The document is a product catalog that lists cordless power tools, corded power tools, hand tools, and accessories. It includes over 50 categories of tools organized by power source (cordless, corded) and type (drills, saws, sanders, etc). The catalog provides details on chargers, combo kits, blades, and other accessories for the various power tools.
This document contains a table of contents listing various power tools, hand tools, and accessories. It includes sections for cordless power tools, corded power tools, and hand tools. The sections list specific tool types like drills, saws, sanders, clamps, hammers and more. The document provides a categorized listing of the tools and products available.
Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620
Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van
Download luận án tiến sĩ ngành tuyến trùng học với đề tài: Nghiên cứu sự đa dạng tuyến trùng ký sinh gây sần rễ Meloidogyne spp. ở Tây Nguyên, cho các bạn làm luận án tham khảo
Jorges Bestiarium är en monsterbok/bestiarium till Drakar och Demoner 6 som introducerar många nya moster och beskriver dessa ingående. En helt ny religion ser dagens ljus och Trudvangs hela karta visas för första gången.
The document is a product catalog that lists cordless power tools, corded power tools, hand tools, and accessories. It includes over 50 categories of tools organized by power source (cordless, corded) and type (drills, saws, sanders, etc). The catalog provides details on chargers, combo kits, blades, and other accessories for the various power tools.
This document contains a table of contents listing various power tools, hand tools, and accessories. It includes sections for cordless power tools, corded power tools, and hand tools. The sections list specific tool types like drills, saws, sanders, clamps, hammers and more. The document provides a categorized listing of the tools and products available.
Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620
Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van
Download luận án tiến sĩ ngành tuyến trùng học với đề tài: Nghiên cứu sự đa dạng tuyến trùng ký sinh gây sần rễ Meloidogyne spp. ở Tây Nguyên, cho các bạn làm luận án tham khảo
Jorges Bestiarium är en monsterbok/bestiarium till Drakar och Demoner 6 som introducerar många nya moster och beskriver dessa ingående. En helt ny religion ser dagens ljus och Trudvangs hela karta visas för första gången.
Język norweski od a do z gramatyka, ćwiczenia, tablice odmian
1. Język norweski od A do Z
gramatyka, ćwiczenia, tabele odmian
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej
wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie
w formie dostarczonej przez Wydawnictwo KRAM. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w
zawartości publikacji bez pisemnej zgody Wydawnictwa KRAM - wydawcy niniejszej
publikacji. Zabrania się jej odsprzedaży.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym
http://wydawnictwo-kram.pl
2. JÊZYK NORWESKI
AZ
od
do
REPETYTORIUM
gramatyka – æwiczenia – tabele odmian
7. OGÓLNE WIADOMOŒCI
O JÊZYKU NORWESKIM
Jêzyk norweski jest jêzykiem germañskim, spokrewnionym z jêzy-
kiem angielskim, niemieckim czy niderlandzkim. Najbli¿sze jednak
pokrewieñstwo wykazuje z jêzykiem szwedzkim, duñskim, islandz-
kim czy farerskim, wraz z którymi tworzy pó³nocnogermañsk¹ ga³¹Ÿ
tych jêzyków.
Wraz z jêzykiem szwedzkim, norweski ma podobn¹ strukturê fone-
tyczn¹, z jêzykiem duñskim ³¹czy go zaœ znaczna iloœæ zasobów lek-
sykalnych.
Bliskoœæ norweskiego, szwedzkiego i duñskiego jest na tyle du¿a,
¿e komunikacja Norwegów ze Szwedami i Duñczykami mo¿liwa jest
bez pomocy t³umacza. Mówiony norweski czêsto jest bardzo zbli¿o-
ny do niektórych dialektów szwedzkich, jêzyk pisany czêsto przypo-
mina duñski.
Obecnie jêzykiem norweskim mówi oko³o 4,5 miliona Norwegów
mieszkaj¹cych w Norwegii i oko³o miliona Norwegów poza jej gra-
nicami.
