Monthly mediucal and general health journal

2. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
1
‫هةتوان‬
‌
‫ه‬‫‌ی‬
‫ه‬‫مانگان‬ ‫گشتیی‬ ‫‌ندروستیی‬
‫ه‬‫ت‬ ‫و‬ ‫پزیشکی‬ ‫گۆڤارێکی‬
‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬
‌
‫ه‬‫‌و‬
‫ه‬‫‌ر‬
‫ه‬‫بخوێن‬ ‫‌تانه‬
‫ه‬‫باب‬ ‫‌م‬
‫ه‬‫ئ‬
‫نەخۆشییە‬
‫بێوەییەکانی‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬
‫محمد‬ ‫‌وزاد‬
‫ه‬‫ن‬ ‫شاد‬ .‫د‬
2 ‫ل‬
‫‌و‬
‫ز‬‫ئیمتیا‬ ‌
‫ی‬‫‌ن‬
‫ه‬‫خاو‬
:‫‌ر‬
‫ه‬‫‌رنووس‬
‫ه‬‫س‬
‫پرۆفیسۆر‬
‫أحمد‬ ‫عمر‬ ‫هیوا‬ ‫دكتۆر‬
‫نووسەران‬ ‫دەستەى‬
‫کاکى‬ ‫عبدالله‬ ‫عدنان‬ .‫د‬
‫نورى‬ ‫ئازاد‬ ‫دەرمانساز‬ .‫د‬
‫‌تیف‬
‫ه‬‫ل‬ ‫شکار‬ ‫ددان‬ .‫د‬
‫عمراحمد‬ ‫هیوا‬ ‫هەڵۆ‬ ‫دەرمانساز‬ .‫د‬
‫احمد‬ ‫عمر‬ ‫هیوا‬ ‫شەهێن‬ ‫ددان‬.‫د‬
‫عبدالله‬ ‫محمد‬ ‫چرۆ‬ .‫د‬
‫عبدالکریم‬ ‫لیلى‬ .‫د‬
‫عزیز‬ ‫مهدی‬ .‫د‬
‫تایپ‬ ‫و‬ ‫‌ر‬
‫ه‬‫كۆمپیوت‬
‫فرج‬ ‫عمر‬ ‫ذين‬
‫هةتوان‬ ‫ضاثخانةي‬
‫بةرط‬ ‫ضاثي‬
‫بينايي‬ ‫ضاثخانةي‬

3. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
2
‫نەخۆشییە‬
‫بێوەییەکانی‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬
‫محمد‬ ‫‌وزاد‬
‫ه‬‫ن‬ ‫شاد‬ .‫د‬
‫پانتایییەکی‬ ‫و‬ ‫باون‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫ناسازییەكانى‬ ‫و‬ ‫نیشانە‬
.‫‌ن‬
‫ه‬‫‌ک‬
‫ه‬‫ئ‬ ‫دروست‬ ‫بارودۆخەکان‬ ‫لە‬ ‫فراوان‬
‫لەوانەیە‬ ‫و‬ ‫بێوەیین‬ ‫نەخۆشییەكان‬ ‫زۆربەی‬ ‫هەرچەندە‬
‫پزیشکی‬ ‫لەالیەن‬ ‫بکرێن‬ ‫چارەسەر‬ ‫سەرکەوتوویی‬ ‫بە‬
‫گومان‬ ‫بەرزی‬ ‫پێرستێکی‬ ‫پێویستە‬ ‫بەاڵم‬ ،‫یەوە‬ ‫سەرەتایی‬
‫پشکنین‬ ‫پێویستە‬ ،‫هەبێت‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫بۆ‬

4. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
3
.‫بکرێت‬ ‫گونجاو‬ ‫شێوەیەکی‬ ‫بە‬ ‫نەخۆشەکان‬ ‫بۆهەموو‬
‫بە‬ ‫کۆمبين‬ ‌
‫ه‬‫ب‬ ‫پشکنین‬ ‫و‬ ‫بەردەستەكردن‬ ‫و‬ ‫نوارين‬ ‫تا‬
‫هەڵسەنگاندنی‬ ‫ئیڤ‬ ‫درزکراوی‬ ‫کۆمبينى‬ ‫بەکارهێنانی‬
.‫ئەکات‬ ‫بەردەست‬ ‫باش‬ ‫سەرەتایی‬
‫خۆخوراندنى‬ ‫بەهۆی‬ ‫كات‬ ‫هەندێك‬ ‫کۆم‬ ‫خووروى‬
،‫پێشينە‬ ‫و‬ ،‫نييە‬ ‫سۆکردن‬ ‫هۆکارەکەى‬ ‫و‬ ‫بەردەوامەوەیە‬
‫کە‬ ‫جیابکاتەوە‬ ‫کۆم‬ ‫ئازاری‬ ‫ئەتوانێت‬ ،‫جەستەیی‬ ‫پشکنینی‬
‫شێرپەنجە‬ ،‫دوومەڵ‬ ،‫قيڵش‬ ،‫مایەسیری‬ ‫ئەکرێت‬ ‫ھۆکارەکەی‬
.‫بێت‬ ‫کۆم‬ ‫ژانی‬ ‫یان‬
‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫ڕیکەدا‬ ‫لە‬ ‫خوێنهاتن‬ ‫هۆکارەکانی‬ ‫زۆرينەی‬
.‫‌گۆشت‬
‫ه‬‫‌لك‬
‫ه‬‫پ‬ ‫و‬ ‫قيڵش‬ ،‫مایەسیری‬
‫قورسی‬ ‫بە‬ ‫هەیە‬ ‫پەیوەندی‬ ‫کە‬ ‫دەستنیشانکردنەی‬ ‫ئەو‬
‫بۆ‬ ‫قەبزى‬ ‫لەنێوان‬ ‫مەودای‬ ‫ئەتوانرێت‬ ‫كردن‬ ‫پیسایی‬ ‫لە‬
.‫‌بێت‬
‫ه‬‫ه‬ ‫پیسایدا‬ ‫لەبەرچوونى‬
‫ئەکەن‬ ‫سەرەتایی‬ ‫پزیشکانی‬ ‫بە‬ ‫ڕاوێژ‬ ‫نەخۆشەكان‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬
‫و‬ ‫کۆم‬ ‫ناوچەی‬ ‫بە‬ ‫پەیوەست‬ ‫نیشانەکانی‬ ‫یان‬ ‫نیگەرانی‬ ‫بۆ‬
.‫ڕێکە‬
،‫ئەکرێن‬ ‫چارەسەر‬ ‫ئاسانی‬ ‫بە‬ ‫و‬ ‫بێوەین‬ ‫زۆريان‬ ‫هەرچەندە‬
‫ڕاوێژی‬ ‫وەرگرتنی‬ ‫لە‬ ‫دوابکەون‬ ‫لەوانەیە‬ ‫نەخۆشەکان‬ ‫بەاڵم‬

5. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
4
.‫شێرپەنجە‬ ‫لە‬ ‫ترس‬ ‫یان‬ ‫شەرم‬ ‫بەهۆی‬ ‫پزیشکی‬
‫نا‬ ‫و‬ ‫شێرپەنجەيى‬ ‫دۆخی‬ ‫هەردوو‬ ،‫شێوەیە‬ ‫بەم‬
،‫دێن‬ ‫پێشکەوتوو‬ ‫نەخۆشی‬ ‫وەک‬ ‫زۆرجار‬ ‫شێرپەنجەيى‬
‫ئەبێتە‬ ‫و‬ ‫هەیە‬ ‫بەرفراوانتر‬ ‫چارەسەری‬ ‫بە‬ ‫پێویستی‬ ‫بۆيە‬
‫قۆناغەكانى‬ ‫لە‬ ‫لەوەی‬ ‫وەك‬ ‫نەخۆشەكە‬ ‫بۆ‬ ‫بێزاری‬ ‫هۆی‬
.‫وچارەسەربێكرت‬ ‫دەستنیشان‬ ‫تەواوی‬ ‫بە‬ ‫کە‬ ‫سەرەتاییدا‬
‫لە‬ ‫ئاگاداربن‬ ‫پزیشک‬ ‫و‬ ‫نەخۆش‬ ‫پێویستە‬ ،‫بەپێچەوانەوە‬
‫کۆم‬ ‫نیشانەکانی‬ ‫هەموو‬ ‫بۆ‬ ‫پێویست‬ ‫هەڵسەنگاندنی‬ ‫کردنی‬
‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫بە‬ ‫تووشبوون‬ ‫زۆری‬ ‫بەهۆی‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬
.‫ڕێکە‬
‫كاتى‬١٨ ‫لە‬ ١‫ئەکرێت‬ ‫مەزەندە‬ ‫تێکڕا‬ ‫بە‬ ‫ئەمریکییەکان‬
‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫بە‬ ‫تووشبوون‬ ‫مەترسی‬ ‫ژیانیدا‬
‫و‬ ‫یەکسانە‬ ‫ژنان‬ ‫و‬ ‫پیاوان‬ ‫بۆ‬ ‫مەترسیە‬ ‫ئەم‬ .‫هەبێت‬ ‫ڕێکەيان‬
.‫ئەبێت‬ ‫زیاد‬ ‫تەمەندا‬ ‫لەگەڵ‬
‫شێرپەنجەی‬ ‫نوێی‬ ‫باری‬ ١٣٨٠٠٠ ‫دا‬ ٢٠٠١ ‫ساڵی‬ ‫لە‬
‫شێرپەنجانە‬ ‫ئەم‬ ،‫کرا‬ ‫دەستنیشان‬ ‫کۆم‬ ‫يان‬ ‫ڕێکە‬ ،‫کۆلۆن‬
‫كەسى‬ ٥٧٢٠٠ ‫لە‬ ‫زیاتر‬ ‫مردنی‬ ‫هۆی‬ ‫ئەبنە‬ ‫ساڵێک‬ ‫ھەر‬
.‫یەکگرتووەکان‬ ‫ویالیەتە‬ ‫لە‬ ‫پێگەیشتوو‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫ناکێشن‬ ‫جگەرە‬ ‫کەسانەی‬ ‫ئەو‬

6. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
5
.‫شێرپەنجەوە‬ ‫بەھۆی‬ ‫ئەبێت‬ ‫مردنیان‬ ‫سەرەکی‬ ‫ھۆکاری‬
‫لەگەڵ‬ ‫خوێنهاتن‬ ‫وەک‬ ‫لەوانەیە‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬
.‫پێکەوەبن‬ ‫و‬ ‫مایەسیری‬ ‫وەک‬ ‫بێوەیى‬ ‫نەخۆشييەکی‬
‫بە‬ ،‫هەیە‬ ‫ڕێکەيان‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫نیشانەکانی‬ ‫کە‬ ‫نەخۆشێک‬ ‫هەموو‬
‫ئەبێت‬ ،‫هەیە‬ ‫ڕێکەی‬ ‫خوێنبەربوونی‬ ‫کە‬ ‫ئەوانەی‬ ‫تایبەتی‬
‫بێت‬ ‫بریتی‬ ‫کەمەوە‬ ‫اليەنى‬ ‫بە‬ ‫کە‬ ‫بۆبكرێت‬ ‫هەڵسەنگاندنیان‬
.‫کۆمبين‬ ‫بە‬ ‫بینراو‬ ‫پشکنینی‬ ‫و‬ ‫پەنجە‬ ‫بە‬ ‫کۆم‬ ‫پشکنینی‬ ‫لە‬
‫هۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫سەرەتایی‬ ‫پزیشکی‬ ‫بينينى‬ ‫زیادکردنی‬
.‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫زووتری‬ ‫دۆزینەوەی‬
‫ڕێنماییەکانی‬ ‫و‬ ‫خێزانی‬ ‫پزیشکانی‬ ‫ئەمریکی‬ ‫کۆمەڵەی‬
‫بۆ‬ ‫پشکنین‬ ‫کە‬ ‫ئەکات‬ ‫داوا‬ ‫ئەمریکی‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫کۆمەڵەی‬
‫ساڵی‬ ٥٠ ‫تەمەنی‬ ‫سەرەتای‬ ‫لە‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆلۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬
‫بۆ‬ ‫ساڵیدا‬ ٤٠ ‫تەمەنی‬ ‫لە‬ ‫و‬ ‫بکرێت‬ ‫گشتیدا‬ ‫دانیشوانی‬ ‫لە‬
‫هۆی‬ ‌
‫ه‬‫ب‬ ‫یاخود‬ ‫ھەیە‬ ‫توشبوونیان‬ ‫مەترسی‬ ‫کە‬ ‫کەسانەی‬ ‫ئەو‬
.‫خێزانەکانیاندا‬ ‫لە‬ ‫نەخۆشی‬ ‫ھەمان‬ ‫بوونی‬
‫ناسینەوەی‬ ‫لە‬ ‫ببینن‬ ‫باش‬ ‫ڕۆڵێکی‬ ‫ئەتوانن‬ ‫خێزان‬ ‫پزیشکانی‬
‫و‬ ‫کۆم‬ ‫دیکەی‬ ‫نەخۆشیەکانی‬ ‫چارەسەرکردنی‬ ‫و‬ ‫شێرپەنجە‬
.‫ڕێکە‬
‫سەرەتاییەکان‬ ‫پشکنینە‬ ‫ئەبێت‬ ‫و‬ ‫ئەتوانن‬ ‫پزیشکان‬ ‫ھەموو‬

7. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
6
‫و‬ ‫کۆم‬ ‫ناسازی‬ ‫کە‬ ‫نەخۆش‬ ‫ناردنی‬ ‫و‬ ‫چارەسەر‬ ‫بۆ‬ ‫بکەن‬
.‫ھەیە‬ ‫ڕێکەیان‬
‫زۆربەی‬ ,‫باش‬ ‫ھەڵسەنگاندنێکی‬ ‫ئەنجامدانی‬ ‫دوای‬
‫لەالیان‬ ‫ئەتوانرێت‬ ‫ناشێرپەنجەییەکان‬ ‫نەخۆشییە‬
.‫بکرێت‬ ‫چارەسەر‬ ‫سەرەتاییەوە‬ ‫چاودێریکەری‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫توێکاریی‬
‫ڕێکەش‬ ‫و‬ ‫ھەرس‬ ‫کۆئەندامی‬ ‫ڕێڕەوی‬ ‫دەرچەی‬ ‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫کۆم‬
.‫ئەستوورەیە‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫ی‬ ‫سم‬ ١٥ ‫بۆ‬ ١٠ ‫کۆتا‬
‫لە‬ ‫بەڵکوبریتین‬ ‫نین‬ ‫ڕاستەقینی‬ ‫‌ی‬
‫ه‬‫زمان‬ ‫ھۆستن‬ ‫زمانەکانی‬
.‫ڕیخۆڵە‬ ‫ناوپۆشی‬ ‫لۆچی‬
‫ناسکی‬ ‫شانەی‬ ,‫پێکتینەید‬ ‫یاخود‬ ‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬
‫و‬ ‫ناوپۆشی‬ ‫ناسکی‬ ‫شانەی‬ ‫لە‬ ‫ئەکاتەوە‬ ‫جییا‬ ‫پولەکەیی‬
.‫ستونی‬
‫لە‬ ‫مۆرگاگنی‬ ‫‌کانی‬
‫ه‬‫لۆچ‬ ‫ناو‬ ‫دەڕژێنە‬ ‫ڕژێنەر‬ ‫ھەشت‬ ‫بۆ‬ ‫چوار‬
.‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬ ‫ئاستی‬
.‫‌بن‬
‫ه‬‫ئ‬ ‫دروست‬ ‫ڕژێنەرانەوە‬ ‫لەم‬ ‫ناسورەکان‬ ‫و‬ ‫دومەڵ‬ ‫لە‬ ‫زۆر‬
‫ڕیشاڵەکان‬ ‫ھەستەوەرە‬ ‫کۆتایی‬ ‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬ ‫ھەروەھا‬
.‫ئەکات‬ ‫دیاری‬

8. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
7
‫ڕێکە‬ ‫کانی‬ ‫ھەستەوەرە‬ ،‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬ ‫سەروو‬
‫نەک‬ ‫ئەکرێت‬ ‫دابین‬ ‫ڕاکێشراوەکان‬ ‫ڕیشاڵە‬ ‫دەمارە‬ ‫لەالیەن‬
.‫ئازار‬ ‫ڕیشاڵەکانی‬ ‫ھەستەوەرە‬
‫لە‬ ‫بکرێت‬ ‫نەشتەرگەری‬ ‫چەندان‬ ‫کە‬ ‫ئەکات‬ ‫وا‬ ‫ئەمەش‬
.‫سڕکردن‬ ‫بەبێ‬ ‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬ ‫سەروو‬
‫ھەستیارییەکی‬ ‫دێنتەید‬ ‫ھێڵەکانی‬ ‫خوار‬ ‫لە‬ ‫پێچەوانەوە‬ ‫بە‬
‫ھەستیارترین‬ ‫ھەرە‬ ‫لە‬ ‫یەکێکە‬ ‫کۆم‬ ‫ناوچەی‬ ‫و‬ .‫ھەیە‬ ‫زۆر‬
.‫لەش‬ ‫ناوچەکانی‬
‫نێوان‬ ‫لە‬ ‫کارکردن‬ ‫بە‬ ‫پەیوەستە‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫بەتاڵکردنەوەی‬
‫و‬ ‫ناوەوە‬ ‫خۆنەویستی‬ ‫دەرکەوانی‬ ‫ھەردوو‬ ‫ماسولکەکانی‬
.‫دەرەوە‬ ‫خۆویستی‬ ‫دەرکەوانی‬

9. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
8
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫پشکنینی‬
،‫تێنوارین‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫هەڵسەنگاندنی‬
.‫کۆمبین‬ ‫بە‬ ‫پشکنین‬ ‫و‬ ‫‌کردن‬
‫ه‬‫بەردەست‬
‫و‬ ‫چەپی‬ ‫الی‬ ‫سەر‬ ‫ئەکەوێتە‬ ‫و‬ ‫ئەکەوێت‬ ‫پاڵ‬ ‫نەخۆشەکە‬
‫سەر‬ ‫ئەچەمێنینەوە‬ ‫ڕاستی‬ ‫القی‬ ‫و‬ ‫ئەکرێت‬ ‫ڕێک‬ ‫چەپی‬ ‫القی‬
‫ھەڵسەنگاندنەکانی‬ ‫و‬ ‫پشکنین‬ ‫لە‬ ‫زۆر‬ ‫بۆ‬ ‫بارە‬ ‫ئەم‬ ‫و‬ ‫سکی‬
‫ئاسوودەترە‬ ‫زۆر‬ ‫بارەدا‬ ‫لەم‬ ‫پشکنین‬ .‫بەکاردێت‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬
‫ناوچەکە‬ ‫باشتر‬ ‫شێوازێکی‬ ‫بە‬ ‫پزیشکەکەش‬ ‫و‬ ‫چارەخواز‬ ‫بۆ‬
.‫ئەبینێت‬
‫کۆم‬ ‫ناوچەی‬ ‫باشتر‬ ‫بۆی‬ ‫باڵوئەکرێتەوە‬ ‫چارەخواز‬ ‫سمتی‬
‫بەرزئەکرێتەوە‬ ‫ڕاستی‬ ‫سمتی‬ ‫بکات‬ ‫پێویست‬ ‫ئەگەر‬ ‫و‬ ‫ببینین‬
.‫ببینرێت‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫ناوچەی‬ ‫باشتر‬ ‫بۆی‬ ‫ڕاستی‬ ‫دەستی‬ ‫بە‬

10. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
9
‫دەربخرێت‬ ‫نەخۆشی‬ ‫ھەندێک‬ ‫ئەتوانرێت‬ ‫تێنوارین‬ ‫بە‬ ‫تەنیا‬
،‫کۆندیلۆما‬ ،‫مەییو‬ ‫مایەسیری‬ ،‫ناسور‬ ،‫قڵیش‬ ‫وەک‬
.‫تر‬ ‫چەندانی‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫پێستەسۆی‬
‫ئەنجامبدرێت‬ ‫ھەمیشە‬ ‫پەنجە‬ ‫بە‬ ‫کۆم‬ ‫پشکنینی‬ ‫ئەبێت‬
.‫ھەبێت‬ ‫زۆری‬ ‫ئازارێکی‬ ‫نەخۆشەکە‬ ‫مەگەر‬
‫ئەبێت‬ ‫کۆم‬ ‫ڕاڕەوی‬ ‫ھەڵسەنگاندنی‬ ‫لە‬ ‫بێجگە‬ ‫پیاواندا‬ ‫لە‬
٣٦٠ ‫پلەی‬ ‫بە‬ ‫ئەبێت‬ .‫بکرێت‬ ‫پڕۆستاتیش‬ ‫بۆ‬ ‫ھەڵسەنگاندن‬
‫ھەر‬ ‫پێویستە‬ ‫و‬ ‫کۆمدا‬ ‫ڕاڕەوی‬ ‫بە‬ ‫بسوڕێنرێتەوە‬ ‫پەنجە‬
.‫باسبکرێت‬ ‫باشی‬ ‫پێبکرێت‬ ‫ھەست‬ ‫بارستەیەک‬
‫بە‬ ‫‌نیا‬
‫ه‬‫ت‬ ‫بچوکەکان‬ ‫شێرپەنجە‬ ‫یان‬ ‫زیادە‬ ‫ناوپۆشی‬ ‫چونکە‬

11. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
10
.‫نابینرێن‬ ‫کۆمبین‬ ‫بە‬ ‫و‬ ‫پێدەکرێت‬ ‫ھەستیان‬ ‫‌کردن‬
‫ه‬‫بەردەست‬
‫چەندان‬ ‫و‬ ‫ئەکرێت‬ ‫کۆمبین‬ ‫بە‬ ‫ھەڵسەنگاندن‬ ‫قۆناغی‬ ‫کۆتا‬
‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫باشترینیان‬ ‫بەاڵم‬ ‫ھەیە‬ ‫کۆمبین‬ ‫جیاوازی‬ ‫جۆری‬
.‫ئایڤس‬ ‫کۆمبینی‬
‫ئەبرێتە‬ ‫لەسەرخۆ‬ ‫و‬ ‫کۆمبینەکە‬ ‫لە‬ ‫ئەدرێت‬ ‫چەورکەر‬ ‫مژادی‬
‫ناوپۆشەکە‬ ‫چارەکی‬ ‫یەک‬ ‫‌نیا‬
‫ه‬‫ت‬ ‫ئەتوانین‬ ‫و‬ ‫ژوورەوە‬
‫و‬ ٩٠ ‫پلەی‬ ‫بە‬ ‫ئەیسوڕێنین‬ ‫و‬ ‫دەریئەکەینەوە‬ ‫بۆیە‬ ‫ببینین‬
‫دووبارە‬ ‫جار‬ ‫چوار‬ ‫کارە‬ ‫ئەم‬ ‫و‬ ‫ژوورەوە‬ ‫دەیبەینەوە‬ ‫دووبارە‬
‫کۆم‬ ‫ڕاڕەوی‬ ‫دەوراندەوری‬ ‫ھەموو‬ ‫وەکو‬ ‫ھەتا‬ ‫ئەکەینەوە‬
.‫ئەبینرێت‬
‫و‬ ‫بچوکن‬ ‫بەاڵم‬ ‫بەردەستە‬ ‫پالستیکی‬ ‫کۆمبینی‬ ‫ئێستادا‬ ‫لە‬
.‫باشنین‬ ‫ئایڤس‬ ‫کۆمبینی‬ ‫بە‬ ‫بەراورد‬

12. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
11
‫کۆمشۆری‬ ‫بە‬ ‫پێویست‬ ‫کۆمبینی‬ ‫بۆ‬ ‫خۆئامادەکردن‬ ‫ھەروەھا‬
‫بۆ‬ ‫پەسەندترە‬ ‫و‬ ‫ئەکات‬ ‫باشتر‬ ‫بۆ‬ ‫وێناکردنمان‬ ‫بەاڵم‬ ‫ناکات‬
.‫بەکاربھێنرێت‬ ‫ئەگەر‬ ‫پزیشکەکە‬ ‫و‬ ‫نەخۆش‬
(‫نەرم‬ ‫پێچاوپێچبینی‬ ‫ئەتوانین‬ ‫زیاتر‬ ‫بۆھەڵسەنگاندنی‬
‫بۆ‬ ‫بەکاربێنین‬ ‫کۆڵۆنۆسکۆپ‬ ‫یاخود‬ ) ‫سیگمۆیدۆسکۆپ‬
.‫دیاریکراو‬ ‫کەسانی‬
‫بۆ‬ ‫ھەبێت‬ ‫نوشتانەوەی‬ ‫توانای‬ ‫ھەناوبینی‬ ‫ئەگەر‬ ‫تەنانەت‬
‫کۆمبینی‬ ‫ھێشتا‬ ‫بەاڵم‬ ‫کۆم‬ ‫ڕاڕەوی‬ ‫‌یرکردنی‬
‫ه‬‫س‬ ‫بۆ‬ ‫دواوە‬
.‫ئەداتێ‬ ‫باشترەمان‬ ‫وێناکردنێکی‬ ‫ئایڤس‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫باوەکانی‬ ‫سکااڵ‬
‫کۆم‬ ‫خووروی‬
‫فراوانی‬ ‫پەیوەندیەکی‬ ‫و‬ ‫باوە‬ ‫زۆر‬ ‫سکااڵیەکی‬ ‫کۆم‬ ‫خووروی‬
‫و‬ ‫کۆئەندامی‬ ،‫درمی‬ ،‫پێستی‬ ،‫میکانیکی‬ ‫ھۆکاری‬ ‫لە‬ ‫ھەیە‬
.‫تر‬ ‫نەخۆشیەکانێ‬
‫ئەبێت‬ ‫ڕووشانە‬ ‫و‬ ‫خوران‬ ‫ئەو‬ ‫خولی‬ ‫ھۆکارەکەی‬ ‫بێگوێدانە‬
‫و‬ ‫ڕووئەدات‬ ‫درێژخایەن‬ ‫گۆڕانکاری‬ ‫کە‬ ‫خۆکارانە‬ ‫کارێکی‬ ‫بە‬
.‫الببرێت‬ ‫ھۆکارەکەشی‬ ‫ئەگەر‬ ‫ئەمێنێتەوە‬

13. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
12
‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫بە‬ ‫ھەیە‬ ‫پەیوەندیان‬ ‫نەخۆشیانەی‬ ‫ئەو‬
‫کۆئەندامی‬ ‫نەخۆشی‬
‫شەکرە‬ ‫نەخۆشی‬
‫‌رداوزانەخوێن‬
‫ه‬‫ز‬‎
‫خوێن‬ ‫شێرپەنجەی‬
‫پەریزادە‬ ‫نەخۆشییەکانی‬
‫گەشەوەستاوی‬ ‫کەمخوێنی‬
‫میکانیکیەکان‬ ‫ھۆکارە‬

14. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
13
‫درێژخایەن‬ ‫سکچوونی‬
‫درێژخاین‬ ‫قەبزی‬
‫کۆم‬ ‫لەبەرچوونی‬
‫بۆنخۆشکەر‬ ،‫سابوون‬
‫کۆم‬ ‫پاککردنەوەی‬ ‫زۆر‬
‫مایەسیری‬ ‫لە‬ ‫لێچوون‬
‫مایەسیری‬ ‫داکەوتنی‬
‫ڕێکە‬ ‫داکەوتنی‬
‫کۆم‬ ‫گۆگمۆڵی‬
‫کۆم‬ ‫قڵیشی‬
‫کۆم‬ ‫ناسوری‬
‫تەسک‬ ‫بەرگی‬ ‫و‬ ‫جل‬
‫دەستشۆر‬ ‫کاغەزی‬ ‫لەناو‬ ‫ڕەنگ‬ ‫بۆ‬ ‫ھەستیاری‬
‫خواردنەکان‬ ‫بە‬ ‫ھەستیاری‬
‫تەماتە‬
‫بیرە‬
‫کافاینییەکان‬ ‫خواردنەوە‬
‫شیر‬ ‫بەرھەمەکانی‬

15. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
14
‫لیمۆ‬ ‫بەرھەمەکانی‬
‫پێست‬ ‫نەخۆشییەکانی‬
‫کاژۆکی‬
‫چەوری‬ ‫پێستەسۆی‬
‫پێست‬ ‫دەماری‬ ‫سۆکردنی‬
‫بۆوێن‬ ‫نەخۆشی‬
‫ھەستیاری‬ ‫پێستەسۆی‬
‫پێستەئەستوورە‬
‫ڕەقبوون‬ ‫و‬ ‫پێستەئەستوورە‬
‫بەرکەووتن‬ ‫ھەستیاری‬
‫سۆکان‬
‫ڕان‬ ‫پەنا‬ ‫)سووربوونەوەی‬corynebacterium(
‫ئینتەرتریگۆ‬ ‫کەڕووی‬
‫سیمپڵێکس‬ ‫ھێرپس‬ ‫ڤایرۆسی‬
‫مرۆڤ‬ ‫پاپیلۆمای‬ ‫ڤایرۆسی‬
‫دەرزیلەیی‬ ‫)كرمی‬ Enterobius (
‫گەڕیی‬

16. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
15
‫جێگەیی‬ ‫بەکتریای‬ ‫دومەڵی‬
‫)سوزەنک‬ Gonorrhea (
‫فەڕەنگی‬ ) syphilis (
‫دەرمانەکان‬
‫)كۆڵچسین‬Colchicine(
‫)کوینیدین‬Quinidine(
‫ناوچەی‬ ،‫درێژخایەن‬ ‫بە‬ ‫ئەبێت‬ ‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫کە‬ ‫کاتێک‬
‫سپی‬ ‫و‬ ‫درزئەبات‬ ‫و‬ ‫ئەستوورئەبێت‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬
.‫دەرئەکەوێت‬
‫ھەبوونی‬ ‫لە‬ ‫جەخت‬ ‫کۆنەکان‬ ‫دەقە‬ ‫لە‬ ‫ھەندێک‬ ‫بەاڵم‬
‫بۆ‬ ‫دەگمەنە‬ ‫ھۆکارێکی‬ ‫ئەوە‬ ‫بەاڵم‬ ‫ئەکەنەوە‬ ‫مشەخۆری‬
‫ئینترۆبیەس‬ ‫دەرزیلەیی‬ ‫کرمی‬ ‫لە‬ ‫بێجگە‬ ‫کۆم‬ ‫خووروی‬
.‫منااڵندا‬ ‫لە‬ ‫ڤێرمیکوالریس‬
‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫ھۆکاری‬ ‫کە‬ ‫وایە‬ ‫باوەڕیان‬ ‫نەخۆشەکان‬ ‫لە‬ ‫زۆر‬
‫لە‬ ‫ئەكەن‬ ‫زیادەڕۆیی‬ ‫زۆر‬ ‫بۆیە‬ ‫ڕانەگرتنی‬ ‫پاک‬ ‫لە‬ ‫بێت‬ ‫بریتی‬
.‫کۆمدا‬ ‫دەوری‬ ‫ناوچەی‬ ‫پاککردنەوەی‬ ‫کاتی‬
‫سابوونی‬ ‫و‬ ‫فڵچە‬ ‫بەکارھێنانی‬ ‫بەتایبەت‬ ‫و‬ ‫پاککردنەوە‬ ‫زۆر‬

17. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
16
‫ھەستیارەکان‬ ‫شانە‬ ‫تووندتربوونی‬ ‫ھۆکاری‬ ‫ئەبێتە‬ ‫سووتێنەر‬
.‫نەخۆشییەکە‬ ‫وتووندکردنی‬
.‫بیرۆیە‬ ‫جۆری‬ ‫لە‬ ‫پێستیان‬ ‫نەخۆش‬ ‫زۆر‬
،‫جل‬ ،‫سابوون‬ ،‫بۆن‬ ‫بە‬ ‫ھەستیارە‬ ‫زۆر‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫ناوچەی‬
.‫زەبر‬ ‫ڕووکەشە‬ ،‫خواردن‬
‫بە‬ ‫پەیوەستە‬ ‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫سەرکەووتووی‬ ‫چارەسەرێکی‬
،‫نەخۆشییەکە‬ ‫ناسینەوەی‬
‫و‬ ‫تووندتربوون‬ ‫و‬ ‫دروستبوون‬ ‫ھۆکاری‬ ‫دیاریکردنی‬
.‫خورانەکە‬ ‫خولی‬ ‫باشترکردنی‬
.‫ئەیخورێنن‬ ‫زۆر‬ ‫ئاگایی‬ ‫بەبێ‬ ‫خەودا‬ ‫لەکاتی‬ ‫نەخۆش‬ ‫زۆر‬
‫ھایدرۆکزین‬ ‫وەک‬ ‫ھەستەوەری‬ ‫دژە‬ ‫خەوتن‬ ‫پێش‬ ‫ئەتوانرێت‬
‫بۆ‬ ‫یارمەتیدەرئەبێت‬ ‫کە‬ ‫وەربگیرێت‬ ‫ھایدرۆکلۆراید‬
.‫نەخۆشەکە‬ ‫ھێورکردنەوەی‬ ‫و‬ ‫خوران‬ ‫کەمکردنەوەی‬
‫زاڵبوون‬ ‫بۆ‬ ‫پێویستە‬ ‫کات‬ ‫زۆر‬ ‫جێگەیی‬ ‫کۆرتیکۆستیرۆیدی‬
‫دیاریکراو‬ ‫کاتێکی‬ ‫بۆ‬ ‫ئەبێت‬ ‫بەاڵم‬ ‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫بەسەر‬
‫تەنکبوونەوەی‬ ‫لە‬ ‫بەدوورگرتن‬ ‫خۆ‬ ‫بۆ‬ ‫بەکاربێت‬ ‫کەم‬ ‫و‬
.‫زیاتر‬ ‫خورانی‬ ‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫چونکە‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫شانەکانی‬
‫ھەستی‬ ‫ئەتوانێت‬ ‫جێگەیی‬ ‫‏‬
٪٥ ‫زایلۆکاینی‬ ‫مەرھەمی‬ ‫ھەروەھا‬
.‫بشکێنێت‬ ‫خورانەکە‬ ‫خولی‬ ‫و‬ ‫بکاتەوە‬ ‫کەم‬ ‫خورانەکە‬

18. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
17
‫بە‬ ‫نائاڵۆزەکان‬ ‫مایەسیرییە‬ ‫کە‬ ‫بکرێت‬ ‫تێبینی‬ ‫ئەوە‬ ‫ئەبێت‬
‫مایەسیریانەی‬ ‫ئەو‬ ‫‌نیا‬
‫ه‬‫ت‬ .‫کۆم‬ ‫خووروی‬ ‫ھۆی‬ ‫ئەبنە‬ ‫دەگمەن‬
‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫پاکناکرێنەوە‬ ‫باش‬ ‫یاخود‬ ‫کردووە‬ ‫سۆیان‬ ‫کە‬
.‫خوران‬ ‫ھۆی‬ ‫ببێتە‬
،‫بمێنێتەوە‬ ‫چارەسەر‬ ‫وەرگرتنی‬ ‫دوای‬ ‫خورانێک‬ ‫دەردە‬ ‫ھەر‬
.‫وەربگیرێت‬ ‫لێ‬ ‫نموونەی‬ ‫پێویستە‬
‫کۆم‬ ‫ئازاری‬
‫ئازارەکە‬ ‫سروشتی‬ ‫سەر‬ ‫بخاتە‬ ‫تیشک‬ ‫کە‬ ‫ورد‬ ‫پێشینەیەکی‬
‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫ڕیخۆڵەوە‬ ‫جوڵەی‬ ‫بە‬ ‫ھەیەتی‬ ‫پەیوەندییەی‬ ‫ئەو‬ ‫و‬
‫و‬ ‫کۆم‬ ‫ناوچەی‬ ‫لە‬ ‫ئازار‬ ‫دەستنیشانکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫یارمەتیدەرە‬
.‫ڕێکەدا‬
‫لەگەڵ‬ ‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫جوڵەی‬ ‫دوای‬ ‫لە‬ ‫ئازار‬
.‫ڕووبدات‬ ‫ناوەکی‬ ‫مایەسیری‬
‫شووشەی‬ ‫بە‬ ‫«بڕین‬ ‫بە‬ ‫کە‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫جوڵەی‬ ‫کاتی‬ ‫لە‬ ‫ئازار‬
.‫قڵیش‬ ‫بۆ‬ ‫ئاماژەیە‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫باسبکرێت‬ »‫تیژ‬
‫توند‬ ‫ڕیخۆڵەدا‬ ‫جوڵەی‬ ‫لەکاتی‬ ‫جار‬ ‫زۆرترین‬ ‫ئازارە‬ ‫ئەم‬
‫یان‬ ‫کاتژمێرێک‬ ‫ماوەی‬ ‫بۆ‬ ‫ئەوە‬ ‫دوای‬ ‫زۆری‬ ‫بە‬ ‫و‬ ‫ئەبێت‬
.‫ئەبێت‬ ‫بەردەوام‬ ‫زیاتر‬

19. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
18
‫ڕیخۆڵە‬ ‫داھاتووی‬ ‫جوڵەی‬ ‫تا‬ ‫ببێتەوە‬ ‫کەم‬ ‫لەوانەیە‬ ‫پاشان‬
.‫کەمتر‬ ‫پلەیەکی‬ ‫بە‬ ‫زۆری‬ ‫بە‬ ‫بەاڵم‬ ،‫بێت‬ ‫بەردەوام‬ ‫یان‬
‫سووری‬ ‫گەشی‬ ‫خوێنێکی‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫کۆم‬ ‫قڵیشی‬ ‫ئازاری‬
‫لەکاتی‬ ‫توند‬ ‫و‬ ‫زۆر‬ ‫ھێزێکی‬ ‫بەھۆی‬ ‫جار‬ ‫زۆر‬ ‫و‬ ‫لەگەڵداییە‬
.‫ڕووئەدات‬ ‫ڕیخۆڵەدا‬ ‫جوڵەی‬
‫بە‬ ‫بەردەستەکراو‬ ‫بارستەیەکی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫کتوپڕ‬ ‫ئازارێکی‬
.‫دەرەکییەوەیە‬ ‫مەییوی‬ ‫مایەسیری‬ ‫بەھۆی‬ ‫ھەمیشە‬ ‫نزیکەیی‬
‫کاتژمێر‬ ٧٢ ‫بۆ‬ ٤٨ ‫گشتی‬ ‫شێوەیەکی‬ ‫بە‬ ‫توندە‬ ‫ئازارە‬ ‫ئەم‬
‫چەند‬ ‫ڕەنگە‬ ‫بەاڵم‬ ‫ئەبێتەوە‬ ‫کەم‬ ‫لەخۆوە‬ ‫دواتر‬ ‫ئەخایەنێت‬
.‫ببێتەوە‬ ‫کەم‬ ‫تا‬ ‫بخایەنێت‬ ‫ڕۆژێک‬
،‫دێنتەیدەوەییە‬ ‫ھێڵی‬ ‫سەروو‬ ‫لە‬ ‫چونکە‬ ،‫ناوەکی‬ ‫مایەسیری‬
.‫بمەیەت‬ ‫یان‬ ‫دابکەوێت‬ ‫ئەگەر‬ ‫تەنانەت‬ ‫نییە‬ ‫ئازاری‬
‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫دەگمەن‬ ‫بە‬ ‫ڕێکە‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫شێوە‬ ‫بەھەمان‬
‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫کاتەدا‬ ‫لەو‬ ‫و‬ ‫پێشکەوتووبێت‬ ‫زۆر‬ ‫مەگەر‬ ‫ئازار‬
.‫ڕێکەوە‬ ‫ناوچەی‬ ‫دەماراندنی‬
‫‌رھاویشتن‬
‫ه‬‫د‬ ‫بەھۆی‬ ‫ئازار‬ ‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫زیاتر‬ ‫کۆم‬ ‫شێرپەنجەی‬
.‫دەرکەوان‬ ‫ماسولکەکانی‬ ‫بۆ‬
‫لە‬ ‫و‬ ‫بکات‬ ‫پێ‬ ‫دەست‬ ‫وردە‬ ‫وردە‬ ‫کە‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫ئازاری‬
..‫سۆ‬ ‫بۆ‬ ‫ئاماژەبێت‬ ‫لەوانەیە‬ ‫زیادبکات‬ ‫ڕۆژێکدا‬ ‫چەند‬ ‫ماوەی‬

20. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
19
‫ئەگەری‬ ‫سنوورداردا‬ ‫ناوچەیەکی‬ ‫لە‬ ‫بەرجەستە‬ ‫ئازارێکی‬
.‫دومەڵ‬ ‫بۆ‬ ‫ئاماژەبێت‬ ‫ھەیە‬
‫ئەکرێت‬ ‫میزکردن‬ ‫توانای‬ ‫نەبوونی‬ ‫و‬ ‫تا‬ ‫لەگەڵ‬ ‫کۆم‬ ‫ئازاری‬
‫نەخۆشییەکی‬ ‫کە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫بۆگەنبوونی‬ ‫بۆ‬ ‫ئاماژەبێت‬
.‫پزیشکییە‬ ‫کتوپڕی‬
‫ئازارە‬ ‫لە‬ ‫یەکێکە‬ )‫فوگاکس‬ ‫(پڕۆکتاڵجیا‬ ‫کۆم‬ ‫ژانی‬
.‫کۆم‬ ‫بێھاوتاکانی‬
‫زنجیرەیەک‬ ‫چەند‬ ‫توشی‬ ‫ھەیە‬ ‫کۆمیان‬ ‫ژانی‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫ئەو‬
‫شەواندا‬ ‫لە‬ ‫جار‬ ‫وھەندێک‬ ‫ئەبن‬ ‫بەھێز‬ ‫ئازاری‬ ‫گرژبوونە‬ ‫لە‬
.‫ڕووئەدات‬
‫یاخود‬ ‫لە‬ ‫ڕووبدات‬ ‫جارێک‬ ‫ساڵێکدا‬ ‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫کۆم‬ ‫ژانی‬
.‫ڕووبدات‬ ‫ھەفتەیەکدا‬ ‫لە‬ ‫جاری‬ ‫چوار‬ ‫یان‬ ‫سێ‬ ‫شەپۆلێکی‬ ‫بە‬
‫بەاڵم‬ ‫ئەخایەنێت‬ ‫خولەکێک‬ ‫چەند‬ ‫ماوەی‬ ‫سەرھەڵدانێک‬ ‫ھەر‬
‫‌ی‬
‫ه‬‫‌کوت‬
‫ه‬‫دڵ‬ ‫و‬ ‫بزرکان‬ ‫ڕەنگ‬ ،‫ئارەقکردنەوە‬ ‫و‬ ‫زۆرە‬ ‫ئازارێکی‬
.‫لەگەڵدایە‬
‫بەاڵم‬ ‫کردن‬ ‫پیسایی‬ ‫بۆ‬ ‫ھەیە‬ ‫کتوپڕی‬ ‫ھەستێکی‬ ‫نەخۆش‬
.‫دانانێت‬ ‫پیساییەک‬ ‫ھیچ‬
‫ئەگەری‬ ‫بەاڵم‬ ‫بۆی‬ ‫نەدۆزراوەتەوە‬ ‫ھۆزانییەک‬ ‫ھیچ‬ ‫ئێستا‬ ‫تا‬
‫ماسولکەکانی‬ ‫یان‬ ‫ڕێکە‬ ‫گرژبوونی‬ ‫بە‬ ‫ھەبێت‬ ‫پەیوەندی‬ ‫ھەیە‬

21. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
20
.‫ڕیخۆڵە‬ ‫وروژێنەری‬ ‫کۆنیشانەی‬ ‫لە‬ ‫ئەستێلك‬ ‫بنکی‬
،‫خۆراک‬ ‫بۆ‬ ‫ھەستیاری‬ ‌
‫ه‬‫ب‬ ‫ھەبێت‬ ‫پەیوەندی‬ ‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬
.‫کافایین‬ ‫یان‬ ‫دەستکردەکان‬ ‫شیرینکەرە‬ ‫بۆ‬ ‫بەتایبەتی‬
‫بێوەیە‬ ‫نەخۆشییەکە‬ ‫کە‬ ‫ئەوەی‬ ‫دووپاتکردنەوەی‬
‫بۆ‬ ‫ئەکرێت‬ ‫کەم‬ ‫شتێکی‬ ‫چەند‬ ‫بەاڵم‬ ‫یارمەتیدەرە‬
.‫کۆم‬ ‫ژانی‬ ‫چارەسەرکردنی‬
‫دەرمانەکان‬ ‫تا‬ ‫چونکە‬ ‫یارمەتیدەرنین‬ ‫زۆر‬ ‫دەرمانەکان‬
.‫نامێنێت‬ ‫ئازارەکە‬ ‫کار‬ ‫ئدەکەونە‬
‫بە‬ ‫ئەوەش‬ ‫بکەینەوە‬ ‫کەم‬ ‫نەخۆش‬ ‫سکااڵکانی‬ ‫ئەتوانین‬
.‫سەھۆڵ‬ ‫لێدانی‬ ‫بە‬ ‫یان‬ ‫گەرم‬ ‫ئاوی‬ ‫لەناو‬ ‫دانیشتن‬
‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫خەودا‬ ‫کاتی‬ ‫لە‬ ‫دایازیپام‬ ‫لە‬ ‫کەم‬ ‫ژەمێکی‬
‫تیایاندا‬ ‫کۆم‬ ‫ژانی‬ ‫کە‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫ئەو‬ ‫بۆ‬ ‫ھەبێت‬ ‫سوودی‬
.‫ئەخات‬ ‫پەکییان‬ ‫و‬ ‫ڕووئەدات‬ ‫زوو‬ ‫زوو‬
‫بەرجەستە‬ ‫بارستەی‬/‫لوو‬
‫لە‬ ‫ئەدۆزرێتەوە‬ ‫بەردەستەکراو‬ ‫بارستەیەکى‬ ‫کە‬ ‫کاتێک‬
‫لەبارەی‬ ‫ئەبێت‬ ‫نیگەران‬ ‫نەخۆشەکە‬ ،‫کۆمدا‬ ‫ناوچەی‬
.‫بێت‬ ‫مایەسیری‬ ‫کە‬ ‫ئەکات‬ ‫پێشبینی‬ ‫یان‬ ‫شێرپەنجەوە‬
‫بەھۆی‬ ‫ئەکرێت‬ ‫کۆم‬ ‫دەوری‬ ‫ناوچەی‬ ‫یان‬ ‫کۆمدا‬ ‫لە‬ ‫لوو‬

22. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
21
‫گۆشتی‬ ‫زیادە‬ ‫وەک‬ ‫بێت‬ ‫نەخۆشیەوە‬ ‫لە‬ ‫فراوان‬ ‫بوارێکی‬
‫یان‬ ‫دوگمە‬ ,‫(مەییو‬ ‫مایەسیری‬، ‫لووسۆکە‬، ‫بالوکەیی‬
‫یاخود‬ ‫قڵیش‬ ‫دوگمەی‬ ، ‫پەلکەگۆشت‬ ،)‫داکەوتوو‬
.‫شێرپەنجەیی‬
،‫ورد‬ ‫پێشینەیەکی‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫کە‬ ‫تەواو‬ ‫ھەڵسەنگاندنێکی‬
‫کۆمبین‬ ،‫بەرجەستەکردن‬ ،‫تێنوارین‬
( ‫پێچاوپێچبینی‬ ،‫لێوەرگرتن‬ ‫نموونە‬ ‫جار‬ ‫ھەندێک‬ ‫و‬
‫دیاریکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫پێویستە‬ ‫کۆڵۆنبینی‬ ‫یان‬ ) ‫سیگمۆیدۆسکۆپ‬

23. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
22
.‫تەواوی‬ ‫بە‬ ‫دەردەکە‬ ‫سروشتی‬
‫ڕێکە‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬
.‫ڕێکە‬ ‫لە‬ ‫خوێنھاتن‬ ‫ھۆکاری‬ ‫ئەبنە‬ ‫کە‬ ‫ھەیە‬ ‫نەخۆشی‬ ‫زۆر‬
‫باشیان‬ ‫ھەڵسەنگاندنێکی‬ ‫ئەبێت‬ ‫نەخۆشانە‬ ‫ئەو‬ ‫ھەموو‬ ‫بەاڵم‬
‫جاروباریش‬ ‫ئەگەر‬ .‫دیاریبکرێت‬ ‫ھۆکارەکەی‬ ‫و‬ ‫بکرێت‬ ‫بۆ‬
‫پیسایی‬ ‫«سڕینی‬ ‫خۆپاککردنەوە‬ ‫کاغەزی‬ ‫لەسەر‬ ‫بینرا‬ ‫خوێن‬
‫پچڕپچڕ‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬ .‫وەربگیرێت‬ ‫ھەند‬ ‫بە‬ ‫ئەبێت‬ »‫خوێناوی‬
‫پەلکەگۆشت‬ ‫و‬ ‫شێرپەنجە‬ ‫وەک‬ ‫گرنگی‬ ‫نەخۆشی‬ ‫ھەندێک‬ ‫لە‬
.‫ڕووئەدات‬

24. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
23
‫سەردانی‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫ئەو‬ ‫لەسەر‬ ‫توێژینەوەیەکدا‬ ‫لە‬
‫ھۆکارە‬ ‫کە‬ ‫دەرکەوتووە‬ ‫کردووە‬ ‫خێزانییان‬ ‫پزیشکی‬
‫و‬ ‫قڵیش‬ ،‫مایەسیری‬ ‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫ڕێکە‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬ ‫باوەکانی‬
‫ئەگەر‬ ‫کە‬ ‫دەرکەوت‬ ‫بۆی‬ ‫توێژینەوەکە‬ ‫خاوەنی‬.‫پەلکەگۆشت‬
‫ھۆکاری‬ ‫لەگەڵ‬ ‫دەستنیشانکرا‬ ‫باوانە‬ ‫ھۆکارە‬ ‫لەم‬ ‫یەکێک‬
‫و‬ ‫کۆڵۆنبینی‬ ‫بە‬ ‫پێویستی‬ ‫ئەوا‬ ،‫شوێنەکەی‬ ‫و‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬
.‫نەکردووە‬ ‫دیکە‬ ‫پشکنینی‬
‫کە‬ ‫پشکنینی‬ ‫بە‬ ‫پێویست‬ ‫وابکات‬ ‫کە‬ ‫ھۆکار‬ ‫ھەندێک‬
‫بۆ‬ ‫خێزانی‬ ‫پێشینەی‬ ،‫گەورە‬ ‫تەمەنی‬ ‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫بکات‬
‫‌وامی‬
‫ه‬‫‌رد‬
‫ه‬‫ب‬ ‫و‬ ،‫شێرپەنجە‬ ‫و‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫نەخۆشییەکانی‬
‫ئەو‬ ‫بۆ‬ ‫پێویست‬ ‫چارەسەری‬ ‫وەرگرتنی‬ ‫دوای‬ ‫لە‬ ‫خوێنڕێزی‬
.‫ڕێزییەکەبێت‬ ‫خوێن‬ ‫ھۆکاری‬ ‫کە‬ ‫دانرابوو‬ ‫وا‬ ‫کە‬ ‫نەخۆشییەی‬
‫کاتێک‬ ‫بکرێت‬ ‫ئەستوورە‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫ھەموو‬ ‫بۆ‬ ‫پشکنین‬ ‫ئەبێت‬
‫یان‬ ،‫ئەبێت‬ ‫کۆئەندامیمان‬ ‫سکااڵی‬ ‫ڕێکە‬ ‫خوێڕێزی‬ ‫لەگەڵ‬
‫ھەرس‬ ‫کۆئەندامی‬ ‫سەرەوەی‬ ‫بەشی‬ ‫نەخۆشیەکی‬ ‫لە‬ ‫گومان‬
‫باشی‬ ‫بە‬ ‫ناتوانرێت‬ ‫ڕێزییەکە‬ ‫خوێن‬ ‫ھۆکاری‬ ‫یان‬ ‫بکرێت‬
.‫دیاریبکرێت‬
‫گەش‬ ‫سووری‬ ‫ڕێکەی‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬

25. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
24
‫مایەسیری‬
‫اللۆچ‬
‫ناوچەیی‬ ‫ڕیخۆڵەسۆی‬
‫کۆڵۆنەسۆ‬ ‫درمە‬ ‫يان‬ ‫برینە‬
‫شێرپەنجە‬ ‫بنکە‬
‫پەلکەگۆشت‬
‫خوێنھێنەر‬ ‫و‬ ‫خوێنبەر‬ ‫کوڕی‬ ‫و‬ ‫کەم‬
‫ڕیخۆڵە‬ ‫پێکداچوونی‬
‫ناسور‬
‫قڵیش‬
‫درێژخایەن‬ ‫تاقانەی‬ ‫‌وی‬
‫ه‬‫ه‬
‫نادیار‬ ‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬
‫گەدەسۆ‬
‫گەدە‬ ‫برینی‬
‫گەدە‬ ‫شێرپەنجەی‬ ‫بنکە‬
‫سورێنچک‬ ‫خوێنبۆرییەگمۆڵی‬
‫خوێنھێنەر‬ ‫و‬ ‫خوێنبەر‬ ‫کوڕی‬ ‫و‬ ‫کەم‬
‫سورێنچک‬ ‫زیادەگۆشتی‬
‫سورێنچکەسۆ‬

26. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
25
‫ناوپەنچک‬ ‫گەدەپۆسی‬
‫دوانزەگرێ‬ ‫برینی‬
‫دوانزەگرێ‬ ‫سۆی‬
‫پەلکەگۆشت‬
‫شێرپەنجە‬ ‫بنکە‬
‫اللۆچ‬
‫ڕێزی‬ ‫خوێن‬ ‫ھۆکارەکانی‬
‫کەسانی‬ ‫لە‬ ‫ھەرس‬ ‫کۆئەندامی‬
‫باڵق‬
‫مایەسیری‬
‫قڵیش‬
‫پەلکەگۆشت‬
‫ڕێکەسۆ‬
‫ھەرسی‬ ‫برینی‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆڵۆن‬ ‫شێرپەنجەی‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆڵۆن‬ ‫سۆی‬ ‫برینە‬
‫گەدەسۆ‬
‫اللۆچ‬

27. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
26
‫کۆئەندامی‬ ‫نەخۆشی‬
‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫نەخۆشییەکانی‬
‫پیسایی‬ ‫تێپەڕبوونی‬ ‫گرفتی‬
‫ھەمەجۆر‬ ‫مانایەکی‬ ‫چەند‬ ‫ئەتوانێت‬ ‫قەبزی‬ ‫دەستەواژەی‬
‫بۆ‬ ‫دەستەواژەیە‬ ‫ئەم‬ ‫لەوانەیە‬ ‫نەخۆشەکان‬ .‫ببەخشێت‬
‫جارەکانی‬ ‫کەمبوونەوەی‬ ،‫کردن‬ ‫پیسایی‬ ‫ویستی‬ ‫نەبوونی‬
‫پیسایی‬ ‫تێپەڕبوونی‬ ‫لەکاتی‬ ‫گرانی‬ ، ‫سەرئاوکردن‬
‫یاخود‬ ‫کردن‬ ‫خۆبەتاڵ‬ ‫لە‬ ‫ناتەواوی‬ ‫بە‬ ‫ھەستکردن‬ ،‫رەق‬
.‫پیساییکردن‬ ‫بۆ‬ ‫زۆر‬ ‫فشارێکی‬ ‫بەکارھێنانی‬
‫جار‬ ‫سێ‬ ‫لە‬ ‫کەمتر‬ ‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫قەبزی‬ ‫گشتی‬ ‫بەشێوەیەکی‬
‫یەک‬ ‫ماوەی‬ ‫لە‬ ‫سەرئاو‬ ‫چوونە‬ ‫یاخود‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫جوڵەی‬
‫گرام‬ ١٩ ‫ڕۆژانە‬ ‫کەمەوە‬ ‫بەالیەنی‬ ‫کە‬ ‫کەسێکدا‬ ‫لە‬ ‫ھەفتەدا‬
.‫خواردبێت‬ ‫ڕیشاڵیەکانی‬ ‫بەرھەمە‬ ‫لە‬
، ‫دەرمانەکان‬ ،‫پارێزکردن‬ ‫بەھۆی‬ ‫لەوانەیە‬ ‌
‫ه‬‫بار‬ ‫ئەم‬
‫کوێرەڕژێنەکان‬ ، ‫جەستە‬ ‫چاالکیەکانی‬ ‫کارو‬ ‫تێکچوونی‬
‫ڕیشاڵە‬ ‫نەخۆشیە‬ ، ‫زیندەچاالکی‬ ‫لە‬ ‫شێواوی‬ ‫و‬
‫پەلی‬ ‫و‬ ‫چەقی‬ ‫نەخۆشی‬ ،‫خوێن‬ ‫بۆری‬ ‫کۆالجینیەکانی‬
.‫ڕووبدات‬ ‫ئەستورە‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫سستی‬ ، ‫ماسولکەییەکان‬ ‫دەمارە‬

28. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
27
‫دەردەکانی‬ ‫و‬ ‫گیران‬ ‫دەردەکانی‬ ‫پزیشک‬ ‫لەسەر‬ ‫پێویستە‬
.‫سەرەرەوە‬ ‫ھۆکارانەی‬ ‫لەم‬ ‫بکاتەوە‬ ‫جیا‬ ‫کۆم‬ ‫ئازاری‬
‫پیسایی‬ ‫گیرانی‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫یان‬ ‫قەبزی‬ ‫وەک‬ ‫ئەکرێت‬ ‫پیسایی‬ ‫گیرانی‬
.‫دەربکەوێت‬ ‫پیسایی‬
‫نەخۆشی‬ ‫لە‬ ‫یان‬ ‫جێگەداکەوتوو‬ ‫لە‬ ‫نەخۆشی‬ ‫لە‬ ‫زیاترە‬
‫لە‬ ‫یەکێکە‬ ‫و‬ ‫مێشک‬ ‫نۆرەی‬ ‫دوای‬ ‫یاخود‬ ‫چاودێری‬ ‫خانەی‬
‫نەخۆشانەی‬ ‫لەو‬ ‫ھەرس‬ ‫کۆئەندامی‬ ‫باوەکانی‬ ‫نەخۆشییە‬

29. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
28
.‫گەشتووە‬ ‫دەماریان‬ ‫پەتکە‬ ‫بەر‬ ‫زیان‬
)‫(نارکۆتیک‬ ‫ھۆشبەرەکان‬ ‫وەک‬ ‫دەرمانەکانی‬ ‫لە‬ ‫ھەندێک‬
‫باوەکانی‬ ‫ماکە‬ ‫لە‬ ‫یەکێکە‬ ‫و‬ ‫کێشەیەن‬ ‫ئەم‬ ‫ھۆکاری‬
‫پەرچەکرداری‬ ‫دەرئەنجامی‬ ‫لە‬ ‫ڕێکە‬ ‫و‬ ‫کۆم‬ ‫شێوەکاری‬
.‫کۆم‬ ‫دەرکەوانی‬ ‫گرژبوونی‬
‫بێت‬ ‫سک‬ ‫کتوپڕی‬ ‫ئازاری‬ ‫بە‬ ‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫نەخۆشەکە‬
.‫درێژخایەن‬ ‫ئەستوورەی‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫گیرانی‬ ‫یاخود‬
‫زۆر‬ ‫بارستە‬ ‫و‬ ‫رەق‬ ‫پیساییەکی‬ ‫ڕێکەدا‬ ‫پشکنینی‬ ‫لە‬
.‫ئەردەخات‬
‫بە‬ ‫ئەویش‬ ‫دەستپێئەکەین‬ ‫دەرمان‬ ‫چارەسەری‬ ‫بە‬ ‫جار‬ ‫یەکەم‬
‫و‬ ‫ئاواندن‬ ‫بۆ‬ ‫وریاییەوە‬ ‫بە‬ ‫کۆمشۆر‬ ‫دوو‬ ‫یان‬ ‫یەك‬ ‫وەرگرتنی‬
‫کۆمشۆری‬ ‫کاتژمێر‬ ‫یەك‬ ‫پاش‬ ‫و‬ ‫پیساییەکە‬ ‫نەرمکردنەوەی‬
‫بۆ‬ ‫یارمەتیدەربێت‬ ‫بۆی‬ ‫بەکارئەھێنرێت‬ ‫کانزایی‬ ‫چەوری‬
.‫نەرمەکە‬ ‫پیساییە‬ ‫ھاتنەدەرەوەی‬
‫لە‬ ‫پێویستە‬ ‫دەستەکی‬ ‫بەشێوەی‬ ‫پیسایی‬ ‫گیرانی‬ ‫بەردانی‬
.‫نەخۆشێکدا‬ ‫ھەموو‬
‫بۆ‬ ‫ھەیە‬ ‫جێگەی‬ ‫سڕکەری‬ ‫بە‬ ‫پێویستی‬ ‫ئەمەش‬
.‫کۆم‬ ‫ماسولکەکانی‬
‫تەواوی‬ ‫خاوبوونەوەی‬ ‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫چارەک‬ ‫چوار‬ ‫سڕکردنی‬

30. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
29
.‫ئازار‬ ‫بەبێ‬ ‫پیساییەکە‬ ‫گیرانی‬ ‫بەردانی‬ ‫و‬ ‫ماسولکەکە‬
‫دائەنرێت‬ ‫ڕیخۆڵە‬ ‫بۆ‬ ‫بەرنامەیەک‬ ،‫پیساییەکە‬ ‫بەردانی‬ ‫دوای‬
‫کۆمشۆری‬ ‫یان‬ ‫پیسایی‬ ‫نەرمکەری‬ ،‫ڕەوانکەر‬ ‫تێیدا‬ ‫کە‬
.‫دووبارەبوونەوەی‬ ‫لە‬ ‫ڕێگری‬ ‫بۆ‬ ‫ئەویش‬ ‫بەکاردێت‬
‫توێکاری‬ ‫ھۆکاری‬ ‫کە‬ ‫گرنگە‬ ‫ئەوا‬ ‫دووبارەبووەوە‬ ‫ئەگەر‬
‫ھۆکارێک‬ ‫وەک‬ ‫زیادەگۆشتی‬ ‫یان‬ ‫تەسکبوونەوە‬ ‫وەک‬ ‫گیرانی‬
.‫دووربخرێتەوە‬
‫پیسایی‬ ‫لەبەرچوونی‬
‫شل‬ ‫پیساییەکی‬ ‫تێپەڕبوونی‬ ‫لە‬ ‫بریتیە‬ ‫پیسایی‬ ‫لەبەرچوونی‬
.‫بالێبەربوون‬ ‫یان‬ ‫ڕەق‬ ‫یان‬
‫پێکەوە‬ ‫ھۆکارێکی‬ ‫چەند‬ ‫بە‬ ‫پەیوەستە‬ ‫ئاسایی‬ ‫خۆگرتنی‬
،‫خۆگرتن‬ ‫و‬ ‫پیسایی‬ ‫قەبارەی‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫کە‬ .‫بەستراو‬
،‫ڕێکە‬ ‫ھەستکردنی‬ ،‫ڕێکە‬ ‫شیانی‬ ،‫کۆڵۆن‬ ‫كاركردنی‬
.‫دەرکەوان‬ ‫كاركردنی‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫ھەندێک‬ ‫یان‬ ‫تەواوی‬ ‫بە‬ ‫ئەکرێت‬ ‫نەخۆش‬
.‫ھەبێت‬
‫ھۆکارێک‬ ‫وەک‬ ‫لێڕژان‬ ‫لەگەڵ‬ ‫پیسایی‬ ‫گیرانی‬ ‫کە‬ ‫زۆرگرنگە‬
‫ھۆکارێکی‬ ‫بەدوای‬ ‫ئەوەی‬ ‫پێش‬ ‫بخرێتەوە‬ ‫دوور‬

31. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
30
‫بۆ‬ ‫ھۆکارێک‬ ‫وەک‬ ‫بگەڕێین‬ ‫نەخۆشییەکارئەندامیدا‬
.‫شل‬ ‫پیسایی‬ ‫دەرچووی‬ ‫لەدەست‬ ‫تێپەڕبوونی‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫بە‬ ‫ھەیە‬ ‫توشبوونیان‬ ‫مەترسی‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫ئەو‬
‫ژنی‬ ،‫دەروونی‬ ‫نەخۆشی‬ ،‫بەسااڵچوان‬ ‫لە‬ ‫پێکدێن‬ ‫پیسایی‬
‫مناداڵبووندا‬ ‫کاتی‬ ‫لە‬ ‫کە‬ ‫ژنانەی‬ ‫ئەو‬ ‫تایبەت‬ ‫بە‬ ‫سککردوو‬
.‫گەیشتووە‬ ‫دەرکەوانەکانیان‬ ‫بە‬ ‫زیان‬
‫گرژی‬ ‫زۆری‬ ‫کەمبوونەوەیەکی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫پیسایی‬ ‫لەبەرچوونی‬
‫و‬ ‫کۆم‬ ‫پێشووی‬ ‫نەشتەرگەری‬ ‫بەھۆی‬ ‫ئەکرێت‬ ‫دەرکەوان‬
.‫مناڵبوون‬ ‫دوای‬ ‫برینی‬ ‫یان‬ ‫بێت‬ ‫ڕێکە‬
‫دڕاندنی‬ ‫ڕاستەخۆ‬ ‫لە‬ ‫پێکبێت‬ ‫ئەکرێت‬ ‫مناڵبوون‬ ‫برینی‬
‫زیان‬ ‫یان‬ )‫پێشەوەیەتی‬ ‫بەشی‬ ‫کات‬ ‫زۆر‬ (‫دەرکەوان‬

32. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
31
‫بە‬ ‫بەاڵم‬.‫بکەوێت‬ ) ‫پودێنداڵ‬ ( ‫شەرمگەیی‬ ‫دەماری‬ ‫بەر‬
.‫ڕووبدات‬ ‫پێکەوە‬ ‫ھەیە‬ ‫ئەگەری‬ ‫دەگمەن‬ ‫شێوازێکی‬
‫بە‬ ‫ھەیە‬ ‫پەیوەندییان‬ ‫ئەوانەی‬ ‫بەتایبەت‬ ‫دەمار‬ ‫دەردە‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫ھۆکاری‬ ‫ببنە‬ ‫ئەتوانن‬ ‫شەکرەوە‬ ‫نەخۆشی‬
.‫پیسایی‬
،‫ڕەوانی‬ ‫باری‬ ،‫ڕێکە‬ ‫داکەوتنی‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫دیکە‬ ‫ھۆکاری‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫لێڕژانی‬ ،‫ڕێکە‬ ‫بۆ‬ ‫ھاویشتن‬ ‫تیشک‬ ‫زیانی‬
.‫پیسایی‬ ‫گیرانی‬ ‫دەرئەنجامی‬ ‫لە‬ ‫پیسایی‬
‫لەبەرچوونی‬ ‫کە‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫ئەو‬ ‫پەنجەیی‬ ‫پشکنینی‬
‫ھەر‬ ‫لە‬ ‫بەرجەستەکردن‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫ھەیە‬ ‫پیساییان‬
‫بۆ‬ ‫ھەڵسەنگاندن‬ ،‫دەرکەوان‬ ‫ماسولکەی‬ ‫لە‬ ‫کێشەیەک‬
‫تاقیکردنەوەی‬ ‫و‬ ‫دەرکەوان‬ ‫خاوبوونەوەی‬ ‫و‬ ‫گوشین‬ ‫فشاری‬
.‫کۆم‬ ‫پێستی‬ ‫بۆ‬ ‫پەرچەکردار‬ ‫ھەستەری‬
‫کاغەزێکی‬ ‫پارچە‬ ‫کۆتایی‬ ‫بە‬ ‫کۆم‬ ‫ناوچەی‬ ‫پێستی‬ ‫لە‬ ‫لێدان‬
.‫کۆم‬ ‫ماسولکەکانی‬ ‫گرژبوونی‬ ‫ھۆی‬ ‫ئەبێتە‬ ‫تیژ‬
‫ئەنجام‬ ‫کە‬ ‫پشکنینی‬ ‫ئەتوانین‬ ‫دیاریکراودا‬ ‫باری‬ ‫ھەندێک‬ ‫لە‬
‫پێوانەی‬ ‫بۆ‬ ‫کە‬ ‫کۆم‬ ‫پەستانپێوی‬ ‫لە‬ ‫پێکدێت‬ ‫کە‬ ‫بدەین‬
‫کۆم‬ ‫ناوەوەى‬ ‫سۆنەری‬ ،‫بەکاردێت‬ ‫دەرکەوان‬ ‫فشاری‬
‫دوای‬ ‫بە‬ ‫گەڕان‬ ‫بۆ‬ ‫و‬ ‫دەرکەوان‬ ‫شێوەی‬ ‫بینینی‬ ‫بۆ‬ ‫ئدەکرێت‬

33. ‫ز‬2023 ‫مةي‬/2723 ‫جؤزةرداني‬ /258 ‫ذمارة‬ /‫ودوو‬ ‫بيست‬ ‫ي‬َ‫سال‬ ‫هةتوان‬
32
‫کارەبایی‬ ‫ماسولکەی‬ ‫نەخشەی‬ ‫و‬ ،‫دیاربێت‬ ‫کە‬ ‫زیانێک‬ ‫ھەر‬
‫بەشی‬ ‫شاراوەیی‬ ‫جوڵەی‬ ‫یان‬ )‫ئیلیکترۆمایلۆگرافی‬ (
‫ھەڵسەنگاندنی‬ ‫بۆ‬ )‫(پودێنداڵ‬ ‫شەرمگەیی‬ ‫دەماری‬ ‫کۆتایی‬
.‫دەمارکردن‬ ‫بێ‬ ‫ھەربرینێکی‬
‫یان‬ ‫تێکدانی‬ ‫ھۆکاری‬ ‫ئەبێتە‬ ‫پیسایی‬ ‫لەبەرچوونی‬
‫قورسکردنی‬ ‫و‬ ‫ڕۆژانە‬ ‫ئاساییەکانی‬ ‫چاالکییە‬ ‫سنووردارکردنی‬
.‫الوازن‬ ‫خۆیان‬ ‫سەرەتاوە‬ ‫لە‬ ‫کە‬ ‫نەخۆشانەی‬ ‫بەو‬ ‫بایەخدان‬
‫ڕاستەخۆ‬ ‫گشتی‬ ‫بە‬ ‫چارەسەر‬
‫بۆ‬ ‫و‬ ‫بەکاردێت‬ ‫ھۆکارەکەی‬ ‫بۆ‬
.‫نەخۆشە‬ ‫سکااڵی‬ ‫کەمکردنەوەی‬
‫دەرکەوان‬ ‫ماسولکەی‬ ‫بەر‬ ‫زیان‬ ‫کاتێک‬
‫چارەسەر‬ ‫باشترین‬ ‫ئەکەوێت‬
.‫نەشتەرگەری‬ ‫بە‬ ‫چاککردنەوەیانە‬
‫دەرئەنجامی‬ ‫لە‬ ‫پیسایی‬ ‫لەبەرچوونی‬
‫دژە‬ ‫ھۆکارە‬ ‫بە‬ ‫دەماری‬ ‫دەردە‬
‫چارەسەر‬ ‫گەورەکردن‬ ‫و‬ ‫جوڵەییەکان‬
.‫ئەکرێت‬
‫بە‬ ‫ئەستێلك‬ ‫بنکەی‬ ‫بەھێزکردنی‬
.‫ئەکرێت‬ ‫زیندەیی‬ ‫پێڕاگەیاندنەوەی‬