Dokumen tersebut membincangkan tentang kerajaan negeri di Malaysia. Ia menjelaskan peranan dan bidang kuasa Sultan/Raja, Yang Dipertua Negeri, Ketua Menteri, Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dan jabatan-jabatan kerajaan negeri seperti Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri dan Pejabat Kewangan Negeri. Sumber kewangan kerajaan negeri juga dibincangkan.

1. BAB 15:
KERAJAAN
NEGERI
OLEH:-
WAN, ZATI, FATIN
AFIQAH

2. KETUA
NEGERI
SULTAN – KETUA
NEGERI BAGI
NEGERI-NEGERI
JOHOR, PAHANG,
KELANTAN,
TERENGGANU,
SELANGOR,
PERAK & KEDAH
RAJA –
KETUA
NEGERI
BAGI
PERLIS
YDPB –
KETUA
NEGERI
BAGI
NEGERI
SEMBILAN
YDPNEGERI –
KETUA NEGERI
BAGI MELAKA,
PULAU PINANG,
SABAH &
SARAWAK
KERANA NEGERI-
NEGERI
TERSEBUT TIDAK
BERAJA

3. SULTAN/RAJA/YDPB
~ DIPILIH MENGIKUT
PERLEMBAGAAN
NEGERI/BERDASARKAN
PEWARISAN TAKHTA
KERAJAAN
~ SARAAN DITANGGUNG
OLEH KWND
~ KETUA AGAMA ISLAM
~ MENJADI KOMPONEN BADAN
PERUNDANGAN NEGERI TETAPI
TIDAK MENGAMBIL BAHAGIAN
DALAM PERSIDANGANNYA
~ BERTINDAK ATAS NASIHAT
MENTERI BESAR & MAJLIS
MESYUARAT KERAJAAN NEGERI
DALAM MEMERINTAH NEGERI
BIDANG KUASA
SULTAN/RAJA/YDPB
(MENJALANKAN
TANGGUNGJAWAB
BERASASKAN KUASA BUDI
BICARA & KUASA NASIHAT)
KUASA BUDI BICARA
~ MELANTIK MB
~ MEMBERI PERSETUJUAN BUBARKAN
DUN ATAS PERMINTAAN MB
~ PERMINTAAN MENGADAKAN
MESYUARAT MRR
~ MELANTIK JEMAAH PEMANGKU RAJA/
PEMANGKU RAJA, WARIS & PERMAISURI
~ BERSETUJU MEMBERI KURNIAAN
DARJAH KEBESARAN NEGERI
KUASA NASIHAT
~ DINASIHATI OLEH MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN & MAJLIS PENGAMPUNAN
SERTA HAKIM BESAR
~ KUASA YANG TERLIBAT DALAM KUASA
NASIHAT:-
1. MERASMIKAN PERSIDANGAN DUN
2. PERKENANKAN RANG UNDANG-
UNDANG NEGERI
3. MENGAMPUNKAN PESALAH JENAYAH
KECIL

4. YANG DIPERTUA
NEGERI
MEMPUNYAI PERANAN SEBAGAI
KETUA NEGERI DI PULAU
PINANG, MELAKA, SABAH &
SARAWAK
BELIAU MERUPAKAN
SEBAHAGIAN ANGGOTA
MESYUARAT MAJLIS RAJA-RAJA
PELANTIKAN YANG
DIPERTUA NEGERI
DILANTIK OLEH YDPA SETELAH BERUNDING
DENGAN KETUA MENTERI UNTUK
PERKHIDMATAN BERASASKAN TEMPOH 4
TAHUN SEKALI TANPA HAD
TEMPOH LANTIKAN BOLEH
DILANJUTKAN SELAMA MANA
PERKENAN YDPA
LANTIKAN BOLEH DIBUBARKAN
JIKA YDPA MEMECAT BELIAU
MELALUI RESPRENTASI 2/3 AHLI
DUN
BOLEH MELETAK JAWATAN
DENGAN MENULIS SURAT
KEPADA YDPA