Sam jêzyk norweski nie wystêpuje jednak w jednolitej formie. Ist-
niej¹ dwie g³ówne normy – bokmal i nynorsk, w obrêbie których ist-
°
niej¹ dwa warianty: liberalny i konserwatywny. Sytuacjê komplikuje
fakt, ¿e du¿¹ rolê odgrywaj¹ lokalne dialekty, których znaczenie jest
o wiele wiêksze ni¿ w innych krajach.
Sytuacja, w jakiej znalaz³ siê jêzyk norweski, spowodowana zosta-
³a uwarunkowaniami historycznymi. Od 1319 roku Norwegia by³a
powi¹zana z Dani¹ uni¹ personaln¹, która wzmocni³a siê w roku 1389
do tego stopnia, ¿e Norwegia – praktycznie do 1814 roku, kiedy to
uzyska³a niepodleg³oœæ – sta³a siê ca³kowicie uzale¿niona od po³u-
dniowego s¹siada. Mia³o to oczywiœcie wp³yw na jêzyk – norweski
zosta³ wyparty przez duñski i zachowa³ siê w postaci dialektów. Za-
9
8. chowanie siê mówionej wersji norweskiego by³o tak¿e mo¿liwe dziê-
ki temu, ¿e duñskie wyrazy wymawiano zgodnie z regu³ami norwe-
skiej fonetyki.
Do wzmocnienia siê wp³ywów duñskich w jêzyku norweskim
przyczyni³a siê tak¿e reformacja, zaszczepiona w Norwegii w roku
1536.
Dopiero od 1814 roku datowaæ mo¿na pocz¹tki starañ o kodyfika-
cjê jêzyka norweskiego. Ówczesna sytuacja podawa³a dwa mo¿liwe
rozwi¹zania. Jednym z nich by³o wyjœcie z jêzyka mówionego, u¿y-
wanego przez wykszta³cone warstwy spo³eczeñstwa – przede
wszystkim w miastach. Jêzyk ten by³ bardzo bliski jêzykowi duñskie-
mu. Dziœ nosi on nazwê bokmal, dos³ownie: „jêzyk ksi¹¿kowy”. Dru-
°
gim wariantem by³o utworzenie jêzyka norweskiego na bazie dialek-
tów norweskich. Obecnie nazwa jêzyka utworzonego na podstawie
tych dialektów to nynorsk – dos³ownie: „jêzyk nowonorweski”. Ivar
Aasen (1813 – 1896) – norweski nauczyciel, jêzykoznawca i poeta
napisa³ gramatykê Det norske Folkesprogs Grammatik (1848) i s³ow-
nik nowego jêzyka – Ordbog over det norske Folkesprog (1850),
a w drugiej po³owie XIX wieku jego wersja jêzykowa zosta³a przyjê-
ta jako drugi oficjalny jêzyk Norwegii.
Spory dotycz¹ce kszta³tu jêzyka norweskiego, rozpoczête w 1814
roku, trwaj¹ praktycznie do dziœ. Wariantu nynorsk u¿ywa oko³o 10%
– 15% spo³eczeñstwa. Bokmal u¿ywany jest przez ok. 85% – 90%
°
Norwegów. Liczby te s¹ jedynie orientacyjne – ró¿ne Ÿród³a podaj¹
zró¿nicowane dane.
W norweskich szko³ach sytuacja wygl¹da tak, ¿e dzieci, którym ro-
dzice wybieraj¹ jako jêzyk wiod¹cy bokmal, s¹ uczone jako drugiego
°
jêzyka nynorsk i odwrotnie: ci, których jêzykiem g³ównym jest ny-
norsk, ucz¹ siê jako drugiego bokmalu.
°
Wersja bokmal zyskuje jednak coraz bardziej na znaczeniu. Jêzy-
°
kiem tym pos³uguj¹ siê m.in. mieszkañcy Oslo, jest on tak¿e wyk³a-
dany jako g³ówny na wydzia³ach filologicznych na zagranicznych
uczelniach.
10
9. ZAIMEK (Pronomen)
Zaimki s¹ klas¹ wyrazów bardzo zró¿nicowan¹, zarówno pod wzglê-
dem gramatycznym, jak i semantycznym. Za ich pomoc¹ wskazywaæ
mo¿emy na przedmioty, osoby, ich cechy, mo¿emy o nie pytaæ, za ich
pomoc¹ tak¿e mo¿emy opisywaæ okolicznoœci i stany.
