SlideShare a Scribd company logo
1 of 55
Download to read offline
រ ៀបរ ៀងរោយក្រុមនិសិិសតក្រុមទី​​​០២​៖
ប្រធានរទ៖ រញ្ហាចំណីអាហារក្នុងប្រទទសក្ម្ពុជា
១. លុយ លក្ខិណា 127-218
២. សំរិត គឹមលាង 127-794
៣. ភាគ សោភ័ណ 134-568
៤. មន គីមឡំង 109-865
៥. ខុន ពិសិ ត 127-629
៦. ប្រាជ្ញ បញ្ញា 066-498
សិីល​​សិមាធិ​​បញ្ញា
សាកលវិទ្យាល័យបញ្ញយសាស្រ្ដកម្ពុជា
Paññāsāstra University of Cambodia
ព្រះរាជាណាចព្ររម្ពុ ជា
ជាតិ សាសនា ព្រះម្ហារសព្ត
ថ្នាក់បណ្ដុះគុណធម៌
បរក្ងៀនរោយ៖​លោកតា បណ្ឌិត កុល លេង
បញ្ហាចំណីអាហារនៅក្នុងប្បនេសក្ម្ពុជា
Food Issues in Cambodia
Group Assignment: Collecting by 20th October 2019
SīlaSamādhi Paññā
រ ៀបរ ៀងរោយក្រុមទី ២
បរក្ងៀនរោយៈ បណ្ឌិត រុល រេង
វគ្គសិរ្សៈ ២៧ សីហា - ៣០ តុលា ២០១៩
កាលប ិរឆេទៈ ឆ័នទ/ក្រហស្បតិ៍
រ ៉ោងៈ ៥: ៣០ - ៨: ៣០
បនទបៈ ជួន ណាត
Organised by Group 2
By Professor: Dr. Kol Pheng
Term: 27 August – 30th Oct 2019
Schedule: Every Monday & Thursday
Time: 5:30 – 8:30 PM
Room: Choun Nat
Sīla Samādhi Paññā
ក្រុមទី២៖ ក្ក្ោមក្រធានរទ
រញ្ហាចំណីអាហារក្ៅរនុងក្រក្ទសរមពុជា
3
2
Group Member ID Roles Part Commitment
Ms. Luy LeakhEna
015-689-805 127-218 Adviser, Designer, Director Editor
Preface & Gratitude Structure & Compiling, Go to field & directing
Mr. Con Piseth
096-888-5266 127-629
Typos and Grammar
Checker Survey
1. Introduction Go to field, interview and report
Ms. Pheak Sophorn
086-756-317 134-568 Part Viewer, Assistant Survey
2. A Reason of Selecting Locations for Research
7. Reference: APA style Go to field, interview and report
Ms. Samrith Kimleang
099-878-060 127-794 Coordinator, Reminder Lead team on set
3. Research Preparation
4. Methodology (Leader)
Go to field, follow-up team and filing documents from the
fields
Mr. Prach Panha
017-502-040 066-498 Member Survey
5. Conclusion Go to field, interview and report
Ms. Morn Kimlang
070-575-163 109-865 Assistant Survey
6. Recommendation Go to field, interview and report
Ms. Tes Noeliya
093-563-400 084-902 Survey
(Drop half way) Go to field, interview and report
4
មាតិោ
.....................................................................................................................................................................................................................1
អារម្ភកថា...............................................................................................................................................................................................5
សេចកដីថ្លែងអំណរគុណ..................................................................................................................................................................6
១. សេចកដីស្ដើម្......................................................................................................................................................................................7
២. ម្ូលសេតុនៃការស្រើេសរើេទីតំង្សារកនុងការ្េង់ម្តិ.........................................................................................9
៣. ការសរៀបចំថ្្ៃការម្ុៃចុុះ្ាវ្ាវ...............................................................................................................................10
៣.១ ការធ្វើផែនការ........................................................................................................................................................................10
៣.២ ការចុះធ្វើសកម្មភាព.............................................................................................................................................................10
ការធ្វើបទសំភាសន៍ ...........................................................................................................................................................................11
ក្នុងផ្សារបឹងធក្ងក្ង...........................................................................................................................................................................11
ការប្បជុំប្ក្ុម........................................................................................................................................................................................11
៤. វិធីា្េដកនុងការ្ាវ្ាវ...................................................................................................................................................11
៥. សេចកដីេៃនិដ្ឋាៃ..........................................................................................................................................................................19
៦. អៃុាេៃ៍សលើ្បធាៃបទ.....................................................................................................................................................20
៧. ឯការសោង..............................................................................................................................................................................23
៨. ឯការបញ្ចូលបថ្ៃែម្ .............................................................................................................................................................24
៨.១ ទម្ម្ង់កម្ម្ងសំណួរ...................................................................................................................................................................24
៨.២ កម្ម្ងឯកសារម្តិពីការធ្វើបទសំភាសន៍ ............................................................................................................................27
5
អារម្ភកថា
ធសៀវធៅម្ួយកបាលធនុះ បានធរៀបធរៀងធោយនិសបសិតសាកលកវិទបាល័យបញ្ញាសាស្រសដ ថ្នាក់បណ្ដុះ
គណ្ម្៌ ធវនយប់ម្កម្ទី២ ផែលបធម្ងៀនធោយធោកតាបណឌិត រុល ក្េង និង មានសាស្រសាាចារបយ
