De sessie 'Collectie-ontsluiting next level: de ijsberg zichtbaar maken' op vrijdag 25 augustus om 16 uur tijdens de Historicidagen 2017. Vooral op het terrein van vindbaarheid van bronnen is nog veel winst te behalen. En met de voortschrijdende techniek kan dit ook. Op dit moment is slechts een klein deel van alle collecties - het topje van de ijsberg - digitaal beschikbaar. Hoeveel onvindbare schatten zitten er nog in de Nederlandse archieven? Deze sessie geeft een kijkje in de keuken aan de hand van enkele praktische voorbeelden: automatische tekst- en handschriftherkenning, event modelling, linked open data, crowdsourcing, named entity recognition en andere methodieken. Wat kun je ermee als historicus en hoe gaat dit het onderzoek veranderen? Moderator: Puck Huitsing (Netwerk Oorlogsbronnen). Sprekers: Marieke van Erp (VU), Ceciel Huitema (Nationaal Archief), Olaf Janssen (Koninklijke Bibliotheek), Edwin Klijn (Netwerk Oorlogsbronnen) en Nico Vriend (Noord-Hollands Archief).

1. Sessie: de ijsberg zichtbaar maken
#histoijsberg

2. Voorstellen
• Wie zijn wij en waarom zijn wij hier?
• Wie bent u en waarom bent u hier?

3. Ons doel
• Kijkje in de keuken, waar zijn archiefinstellingen mee bezig, wat zit er
onder water?
• Nieuwe methoden om bronnen toegankelijk te maken
• De ijsberg zichtbaar te maken

4. De uitdaging: vindbaar en bruikbaar

6. Uw doel
• Wat kun je hiermee als historicus?
• Hoe gaat dit onderzoek veranderen?

7. De ijsberg zichtbaar maken
1. VAN ANALOOG NAAR DIGITAAL
• Volautomatische Archiefontsluiting: Edwin Klijn (NOB)
• De ijsberg zichtbaar maken: serie-archieven: Ceciel Huitema (Nationaal
Archief) en Nico Vriend (Noord-Hollands Archief)
2. WAT ALS HET DIGITAAL IS
• Events modelling, Marieke van Erp (VU/KNAW Humanities Cluster)
• Koppelen, Personenportal WO2, Lizzy Jongma (NOB)
• Contextualisering, Wikipedia Verzetskrantenproject, Olaf Janssen
(Koninklijke Bibliotheek)

8. 1. Van analoog naar digitaal

9. Edwin Klijn
Netwerk Oorlogsbronnen, Historicidagen 2017
Volautomatische archiefontsluiting

10. Netwerk Oorlogsbronnen (NOB)
• Sinds 2010
• Samenwerkingsverband van instellingen met WO2-collecties
• Onderwerp: Tweede Wereldoorlog
• Doel: vergroten gebruik Collectie WO2 Nederland
• Perspectief: archieven, musea, instituten, etc (+- 400)
• Programma 2016-2019
• Digitaal: verbinden van collecties

11. Onderzoeksteam
• Rafael Carrasco, Isabel Martínez (IMPACT Centre of Competence)
• Martin Reynaert (Centre for Language and Speech Technology,
Nijmegen)
• Anne Gorter, Liesbeth Keijser, Joop Korswagen (Nationaal Archief)
• Edwin Klijn (Netwerk Oorlogsbronnen)

12. Doel
• In hoeverre is het zinvol om getypte of hybride archiefdocumenten te
OCR’en en nader toegankelijk te maken met “named entity
recognition”-tools?
• Met welke settings krijg je de beste OCR?
• Meten, meten, meten
• Volautomatisch
• Eindrapport met conclusie en aanbevelingen (okt 2016), zie
https://www.oorlogsbronnen.nl/volauto

13. Ontsluiting op DOCUMENT-niveau

14. Stappen
3. Voorbewerking
4. Transcriptie
(OCR of HTR)
Machineleesbaar
document
5. Postcorrectie
Origineel document
2. Scannen
1. Selectie

15. Selectie testset
• 89 scans
• Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging
• Geen gewogen representatieve selectie

