SlideShare a Scribd company logo
1 of 36
Into great silence
Extase van de Heilige Teresia
van Avila (1515 -1585)
Innerlijke ervaring van
Godfried Bomans
Emmanuel Levinas
(1906 – 1995)
Het ware leven is afwezig,
Het ware leven is afwezig,
maar wij zijn in de wereld.
In deze afwezigheid ontstaat metafysica
en zij handhaaft er zich.
Ze is gericht op het elders, het anders en het
andere.
De metafysische begeerte streeft naar iets
heel anders, naar het absolute andere.
Uit totaliteit en het oneindige.
Blaise Pascal
Het genadejaar 1654
Maandag 23 november (...)
vanaf ongeveer half elf 's avonds tot ongeveer half één 's nachts.
VUUR
God van Abraham, God van Isaak, God van Jakob.
Niet de God van filosofen en geleerden. Zekerheid.
Zekerheid. Gevoel. Vreugde. Vrede. God van Jezus Christus
…
Kenmerken Innerlijke ervaring
1. Het overkomt je, passieve houding
2. Onzegbaar, onmededeelzaam
3. Euforie, onvergetelijk
4. Oorzaakloze vreugde
5. Vrede, rust, ruimte
6. Verzoening, verlossing, onthechting
7. Tijdsbesef verdwijnt, tijdloosheid
8. Openbaring, bron van kennis van het
gans andere.
9. Opgaan in iets groters
10. Je voelt jezelf niet meer.
Kenmerken dagelijks leven
1. Zorgen
2. Goede dagen en slechte dagen
3. Begeerten
4. Angsten
5. Libido, liefde, vriendschap
6. Gedachten
7. Lijden
8. Paradigma, beelden van de werkelijkheid
9. Contacten, relaties
10. Piramide van Maslov, behoeften
11. Zijnsvergetelheid (Heidegger)
12. We weerspiegelen onze ervaringen
13. Sein zum Tode
14. We ervaren: We worden geleefd
15. Ewige Wiederkehr
16. Maskerade, vervreemding
17. De wereld is een schouwtoneel, ieder speelt zijn rol en krijgt zijn deel.
18. IJdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid
Godfried Bomans (1913 – 1971)
Er is in ieder mens
een conflict
tussen wat hij in gedachten heeft
en de wereld
zoals zij in werkelijkheid blijkt te zijn.
Soren Kierkegaard
(1813 – 1855)
De mens is geest.
Maar wat is geest?
Geest is het zelf.
Maar wat is het zelf?
Maar wat is het zelf?
Het zelf is een verhouding
die zich verhoudt
tot zichzelf
het is in de verhouding
het feit
dat de verhouding
zich tot zichzelf verhoudt.
Uit: De ziekte tot de dood
De mens
Is een synthese tussen:
1. Eindigheid & oneindigheid
2. Tijdelijkheid & eeuwigheid
3. Noodzakelijkheid, plicht & vrijheid
en uit dit besef wordt het Zelf
en we ervaren vertwijfeling
twijfel is de oerzonde
van de onwetendheid
Drie stadia van Kierkegaard
1. Esthetisch stadium
2. Ethisch stadium
3. Sprong in het geloof
William James (1842 – 1910)
1. Spirituele zelf
2. Materiele zelf
3. Sociale zelf
Ieder van ons heeft zoveel
maatschappelijke zelven
als er mensen zijn die we
kennen.
Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945)
Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je treedt uitje cel
rustig blij en zeker
als een burchtheer uit zijn slot.
Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je spreekt met de bewakers
vrij rechtuit en vriendelijk
als was je hun heer.
Wie ben ik?
Ze zeggen me ook:
je draagt je zwarte dagen
evenwichtig en waardig
als iemand die gewend is te
overwinnen.
Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945)
Ben ik werkelijk wat anderen van mij zeggen?
Of ben ik alleen wat ik weet van mijzelf:
onrustig vol heimwee
ziek als een gekooide vogel
snakkend naar lucht als werd ik geworgd
hongerend naar kleuren naar bloemen en vogels
dorstend naar een woord naar een mens dichtbij
trillend van woede om willekeur om de geringste krenking
opgejaagd wachtend op iets groots
machteloos bang om vrienden in den vreemde
moe en te leeg om te bidden te danken te werken
murw en bereid om van alles afscheid te nemen?
Wie ben ik? De een of de ander?
Ben ik nu de een en morgen de ander?
Ben ik beiden tegelijk?
Huichel ik voor de mensen
en ben ik in mijzelf een verachtelijk huilende zwakkeling?
Lijkt wat nog in mij is op een verslagen leger
wanordelijk vluchtend na de verloren slag?
Wie ben ik?
Ik ben de speelbal van mijn eenzaam vragen.
Wie ik ook ben Gij kent mij
ik ben van U mijn God.
George Bataille (1897-1962)
Thema’s
1. Dood
2. Liefde
3. Extase
4. Sacrale
5. God is dood
6. Leegte
7. Innerlijke ervaring
8. Kunst
Martin Heidegger(1889-1976)
ego-intentionele emotionaliteit:
de mens verkeert in stemmingen,
die gericht zijn op zelfbehoud
alter intentionaliteit
mystieke stemmingen zijn gericht
op het andere
Katalysatoren voor een innerlijke ervaring