Zaimki pe³ni¹ w zdaniu te same funkcje co rzeczowniki, przymiotni-
ki, liczebniki i przys³ówki. Mog¹ te¿ je zastêpowaæ.
1. Typy zaimków
Klasê zaimków mo¿emy podzieliæ zale¿nie od:
a) znaczenia,
b) okreœlnoœci / nieokreœlonoœci,
c) wyrazu, który okreœlaj¹ – korelatu.
Ze wzglêdu na znaczenie wyró¿niæ mo¿emy nastêpuj¹ce typy zaim-
ków:
a) zaimki osobowe,
b) zaimki dzier¿awcze,
c) zaimki zwrotne,
d) zaimki wzajemne,
e) zaimki wskazuj¹ce,
f) zaimki wzglêdne.
34
10. Ze wzglêdu na kategoriê okreœlonoœci wyró¿niamy:
a) zaimki okreœlone,
b) zaimki nieokreœlone,
c) zaimki pytajne.
2. Zaimki osobowe
Zaimki osobowe maj¹ w jêzyku norweskim dwie formy: podmiotow¹
i dope³nieniow¹. Forma podmiotowa stoi w mianowniku, dope³nie-
niowa zaœ, w bierniku.
Forma podmiotowa zaimków osobowych:
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
jeg – ja vi – my
du – ty dere – wy
han – on de – oni, one
hun – ona De – Pan, Pani, Pañstwo
den – on, ona, ono
det – on, ona ono
Zaimki han oraz hun zastêpuj¹ te rzeczowniki, które odnosz¹ siê do
osób. Dla pozosta³ych rzeczowników u¿ywa siê:
– den – dla rzeczowników rodzaju mêskiego i ¿eñskiego,
– det – dla rzeczowników rodzaju nijakiego.
Zaimków osobowych nie nale¿y opuszczaæ przed form¹ osobow¹
czasownika ze wzglêdu na identycznoœæ form, na przyk³ad:
Jeg snakker norsk. – Ja mówiê po norwesku.
Han snakker norsk. – On mówi po norwesku.
Dere snakker norsk. – Wy mówicie po norwesku.
Brak u¿ycia zaimka spowodowa³by nieœcis³oœci w wyra¿aniu, b¹dŸ
te¿ niezrozumienie naszej wypowiedzi.
35
11. Formy den oraz det u¿ywane s¹ w przypadku rzeczowników nie¿y-
wotnych. Dotyczy to jednak tak¿e rzeczowników ¿ywotnych, miêdzy
innymi zwierz¹t, na przyk³ad:
Det er en ung hund, men den er klok. – To m³ody pies, ale (on) jest
m¹dry.
Hvor er det bussholdeplassen? – Den ligger der borte. – Gdzie jest
przystanek autobusowy? – (On) jest tam.
Det star et glass melk pa bordet. Det er mitt. – Na stole stoi szklanka
° °
mleka. (Ona) jest moja.
Forma dope³nieniowa zaimków osobowych:
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
meg – mnie oss – nam, nas
deg – ciebie dere – wam, was
ham – jemu, jego dem – im, ich
henne – jej, j¹ Dem – Pani, Panu, Pañstwu,
den – jemu, mu, jej, jego, go, j¹ Pana, Pani¹, Pañstwa
det – jemu, mu, jej, jego, go, j¹
Forma dope³nieniowa odpowiada przypadkom innym ni¿ mianow-
nik, a wiêc polskiemu celownikowi, biernikowi, narzêdnikowi i miej-
scownikowi, na przyk³ad:
Du ma reise uten meg. – Musisz jechaæ beze mnie.
°
Det er ikke noe for henne. – To nie jest dla niej.
Han hjalp oss a finne et sted a bo. – Pomóg³ nam znaleŸæ miejsce do
° °
zamieszkania.
3. Zaimki dzier¿awcze
Zaimki dzier¿awcze s¹ klas¹ zaimków wskazuj¹c¹ na przynale¿noœæ
lub stan posiadania. W jêzyku norweskim zaimki dzier¿awcze zga-
dzaj¹ siê z rzeczownikiem pod wzglêdem liczby i rodzaju. Nie doty-
czy to jednak zaimków trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz zaim-
ków drugiej i trzeciej osoby liczby mnogiej.
