SlideShare a Scribd company logo
शेतक-यांमधील जिमनींचे वाद
क-

ÃÖãþÖ֐ִ֟ÖË
¾Ö֐ִ֟

Bशेेखर गायकवाड
BB
अप्पर िजल्हािधकारी

1
शेतक-यांमधील
शतकशतक यामधील
जिमनींचे वाद
ि ीं
2
पडीत जमीन

डोंगर

शती
शेती व वःती

जगल
जंगल

नदी

वसाहत
3
जिमनीचा पुव इितहास
पवर्
१. आिदमानवाच्या काळात - जंगल तोडन जिमन कसायला सरुवात
आिदमानवा या
जगल तोडू न
सुरुवात
२. टोळ्यांची िनिमर्ती - टोळी यु े - गावांची िनिमर्ती
३. कौटील्याने आपल्या अथर्शा ात जेवढी माणूस कसू शकतो तेवढी
त्याची जिमन हेे त व ि
ी ि
िवषद कलेे आहेे .
े
४. वेेदांंच्या काळात - अ) साफ कलेेले जंंगल - माणसाचेे
े
ब ) जखीमी हरीण - बाण मारणा-याचे
ह
4
५. त्यामुळे सवर् जमीन राजाच्या मालकीची
ु
६. मोगलांच्या काळात - जागीर = जमीनीचा हक्क
- िदलेले अिधकार = मनसब
७. िॄटीशांनी निवन नवे िनयम बनिवले परं त, पुव च्या अटी
ु
शत चा मान राखला
८. ःवतंऽ भारतात - वतने खालसा झाली
झ
९. रयतवारी व्यवःथा
5
िवकासाबरोबर ूॉपट च्या व्याख्येत बदल
1. जमीन म्हणजे

अ) जिमनीचा भूभाग
ब) समिाच्या खालची जमीन
समुिाच्या
क) भराव टाकन तयार कलेली जमीन
ू
े
ड) चंिावरील जमीन
चिावरील
इ) अंटािटर् कावरील जमीन
ई)
ई ःपेेसमधील जागा
फ) मंगळावरील जमीन
)
ळ र
6
जिमनीच्या रे कॉडर् चे मह व
जमीन मालकांना / खातेदारांना - हक्काचा परावा म्हणन
मालकाना खातदाराना
पुरावा म्हणून
जमीन कसणा-यांंना - कळ हक्कांंसाठी व ताब्यासाठी
ी
ु
ी
ी
ूशासनाला - महसुलासाठी, िनयोजनासाठी, िवकासात्मक
कामासाठी
ी

7
भारतातील खटल्यांची मोठी संख्या
भारतात ४ कोटी खटले चालू आहे त
िकमान ८ कोटी पक्षकार समािव

८ x ५ = ४० कोटी व्य ींचा थेट संबंध
खटल्याच्या मागे ूॉपट हे मख्य कारण
माग
ह मुख्य
फौजदारी खटल्यात सु ा मुलत: ूॉपट हे च वादाचे मुख्य कारण
या वेगाने सवर् खटल्यांचा िनकाल लागण्यास ३२० वष लागतील !
न्यायात िवलंब म्हणजेच न्याय नाकारणे
त
ह
र
8
कायदे
♦ भारतात ३२७९ किीय कायदे
ें
♦ िविवध राज्यांंचे ३०००० कायदे
♦ िविधमंडळांनी कलेल्या एकण काय ाची संख्या
िविधमडळानी कलल्या एकण
े
ू
ांची सख्या
अिनि त !
♦ ूचंड संख्येने कायदे ,
त्यापेक्षा जाःत वकील,
वकील,
न्याय कमी !!!