1. de natuur, landschappen,
2. zonsopgang/ondergang
3. lopen, wandelen, baden, bed
4. bidden, vasten, contemplatie,
5. meditatie, bijbel lezen
6. alleen zijn, ‘s nachts, stilte, zwijgen
7. stress, angst, doodsnood, ziekte,
8. levenscrisis, uitputting
De afwezige God
1. God zwijgt
2. Mijn God, mijn God waarom hebt
Ge mij verlaten?
3. Tranen zijn mijn brood… , want
heel de dag hoor ik zeggen: Waar
is dan je God?
4. God is een verborgen God:
Hoelang nog, Heer? Bent u voor
altijd verborgen?
5. God is de gans Andere
De Eeuwige spreekt……
1. Gevoeligheid voor God wordt geschonken aan een
gebroken hart.
2. Openbaring..
3. Door het woord….
4. Door de schepping….
5. Door een mens….
6. Engelen
7. Dromen, visioenen, gezichten
8. Het lot, urim & tummim
9. Tekenen, wonderen
Job 33 innerlijke ervaring
Want God spreekt op een wijze of op twee, maar men let
daar niet op.
In een droom, in een nachtgezicht wanneer diepe slaap op de
mensen valt in sluimering op de legerstede.
Hij heeft mijn ziel bevrijdt van den gang naar de groeve en mijn
leven verlustigt zich in het licht.
Zie dit alles doet God tweemaal, driemaal met een mens. Zijn
ziel terugbrengen van de groeve, zodat hij bestraalt wordt door
het levenslicht.
Joodse mystiek
Kawwana = gerichtheid op God
Devekoet = aankleving van God
Hitlachawoet = extatische vreugde
Bat Kol = roepstem van God
Da’ath Elohim = kennis van God
Marc Chagall (1887 -1985)
Nu haal mij een speelman
en het is geschied
met dat de speelman speelt
komt over hem
de hand van de ENE.
2 Kon 3:15
Marc Chagall (1887 -1985)
In een gevangenis in Sint Petersburg
kreeg de kunstenaar een mystieke
ervaring.
‘Ineens opent het plafond zich en zweeft
er met veel luister een gevleugeld wezen
naar beneden en vult de kamer zich met
een golvende nevel…’.
Dit visioen heeft hij verbeeld in vele
schilderijen.
Gevangenis & innerlijke ervaring
1. Etty Hillesum
2. Floris Bakels
3. Dietrich Bonhoeffer
4. Johannes van het Kruis
5. Shlomo ben Ammon
6. Titus Brandsma
7. Richard Wurmbrand
8. Marc Chagall
Etty Hillesum (1914 – 1943)
Het leven is mooi en ik geloof in
God. En ik wil midden daartussen
zitten wat de mensen gruwelen
noemen en dan nog zeggen: het
leven is mooi.
Ik durf ieder lijden recht in de
ogen te kijken, ik ben er niet bang
voor.
Ik heb de mensen lief.
Floris Bakels (1915 – 2000)
Er licht iets op, ginds
boven Pijnacker, boven
de verre kerktoren, een
brede zilveren straal
licht, de toren licht.
Er is ook een schaal, een
wijde lichtende schaal,
waarin ik ben, een hand
onder mij komt en mij
optilt boven het leven
uit, waarin alleen stilte
en licht zijn.
En ik verneem: Vrees
niet, Ik ben het.
Johannes van het Kruis (1542 -1591)
Als ik niets met eigen belang begeer
wordt mij alles gegeven zonder dat ik
ernaar zoek.
Wilt ge ertoe komen alles te weten,
wens dan in niets iets te weten.
Wilt ge ertoe komen alles te genieten,
wens dan in niets enig genot te vinden.
Wilt ge ertoe komen alles te bezitten,
wens dan in niets iets te bezitten.
Wilt ge ertoe komen alles te zijn, wens
dan in niets iets te zijn.
Evagrius Ponticus ( 346 – 399)
De Geest is werkelijkheid het beeld van
God en hij hoeft slechts in zichzelf te
schouwen om God te schouwen.
Dit schouwen in zichzelf is onmogelijk
zolang de geest nog te beïnvloeden is
door zintuigelijke gewaarwordingen van
het lichaam.
Meister Eckhart (1260 – 1328)
God is nooit te bevatten in
menselijke woorden.
De diepste grond van de
menselijke geest valt samen
met God.
De weg naar de vereniging van
God en de mens is een houding
van loslaten, onthechten en
totale onbaatzuchtige
ontvankelijkheid.
Dag Hammarskjöld (1905- 1961)
Maartzon.
In de dunne schaduw,
die de tengere berkenboom
op de sneeuwkorst werpt,
kristalliseert de bevroren stilte van de lucht.
Dan – plotseling –
de tastende lokroep van de merel,
een werkelijkheid buiten je eigen werkelijkheid,
het werkelijke.
Plotseling: het paradijs,
waar we door onze kennis buiten gesloten zijn’.
ALLE DINGEN (Hadewijch)
Alle dingen
zijn me te klein;
ik ben zo wijd!
Één, ongeschapen
heeft me gevat
in eeuwige tijd.
Ik heb ‘t gevangen.
Het heeft me geopend,
wijder nog dan wijd;
te klein is al het andere
voor mij – en dat weet u
die ook daar zijt.
Men is vrij
in het nabij-zijn,
ongescheiden;
daarom wil hij
dat het net zo is
met ons beiden.
Jezus Christus
En men zal niet zeggen:
ziet hier, of ziet daar,
want het Koninkrijk Gods is
binnen ulieden.
Lukas 17: 21