16. Word Accuracy Rate (ongewogen)

17. Word accuracy rates (gewogen)
• 81,06% word accuracy rate (volgorde onafhankelijk, “bag of words”)
• 75,95% word accuracy rate (volgorde afhankelijk)

18. Waar houdt OCR-software niet van?
• Doorslagen
• Tabellen, kolommen, complexe lay-out
• Handgeschreven notities in de tekst
• 1’tjes en I’tjes en l’tjes
• Onregelmatige inktdikte van tekst
• Weinig contrast achtergrond en tekst

19. Slecht: 52,86% word accuracy rate
(volgorde onafhankelijk)
bebendald.Deze lljaten werden ingaleverd bij do Ohef van de SBDoze Hoekte
hiervan een doorlopende 11 jat en met diana advlaa ging de 11 jat naar da Be*
fahlehaber dor Slchar&eltddlenat.Deze beellate dan wat ar set de pevanpanen
soaat gebeuren*ongeveer vier weken voor do atrijd om Groningen bevonden aldh
neg vereehlllende arrestanten ia het Halo van Bewaring te 9roalagen.ock hier

20. Slecht: een bloemlezing

21. Waar houdt OCR-software wel van?
• Eenvoudige lay-out (portret, geen tabellen of kolommen)
• Tekst met een gelijkmatige inktdikte
• Duidelijk contrast tussen tekstgebieden en lichte achtergrond
• Rechte tekstregels
• Ruimte tussen de woorden

22. Koploper: 98,31% word accuracy rate
(volgorde onafhankelijk)
zich ophield. Mijn zuster deelde mij mede, dat deze man de volgen(
de Maandag zou terugkomen. Ik ben toen Maandags naar de woning
van mijn zuster gegaan. Ik bevond mij in de woning van mijn zus
ter, toen volgens mijn zuster, de zelfde persoon, die enige dagen
terag aan haar woning was geweest, zich daar vervoegde. Mijn zus�
ter heeft deze man toen aan de deur van haar woning te woord ge

23. Gemiddeld, 81,95% word accuracy rate
(volgorde onafhankelijk)
Naam en voornamen: #achternaam#,#voornaam# Geboortep!aats en-datum: Zaandam, 29
October 1897 Echtgenoote van / Beroep: voorheen agent van Politie, t Laatste woonptaats
en adres: Kanaalstraat 25 II Amsterdam Persoonsbewijs-no.:z 2 01239 afgegeven te
Leeuwarden Nationaiiteit (evt. vroeger) Nederlander die ervan verdacht wordt: joodsche
personen in macht van den vijand te hebben gebracht,terwijl hij in dienst was van de S.D.
Terzake gehoord, verkiaarde verdachte mij het votgende: dat hij in dienst was getreden van
Lippmann en Rosenthal voor de inventarisatie van joodsche goederen,vervolgens
overgegaan naar de S.D.,afdeeling joodsche zaken te Amsterdam Verdachte heb ik,
optastvan den Chef Opsporingsdienst D.P.M. op 28 Mei 1945 bewaring , togesteid, in het
Huis van Bewaring I te Amsterdam P.O.D. Amsterdam. Mode! A
Domeinspecifieke woorden: bewaring, agent van Politie, Persoonsbewijs, vijand, joodsche goederen, verdachte,
verdacht, Mode! A, in dienst was getreden
Personen: #achternaam#, #voornaam#, joodsche personen, Nederlander, Chef Opsporingsdienst D.P.M.
Organisaties: S.D., Opsporingsdienst D.P.M., Lippmann en Rosenthal, afdeeling joodsche zaken te Amsterdam, P.O.D.
Geografische lokatie: Zaandam, Kanaalstraat 25 II Amsterdam, Amsterdam, Huis van Bewaring, Leeuwarden
Datum : 29 October 1897, 28 Mei 1945

24. Postcorrectie met bestaande lijsten
• Geografie: Westerbora, Wester- 6^ Börk, Imsterdam, Sittara, Joasene
Scnouwbarg, Pen Helder, Ulterwaardestraat AMSTERDAM.
• Organisaties: Zentrallstelle f&r jEdische Auswanderung,
Bevolkiageregiêter
• Namen: HENNEIOKE, CHRISTCF^EL, LEOPüLD
• Datum: t943, 25 Ootober 1545, 2 October l9ü6
• Woorden: <olshorloge, recnercneur
• WO2-woorden: volkagonoo- ten, gédëpUrteerd, gevwgenan, die JGdin
Sophie, cndorgc oko&
• Ook spellingsfouten in origineel verbeteren?