9
काय ाची वैिशंट्ये
ट्
१. िविश रचना व शब्दरचना
२. अिधकार / जबाबदा-या / कतर्व्ये यांच्या तरतूदी
जबाबदायाच्या तरतदी
३. अंमलबजावणी यंऽणेचा उल्लेख
अमलबजावणी यऽणचा उल्लख

४. लहान लहान गो ींचे िनयम कलेले नसतात
ह
ह
े
सत त

त्यामुळे पळवाटा

10
पिरणाम
र
१. शब्दांना मह व
शब्दाना

अथाला
अथार्ला मह व

विकलांना मह व
विकलाना

२. कतर्व्यात कसुर कल्यास पिरणाम
े
३. अंमलबजावणी यंऽणा चांगली नसल्यास िवपिरत
पिरणाम

४. िनयम न कल्यामळे व्य ीना मह व !
कल्यामुळ
े
ींना
11
जिमनींच्या भांडणाची कारणे
शब्द न पाळल्यामळे
पाळल्यामुळ
काय ाच्या अज्ञानामळे
अज्ञानामुळ
सामािजक ूित ा, ईषार्, मह वाकांक्षा,
ा, ई
ा,
सामािजक कारणांमुळे

े ष इ.

ूशासनांकडू न होणा-या चूका
होणा12
मह वाची काही उदाहरणे
१. दोनदा व्यवहार
२. खोटा मालक
३. अधर्वट ज्ञान
४. ताबा
५. विहवािटचे वाद
६. रःत्याचे वाद
७. चलाखी
८. शत च्या जिमनी
९. मुखत्यारपऽ

13
वैयि क पातळीवर
ै
ी
१. आपल्या सोयीचा नसेल तेव्हा "कायदा गाढव आहे ! "
२.

"कायदा न्याय दे ण्यात अपयशी"

३. आपापल्या प तीने ू सोडवण्याकडे ूवृृ ी
४. त्यामळे अिधक गंतागंत !
त्यामुळ
गु ागु
14
शब्द न पाळल्यामुळे

१. पिहल्यांंदा तोंडी करार
ि
ों ी
२. शब्द िदला जातो

३. शब्द पाळण्याचे वचन िदले जाते
४. शब्द िफरिवला जातो
५. अिव ास व्य
ि

होतो
ो ो

६. अिव ासावर उपाय शोधला जातो
७. खटला सरु होतो
सुरु
15
कायदे िवषयक अज्ञानामुळे
ु
१. काय ाची मािहती नसतेे
ी ि ी
२. ि
िनयमांंची मािहती नसतेे
ि ी
३. कायर्प तीची मािहती नसतेे
र्
ि
४. यंऽणेची मािहती नसते
५. योग्य सल्ल्याचा अभाव
ो
16
व्य ीगत इषार् / मह वाकांक्षा / गवर् / ःवाथर्
इ
ह
१. माणस - मुलत: ःवाथ असतो
माणूस मलत

२. व्य ीगत अवगुण

१ इषार्

२ मह वाकांंक्षा

३ ःवाःथर्

४ लोभ

५ गवर्र्

६ चलाखी

३. िवकृृ त मनोवृृ ीचे दशर्न
17
उपाय योजना
१. सरळ व थेट व्यवहार
२. कायदे / िनयमांची मािहती
३. िनयम पाळू न व्यवहार
यवहार
४. ःथािनक चौकशी व पूवमािहती
र्
५. योग्य सल्ला
ो
६. योग्य िठकाणी दाद
७. ूॉपशी िवषयी योग्य तो दृि कोन
18
धन्यवाद......

19

More Related Content

What's hot

IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREASIMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
Yallanagouda Madagoudra
 
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
SRI-Rice, Dept. of Global Development, CALS, Cornell University
 
Agricultural machineries overview
Agricultural machineries overviewAgricultural machineries overview
Agricultural machineries overview
Renel Alucilja
 
Conservation agriculture for soil health sustainability
Conservation agriculture for soil health sustainabilityConservation agriculture for soil health sustainability
Conservation agriculture for soil health sustainability
Vasantrao Nail Marathwada Krishi Vidyapeeth, Parbhani
 
Soil erosion: Wind And Water
Soil erosion: Wind And WaterSoil erosion: Wind And Water
Soil erosion: Wind And Water
College of Agriculture, Balaghat
 
Soil Fertility and Sustainable agriculture
Soil Fertility and Sustainable agricultureSoil Fertility and Sustainable agriculture
Soil Fertility and Sustainable agriculture
Sayak Das
 
Historical developments and modern system of soil classification.pptx
Historical developments and modern system of soil classification.pptxHistorical developments and modern system of soil classification.pptx
Historical developments and modern system of soil classification.pptx
BarathKumar163434
 