5. BIDANG
KUASA
YDPNEGERI
MENJALANKAN TANGGUNGJAWAB MENGIKUT
BUDI BICARA SEPERTI:-
1. MELANTIK KETUA MENTERI
2. MEMBERI PERSTUJUAN MEMBUBARKAN
DU ATAS PERMINTAAN KETUA MENTERI
3. BERSTUJU MEMBERIKAN DARJAH
KEBESARAN NEGERI
~MELANTIK AHLI MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI DENGAN
NASIHAT KETUA MENTERI
~ MERUPAKAN PENGERUSI
LEMBAGA PENGAMPUNAN
~ MEMANGGIL, MERASMIKAN & BERUCAP
DALAM PERSIDANGAN DUN, JUGA
MELULUSKAN ENAKMEN/ORDINAN
NEGERI
~ MELANTIK MAJISTRET ATAS NASIHAT
HAKIM BESAR MALAYA/SABAH/SARAWAK
HAD KUASA
YDPNEGERI
~ MERUPAKAN JAWATAN YANG DILANTIK
OLEH YDPA
~ WALAUPUN JAWATAN TERSEBUT
BERSTATUS KETUA NEGERI, TERDAPAT
BATASAN YANG TERTENTU BERBANDING
DENGAN SULTAN/RAJA/YDPB
BERIKUT ANTARA
BATASAN/SEKATAN
TERHADAP YDPNEGERI
:-
1. TIDAK BOLEH DIPILIH MENJADI YDPA
2. TIDAK TERLIBAT DALAM PEMILIHAN YDPA
3. DILARANG BERGIAT DALAM PERNIAGAAN
& POLITIK
4. TIDAK MEWARISI/MEWARISKAN JAWATAN

6. KETUA MENTERI/MENTERI
BESAR
~ MERUPAKAN KETUA EKSEKUTIF KERAJAAN
NEGERI
~ MELAKSANAKAN KUASA EKSEKUTIF
NEGERI YANG DIPEGANG OLEH KETUA
NEGERI
~ MERUPAKAN AHLI DUN & MENDAPAT
SOKONGAN MAJORITI AHLI DUN
~ MENGIRINGI
RAJA/YDPNEGERI KE
MESYUARAT MRR
~ MENJADI ANGGOTA
LEMBAGA
PENGAMPUNAN BAGI
NEGERI BELIAU
KETUA MENTERI:-
PANGGILAN UNTUK KETUA
EKSEKTUTIF NEGERI-
NEGERI YANG TIDAK
BERAJA
MB:-
PANGGILAN UNTUK KETUA
EKSEKUTIF NEGERI-
NEGERI YANG BERAJA
~ DILANTIK OLEH
RAJA/YDPNEGERI
~ MEMILIH AHLI-AHLI
MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI YANG
DIKEMUDIANNYA AKAN
DILANTIK OLEH RAJA-
RAJA/YDPNEGERI
~ MENGETUAI MAJLIS
MESYUARAT KERAJAAN
NEGERI & JENTERA
PENTADBIRAN NEGERI

7. ~ PERUNTUKAN
TETAP DALAM
PERLEMBAGAAN
NEGERI
~ MEMPUNYAI
KABINET DI
PERINGKAT
PERSEKUTUAN
~ MENGANDUNGI
4 HINGGA 12 AHLI
DARI DUN
~ AHLI-AHLI MMKN
DILANTIK OLEH
RAJA/YDPNEGERI
~ MERUPAKAN
PEMBENTUK DASAR
NEGERI YANG
TERTINGGI & BADAN
PEMERINTAH YANG
MELAKSANAKAN
PENTADBIRAN
NEGERI
~ DI
SEMENANJUNG
MALAYSIA, AHLI
MMKN DIKENALI
SEBAGAI AHLI
EXCO, TERMASUK
MB/KETUA
MENTERI
~ DI SABAH &
SARAWAK, AHLI
MMKN DIKENALI
SEBAGAI MENTERI
~ AHLI-AHLI MMKN
BERTANGGUNGJAWAB
SECARA KOLEKTIF
KEPADA DUN
~ MEREKA TIDAK
BOLEH MENJALANKAN
PEKERJAAN ASAL
MEREKA
MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI

8. ~ AHLI EXCO MEMGANG 1
PORTFOLIO NEGERI SEPERTI
EXCO PELAJARAN,
PERTANIAN, & PERUMAHAN
(SABAH & SARAWAK, EXCO
DIGGANTIKAN OLEH
MENTERI)
~ MERUPAKAN
PEMBENTUK DASAR &
BADAN PEMERINTAH
TERTINGGI NEGERI
~ BERTINDAK SEBAGAI
PENASIHAT UTAMA
PENTADBIRAN KEPADA
SULTAN/RAJA/YDPB &
YDPNEGERI
~ MMKN MERANCANG
DASAR-DASAR
PEMBANGUNAN NEGERI &
BERTINDAK MENJALANKAN
PEMERINTAHAN NEGERI

9. PENYELERASAN
PENTADBIRAN
KERAJAAN NEGERI
DIPERTANGGUNGJA
WABKAN KEPADA 3
BUAH MAJLIS YANG
BERIKUT:-
A. MAJLIS TINDAKAN
NEGERI –
MENYELARASKAN &
MELAKSANAKAN
PROGRAM KERAJAAN
NEGERI
B. MAJLIS
PERANCANGAN NEGERI
– MERANCANG
PEMBANGUNAN
EKONOMI NEGERI
C. MAJLIS
KESELAMATAN NEGERI
– MENYELARAS
KESELAMATAN NEGERI
1. KE3-3 BUAH
JAWATANKUASA
DIPENGERUSIKAN
OLEH MENTERI
BESAR/KETUA
MENTERI &
DIANGGOTAI AHLI-
AHLI EXCO
PENYELERASAN
ANTARA KERAJAAN
NEGERI DENGAN
KERAJAAN
PERSEKUTUAN
DILAKUKAN MELALUI
MAJLIS KEWANGAN
NEGARA, MAJLIS
NEGARA, MAJLIS TANAH
NEGARA, MAJLIS AIR
NEGARA, MAJLIS
PERHUTANAN NEGARA,
MAJLIS PERUMAHAN
NEGARA & MRR
2.

10. SUMBER KEWANGAN
KERAJAAN NEGERI
~ SUMBER KEWANGAN SESEBUAH
NEGERI DAPAT DIPEROLEH DARIPADA:-
A. CUKAI KUARI & LOMBONG
B. CUKAI HIBURAN
C. CUKAI TANAH
D. KUTIPAN ZAKAT & FITRAH
E. PERUNTUKAN, PINJAMAN & ROYALITI
DARIPADA KERAJAAN PERSEKUTUAN
F. HASIL JUALAN HARTA KARUN
G. HASIL KUTIPAN DARIPADA LESEN
PEMBALAKAN & PERIKANAN DI SUNGAI
H. KEUNTUNGAN YANG DIPEROLEH
BADAN TIDAK BERKANUN NEGERI
~ SABAH & SARAWAK JUGA
MEMPEROLEH TAMBAHAN
DARIPADA:-
A. DUTI EKSAIS
PETROLEUM
B. DUTI IMPORT
KENDERAAN
C. ROYALITI HASIL
EKSPORT NEGERI

11. ~ MERUPAKAN JABATAN
NEGERI YANG UTAMA
~ DIKETUAI SETIAUSAHA
KERAJAAN NEGERI
~ MENJADI PENASIHAT KEPADA
MENTERI BESAR/KETUA
MENTERI & MAJLIS
MESYUARAT KERAJAAN
NEGERI DALAM HAL-HAL
PENTADBIRAN
~ MERANCANG & MENYELARASKAN
SEGALA DASAR KERAJAAN NEGERI
~ MEMASTIKAN BAHAWA AGENSI-
AGENSI NEGERI MELAKSANAKAN
DASAR KERAJAAN NEGERI
~ MENYELARASKAN
HUBUNGAN ANTARA
KERAJAAN NEGERI
DENGAN KERAJAAN
PERSEKUTUAN
PEJABAT
SETIAUSAHA
KERAJAAN
NEGERI