25. Algemene conclusie
In hoeverre is het zinvol om getypte of hybride archiefdocumenten te
OCR’en en nader toegankelijk te maken met “named entity recognition”-
tools?

26. Algemene conclusie
In hoeverre is het zinvol om getypte of hybride archiefdocumenten te
OCR’en en nader toegankelijk te maken met “named entity recognition”-
tools?
Ja het is zinvol.

27. Kansen: automatisch sorteren

30. Tribunaalarchieven als digitale
onderzoeksfaciliteit (TRIADO)
• Partners: Nationaal Archief, NIOD, Huygens ING, NOB
• Doel: analoog archief omvormen naar digitaal bruikbaar
onderzoeksarchief
• Optical Character Recognition en data-verrijking: wie, wat,
waar en wanneer
• 2016-2019
• Pilot: Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging
• KNAW onderzoeksfonds

31. 31
De ijsberg zichtbaar
maken
Ceciel Huitema (Nationaal Archief) &
Nico Vriend (Noord-Hollands Archief)
Historicidagen, Utrecht, 25 augustus 2017

32. De ijsberg…
Boven water (online)
• Beschrijvingen van documenten
• ‘Machine leesbare’ indexen: databases
• Scans van documenten
Illustratie Shutterstock © grop
Onder water
• Kilometers aan documenten
• Geschreven, getypte en gedrukte indexen
• Informatie in documenten zelf
Illustratie Shutterstock © grop

33. Seriearchieven in de ijsberg
Soms meer dan 75%!
• Bij ‘verbaalstelsel’ ministeries,
1813-1940
• Overgrote deel Nederlandse
overheidsarchieven
Berekening Charles Jeurgens

34. Een voorbeeld
• 140 meter aan documenten
• Tien jaar…
Archief Ministerie van Kolonien, 1910-1919

35. Toegankelijk?
• Beschrijvingen van afzonderlijke stukken zijn ‘onzichtbaar’
• Zoekopdrachten (bijvoorbeeld ‘Snouck Hurgronje’) leveren niets op…
Online ziet het er zo uit:

36. Maar, er zijn wél beschrijvingen beschikbaar…
• Destijds aangemaakt (1910-1919)
• 4 meter ‘indexen’ maken 140 meter aan documenten toegankelijk

37. Analoge situatie

38. De index als sleutel?

39. Voorbeeld index
Kenmerken:
• Kolommenstructuur
• Handgeschreven
• Van ieder onderliggend document: van wie & korte inhoud
• Verwijzingen naar de stukken (‘verbalen’)
 Online doorzoekbaar te maken?

40. Hoe komen we van dit…
Illustratie Shutterstock © grop

41. …naar dit?!
Illustratie Shutterstock © grop

42. voor handgeschreven bronnen?Naar een

43. Handwritten Text Recognition (HTR)

44. Full-text zoeken wordt mogelijk! Maar is er niet zomaar...
• Handmatige transcipties aanleveren (eerste … pagina’s)
• Lay-out analyse: tekstvelden worden herkend (wel vaak bijstellen)
• HTR resultaat: 10% foutmarge op karakterbasis acceptabel?
• Controle door The Crowd?

