SlideShare a Scribd company logo

HIV and candidiasis.pptx

•Download as PPTX, PDF•
•
M
MohammadEissaAhmadi

PERIO AND HIV CORRELATION

Health & Medicine
1 of 23
‫مهربان‬ ‫بخشنده‬ ‫خداوند‬ ‫بنام‬ ‫پریودنتال‬ ‫مشکالت‬ ‫تداوی‬ ‫و‬ ‫پتالوژی‬ ‫انتان‬ ‫به‬ ‫مصاب‬ ‫مریضان‬ ‫در‬ HIV Dr Mohammad eissa Ahmadi resident of periodontology department
‫پتوجنیزس‬ • ‫خصوصیت‬ ‫سندروم‬ ( AIDs ) ‫نقص‬ ‫قابل‬ ‫مالحظه‬ ‫سیستم‬ ‫معافیتی‬ ‫است‬ . • ‫این‬ ‫وضعیت‬ ‫اولین‬ ‫بار‬ ‫در‬ ‫سال‬ 1981 ‫گزارش‬ ‫شد‬ ‫و‬ ‫پتوجن‬ ‫وایرسی‬ ‫آن‬ ‫یعنی‬ HIV ‫یا‬ ( Human Immunodeficiency virus ) ‫در‬ ‫سال‬ 1984 ‫معرفی‬ ‫گردید‬ . • HIV ‫تمایل‬ ‫شدید‬ ‫به‬ ‫حجرات‬ ‫سیستم‬ ‫معافیتی‬ ‫دارد‬ ً ‫خصوصا‬ ‫حجرات‬ ‫که‬ ‫مالیکول‬ ‫های‬ ‫رسپتو‬ ‫ر‬ ‫سطحی‬ CD4 ‫را‬ ‫دارند‬ ً ‫بنا‬ ‫لمفوسیت‬ ‫های‬ T-helper ‫بیشترین‬ ‫تاثیر‬ ‫را‬ ‫متقبل‬ ‫می‬ ‫شوند‬ ‫اما‬ ‫مونوسیت‬ ،‫ها‬ ‫ماکروفاژ‬ ،‫ها‬ ‫حجرات‬ ‫النگرهانس‬ ‫و‬ ‫بعضی‬ ‫از‬ ‫حجرات‬ ‫عصبی‬ ‫و‬ ‫گلیال‬ ‫مغز‬ ‫نیز‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫مصاب‬ ‫باشد‬ .
‫امراض‬ ‫کنترول‬ ‫مراکز‬ ‫ثبت‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫مریضان‬ ‫تقسیمات‬ ( CDC )  ‫گروپ‬ A : ‫شامل‬ ‫مریضان‬ ‫که‬ ‫عالیم‬ ‫حاد‬ ‫دارند‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫مرض‬ ‫آن‬ ‫ها‬ ‫بدون‬ ‫عالمه‬ ‫است‬ ‫همچنین‬ ‫اشخاص‬ ‫که‬ ‫لمفادینوپاتی‬ ‫منت‬ ‫شر‬ ‫مقاوم‬ ‫با‬ ‫بی‬ ،‫حالی‬ ‫خستگی‬ ‫یا‬ ‫تب‬ ‫خفیف‬ ‫دارند‬ .  ‫گروپ‬ B : ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ ‫شرایط‬ ‫عرضی‬ ‫چون‬ Oropharyngeal candidiasis ، Herpes zoster ، Oral hairy leukoplaika ، Idiopathic thrombocytopenia ‫با‬ ‫عالیم‬ ‫چون‬ ،‫تب‬ ‫اسهال‬ ‫و‬ ‫کاهش‬ ‫وزن‬ ‫می‬ ‫باشد‬ .  ‫گروپ‬ C : ‫مریضان‬ ‫که‬ ‫بصورت‬ ‫اشکار‬ ‫مصاب‬ ‫ایدس‬ ‫بوده‬ ‫که‬ ‫با‬ ‫مشکالت‬ ‫تحدید‬ ‫کننده‬ ‫حیاتی‬ ‫روبرو‬ ‫می‬ ‫شوند‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫از‬ ‫طریق‬ ‫سطح‬ ‫لمفوسیت‬ ‫های‬ T ، CD4 ، ‫آن‬ ‫ها‬ ‫که‬ ‫کمتر‬ ‫از‬ 200/mm3 ‫است‬ ‫تثبیت‬ ‫می‬ ‫شوند‬ . ‫این‬ ‫تقسیمات‬ ‫نشان‬ ‫دهنده‬ ‫اختالالت‬ ‫ایمیونولوژیک‬ ‫پیشرونده‬ ‫است‬ ‫ولی‬ ً ‫معموال‬ ‫مریضان‬ ‫این‬ ‫سه‬ ‫مرحله‬ ‫را‬ ‫یکی‬ ‫پی‬ ‫دیگری‬ ‫تعقیب‬ ‫نمی‬ ‫نمایند‬ ‫و‬ ‫پ‬ ‫یش‬ ‫بینی‬ ‫این‬ ‫تقسیمات‬ ‫نامعلوم‬ ‫است‬ .
‫انتان‬ ‫پریودنتال‬ ‫و‬ ‫دهن‬ ‫تظاهرات‬ HIV ‫تخریبات‬ ‫دهنی‬ ‫در‬ ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ HIV ‫خیلی‬ ‫شایع‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫با‬ ‫وجودی‬ ‫که‬ ‫تغییرات‬ ‫جغرافیایی‬ ‫و‬ ‫مح‬ ‫یطی‬ ‫ممکن‬ ‫تاثیر‬ ‫گذار‬ ‫باشد‬ . ‫تحقیقات‬ ‫قبلی‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ‫که‬ ‫اکثر‬ ‫مریضان‬ ‫ایدس‬ ‫تخریبات‬ ‫سر‬ ‫و‬ ‫ع‬ ‫نق‬ ‫دارند‬ ‫و‬ ‫تخریبات‬ ‫دهنی‬ ‫نیز‬ ‫در‬ ‫مریضان‬ HIV ‫مثبت‬ ‫که‬ ‫هنوز‬ ‫ایدس‬ ‫ندارند‬ ً ‫کامال‬ ‫شایع‬ ‫می‬ ‫باشد‬ .
‫دهنی‬ ‫کاندیدیازس‬ ( Oral candidiasis ) • ‫فکتور‬ ‫اصلی‬ ‫افزایش‬ ‫رشد‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫عبارت‬ ‫از‬ ‫کاهش‬ ‫مقاومت‬ ‫میزبان‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫مریضان‬ ‫فقیر‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫مریضان‬ ‫که‬ ‫تحت‬ ‫ت‬ ‫داوی‬ ‫نهی‬ ‫کننده‬ ‫سیستم‬ ‫معافیتی‬ • ‫اکثریت‬ ‫مشکالت‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫دهنی‬ ‫مربوط‬ ‫کاندیدا‬ ‫البیکانس‬ ‫می‬ ‫باشند‬ ‫ولی‬ ‫دیگر‬ ‫انواع‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫نیز‬ ‫تثبیت‬ ‫گردی‬ ‫ده‬ ‫است‬ . • ً ‫اخیرا‬ ً ‫تقریبا‬ 11 ‫نوع‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫شناخته‬ ‫شده‬ ‫است‬ ‫و‬ ‫انتانات‬ ‫غیر‬ ‫کاندیدا‬ ‫البیکانس‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫اختالل‬ ‫سیستم‬ ‫معاف‬ ‫یتی‬ ‫که‬ ً ‫قبال‬ ‫ادویه‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫جهت‬ ‫کاندیدا‬ ‫البیکانس‬ ‫اخذ‬ ‫نموده‬ ‫اند‬ ‫شایع‬ ‫تر‬ ‫می‬ ‫باشند‬ . ‫کاندیدیازس‬ ‫شایع‬ ‫ترین‬ ‫تخریبات‬ ‫دهنی‬ ‫در‬ ‫مری‬ ‫ضان‬ HIV ‫است‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫نزد‬ 90 ‫فیصد‬ ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ ‫ایدس‬ ‫یافت‬ ‫شده‬ ‫اند‬ . • ‫این‬ ‫حالت‬ ً ‫معموال‬ ‫به‬ ‫چهار‬ ‫شکل‬ ‫کلنیکی‬ ‫ذیل‬ ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ . Pseudo membrane ، Erythematosus ، Hyperplastic candidiasis ‫و‬ Angular cheilitis . • ‫نوع‬ ‫غشای‬ ‫کاذب‬ ‫بصورت‬ ‫یک‬ ‫ضایعه‬ ‫بدون‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫حساس‬ ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫سهولت‬ ‫توسط‬ ‫مالش‬ ‫جدا‬ ‫شده‬ ‫و‬ ‫از‬ ‫سطح‬ ‫مخاط‬ ‫دور‬ ‫می‬ ‫گردد‬ . ‫این‬ ‫غشا‬ ‫به‬ ‫رنگ‬ ‫زرد‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫سفید‬ ( Curd like ) ‫بوده‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫کام‬ ‫سخت‬ ‫و‬ ،‫نرم‬ ‫مخاط‬ ‫بوکال‬ ‫و‬ ‫لبیال‬ ‫شایع‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫اما‬ ‫در‬ ‫هر‬ ‫ناحیه‬ ‫از‬ ‫جوف‬ ‫دهن‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫ایجاد‬ ‫شود‬ .