12. SETIAUSAHA
KERAJAAN
NEGERI
• PEGAWAI TADBIR UTAMA
NEGERI
• PENASIHAT PENTADBIR
UTAMA KEPADA MENTERI
BESAR/KETUA MENTERI &
MMKN
• PELANTIKAN BELIAU MESTI
MENDAPAT PERSETUJUAN
DARIPADA KERAJAAN
PERSEKUTUAN
• KETUA PERKHIDMATAN
AWAM NEGERI
SAMBUNGAN
• MEMPENGERUSIKAN
JAWATANKUASA PERNGKAT
NEGERI UNTUK MERANCANG &
MENYELARASKAN
PELAKSANAAN DASAR
KERAJAAN NEGERI
• MEMASTIKAN AGENSI-AGENSI
NEGERI MELAKSANAKAN DASAR
KERAJAAN NEGERI
• MENJADI AHLI JAWATANKUASA
PERHUBUNGAN ANTARA
KERAJAAN PERSEKUTUAN
DENGAN KERAJAAN NEGERI

13. PEJABAT
KEWANGAN
NEGERI
~ DIKETUAI OLEH
PEGAWAI
KEWANGAN NEGERI
~ PEGAWAI – AHLI
EX-OFFICIO DALAM
MMKN
~ MENGURUSKAN
PENTADBIRAN
KEWANGAN
PERINGKAT NEGERI
~ MENGURUSKAN
PERUNTUKAN
WANG KEPADA
AGENSI-AGENSI
NEGERI
PEJABAT
PENASIHAT
UNDANG-
UNDANG NEGERI
~ DIKETUAI OLEH
PENASIHAT
UNDANG-UNDANG
NEGERI
~ PENASIHAT – AHLI
EX-OFFICIO DALAM
MMKN
~ MENDRAF RANG
UNDANG-UNDANG
UNTUK KERAJAAN
NEGERI UNTUK
DIBENTANGKAN DI
DUN
~ PENASIHAT
UNDANG-UNDANG
KEPADA MB/KETUA
MENTERI
JABATAN
KEMAJUAN
NEGERI & UNIT
PRANCNGN
EKONOMI
~ MENASIHATI
KERAJAAN NEGERI
TENTANG EKONOMI
~ MERANCANG &
MENYELARASKAN
KEGIATAN &
PROGRAM
PEMBANGUNAN
~ MENYEDIAKAN
RANCANGAN-
RANCANGAN
PEMBANGUNAN
NEGERI
~ MENYELARASKAN
PROJEK-PROJEK
PEJABAT
PERJAWATAN
NEGERI
~ HANYA
WUJUD DI
SABAH &
SARAWAK
~ MERANCANG
&
MEWUJUDKAN
JAWATAN
PRKHMTN
NEGERI

14. JABATAN-JABATANNEGERIYANG
BERHUBUNG&BERTANGGUNGJAWAB
KEPADAKEDUA-DUAKN&KP
PERKHIDMATAN&KEMUDAHAN
KEPADAORANGRAMAI
~ PIHAK
BERKUASA
AIR (PBA)
~ JABATAN
KERJA RAYA
~ JABATAN
PERTANIAN
NEGERI
~ JABATAN
HUTAN
NEGERI
~ JABATAN
TANAH
NEGERI
~ JABATAN
KEBAJIKAN
MASYARAKAT
~ JABATAN
PENGAIRAN &
SALIRAN
~ JABATAN
KEBUDAYAAN
& SUKAN