45. Voor- en nadelen index
• Voordelen:
• Uniform qua lay-out
• Weinig verschillende handschriften
• Meeste overheidsarchieven grotendeels op dezelfde manier gestructureerd
• Nadelen:
• (Nog) niet de teksten van de onderliggende documenten doorzoekbaar, maar metadata in bulk

46. De ijsberg zichtbaar maken
Wat we willen:
1) Pilots op verschillende archieven:
• Ministerie van Koloniën, 1910-1919 (Nationaal Archief)
• Gemeentebestuur Haarlem, 1886-1898 (Noord-Hollands Archief)
2) HTR testen
3) Crowdsourcingprojecten op resultaten HTR
• Marktpartijen zoeken
4) Samenwerken met gebruikers
• Historici?
Interesse?
• ceciel.huitema@nationaalarchief.nl
• nico.vriend@noord-hollandsarchief.nl

47. 2. Wat als het digitaal is

48. Ontsluiten wat er ín zit
Marieke van Erp
merpeltje

49. Tekst in collecties
• Zoeken en koppelen gebeurt vaak
via gestructureerde
databasevelden
• In vrije tekstvelden kan via
trefwoorden gezocht worden
• Maar trefwoorden vertellen je niet
dat “brand” en “vuur” gerelateerde
concepten zijn
• Voor next-level collectie-ontsluiting
moeten we ook kijken naar wat er
ín de tekstvelden staat en dat
koppelen aan thesauri en/of andere
collecties
Image source: https://cdn.pixabay.com/photo/2017/05/28/16/01/wave-2351346_960_720.jp

50. Domeinen
Geschiedenis
Semantisch
Web
Taal-
technologie

51. Taaltechnologie
• Onderzoek en ontwikkeling van manieren om informatie uit
teksten te extraheren
• information retrieval, automatisch vertalen, deep reading
• meerderheid van datasets in het domein zijn contemporaine
kranten
• Digital Humanities taaltechnologen onderzoeken hoe deze
technologie zich gedraagt in een ander domein

52. Semantisch Web
• Onderzoekt en ontwikkelt mogelijkheden om een machine
leesbaar Web te creëeren
• kennismodelering, formaten, kennisrepresentatie, data delen
• Linked Open Data wolk is de portal tot een rijkdom aan
gestructureerde databronnen
• Semantisch Web technologie heeft moeite gebruikers buiten
het domein te bereiken
Image source: http://lod-cloud.net/versions/2017-02-20/lod.pn

53. Geschiedenis
• Geïnteresseerd in:
• mensen
• gebeurtenissen
• Veel historici zijn geïnteresseerd in:
• analyse van grotere datasets
• kwantitatieve methoden
image source: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/York_Pioneers'_social_re-union_St_George's_Hall,_Toronto,_March_3,_1911_(HS85-10-23694).jpg

54. Taal-
technologie
Components
Geschiedenis
Semantisch Web
kennismodellering
& representatie
kennis
kennis
informatie
extractie
event extractie
named entity
recognition and linking
vocabulaires
vocabulaires
entiteit
netwerken
standaardisatie
personen & gebeurtenissen
kwalitatief en kwantitatief
onderzoek
gestructureerde data
gestructureerde data

55. 2009 - 2013
• Doel van het project: relaties leggen tussen Rijksmuseum en Beeld en Geluid collecties
• Digital Hermeneutics
• Herkennen van gebeurtenissen en participanten in objectbeschrijvingen (Taaltechnologie)
• Modelleren van gebeurtenissen en narratieven (Semantisch Web)
• Marieke van Erp, Johan Oomen, Roxane Segers, Chiel van den Akker, Lora Aroyo, Geertje
Jacobs, Susan Legêne, Lourens van der Meij, Jacco van Ossenbruggen and Guus Schreiber
(2011) Automatic Heritage Metadata Enrichment with Historic Events. Museums and the Web
2011. Philadelphia, PA, USA, April 6-9 2011.
• Van Den Akker, C., Legêne, S., Van Erp, M., Aroyo, L., Segers, R., van Der Meij, L., Van
Ossenbruggen, J., Schreiber, G., Wielinga, B., Oomen, J. and Jacobs, G., 2011, June. Digital
hermeneutics: Agora and the online understanding of cultural heritage. In Proceedings of the
3rd International Web Science Conference (p. 10). ACM.

