IHAK Danışman: Doç.Dr.Agah Tuğrul Korucu

1. INTERNET ÜZERINDEN
HERKESE AÇIK KURSLAR (IHAK)
Danışman: DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL KORUCU
Necmettin Erbakan üniversitesi - İngilizce öğretmenliği
Muhammed Esad Tekin-18318271013

2. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) ve Genel Özellikleri
◦ Internet üzerinden Herkese Açık Kurs
(İHAK) kavramı ilk olarak Dave Cormier
tarafından 2008 yılında Siemens ve
Downes tarafından verilen "Connectivism
and Connective Knowledge" kursunu
tanımlamak için kullanılmıştır.
◦ Bu girişim sonrasında IHAK uygulamaları
birçok üniversite, kurum ya da bireyler
tarafından yürütülmeye başlanmış ve
artarak devam etmiştir.

3. ◦ Geleneksel çevrimiçi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını onlardan ayıran
temelde iki özellik mevcuttur.
◦ Bunlardan ilki kurslara herkesin özgür olarak katılabilmesi yani açıklık; diğeri ise bu
kursların katılımcı sayısına herhangi bir sinir getirmeyecek şekilde düzenlenmiş olması
yani herkesin katılımına olanak sağlamadır.
◦ İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen “Massive Open Online Course
(MOOC)" ifadesi, bu iki özelliğin yanı sıra IHAK uygulamalarının sahip olduğu, internet
üzerinden yürütülme ve kurs formatında olma özelliklerini de ifade etmektedir.
◦ IHAK uygulamaları bu dört özellik ele alınarak; "herhangi bir ön koşul aranmaksızın (1)
internet bağlantısı olan herkesin istediği yerden istediği zaman erişebileceği (2), çok
sayıda kişinin katılımına açık (3) ve ücretsiz olarak düzenlenen çevrimiçi kurslar (4)"
olarak tanımlanmaktadır.

4.  İnternet Üzerinden Yürütülebilme: Kursların tüm eğitsel içerikleri ,ders etkinlikleri ve
iletişimi internet aracılığıyla yapılır. Kurslar genellikle Öğretim Yönetim Sistemleri
üzerinden öğrencilere sunulur. Öğretim Yönetim Sistemleri’nin kapasitesine göre
katılımcılarla eş zamanlı ve eş zamansız iletişim ve etkileşimler yapılabilir.Bu platformlar
sayesinde video sunumları, bilgisayar destekli değerlendirmeler, çevrimiçi iletişim
araçları, forumlar gibi çok çeşitli web teknolojileri sayesinde binlerce katılımcı tüm kurs
içeriği ile buluşturulur.
Herkesin Katılımına Olanak Sağlama: “Herkese” kelimesi İHAK felsefesinin temelini
oluşturan ifadedir ve katılımcıların sayısını belirtir. Kursların herhangi bir kontenjan
sınırı olmadan herkesin katılımına olanak verebilecek şekilde tasarlandığını ifade eder.
İHAK olarak açılan her kurs, istekli olan ve kursun kendisine uygun olduğunu düşünen
herkesi kabul eder. Kurslar bazen yüzler, binlerle ifade edilen sayılarda öğrencilerle
yürütülürken kimi zaman da daha fazla öğrenci ile yürütülür.

5.  Açık Olma: “Açık” ifadesi de İHAK felsefesinin temelini oluşturur. Bu ifade verilen
kursun her zaman her yerden erişilebilir olduğunu ve herhangi bir sınırlamanın
olmadığını ifade eder. Katılımcılara her zaman her yerden kurslara erişim olanağı
vererek eğitimde fırsat eşitliği sunarken, katılımcıların yaşadıkları bölge, gelir düzeyleri
ve eğitim seviyeleri ile ilgilenmemektedir. Ayrıca kursların ücretsiz olma özelliği de bu
kavram altında düşünülür. Fakat bazı özel kurslar katılımcılardan ücret talep edebilir.
Kurs Formatında Olma: “Kurs” ifadesi öğretim faaliyetlerinin düzenine işaret eder. Bu
ifade ile kurslarının belirli bir plan ve program dahilinde tasarlandığı vurgulanır.
Nitekim kurslar, başlangıç ve bitiş tarihleri belli olan, öğrenme hedefleri açıkça
belirtilmiş, bu hedeflerle uyumlu ders içerikleri ve etkinlikleri tasarlanmış, teknik ve
pedagojik temeller göz önünde bulundurularak hazırlanır.

6. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) Sınırlılıkları
Derslerin kredilendirilememesi
Kursların resmi geçerlilik problemleri.
Kurs tasarımlarının iyi bir şekilde düzenlenmemesi.
İHAK’lardaki yüksek düzeyde bırakma oranlarının olması.
Değerlendirme etkinliklerin yetersiz ve etkili olmaması.

7. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) Sınıflandırması
1. Kapsamlı İHAK
İHAK’ların normal bir üniversite dersine benzer şekilde, belli bir plan dahilinde,
belli hedeflerde İHAK’ların sunulması amacıyla hazırlanmış standart bir ortam
üzerinden video materyallerle derslerin sunulduğu İHAK türüdür.
2. Bağlantılı İHAK
Kurs sürecinin ve kullanılan materyallerin tam olarak yapılandırılmadığı,
eğitimcilerin rehber konumunda olduğu, öğrencilerin aktif rol aldığı, öğrenci-
öğrenci ve öğrenci-eğitimci iletişiminin oldukça önemli olduğu İHAK türüdür.