ក៏ែូចជាម្គូជំនួយម្ួយចំនួនធទៀតចូលរួម្ ែូចជា ធោកម្គូ ធគន ហ៊ន អ្នកម្គូ មាស សីណាន ធោក
ម្គូ កល ធែងវឌបឍនា ធោកម្គូ គូ សភាព ធោកម្គូ មាស សាវ៉ន និង មានវតតមាន ធោកម្គូៗ ជា
ធម្ចើននាក់ធទៀត។ ធៅកនុងការម្សាវម្ជាវធលើម្បធានបទ៖ «បញ្ញាចំណីអាហារកនុងម្បធទសកម្ពុជា» គឺ
ជាម្បធានបទម្ួយផែល ម្ជបឈោានសាធារណៈកំពងជួបម្បទុះនាធពលបចចុបបបនន និង ជាទីរធសើបកនុង
ចំធណាម្អ្នកទទួលទានបរិធភាគទូធៅ ម្សបធពលផែលម្កម្របស់ពួកធយើងចាប់បានម្បធាបបទ
ធនុះ ធែើម្បបីធ្វើការសិកបារម្សាវម្ជាវផសវងរកម្ូលធហត ឬសគល់ និងែំធណាុះម្សាយធលើចំធណាទ
បញ្ញាធនុះ ។
ែូធចនុះធហើយ ធសៀវធៅផែលធោកអ្នកបានកាន់នឹងដែ អាចជាគន្ឹុះម្ួយផែលអាចឆ្ុុះ បញ្ញចំងពី
បញ្ញាចំណីអាហារផែលបានធកើតធ ើងធៅកនុងសម្័យកាលម្ួយធនុះ វាក៏អាចជាគន្ឹុះបង្ហាញម្បាប់
បាននូវសងគម្ម្ួយបានចបាស់ែងផែរ ក៏ែូចជាម្សាយនូវចម្ងល់ជាធម្ចើនសម្មាប់ធោកអ្នកផែល
ម្តូវសិកបារផសវងបផនែម្ និងធែើម្បបីជាជំនួយសាារតីធលើការម្សាម្ជាវរបស់ខ្្ួនកនុងការរកែំធណាុះ
ម្សាយ ឬវិ្ីសាស្រសដធែបសងៗកនុងការធ្វើអ្ំណុះអ្ំណាន សម្មាប់ជួយកម្ពុជានាធពលអ្នាគតឳបយបាន
លអម្បធសើរជាងម្ន។
ជាចងធម្កាយធនុះ ម្កម្របស់ធយើងក៏សូម្អ្ភ័យធទាសនូវរាល់កងវុះខាតនូវពាកបយធពចន៍ ក៏ែូចជា
ចធនាលុះខ្វុះខាតណាម្ួយផែលធកើតមានធ ើង ធោយកំហសខ្្ុះៗផែលអាចធកើតមាន ឬ ក៏ពត៌មាន
ណាផែលធៅម្សពិចម្សពិល ធម្ពាុះធោយធពលធវោម្ិនអ្ំធណាយែល (រយៈធពលខ្្ី) កនុងវគគ
សិកបា ២ផខ្ធនុះ យ៉ាងណាក៏ធោយ ម្កម្របស់ធយើងក៏រីករាយទទួលយក នូវម្តិ ការផកលម្អ
សម្មាប់បំធពញចធនាលុះម្បធហាងផែលធោកអ្នកសំណូម្ពរ ធែើម្បបីសាាបនាបផនែម្ធលើកិចចការធម្កា
យៗធទៀត។
ភនំធពញ, ផងងទី ៣ធរាច ផខ្ភម្ទបទ ព.ស២៥៦៣
ម្តូវនឹងដងងច័នទ ទី16 ផខ្កញ្ញា ឆ្ាំ 2019
ធរៀបធរៀងធោយម្កម្ទី២
6
សេចកដីថ្លែងអំណរគុណ
ជាបឋម្ ធយើងខ្្ុំសូម្ផង្ងអ្ំណរម្ពុះគណ ែល់ថ្នាក់បណ្ដុះគណ្ម្៌ ផែលបធម្ងៀនធោយ សាស្រសាាចារបយ
ចម្ម្ុះជាធម្ចើននាក់ ធ្វើម្ខ្វិជាាធនុះមានភាពម្តម្សួចែសខាត់ និង ពម្ងឹងសតិបញ្ញារបស់និសិតបសបានយ៉ាង
ចបាស់ ែូចជាពន្ឺសូរិយផែលបានបំភ្ឺភពផែនែីម្ួយធនុះបានម្សលុះម្ដងធទៀត។ ម្កម្ធយើងខ្្ុំ មានធសចកដី
ធម្តកអ្រយ៉ាងពន់ធពកសម្មាប់ ការម្សាវម្ជាវធលើម្បធានបទ «បញ្ហា ចំណី អាហារក្នុងប្បធទសក្មពុជា» ពួកធយើងពី
ធែើម្ធ ើយធចុះផតខាាយខ្វល់ និងចង់ែឹងចបាស់ពីឬសគល់ ផតម្ិនែឹងធៅរកធៅទីណា ធហើយឮផតបញ្ញា ផត
វិ្ីរកែំធណាុះម្សាយក៏ម្ិនែឹងធៅរកធៅទីណា ។ តាម្រយៈការសិកបា និង ម្សង់ម្តិពីសាធារណៈជន
ចំធណុះផែលមានពីថ្នាក់ ផយនឌឺ របស់អ្នកម្គូ ោស៊ូមិ អ្ំពីការធ្វើសំណួរម្សង់ម្តិ បូកែបសំ និងថ្នាក់ ការធរៀន
ធ្វើធសៀវធៅរបាយការណ៍ម្សាវម្ជាវ អ្នកម្គូ រាជែល ញុំុំាងឲបយម្បធាបទធនុះធចញ នូវរូបរាងផែលអាចជា
ចធម្្ើយម្ួយផែនកតូចសម្មាប់សិសបសបអូនជំនាន់ធម្កាយៗ ធទៀតធែើម្បបី ញុំុំាងឲបយែំធណើរការផសវងរកែំធណាុះ
ម្សាយបានឈានធៅែល់ភាពធជាគជ័យ។ ជាពិធសសធយើងសូម្អ្រគណយ៉ាងម្ជាលធម្ៅ ពីអ្នកចូលរួម្
ែដល់បទសំភាសន៍ែូចបានធរៀបរាប់ កនុងអ្តែបទ យ៉ាងណាក៏ធោយម្កម្ធយើងខ្្ុំម្ិនធភ្ចគណរបស់ធោក
សាស្រសាាចារបយ ធោកម្គូ អ្នកម្គូ ផែលបានជួយខ្ិតខ្ំរួម្ចំផណកែឹកនាំ ឲបយពួកធយើងបានខ្ិតខ្ំទទួលបាលផែ្
ផ្កាជាម្ួយការធចុះផសវងរកនូវបទពិធសា្ន៍ ធសចកដីលអ និងភាពរីកលូតោស់ កាលយជាបគគលផែលមាន
ទំនួលខ្សម្តូវកនុងសងគម្ ។
តាម្រយៈការសិកបារធលើម្បធានបទម្ួយធនុះ បានធ្វើឲបយម្កម្ពួកធយើងយល់ែឹងម្ួយផែនក្ំ សម្មាប់ជា គន្ឹុះ
ម្ួយកនុងការផងរកបាគណម្បធយជន៍សខ្ភាពជាម្ន ក៏ែូចជាការផសវងយល់ពីសវតែិភាពកនុងការ ទទួលទាន
ែងផែរ។ ធទាុះបីការផសវងរកែំធណាុះម្សាយម្ិនទាន់បានធៅកនុងធសៀវធៅម្សាវម្ជាវម្ួយ ធនុះ ផតពួកធយើង
មានចំធណុះែឹងលមម្កនុងការធជៀសវាង និង ធចុះធម្តៀម្ខ្្ួនកនុងការម្បកបអាជីវកម្មផែល គិតពីម្បធយជន៍រួម្
ជា្ំធៅដងងម្ខ្។ ម្នសបសរស់ធៅបាន អាម្ស័យសខ្ភាពលអ សខ្ភាពលអធោយសារចំណីអាហារលអ ចំណី
អាហារលអធោយធម្ពាុះការោំែុះលអ ឯការោំែុះលអធោយសារអ្នកោំមានគំនិតលអ ែូធចនុះវានាំឲបយធកើតមាននូវ
ធសចកដីសខ្ែម្រនាទាំងអ្ស់គ្នា ធហើយម្បធទសធពញធោយភាពសខ្សានដ។
ជាចងធម្កាយ ម្កម្ធយើងខ្្ុំមានធសចកដីកតតញ្ញូចំធពាុះថ្នាក់សិកបាបណ្ដុះនូវគណ្ម្៌ម្ួយធនុះ ពិធសសគឺ
ម្បធានបទ បានបធម្ងៀនម្កម្ធយើងខ្្ុំបានធៅែល់ធគ្នលធៅ ធោុះចម្ងល់ ម្ិនម្តឹម្ផតធម្ើលធ ើញបញ្ញាធនាុះ
ធទ ផតធចុះផសវងពីវិ្ីធោុះម្សាយ និង ធម្ើលធ ើញពីែ្ូវធៅកាន់ចធម្្ើយម្ួយម្បាកែ។
7
១. សេចកដីស្ដើម្
បញ្ញាសវតែិភាពចំណីអាហារធៅកម្ពុជា គឺជាកងវល់ម្ួយសម្មាប់ម្បជាជនទូធៅ ធៅម្បធទសកំពងអ្ភិវឌបឍន៍។
ទទួលទានអាហារលអនាំឲបយមានសខ្ភាពលអ, ឯអ្នាម្័យធនាុះម្តូវផតយកចិតតទកោក់ ទាំងធនុះគឺជាអ្វីផែលធយើង
ម្ិនគួរធម្ើលរំលង ធម្ពាុះកមាលំងកាយមាំម្ួននាំឲបយមាន កមាលំងម្បាជាា ធពលមានមាលំងទាំងពីរម្ពម្គ្នា ធនាុះនាំឲបយ
ម្នសបសទទួលបានធជាគជ័យ ធហើយម្បសិនធបើម្បជាជនទូទាំងម្បធទសមានសខ្ភាពលអ នាំឲបយែំធណើរការ
អ្ភិវឌបឍន៍ម្បធទសក៏រីកចធម្ម្ើនែងផែរ។ ែូធចនុះការធម្ជើសធរីសអាហារផែលមានសវតែិភាពម្កបរិធភាគគឺជាបញ្ញា
សំខាន់ណាស់ សម្មាប់ម្នសបសទូធៅ។ ធោយធហតែូធចនុះធហើយ ធទើបម្កម្របស់ធយើងនឹងធ្វើការសិកបារពីអ្វីផែល
ជាឬសគល់របស់បញ្ញាចំណីអាហារម្កម្សាវម្ជាវ។ វាគឺជាការចាប់ធែដើម្ទំព័រធនុះែំបូង ធហើយម្កម្របស់ធយើង
រំពឹងធជឿជាក់ថ្ន នឹងមានធវនម្កម្ម្សាវម្ជាវបនត ធហើយធយើងសងបឃឹម្ថ្នធសៀវធៅម្ួយកបាលធនុះអាចជាជំនួយ
របស់អ្នក ធហើយម្បសិនធបើធោកអ្នកម្គ្នន់ផតចង់យល់ែឹងបផនែម្ ធនាុះវាក៏ជាគំនិតម្ួយផែលធ្វើឲបយអ្នកកាន់ផត
ចបាស់ពីម្បធានបទបញ្ញាចំណីអាហារ កាន់ផតចបាស់ជាងម្ន។
ម្បាកែណាស់ម្បសិនធបើធោកអ្នកសធម្ម្ចចិតតកនុងការទិញអាហារ ធនាុះធោកម្តូវម្តួតពិនិតបយគណភាពចំណី
អាហារ និង អ្នាម្័យ ជាម្នសិន ជាពិធសសអ្នកម្តូវែឹងពីម្បភពដនែលិតែលធនាុះចបាស់ោស់។ បផនតសម្មាប់
ម្បជាជនម្កីម្កឬអ្នកម្ិនសូវមានលទធភាពម្គប់ម្គ្នន់ គឺធម្ចើនផតបរិធភាគចំណីអាហារឲបយផតផឆអត ធោយម្ិនសូវ
បានគិតពីគណភាពឬសវតែិភាពរបស់អាហារទាំងធនាុះធ ើយ។ ងវីតបបិតផតម្បធទសកម្ពុជាម្តូវបានចាត់ទកថ្នជា
8
ម្បធទសកសិកម្មក៏ពិតផម្ន ក៏បផនតែលិតែលកសិកម្មម្ួយភាគ្ំម្តូវបាននាំចូលពីម្បធទសជិតខាងែូចជា ធវៀត
ណាម្ និង ដងជាធែើម្។ ចំផណកឯចំណីអាហារផែលលក់តាម្ែ្ូវនានា វាពិតជាមានធម្គ្នុះថ្នាក់ែល់សខ្ភាព
ខាលំងណាស់ ធម្ពាុះវាគ្នានអ្នាម្័យម្គប់ម្គ្នន់ គ្នានការម្តួតពិនិតចបាស់ោស់នូវគណភាពរបស់អាហារទាំង
ធនាុះ។ ចំណីអាហារម្ួយចំនួនផែលធគទិញម្កពិសា ក៍ម្តូវបានចាក់បញ្ចូលសារធាតគីម្ី ឬមានែបសំសារធាត
ផែលអាចបុះពាល់ែល់សខ្ភាពយ៉ាង្ងន់្ងរែល់ម្បជាជនផខ្មរធយើងជាធម្ចើននាក់។ ធហើយធបើធយើងធម្ើលធៅធលើ
បញ្ញាគណភាព អ្នាម្័យកនុងការែលិតនិងការលក់ែូរ និងសវតែិភាពដនម្ហូបអាហារធៅកម្ពុជា គឺជាបញ្ញាម្ួយគួរ
ឱបយកត់សមាាល់និងម្ពួយបារម្ភ ធោយសារវាជាែលបុះពាល់ចំធពាុះសខ្ភាពសាធារណៈ។ បផនតចំធពាុះអ្នកម្ិន
ចាប់អារម្មណ៍ និងម្បជាជនសាម្ញ្ញវិញ បញ្ញាធនុះបានកាលយធៅជាធរឿងសាម្ញ្ញធៅវិញ។ ធទាុះជាមានការរិុះគន់
និងការចាត់វិធានការខ្្ុះៗក៏ធោយ ក៏បញ្ញាធនុះម្ិនមានការងយចុះផែរ។ អ្នកទទួលបរិធភាគអាហារ និង ធភសជជៈ