• ً‫نوعًاحمراری‬ ً‫آنًممکنًاستًبهًصورتًجزییًازًنوع‬ ً‫غشایًکاذب‬ ً‫دیدهًشودًکهًبصورت‬ ً‫لکهًهایًسرخًبرویًمخاطًبوکالًوًکام‬ ‫د‬ ً‫یده‬ ‫میًشودًوًیاًشایدًمترافقًباًازًبینًرفتنًپپیالًهایًزبانًباشد‬ . ً‫ًبهًحیث‬‫درًصورتًکهًبیرهًمصابًباشدًشایدًسهوا‬ ‫الت‬ ً‫هابًتفلسیًبیره‬ ‫تشخیصًدادهًشود‬ . • ً‫نوع‬ Hyperplastic ً‫نادرًترینًنوع‬ ً‫بودهًوًشاید‬ ً‫درًمخاطًبوکالًوًزبان‬ ‫دیدهًشودًوًنسبتًبهًدیگرًانواعًکاندیدیازسًبرداشت‬ ً‫نًآن‬ ‫مشکلًاست‬ . • ‫در‬ ‫شکل‬ Angular cheilitis ‫فیسور‬ ‫های‬ ‫کنار‬ ‫دهن‬ ‫احمراری‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫سطح‬ ‫آن‬ ‫چین‬ ‫خورده‬ ‫و‬ ً ‫بعضا‬ Crust ‫تشکیل‬ ‫گردیده‬ ‫است‬ . ‫تشخیص‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫توسط‬ ‫معاینات‬ ‫مکروسکوپیک‬ ‫بیوپسی‬ ‫یا‬ ‫اسمیرتهیه‬ ‫شده‬ ‫ازسطح‬ ‫ضایعه‬ ‫صورت‬ ‫می‬ ‫گیرد‬ . • ‫زمانی‬ ‫که‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫دهنی‬ ‫در‬ ‫مریض‬ ‫که‬ ‫هیچ‬ ‫عامل‬ ‫مساعد‬ ‫کننده‬ ‫ندارد‬ ‫مالحظه‬ ‫گردد‬ ‫کلینسین‬ ‫باید‬ ‫احتمال‬ ‫انتان‬ HIV ‫را‬ ‫مد‬ ‫نظر‬ ‫داشته‬ ‫باشد‬ . ‫بسیاری‬ ‫مریضان‬ ‫که‬ HIV ‫دارند‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫دهنی‬ ‫به‬ ‫کاندیدیاز‬ ‫مری‬ ‫نیز‬ ‫مصاب‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫که‬ ‫بحیث‬ ‫عالمه‬ ‫تشخی‬ ‫صیه‬ ‫ایدس‬ ‫به‬ ‫شمار‬ ‫می‬ ‫روند‬ . ‫مریضان‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ HIV ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫اگر‬ ‫چه‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫جواب‬ ‫بدهد‬ ‫ولی‬ ً ‫اکثرا‬ ‫مقاوم‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫دوباره‬ ‫نکس‬ ‫می‬ ‫نمایند‬ . • ‫به‬ ‫طور‬ ‫متوسط‬ ( 30 ) ‫فیصد‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫مربوط‬ ‫به‬ ‫ایدس‬ ‫به‬ ‫تعقیب‬ ‫تداوی‬ ‫در‬ ‫فاصله‬ ‫بین‬ ‫چهار‬ ‫هفته‬ ‫و‬ ‫بقیه‬ ( 60 - 80 ) ‫فیصد‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫سه‬ ‫ماه‬ ‫نکس‬ ‫دوباره‬ ‫می‬ ‫نماید‬ . ‫این‬ ‫نکس‬ ‫شاید‬ ‫در‬ ‫نتیجه‬ ‫کاهش‬ ‫سیستم‬ ‫معافیتی‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫ایجاد‬ ‫انواع‬ ‫دیگر‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫باشد‬ ‫که‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫مقاوم‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫و‬ ‫مقاومت‬ ‫ممکن‬ ‫در‬ ‫مقابل‬ ‫دیگر‬ ‫عوامل‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫چون‬ itraconazole ، ‫محلول‬ ‫دهنی‬ ‫و‬ ‫وریدی‬ Amphotricin B ‫به‬ ‫وجود‬ ‫آید‬
• ‫کاندیدیازس‬ ‫مقاوم‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫که‬ ً ‫ابتدا‬ ‫تعداد‬ CD4 ‫آن‬ ‫ها‬ ‫پایین‬ ‫است‬ ‫شایع‬ ‫تر‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . • ‫گزارشات‬ ‫اخیر‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ‫که‬ ‫تجویز‬ HAART ( Highly Active Anti Retroviral Therapy ) ‫در‬ ‫انتانات‬ HIV ‫کاهش‬ ‫قابل‬ ‫توجه‬ ‫بروز‬ ،‫کاندیدیازس‬ ‫اوروفارنجیل‬ ‫و‬ ‫کاهش‬ ‫موجودیت‬ ‫فنگس‬ ‫کاندیدیا‬ ‫دردهن‬ ‫گردیده‬ ‫ودرجه‬ ‫مقاومت‬ ‫به‬ fluconazole ‫را‬ ‫کاهش‬ ‫میدهد‬ . • ‫تخریبات‬ ‫ابتدایی‬ ‫دهنی‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫مربوط‬ ‫به‬ HIV ً ‫معموال‬ ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫بشکل‬ ‫موضعی‬ ‫جواب‬ ‫می‬ ‫دهند‬ . ‫تخریبات‬ ‫پیشرفته‬ ‫تر‬ ‫چون‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫هایپرپالستیک‬ ‫شاید‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫سیستمیک‬ ‫داشته‬ ‫باش‬ ‫ند‬ ‫برای‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫مری‬ ‫تداوی‬ ‫سیستمیک‬ ‫حتمی‬ ‫است‬ . • ‫در‬ ‫صورت‬ ‫تجویز‬ ‫هر‬ ‫نوع‬ ،‫دوا‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫قطع‬ ‫تخریبات‬ ‫تمایل‬ ‫به‬ ‫نکس‬ ‫دوباره‬ ‫دارند‬ ً ‫خصوصا‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫قطع‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ،‫سیستمیک‬ ‫رشد‬ ‫انواع‬ ‫مقاوم‬ ‫آن‬ ‫گزارش‬ ‫شده‬ ‫است‬ . ‫اکثر‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫موضعی‬ - ‫خوراکی‬ ( Oral-Topical ) ‫حاوی‬ ‫مقادیر‬ ‫زیادی‬ ‫سکروز‬ ‫اند‬ ‫که‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫طوالنی‬ ‫مدت‬ ‫شاید‬ ‫سبب‬ ‫کاریس‬ ‫گردند‬ . • ‫به‬ ‫همین‬ ‫دلیل‬ ‫برخی‬ ‫محققین‬ ‫تجویز‬ ‫تابلیت‬ ‫های‬ ‫مهبلی‬ ‫فاقد‬ ‫سکروز‬ ‫را‬ ‫به‬ ‫صورت‬ ‫خوراکی‬ ‫پیشنهاد‬ ‫می‬ ‫نمایند‬ . ‫البته‬ ‫این‬ ‫تابلیت‬ ‫ها‬ ‫حاوی‬ ‫مقدار‬ ‫کمتر‬ ‫عناصر‬ ‫فعال‬ ‫دوا‬ ( 100,000 ‫واحد‬ ) ‫می‬ ‫باشد‬ . ‫در‬ ‫حالیکه‬ ‫دوز‬ ‫های‬ ‫فمی‬ ‫متوسط‬ ‫حاوی‬ ( 200,000 ‫تا‬ 600,000 ‫واحد‬ ) ‫هستند‬ .