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing CountriesImproving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
International Institute of Tropical Agriculture
 
Soil Health - a root-centric perspective
Soil Health - a root-centric perspectiveSoil Health - a root-centric perspective
Soil Health - a root-centric perspective
Joel Gruver
 
Terraces and their design
Terraces and their designTerraces and their design
Terraces and their design
Utkarsh Jain
 
Propagating structures
Propagating structuresPropagating structures
Propagating structures
Anshul Phaugat
 
Role of Grasses and Pastures, Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
Role of Grasses and Pastures,  Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...Role of Grasses and Pastures,  Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
Role of Grasses and Pastures, Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
Abhilash Singh Chauhan
 
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOWSOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
Namitha M R
 
Water requirement of crops
Water requirement of cropsWater requirement of crops
Water requirement of crops
Anand Kumar
 
Plant Growth & Development
Plant Growth & DevelopmentPlant Growth & Development
Plant Growth & Development
Daniel Nguyen
 
Soil Question And Answers
Soil Question And AnswersSoil Question And Answers
Soil Question And Answers
AzraBaig4
 
Introduction to soil science
Introduction to soil scienceIntroduction to soil science
Introduction to soil science
BIJOY KUMAR PANY
 
Irrigation water measurement technique
Irrigation water measurement techniqueIrrigation water measurement technique
Irrigation water measurement technique
Suyog Khose
 
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
Denish Jangid
 
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptxWater Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
Ajay Singh Lodhi
 

What's hot (20)

IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREASIMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
IMPORTANCE OF DRAINAGE IN IRRIGATED AREAS
 
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
0896 Weeders for Use with SRI- Alternative Designs to Save Labor Time and Energy
 
Agricultural machineries overview
Agricultural machineries overviewAgricultural machineries overview
Agricultural machineries overview
 
Conservation agriculture for soil health sustainability
Conservation agriculture for soil health sustainabilityConservation agriculture for soil health sustainability
Conservation agriculture for soil health sustainability
 
Soil erosion: Wind And Water
Soil erosion: Wind And WaterSoil erosion: Wind And Water
Soil erosion: Wind And Water
 
Soil Fertility and Sustainable agriculture
Soil Fertility and Sustainable agricultureSoil Fertility and Sustainable agriculture
Soil Fertility and Sustainable agriculture
 
Historical developments and modern system of soil classification.pptx
Historical developments and modern system of soil classification.pptxHistorical developments and modern system of soil classification.pptx
Historical developments and modern system of soil classification.pptx
 
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing CountriesImproving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
Improving Soil Fertility and Nutrient Management in Developing Countries
 
Soil Health - a root-centric perspective
Soil Health - a root-centric perspectiveSoil Health - a root-centric perspective
Soil Health - a root-centric perspective
 
Terraces and their design
Terraces and their designTerraces and their design
Terraces and their design
 
Propagating structures
Propagating structuresPropagating structures
Propagating structures
 
Role of Grasses and Pastures, Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
Role of Grasses and Pastures,  Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...Role of Grasses and Pastures,  Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
Role of Grasses and Pastures, Wind breaks and Shelter belts in soil conserva...
 
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOWSOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
SOIL WATER- SATURATED AND UNSATURATED FLOW
 
Water requirement of crops
Water requirement of cropsWater requirement of crops
Water requirement of crops
 
Plant Growth & Development
Plant Growth & DevelopmentPlant Growth & Development
Plant Growth & Development
 
Soil Question And Answers
Soil Question And AnswersSoil Question And Answers
Soil Question And Answers
 
Introduction to soil science
Introduction to soil scienceIntroduction to soil science
Introduction to soil science
 
Irrigation water measurement technique
Irrigation water measurement techniqueIrrigation water measurement technique
Irrigation water measurement technique
 
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
water distribution system & warabandi by Denish Jangid unit 2 Water Resources...
 