ខ្ូចគណភាណ និង ខ្វុះអ្នាម្័យ ធហើយម្ួយចំនួនមានសារធាតគីម្ីហួសកំណត់ទាំងអ្ស់ធនាុះ វាបណាាលឱបយ
មានជំងឺរាគរូស ជំងឺម្កពុះ ធហើយម្បព័នធការពារកនុងខ្្ួនចុះធខ្បាយ ផែលង្ហយនឹងទទួលជំងឺធែបសងៗធទៀត និងធ្វើ
ឱបយបាត់បង់កមាលំងពលកម្ម និងធ្វើឱបយពួកធគកាន់ផតម្កីម្ក តាម្រយៈការចំណាយលយធៅធលើថ្នាំ និង ម្នទីរធពទបយ
ខាតបង់ធពលធវោ លយកាក់ និង ែលអ្វិជចមានកនុងការអ្ភិវឌបឍន៍ជាតិែងផែរ ។
តាម្រយៈធសៀវធៅម្ួយធនុះ, ម្កម្របស់ធយើងនឹងធ្វើការបង្ហាញពីែំធណើរការសិកបារម្សាវម្ជាវធៅម្បធានបទខាង
ធលើ ផែលមានអ្បជាម្ួយនូវរូបភាព ការែដល់បទសំភាសន៍ពីអាជីវករ (អ្នកលក់) និង អ្នកទទួលទាន (អ្នកធែើរ
ែបារ) ម្ពម្ទាំងបទពិធសា្ន៍កនុងការម្សង់ម្តិ ធែើម្បបីជាអ្តែម្បធយជន៍សម្មាប់អ្នក ែូធចនុះសូម្បនតធៅទំព័រម្ខ្
ធទៀតធោយកដីរីករាយ។
9
២. ម្ូលសេតុនៃការស្រើេសរើេទីតំង្សារកនុងការ្េង់ម្តិ
ធៅកនុងការចុះម្សង់ម្តិពីសំណាក់អាជីរករ (អ្នកលក់) និង អ្នកទទួលទាន (អ្នកធែើរែបារ) ម្កម្របស់ធយើង
បានធម្ជើសធរីសទីតាំងចំនួនពីរម្បធភទធែបសងគ្នា គឺធៅតាម្ហាងទំធនើបម្ួយចំនួន និង ែបារម្តី ។
ែបារទំធនើប៖
 ែបារដងហួត
 ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១ និង
 ែបារទំធនើបឡាក់គីអ្៊៊ិចធម្បសន៍
ែបារម្តីទូធៅែូចជា៖
 ែបារទួលទំពូង
 ែបារបឹងធកងកង និង
 ែបារធពា្ិញ្ញាន
ចំធពាុះការធម្ជើសធរីសទីតាំងធនុះែងផែរ ម្កម្ធយើងធផ្កាតសំខាន់ធៅធលើទីតាំងណា ផែលម្បជាជននិយម្
ចូលចិតតធៅ និងជាកផន្ងផែលម្បម្ូលែដុំម្នសបសទូធៅ ែូចធនុះវាជាទីតាំងផែលឲបយម្កម្ធយើងទទួលបាន
ទិននន័យធពញធលញ ។ ធលើសពីធនុះធៅធទៀត ធៅទីធនាុះធយើងក៏អាចសម្្ឹងធ ើញយ៉ាងង្ហយម្សួលធៅភាព
ខ្សគ្នារវាងការធម្បើម្បាស់ និងការលក់ែូរែលិតែល ធែបសងៗ ផែលទាក់ទងធៅនឹងសវតែិភាពចំណីអាហារ
សខ្ភាព កនុងការម្បម្ូលបានពត៌មានធម្ចើនពីសំណាក់ម្ហាជនផែលធៅទីធនាុះ ។ បផនែម្ពីធនុះធៅធទៀត
ធយើងក៏មានឪកាសធែើម្បបីបានជួបម្តិផ្កាល់ពីសំណាក់ផែលមានទំធនារចិតតធោរែបារទំធនើប និង ែបារម្តី ភាព
ខ្សផប្កគ្នាអាចជាចំណុចធគ្នលធៅរបស់ការសិកបារម្ួយធនុះ ។ ម្ិនផតបធណា្ណុះធយើងក៏អាចរកធ ើញអ្ំពី
គន្ឹុះសំខាន់ៗ កនុងការធ្វើបទសំភាសន៍ជាម្ួយម្នសបសទូធៅម្គប់ម្សទាប់វណណៈ ែងផែរ ។
10
៣. ការសរៀបចំថ្្ៃការម្ុៃចុុះ្ាវ្ាវ
គធម្មាងផែនការម្តូវបានធរៀបចំទកធែើម្បបីសធម្ម្ចនូវធគ្នលបំណង ការសិកបាធលើការម្សាវម្ជាវធលើបញ្ញាចំណី
អាហារកនុងម្សក ែូធចនុះការចុះធៅសាកសួរពត៌មានធោយផ្កាល់ ម្តូវមានការធរៀបចំែូចតធៅ៖
៣.១ ការធ្វើផែនការ
សបាាហ៍ែំបូងម្នដងងចុះម្សង់ម្តិ ម្កម្របស់ពួកធយើងបានធ្វើការម្បជំម្កម្ ធរៀបចំពិភាកបារ ធលើកម្ម្ងសំណួរ
ផែលម្តូវសំភាសន៍ ។ បនាាប់ម្កកំណត់ធគ្នលធៅ, កំណត់ដងង, ទីតាំង, ផបងផចកជាម្កម្តូចៗ ជាបីម្កម្, ម្ួយ
ម្កម្ម្តូវសំភាសន៍ ឲបាន៤នាក់ ែូធចនុះសរបគឺ ១២នាក់ កនុងការម្បម្ូលទិននន័យ ពីអ្នកលក់ និង អ្នកទទួលទាន
(អ្នកធែើរែបារ) ។
៣.២ ការចុះធ្វើសកម្មភាព
ធៅដងងទី ២០ ផខ្កញ្ញា ឆ្ាំ២០១៩, ម្កម្ធយើងបានចុះធៅម្សង់ម្តិធៅតាម្ទីតាំងផែលបានធៅ ។ ែំបូងធ ើយ
ម្កម្ម្ួយកនុងចំធណាម្ម្កម្ទាំងបីម្ិនទទួលបានការធជាគជ័យ ធៅកនុងការសំភាសន៍ធ ើយ គឺការចូលរួម្សហ
ការពីសំណាក់អ្នកម្បកបអ្ជីវកម្ម ធ្វើធអាយម្កម្របស់ពួកធយើងបាក់ទឹកចិតតកនុងការម្សង់ម្តិម្ួយធនុះ ផតបញ្ញា
ទាំងអ្ស់នឹងម្ិនផម្នជាបញ្ញាធចាទសំរាប់ម្កម្របស់ធយើងធនាុះធទ។ ធៅដងងែផែលនឹងពួកធយើងបាន ពិភាកបា
គ្នាកនុងការរកែំធណាុះម្សាយងមី ធោយពួកធយើងគិតថ្នបញ្ញាទាំងអ្ស់ធនាុះអាចធកើតធ ើង ធោយសារផតការចុះ
ម្សង់ម្តិរបស់ពួកធយើងបានផបងផចកជាម្កម្តូចៗ (ខ្វុះតិចនិច) ផែលមានគ្នាផត២នាក់ក៏អាចបងកធអាយធកើត
ធៅជាការម្ិនទក ែូធចនុះធហើយពួកធយើងក៏សំធរចចិតតធម្ជើសយកដងងរធសៀល ធៅដងងបនាាប់ផែរជាដងងអាទិតបយធែើម្បបី
ចុះធ្វើការម្សង់ម្តិម្តងធទៀតផតជាម្កម្្ំវិញម្តង។ លុះដងងផសអកធ ើងរធសៀលធមា៉ាង១គត់ ម្ននឹងពួកធយើងចុះ
ធ្វើសកម្មភាព ធយើងបានម្បជំគ្នាម្បផហល ១៥នាទីធែើម្បបីម្បាប់ពីយទធសាស្រសតបនតិចបនតួច ែូចជាការពាក់កាត
របស់សាោបញ្ញាសាស្រសត ធអាយបានម្តឹម្ម្តូវ ធទាុះជាធៅកនុងសភាពផបបណាក៏ម្តូវនិយយសដីធអាយពិធរាុះ
នឹងែបារភាាប់ជាម្ួយសាាម្ញញឹម្ជានិចច។ ជាសំណាងម្កម្របស់ពួកធយើង ក៏បានជួបបងម្បសមាាក់ផែរជាអ្នក
លក់មានបទពិធសា្ន៍ជាធម្ចើនឆ្ាំ គ្នត់បានទទួលសាាគម្ន៍យ៉ាងកក់ធតា ជួយធឆ្ើយនឹងសំណួរតាំងពីធែើម្
រហូតែល់ចប់ ម្បកបធោយធសចកដីរីករាយ បានបធងកើតជាកំោំងចិតតែល់ម្កម្ធយើងខ្្ុំចង់បនតធៅធទៀត ធៅតាម្
អ្វីផែលពួកធយើងបានកំណត់ទក។ កនុងធពលចុះម្សង់ម្តិធនាុះ អ្វីផែលធ្វើធអាយពួកធយើងធ ើញធនាុះ ភាពសនិត
សាាលរវាងម្ិតតរួម្ម្កម្នឹងម្ិតតរួម្ម្កម្ ក៏ែូចជាមាចស់អាជីវកម្មែង តាម្រយៈការនិយយធលងជំគ្នា។ ពួកធយើង
បានធ្វើកិចចការទាំងអ្ស់បានយ៉ាងឆ្ប់រហ័សពីែបារម្ួយធៅែបារម្ួយ ពីកផន្ងអ្នកលក់ម្ួយធៅកផន្ងអ្នកលក់
ម្ួយធទៀត ជាពិធសសជាងធនុះធៅធទៀតធយើងមានការចូលរួម្ការម្សង់ម្តិពីម្សីដមា៉ាធ សីមាាក់ ផែលបង្ហាញពី
ចំណាប់អារម្មណ៍របស់គ្នត់ធៅធលើបញ្ញាចំណីអាហារធៅម្បធទសកម្ពុជា។ បនតពីការចុះម្សង់ម្តិរួចរាល់ធហើយ
11
ពួកធយើងក៏មានម្បជំម្ដងធទៀតពាក់ពធន័នឹងកិចចការង្ហរផែលពួកធយើងម្តូវធ្វើបនត ផតម្ននឹងចាប់ធែដើម្ម្បជំធនាុះ
ធយើងក៏បានញំធៅអាហារសាម្គគីធែើម្បបីបធងកើន ភាពជិតសនិទធធៅកនុងម្កម្ែងផែរ ។
ការប្បជុំប្ក្ុម
បឹងធកងកង១
បនាាប់ពីបទសំភាសន៍
កនុងែបារដងហួត, អ្តិងិជនរបស់ែបារ
ការធ្វើបទសំភាសន៍
សកម្មភាពជាម្កម្
ក្នុងផ្សារបឹងធក្ងក្ង
ការសហការចូលរួម្ពីអាជីករ
កនុងែបារដងហួត, បទសំភាសន៍ជាម្ួយ
ម្បធានម្គប់ម្គងែបារ
12
៤. វិធីា្េដកនុងការ្ាវ្ាវ
ធែើម្បបីបានទិននន័យជាក់ផសដង និង ផសវងយល់ពីឬសគល់ និងបញ្ញាពិតដនចំណីអាហារ ម្កម្របស់ពួកធយើងបាន
ធរៀបចំនូវយទធសាស្រសដជាក់ោក់ម្ួយ ម្ននឹងចាប់ធែដើម្ចុះធៅចំណុចធគ្នលធៅ ផែលម្តូវធ្វើការម្សង់ម្តិពី
សាធារណជន។ ការម្សង់ម្តិពីសាធារណៈជន ម្កម្ធយើងបានផចកធចញជាពីគឺម្កម្អ្នកលក់ និង ម្កម្អ្នក
ទទួលទាន ធែើម្បបីបំធពញនូវកម្ម្ងសំណួរដនការម្សាវម្ជាវមានលកខណៈម្តឹម្ម្តូវចបាស់ោស់ ។ ម្ួយវិញធទៀត
ម្កម្ធយើងក៏បានធម្តៀម្នូវសំភារៈ កនុងការសំភាសន៍មាន ែូចជា៖
- ទូរស័ពទដែ សម្មាប់ងតរូបនិងងតសធម្្ង
- កាតសិសបសដនសាកលវិទបាល័យបញ្ញាសាស្រសដ
- មានម្កោសសំណួរ យ៉ាងតិច ៨សន្ឹកកនុងម្ួយម្កម្
- មានការម្សុះម្សួលគ្នាធលើការទិញនូវកាែូ ឬ ទិញឥវា៉ាន់ធែើម្បបីតបនឹងការផង្ងអ្ំណរគណចំធពាុះការ
ែដល់បទសំភាសន៍
ការប្សង់មតិពីអ្នក្លក្់ និង អ្នក្ទទួលទាន
ម្កម្ធយើងបានផបងផចកការម្សង់ម្តិពីម្នសបសចំនួន ១២នាក់ ផែលកនុងធនាុះមាន អ្នកលក់ចំនួន ៦នាក់ និង អ្នក
ទទួលទាន (អ្នកធែើរែបារ) ចំនួន ៦នាក់ែងផែរ ។ តាម្រយៈការសំភាសន៍ធៅែបារម្តី ចំនួនបី និង ែបារទំធនើប
ចំនួន ៣កផន្ង។ ជាក់ផសដងការធែើរសំអ្នញ្ញាតពីសំណាក់អ្នកចូលរួម្មានែលលំបាកបនតិចែំបូងគឺម្ិនមាន ការ
ចូលរួម្ធោយការបែិធស្ពីចំនួនម្នសបស ៤នាក់ធៅតំបន់ទួលធគ្នក។ ធៅម្តង់ចំណុចធនុះពួកធយើងធ ើញថ្ន ធបើ
ធយើងចង់បានចំនួន ១២នាក់ ធនាុះធយើងអាចនឹងម្តូវជួបអ្នកបែិធស្ម្ួយធទវរជាពីរ យ៉ាងណាក៏ធោយ ការធែើរធ្វើ