• ‫نیستاتین‬ ‫بدون‬ ‫سکروز‬ ‫نیز‬ ‫بشکل‬ ‫پودر‬ ‫در‬ ‫دستر‬ ‫س‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫باید‬ ‫در‬ ‫هر‬ ‫بار‬ ‫مصرف‬ ‫با‬ ‫آب‬ ‫مخلوط‬ ‫گ‬ ‫ردد‬ ( ‫یک‬ ‫قاشق‬ ‫چای‬ ‫خوری‬ ‫در‬ ‫یک‬ ‫گیالس‬ ‫آب‬ ) . • ‫اخیرا‬ ‫شربت‬ ‫های‬ ‫خوراکی‬ ‫بدون‬ ‫سکروز‬ itraconazole ، amphotericin B ‫نیز‬ ‫در‬ ‫دسترس‬ ‫قرار‬ ‫گرفته‬ ‫اند‬ . ‫شربت‬ ‫های‬ ‫امفوتریسین‬ B ‫باالی‬ ‫کاندیدا‬ ‫البیکانس‬ ‫موثر‬ ‫تر‬ ‫از‬ ‫دیگر‬ ‫انواع‬ ‫فنگس‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . • ‫به‬ ‫مریضان‬ ‫باید‬ ‫تفهیم‬ ‫گردد‬ ‫تا‬ ‫با‬ ‫شربت‬ ‫های‬ ‫فمی‬ ‫برای‬ ‫چند‬ ‫دقیقه‬ ‫دهن‬ ‫خود‬ ‫را‬ ‫شست‬ ‫و‬ ‫شو‬ ‫کرده‬ ‫و‬ ‫بع‬ ً ‫دا‬ ‫آنرا‬ ‫ببلعند‬ . ‫طبق‬ ‫گزارشات‬ ‫شربت‬ ‫خوراکی‬ fluconazole ‫به‬ ‫حیث‬ ‫دوای‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫موثر‬ ‫تر‬ ‫از‬ ‫محلول‬ ‫نیستاتین‬ ‫است‬ . • ‫دهن‬ ‫شویه‬ ‫های‬ Chlorhexidine(CHL) ‫و‬ Methylpyridinium chloride ‫شاید‬ ‫تاثیر‬ ‫وقایوی‬ ‫در‬ ‫سیر‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫داشته‬ ‫باشند‬ . ‫تاثیرات‬ ‫وقایوی‬ ‫طوالنی‬ ‫مدت‬ ( ‫استفاده‬ ‫هفته‬ ‫یکبار‬ ) Fluconazole ‫سیستمیک‬ ‫نیز‬ ‫گزارش‬ ‫شده‬ ‫است‬ . • ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫سیستمیک‬ ‫از‬ ‫قبیل‬ Ketoconazole ، Fluconazole ، Itraconazole ‫و‬ Amphotricin B ‫در‬ ‫تداوی‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫دهنی‬ ‫خیلی‬ ‫موثر‬ ‫اند‬ . ‫در‬ ‫حاالتی‬ ‫که‬ ‫تداوی‬ ‫سیستمیک‬ ‫ضرورت‬ ‫گ‬ ‫ردد‬ ketoconazole ‫می‬ ‫تواند‬ ‫دوای‬ ‫انتخابی‬ ‫باشد‬ .
‫دهن‬ ‫مودار‬ ‫لکوپالکیا‬ Oral hairy Leukoplakia OHL) ) ‫لوکوپالکیا‬ ‫مودار‬ ‫دهن‬ ً ‫معموال‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ ‫انتان‬ HIV ‫مالحظه‬ ‫می‬ ‫گردد‬ . ‫این‬ ‫ضایعه‬ ‫در‬ ‫کنار‬ ‫های‬ ‫زبان‬ ‫دیده‬ ‫شده‬ ً ‫بعضا‬ ‫انتشار‬ ‫دو‬ ‫طرفه‬ ‫میداشته‬ ‫باشد‬ ‫و‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫به‬ ‫طرف‬ ventrum ‫وسعت‬ ‫یابد‬ . ‫این‬ ‫تخریبات‬ ‫یک‬ ‫ناحیه‬ Keratotic ‫با‬ ‫حدود‬ ‫نا‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫بدون‬ ‫عالیم‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫که‬ ‫اندازه‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫چند‬ ‫ملی‬ ‫متر‬ ‫تا‬ ‫چند‬ ‫سانتی‬ ‫متر‬ ‫متغییر‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . ً ‫اکثرا‬ ‫خط‬ ‫وط‬ ‫مشخص‬ ‫عمودی‬ ‫با‬ ‫منظره‬ ‫راه‬ ‫دار‬ ‫وجود‬ ‫دارد‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫سطح‬ ‫تخریب‬ ‫هنگام‬ ‫خشک‬ ‫کردن‬ ‫ممکن‬ ‫مودار‬ ‫به‬ ‫نظر‬ ‫برسد‬ . ‫ضایعه‬ ‫با‬ ‫مالش‬ ‫بر‬ ‫طرف‬ ‫نشده‬ ‫ومانند‬ ‫دیگر‬ ‫تخریبات‬ ‫کراتوتیک‬ ‫دهن‬ ‫مشاهده‬ ‫می‬ ‫شود‬ .
• OHL ً ‫تقریبا‬ ‫بصورت‬ ‫مشخص‬ ‫در‬ ‫کنار‬ ‫های‬ ‫زبان‬ ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ ‫اگر‬ ‫چه‬ ‫بروی‬ ‫وجه‬ ‫ظهری‬ ،‫زبان‬ ‫م‬ ‫خاط‬ ،‫بوکال‬ ‫فرش‬ ،‫دهن‬ ‫نواحی‬ ‫رتروموالر‬ ‫و‬ ‫کام‬ ‫نرم‬ ‫نیز‬ ‫گزارش‬ ‫شده‬ ‫است‬ . ‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫بیشتر‬ ‫این‬ ‫تخ‬ ‫ریبات‬ ‫با‬ ،‫کاندیدیازس‬ ‫یکجا‬ ‫شده‬ ‫اند‬ ‫که‬ ‫بشکل‬ ‫ثانوی‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫عامل‬ ‫ایجاد‬ ‫تخریب‬ ‫نمی‬ ‫باشد‬ . • ‫تشخیص‬ ‫میکروسکوپی‬ ‫لوکوپالکیا‬ ‫مودار‬ ‫دهن‬ ‫نشان‬ ‫دهنده‬ ‫اینست‬ ‫که‬ ‫باید‬ ‫تست‬ HIV ‫صورت‬ ‫گیرد‬ ‫و‬ ‫تاکید‬ ‫گردد‬ ‫که‬ ‫شدت‬ ‫تخریب‬ ‫با‬ ‫احتمال‬ ‫بروز‬ ‫ایدس‬ ‫مرتبط‬ ‫نمی‬ ‫باشد‬ ‫بلکه‬ ‫تخریبات‬ ‫کوچک‬ ‫به‬ ‫اندازه‬ ‫تخریبات‬ ‫بزرگتر‬ ‫حایز‬ ‫اهمیت‬ ‫است‬ . ‫در‬ ‫تشخیص‬ ‫تفریقی‬ ‫لوکوپالکیا‬ ‫مودار‬ ‫دهن‬ ‫باید‬ ‫تخری‬ ‫بات‬ ‫سفید‬ ‫مخاطی‬ ‫که‬ ‫شامل‬ Dysplasia ، Idiopathic keratosis carcinoma ، Lichen planus ، OHL ‫مربوط‬ ‫به‬ ،‫دخانیات‬ ‫تخریبات‬ psoriasiform ( ‫مثل‬ ‫زبان‬ ‫جغرافیایی‬ ) ‫و‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫هایپرپالستیک‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫مد‬ ‫نظر‬ ‫گرفته‬ ‫شود‬ .