36
12. Zaimek Zaimek dzier¿awczy
osobowy Liczba pojedyncza Liczba mnoga
r. mêski r. ¿eñski r. nijaki
jeg min mi mitt mine mój-a,-e,i
du din di ditt dine twój-a,-e,i
han hans jego
hun hennes jej
vi var
°
vart
°
vare
°
nasz-a-e
dere deres wasz-a-e
de deres ich
Do zaimków dzier¿awczych nale¿y tak¿e zaimek sin – swój. Posiada
on trzy formy – zale¿ne od rodzaju gramatycznego rzeczownika: sin
– dla rodzaju mêskiego, si – dla rodzaju ¿eñskiego, sitt – dla rodzaju
nijakiego oraz formê liczby mnogiej – sine. Zaimka tego nie nale¿y
myliæ (co czêsto siê zdarza) z zaimkami hans – jego i hennes – jej,
na przyk³ad.
Olaf har ei kone. – Olaf ma ¿onê.
Kona hans er vakker. – Jego ¿ona jest ³adna.
Olaf elsker kona si. – Olaf kocha swoj¹ ¿onê. (A nie: Olaf elsker ko-
na hans – Olaf kocha jego ¿onê).
W jêzyku norweskim zaimek dzier¿awczy mo¿e staæ przed rze-
czownikiem (jak w jêzyku polskim) lub po nim. Je¿eli zaimek
dzier¿awczy stoi przed rzeczownikiem, forma rzeczownika wystê-
puje w formie nieokreœlonej. Je¿eli zaœ zaimek dzier¿awczy bêdzie
sta³ po rzeczowniku, rzeczownik wyst¹pi w formie okreœlonej, na
przyk³ad:
min bil – bilen min
ditt hus – huset ditt
deres buss – bussen deres
Forma z zaimkiem dzier¿awczym po rzeczowniku wystêpuje obecnie
czêœciej. Jest ona charakterystyczna przede wszystkim dla jêzyka mó-
wionego. Formy z zaimkiem przed rzeczownikiem u¿ywamy g³ównie
w jêzyku oficjalnym lub te¿, gdy chcemy zwróciæ uwagê na stan po-
37
13. siadania. Znajdzie to odzwierciedlenie przede wszystkim w intonacji:
Det er mitt hus, ikke ditt! – To mój dom, nie twój!
Nale¿y tak¿e dodaæ, ¿e rzeczowniki rodzaju ¿eñskiego wystêpuj¹
g³ównie z zaimkiem dzier¿awczym wystêpuj¹cym z ty³u, na przy-
k³ad:
Kona mi jobber pa en skole. – Moja ¿ona pracuje w szkole.
°
4. Zaimki wskazuj¹ce
Jêzyk norweski rozwin¹³ dwa typy zaimków wskazuj¹cych, których
u¿ycie zale¿ne jest od pozycji mówi¹cego. Inaczej mówi¹c: to, jak
nadawca tekstu widzi odleg³oœæ otaczaj¹cych go przedmiotów, ma
wp³yw na wybór odpowiedniego zaimka wskazuj¹cego.
Zaimki wskazuj¹ce posiadaj¹ osobne formy dla rodzaju gramatycz-
nego oraz liczby.
Dla rzeczowników znajduj¹cych siê blisko w przestrzeni (lub te¿ cza-
sie) jêzyk norweski posiada nastêpuj¹ce formy:
rodzaj mêski: denne
rodzaj ¿eñski denne
rodzaj nijaki: dette
liczba mnoga: disse
Jak widaæ, forma mêska i ¿eñska s¹ identyczne. Wybór zaimka wska-
zuj¹cego uzale¿niony jest bezpoœrednio od rodzaju gramatycznego
rzeczownika, na przyk³ad:
en festival – denne festivalen
ei gate – denne gata
et hus – dette huset
billetter – disse billettene
Nale¿y zapamiêtaæ, ¿e po zaimkach wskazuj¹cych rzeczownik za-
wsze znajduje siê w formie okreœlonej.