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptxWater Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
Water Erosion Control Measures- Agricultural Lands.pptx
 

Viewers also liked

Land Rights
Land RightsLand Rights
Land Rights
Sheetal Kachare
 
Gharpoch Dhanya Yojana
Gharpoch Dhanya YojanaGharpoch Dhanya Yojana
Gharpoch Dhanya Yojanashekhargaikwad
 
सातबारा म्हणजे काय?
सातबारा म्हणजे काय?सातबारा म्हणजे काय?
सातबारा म्हणजे काय?
Sheetal Kachare
 
Land Disputes
Land DisputesLand Disputes
Land Disputes
Sheetal Kachare
 
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
Sheetal Kachare
 
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचना
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचनाभाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचना
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचनाSheetal Kachare
 
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाज
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाजभाग १ - तलाठ्यांचे कामकाज
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाजSheetal Kachare
 
भाग २ - अपील कामकाज
भाग २ - अपील कामकाजभाग २ - अपील कामकाज
भाग २ - अपील कामकाजSheetal Kachare
 

Viewers also liked (9)

Land Rights
Land RightsLand Rights
Land Rights
 
Gharpoch Dhanya Yojana
Gharpoch Dhanya YojanaGharpoch Dhanya Yojana
Gharpoch Dhanya Yojana
 
सातबारा म्हणजे काय?
सातबारा म्हणजे काय?सातबारा म्हणजे काय?
सातबारा म्हणजे काय?
 
Land Disputes
Land DisputesLand Disputes
Land Disputes
 
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
जमिनीच्या वादाचे स्वरूप
 
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचना
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचनाभाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचना
भाग ३ - केसेस चालविण्यासाठी सूचना
 
Jamin niti
Jamin nitiJamin niti
Jamin niti
 
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाज
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाजभाग १ - तलाठ्यांचे कामकाज
भाग १ - तलाठ्यांचे कामकाज
 
