2. Լեոնարդո դա Վինչին (իտալերեն՝ Leonardo di ser
Piero da Vinci) (Ապրիլ 15, 1452 - Մայիս
2, 1519) վերածննդի իտալացի գեղանկարիչ, քանդ
ակագործ,
ճարտարապետ,երաժիշտ, գրող, մաթեմատիկոս, մ
եխանիկ,
քաղաքագետ և գյուտարարֈ Ամենահայտնի
ստեղծագործություններն են «Մոնա
Լիզան» («Ջոկոնդա», Լուվր, Փարիզ)
և«Խորհրդավոր ընթրիքը»: Լեոնարոդոն առաջինն
է նախագծել
ժամանակակից հրասայլի նախատիպը, ջրային
կոստյումը, տարբեր զենքեր, թռչող սարքեր ևնֈ
Նախագծել է նաև Կոնստանդնապոլսում Բոսֆորի
նեղուցի կամուրջըֈ
3. Կենսագրություն
Լեոնարդոյի ծննդյան անունը «Լեոնարդո դի սեր Պիերո դա Վինչի» է, որը
նշանակում է «Լեոնարդոն` պարոն Պիերոյի տղան Վինչիյից»։ Նա ծնվել
է Ֆլորենցիայից ոչ հեռու գտնվող Վինչի քաղաքի մոտակա Անկավինո
գյուղակումֈ Լեոնարդոյի հայրը` 25-ամյա նոտար Պիերոն էր, իսկ մայրը`
Կատերինան, գեղջկուհի էր, որի մասին գրեթե ոչինչ հայտնի չէ. ոչ ազգանունը, ոչ
տարիքը և ոչ էլ արտաքին տեսքըֈ Լեոնարդո դա Վինչին ծնվել է 1469-1478
ժամանակահատվածումֈ Ֆլորենցիայում աշակերտել է Անդրեա դել Վերոկքիոյինֈ
Հետագայում, լքելով Ֆլորենցիան Լեոնարդոն` որպես
ճարտարապետ, հիդրավլիկայի, պաշտպանական շինությունների և մեքենաների
մասնագետ ծառայել էՄիլանի դուքս Լուդովիկո Մորոյինֈ
4. Չնայած Լեոնարդոն ապօրինի ծնված երեխա էր, սակայն
Պիերոն անմիջապես ճանաչել է իր հայրությունը և
նույնիսկ ներկա գտնվել իր որդու կնքման արարողությանըֈ
Ծննդից հետո Լեոնարդոյին մոր հետ միասին ուղարկում են
Անխիանո գյուղ, որտեղ վերջինս բնակվում է շուրջ 4
տարի, որի ընթացքում Պիերոն ամուսնանում է իր չորս
կանանցից առաջինի հետֈ 16 տարեկան այդ աղջնակը
սոցիալապես ավելի բարձր դիրք էր գրավում, քան
Լեոնարդոյի մայրը, սակայն, դժբախտաբար, վերջինս
անպտուղ էրֈ Հավանաբար հենց այդ պատճառով էլ Պիերոն
ընդունում է որդուն իր տանը, որտեղ Լեոնարդոն սկսում է
ապրել մեծաքանակ հարազատների հետ միասինֈ Այդ
շրջանի հետ է կապված Լեոնարդո-գեղանկարչի
ստեղծագործության ծաղկումըֈ Ըստ որոշ
ուսումնասիրոսղների, ենթադրվում է, որ 1481-1482թթ
Լեոնարդոն այցելել է Կիլիկյան Հայաստանֈ
5. Ստեղծագործությունները
«Աստվածամայրը քարանձավում» նկարում
կերպարները տեղադրել է բնապատկերի մեջ, որը ոչ
թե ֆոն է, այլ յուրատեսակ հուզական
միջավայրֈ Մոնա Լիզայի դիմանկարում պատկերված
կնոջ կերպարը չզրկելով ինտիմ-մարդկային
հրապույրից Լեոնարդոն մարմնավորել է
կանացիության վեհաշուք իդեալը՝ կոմպոզիցիայի
կարևոր գործոն դարձնելով պաղ մշուշում
տարրալուծվող տիեզրականորեն ընդարձակ
բնապատկերըֈ Լեոնարդո դա Վինչիի ձեռագրերում
հայտնաբերել են թռչող
ապարատի, սուզանավի, ավտոմատ
ջուլհակահաստոցի և ուղղաթիռի
գծագրեր, ջրանցքների, մետաղահալման
վառարանների ու գլոցահաստոնների, տպագրական
հողափոր մեքենաների նախագծերֈ Լեոնարդոն
մահից հետո թողել է 7000 ձեռագիր էջֈ