Dla rzeczowników znajduj¹cych siê w wiêkszej odleg³oœci prze-
strzennej lub czasowej od mówi¹cego u¿ywa siê nastêpuj¹cych zaim-
ków:
38
14. rodzaj mêski: den
rodzaj ¿eñski: den
rodzaj nijaki: det
liczba mnoga: de
Tak¿e i tu zaimek uzale¿niony jest od rodzajnika rzeczownika, a jego
forma po zaimku musi byæ okreœlona, na przyk³ad:
en buss – den bussen
ei jente – den jenta
et tog – det toget
kopper – de koppene
Zaimki wskazuj¹ce – zarówno te bli¿sze, jak i dalsze przedmioty,
czêsto opisuj¹ nie tylko sam rzeczownik, ale i rzeczownik z przy-
miotnikiem. W takich po³¹czeniach tak¿e przymiotnik musi staæ
w formie okreœlonej, na przyk³ad:
denne gammle stolen
dette gammle huset
disse gammle byene
W jêzyku norweskim istniej¹ jeszcze inne zaimki wskazuj¹ce. Nale-
¿¹ do nich:
– samme – ten sam, taki sam
– slik, sann – taki
°
na przyk³ad:
Jeg tar det samme toget hver dag. – Ka¿dego dnia jadê tym samym
poci¹giem.
Jeg liker ikke a ga med sanne sko. – Nie lubiê chodziæ w takich bu-
° ° °
tach.
5. Zaimki zwrotne
Zaimki zwrotne s¹ czêœci¹ czasowników zwrotnych. Nie wszystkie
jednak czasowniki zwrotne w jêzyku norweskim maj¹ odpowiednik
w postaci czasownika zwrotnego w jêzyku polskim.
W odró¿nieniu od jêzyka polskiego, w którym zaimek zwrotny „siê”
jest nieodmienny przez osoby, w jêzyku norweskim dla ka¿dej osoby
39
15. istnieje osobna forma. Forma „seg” bêdzie zatem mia³a nastêpuj¹ce
odpowiedniki:
jeg – meg vi – oss
du – deg dere – dere
han – seg de – seg
hun – seg
Przyk³ady:
Vi vasker oss hver dag klokka 7. – Myjemy siê codziennie o siódmej.
Dere kjeder dere pa kurset. – Nudzicie siê na kursie.
°
Jeg interesserer meg for norsk. – Interesujê siê norweskim.
6. Zaimek wzajemny
Zaimek wzajemny t³umaczymy na jêzyk polski bardzo czêsto przez
„siê”, st¹d mylony jest on w wielu przypadkach z zaimkiem zwrot-
nym „seg”. Postaæ norweskiego zaimka wzajemnego brzmi „hveran-
dre” i poza t³umaczeniem „siê” mo¿emy go prze³o¿yæ jako „wzajem-
nie, nawzajem”. Ró¿nicê pomiêdzy zaimkiem zwrotnym a wzajem-
nym najproœciej zrozumieæ t³umacz¹c na przyk³ad zdanie: „Oni siê
myj¹”. Mo¿emy je przet³umaczyæ zarówno z zaimkiem zwrotnym
(zdanie 1), jak i wzajemnym (2). W obu przypadkach znaczenie tych
zdañ bêdzie inne:
Oni siê myj¹.
(1) De vasker seg.
(2) De vasker hverandre.
Ze zdania (1) wynika, ¿e dwie osoby siê myj¹ – ka¿da siebie sam¹.
Ze zdania (2) wynika zaœ, ¿e dwie osoby myj¹ siê nawzajem – jedna
drug¹.
Zaimek wzajemny stoi po czasowniku:
Vi hjelper hverandre. – Pomagamy sobie (wzajemnie).
De elsker hverandre. – Oni siê kochaj¹ (wzajemnie – on j¹, ona jego).
De mo ter hverandre. – Oni siê spotykaj¹ (wzajemnie; jeden z dru-
/
gim).