15. ~ KERAJAAN
NEGERI –
MEMPUNYAI
PERBADANAN
AWAM NEGERI
~ KERAJAAN
PERSEKUTUAN
– MEMPUNYAI
PERBADANAN
AWAM
PERSEKUTUAN
~ TERBAHAGI
KEPADA BADAN
BERKANUN &
BADAN TIDAK
BERKANUN
~ MEMPUNYAI
AHLI LEMBAGA
PENGARAH
PERBADANAN
AWAM NEGERI
~ DIBENTUK
MELALUI
ENAKMEN
NEGERI
~ PKEN
(PERBADANAN
KEMAJUAN
EKONOMI
NEGERI) WUJUD
DI SEMUA
NEGERI
~ CONTOH:-
1. YAYASAN
SABAH
2. TABUNG
BAITULMAL
SARAWAK
3. YAYASAN
ISLAM
KELANTAN
BADAN
BERKANUN
~ DITUBUHKAN
MENGIKUT AKTA
SYARIKAT
~ KERAJAAN
NEGERI/BADAN
BERKANUN
NEGERI BOLEH
TERLIBAT UNTUK
MENUBUHKAN
ANAK SYARIKAT
~ CONTOH:-
1. AMANAH SAHAM
PAHANG BHD.
2. LABUAN WOOD
PRODUCTS SDN.
BHD.
3. SYARIKAT
SERAGAM JOHOR
BADAN TIDAK
BERKANUN

16. • PEJABAT-PEJABAT INI
DIKETUAI OLEH SETIAUSAHA
PERSEKUTUAN SABAH &
SARAWAK MASING-MASING
PEJABAT KERAJAAN
PERSEKUTUAN PADA
PERINGKAT NEGERI
PEJABAT SETIAUSAHA
PERSEKUTUAN SABAH
& SARAWAK
• PENGHUBUNG ANTARA KERAJAAN NEGERI
DENGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
• PEMUDAH CARA PELAKSANAAN PROJEK
PEMBANGUNAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
• PEGAWAI PERHUBUNGAN AWAM KERAJAAN
PERSEKUTUAN UNTUK MEMPERERAT HUBUNGAN
ANTARA KER.NEG DENGAN KER.PERS
TUGAS-
TUGAS
PEJABAT INI
ADALAH:-
• PERMUDAHKAN CARA SECARA LANGSUNG ANTARA
KER.NEG DENGAN KER.PERS, IAITU MEMBAWA
PERKARA YANG AKAN MENJADI PERKEMBANGAN
UTAMA KER.NEG KEPADA KER.PERS
• PENYELARAS PROGRAM PENINGKATAN KUALITI &
PRODUKTIVITI BAGI JABATAN/BADAN BERKANUN
KER.PERS
SAMBUNGAN

17. PERBENDAHARAAN
MALAYSIA SABAH &
SARAWAK
~ KEDUA-DUA AGENSI BERPERANAN SEBAGAI AGENSI
PUSAT PERBENDAHARAAN MALAYSIA DALAM
MENGAWAL PERKARA-PERKARA YANG BERKAITAN
DENGAN PENGURUSAN & PENTADBIRAN KEWANGAN
SEMUA JABATAN KERAJAAN PERSEKUTUAN SABAH &
SARAWAK
TUGAS-TUGAS:-
~ MEMASTIKAN SEMUA JABATAN KERAJAAN PERSEKUTUAN
MEMATUHI TATACARA & DASAR-DASAR KEWANGAN
~ MEMASTIKAN RAKYAT MENDAPAT MANAFAAT YANG MAKSIMUM
MELALUI PELAKSANAAN TATACARA & DASAR-DASAR KEWANGAN
YANG DITETAPKAN OLEH KERAJAAN

18. SURUHANJAYA
PEKHIDMATAN
AWAM NEGERI
~ TERDAPAT DI
SEMUA NEGERI
KECUALI
PERLIS,PULAU
PINANG, NEGERI 9,
& MELAKA
~ NEGERI-NEGERI
TERSEBUT DIBANTU
OLEH SURUHANJAYA
PERKHIDMATAN AWAM
PERSEKUTUAN
~ BERTANGGUNGJAWAB
ATAS HAL-HAL YANG
BERIKUT:-
1. PELANTIKAN
JAWATAN-JAWATAN
DALAM PERKHIDMATAN
AWAM
2. MENGURUS
KENAIKAN PANGKAT
3. TINDAKAN
DISIPLIN
4. PERTUKARAN
JAWATAN
KAKITANGAN AWAM

