b ph n v n t i, th vi n, x ng phim, b o tàng, c a hàng, sân đá bóng và b s u t pả ộ ậ ậ ả ư ệ ưở ả ử ộ ư ậ
các tác ph m ngh thu t. Nhân viên đ c t do hoàn toàn v m t th i gian, ch c n h làm t tẩ ệ ậ ượ ự ề ặ ờ ỉ ầ ọ ố
công vi c c a mình.ệ ủ

2. Nh ng đi u đ i v i các công ty khác b coi là kỳ qu c và không đ c phép thì đây hoàn toàn làữ ề ố ớ ị ặ ượ ở
có th .ể
Hãy luôn trong tr ng thái b đóiạ ị
Phong cách phóng khoáng ng y t o này là đ c đi m chung c a t t c nh ng ng i làm vi cụ ạ ặ ể ủ ấ ả ữ ườ ệ
trong ngành công nghi p ph n m m ch không riêng gì Microsoft, nh ng n u so sánhệ ầ ề ứ ở ư ế
Microsoft v i các công ty công ngh cao khác thì Microsoft v n kỳ quái h n nhi u.ớ ệ ẫ ơ ề
Nhân viên Microsoft bay trên nh ng chuy n bay bình th ng, ngh ng i nh ng khách s nữ ế ườ ỉ ơ ở ữ ạ
đ c x p vào lo i t t nh ng không quá xa x . T p đoàn không có phòng ăn tr a dành riêng choượ ế ạ ố ư ỉ ậ ư
lãnh đ o cao c p.ạ ấ
G n nh phòng làm vi c c a m i nhân viên đ u có kích th c 3x4m, bên trong đ c trang bầ ư ệ ủ ọ ề ướ ượ ị
b ng lo i g không đ t ti n. Phòng làm vi c c a Bill Gates r ng h n, nh ng nh ng phóng viênằ ạ ỗ ắ ề ệ ủ ộ ơ ư ữ
đã t ng có m t đây đ u nh n xét r ng ch làm vi c c a nhà sáng l p ra Microsoft r t bìnhừ ặ ở ề ậ ằ ỗ ệ ủ ậ ấ
th ng, không đá hoa c ng và ch ng có gì đ c bi t c . Nhân viên Microsoft th ng nói t pườ ươ ẳ ặ ệ ả ườ ậ
đoàn này là n i b n ph i tr ng cây r i m i mong đ c hái qu .ơ ạ ả ồ ồ ớ ượ ả
Cu n sách Inside out (M t trái) xu t b n nhân d p 25 năm thành l p Microsoft đã có đo n minhố ặ ấ ả ị ậ ạ
h a rõ nét v chính sách ti t ki m này: “Đ phòng xa, xin nh c l i m t đi m quan tr ng có thọ ề ế ệ ể ắ ạ ộ ể ọ ể
giúp chúng ta lúc nào cũng gi v ng v trí tiên phong: hãy c g ng đ ng “béo phì” mà “hãy nênữ ữ ị ố ắ ừ ở
trong tr ng thái đói”. Khó khăn và thi u th n th ng n y sinh sáng t o”. Trong cu n sách nàyạ ế ố ườ ả ạ ố
b n có th tìm đ c câu châm ngôn ng n g n h n: “S th a thãi s c n tr thành công”.ạ ể ượ ắ ọ ơ ự ừ ẽ ả ở
M t trong nh ng ch đ bàn lu n th ng xuyên c a nh ng lãnh đ o cao c p Microsoft là khộ ữ ủ ề ậ ườ ủ ữ ạ ấ ở ả
năng di t vong c a t p đoàn. Bill Gates nghiêm kh c c nh báo trong l k ni m 25 năm thànhệ ủ ậ ắ ả ễ ỷ ệ
l p Microsoft: “N u chúng ta có nh ng quy t đ nh sai l m thì t t c nh ng gì chúng ta t o raậ ế ữ ế ị ầ ấ ả ữ ạ
đ c trong 25 năm qua s tan thành mây khói”.ượ ẽ
“M t lúc nào đ y s có ai đó b t ng theo k p đ c chúng ta”, Bill vi t trong cu n sáchộ ấ ẽ ấ ờ ị ượ ế ố
Business@ the speed of thought (Kinh doanh và t c đ t duy), “M t ngày nào đó, m t công tyố ộ ư ộ ộ
non tr và táo b o s xu t hi n h t c ng Microsoft ra kh i đ u tr ng kinh doanh”.ẻ ạ ẽ ấ ệ ấ ẳ ỏ ấ ườ
Đây không ch là s e ng i c a m t mình Bill. Steve Ballmer - đ ng s c a Bill - vi t: “Đ i thỉ ự ạ ủ ộ ồ ự ủ ế ố ủ
c nh tranh m i c a chúng ta có th xu t hi n b t ng t “h vô” và ch trong m t đêm đánh g cạ ớ ủ ể ấ ệ ấ ờ ừ ư ỉ ộ ụ
chúng ta”. Ho c Jeff Raikes: “N u nh chúng ta không luôn có nh ng quy t đ nh m i theo k pặ ế ư ữ ế ị ớ ị
nhu c u c a ng i tiêu dùng d a vào nh ng công ngh tiên ti n nh t, thì b t c lúc nào chúngầ ủ ườ ự ữ ệ ế ấ ấ ứ
ta cũng có th b lo i b kh i môi tr ng kinh doanh”.ể ị ạ ỏ ỏ ườ