65. Taal-
technologie
Components
Geschiedenis
Semantisch Web

66. image source: https://static.pexels.com/photos/7096/people-woman-coffee-meeting.jpg

67. http://mariekevanerp.com
Wat kan taaltechnologie voor jouw
collectie/onderzoek/hobbyproject betekenen?

68. Lizzy Jongma
Netwerk Oorlogsbronnen, Historicidagen 2017
Personenportal WO2

69. Van ‘web of documents’…
http://www.kampwesterbork.nl

70. Naar ‘web of data’
http://www.kampwesterbork.nl

71. Naar ‘web of data’
http://www.kampamersfoort.nl

72. Naar ‘web of data’
Geonames

73. https://github.com/NetwerkOorlogsBronnen/pilot-geocoderenZelhem

74. http://islandsofmeaning.nl/projects/falsepositives/Bunschoten-Spakenburg

75. Naar ‘web of data’
WO2-thesaurus

76. Semantic web
“The Semantic Web is not a separate Web but an
extension of the current one, in which information is
given well-defined meaning, better enabling computers
and people to work in cooperation” (Tim Berners-Lee,
Scientific American 2001)

78. WO2 thesaurus

79. WO2 thesaurus

82. Partners personenportal WO2

84. Personenportal Pilot – Per bron overzicht matches

85. Personenportal Pilot – Overzicht personen

86. Personenportal Pilot – Detailpagina

87. Personenportal Pilot – Detailpagina

88. Personenportal Pilot – Detailpagina

89. Personenportal Pilot – Detailpagina

90. Personenportal Pilot – Te weinig om te matchen

91. Personenportal Pilot – Hoe we matchen

92. Open data, Wikipedia en crowdsourcing voor ondergrondse
kranten uit WO2
Olaf Janssen, Koninklijke Bibliotheek
Historicidagen 2017, Utrecht, 25 augustus
olaf.janssen@kb.nl - @ookgezellig - slideshare.net/OlafJanssenNL

93. http://www.4en5meiamsterdam.nl/attachment/47454

94. Tijdens WO2 zijn
veel verzetsbladen
uitgegeven
In allerlei soorten en maten…
http://www.4en5meiamsterdam.nl/attachment/47454

95. http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010436323 http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010442948
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010447825 http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010450508
Van de grote bekende titels
(o.a. Parool, Vrij Nederland, Trouw, de Waarheid)

96. tot hele kleine onbekende eenmalige uitgaven… (pamfletten, 1-
2 velletjes)

97. Na de oorlog heeft het NIOD
± 1.300 titels verzameld, bewaard…
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Verzetskrant_in_archiefdozen_bij_het_NIOD.jpg – CC-BY-SA - OlafJanssen

98. http://opac-gonext.oclc.org:8180/DB=8/XMLPRS=Y/PPN?PPN=107123223
.. en in bibliotheekcatalogi beschreven.
(1.300 titels)
Bibliografische
metadata
Illegale studentenkrant uit Den
Haag/Leiden

99. In 2010 zijn deze ondergrondse kranten gedigitaliseerd…..

100. www.delpher.nl/kranten
…en staan nu in Delpher.
(1.300 titels)
Verzamelplaats voor historische full-text
• Kranten
• Boeken
• Tijdschriften

101. Dus ook De Geus onder studenten
http://www.delpher.nl/nl/kranten/results?coll=dddtitel&cql[]=ppn+any+(107123223)

102. Op Delpher kun je deze krant
lezen en op woordniveau (full-text) doorzoeken…

103. Maar stel, ik wil meer over deze krant weten
• Wat voor soort verzetskrant was De Geus?
• Wat is de geschiedenis van deze krant?
• Wie werkten aan de krant?
• Waar werd deze krant gedrukt?
• Hoe werd De Geus verspreid?
• Waren er relaties met andere verzetskranten/groepen?
• Etc…

104. Maar stel, ik wil meer over deze krant weten
• Wat voor soort verzetskrant was De Geus?
• Wat is de geschiedenis van deze krant?
• Wie werkten aan de krant?
• Waar werd deze krant gedrukt?
• Hoe werd De Geus verspreid?
• Waren er relaties met andere verzetskranten/groepen?
• Etc…

105. Maar stel, ik wil meer over deze krant weten
• Wat voor soort verzetskrant was De Geus?
• Wat is de geschiedenis van deze krant?
• Wie werkten aan de krant?
• Waar werd deze krant gedrukt?
• Hoe werd De Geus verspreid?
• Waren er relaties met andere verzetskranten/groepen?
• Etc…
De antwoorden vindt je
niet op Delpher!