19. DAERAH/
JAJAHAN DI
KELANTAN:-
(PEGAWAI
DAERAH)
MUKIM :-
(PENGHULU
/
PENGGAWA
DI
KELANTAN)
KAMPUNG:-
(KETUA
KAMPUNG/
PENGHULU DI
KELANTAN)
TAMAN:-
( PENGERUSI
PERSATUAN
PENDUDUK
TAMAN)
PERINGKAT
PENTADBIRAN
NEGERI

20. DAERAH:-
(PEGAWAI
DAERAH)
KAMPUNG:-
(KETUA KAMPUNG)
TAMAN:-
(PENGERUSI PERSATUAN
PENDUDUK TAMAN)
BAHAGIAN:
-
(RESIDEN)
DAERAH:-
(PEGAWAI
DAERAH)
DAERAH KECIL:-
(PEGAWAI
PERKHIDMATAN
TADBIR
SARAWAK)
KAMPUNG:-
(PENGHULU)
TAMAN:-
(PENGERUSI
TAMAN
PENDUDUK
TAMAN)

21. PENTADBIRAN
PERINGKATDAERAH
1. DIURUS OLEH
PEJABAT DAERAH &
TANAH YANG
DIKETUAI PEGAWAI
DAERAH
2. FUNGSI-FUNGSI:-
~ MERANCANG
PEMBANGUNAN
DAERAH & TANAH
~ MENDAPATKAN
BANTUAN DARIPADA
AGENSI-AGENSI
NEGERI &
PERSEKUTUAN
3. DUA BUAH
JAWATANKUASA
PENTING:-
~ JAWATANKUASA
PEMBANGUNAN
~ TINDAKAN DAERAH
~ JAWATANKUASA
KESELAMATAN
DAERAH
PENTADBIRAN
PERINGKATMUKIM
1. DIURUS OLEH
PEJABAT
PENGHULU YANG
DIKETUAI OLEH
PENGHULU
2. DILANTIK OLEH
KETUA NEGERI &
MERUPAKAN
PERSONEL AWAM
3.
MENYELARASKAN
TNGGUNGJWB
KEPADA
KEGIATAN-
KEGIATAN DI
KAMPUNG
4. JAWATANKUASA
PENTING:-
~ JAWATANKUASA
KEMAJUAN &
KESELAMATAN
MUKIM
PENTADBIRANPERINGKAT
KAMPUNG/TAMAN
1. DIKETUAI
KETUA KAMPUNG
– KAMPUNG;
DIKETUAI
PENGERUSI
PERSATUAN
PENDUDUK
TAMAN – TAMAN
2. KEDUA-
DUANYA BUKAN
KAKITANGAN
PERKHIDMATAN
AWAM TETAPI
DIBAYAR ELAUN
3. MENGETUAI
JAWATANKUASA
KESELAMATAN &
KEMAJUAN
KAMPUNG
PERINGKAT PENTADBIRAN
NEGERI DI SEMENANJUNG

22. PERINGKAT
PENTADBIRAN
NEGERI DI
SABAH
PENTADBIRAN
PERINGKAT
KAMPUNG/TAMAN
~ DIKETUAI OLEH
KETUA KAMPUNG YANG
BUKAN PERSONEL
AWAM - KAMPUNG
~ DIKETUAI OLEH
PENGERUSI
PERSATUAN
PENDUDUK TAMAN –
TAMAN
PENTADBIRAN
PERINGKAT DAERAH
~ DITADBIRKAN OLEH
PEGAWAI DAERAH,
DIBANTU OLEH KETUA
DAERAH
~ SUKU KAUM DIKETUAI
OLEH KETUA ANAK
NEGERI YANG
MERUPAKAN
PERSONEL AWAM