សំភាសន៍ពីទីតាំងែបារ ក៏ម្តូវមានការម្ពម្ធពៀងកនុងការអ្នញ្ញាតធ្វើបទសំភាសន៍ែងផែរ ធបើម្ិនែូធចាាុះពួកធយើង
អាចនឹងជួបនូវធរឿងលអៗម្ិនខាន ។
4.1 ចំណាប់ អាមមណ៍ របស់ អ្នក្លក្់
ផ្សារទំន ើប អ៊ីអ ១៖ នោក យ ៉ែម រតនា, អា ុ ២៤ឆ្នំ, មា តួនាទី ជាអនកត្តួពិ ិសយតអាហារ (មា ត្រុក
កំន ើតនៅ នេតតកំពង់ចាម) ។
ឡាក់គីអ៊ិចនត្បរ ៍៖ បងត្រី នេង រីតា, អា ុ ២៦ឆ្នំ, មា នាទី ជាអនកនរៀបចំរតុក បា ន្វើ
ការនៅទីន េះបា រ ៈនពល ៩យេ, មា ទីលំនៅបចចុបសប ននៅទួលទំពូង ។
ថៃហួតបឹងនកងកងផ្លូវត្តរក់យផ្ែម៖ នោក ប៊ិ ្ីឡា , អា ុ ៣២ ឆ្នំ, មា តួនាទីជា ត្បធា
ត្គប់ត្គង, ន្វើការនៅទីន េះបា ៨ឆ្នំ, ទីលំនៅបចចុបសប ននៅឫរសសីយកវ ។
13
ធោក ជ ៉ែម រតនា បានែដល់ពត៌មានអ្ំពីការយល់ែឹងធលើបញ្ញាចំណីអាហារធោយធផ្កាតធៅធលើ សខ្ភាព និង អ្
នាម្័យម្តង់ចំណុចគួរឲកត់សំគ្នល់ែូចខាងធម្កាម្៖
- ការបរិធភាគចំណីអាហារណាផែលម្ិនហួសកំណត់កនុងការធម្បើម្បាស់
- ធជៀសវាងចំណីអាហារណាផែលម្ិនមានធម្បើសារធាតគីម្ីធម្ចើនហួសកំរិត
- គួរផតទទួលទានអាហារផែលែលិតធៅកនុងម្សក ជាពិធសសអាហារសរីរាងគ
- ម្តូវមានអ្នាម្័យកនុងការលក់និងចំអ្ិន
ធោកបានធលើកធទបបើងថ្ន អាហារសិរីរាងកនឹងអាហារផែលបាននាំចូល មានភាពខ្សគ្នាម្តង់ថ្នអាហារសិរីរាងគវា
មានតដម្្ដង្ជាង បផនតវាមានសារម្បធយជន៍ធម្ចើនែល់សខ្ភាព ។ ចំផនកអាហារផែលបាននាំចូលវិញ គឺជា
អាហារផែលមានតដម្្ទាបជាងឆ្ាយណាស់។ការបរិធភាគអាហារនិងធភសជជៈ ផែលបាននាំចូលធោយម្ិនបាន
ម្តួតពិនិតបយម្តឹម្ម្តូវធៅធលើគណភាពបងកនូវបញ្ញាែល់សខ្ភាពធពលធម្កាយៗធទៀត ។
បងម្សី ក្េង រីតា បានម្បាប់ឲែឹងថ្នការធម្ើលធៅធលើ
ចំណីអាហារផែលមានធៅសវតែិភាព សំខាន់គឺធផ្កាត
ធៅធលើការធវចខ្ចប់, ដងងែតកំណត់ធម្បើម្បាស់, សីតណា
ភាព, កផន្ងទកោក់ និង តាម្ម្បធភទអាហារ ធែបសងៗ
អាហារសិរីរាងគ ពិតជាលអសម្មាប់សខ្ភាព ចំណី
អាហារកនុងម្សក និងធម្តម្សក សំខាន់ធៅធលើគណ
ភាព អ្នាម្័យ ធហើយតដម្្សម្រម្បយ ធហើយតាម្រយៈ
ការកត់សំគ្នល់របស់គ្នត់ បានបញ្ញាក់ម្បាប់បផនែម្
រវាងបផន្សរីរាងគពិតម្បាកែធលើ ពណ៌ រូបរាង សំខាន់
ធពលផែលគ្នត់ទិញធហើយ ហូបធៅរស់ជាតិខ្សគ្នា
រវាងបផន្សរីរាងគ និងបផន្នាំចូល។ ធហើយធៅកនុង
ហាងម្តូវមានការធរៀបចំ និងម្តួតពិនិតបយ ការកំណត់
ធម្បើម្បាស់ និងការរកបាទក មានលកខណៈម្តឹម្ម្តូវធៅ
តាម្សដង់ោ ធានាទាំងគណភាពនិងតដម្្ែងផែរ។
តាម្រយៈម្តិធយបល់របស់ធោក រ៊ិ ធីឡា កនុងការ
ធម្ើលអាហារផែរមានសវតែិភាពគឺម្តូវធម្ើលធៅធលើការ
វិចខ្ចប់ អ្នាម្័យនិងសីតណាភាពសំរាប់រកបាទក ម្ិន
ខ្សពីម្តិរបស់អ្នកលក់ទាំងពីរខាងធលើធនាុះធទ។ ចំធពាុះ ក្ោរ ជ ៉ែម រតនា, Aeon 1
14
បងម្បសផ្កាល់គ្នត់ផតងផតទិញទាំងអាហារកនុងម្សកនិងធម្តម្សក បផនតអាហារកនុងម្សកធយើងពិបាក
កនុងការរកទិញបនតិច ធម្ពាុះថ្នែបារភាគធម្ចើននាំចូលផតអាហារធម្តម្សក។ គ្នត់បនតធទៀតថ្នធយើងអាច
សធងកតបានថ្នអាហារណាជាអាហារ
កនុងឬធម្តម្សកបានតាម្រយៈការចុះ
ធៅទិញែល់ការោាន ឬ ែបារមានកសិ
ោានផ្កាល់ខ្្ួន ធែើម្បបីទទួលបាននូវ ការ
ពិនិតបយម្តឹម្ម្តូវ និងការធជឿទកចិតតពី
សំណាក់អ្តិងិជន ក៏ែូចជាការធានា
នូវសខ្ភាព អ្នាម្័យែងផែរ។ ធម្ពាុះ
ធៅតាម្កសិោាន ធគមានការវាស់នូវ
សារធាតគីម្ីធោយធម្បើមា៉ាសីនសវ័យ
ម្បវតតិ ធម្ពាុះថ្នការសំអាតផតធលើរូបរាង
ខាងធម្តម្ិនអាចធានាធនាុះធទ។ ធបើ
ចង់បាននូវរសជាតិ លុះម្តាផតទិញ
បាននូវអាហារសរីរាងគ។ សម្មាប់រូប
ធោកផ្កាល់ ចំធពាុះចំណីអាហារផែល
ធោកទិញទទួ ទានគឺ ធោកទិញ
ទាំងពីរ ទាំងបផន្នាំចូល និង បផន្សរី
រាងគ។
ធោយសារបផន្សរីរាងគធៅមានកងវុះ
ខាតធលើការែគត់ែគង់ទីែបារ ឯបផន្នាំចូលទីណាក៏មានផតសំខាន់ធនាុះការោងសមាាត និង មានអ្នាម្័យ
ផែលអាចកាត់បនែយ ហនិភ័យបានខ្្ុះៗ ។
Team work,
Thai Huot BKK1
15
បងម្សី សុ៊ុំ ក្សីក្សស់ បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ធៅធលើ សវតែិភាពចំណីអាហារ គឺមានផតទិញធៅតាម្ែទុះ
អ្នកលក់តូចៗ ផែលយកម្កពីម្សកផម្សចំការពិតៗ។ សម្មាប់គ្នត់ចូលចិតតទាំងសរីរាងគនិងអាហារនាំចូល។
គ្នត់សមាាល់អាហារសរីរាងគធៅធលើបផន្ផែលម្ិនសូវលអ មានលកខណ:តូចៗម្ិនធថ្នលុះ ែូចរបស់បផន្នាំចូល
ធនាុះធទ។ អាហាសរីរាងគែដល់ធៅសខ្ភាពលអបផនដធយើងធៅផតធគចម្ិនែត ពីចំណីអាហាផែនាំចូលម្ក ធម្ពាុះ
វាមានលក់ធៅម្គប់ទីកផន្ងធទាុះែឹងក៏ធជៀសវាម្ិនែត។ មានអ្នកខ្្ុះម្បាប់គ្នត់ថ្ន ធបើចង់បានបផន្សរីរាងគអាច
រកបានធៅែបារទំធនើបតូចៗ ែូចជាែបារបផន្សរីរាងគ និង សាច់ម្តី មាន់ទាពីកនុងម្សក ផតធទាុះជាយ៉ាងណាក៏
ធយើងធៅម្ិនចបាស់ម្ួយរយភាគរយ ធម្ពាុះធពលខ្្ុះអ្នកលក់ក៏ទិញពីខាងធម្តម្កោយជាម្ួយផែរ (ម្ូយហាង
របស់គ្នត់បានម្បាប់គ្នត់)។ ចំធពាុះកផន្ងលក់របស់គ្នត់ គឺមានការទកោក់លអ ម្ិនមានសាច់ខ្ូចយកម្ក
ោក់លក់ោយធនាុះធទ ធហើយធយើងែឹងចបាស់ធហើយថ្នែបារម្តី អ្នាម្័យវាម្ិនសូវសាាតែូចធៅកនុងែបារទំធនើប
ធនាុះធទ។
ចំធពាុះ បងម្សី ភាវី វិញ អាហារផែលមានសវតែិភាពគឺមានផត អាហារផែលចំអ្ិនបានឆអិនលអ មានអ្នាម្័យ ម្តូត
ពិនិតបយបានម្តឹម្ម្តូវ។ សម្មាប់រូបគ្នត់ ោំបផន្ធៅែទុះខ្្ួនឯងម្ួយចំនួនែូចជា សាឡាត់ ជី នធនាង ធពៅ ម្បទាល
កនទុយម្កធពើ ធអាយផតអាចោំបាន គឺគ្នត់ោំទាំងអ្ស់ធោយោក់កនុងធែើង។ គ្នត់ម្ិនម្បកាន់ធលើអាហារនាំចូល
ធនាុះធទ គ្នត់ហូបទាំងបផន្សរីរាងគ និង នាំចូល។ គ្នត់អាចសំគ្នល់ធលើអាហារសិរីរាងគគឺធោយធម្ើលធលើបផន្ ផែ្
ធ ើ សាច់ ណាផែលអ្ត់លអ អ្ត់ម្សស់ តូចៗ គឺគ្នត់គិតថ្ននឹងម្ិនផម្នជាអាហារនាំចូលធទ។ គ្នត់បញ្ញាក់ម្បាប់
ថ្នសម្មាប់អ្នកផែលមានជីវភាព្ូធារគ្នត់មានលទធិភាពអាចធៅទិញធៅតាម្បណាាែបារទំធនើបធោយគ្នត់ធជឿ
ជាក់ថ្នបានរបស់លអម្សស់ ធោយមានម្ូយគ្នត់បាននិយយ។ ចំធពាុះការលក់ែូររបស់គ្នត់គឺ មានលកខណៈ
តូច ធម្ពាុះគ្នត់ម្ិនចូលចិតតកាលធស ធម្ពាុះមានបាត់នូវរសជាតិ ធ្វើធអាយខ្ូចគណភាពលក់ ធហើយអាចោច់ម្ូយ
ជាម្្បយម្គ្នត់អាចលក់អ្ស់ពី ១ធៅ២កបាល កនុង១ដងង។ ធយើងបានែឹងម្សាប់ធហើយតដម្្ធៅតាម្ែបារផតងមាន
ផ្សារត្តី ផ្សារនោ្ិញ្ញា ៖ បងត្រីរុ៊ុំ ត្រីត្ររ់ អា ុ២៤ឆ្នំ បចចុបសប ននៅជិតវតតរ សសំ
កុរល
ផ្សារទូលទំពូង៖ បងត្រី ភាវី អា ុ ៣៣ឆ្នំ, បចចុបសប ននៅបឹងត្តយបក
ផ្សារបឹងនកងកង៖ បងត្រី ត្រីនពត្ជ, អា ុ៣១ ឆ្នំ, ជាអាជីវករលក់ដូរនៅផ្សារ
ខាងនលើន េះជាង ៩ឆ្នំ
16
តដម្្្ូរដង្ជាងតដម្្ធៅតាម្ែបារទំធនើបអាម្ស័យធៅធលើការធចុះធម្ជើសធរីសធម្ើលទំនិញធោយខ្្ួនឯង ថ្នលអ រី
ម្ិនលអ។
ឯបងម្សី ក្សីក្េក្ែ វិញគ្នត់ផ្កាល់ចូលចិតត ចំណីអារហារផែលមានសវតែិភាព ផែលជាអារហារ បផន្សរីរាងគ ជា
ម្បធភទបផន្ោំែុះធៅកនុងម្សក ឬបផន្្ម្មជាតិ ម្ិនមានសារជាតិគីម្ី ពីធម្ពាុះវាបានែតល់នូវសវតែិភាព និងគណ
ភាពលអែល់សខ្ភាពែល់ ម្បា៉ាងវិញធទៀតធយើងមានលទធភាពកនុងទិញហូរជាម្បចាំដងងធទៀតែង ។ បផនតចំធពាុះ
អារហារផែលនាំចូលម្កពីធម្តម្សកធនាុះ មានអារហារម្ួយចំនួនផែលែទុកធៅធោយសារជាតិគីម្ីខ្ពស់ ធយើង
ពិបាកសំណត់សមាាល់ធទៀតែង។
ចំធពាុះការធរៀបចំធៅតូបលក់របស់គ្នត់គឺ មានការផបងផចកចបាស់ោស់លអ និងអ្នាម្័យសាាតធទៀត បផនតម្ិន
មានការវិចខ្ចប់លអែូចែបារទំធនើបធនាុះធទ ធហើយចំធពាុះបផន្ធនាុះធទៀតធសាតក៏គ្នានការោយលំធៅនឹងបផន្ែុះ
ែបសិតធនាុះផែរ។