More Related Content

Viewers also liked

Breakthru 2.0 no video
Breakthru 2.0 no videoBreakthru 2.0 no video
Breakthru 2.0 no videoErwin Huang
 
Model graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueModel graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueErwin Huang
 
E learning advanced tech no video
E learning advanced tech no videoE learning advanced tech no video
E learning advanced tech no videoErwin Huang
 
Bicycle 1
Bicycle 1Bicycle 1
Bicycle 1Alexey
 
Education 2.3 m erwin
Education 2.3 m erwinEducation 2.3 m erwin
Education 2.3 m erwinErwin Huang
 
Model graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueModel graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueErwin Huang
 
Peru Chile Limitrofe
Peru Chile LimitrofePeru Chile Limitrofe
Peru Chile Limitrofeguest01ddbf
 
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the process
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the processThe need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the process
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the processKoenraad Seys
 
Picture essay
Picture essayPicture essay
Picture essayGrogan97
 
Ecsd picture essay
Ecsd picture essayEcsd picture essay
Ecsd picture essayvcuved
 
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di Rumah
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di RumahTraining Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di Rumah
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di RumahFaris Dedi Setiawan
 
Viral K Marketing (english)
Viral K Marketing (english)Viral K Marketing (english)
Viral K Marketing (english)Andrea Natella
 
Building Social Networking sites with and around drupal
Building Social Networking sites with and around drupalBuilding Social Networking sites with and around drupal
Building Social Networking sites with and around drupalDipen Chaudhary
 

Viewers also liked (20)

Breakthru 2.0 no video
Breakthru 2.0 no videoBreakthru 2.0 no video
Breakthru 2.0 no video
 
Model graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueModel graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issue
 
Italy
ItalyItaly
Italy
 
E learning advanced tech no video
E learning advanced tech no videoE learning advanced tech no video
E learning advanced tech no video
 