भाग २ - अपील कामकाज
भाग २ - अपील कामकाजभाग २ - अपील कामकाज
भाग २ - अपील कामकाज
 

जमिनीचे वाद व शेतकरी

  • 3. पडीत जमीन डोंगर शती शेती व वःती जगल जंगल नदी वसाहत 3
  • 4. जिमनीचा पुव इितहास पवर् १. आिदमानवाच्या काळात - जंगल तोडन जिमन कसायला सरुवात आिदमानवा या जगल तोडू न सुरुवात २. टोळ्यांची िनिमर्ती - टोळी यु े - गावांची िनिमर्ती ३. कौटील्याने आपल्या अथर्शा ात जेवढी माणूस कसू शकतो तेवढी त्याची जिमन हेे त व ि ी ि िवषद कलेे आहेे . े ४. वेेदांंच्या काळात - अ) साफ कलेेले जंंगल - माणसाचेे े ब ) जखीमी हरीण - बाण मारणा-याचे ह 4
  • 5. ५. त्यामुळे सवर् जमीन राजाच्या मालकीची ु ६. मोगलांच्या काळात - जागीर = जमीनीचा हक्क - िदलेले अिधकार = मनसब ७. िॄटीशांनी निवन नवे िनयम बनिवले परं त, पुव च्या अटी ु शत चा मान राखला ८. ःवतंऽ भारतात - वतने खालसा झाली झ ९. रयतवारी व्यवःथा 5
  • 6. िवकासाबरोबर ूॉपट च्या व्याख्येत बदल 1. जमीन म्हणजे अ) जिमनीचा भूभाग ब) समिाच्या खालची जमीन समुिाच्या क) भराव टाकन तयार कलेली जमीन ू े ड) चंिावरील जमीन चिावरील इ) अंटािटर् कावरील जमीन ई) ई ःपेेसमधील जागा फ) मंगळावरील जमीन ) ळ र 6
  • 7. जिमनीच्या रे कॉडर् चे मह व जमीन मालकांना / खातेदारांना - हक्काचा परावा म्हणन मालकाना खातदाराना पुरावा म्हणून जमीन कसणा-यांंना - कळ हक्कांंसाठी व ताब्यासाठी ी ु ी ी ूशासनाला - महसुलासाठी, िनयोजनासाठी, िवकासात्मक कामासाठी ी 7
  • 8. भारतातील खटल्यांची मोठी संख्या भारतात ४ कोटी खटले चालू आहे त िकमान ८ कोटी पक्षकार समािव ८ x ५ = ४० कोटी व्य ींचा थेट संबंध खटल्याच्या मागे ूॉपट हे मख्य कारण माग ह मुख्य फौजदारी खटल्यात सु ा मुलत: ूॉपट हे च वादाचे मुख्य कारण या वेगाने सवर् खटल्यांचा िनकाल लागण्यास ३२० वष लागतील ! न्यायात िवलंब म्हणजेच न्याय नाकारणे त ह र 8
  • 9. कायदे ♦ भारतात ३२७९ किीय कायदे ें ♦ िविवध राज्यांंचे ३०००० कायदे ♦ िविधमंडळांनी कलेल्या एकण काय ाची संख्या िविधमडळानी कलल्या एकण े ू ांची सख्या अिनि त ! ♦ ूचंड संख्येने कायदे , त्यापेक्षा जाःत वकील, वकील, न्याय कमी !!! 9
  • 10. काय ाची वैिशंट्ये ट् १. िविश रचना व शब्दरचना २. अिधकार / जबाबदा-या / कतर्व्ये यांच्या तरतूदी जबाबदायाच्या तरतदी ३. अंमलबजावणी यंऽणेचा उल्लेख अमलबजावणी यऽणचा उल्लख ४. लहान लहान गो ींचे िनयम कलेले नसतात ह ह े सत त त्यामुळे पळवाटा 10
  • 11. पिरणाम र १. शब्दांना मह व शब्दाना अथाला अथार्ला मह व विकलांना मह व विकलाना २. कतर्व्यात कसुर कल्यास पिरणाम े ३. अंमलबजावणी यंऽणा चांगली नसल्यास िवपिरत पिरणाम ४. िनयम न कल्यामळे व्य ीना मह व ! कल्यामुळ े ींना 11
  • 12. जिमनींच्या भांडणाची कारणे शब्द न पाळल्यामळे पाळल्यामुळ काय ाच्या अज्ञानामळे अज्ञानामुळ सामािजक ूित ा, ईषार्, मह वाकांक्षा, ा, ई ा, सामािजक कारणांमुळे े ष इ. ूशासनांकडू न होणा-या चूका होणा12
  • 13. मह वाची काही उदाहरणे १. दोनदा व्यवहार २. खोटा मालक ३. अधर्वट ज्ञान ४. ताबा ५. विहवािटचे वाद ६. रःत्याचे वाद ७. चलाखी ८. शत च्या जिमनी ९. मुखत्यारपऽ 13
  • 14. वैयि क पातळीवर ै ी १. आपल्या सोयीचा नसेल तेव्हा "कायदा गाढव आहे ! " २. "कायदा न्याय दे ण्यात अपयशी" ३. आपापल्या प तीने ू सोडवण्याकडे ूवृृ ी ४. त्यामळे अिधक गंतागंत ! त्यामुळ गु ागु 14
  • 15. शब्द न पाळल्यामुळे १. पिहल्यांंदा तोंडी करार ि ों ी २. शब्द िदला जातो ३. शब्द पाळण्याचे वचन िदले जाते ४. शब्द िफरिवला जातो ५. अिव ास व्य ि होतो ो ो ६. अिव ासावर उपाय शोधला जातो ७. खटला सरु होतो सुरु 15
  • 16. कायदे िवषयक अज्ञानामुळे ु १. काय ाची मािहती नसतेे ी ि ी २. ि िनयमांंची मािहती नसतेे ि ी ३. कायर्प तीची मािहती नसतेे र् ि ४. यंऽणेची मािहती नसते ५. योग्य सल्ल्याचा अभाव ो 16
  • 17. व्य ीगत इषार् / मह वाकांक्षा / गवर् / ःवाथर् इ ह १. माणस - मुलत: ःवाथ असतो माणूस मलत २. व्य ीगत अवगुण १ इषार् २ मह वाकांंक्षा ३ ःवाःथर् ४ लोभ ५ गवर्र् ६ चलाखी ३. िवकृृ त मनोवृृ ीचे दशर्न 17
  • 18. उपाय योजना १. सरळ व थेट व्यवहार २. कायदे / िनयमांची मािहती ३. िनयम पाळू न व्यवहार यवहार ४. ःथािनक चौकशी व पूवमािहती र् ५. योग्य सल्ला ो ६. योग्य िठकाणी दाद ७. ूॉपशी िवषयी योग्य तो दृि कोन 18