4.2 ចំណាប់អារមមណ៍ របស់ អ្នក្ទទួលទាន
អ្នកម្សី ក្ែហាគា ក្រីសាសសន៍ស្នាន ជាជនជាត់មា៉ាធ សី គ្នត់ជាអ្តិងិជនរបស់ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១ កតាាផែលគ្នត់
ធពញចូលចិតតធៅទិញទំនិញធៅែបារទំធនើប ពីធម្ពាុះគ្នត់ធផ្កាតធៅសវតែិភាពចំណីអាហារជាចម្បបង។ ចំណី
អាហារផែលសំបូរធៅធោយសារធាតបំរង វីតាម្ីន វាជួយបំបនសខ្ភាព ធហើយវាអាចជាម្បភទអាហារម្កពី
•ផ្សារអ៊ីអ ១៖ អនកត្រី នជហាា ត្គីរសសរ ៍ស្នន អា ុ ៣៥ឆ្នំ ជាត្គូបនត្ងៀ បចចុបសប ន
នៅតានមៅ
•ផ្សារឡាក់អ៊ិចនត្បរ ៍៖ នោក នដវីត អា ុ ៣០ឆ្នំ, បចចុបសប ននៅ ទួលទំពូង
•ផ្សារថៃហួត៖ នោក ជារុីណា អា ុ ៣២ឆ្នំ, ជាវិរវករ ររ់នៅទីត្កុងភ្នំនពញ
ផ្សារទំន ើប
•ផ្សារទួលទំពូង៖ បងត្រី លីណា អា ុ ២៩ឆ្នំ បចចុបសប ននៅម្ុំទួលទំពូង
•ផ្សារបឹងនកងកង៖ បងត្រីេំ ត្រីគុ អា ុ២៤ឆ្នំ បចចុបសប ននៅរ្កាតត់បឹងនកងកង ១
•ផ្សារនោ្ិញ្ញា ៖ កញ្ញា រុ៊ុំ ជ័ ត្រីមុី អា ុ២៣បចចុបសប ននៅម្ុំបឹងទំពុ
ផ្សារត្តី
17
ម្គប់តំបន់ទាំងកនុង និងធម្តម្សក។ អាហារែលែដល់សខ្ភាពគឺជាចំណីអាហារផែលម្ិនមានែទុកនូវសាជាតិ
គីម្ី ជាម្បធភទោំែុះផបប្ម្មជាតិ ធម្បើជី្ម្មជាតិ ម្ិនធម្បើថ្នាំសំោប់លអិតផែលអាចបងកធម្គ្នុះថ្នាក់ែល់អ្នក
ទទួលទាន។ ទាក់ទិននឹងអ្នាម្័យគឺជាផែនកម្ួយែ៏សំខាន់ ែូចជាការធរៀបចំទកោក់បានលអ ធៅតាម្សដង់ោ
និងសាាតជានិចច។
ធោក ក្េវីត បានែដល់ម្តិធលើ សវតែិភាពចំណីអាហារគឺ ធផ្កាតធៅអាហារសរីរាងគ វាមានទាំងនាំចូល និង ធៅ
ម្កងែងផែរ ។ បផនតចំណីអាហារទាំងធនាុះបានម្តូវផតឆ្ងកាត់ការម្តួតពិនិតបយនូវសារធាតគីម្ីជាម្នសិនម្ន
នឹងចូលលក់កនុងទីែបារ។ រូបធោកអាចផបងផចក និង សាាល់ពីបផន្សរីរាងគបានចបាស់ ធោយសារផតរូបធោក
ចូលចិតតទទួលទានបផន្សរីរាងគ ែូចធនុះធទើបធោកអាចសាាល់បផន្ផែលម្ិនផម្នលកខណៈជា្ម្មជាតិ (បផន្
ផែលមានសារធាតគីម្ី) ។ ម្ួយវិញធទៀត អាហារសរីរាងគ ផែលនាំចូលម្កពីបរធទសបញ្ញាក់ពី កាលបរិធចេទែត
កំណត់ចបាស់ោស់។ ជាម្ួយនឹង ធសាភ័ណភាព នឹងការធរៀបចំកនុងហាងផែលធ្វើធអាយគ្នត់ចូលចិតតទិញ
អាហារធៅែបារទំធនើបផែលែដល់នូវភាពង្ហយម្សួលនឹងអ្នាម្័យ។
ធោក ជា សុីណា ជាអ្តិងិជនម្បចាំែបារដងហួតបានផចករំផ កនូវបទពិធសា្ន៍ខ្្ុះៗចំធពាុះបញ្ញាចំណីអាហារ
រូបធោកគ្នំម្ទនូវអាហារកនុងម្សកពិធសសគឺ បផន្ម្តីសាច់ផែលោំជាលកខណៈសរីរាងគ ផតធពលខ្្ុះអាហារកនុង
ម្សកម្ិនមានទីែបារទូ ំទូោយ និងម្ិនអាចែគត់ែគង់ធៅតាម្តំរូវការរបស់ម្បជាជនរួម្ទាំងរូបធោកែង ផែល
ធពលខ្្ុះគ្នត់ក៏ម្ិនអាចធជៀសពីអាហារម្តីសាច់ របផន្ផែលនាំចូលបានធ ើយ ធម្ពាុះគ្នានជំធរីស។ ចំធពាុះ
អាហារផែលមានអ្នាម្័យវិញគិតធផ្កាតធៅធលើការវិចខ្ចប់បានលអ ការធរៀបចំទកោក់ ធៅកនុង សីតណាភាព ម្តឹម្
ម្តូវ ការធរៀបចំធសាភ័ណភាព ធអាយមានភាពទាក់ទាញ ផែលធ្វើឲបយអ្នកចង់ទិញចង់បាន ។
បងម្សី លីណា ជាអ្តិងិជន (អ្នកទិញទំនិញ) បានធលើលធ ើងថ្នម្ិនថ្នែបារទំធនើប ែបារម្តី្ម្មតា រឺែបារណា
ណាធទ បផន្ ម្តី សាច់ សទធសឹងផតមានែទុកនូវសារធាតគីម្ីទាំងអ្ស់។ បផនតគ្នត់ធជឿថ្នធបើធយើងមានផម្សចំការ
រឺែីទំធនរធៅធខ្តតធហើយធ្វើការោំែុះសម្មាប់ហួបខ្្ួនឯងធនាុះធទើបលអ និង មានសវតែិភាព។ ធហើយម្បា៉ាងធទៀត
គ្នត់យល់ថ្នការធៅទិញអាហារ ពីអ្នកលក់ែូរបផន្បង្ហារខាាតតូច ភាគធម្ចើនពួកគ្នត់ធបុះពីែទុះខ្្ួនឯង ធនាុះក៏ជា
អាហារអាចមានសវតែិភាពផែរជានង។ គ្នត់បានធរៀបរាប់ធទៀតថ្នចំធពាុះម្បធភទអាហារសរីរាងគនិងអាហារនាំ
ចូល មានរូបរាងនិងពណ៌ខ្សៗគ្នា។ ម្ិនផតបធណា្ណុះ គ្នត់សងកត់្ងន់ថ្នការនាំចូលពីបណាាម្បធទសជិតខាង
ជាអ្វីផែលធយើងម្ិនអាចខ្វុះបាន ធម្ពាុះផតអាហារធៅកនុងម្សកម្ិនអាចែគត់ែគង់ធៅនឹងតម្ម្ូវការធឆ្ើយតប។ ជា
ចងធម្កាយគ្នត់បានធលើកទឹកចិតតថ្ន ងវីតបបិតផតធសាភ័ណភាពធៅកនុងែបារម្តីទួលទំពូងម្ិនសូវសាាត ផតធបើធយើង
ធចុះពិនិតបយធម្ើលបផន្ ផែ្ធ ើ ធអាយបានម្តឹម្ម្តូវធៅធលើគណភាព និងសវតតិភាពរបស់វាម្ិនចាញ់ែបារទំធនើប
ធនាុះធទ ជាពិធសសគឺតដម្្។
18
ចំធពាុះម្តិធយបលផ្កាល់របស់បងម្សី ខំ ក្សីរុន ជាអ្តិងិជន ផែលផតងផតចូលចិតតម្កទិញបផន្ និងផែ្ធ ើ
ធៅែបារបឹងធកងកង បាននិយយម្បាប់ម្កម្ធយើងថ្ន អារហារផែលមានសវតែិភាព ជាម្បធភទ អាហារបផន្ និង
ផែ្ធ ើសរីរាងគ ផែលបានោំែុះធៅកនុងម្សក ធោយធម្បើជី្ម្មជាតិ )ជីោម្កសតវ(ម្ិនធម្បើម្បាស់សារធាតគី
កភាគធម្ចើនម្ិនសូវមានជាតិគីម្ីខ្ពស់ធពកធនាុះធទ ធហើយភាគធម្ចើនវាមានម្ី។ បផន្ផែលោំែុះកនុងម្ស សវតែិ
ភាព និងមានគណភាពលអ ម្ិនែូចជាបផន្ និងផែ្ធ ើផែលនាំចូលពីធម្តម្សកធនាុះធ ើយ។ គ្នត់បានម្បាប់
ធទៀតថ្នបផន្ផែលនាំចូលទាំងធនាុះ ែទុកធៅធោយសារជាតិគីម្ីធម្ចើន ធែើម្បបីរកបានូវភាពធែើម្ និងរកបាទកបាន
យូរ ។ តាម្ការយល់ធ ើញរបស់គ្នត់ គ្នត់ធម្ើលធ ើញថ្ន ការធរៀបចំជាទូធៅធៅែបារបឹងធកងកង ម្ិនមានការ
វិចខ្ចប់ឲបយបានលអ និង ពំសូវមាន អ្នាម្័យលអយ៉ាងណាក៏ធោយ ធបើធយើងធម្បៀបធ្ៀបធៅនឹងការធរៀបចំធៅតាម្
បណាារែបារទំធនើប ផតវាមានសវតែិភាពជាង។
ចំធពាុះការបធញ្ចញម្តិចងធម្កាយរបស់កញ្ញា ែ័ ក្សីមុី ផែលជាអ្តិងិជនម្បចាំ ធៅែបារធពា្ិញ្ញានធនាុះផ្កាល់
បានធលើកធ ើងថ្ន សវតែិភាពចំណីអាហារ គឺសែិតធៅធលើ ការធៅទិញធៅផ្កាល់កសិោានឫ ចំការផ្កាល់ ឬការ
ទិញពីអ្នកលក់រាយរងតូចៗ ែូចជារបស់កំបិចកំបក មាន ជី ម្តកូន ែទី ជាធែើម្ វាម្តូវបានោំធោយផ្កាល់ពីអ្នក
លក់។ អាហារសរីរាងគនិងអាហារនាំចូលមានលកខណ:ខ្សគ្នា ទាំងទំហំ រូបរាង និងពណ៌សម្បបុរ។ គ្នត់បផនែម្
ធទៀតថ្ន អាហារសរីរាងគែតល់ធអាយធយើង នូវសខ្ភាពលអ និង ធជៀសឆ្ាយពីជំងឺធែបសងៗ។ ចំផណកឯការទិញ
និង ការទិញចំណីអាហារនាំចូលពីម្បធទសខាងធម្តវិញ គ្នត់យល់ថ្នម្កពីធយើង គ្នានជំធរីសអ្វីធែបសងធហើយក៏
ម្ិនមានធ ើញការនាំយកអាហាកនុងម្សកម្កលក់ធម្ចើនផែរ។ ជាចងធម្កាយគ្នត់បនតថ្ន ធៅកនុងែបាម្តី ធពា្ិ
ញ្ញានធនុះ ការធរៀបចំទកោក់អ្នាម្័យគឺម្ិនសូវបានលអបនាាធនាុះធទ ធម្ពាុះវាម្ិនផម្នជាែបារទំធនើប បផនតក៏ម្ិន
មានការលក់នួវរបស់ផែរមានែបសិតឫខ្ូចធនាុះធទ ។
19
៥. សេចកដីេៃនិដ្ឋាៃ
តាម្លទធែលដនការម្សាវម្ជាវបានបង្ហាញថ្ន ធបើធទាុះបីជារាជរោាភិបាលកម្ពុជាខ្ិតខ្ំម្បឹងផម្បងោក់ជា
យទធសាស្រសតចតធកាណ កនុងការធលើកសទួយវិស័យកសិកម្ម ជាវិស័យចម្បបង យ៉ាងណាក៏ធោយ បផនតការនាំ
ចូលវិស័យកសិកម្មពីបណាាលម្បធទសជាធម្ចើនែូចជា ម្បធទសដង, ធវៀតណាម្, កូធរ៉ ជាធែើម្ នូវបផន្ផែ្
ធ ើម្សស់ និង បផន្ផែ្ធ ើផែលមានការផកដចនរួចធហើយ បាននាំចូលម្កកម្ពុជាយ៉ាងគំហក ផែលមាន
ការែទុកធៅសារជាតិគីម្ីកម្ម្ិតទាប និងខ្ពស់ ជាធែើម្ ធោយកងវុះភាពយកចិតតទកោក់, ការធ្វស
ម្បផហស ឬការម្បម្ពឹតតអ្ំធពើពករលួយរបស់ម្ស្រនតីជំនាញកាន់តងម្តូតាម្ម្ចកម្ពំផែនម្ួយចំនួនផែល ូប
ិតជាម្ួយ មួញកណាាលទមាលក់កសិែលរបស់ម្បជាករកនុងតដម្្ធថ្នក, ម្ិនមានការយកចិតតទកោក់
ធលើកកំពស់ម្បជាជនកនុងការោំបផន្សរីរាងគ, ម្បជាកសិករផែលម្ិនទាន់មានការយល់ែឹងពីហានិភ័យ
ខ្ពស់ធលើការធម្បើម្បាស់ជីគីម្ីជាធែើម្ ក៏ែូចជាធលើការម្តួតពិនិតបយចំធពាុះចំណីអារហារផែលខ្ូចគណភាព
ឬែទុកសារជាតិគីម្ីមានកម្ម្ិតខ្ពស់ធនាុះ ផែលបធណាាយឲបយមានការនាំចូល ផែលជាបញ្ញាបុះែល់សខ្