106. Gebrek in Delpher:
Geen contextuele informatie
over illegale kranten
https://thejungleisneutral.files.wordpress.com/2013/11/lost.jpg

107. Waar zouden veel mensen die meer over
De Geus willen weten, eerst gaan kijken?
Wikipedia zeer vermoedelijk! (via Google)

108. Waar zouden veel mensen die meer over
De Geus willen weten, eerst gaan kijken?
Wikipedia zeer vermoedelijk! (via Google)

109. http://nl.wikipedia.org/wiki/De_Geus_onder_studenten_(verzetsblad)
Waar zouden veel mensen die meer over
De Geus willen weten, eerst gaan kijken?
Wikipedia zeer vermoedelijk! (via Google)

110. http://2.bp.blogspot.com/_BWzuYwiS6-I/TMgeRsFd3mI/AAAAAAAAElw/3cvgbZSPWcs/s1600/doctor+macro+judy+scared.jpg

111. http://2.bp.blogspot.com/_BWzuYwiS6-I/TMgeRsFd3mI/AAAAAAAAElw/3cvgbZSPWcs/s1600/doctor+macro+judy+scared.jpg

112. http://2.bp.blogspot.com/_BWzuYwiS6-I/TMgeRsFd3mI/AAAAAAAAElw/3cvgbZSPWcs/s1600/doctor+macro+judy+scared.jpg
Informatie over Nederlandse ondergrondse kranten was verspreid over
verschillende, ongekoppelde bronnen
1. Beschrijvingen (metadata in bieb-cat, 1.300 titels)
2. Content (full-text in Delpher, 1.300 titels)
3. Context (in Wikipedia…. althans... )

113. http://2.bp.blogspot.com/_BWzuYwiS6-I/TMgeRsFd3mI/AAAAAAAAElw/3cvgbZSPWcs/s1600/doctor+macro+judy+scared.jpg
Informatie over Nederlandse ondergrondse kranten was verspreid over
verschillende, ongekoppelde bronnen
1. Beschrijvingen (metadata in bieb-cat, 1.300 titels)
2. Content (full-texts in Delpher, 1.300 titels)
3. Context (in Wikipedia…. althans... )

115. Dit Wikipedia-artikel is
een zorgvuldig gekozen uitzondering

116. https://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Illegale_pers_in_de_Tweede_Wereldoorlog
1. Er zijn maar weinig ondergrondse kranten met
een eigen WP-artikel
2. Het overzicht van deze kranten op Wikipedia is
(erg) incompleet
<<< 1.300 titels

117. We hebben beide problemen aangepakt!

118. Wikiproject Verzetskranten
“op Wikipedia systematisch en uniform beschrijven van alle ± 1.300
Nederlandse verzetskranten die tijdens WO2 zijn uitgegeven”
tinyurl.com/verzetskranten

119. Wikiproject Verzetskranten
“op Wikipedia systematisch en uniform beschrijven van alle ± 1.300
Nederlandse verzetskranten die tijdens WO2 zijn uitgegeven”
tinyurl.com/verzetskranten
Groot publieksbereik

120. https://thejungleisneutral.files.wordpress.com/2013/11/lost.jpg
We hadden dringend behoefte aan contextuele info over de kranten.
Hoe kwamen we daaraan?
De Ondergrondse Pers 1940-1945
Lydia E. Winkel, H. de Vries , 1989
Bevat beschrijvingen van
vrijwel alle
1.300 ondergrondse kranten
uit WO2

121. Lemma 199 – De Geus; (onder studenten)

122. Metadata

123. Uniek ID

124. Plaats van uitgave
Krantentitel Plaats van uitgave

125. Contextuele
informatie
Ruw materiaal voor Wikipedia-
artikel

126. Bij deze krant betrokken personen
Krantentitel  Personen

127. IDs van gerelateerde kranten
Deze krantentitel Andere titels

128. We hebben dit boek gescand en als
PDF met vrije licentie online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)