23. PENTADBIRAN PERINGKAT BAHAGIAN
(KETUA – RESIDEN)
~ DIBANTU OLEH TEMENGGUNG YANG
BERTINDAK SEBAGAI KETUA MASYARAKAT
BAGI KETURUNANNYA
PENTADBIRAN PERINGKAT DAERAH (KETUA –
PEGAWAI DAERAH; DIBANTU OLEH KETUA
MASYARAKAT/PEMANCA)
~ 2 BUAH JK YANG PENTING – JK PEMBANGUNAN &
TINDAKAN DAERAH & JK KESELAMATAN DAERAH
PENTADBIRAN PERINGKAT DAERAH KECIL (KETUA –
PEGAWAI PERKHIDMATAN TADBIR)
~ 2 BUAH JK YANG PENTING - JK PEMBANGUNAN &
TINDAKAN DAERAH KECIL & JK KESELAMATAN
DAERAH KECIL
PENTADBIRAN PERINGKAT KAMPUNG
(KETUA – PENGHULU)/TAMAN (KETUA –
PENGERUSI PERSATUAN PENDUDUK
TAMAN)
PERINGKAT
PENTADBIRAN
NEGERIDI
SARAWAK

24. PELUASAN
KUASA
KERAJAAN
PERSEKUTUAN
TERHADAP
KUASA
KERAJAAN
NEGERI
~ KERAJAAN PERSEKUTUAN BOLEH
TERLIBAT DALAM PENYIASATAN,
PENGMUPULAN DATA SASTISTIK, &
PEMBERIAN KHIDMAT RUNDINGAN
KEPADA KERAJAAN NEGERI
~ KERAJAAN PERSEKUTUAN TERLIBAT DALAM
PERJANJIAN ANTARA KERAJAAN NEGERI
DENGAN NEGARA ASING
~ KERAJAAN NEGERI TIDAK BOLEH MENYENTUH
KUASA KERAJAAN PERSEKUTUAN
~ PELANTIKAN 3 ORANG AHLI EX-OFFICIO
NEGERI MESTI MENDAPAT PERSETUJUAN
KERAJAAN PERSEKUTUAN
~ UNDANG-UNDANG KERAJAAN
PERSEKUTUAN BERKUAT KUASA DI NEGERI

25. KEDUDUKAN &
HAK ISTIMEWA
SABAH &
SARAWAK DALAM
PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN
~ MEMPUNYAI KEBEBASAN UNTUK
MENGGUNAKAN BAHASA INGGERIS &
BAHASA LAIN
~ BERKUASA UNTUK MENGENAKAN ROYALITI HASIL
EKSPORT NEGERI, MENGENAKAN DUTI EKSAIS
PETROLEUM, & DUTI IMPORT KENDERAAN
~ BERKUASA DALAM HAL-HAL IMIGRESEN SEPERTI
MENYEKAT KELUAR MASUK RAKYAT SEMENANJUNG
MALAYSIA KE SABAH & SARAWAK
~ MEMPUNYAI KERAJAAN TEMPATAN YANG
BEBAS DARIPADA KAWALAN KERAJAAN
PERSEKUTUAN
~ BERKUASA UNTUK MEMBERIKAN
KEWARGANEGARAAN KEPADA RAKYAT
ASING

26. PENYELARASAN
ANTARA KERAJAAN
PERSEKTUAN
DENGAN KERAJAAN
NEGERI
BADAN PENYELARAS
YANG TERMAKTUB
DALAM
PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN
1. MAJLIS RAJA-
RAJA (PR 38)
2. MAJLIS TANAH
NEGARA (PR 91)
3. MAJLIS
KEWANGAN NEGARA
(PR 108)
4. MAJLIS NEGARA
BAGI KERAJAAN
TEMPATAN (PR 95A)
BADAN PENYELARAS
YANG TIDAK
TERMAKTUB DALAM
PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN
1. MAJLIS PERHUTANAN
NEGARA
2. MAJLIS PERUMAHAN
NEGARA
3. MAJLIS AIR NEGARA

27. BADAN-
BADAN
PENYELARAS
YANG LAIN
~ MAJLIS
PEMBANGUNAN
NEGARA
DENGAN MAJLIS
PEMBANGUNAN
NEGERI
~ MAJLIS
KESELAMATAN
NEGARA
DENGAN
MAJLIS
KESELAMATAN
NEGERI
~ MAJLIS
PERANCANG
NEGARA
DENGAN
MAJLIS
PERANCANG
NEGERI