ភាពរបស់ម្បជាពលរែឋកម្ពុជា ធសទើរទូទាំងម្បធទសរហូតម្កែល់ធពលបចចុបបបននធនុះ។
20
៦. អៃុាេៃ៍សលើ្បធាៃបទ
ធយងធៅតាម្ការបកម្សាយអ្ំពីម្បធានបទ ម្កម្ពួកធយើងផែលបានចុះធៅផ្កាល់ធែើម្បបីទទួលបានទិននន័យជាក់
ោក់ ការម្សាវម្ជាវ ការពិភាកបា ការសាកសួរធយបល់ ពីអាជីវករធៅកនុងែបារទំធនើប និង ែបារម្តី ម្ពម្ទាំងអ្តិងិ
ជនផែលធៅទីធនាុះផ្កាល់ផតម្ដង។ តាម្រយៈទិននន័យបានបញ្ញាក់ថ្ន ទាំងអាជីវករ និង អ្នកទទួលទានមានការយល់
ែឹងអ្ំពីសវតែិភាពចំណីអាហារផែលពួកគ្នត់ធលើកធ ើងអ្ំពីការរកបាអ្នាម្័យ និង រកបារនូវគណភាព។ បញ្ញាចំណី
អាហារកនុងម្សកគឺជាបញ្ញាចម្បបង ផែលធយើងម្ិនអាច រធអាបដែធម្ើលរំលងបានធ ើយ ពីធម្ពាុះម្នសបសរស់ធៅ
បានធោយសារ «ធសបបៀងអាហារ» បផនតវាម្តូវផតសែិតធម្កាម្នាយកោានម្តួតពិនិតបយចំណីអាហារ ។ ែូធចនុះតាម្ការ
ចូលរួម្ម្បឹកបារធយបល់ពីអ្នកអ្តីតម្ស្រនដីម្កសួងសខាភិបាលបានឲបយម្បាប់ឲបយែឹង ពីរចនាសម្ព័នធដនទម្ម្ង់ធលើអ្នក
ពាក់ព័នធធលើបញ្ញាចំណីអាហារផែលសែិតធៅធម្កាម្ម្កសួងមានែូចតធៅ៖
ក្រសួងសុខាភិបាល
នាយកដ្ឋានឳសថ ចំណីអាហារ គ្រឿងបរិក្ខា
គេទាយ និងគ្រឿងសម្អាង
នាយកដ្ឋាន
គ ើឳសថ
នាយកដ្ឋានគ ើចំណី
អាហារ
្បគេទចំណី
អាហារ្សស់
កម្មកុង្រូ ចុុះតាម្ផ្ាារ្រួរេិនិរាយ
តាម្ផ្ាារ ម្នម្នទីរេិគោធន៍្រឹម្្រូវ
(Laboratory)(្កសួងពាណិជ្ជកម្ម)
នាយកដ្ឋានគ ើចំណី
អាហារឆ្អិន
សម្រម្ ចុុះ្រួរេនិរាយអនាម្័យតាម្ គោជ្នីដ្ឋាន
កំរិរសដង់ដ្ ISO (ឧបសម្ព័នទី១)
21
ែូចធនុះ បញ្ញាចំណីអាហារ ម្កសួងផបងផចកជាពីរគឺ ធលើអាហារចំអ្ិនធហើយ និង ចំណីអាហារម្សស់។ ចំធពាុះ
ចំណីអាហារផែលចំអ្ិនធហើយ គឺម្កសួងមាននាយកោានម្ួយផែលម្តួតពិនិតបយធលើអ្នាម្័យធៅ តាម្ហាង និង
ធភាជនីោានធែើម្បបីធានានូវសវតែិភាពអ្នកទទួលទាន ក៏ែូចជាម្បជាពលរែឋមានការយល់ ែឹងខ្ពង់សម្មាប់សខ្
ភាព ជាពិធសសសម្មាប់មាចស់ហាងែងផែរ ម្ិនែូធចាាុះម្កសួងមានវិធានការផ្កកពិន័យ ឬបិទអាជីវកម្មម្បសិនធបើ
រកធ ើញមានការធលមើសអ្ំពីម្បកាស។ យ៉ាងណាម្ិញ, ចំធពាុះចំណីអាហារម្បធភទម្សស់ គឺសែិតធៅធម្កាម្ការ
ម្តួតពិនិតបយរបស់នាយកោានកម្មកងម្តូល ផែលនាយកោានមានម្នទីរពិធសា្ន៍កនុងការម្តួតពិនិតបយរកនូវសារ
ធាតគីម្ីធលើសកំរិត ឬផែលបងករឲបយមានធម្គ្នុះថ្នាក់ ជាធែើម្។ យ៉ាងណាការែគត់ែគង់ចំណីអាហារសាច់ម្សស់ធៅ
កនុងម្សកម្ិនទាន់ធឆ្ើយតបនឹងទីែបារធៅធ ើយ ធបើធម្បៀបធ្ៀបធៅនឹងម្បធភទអាហារផែលនាំចូល ឬអាហារ
បផន្ផែលពធន្ឿនធលើែលិតែលដនការបណ្ដុះតាម្ជីគីម្ី។ ចំផណកឯម្បធភទអាហារសរីរាងគ គឺម្ិនទាន់ែលិត
តាម្តំរូវការ ធហតែូចធនុះ ការែគត់ែគង់ធៅមានកម្ម្ិតធៅធ ើយ ធបើធ្ៀបធៅនឹងការម្បកួតម្បផជងការហូរចូលពី
ខាងធម្តម្សក អ្វីផែលជាបញ្ញាធចាទ ធនាុះគឺការែលិតម្ិនមានលកខណៈទូ ំទូោយ ផែលជាធហតនាំឲបយតដម្្
ម្ិនអាចទទួលយកបានពីសំណាក់អ្នកទទួលទាន។ ជាឧទាហរណ័៖ បផន្ដសពនាំចូល ១គី ូ ៤,០០០ធរៀល ឯ
បផន្ដសព សរីរាងគមានតដម្្កប់ ពីចធនាលុះ ៨,០០០ - ១០,០០០ធរៀល កនុងម្ួយគី ូ។ ធនុះ ផែរជាធហតនាំធអាយមាន
ការនាំចូលចំណីអាហារ ពីម្បធទសជិតខាងមានធៅកំធណើនធកើនធ ើងជាលំោប់។ ធហតែូចធនុះធហើយធៅកនុង
នាម្ធយើង គឺជាពលរែឋផខ្មរធយើងម្តូវផតគ្នំម្ទរែល់ យទធសាស្រសតអ្ភិវឌបឍន៍របស់រាជរោាភិបាលកម្ពុជាធៅធលើវិស័
យកសិកម្មតាម្ផបបសរីរាងគ តាម្រយៈកម្មវិ្ីការបធងកើតែលិតភាព កសិកម្ម ែូចជាការធ្វើអាជីវកម្មខាាតតូច
ធហើយមានជំនួយពីអ្ងគការរបស់ម្បជាជនអាធម្រិច (USIAD) គឺការែដល់កម្ចីខាាតតូច (SHE Investments) ធលើ
អាជីវកម្មសរីរាងគខាាតតូចជាធម្ចើន។ ធហើយធគ្នលបំណងផែលសំខាន់បំែត ធនាុះគឺគ្នំម្ទការកាត់បនែយធលើកងវុះ
អាហាររូបតែម្ភឲបយបានពាក់កណាាលដនអ្នកកខ្វុះអាហារ ធែើម្បបីសធម្ម្ចធអាយបាននូវការធម្បើម្បាស់យទធសាស្រសដ
ផែលម្បកបធោយចីរភាពដន្នធានបរិសាានរបស់រាជរោាភិបាល។ ែូចធនុះធហើយធែើម្បបីធានាការពារ កំធអាយ
មានការនាំចូលចំណីអាហារពីរខាងធម្តម្សកធម្ចើនហួសម្បមាណ ធយើងទាំងអ្ស់គ្នាម្តូវផតធរៀនយល់ែឹងពី
ម្បធភទ និង ម្បភពអាហារផែលនាំចូលម្ក ក៏ែូចជារធបៀបោំរបស់ធគធអាយបានចបាស់ោស់ ម្ននឹងទិញយក
ម្កលក់បនត ឬទទួលទាន។ ធហើយធយើងគម្បបីធគ្នរពតាម្អ្នសាសន៍របស់រោាភិបាលផែលបានធរៀបរាប់ខាងធលើ
ទាំងដែគូរសហការែូចជាអាជីវកម្ម កសិករ មួញកណាាល គួរគិតគូរពីសវតែិភាពចំណីអាហារឲបយជាអាទិភាព
ម្ននឹងោក់លក់ ឬនាំចូល ទាំងដែគូរសហការពីរ រាជរោាភិបាល អាជីវករ កសិករ មួញ ម្បជាជន ក៏ែូចជា អ្ងគ
ការកនុង និង ធម្តរោាភិបាល ពម្ងឹងបាននូវវិស័យកសិែលផែលនាំម្កនូវ សខ្ភាព សវតែិភាព អ្នាម្័យ អាច
ទទួល សខ្ភាពលអ, ធពលម្បជាជន មានសខ្ភាពលអ មាាក់ៗ អាចជា្នធានធពញធោយកមាលំងកាយមាំម្ួន ជួយ
22
អ្ភិវឌបឍន៍ជាតិបានលអម្បធសើរ ធោយភាពសំបបបូរសបបាយ និងសខ្ែម្រម្នា។ ធនុះធហើយជាការចូលរួម្អ្ភិវឌបឍន៍
ម្បធទសផែលនាំម្កនូវសខ្សនតិភាព ជូនម្បជាជន និង ម្បធទសជាតិ ទទួលបានការរីកចធម្ម្ើនពិតម្បាកែ ។
23
៧. ឯការសោង
ម្កសួងសិខាភិបាល ២០១៩
http://moh.gov.kh/?lang=en
នាយកោានឧសង ចំណីអាហារ បរិកាាធពទបយ និងធម្គឿងសមាាង ©២០១៧-២០១៨
https://www.ddfcambodia.com/
សវតតិភាពចំណីអាហារនិងកសិកម្មធៅកម្ពុជា
https://www.usaid.gov/cambodia/agriculture-and-food-security
ែបារទំធនើបដងហួត, ២០០៧, បឹងធកងកង
https://www.thaihuot.com/
ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១, ២០១៩, ទធន្បាសាក់
http://aeoncambodia.com/
ែបារទំធនើបឡាក់គីអ្៊៊ិចធម្បសន៍, ២០១៣, វាលវង់
https://www.yourphnompenh.com/lucky-supermarket-city-mall-shopping-center/
SHE Investments
https://www.facebook.com/pg/sheinvestments/about/?ref=page_internal
USAID Cambodia
https://www.facebook.com/USAIDCambodia/
24
៨. ឯការបញ្ចូលបថ្ៃែម្
៨.១ ទម្ម្ង់កម្ម្ងសំណួរ
សំណួ រសម្រាប់ស្សង់មតិ
ផ្នែកទី ១: ជីវប្រវត្តិ
1. ការណណនាខ្លួន
ឈ្ម ោះ: ______________________ ឈេទ: ______ អាយុ:_____
អាស័យដ្ឋា នបច្ចុបបនន: __________________________________
2. អ្នកម្រតូវសំភាសន៍ជាអ្នកណា?
 អ្នកលក់ លក់បានបុន្មម នឆ្ន ំ:______________
 អ្នកឈម្របើម្របាស់ មុខរបរ: _________________
3. ឈៅផ្សារមួយណា?
 ផ្សារម្រតី:________________  ទំឈនើប:___________________
 ផ្សារម្រតី:________________  ទំឈនើប:___________________
ផ្នែកទី ២: សុខភាព
4. ឈតើអ្នកអាច្ម្របាប់/ណណន្មំខ្ុំបនតិច្ អ្ំពីច្ំណី សុវតថិភាព?
5. ឈតើម្របឈេទច្ំណី អាហារមួយណាណែលអ្នកច្ូលច្ិតតទិញ?
 សរីរាងគ/អាហារកនុងស្សុក  អាហារន្មំច្ូល
6. ឈតើអ្នកម្របាប់បនតិច្បានឈទពីភាពខុសគ្នន រវាងម្របឈេទអាហារ សរីរាងគ និងអាហារន្មំច្ូល?
សរីរាងគ:
25
ន្មំច្ូល:
7. ឈេតុអ្វីបានជាអ្នកច្ូលច្ិតតទទួលទានអាហារសរីរាងគ?
 ផ្សដល់នូវសុខភាព  ានលទធភាព
 អ្នកលក់ណណន្មំ
មតិឈផ្សេងៗ:
8. ឈេតុអ្វីបានជាអ្នកច្ូលច្ិតតអាហារន្មំច្ូល?
 តម្មៃមិនម្លៃ  ានម្ររប់ទីកណនៃង
 គ្នម នជំឈរើសឈផ្សេង (ឈពញនិយម)
មតិឈផ្សេងៗ:
ផ្នែកទី ៣: អនាម័យ
9. ឈតើអ្នកយល់ែឹងខៃោះៗ អ្ំពីសដង់ដ្ឋច្ំណី អាហារណែរឬឈទ?  ែឹង  អ្ត់ឈទ
10. ឈតើអ្នកានអ្នកពិនិតយឈមើលឈលើរុណភាពច្ំណី អាហារណែរឬឈទ?