• ‫در‬ ‫صورتیکه‬ ‫با‬ ‫وجود‬ ‫اخذ‬ HAART ، ‫لوکوپالکیا‬ ‫مودار‬ ‫دهن‬ ‫بروز‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫عالمه‬ ‫ضعف‬ ‫معافیت‬ ‫ی‬ ‫شدید‬ ‫در‬ ‫اثر‬ ‫عدم‬ ‫موفقیت‬ ،‫تداوی‬ ‫عدم‬ ‫مصرف‬ ‫دوای‬ ‫تجویز‬ ‫شده‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫کاهش‬ ‫دوز‬ ‫دوا‬ ‫بخاطر‬ ‫وقایه‬ ‫از‬ ‫اثرات‬ ‫جانبی‬ ‫آن‬ ‫باشد‬ . • ً ‫معموال‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫لوکوپالکیا‬ ‫مودار‬ ‫دهن‬ ‫تداوی‬ ‫تهاجمی‬ ‫تجویز‬ ‫نمی‬ ‫شود‬ ‫البته‬ ‫اکثر‬ ‫تخریبات‬ ‫ب‬ ‫ه‬ ‫تداوی‬ ‫دوایی‬ HIV ‫یا‬ ‫تجویز‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫وایرس‬ ‫چون‬ acyclovir ‫یا‬ valacyclovir ‫جواب‬ ‫می‬ ‫دهند‬ . • ‫تخریبات‬ ‫را‬ ‫می‬ ‫توان‬ ‫بصورت‬ ‫موفقانه‬ ‫توسط‬ ‫الیزر‬ ‫یا‬ ‫جراحی‬ ‫معمول‬ ‫برطرف‬ ‫نمود‬ ‫بعضی‬ ‫از‬ ‫م‬ ‫حققین‬ ‫تجویز‬ ‫موضعی‬ podophyllin ، retinoids ‫یا‬ interferon ‫را‬ ‫توصیه‬ ‫می‬ ‫نمایند‬ ‫اما‬ ‫این‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫می‬ ‫توانند‬ ‫سبب‬ ‫ایجاد‬ ‫عوارض‬ ‫جانبی‬ ‫موضعی‬ ‫و‬ ‫سیستمیک‬ ‫شوند‬ . ً ‫عموما‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫قطع‬ ‫تداوی‬ ‫ای‬ ‫ن‬ ‫تخریبات‬ ‫تمایل‬ ‫به‬ ‫نکس‬ ‫دوباره‬ ‫ندارند‬ .
‫آنجیوماتوز‬ ( ‫اپیتیلویید‬ ) ‫باسیلری‬ BA) ) Bacillary (epithelioid) angiomatosis • ‫یک‬ ‫مریضی‬ ‫پرولیفراتیف‬ ‫اوعیوی‬ ‫انتانی‬ ‫بوده‬ ‫که‬ ‫منظره‬ ‫هستولوژیک‬ ‫و‬ ‫کلنیکی‬ ‫آن‬ ‫شبیه‬ ‫سارکوم‬ ‫کاپوزس‬ ‫است‬ . ‫تخریبات‬ ‫جلدی‬ ‫مشابه‬ ‫آن‬ ‫های‬ ‫اند‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫سارکوم‬ ‫کاپوزس‬ ‫یا‬ ‫مریضی‬ cat-scratch ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ . BA ‫بیره‬ ‫یی‬ ‫بصورت‬ ‫تخریبات‬ ‫نسج‬ ‫نرم‬ ‫به‬ ‫رنگ‬ ‫سرخ‬ ‫ارغوانی‬ ‫یا‬ ‫آبی‬ ‫و‬ ‫ادماتوز‬ ‫مالحظه‬ ‫می‬ ‫گردد‬ ‫که‬ ‫شاید‬ ‫سبب‬ ‫تخریب‬ ‫لیگامنت‬ ‫پریودنتال‬ ‫و‬ ‫ع‬ ‫ظم‬ ‫گردد‬ . ‫این‬ ‫حالت‬ ‫بیشتر‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ HIV ‫مثبت‬ ‫با‬ ‫سطح‬ CD4 ‫پایین‬ ‫تر‬ ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ . ‫تشخیص‬ BA ‫توسط‬ ‫بیوپسی‬ ‫صورت‬ ‫می‬ ‫گیرد‬ ‫که‬ ‫یک‬ ‫پرولیفریشن‬ " ‫اپیتلوئید‬ " ‫حجرات‬ ‫آنجیوجنیک‬ ‫با‬ ‫ارتشاح‬ ‫حجرات‬ ‫التهابی‬ ‫حاد‬ ‫را‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ . • ‫تشخیص‬ ‫تفریقی‬ BA ‫باید‬ ‫با‬ Kaposi’s sarcoma ، Angiosarcoma ، Hemangioma ، Pyogenic granuloma ‫و‬ ‫پرولیفریشن‬ ‫اوعیوی‬ ‫غیر‬ ‫اختصاصی‬ ‫صورت‬ ‫گیرد‬ . ً ‫معموال‬ BA ‫با‬ ‫استفاده‬ ‫از‬ ‫انتی‬ ‫بیوتیک‬ ‫های‬ ‫وسیع‬ ‫الساحه‬ ‫چون‬ Erythromycin ‫و‬ ‫یا‬ Doxycycline ‫تداوی‬ ‫می‬ ‫شود‬ . ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫تخریبات‬ ‫بیره‬ ‫یی‬ ‫با‬ ‫استفاده‬ ‫از‬ ‫انتی‬ ‫بیوتیک‬ ‫مترافق‬ ‫با‬ ‫تداوی‬ ‫پریودنتال‬ ‫و‬ ‫برداشتن‬ ‫ضایعه‬ ‫تداوی‬ ‫شود‬ .
‫دهن‬ ‫هایپرپگمنتیشن‬ ( Oral hyperpigmentation ) • ‫افزایش‬ ‫ایجاد‬ ‫هایپرپیگمنتیشن‬ ‫دهن‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ HIV ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ . ‫نواحی‬ ‫صباغی‬ ‫دهن‬ ً ‫اکثرا‬ ‫بصورت‬ ‫نقطوی‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫خطوط‬ ‫مانند‬ ‫به‬ ‫روی‬ ‫مخاط‬ ،‫بوکال‬ ،‫کام‬ ‫بیره‬ ‫یا‬ ‫زبان‬ ‫وجود‬ ‫دارد‬ . • ً ‫بعضا‬ ‫پیگمنتیشن‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫در‬ ‫اثر‬ ‫استفاده‬ ‫دوامدار‬ ‫از‬ ‫دوا‬ ‫های‬ ‫چون‬ zidovudine ، ketoconazole ‫و‬ clofazimine ‫ایجاد‬ ‫گردد‬ . Zidovadine ‫هم‬ ‫چنین‬ ‫مرتبط‬ ‫با‬ ‫پگمنتیشن‬ ‫شدید‬ ‫جلد‬ ‫و‬ ‫ناخن‬ ‫ها‬ ‫بوده‬ ‫می‬ ‫تواند‬ . ‫البته‬ ‫هایپرپیگمنتیشن‬ ‫در‬ ‫بعضی‬ ‫اشخاص‬ ‫که‬ zidovadine ‫اخذ‬ ‫نکرده‬ ‫اند‬ ‫بطور‬ ‫مشابه‬ ‫نیز‬ ‫دیده‬ ‫شده‬ ‫است‬ . ‫همچنان‬ ‫پگمنتیشن‬ ‫دهن‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫ناشی‬ ‫از‬ ‫عدم‬ ‫کفایه‬ Adrenocorticoid ‫در‬ ‫یک‬ ‫شخص‬ HIV ‫مثبت‬ ‫تحت‬ ‫استفاده‬ ‫دوامدار‬ ketoconazole ‫و‬ ‫یا‬ Cytomegalovirus ‫و‬ ‫یا‬ ‫انتانات‬ ‫وایرسی‬ ‫دیگر‬ ‫باشد‬ .