40
16. 7. Zaimki pytajne
Zaimki pytajne s¹ doœæ szerok¹ klas¹ zaimków. Za ich pomoc¹ mo-
¿emy pytaæ o dowolne inne czêœci mowy: rzeczowniki, liczebniki,
przymiotniki, przys³ówki i inne. Do najpopularniejszych zaimków
pytajnych nale¿¹:
hvem – kto
Odnosi siê do osób. T³umaczymy go na jêzyk polski nie tylko jako
„kto”, ale tak¿e we wszelkich przypadkach zale¿nych, na przyk³ad:
Hvem er du? – Kim jesteœ?
Hvem er det? – Kto to jest?
Hvem snakker du med? – Z kim rozmawiasz?
Hvem skriver du til? – Do kogo piszesz?
hva – co
Odnosi siê do materii nieo¿ywionej. Tak samo jak w przypadku za-
imka „kto”, „co” mo¿e byæ te¿ t³umaczone w przypadkach zale¿nych,
na przyk³ad:
Hva vil du? – Czego chcesz?
Hva er det? – Co to jest?
Zaimek „hva” ³¹czy siê bardzo czêsto ze s³ówkiem „slags”. Za pomo-
c¹ po³¹czenia „hva slags” + rzeczownik pytamy o rodzaj, gatunek, na
przyk³ad:
Hva slags sport driver du med? – Jaki rodzaj sportu uprawiasz?
Hva slags musikk liker du best? – Jaki rodzaj muzyki lubisz najbar-
dziej?
Zaimek ten pojawia siê w niektórych ustalonych po³¹czeniach fraze-
ologicznych, na przyk³ad:
vet du hva…? – Wiesz co…?
hva verre er – co gorsza
hva med...? – co powiesz na...?
hva meg angar... – jeœli idzie o mnie...
°
41
17. hvor – gdzie
Za pomoc¹ zaimka „hvor” pytamy o miejsce, na przyk³ad:
Hvor ligger Oslo? – Gdzie le¿y Oslo?
Hvor finnes det museum? – Gdzie znajduje siê muzeum?
W wielu po³¹czeniach zaimek ten zmienia swoje znaczenie, na przy-
k³ad:
Hvor mange? – ile?
Hvor mye? – ile?
Hvor gammel er du? – Ile masz lat?
Hvor stort er det? – Jak du¿e to jest?
hvilken, hvilket, hvilke – który, która, które
Zaimki te, jak widaæ wy¿ej, zmieniaj¹ swoje formy zale¿nie od ro-
dzaju gramatycznego i liczby rzeczownika:
hvilken – dla rodzaju mêskiego i ¿eñskiego
hvilket – dla rodzaju nijakiego
hvilke – dla liczby mnogiej, na przyk³ad:
Hvilken buss tar du til sentrum? – Jakim autobusem jedziesz do cen-
trum?
Hvilket tog gar direkte til Bergen? – Który poci¹g jedzie do Bergen?
°
Hvilke tomater vil du kjo pe? – Które pomidory chcesz kupiæ?
/
hva for en / et – jaki, który, co za
Powy¿sze zaimki s¹ u¿ywane g³ównie w jêzyku potocznym i zastê-
puj¹ zaimki „hvilken” i „hvilket”. A zatem zamiast zapytaæ:
Hvilken buss tar du til centrum? (jak w powy¿szym przyk³adzie), mo-
¿emy zapytaæ: Hva for en buss tar du til sentrum?
W obu przypadkach bêdziemy mieli to samo znaczenie. Tak samo na-
le¿y te¿ pamiêtaæ o osobnych formach tych zaimków dla poszczegól-
nych rodzajów gramatycznych rzeczownika.
42
18. 8. Zaimki wzglêdne
Najpopularniejszym zaimkiem wzglêdnym jest „som”, oznaczaj¹cy
„który”, „która”, „które”. Zaimek ten, w odró¿nieniu od polskiego
zaimka wzglêdnego nie odmienia siê ani przez rodzaje, ani przez
przypadki, nie posiada tak¿e liczby mnogiej, na przyk³ad:
Denne mannen som gar over gata, er la
°
ereren min. – Ten mê¿czyzna,
który przechodzi przez ulicê, jest moim nauczycielem.
Jeg kjenner en gutt som snakker bade norsk og finsk. – Znam ch³op-
°
ca, który mówi zarówno po norwesku, jak i po fiñsku.