 ាន  អ្ត់ឈទ
11. ការណសវងយល់ឈដ្ឋយខៃួនឯង:
a. ការឈរៀបច្ំអាហារណបងណច្កច្ាស់លាស់ :  លអ  មិនលអ
b.ស្អអ ត និង ានអ្ន្មម័យ :  ស្អអ ត  មិនស្អអ ត
c. ានលាយឡំនឹងអាហារែុោះផ្សេិត :  ាន  អ្ត់ានឈទ
ខ្ុំយល់ម្រពម, និងឯកភាពរាល់ពត៌ានលមអិតខាងឈលើ ឈែើមបីជាជំនួយសមាប់ការឈ្វើការសិការ
ស្ស្អវម្រជាវឈលើម្របធានបទ៖ «បញ្ហា ច្ំណី អាហារកនុងម្របឈទសកមពុជា» របស់និសេិតស្អលាបញ្ហា
ស្អស្រ្ស្អដ ។
26
េតថឈលខាម្នអ្នកច្ូលរួមសម្រាប់ការស្ស្អវម្រជាវ
----------------------------------------- ----------------
ឈ្ម ោះអ្នកច្ូលរួម កាលបរិឈច្េទ
េតថឈលខាម្នអ្នកសិកាស្ស្អវម្រជាវ, និសេិតស្អលាបញ្ហា ស្អស្រ្សដ:
_______________________________
ខ្ុំឈជឿជាក់ថាអ្នកច្ូលរួមបានផ្សតល់ការយល់ម្រពមជាព័ត៌ានឈែើមបីច្ូលរួមកនុងការសិកាឈនោះ។
------------------------------------------ ----------------------
េតថឈលខាម្នអ្នកស្ស្អវម្រជាវ កាលបរិឈច្េទ
27
៨.២ កម្ម្ងឯកសារម្តិពីការធ្វើបទសំភាសន៍
Sīla Samādhi Paññā
Group 2: Topic
FOOD ISSUE IN CAMBODIA
3
CONTENT
............................................................................................................................... 1
Preface ................................................................................................................. 4
Appreciation ....................................................................................................... 5
1. Introduction.................................................................................................... 6
2. A Reason of Choosing Locations for a Research.................................... 8
3. Action Plans.................................................................................................... 9
Team Meeting................................................................................................10
Interview.........................................................................................................10
BKK 1 Local Market.....................................................................................10
4. Terminology of Research...........................................................................11
4.1 Vendor's Biography and Expressions.....................................................11
4.1 Consumers’ Biography and Expressions...............................................15
5. Conclusion....................................................................................................18
6. Recommendation ........................................................................................19
7. References....................................................................................................22
8. Annex............................................................................................................23
8.1 Sample of Survey.......................................................................................23
8.2 Document files of Interviewee ...............................................................25
4
Preface
This research book was co-authored by Paññāsāstra University students of group 2
in the evening shift, which taught by Dr. Kol Peng, and other professors and assistants,
such as Teacher Ken Horn, Meas Sinan, Kol Pheng Vattana, Koum Sopheap, Meas
Savorn and many others whom not mentioned here. In this research, the topic "Food
Issue in Cambodia" is a hot topic that current public is concerned the most and is
becoming controversial among consumers and suppliers. Meanwhile, our team is
luckily withdrawn to this topic research and it provokes to find the root with its
solution on this recent issue.
At this point, while, you’re holding this book, you will find the part of its cause and
some solutions, they can be keys to reflect on the food problems of our stage, yet
they can also be the keys to reflect your current scenario that you may require to do
a research as well. There are more questions you may find and question yourself to
keep learning more in order to help with your research and find better solutions that
is more important for consumers and Cambodians for a better lifestyle in their
consumption in the future.
Last but not least, we do apologize for any shortcomings such as typos, any errors, or
any missing point that may occur during our research in this book due to unfavorable
timing (short term) in this two-month course. However, our team is also happy to
receive any feedback from you to fulfill in the gaps that you may do it better for your
own paper research.
Phnom Penh, Monday, 16th
September, 2019
Prepared by Group 2
5
Appreciation
First of all, we would like to thank this Personal Growth and Development Class which taught by
many professors to sharpen students' mindset as well as teaching us to have a specific goal, to gain
wisdom in order to be responsible and to live a meaningfully life. Furthermore, we are excited to do a
research on a topic of “Food Issue in Cambodia". We were originally and individually anxious and
unsure about the causes, but did not know where to hear from only the understanding of problems
without a solution. Neither knowing where to find or to be discussed. By the experience of studying and
surveying from the previous classes with our lecturer Kasumi on learning research, taking action of
surveying women workers and another class with lecturer Rachael Barat of Research paper which
gave us more comprehensive handing on this Food Issue research much better. This is a crucial excellency
of our lecturers whom already guided us a terminology to do a proper research that pushes us to another
better research in this food problems in Cambodia. More or less within our work, we do hope that
young generation may find this book as a reference for their research. At least, they know where to get,
and to go, especially, the directing point of our guidelines here. Based on this research, our group
successfully have a completion on both survey and individual observation on the issue. We do appreciate
all participants such as interviewees including consumers, shoppers, employees and small shop owners
those who have given us the precise opinions on the food safety independently. Without their
participation, we could not get the date or real problems that can stop the controversy instead the core
understanding solutions. Learning from this food issue, it also helps us to be responsible people on our
own actions that may cause to others. For instance, if we are lacking of food hygiene it may infect other
gems or bacteria in our living cost such as health problem and so on... By doing this research, it teaches
us a lot that we have found it a wonderful class in order to build our personality within responsibility
plus we may not bias by our own concerns. In reality, we may require to do including interviewing people,
understanding their concerns, finding process of the government on health department works, check
and research on the issue solution find success. In particular, we would like to thank the participants for
the interview as mentioned in the article. However, we could not pay our gratitude enough to the
professors, and teachers for their efforts to bring us fruitful outcomes. Discovering the experience and
the common purpose is to become a socially responsible person.
Through a study of this topic, we have made awareness on food, preserving health benefits as well as
understanding the food safety as well. Although the solution is not yet covered in this book, at least, we
are caution in order to avoiding and preparing for more profitable businesses in the future. Human beings
with a happy lifestyle require healthy, healthy on good safety food, good safety food is from all of us care
about organic food, natural fertilizer in plantation when we all healthy, we do more productivity, it
produce the harmonious in our society, this is the fact that development of a country need healthy
people because of healthy people may produce more productivities.
Lastly, we are profoundly felt-hearted for this Personal Growth and Development class, a special thanks
to all lecturers and professors in this class that lead us to fulfill our mindset and grow us to be intelligent.
We don’t just learn to see the problems but we firmly learn to take actions upon it. This is where we
stand, at the right direction. We are proud of having PG class.
6
1. Introduction
Food safety in Cambodia is a concern for the general populations in developing countries. Having
a healthy diet and food hygiene must be taken care of, this is one fundamental that we should
not have missed, because our physicality brings us strength and wisdom, when the body is weak
the brain is not working too. Both require to work together which empowers humans to have
enough stability to take actions. When a country within healthy people, the improvement and
the development of the country can be settled down as well. Therefore, choosing safety food is
the most important issue for all of us. That is why our team will examine the root of food which
causes to illustrate in this research. The first chapter begins, we believe that the next following
team will take it easier to next findings. However, this book can be one of counselors to you,
and if you just want to know more, it is a good idea to do so. Get it clearer in a bigger picture
on this topic.
Of course, if you decide to buy food, you must first check the quality of the food and its hygiene,
especially since you need to know the source of the product. But for the limited finance families,
they may often have ability to buy good food enough or ignorance of quality or safety. Although
Cambodia is considered as an agricultural country, most of the agricultural products are
imported from neighboring countries such as Vietnam and Thailand and our good and quality
products have export to outside of the country because the economy conflict. Street foods are
likely dangerous for health if they do not care about the hygiene nor its safety; or do a check.
Because those products may not properly have checked and have no control over their quality
control (QC). Some of the foods purchased are either mixed with injected by chemicals or
7
contain poison that can have diverse severe health consequences to many Cambodians. This is a
matter of how public concern for food issue. But for ordinary people, the problem has become
more commonplace. Despite some criticism and action, this has not diminished. Consumers are
depleted and undernourished in food safety, and some of them are causing diarrhea,
gastrointestinal problems that cause poor immune systems, which are susceptible to other
diseases in the future. This will make them poorer by spending money on medicines and hospitals,
wasting time, money because of negative effects from food issue.
Through this book, our team will present the research process within illustration some images
of the interviews from sellers and consumers as well, please turn the next page and enjoy your
findings with us.
8
2. A Reason of Choosing Locations for a Research
In our survey of business people (sellers) and consumers, our team has chosen two different
locations of categories to do this research, one is supermarket and another one is local
market.
Supermarkets:
 Thai Huot
 Aeon 1; and
 Lucky Express
Local Markets:
 Tuol Tom Pung
 Boeung Keng Kang
 Porthi Nhean
Choosing a location, we focus on the places where people most likely visit and where it is
popular among the crowded places, by doing that our team is able to get a detail data.
Additionally, anywhere allows us to access easily to see the differences between
consumption and sales of the products that related to food safety and health with those
massive people. The fact that we want to experience with the trends of the mall and local
markets where we are told the differences of the popularity, why they mostly visit that
market, it possibly gives us more details within this study. Not only that point, we can find
key tips for interviewing people from each class as well.
9
3. Action Plans
The plan is designed to achieve the objectives of the study on domestic food issues,
so a follow-up visit is required:
3.1 Preparation
The first week priority to our survey, a group meeting was held on the questionnaire to
be interviewed. Then set a target, set a date, a location, and we split into smaller groups
there are three groups, each pare group has to interview four people, 2 of consumers
and another 2 of sellers, so that’s a total of 12 people would collect data from
supermarkets and local markets.
3.2 On Set
On September 20, 2019, our team surveyed the selected sites. Initially one of the three
groups did not succeed in the interview; the cooperation of the business people
discouraged our group from taking the survey, but the problem was not a barrier for us
anymore because we found the solution for that case. The same day we discussed and
came up with a new solution, thinking that all of these problems could have been caused
by our polls divided into two subgroups. So we decided to take the afternoon which is
the following day on Sunday to redo the interview, but with a larger group. At one
o'clock, before we went on set, we met for a brainstorming about 15 minutes, to give
us a little bit more strategy, such as wearing the university ID card properly, and
discussed clearly about the questions that we had set to ask in the interview. Moreover,
to tell ourselves that, whatever the situation is we all will have to stay calm and be happy
and we will always wear a smile on our faces. Fortunately, our team was greeted warmly
by a professional manager who has years of experience in hospitality and sales, allowing
us to question until the end of the survey. It was a great pleasure to be participated with
him. That inspired us to keep up the good work. During the survey, what we found out
was the closeness of teammates as well as business owners through chatting. We did all
the work quickly from one market to another. We had a survey with a foreigner, who
is Malaysian, she was expressing her interest about this topic as well. Fortunately, we
had completed our survey, then we had another meeting regarding our work for the
following steps, which each one of us have to give the report from the compiling those
surveys. We had a small refreshment together as well.