‫وصفی‬ ‫غیر‬ ‫قرحات‬ ( Atypical ulceration ) • ‫قرحات‬ ‫غیر‬ ‫اختصاصی‬ ‫دهن‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ HIV ‫می‬ ‫تواند‬ ‫اتیولوژی‬ ‫های‬ ‫مختلف‬ ‫چون‬ ‫نیوپالزم‬ ‫های‬ ،‫لمفوما‬ KS ‫و‬ SCC ‫داشته‬ ‫باشد‬ . ‫تحقیقات‬ ‫که‬ ً ‫اخیرا‬ ‫صورت‬ ‫گرفته‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ‫که‬ Neutropenia ‫مربوط‬ HIV ‫شاید‬ ‫بشکل‬ ‫قرحات‬ ‫دهن‬ ‫نیز‬ ‫ظاهر‬ ‫گردد‬ . ‫قرحات‬ ‫شدید‬ ‫دهن‬ ‫که‬ ‫مدت‬ ‫دوامدار‬ ‫موجود‬ ‫بوده‬ ‫اند‬ ‫نیز‬ ‫بشکل‬ ‫موفقانه‬ ‫توسط‬ ‫که‬ ‫فکتور‬ ‫نکروز‬ ‫ن‬ ‫سجی‬ ( TNF-a ) ‫را‬ ‫نهی‬ ‫می‬ ‫کند‬ ‫تداوی‬ ‫شده‬ ‫اند‬ . prednisolone ‫یا‬ thalidomide • ‫با‬ ‫آنهم‬ ‫قطع‬ ‫دوا‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫سبب‬ ‫نکس‬ ‫دوباره‬ ‫تخریب‬ ‫گردد‬ . ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ HIV ‫میزان‬ ‫مصابیت‬ ‫بلند‬ ‫از‬ ‫تخریبات‬ ‫هرپتیک‬ ‫نکس‬ ‫کننده‬ ‫و‬ ‫ستوماتیت‬ ‫آفتوز‬ ‫را‬ ‫دارند‬ . ‫بر‬ ‫اساس‬ ‫تقسیمات‬ HIV ‫توسط‬ CDC ‫هرگاه‬ ‫هرپس‬ ‫جلدی‬ ‫مخاطی‬ ‫بیشتر‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫ماه‬ ‫باقی‬ ‫ماند‬ ‫عالمه‬ ‫تشخیصیه‬ ‫ایدس‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫انتان‬ HIV ‫می‬ ‫باشد‬ . • ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫سالم‬ ‫تخریبات‬ Aphtousic & Herpetic ‫محدود‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫به‬ ‫دلیل‬ ‫منظره‬ ‫کلنیکی‬ ‫به‬ ‫آسانی‬ ‫تشخیص‬ ‫داده‬ ‫می‬ ‫شود‬ ( ‫یعنی‬ ‫هرپس‬ ‫به‬ ‫روی‬ ‫مخاط‬ ‫کراتینایزد‬ ‫و‬ ‫آفتوز‬ ‫بروی‬ ‫مخاط‬ ‫غیر‬ ‫کراتینایزد‬ ‫بروز‬ ‫می‬ ‫نماید‬ ) ‫در‬ ‫مریضان‬ ‫مص‬ ‫اب‬ HIV ‫منظره‬ ‫کلینیکی‬ ‫و‬ ‫مدت‬ ‫دوام‬ ‫این‬ ‫نوع‬ ‫تخریبات‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫باشد‬ . • ‫هرپس‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫تمام‬ ‫سطوح‬ ‫مخاط‬ ‫را‬ ‫مصاب‬ ‫نماید‬ ‫و‬ ‫به‬ ‫جلد‬ ‫وسعت‬ ‫یابد‬ ‫و‬ ‫شاید‬ ‫ماه‬ ‫ها‬ ‫دوام‬ ‫نماید‬ ‫قرحات‬ ‫درد‬ ،‫ناک‬ ‫غیر‬ ،‫اختصاصی‬ ‫مقاوم‬ ‫بزرگ‬ ‫و‬ ‫غیر‬ ‫معمول‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫اختالل‬ ‫معافیتی‬ ‫شایع‬ ‫باشد‬ . ‫در‬ ‫صورتیکه‬ ‫ترمیم‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫اخیر‬ ‫بیافتد‬ ‫این‬ ‫تخریبات‬ ‫بشکل‬ ‫ثانوی‬ ‫منتن‬ ‫شده‬ ‫و‬ ‫شاید‬ ‫با‬ ‫تخریبات‬ ‫هرپتیک‬ ‫و‬ ‫آفتوزیک‬ ‫مقاوم‬ ‫قابل‬ ‫تشخیص‬ ‫نباشند‬ ‫انواع‬ ‫مختلف‬ ‫انتانات‬ ‫وایرسی‬ ‫و‬ ‫باکتریایی‬ ‫شاید‬ ‫زخم‬ ‫های‬ ‫دهن‬ ‫شدید‬ ‫را‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ HIV ‫ایجاد‬ ‫نماید‬ . ‫زخم‬ ‫های‬ ‫اتیپیک‬ ‫و‬ ‫زخم‬ ‫های‬ ‫که‬ ‫ترمیم‬ ‫نمی‬ ‫شوند‬ . ‫شاید‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬ ،‫بیوپسی‬ ‫کشت‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫هر‬ ‫دو‬ ‫جهت‬ ‫تعیین‬ ‫ایتولوژی‬ ‫داشته‬ ‫باشند‬ .
• ‫فکر‬ ‫می‬ ‫شود‬ ‫که‬ ‫قرحات‬ ‫دهنی‬ ‫در‬ ‫ارتباط‬ ‫با‬ ‫ارگانیزم‬ ‫های‬ entrobacterial ‫چون‬ Klebsiella pneumonia ، Enterobacter cloacae ‫و‬ Escherichia coli ‫باشند‬ . ‫چنین‬ ‫وقوعات‬ ‫نادر‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ً ‫معموال‬ ‫مرتبط‬ ‫با‬ ‫مصابیت‬ ‫سیستمیک‬ ‫می‬ ‫باشند‬ ‫در‬ ‫این‬ ‫موارد‬ ‫انتی‬ ‫بیوتیک‬ ‫تراپی‬ ‫اختصاصی‬ ‫ضروری‬ ‫بوده‬ ‫و‬ ‫ارتباط‬ ‫صمیمی‬ ‫تداوی‬ ‫دهن‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫دکتور‬ ‫معالج‬ ‫مریض‬ ‫الزمی‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . • ‫وایرس‬ ‫هرپس‬ ‫سمپلکس‬ ( HSV ) ، ‫وایرس‬ ‫وارسیالزوستر‬ ( VZV ) ، ‫وایرس‬ ‫اپستین‬ ‫بار‬ ( EBV ) ‫یا‬ ‫سایتومیگالووایرس‬ ( CMV ) ً ‫اکثرا‬ ‫از‬ ‫قرحات‬ ‫غیر‬ ‫وصفی‬ ‫دهنی‬ ‫بدست‬ ‫می‬ ‫آیند‬ ‫و‬ ‫نشان‬ ‫دهنده‬ ‫نقص‬ ‫اتیولوژیک‬ ‫آن‬ ‫ها‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . ً ‫اخیرا‬ ‫ق‬ ‫رحات‬ ‫غیر‬ ‫وصفی‬ ‫یافت‬ ‫شده‬ ‫اند‬ ‫که‬ ‫بصورت‬ ‫مشترک‬ ‫توسط‬ HSV ‫و‬ CMV ‫و‬ ‫یا‬ ‫توسط‬ EBV ‫و‬ CMV ‫ایجاد‬ ‫شده‬ ‫اند‬ . ‫این‬ ‫قرحات‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫دلیل‬ ‫انتان‬ HIV ‫نوتروپنیک‬ ‫اند‬ ‫شایع‬ ‫تر‬ ‫باشند‬ . ‫نوتروپینی‬ ‫شاید‬ ‫بنابر‬ ‫ادویه‬ ‫جا‬ ‫ت‬ ‫چون‬ zidovodine ، trimethoprim-sulfamethoxazole ‫یا‬ gancyclovir ‫ایجاد‬ ‫شود‬ . ‫قرحات‬ ‫غیر‬ ‫وصفی‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫که‬ ‫تعداد‬ ‫حجرات‬ CD4 ‫آن‬ ‫ها‬ ‫پایین‬ ‫است‬ ‫شدید‬ ‫تر‬ ‫و‬ ‫مقاوم‬ ‫تر‬ ‫باشد‬ ‫و‬ ‫موجودیت‬ ‫قرحات‬ ‫دهن‬ ‫ناشی‬ ‫از‬ CMV ‫شاید‬ ‫عالمه‬ ‫انتان‬ ‫سیستمیک‬ CMV ‫باشند‬ .