8. KAPSAMLI İHAK UYGULAMALARI VE
ÖZELLİKLERİ
İletişim: Sınırlı iletişim ,İHAK platformunda iletişim
İçerik: Video dersler ,Kısa ödevler ,Eğitimci açıklamaları
Değerlendirme: Kısa sınav ,E-test ,Akran değerlendirme ,Sertifika
Genel: Eğitimci tabanlı, Yapılandırılmış ,Davranışçılık, Bilişselcilik

9. BAĞLANTILI İHAK UYGULAMALARI VE
ÖZELLİKLERİ
İletişim: Açık ağ oluşturma ,IHAK platformu dışında iletişim
Değerlendirme: Öz değerlendirme ,Akran değerlendirme
Genel: Kendini organize etme ,Ağ tabanlı ,Bağlantıcılık
İçerik: Açık ders kaynakları ,Öğrenci kaynakları

10. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) Geliştirilmesi
 İHAK Tasarımları ve Genel İlkeleri:
1.Yeterliliğe odaklanma, öğrenciyi farklı şekillerde destekleme ve detaylı planlama.
2. Öğrencilerin işbirliği içerisinde çalışabileceği, gerekli durumlarda konuya, ilgiye yada
öğrencilerin bulunduğu bölgeye göre küçük alt gruplar oluşturarak işbirlikçi öğrenme
ortamları tasarlanabilir.
3. Sosyal ağ üzerinden öğrencilerin bir öğrenme topluluğu oluşturmalarını sağlayacak
ortak iletişim kanallarının kurulması ile desteklenebilir.
4. Öz değerlendirme ve akran değerlendirme etkinlikleriyle öğrenenlerin hem yaptıkları
çalışmalara dönüt alması hem de çalışmalarla ilgili farklı bakış açılarını görmeleri
sağlanabilir.

11. 5. Öğrenenlerin motivasyonu artırmak ve öğrenenlere esnek bir öğrenme
ortamı sunmak için materyal ve etkinliklerde çeşitliliğe yer verilmelidir.
6. İHAK’ların pedagojik olarak tasarımında kendi doğası itibariyle
öğrencilere anlamlı gelecek içerikler ve etkinliklere yer verilmesi ve
öğrencilerin anlamlı meşguliyetlerinin sağlanması önemlidir. Öğrenci
meşguliyetinin bilişsel ve sosyal olarak sağlanması gerekmektedir.
7. İHAK’larda ölçülebilirlik önemli bir unsurdur. İHAK’lara çok sayıda
öğrenci katılmaktadır ve bu nedenle değerlendirme işlemlerinde bu sayı
göz önünde bulundurulmalıdır.

12. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) Geliştirilmesi
 İHAK’larda İçerik:
-İHAK uygulamalarında ilgili dersin özelliklerine uygun olarak farklı türlerde (yazılı
kaynak, video ve animasyon) gibi materyallerden faydalanılması gerekmektedir.
-Çoğunlukla eş zamansız videolardan faydalanılmaktadır.
-Ders içeriği geliştirilirken güvenilirlik, öğretim tasarımı prensipleri göz önünde
bulundurarak hazırlanmalıdır.
-Öğrenmeyi kolaylaştırıcı faktörlerden faydalanılmalı.

13. İnternet üzerinden Herkese Açık Kurslar
(İHAK) Geliştirilmesi
 İHAK’larda İletişim:
-Çoğunlukla eş zamansız iletişim araçları kullanılmaktadır.
-Tartışma formları, e-posta sistemleri aracılığıyla öğrenci ve eğitimciler arasında soru
cevap yoluyla iletişim kurulmaktadır.
-Eş zamanlı iletişimi sağlama noktasında video konferanslarından yararlanılmaktadır.
-ÖYS’ler aracılığı ile sağlanmaktadır.

14. İnternet üzerinden Herkese Açık
Kurslarda Ölçme ve Değerlendirme
Süreç içerisinde ve süreç sonunda değerlendirme yapılması öngörülür. Fakat öğrenci
çokluğu nedeniyle süreç sonunda değerlendirme yapılmaktadır.
100 puan üzerinden değerlendirme yapılır, ancak genel olarak 50-70 puan arasındaki
puanlar kurs başarısı için yeterlidir.
Öğrencilere gösterilen başarı durumuna göre kurs tamamlama belgesi veya katılım
sertifikası verilmektedir. Verilen belgeler genellikle formal bir eğitim programında
kullanılamamaktadır.
Genellikle çoktan seçmeli sorular kullanılmaktadır.
Değerlendirme işlemleri kısa sınavlar, etkileşimli alıştırma, ödev ve akran
değerlendirmesi gibi yöntemlerde kullanılır.

15. KAYNAKÇA
-Pegem Akademi, Gürer M.D. ve Tekinarslan E., Açık ve uzaktan öğrenme.
-Pegem Akademi, İşman, A., Uzaktan eğitim.