Bicycle 1
Bicycle 1Bicycle 1
Bicycle 1
 
Education 2.3 m erwin
Education 2.3 m erwinEducation 2.3 m erwin
Education 2.3 m erwin
 
Model graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issueModel graphics modelling tools issue
Model graphics modelling tools issue
 
Peru Chile Limitrofe
Peru Chile LimitrofePeru Chile Limitrofe
Peru Chile Limitrofe
 
Mobile Tagging 1
Mobile Tagging 1Mobile Tagging 1
Mobile Tagging 1
 
Parghii
ParghiiParghii
Parghii
 
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the process
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the processThe need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the process
The need of innovation and knowledge as the most valuable asset in the process
 
Mhay CV 2016
Mhay CV 2016Mhay CV 2016
Mhay CV 2016
 
Picture essay
Picture essayPicture essay
Picture essay
 
Ecsd picture essay
Ecsd picture essayEcsd picture essay
Ecsd picture essay
 
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di Rumah
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di RumahTraining Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di Rumah
Training Menurunkan Berat Badan Anda 30 hari di Rumah
 
Blue protocolo
Blue protocoloBlue protocolo
Blue protocolo
 
Viral K Marketing (english)
Viral K Marketing (english)Viral K Marketing (english)
Viral K Marketing (english)
 
Building Social Networking sites with and around drupal
Building Social Networking sites with and around drupalBuilding Social Networking sites with and around drupal
Building Social Networking sites with and around drupal
 
Marketing ê politica
Marketing ê politicaMarketing ê politica
Marketing ê politica
 
Allah
AllahAllah
Allah
 

Similar to Innerlijke ervaring 3 10-2013

Overzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxOverzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxDirk Laverge
 
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddag
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddagPresentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddag
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddagMirror Wise
 
Pps. special presentation
Pps. special presentationPps. special presentation
Pps. special presentationtaofmdtrf
 
Betrokken Rechtstreekse Communicatie BRC
Betrokken Rechtstreekse Communicatie     BRCBetrokken Rechtstreekse Communicatie     BRC
Betrokken Rechtstreekse Communicatie BRCJeannette Blumers
 
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van Rossum
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van RossumPsychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van Rossum
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van RossumInstituut voor Psychosynthese
 
5. C2 Lectio Teksten
5. C2 Lectio Teksten5. C2 Lectio Teksten
5. C2 Lectio TekstenRinie Altena
 
Reincarnatiegeloof -verrijzenisgeloof
Reincarnatiegeloof  -verrijzenisgeloofReincarnatiegeloof  -verrijzenisgeloof
Reincarnatiegeloof -verrijzenisgeloofictgildeboeck
 
Timothy Radcliffe Bavodemol
Timothy Radcliffe BavodemolTimothy Radcliffe Bavodemol
Timothy Radcliffe BavodemolGeert Fierens
 
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)Geest, geesten, geestelijk (deel 2)
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)Theodor10
 
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans GoetghebeurLearning Lane
 
Filosofie Van Godsbewijs
Filosofie Van GodsbewijsFilosofie Van Godsbewijs
Filosofie Van GodsbewijsPakepipelot
 
is er herkenning in de opstanding?
is er herkenning in de opstanding?is er herkenning in de opstanding?
is er herkenning in de opstanding?goedbericht
 
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith Plantier
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith PlantierBijna-doodervaring_jan2011_Edith Plantier
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith PlantierVU Connected
 
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015Hans van Duijnhoven
 
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009RvTilburg
 
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011Rijnbeek
 

Similar to Innerlijke ervaring 3 10-2013 (20)

Overzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptxOverzicht Westerse mystici.pptx
Overzicht Westerse mystici.pptx
 
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddag
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddagPresentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddag
Presentatie Jan Bommerez 14 juni 2016 Lumina netwerkmiddag
 
Pps. special presentation
Pps. special presentationPps. special presentation
Pps. special presentation
 
Betrokken Rechtstreekse Communicatie BRC
Betrokken Rechtstreekse Communicatie     BRCBetrokken Rechtstreekse Communicatie     BRC
Betrokken Rechtstreekse Communicatie BRC
 
Teksten doodsproces lezing rotary
Teksten doodsproces lezing rotaryTeksten doodsproces lezing rotary
Teksten doodsproces lezing rotary
 