3. Ng i ngoài cu c có th c i kh y khi nghe v y. Microsoft là m t qu bóng b m h i quá l n.ườ ộ ể ườ ẩ ậ ộ ả ơ ơ ớ
Cho dù n u nh có ai đó dám ch c m t l vào qu bóng thì cũng ph i r t lâu sau qu bóng m iế ư ọ ộ ỗ ả ả ấ ả ớ
xì h t h i.ế ơ
M c dù v y, trên quan đi m l ch s phát tri n thì nh ng gì mà Bill và Steve Ballmer nói là hoànặ ậ ể ị ử ể ữ
toàn có lý. Thông th ng các công ty khó mà có th gi lâu đ c v trí quán quân c a mình, đ cườ ể ữ ượ ị ủ ặ
bi t nh ng công ty s ng b ng công ngh tân ti n s tiêu vong n u không k p th i ph n ngệ ữ ố ằ ệ ế ẽ ế ị ờ ả ứ
tr c s thay đ i c a công ngh .ướ ự ổ ủ ệ
Chi n th ng hay chi n b i?ế ắ ế ạ
Nh ng t nh “sáng t o” và “tân ti n” là nh ng khái ni m r t quan tr ng đ i v i Microsoft. M cữ ừ ư ạ ế ữ ệ ấ ọ ố ớ ứ
đ sáng t o c a Microsoft, gi ng nh b t c m t công ty nào khác, ph thu c tr c tiên vàoộ ạ ủ ố ư ở ấ ứ ộ ụ ộ ướ
kh năng sáng t o và đ i m i c a nh ng nhân viên làm vi c t i đây. T p đoàn Microsoft bi t r tả ạ ổ ớ ủ ữ ệ ạ ậ ế ấ
rõ h c n thu hút nh ng ng i nh th nào và h đ ti m l c v t ch t đ làm đ c đi u này,ọ ầ ữ ườ ư ế ọ ủ ề ự ậ ấ ể ượ ề
m c tiêu là kích ho t b não t ng nhân viên sáng t o.ụ ạ ộ ừ ạ
Ph ng châm chính c a Microsoft trong vi c tuy n nhân s là tìm đ c nh ng “phiên b n c aươ ủ ệ ể ự ượ ữ ả ủ
Bill”. Đây là ngôn ng lóng c a Microsoft ch nh ng ng i tr tu i thông minh, khao khát v nữ ủ ỉ ữ ườ ẻ ổ ươ
lên và đ y tham v ng nh ng l i ch a có kinh nghi m th c t , gi ng nh Bill Gates tr c đây.ầ ọ ư ạ ư ệ ự ế ố ư ướ
Các nhân viên tuy n nhân s c a Microsoft t hào r ng không có ai xu t s c h n h trong vi cể ự ủ ự ằ ấ ắ ơ ọ ệ
tìm đ c nh ng ng i r t có ti m năng, ch không ch nh ng ng i đã ch ng t đ c kh năngượ ữ ườ ấ ề ứ ỉ ữ ườ ứ ỏ ượ ả
trong chuyên ngành c a mình.ủ
Trên quan đi m c a Microsoft, các câu h i hóc búa không nh ng ch ki m tra đ c trí tu màể ủ ỏ ữ ỉ ể ượ ệ
còn c đ ng c và ham mu n v n lên c a ng viên. Cũng gi ng nh kinh doanh hay th thao,ả ộ ơ ố ươ ủ ứ ố ư ể
vi c gi i các bài toán đ có th chia m i ng i ra làm hai lo i: chi n th ng và chi n b i. Ch cóệ ả ố ể ọ ườ ạ ế ắ ế ạ ỉ
hai kh năng, b n có th tìm ra l i gi i ho c không.ả ạ ể ờ ả ặ
B t c m t hu n luy n viên th thao nào cũng có th kh ng đ nh v i b n r ng đ giành đ cấ ứ ộ ấ ệ ể ể ẳ ị ớ ạ ằ ể ượ
chi n th ng thì ch có kh năng thôi ch a đ , b n còn c n ph i tr thành m t k “háu đói” hamế ắ ỉ ả ư ủ ạ ầ ả ở ộ ẻ
mu n chi n th ng. Có c m giác r ng nh ng ng i bi t cách gi i nh ng bài toán đ khôngố ế ắ ả ằ ữ ườ ế ả ữ ố
nh ng có trí tu cao mà còn ch a trong mình đ ng l c s n sàng gi i quy t t t c nh ng v n đữ ệ ứ ộ ự ẵ ả ế ấ ả ữ ấ ề
đang thách th c h .ứ ọ
B ng cách đó, h đã kích thích b não sáng t o và nh ng thành qu c a h t o ra t đó.ằ ọ ộ ạ ữ ả ủ ọ ạ ừ

4. Ngu n : Tu i Trồ ổ ẻ