Mennesker som bor i Norge drikker ikke sa mye te. – Ludzie, którzy
°
mieszkaj¹ w Norwegii, nie pij¹ tak du¿o herbaty.
Jako zaimek wzglêdny czêsto – oprócz „som” mog¹ wyst¹piæ te¿ na
przyk³ad „hvem”, „hva”, „hvor” lub „hvilken” – a wiêc wymienione
wy¿ej zaimki pytajne:
Jeg vet ikke hva heter legen din. – Nie wiem, jak siê nazywa twój le-
karz.
Du ma spo rre hvem er det. – Musisz spytaæ, kto to jest.
°
/
Jeg kan ikke huske hvor jeg har mobiltelefonen min. – Nie potrafiê
zapamiêtaæ, gdzie mam swój telefon komórkowy.
Hun ma si meg hvilken bok vil hun fa. – Ona musi mi powiedzieæ, ja-
° °
k¹ ksi¹¿kê chce dostaæ.
9. Zaimki nieokreœlone
Zaimki nieokreœlone wystêpuj¹ w zdaniach bezpodmiotowych. Ich
t³umaczenie na jêzyk polski dokonywane jest zwykle za pomoc¹ za-
imka „siê”. W jêzyku norweskim mamy 2 zaimki nieokreœlone:
„man” oraz „en”. Zaimek „man” i „en” mog¹ byæ u¿yte w zdaniu
w funkcji podmiotu. W funkcji dope³nienia mo¿na u¿ywaæ tylko za-
imka „en”, na przyk³ad:
Man burde spise gro nnsaker og frukt. – Nale¿y jeœæ warzywa i owo-
/
ce.
43
19. I Polen arbeider man ikke pa so ndag. – W Polsce nie pracuje siê
°
/
w niedziele.
Man ma va forsiktig nar man drikker varme drikker. – Nale¿y byæ
°
ere °
ostro¿nym, kiedy pije siê ciep³e napoje.
Det er vanskelig a finne venner som skal hjelpe en. – Ciê¿ko jest zna-
°
leŸæ przyjació³, którzy pomog¹ cz³owiekowi.
En skal hjelpe deg. – Ktoœ pomo¿e ci.
10. Zaimek det
Zaimek „det” ma charakter podmiotu formalnego i wystêpuje:
a) w konstrukcjach bezosobowych, które opisuj¹ zjawiska pogodo-
we, na przyk³ad:
Det regner. – Pada deszcz.
Det blaser. – Wieje wiatr.
°
Det sno r. – Pada œnieg.
/
Det skyer over. – Chmurzy siê.
b) przed konstrukcjami z czasownikami „va ere” lub „bli”, na przyk³ad:
Det er mye regn i Bergen hvert ar. – Co roku w Bergen jest wiele
°
deszczu.
Det er godt a slappe av etter jobben. – Dobrze jest odpocz¹æ po pracy.
°
Det blir snart var. – Wkrótce bêdzie wiosna.
°
c) w zdaniach emfatycznych, czyli takich, w których podkreœla siê je-
den z jego cz³onów, na przyk³ad:
Det er Sven som la erer japansk. – To (w³aœnie jest) Sven, który uczy
siê japoñskiego.
Det er du som skal betale for maten. – To (w³aœnie jesteœ) ty, który
masz zap³aciæ rachunek.
d) w zdaniach, w których nie k³adzie siê nacisku na sprawcê czynno-
œci, lecz na jej efekt, b¹dŸ kiedy nie jest mo¿liwe nazwanie spraw-
cy czynnoœci, na przyk³ad:
Det skjedde i gar. – To zdarzy³o siê wczoraj.
°
Det gjo r vondt i hodet. – Boli (mnie) g³owa.
/
Det smaker godt. – To smakuje dobrze.
44
20. Język norweski od A do Z
gramatyka, ćwiczenia, tabele odmian
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej
wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie
w formie dostarczonej przez Wydawnictwo KRAM. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w
zawartości publikacji bez pisemnej zgody Wydawnictwa KRAM - wydawcy niniejszej
publikacji. Zabrania się jej odsprzedaży.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym
http://wydawnictwo-kram.pl