Lezing doodsproces
Lezing doodsprocesLezing doodsproces
Lezing doodsproces
 
2. Over God
2. Over God2. Over God
2. Over God
 
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van Rossum
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van RossumPsychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van Rossum
Psychosynthese: de dans rond het onbekende - Diederik van Rossum
 
5. C2 Lectio Teksten
5. C2 Lectio Teksten5. C2 Lectio Teksten
5. C2 Lectio Teksten
 
Reincarnatiegeloof -verrijzenisgeloof
Reincarnatiegeloof  -verrijzenisgeloofReincarnatiegeloof  -verrijzenisgeloof
Reincarnatiegeloof -verrijzenisgeloof
 
Timothy Radcliffe Bavodemol
Timothy Radcliffe BavodemolTimothy Radcliffe Bavodemol
Timothy Radcliffe Bavodemol
 
DAILA LAMA
DAILA LAMADAILA LAMA
DAILA LAMA
 
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)Geest, geesten, geestelijk (deel 2)
Geest, geesten, geestelijk (deel 2)
 
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur
2009 | Spiritualiteit In De Stad - Frans Goetghebeur
 
Filosofie Van Godsbewijs
Filosofie Van GodsbewijsFilosofie Van Godsbewijs
Filosofie Van Godsbewijs
 
is er herkenning in de opstanding?
is er herkenning in de opstanding?is er herkenning in de opstanding?
is er herkenning in de opstanding?
 
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith Plantier
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith PlantierBijna-doodervaring_jan2011_Edith Plantier
Bijna-doodervaring_jan2011_Edith Plantier
 
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015
Lezers van Stavast, Meet Up 04, 3 december 2015
 
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009
Kennismaken Met Spiritualiteit 14102009
 
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011
Presentatie Jan Bommerez Energiedag 2011
 