• ‫هرپس‬ ‫لب‬ ‫ها‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ HIV ‫ممکن‬ ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫ضد‬ ‫وایرسی‬ ‫موضعی‬ ( ‫چون‬ acyclovir ، pancyclovir ، doconasal ) ‫جواب‬ ‫دهد‬ . ‫و‬ ً ‫بعضا‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫تخریبات‬ Orolabial herpes ‫ضرورت‬ ‫به‬ ‫تجویز‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫وایرس‬ ‫بشکل‬ ‫سیستمیک‬ ‫داشته‬ ‫باشند‬ ( ً ‫مثال‬ acyclovir ، valacyclovir ، famciclovir ‫و‬ ‫غیره‬ ) ‫ستوماتیت‬ ‫آفتوز‬ ‫نکس‬ ‫کننده‬ ( RAS ) ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ HIV ‫توضیح‬ ‫گردیده‬ ‫ولی‬ ‫شیوع‬ ‫آن‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫بیشتر‬ ‫از‬ ‫شیوع‬ ‫جمعیت‬ ‫نباشد‬ . • ‫میتود‬ ‫های‬ ‫تثبیت‬ ‫شده‬ ‫جهت‬ ‫تداوی‬ ‫ستوماتیت‬ ‫آفتوز‬ ‫نکس‬ ‫کننده‬ ‫عبارتند‬ ‫از‬ : ‫کورتیکوستیروید‬ ‫موضعی‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫زرق‬ ‫داخل‬ ،‫قرحه‬ ‫کلرهگزیدین‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫دیگر‬ ‫دهن‬ ‫شویه‬ ‫های‬ ‫ضد‬ ،‫میکروبی‬ ‫دهن‬ ‫شویه‬ ‫های‬ ‫تتراسکلین‬ ‫یا‬ topical amlexanox ‫می‬ ‫باشند‬ . ً ‫بعضا‬ ‫شاید‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫با‬ ‫کورتیکوستیروید‬ ‫سیستمیک‬ ‫باشد‬ . ً ‫بنا‬ ‫در‬ ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ ‫انتان‬ HIV ‫و‬ ‫مصاب‬ ‫آفتوز‬ ‫نکس‬ ‫کننده‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬ ‫ارتباط‬ ‫بین‬ ‫داکتر‬ ‫معالج‬ ‫و‬ ‫داکتر‬ ‫دندان‬ ‫حتمی‬ ‫است‬ . ‫اسناد‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ‫که‬ ‫بسیاری‬ ‫از‬ ‫ق‬ ‫رحات‬ ‫دهن‬ ً ‫منشا‬ ‫وایرسی‬ ‫داشته‬ ‫که‬ ‫می‬ ‫توان‬ ‫از‬ HSV ، EBV ، CMV ‫نامبرد‬ ‫که‬ ‫بیشترین‬ ‫وقوعات‬ ‫را‬ ‫تشکیل‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ً ‫بنا‬ ‫داکتر‬ ‫بای‬ ‫د‬ ‫کشت‬ ‫وایرس‬ ‫و‬ ‫توصیه‬ ‫ادویه‬ ‫ضد‬ ‫وایرس‬ ‫را‬ ‫در‬ ‫تداوی‬ ‫این‬ ‫تخریبات‬ ‫باید‬ ‫مدنظر‬ ‫داشته‬ ‫باشد‬ . ‫انتانات‬ ‫وایرسی‬ ‫در‬ ‫ا‬ ‫شخاص‬ ‫مصاب‬ ‫نقص‬ ‫معافیتی‬ ً ‫معموال‬ ‫با‬ acyclovir ( 200 ‫تا‬ 800 ‫ملی‬ ‫گرام‬ 5 ‫مرتبه‬ ‫در‬ ‫روز‬ ‫برای‬ 10 ‫روز‬ ‫تجویز‬ ‫می‬ ‫گردد‬ ) .
• ‫تداوی‬ ‫وقایوی‬ ‫روزانه‬ ً ‫متعاقبا‬ ‫جهت‬ ‫وقایه‬ ‫از‬ ‫نکس‬ ‫دوباره‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫ضرورت‬ ‫باشد‬ ( 200 ‫ملی‬ ‫گرام‬ ‫دو‬ ‫تا‬ ‫پنج‬ ‫مرتبه‬ ‫در‬ ‫روز‬ ) ‫وایرس‬ ‫های‬ ‫مقاوم‬ ‫با‬ foscarnet ، ganciclovir ‫یا‬ valacyclovir ‫می‬ ‫تواند‬ ‫تداوی‬ ‫گردند‬ . ‫کورتیکوستیروید‬ ‫موضعی‬ ( Fluocinonide gel 3-6/day ) ‫در‬ ‫تداوی‬ ‫قرحات‬ ‫نکس‬ ‫کننده‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫دیگر‬ ‫قرحات‬ ‫مخاطی‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ ‫نقص‬ ‫سیستم‬ ‫معافیتی‬ ‫موثر‬ ‫می‬ ‫باشد‬ . • ‫بهر‬ ‫صورت‬ ‫امکان‬ ‫دارد‬ ‫که‬ ‫کورتیکوستیروید‬ ‫موضعی‬ ‫زمینه‬ ‫ایجاد‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫را‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫نقص‬ ‫سیست‬ ‫م‬ ‫معافیتی‬ ‫مساعد‬ ‫نماید‬ ً ‫بنا‬ ‫باید‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫جهت‬ ‫وقایه‬ ‫توصیه‬ ‫گردد‬ . • ‫در‬ ‫بعضی‬ ‫حاالت‬ ‫قرحات‬ ‫آفتوز‬ ‫بزرگ‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ HIV ‫مثبت‬ ‫در‬ ‫مقابل‬ ‫تداوی‬ ‫موضعی‬ ‫معمول‬ ‫مقاومت‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهند‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫این‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫کورتیکوستیروید‬ ‫های‬ ‫سیستمیک‬ ( ‫چون‬ ‫پردنیزولون‬ 40 ‫تا‬ 60 ‫ملی‬ ‫گرام‬ ‫در‬ ‫روز‬ ) ‫و‬ ‫یا‬ ‫تداوی‬ ‫دیگر‬ ( ‫چون‬ thalidomide ، levamisole ، pentoxyfylline ) ‫باید‬ ‫مدنظر‬ ‫باشد‬ . • ‫باوجودکه‬ ‫این‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫عوارض‬ ‫جانبی‬ ‫قابل‬ ‫توجه‬ ‫داشته‬ ‫باشند‬ ‫اما‬ ‫کلنیسین‬ ‫باید‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫ایجاد‬ ‫هر‬ ‫نوع‬ ‫عالیم‬ ‫دال‬ ‫لت‬ ‫کننده‬ ‫عکس‬ ‫العمل‬ ‫دوایی‬ ‫مضر‬ ‫آماده‬ ‫گی‬ ‫داشته‬ ‫باشد‬ . ‫چون‬ ‫تمام‬ ‫ادویه‬ ‫جات‬ ‫ضد‬ ‫وایرسی‬ ‫قابل‬ ‫استفاده‬ ‫در‬ ‫تداوی‬ HIV ‫حاوی‬ ‫عوارض‬ ‫جانبی‬ ‫می‬ ‫باشند‬ ‫باید‬ ‫داکتر‬ ‫دندان‬ ‫تا‬ ‫حد‬ ‫امکان‬ ‫تداوی‬ ‫موضعی‬ ‫را‬ ‫مدنظر‬ ‫گیرد‬ .
‫دندانی‬ ‫تداوی‬ ‫اختالطات‬ • ‫با‬ ‫توجه‬ ‫به‬ ‫احتمال‬ ‫اختالطات‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫تداوی‬ ( ،‫خونریزی‬ ‫انتانات‬ ‫و‬ ‫تاخیر‬ ‫در‬ ‫التیام‬ ‫زخم‬ ‫ها‬ ) ‫در‬ ‫اش‬ ‫خاص‬ ‫مصاب‬ HIV ‫ایدس‬ ‫باید‬ ‫مالحظات‬ ‫خاص‬ ‫را‬ ‫مدنظر‬ ‫گرفت‬ ‫برای‬ ‫جلوگیری‬ ‫از‬ ‫تداوی‬ ‫های‬ ‫بی‬ ‫مورد‬ ‫مریضان‬ ‫باید‬ ‫به‬ ‫دقت‬ ‫در‬ ‫کلنیک‬ ‫های‬ ‫دندان‬ ‫تحت‬ ‫معاینه‬ ‫و‬ ‫تداوی‬ ‫قرار‬ ‫گیرند‬ . • ‫البته‬ ‫مطالعات‬ ‫عمومی‬ ‫لیتراتور‬ ‫ها‬ ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ ‫که‬ ‫تداوی‬ ‫های‬ ‫پریودنتال‬ ‫چون‬ ‫وقایه‬ ،‫دندانی‬ SRP ، ‫جراحی‬ ‫پریودنتال‬ ‫جهت‬ ‫کشیدن‬ ‫دندان‬ ،‫ها‬ ‫نصب‬ ‫امپلنت‬ ‫ها‬ ‫و‬ ‫دیگر‬ ‫تحوالت‬ ‫نباید‬ ‫تنها‬ ‫به‬ ‫اساس‬ ‫وضعیت‬ HIV ‫مریض‬ ‫باشد‬ . ‫با‬ ‫آنهم‬ ‫شرایط‬ ‫صحی‬ ‫ضعیف‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫مریضان‬ ‫ایدس‬ ‫شاید‬ ‫تداوی‬ ‫پریودنتال‬ ‫را‬ ‫محدود‬ ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫داخله‬ ‫و‬ ‫غیر‬ ‫تهاجمی‬ ‫کرده‬ ‫و‬ ‫ممکن‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬ ‫انتی‬ ‫بیوتیک‬ ‫تراپی‬ ‫باشد‬ .