129. We hebben dit boek geOCRed +
als PDF onder CC-BY-SA online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)
Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrije licentie (CC-BY-SA)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

130. We hebben dit boek geOCRed +
als PDF onder CC-BY-SA online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)
Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrij voor hergebruik (CC-BY-SA licentie)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

131. We hebben dit boek geOCRed +
als PDF onder CC-BY-SA online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)
Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrij voor hergebruik (CC-BY-SA licentie)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

132. We hebben dit boek geOCRed +
als PDF onder CC-BY-SA online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)
Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrij voor hergebruik (CC-BY-SA licentie)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

133. We hebben dit boek geOCRed +
als PDF onder CC-BY-SA online gezet
http://www.niod.nl/nl/de-ondergrondse-pers-1940-1945 (PDF)
Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrij voor hergebruik (CC-BY-SA licentie)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

134. Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels  bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen
Database-expert
Gerard Kuys

135. Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels  bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

137. VIAF

139. Beschikbaar online (PDF, platte file)
Vrij voor hergebruik (CC-BY-SA licentie)
---------------------------------------------------
Converteer PDF naar database
Koppel: titels  plaatsen, personen, andere titels
Koppel: titels bieb-cat (metadata) en Delpher (full-text)
Koppel: titels, personen & plaatsens  externe bronnen

140. Zomer 2016 - Unieke database
 Eerste keer dat data over verzetskranten
systematisch online bijeengebracht en gekoppeld is!
https://www.pinterest.com/freethewronged/world-war-ii/

141. Wikiproject Verzetskranten
“op Wikipedia systematisch en uniform beschrijven van alle ± 1.300
Nederlandse verzetskranten die tijdens WO2 zijn uitgegeven”

142. https://c1.staticflickr.com/9/8281/7699231918_11a7356c38_b.jpg
We hebben dus een database met informatie over 1.300 verzetskranten
M.b.v. een artikelsjabloon kunnen we vervolgens systematisch uniforme WP-
artikelen gaan genereren

143. We hebben dus een database met informatie over 1.300 verzetskranten
M.b.v. een artikelsjabloon kunnen we vervolgens systematisch uniforme WP-
artikelbeginnetjes genereren
https://c1.staticflickr.com/9/8281/7699231918_11a7356c38_b.jpg

144. Database + sjabloon = WP-artikelbeginnetje

145. https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Geus_onder_studenten_(verzetsblad)

146. Grijs = Wikipedia artikelbeginnetje
Automatisch uit database gegenereerd m.b.v. sjabloon

147. https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Geus_onder_studenten_(verzetsblad)
Niet-grijs = Wikipedia artikelbeginnetje
Automatisch uit database gegenereerd m.b.v. sjabloon

148. Dit is handmatig toegevoegd om van het beginnetje
een volwaardig artikel te maken
 Crowdsourcing door Nederlandse
Wikipedia-gemeenschap
https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Geus_onder_studenten_(verzetsblad)

149. Wikipedia-vrijwilligers breiden de
1.300 beginnetjes uit…
…en maken langzaam maar zeker steeds meer volwaardige artikelen.
Door Sebastiaan ter Burg [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons

150. Vóór het project

151. Stapje voor stapje…

152. … Nederlanders weer wat wijzer &
blijer!
http://www.formerdays.com/2011/05/dutch-liberation.html

153. Vielen Dank!
olaf.janssen@kb.nl - @ookgezellig
tinyurl.com/verzetskranten

154. Stellingen
1. Universiteiten en erfgoedinstellingen moeten meer gaan
samenwerken op het gebied van collectieontsluiting

155. Stellingen
2. Historici moeten leren programmeren.

156. Stellingen
3. Als een bron niet digitaal is, bestaat ie niet.

157. Stellingen
4. Digital Humanities-onderzoek gaat voor wetenschappelijke
doorbraken zorgen in ons vakgebied.