Innerlijke ervaring 3 10-2013

  • 1.
  • 3. Extase van de Heilige Teresia van Avila (1515 -1585)
  • 5. Emmanuel Levinas (1906 – 1995) Het ware leven is afwezig,
  • 6. Het ware leven is afwezig, maar wij zijn in de wereld. In deze afwezigheid ontstaat metafysica en zij handhaaft er zich. Ze is gericht op het elders, het anders en het andere. De metafysische begeerte streeft naar iets heel anders, naar het absolute andere. Uit totaliteit en het oneindige.
  • 7. Blaise Pascal Het genadejaar 1654 Maandag 23 november (...) vanaf ongeveer half elf 's avonds tot ongeveer half één 's nachts. VUUR God van Abraham, God van Isaak, God van Jakob. Niet de God van filosofen en geleerden. Zekerheid. Zekerheid. Gevoel. Vreugde. Vrede. God van Jezus Christus …
  • 8. Kenmerken Innerlijke ervaring 1. Het overkomt je, passieve houding 2. Onzegbaar, onmededeelzaam 3. Euforie, onvergetelijk 4. Oorzaakloze vreugde 5. Vrede, rust, ruimte 6. Verzoening, verlossing, onthechting 7. Tijdsbesef verdwijnt, tijdloosheid 8. Openbaring, bron van kennis van het gans andere. 9. Opgaan in iets groters 10. Je voelt jezelf niet meer.
  • 9. Kenmerken dagelijks leven 1. Zorgen 2. Goede dagen en slechte dagen 3. Begeerten 4. Angsten 5. Libido, liefde, vriendschap 6. Gedachten 7. Lijden 8. Paradigma, beelden van de werkelijkheid 9. Contacten, relaties 10. Piramide van Maslov, behoeften 11. Zijnsvergetelheid (Heidegger) 12. We weerspiegelen onze ervaringen 13. Sein zum Tode 14. We ervaren: We worden geleefd 15. Ewige Wiederkehr 16. Maskerade, vervreemding 17. De wereld is een schouwtoneel, ieder speelt zijn rol en krijgt zijn deel. 18. IJdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid
  • 10. Godfried Bomans (1913 – 1971) Er is in ieder mens een conflict tussen wat hij in gedachten heeft en de wereld zoals zij in werkelijkheid blijkt te zijn.
  • 11. Soren Kierkegaard (1813 – 1855) De mens is geest. Maar wat is geest? Geest is het zelf. Maar wat is het zelf?
  • 12. Maar wat is het zelf? Het zelf is een verhouding die zich verhoudt tot zichzelf het is in de verhouding het feit dat de verhouding zich tot zichzelf verhoudt. Uit: De ziekte tot de dood
  • 13. De mens Is een synthese tussen: 1. Eindigheid & oneindigheid 2. Tijdelijkheid & eeuwigheid 3. Noodzakelijkheid, plicht & vrijheid en uit dit besef wordt het Zelf en we ervaren vertwijfeling twijfel is de oerzonde van de onwetendheid
  • 14. Drie stadia van Kierkegaard 1. Esthetisch stadium 2. Ethisch stadium 3. Sprong in het geloof
  • 15. William James (1842 – 1910) 1. Spirituele zelf 2. Materiele zelf 3. Sociale zelf Ieder van ons heeft zoveel maatschappelijke zelven als er mensen zijn die we kennen.
  • 16. Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945) Wie ben ik? Ze zeggen me vaak: je treedt uitje cel rustig blij en zeker als een burchtheer uit zijn slot. Wie ben ik? Ze zeggen me vaak: je spreekt met de bewakers vrij rechtuit en vriendelijk als was je hun heer. Wie ben ik? Ze zeggen me ook: je draagt je zwarte dagen evenwichtig en waardig als iemand die gewend is te overwinnen.
  • 17. Dietrich Bonhoeffer (1906 – 1945) Ben ik werkelijk wat anderen van mij zeggen? Of ben ik alleen wat ik weet van mijzelf: onrustig vol heimwee ziek als een gekooide vogel snakkend naar lucht als werd ik geworgd hongerend naar kleuren naar bloemen en vogels dorstend naar een woord naar een mens dichtbij trillend van woede om willekeur om de geringste krenking opgejaagd wachtend op iets groots machteloos bang om vrienden in den vreemde moe en te leeg om te bidden te danken te werken murw en bereid om van alles afscheid te nemen? Wie ben ik? De een of de ander? Ben ik nu de een en morgen de ander? Ben ik beiden tegelijk? Huichel ik voor de mensen en ben ik in mijzelf een verachtelijk huilende zwakkeling? Lijkt wat nog in mij is op een verslagen leger wanordelijk vluchtend na de verloren slag? Wie ben ik? Ik ben de speelbal van mijn eenzaam vragen. Wie ik ook ben Gij kent mij ik ben van U mijn God.
  • 18. George Bataille (1897-1962) Thema’s 1. Dood 2. Liefde 3. Extase 4. Sacrale 5. God is dood 6. Leegte 7. Innerlijke ervaring 8. Kunst
  • 19. Martin Heidegger(1889-1976) ego-intentionele emotionaliteit: de mens verkeert in stemmingen, die gericht zijn op zelfbehoud alter intentionaliteit mystieke stemmingen zijn gericht op het andere