‫پریودنتال‬ ‫و‬ ‫بیره‬ ‫امراض‬ • ‫تحقیقات‬ ‫قابل‬ ‫مالحظه‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫ماهیت‬ ‫و‬ ‫وقوعات‬ ‫امراض‬ ‫پریودنتال‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ ‫مصاب‬ ‫به‬ HIV ‫صورت‬ ‫گرفته‬ ‫است‬ . ‫در‬ ‫تعداد‬ ‫از‬ ‫مطالعات‬ ‫پیشنهاد‬ ‫شده‬ ‫که‬ ‫پریودنتیت‬ ‫مزمن‬ ‫بسیار‬ ‫شایع‬ ‫تر‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫مریضان‬ ‫در‬ ‫جامعه‬ ‫است‬ ‫در‬ ‫حالی‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫دیگر‬ ‫مطالعات‬ ‫چنین‬ ‫وضعیت‬ ‫نمی‬ ‫باشد‬ . • ‫امراض‬ ‫پریودنتال‬ ‫در‬ ‫مریضان‬ ‫مصاب‬ HIV ‫که‬ ‫به‬ ‫ادویه‬ ‫مخدر‬ ‫زرقی‬ ‫معتاد‬ ‫اند‬ ‫بیشتر‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫این‬ ‫موضوع‬ ‫بیشتر‬ ‫مربوط‬ ‫به‬ ‫حفظ‬ ‫الصحه‬ ‫ضعیف‬ ‫و‬ ‫عدم‬ ‫مراعات‬ ‫مراقبت‬ ‫های‬ ‫صحی‬ ‫می‬ ‫باشد‬ ‫نه‬ ‫مرب‬ ‫وط‬ ‫به‬ ‫کاهش‬ ‫تعداد‬ ‫حجرات‬ CD4 ‫با‬ ‫آنهم‬ ‫دیده‬ ‫می‬ ‫شود‬ ‫که‬ ‫بعضی‬ ‫امراض‬ ‫پریودنتال‬ ‫غیر‬ ‫معمول‬ ‫در‬ ‫اشخاص‬ HIV ‫مثبت‬ ‫شیوع‬ ‫باالتر‬ ‫دارد‬ .
‫بیره‬ ‫خطی‬ ‫اریتم‬ ( Linear gingival erythema LGE ) • ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫اریتماتوز‬ ‫به‬ ‫آسانی‬ ،‫خونده‬ ‫خطی‬ ‫و‬ ‫مقاوم‬ ‫در‬ ‫بعضی‬ ‫مریضان‬ HIV ‫مثبت‬ ‫وجود‬ ‫دارد‬ . ‫اینوع‬ ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫شاید‬ ‫زمینه‬ ‫مساعد‬ ‫پریودنتیت‬ ‫قرحوی‬ ‫نکروزی‬ ً ‫سریعا‬ ‫پیشرونده‬ ( NUP ) ‫باشد‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫ارتباطی‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫نداشته‬ ‫باشد‬ . ‫در‬ ‫این‬ ‫موارد‬ ‫میکروفلور‬ LGE ‫بیشتر‬ ‫از‬ ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫به‬ ‫پریودنتیت‬ ‫شباهت‬ ‫دارد‬ . • ‫تخریبات‬ ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫خطی‬ ‫ممکن‬ ‫است‬ ‫موضعی‬ ‫و‬ ‫یا‬ ‫منتشر‬ ‫باشد‬ . ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫اریتماتوز‬ ‫مم‬ ‫کن‬ ‫است‬ ( 1 ) ‫محدود‬ ‫به‬ ‫نسج‬ ‫مارجینل‬ ‫باشد‬ ( 2 ) ‫به‬ ‫بیره‬ ‫تماسی‬ ‫یا‬ ‫چسپنده‬ ‫بصورت‬ ‫اریتم‬ ‫نقطه‬ ‫ای‬ ‫یا‬ ‫منتشر‬ ‫وسعت‬ ‫یابد‬ ( 3 ) ‫به‬ ‫مخاط‬ ‫الویوالر‬ ‫وسعت‬ ‫یابد‬ . ً ‫بعضا‬ LGE ‫به‬ ‫تداوی‬ ‫های‬ ‫تصحیحی‬ ‫جواب‬ ‫نمی‬ ‫دهد‬ ‫با‬ ‫آنهم‬ ‫چنین‬ ‫تخریبات‬ ‫می‬ ‫تواند‬ ‫بصورت‬ ‫بنفسهی‬ ‫بهبود‬ ‫یابند‬
• ‫تخریبات‬ LGE ‫مترافق‬ ‫باکاندیدیازس‬ ‫دهنی‬ ‫تثبیت‬ ‫شده‬ ‫اند‬ ‫که‬ ‫رول‬ ‫اتیولوژیک‬ ‫احتمالی‬ ‫انواع‬ ‫کاندیدی‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫در‬ LGE ‫نشان‬ ‫می‬ ‫دهد‬ . ‫اما‬ ‫این‬ ‫تا‬ ‫حاال‬ ‫مشخص‬ ‫نیست‬ ‫که‬ ‫انتان‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫در‬ ‫تمام‬ ‫حاالت‬ LGE ‫رول‬ ‫اتیولوژیک‬ ‫داشته‬ ‫باشد‬ . • LGE ً ‫اکثرا‬ ‫با‬ ‫میتود‬ ‫تداوی‬ ‫ذیل‬ ‫در‬ ‫مورد‬ ‫التهاب‬ ‫بیره‬ ‫مارجینل‬ ‫به‬ ‫طور‬ ‫کامل‬ ‫قابل‬ ‫کنترول‬ ‫است‬ . ‫در‬ ‫ن‬ ‫واحی‬ ‫مصاب‬ ‫باید‬ Scaling and polishing ‫صورت‬ ‫گیرد‬ . ‫شستشوی‬ ‫تحت‬ ‫بیره‬ ‫یی‬ ‫با‬ ‫کلرهگزیدین‬ ‫یا‬ 10% povidone-Iodine ‫فیصد‬ ‫ممکن‬ ‫مفید‬ ‫باشد‬ ‫به‬ ‫مریض‬ ‫باید‬ ‫انجام‬ ‫دادن‬ ‫عملیه‬ ‫های‬ ‫حفظ‬ ‫الصحه‬ ‫به‬ ‫دقت‬ ‫آمو‬ ‫زش‬ ‫داده‬ ‫شود‬ ‫وضعیت‬ ‫باید‬ ‫دوباره‬ 2 - 3 ‫هفته‬ ‫بعد‬ ‫از‬ ‫تداوی‬ ‫ارزیابی‬ ‫گردد‬ . • ‫در‬ ‫صورت‬ ‫که‬ ‫مریض‬ ‫حفظ‬ ‫الصحه‬ ‫خود‬ ‫را‬ ‫در‬ ‫منزل‬ ‫مراعات‬ ‫می‬ ‫نماید‬ ‫با‬ ‫وجود‬ ‫آن‬ ‫تخریبات‬ ‫نزد‬ ‫شان‬ ‫موجود‬ ‫است‬ ‫باید‬ ‫احتمال‬ ‫انتان‬ ‫کاندیدیازس‬ ‫را‬ ‫مدنظر‬ ‫گرفت‬ . • ‫این‬ ‫که‬ ‫آیا‬ ‫دهن‬ ‫شویه‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ topical ‫به‬ ‫فرش‬ ‫بیره‬ ‫برسد‬ ‫مورد‬ ‫تردید‬ ‫است‬ . ‫به‬ ‫این‬ ‫ترتیب‬ ‫تداوی‬ ‫انتخاب‬ ‫ی‬ ‫دوای‬ ‫ضد‬ ‫فنگس‬ ‫سیستمیک‬ ‫چون‬ fluconazole ‫به‬ ‫مدت‬ 7 ‫تا‬ 10 ‫روز‬ ‫است‬ ‫قابل‬ ‫تذکر‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫ممکن‬ LGE ‫در‬ ‫مقابل‬ ‫تداوی‬ ‫مقاوم‬ ‫باشد‬ ً ‫بنا‬ ‫باید‬ ‫مریض‬ ‫از‬ ‫نظر‬ ‫عالیم‬ ‫بروز‬ ‫وضعیت‬ ‫پریودنتال‬ ‫شدید‬ ‫تر‬ ( ‫چون‬ NUG ، NUP ، NUS ) ‫به‬ ‫دقت‬ ‫تحت‬ ‫نظر‬ ‫قرار‬ ‫گیرد‬ . ‫مریض‬ ‫باید‬ 2 ‫تا‬ 3 ‫ماه‬ ‫تعقیب‬ ‫شده‬ ( ‫جلسات‬ recall ) ‫و‬ ‫در‬ ‫صورت‬ ‫ضرورت‬ ً ‫مجددا‬ ‫تداوی‬ ‫گردد‬

Recommended

anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptxanatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptxlecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
MohammadEissaAhmadi
 
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptxPhysiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptxradiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
periodontologyttttttttttttt lecture.pptx
periodontologyttttttttttttt lecture.pptxperiodontologyttttttttttttt lecture.pptx
periodontologyttttttttttttt lecture.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdfترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
MohammadEissaAhmadi
 
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptxjournal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
MohammadEissaAhmadi
 

Recommended

anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptxanatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
anatomicallandmarksofmaxillaandmandibleautosaved-200820132830.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptxlecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
lecture.mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmpptx
MohammadEissaAhmadi
 
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptxPhysiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
Physiologic properties of Dental plaque - Copy.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
7th uùuuuuuuuuuuuuuuuuuulecture (2).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptxradiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
radiographicffffffffffffffffffff aids.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
periodontologyttttttttttttt lecture.pptx
periodontologyttttttttttttt lecture.pptxperiodontologyttttttttttttt lecture.pptx
periodontologyttttttttttttt lecture.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdfترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
ترمیم زخم پریودنتال periodontal wound healing.pdf
MohammadEissaAhmadi
 
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptxjournal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
journal clubbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptxProsthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptxfirst lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptxsecond lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptxاورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptxارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptxfirst lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptxDevelopmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
MohammadEissaAhmadi
 
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptxdefens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptxتاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptxOrtho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
case presentation rayhanafffffffffff.pptx
case presentation rayhanafffffffffff.pptxcase presentation rayhanafffffffffff.pptx
case presentation rayhanafffffffffff.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptxlecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptxAvailable bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptxتrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptxکنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
MohammadEissaAhmadi
 

More Related Content

More from MohammadEissaAhmadi

Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptxProsthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptxsecond lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptxاورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptxارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
MohammadEissaAhmadi
 
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptxتاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptxOrtho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptxlecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
MohammadEissaAhmadi
 
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptxAvailable bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptxتrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
MohammadEissaAhmadi
 
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptxکنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
MohammadEissaAhmadi
 
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
MohammadEissaAhmadi
 

More from MohammadEissaAhmadi (20)

Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptxProsthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
Prosthodonticsللللللللللللللللللللل.pptx
 
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptxfirst lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
first lectureeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee.pptx
 
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptxsecond lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
second lecture eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee(3).pptx
 
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptxاورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
اورتودانسی سمصصصصصصصصصصصصصصصصصصستر 10.pptx
 
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptxارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
ارتودنسی بخشdddddddddddddd ارتوپیدی.pptx
 
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptxfirst lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
first lecturesssssssssssssssssss (3).pptx
 
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptxDevelopmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
Developmensssssssssssssssssssssst of occlusion.pptx
 
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
[6]role of avialable bone on dental implants [ 6 ] (3).pptx
 
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
[11]basic of bone grafting and graft materail [ 13 ] (3).pptx
 
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
[5]bone density for dental implants [ 5 ].pptx
 
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
[4]prosthetic options on implants [ 4 ].pptx
 
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptxdefens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
defens mتتتتتتتتechanism of gingiva.pptx
 
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptxتاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
تاثیرامراض سیستمیک بالای پریودنشیوم.pptx
 
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptxOrtho perio relationیییییییییییییییs.pptx
Ortho perio relationیییییییییییییییs.pptx
 
case presentation rayhanafffffffffff.pptx
case presentation rayhanafffffffffff.pptxcase presentation rayhanafffffffffff.pptx
case presentation rayhanafffffffffff.pptx
 
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptxlecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
lecture_05_and_06-Anchorage_in_orthodontics[1].pptx
 
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptxAvailable bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
Available bonffffffffffffffffffffffffffffffe.pptx
 
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptxتrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
تrrrrrrrrrrrrrrrrشوشات مفصل TMJ (3).pptx
 
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptxکنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
کنترول پلکثثثثث در مریضان پریودنتال.pptx
 
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
9 Oral Hygiene and Adjunctive Oral Hygiene Aids and 9_Yaden_.ppt
 

HIV and candidiasis.pptx