  • 20. Katalysatoren voor een innerlijke ervaring 1. de natuur, landschappen, 2. zonsopgang/ondergang 3. lopen, wandelen, baden, bed 4. bidden, vasten, contemplatie, 5. meditatie, bijbel lezen 6. alleen zijn, ‘s nachts, stilte, zwijgen 7. stress, angst, doodsnood, ziekte, 8. levenscrisis, uitputting
  • 21. De afwezige God 1. God zwijgt 2. Mijn God, mijn God waarom hebt Ge mij verlaten? 3. Tranen zijn mijn brood… , want heel de dag hoor ik zeggen: Waar is dan je God? 4. God is een verborgen God: Hoelang nog, Heer? Bent u voor altijd verborgen? 5. God is de gans Andere
  • 22. De Eeuwige spreekt…… 1. Gevoeligheid voor God wordt geschonken aan een gebroken hart. 2. Openbaring.. 3. Door het woord…. 4. Door de schepping…. 5. Door een mens…. 6. Engelen 7. Dromen, visioenen, gezichten 8. Het lot, urim & tummim 9. Tekenen, wonderen
  • 23. Job 33 innerlijke ervaring Want God spreekt op een wijze of op twee, maar men let daar niet op. In een droom, in een nachtgezicht wanneer diepe slaap op de mensen valt in sluimering op de legerstede. Hij heeft mijn ziel bevrijdt van den gang naar de groeve en mijn leven verlustigt zich in het licht. Zie dit alles doet God tweemaal, driemaal met een mens. Zijn ziel terugbrengen van de groeve, zodat hij bestraalt wordt door het levenslicht.
  • 24. Joodse mystiek Kawwana = gerichtheid op God Devekoet = aankleving van God Hitlachawoet = extatische vreugde Bat Kol = roepstem van God Da’ath Elohim = kennis van God
  • 25. Marc Chagall (1887 -1985) Nu haal mij een speelman en het is geschied met dat de speelman speelt komt over hem de hand van de ENE. 2 Kon 3:15
  • 26. Marc Chagall (1887 -1985) In een gevangenis in Sint Petersburg kreeg de kunstenaar een mystieke ervaring. ‘Ineens opent het plafond zich en zweeft er met veel luister een gevleugeld wezen naar beneden en vult de kamer zich met een golvende nevel…’. Dit visioen heeft hij verbeeld in vele schilderijen.
  • 27. Gevangenis & innerlijke ervaring 1. Etty Hillesum 2. Floris Bakels 3. Dietrich Bonhoeffer 4. Johannes van het Kruis 5. Shlomo ben Ammon 6. Titus Brandsma 7. Richard Wurmbrand 8. Marc Chagall
  • 28. Etty Hillesum (1914 – 1943) Het leven is mooi en ik geloof in God. En ik wil midden daartussen zitten wat de mensen gruwelen noemen en dan nog zeggen: het leven is mooi. Ik durf ieder lijden recht in de ogen te kijken, ik ben er niet bang voor. Ik heb de mensen lief.
  • 29. Floris Bakels (1915 – 2000) Er licht iets op, ginds boven Pijnacker, boven de verre kerktoren, een brede zilveren straal licht, de toren licht. Er is ook een schaal, een wijde lichtende schaal, waarin ik ben, een hand onder mij komt en mij optilt boven het leven uit, waarin alleen stilte en licht zijn. En ik verneem: Vrees niet, Ik ben het.
  • 30. Johannes van het Kruis (1542 -1591) Als ik niets met eigen belang begeer wordt mij alles gegeven zonder dat ik ernaar zoek. Wilt ge ertoe komen alles te weten, wens dan in niets iets te weten. Wilt ge ertoe komen alles te genieten, wens dan in niets enig genot te vinden. Wilt ge ertoe komen alles te bezitten, wens dan in niets iets te bezitten. Wilt ge ertoe komen alles te zijn, wens dan in niets iets te zijn.
  • 31.
  • 32. Evagrius Ponticus ( 346 – 399) De Geest is werkelijkheid het beeld van God en hij hoeft slechts in zichzelf te schouwen om God te schouwen. Dit schouwen in zichzelf is onmogelijk zolang de geest nog te beïnvloeden is door zintuigelijke gewaarwordingen van het lichaam.
  • 33. Meister Eckhart (1260 – 1328) God is nooit te bevatten in menselijke woorden. De diepste grond van de menselijke geest valt samen met God. De weg naar de vereniging van God en de mens is een houding van loslaten, onthechten en totale onbaatzuchtige ontvankelijkheid.
  • 34. Dag Hammarskjöld (1905- 1961) Maartzon. In de dunne schaduw, die de tengere berkenboom op de sneeuwkorst werpt, kristalliseert de bevroren stilte van de lucht. Dan – plotseling – de tastende lokroep van de merel, een werkelijkheid buiten je eigen werkelijkheid, het werkelijke. Plotseling: het paradijs, waar we door onze kennis buiten gesloten zijn’.
  • 35. ALLE DINGEN (Hadewijch) Alle dingen zijn me te klein; ik ben zo wijd! Één, ongeschapen heeft me gevat in eeuwige tijd. Ik heb ‘t gevangen. Het heeft me geopend, wijder nog dan wijd; te klein is al het andere voor mij – en dat weet u die ook daar zijt. Men is vrij in het nabij-zijn, ongescheiden; daarom wil hij dat het net zo is met ons beiden.
  • 36. Jezus Christus En men zal niet zeggen: ziet hier, of ziet daar, want het Koninkrijk Gods is binnen ulieden. Lukas 17: 21