10
Team Meeting
BKK 1 after interview
Interview
Team-work
BKK 1 Local Market
Participation from seller
Thai Huot Supermarket, Interviewing
the manager of this market
One of Thai Huot Customers
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research
Food Issue in Cambodia Research

More Related Content

Featured

How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 

Featured (20)

Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 

Food Issue in Cambodia Research

  • 1. រ ៀបរ ៀងរោយក្រុមនិសិិសតក្រុមទី​​​០២​៖ ប្រធានរទ៖ រញ្ហាចំណីអាហារក្នុងប្រទទសក្ម្ពុជា ១. លុយ លក្ខិណា 127-218 ២. សំរិត គឹមលាង 127-794 ៣. ភាគ សោភ័ណ 134-568 ៤. មន គីមឡំង 109-865 ៥. ខុន ពិសិ ត 127-629 ៦. ប្រាជ្ញ បញ្ញា 066-498 សិីល​​សិមាធិ​​បញ្ញា សាកលវិទ្យាល័យបញ្ញយសាស្រ្ដកម្ពុជា Paññāsāstra University of Cambodia ព្រះរាជាណាចព្ររម្ពុ ជា ជាតិ សាសនា ព្រះម្ហារសព្ត ថ្នាក់បណ្ដុះគុណធម៌ បរក្ងៀនរោយ៖​លោកតា បណ្ឌិត កុល លេង
  • 2. បញ្ហាចំណីអាហារនៅក្នុងប្បនេសក្ម្ពុជា Food Issues in Cambodia Group Assignment: Collecting by 20th October 2019 SīlaSamādhi Paññā រ ៀបរ ៀងរោយក្រុមទី ២ បរក្ងៀនរោយៈ បណ្ឌិត រុល រេង វគ្គសិរ្សៈ ២៧ សីហា - ៣០ តុលា ២០១៩ កាលប ិរឆេទៈ ឆ័នទ/ក្រហស្បតិ៍ រ ៉ោងៈ ៥: ៣០ - ៨: ៣០ បនទបៈ ជួន ណាត Organised by Group 2 By Professor: Dr. Kol Pheng Term: 27 August – 30th Oct 2019 Schedule: Every Monday & Thursday Time: 5:30 – 8:30 PM Room: Choun Nat
  • 3. Sīla Samādhi Paññā ក្រុមទី២៖ ក្ក្ោមក្រធានរទ រញ្ហាចំណីអាហារក្ៅរនុងក្រក្ទសរមពុជា
  • 4. 3
  • 5. 2 Group Member ID Roles Part Commitment Ms. Luy LeakhEna 015-689-805 127-218 Adviser, Designer, Director Editor Preface & Gratitude Structure & Compiling, Go to field & directing Mr. Con Piseth 096-888-5266 127-629 Typos and Grammar Checker Survey 1. Introduction Go to field, interview and report Ms. Pheak Sophorn 086-756-317 134-568 Part Viewer, Assistant Survey 2. A Reason of Selecting Locations for Research 7. Reference: APA style Go to field, interview and report Ms. Samrith Kimleang 099-878-060 127-794 Coordinator, Reminder Lead team on set 3. Research Preparation 4. Methodology (Leader) Go to field, follow-up team and filing documents from the fields Mr. Prach Panha 017-502-040 066-498 Member Survey 5. Conclusion Go to field, interview and report Ms. Morn Kimlang 070-575-163 109-865 Assistant Survey 6. Recommendation Go to field, interview and report Ms. Tes Noeliya 093-563-400 084-902 Survey (Drop half way) Go to field, interview and report
  • 6. 4 មាតិោ .....................................................................................................................................................................................................................1 អារម្ភកថា...............................................................................................................................................................................................5 សេចកដីថ្លែងអំណរគុណ..................................................................................................................................................................6 ១. សេចកដីស្ដើម្......................................................................................................................................................................................7 ២. ម្ូលសេតុនៃការស្រើេសរើេទីតំង្សារកនុងការ្េង់ម្តិ.........................................................................................9 ៣. ការសរៀបចំថ្្ៃការម្ុៃចុុះ្ាវ្ាវ...............................................................................................................................10 ៣.១ ការធ្វើផែនការ........................................................................................................................................................................10 ៣.២ ការចុះធ្វើសកម្មភាព.............................................................................................................................................................10 ការធ្វើបទសំភាសន៍ ...........................................................................................................................................................................11 ក្នុងផ្សារបឹងធក្ងក្ង...........................................................................................................................................................................11 ការប្បជុំប្ក្ុម........................................................................................................................................................................................11 ៤. វិធីា្េដកនុងការ្ាវ្ាវ...................................................................................................................................................11 ៥. សេចកដីេៃនិដ្ឋាៃ..........................................................................................................................................................................19 ៦. អៃុាេៃ៍សលើ្បធាៃបទ.....................................................................................................................................................20 ៧. ឯការសោង..............................................................................................................................................................................23 ៨. ឯការបញ្ចូលបថ្ៃែម្ .............................................................................................................................................................24 ៨.១ ទម្ម្ង់កម្ម្ងសំណួរ...................................................................................................................................................................24 ៨.២ កម្ម្ងឯកសារម្តិពីការធ្វើបទសំភាសន៍ ............................................................................................................................27
  • 7. 5 អារម្ភកថា ធសៀវធៅម្ួយកបាលធនុះ បានធរៀបធរៀងធោយនិសបសិតសាកលកវិទបាល័យបញ្ញាសាស្រសដ ថ្នាក់បណ្ដុះ គណ្ម្៌ ធវនយប់ម្កម្ទី២ ផែលបធម្ងៀនធោយធោកតាបណឌិត រុល ក្េង និង មានសាស្រសាាចារបយ ក៏ែូចជាម្គូជំនួយម្ួយចំនួនធទៀតចូលរួម្ ែូចជា ធោកម្គូ ធគន ហ៊ន អ្នកម្គូ មាស សីណាន ធោក ម្គូ កល ធែងវឌបឍនា ធោកម្គូ គូ សភាព ធោកម្គូ មាស សាវ៉ន និង មានវតតមាន ធោកម្គូៗ ជា ធម្ចើននាក់ធទៀត។ ធៅកនុងការម្សាវម្ជាវធលើម្បធានបទ៖ «បញ្ញាចំណីអាហារកនុងម្បធទសកម្ពុជា» គឺ ជាម្បធានបទម្ួយផែល ម្ជបឈោានសាធារណៈកំពងជួបម្បទុះនាធពលបចចុបបបនន និង ជាទីរធសើបកនុង ចំធណាម្អ្នកទទួលទានបរិធភាគទូធៅ ម្សបធពលផែលម្កម្របស់ពួកធយើងចាប់បានម្បធាបបទ ធនុះ ធែើម្បបីធ្វើការសិកបារម្សាវម្ជាវផសវងរកម្ូលធហត ឬសគល់ និងែំធណាុះម្សាយធលើចំធណាទ បញ្ញាធនុះ ។ ែូធចនុះធហើយ ធសៀវធៅផែលធោកអ្នកបានកាន់នឹងដែ អាចជាគន្ឹុះម្ួយផែលអាចឆ្ុុះ បញ្ញចំងពី បញ្ញាចំណីអាហារផែលបានធកើតធ ើងធៅកនុងសម្័យកាលម្ួយធនុះ វាក៏អាចជាគន្ឹុះបង្ហាញម្បាប់ បាននូវសងគម្ម្ួយបានចបាស់ែងផែរ ក៏ែូចជាម្សាយនូវចម្ងល់ជាធម្ចើនសម្មាប់ធោកអ្នកផែល ម្តូវសិកបារផសវងបផនែម្ និងធែើម្បបីជាជំនួយសាារតីធលើការម្សាម្ជាវរបស់ខ្្ួនកនុងការរកែំធណាុះ ម្សាយ ឬវិ្ីសាស្រសដធែបសងៗកនុងការធ្វើអ្ំណុះអ្ំណាន សម្មាប់ជួយកម្ពុជានាធពលអ្នាគតឳបយបាន លអម្បធសើរជាងម្ន។ ជាចងធម្កាយធនុះ ម្កម្របស់ធយើងក៏សូម្អ្ភ័យធទាសនូវរាល់កងវុះខាតនូវពាកបយធពចន៍ ក៏ែូចជា ចធនាលុះខ្វុះខាតណាម្ួយផែលធកើតមានធ ើង ធោយកំហសខ្្ុះៗផែលអាចធកើតមាន ឬ ក៏ពត៌មាន ណាផែលធៅម្សពិចម្សពិល ធម្ពាុះធោយធពលធវោម្ិនអ្ំធណាយែល (រយៈធពលខ្្ី) កនុងវគគ សិកបា ២ផខ្ធនុះ យ៉ាងណាក៏ធោយ ម្កម្របស់ធយើងក៏រីករាយទទួលយក នូវម្តិ ការផកលម្អ សម្មាប់បំធពញចធនាលុះម្បធហាងផែលធោកអ្នកសំណូម្ពរ ធែើម្បបីសាាបនាបផនែម្ធលើកិចចការធម្កា យៗធទៀត។ ភនំធពញ, ផងងទី ៣ធរាច ផខ្ភម្ទបទ ព.ស២៥៦៣ ម្តូវនឹងដងងច័នទ ទី16 ផខ្កញ្ញា ឆ្ាំ 2019 ធរៀបធរៀងធោយម្កម្ទី២
  • 8. 6 សេចកដីថ្លែងអំណរគុណ ជាបឋម្ ធយើងខ្្ុំសូម្ផង្ងអ្ំណរម្ពុះគណ ែល់ថ្នាក់បណ្ដុះគណ្ម្៌ ផែលបធម្ងៀនធោយ សាស្រសាាចារបយ ចម្ម្ុះជាធម្ចើននាក់ ធ្វើម្ខ្វិជាាធនុះមានភាពម្តម្សួចែសខាត់ និង ពម្ងឹងសតិបញ្ញារបស់និសិតបសបានយ៉ាង ចបាស់ ែូចជាពន្ឺសូរិយផែលបានបំភ្ឺភពផែនែីម្ួយធនុះបានម្សលុះម្ដងធទៀត។ ម្កម្ធយើងខ្្ុំ មានធសចកដី ធម្តកអ្រយ៉ាងពន់ធពកសម្មាប់ ការម្សាវម្ជាវធលើម្បធានបទ «បញ្ហា ចំណី អាហារក្នុងប្បធទសក្មពុជា» ពួកធយើងពី ធែើម្ធ ើយធចុះផតខាាយខ្វល់ និងចង់ែឹងចបាស់ពីឬសគល់ ផតម្ិនែឹងធៅរកធៅទីណា ធហើយឮផតបញ្ញា ផត វិ្ីរកែំធណាុះម្សាយក៏ម្ិនែឹងធៅរកធៅទីណា ។ តាម្រយៈការសិកបា និង ម្សង់ម្តិពីសាធារណៈជន ចំធណុះផែលមានពីថ្នាក់ ផយនឌឺ របស់អ្នកម្គូ ោស៊ូមិ អ្ំពីការធ្វើសំណួរម្សង់ម្តិ បូកែបសំ និងថ្នាក់ ការធរៀន ធ្វើធសៀវធៅរបាយការណ៍ម្សាវម្ជាវ អ្នកម្គូ រាជែល ញុំុំាងឲបយម្បធាបទធនុះធចញ នូវរូបរាងផែលអាចជា ចធម្្ើយម្ួយផែនកតូចសម្មាប់សិសបសបអូនជំនាន់ធម្កាយៗ ធទៀតធែើម្បបី ញុំុំាងឲបយែំធណើរការផសវងរកែំធណាុះ ម្សាយបានឈានធៅែល់ភាពធជាគជ័យ។ ជាពិធសសធយើងសូម្អ្រគណយ៉ាងម្ជាលធម្ៅ ពីអ្នកចូលរួម្ ែដល់បទសំភាសន៍ែូចបានធរៀបរាប់ កនុងអ្តែបទ យ៉ាងណាក៏ធោយម្កម្ធយើងខ្្ុំម្ិនធភ្ចគណរបស់ធោក សាស្រសាាចារបយ ធោកម្គូ អ្នកម្គូ ផែលបានជួយខ្ិតខ្ំរួម្ចំផណកែឹកនាំ ឲបយពួកធយើងបានខ្ិតខ្ំទទួលបាលផែ្ ផ្កាជាម្ួយការធចុះផសវងរកនូវបទពិធសា្ន៍ ធសចកដីលអ និងភាពរីកលូតោស់ កាលយជាបគគលផែលមាន ទំនួលខ្សម្តូវកនុងសងគម្ ។ តាម្រយៈការសិកបារធលើម្បធានបទម្ួយធនុះ បានធ្វើឲបយម្កម្ពួកធយើងយល់ែឹងម្ួយផែនក្ំ សម្មាប់ជា គន្ឹុះ ម្ួយកនុងការផងរកបាគណម្បធយជន៍សខ្ភាពជាម្ន ក៏ែូចជាការផសវងយល់ពីសវតែិភាពកនុងការ ទទួលទាន ែងផែរ។ ធទាុះបីការផសវងរកែំធណាុះម្សាយម្ិនទាន់បានធៅកនុងធសៀវធៅម្សាវម្ជាវម្ួយ ធនុះ ផតពួកធយើង មានចំធណុះែឹងលមម្កនុងការធជៀសវាង និង ធចុះធម្តៀម្ខ្្ួនកនុងការម្បកបអាជីវកម្មផែល គិតពីម្បធយជន៍រួម្ ជា្ំធៅដងងម្ខ្។ ម្នសបសរស់ធៅបាន អាម្ស័យសខ្ភាពលអ សខ្ភាពលអធោយសារចំណីអាហារលអ ចំណី អាហារលអធោយធម្ពាុះការោំែុះលអ ឯការោំែុះលអធោយសារអ្នកោំមានគំនិតលអ ែូធចនុះវានាំឲបយធកើតមាននូវ ធសចកដីសខ្ែម្រនាទាំងអ្ស់គ្នា ធហើយម្បធទសធពញធោយភាពសខ្សានដ។ ជាចងធម្កាយ ម្កម្ធយើងខ្្ុំមានធសចកដីកតតញ្ញូចំធពាុះថ្នាក់សិកបាបណ្ដុះនូវគណ្ម្៌ម្ួយធនុះ ពិធសសគឺ ម្បធានបទ បានបធម្ងៀនម្កម្ធយើងខ្្ុំបានធៅែល់ធគ្នលធៅ ធោុះចម្ងល់ ម្ិនម្តឹម្ផតធម្ើលធ ើញបញ្ញាធនាុះ ធទ ផតធចុះផសវងពីវិ្ីធោុះម្សាយ និង ធម្ើលធ ើញពីែ្ូវធៅកាន់ចធម្្ើយម្ួយម្បាកែ។
  • 9. 7 ១. សេចកដីស្ដើម្ បញ្ញាសវតែិភាពចំណីអាហារធៅកម្ពុជា គឺជាកងវល់ម្ួយសម្មាប់ម្បជាជនទូធៅ ធៅម្បធទសកំពងអ្ភិវឌបឍន៍។ ទទួលទានអាហារលអនាំឲបយមានសខ្ភាពលអ, ឯអ្នាម្័យធនាុះម្តូវផតយកចិតតទកោក់ ទាំងធនុះគឺជាអ្វីផែលធយើង ម្ិនគួរធម្ើលរំលង ធម្ពាុះកមាលំងកាយមាំម្ួននាំឲបយមាន កមាលំងម្បាជាា ធពលមានមាលំងទាំងពីរម្ពម្គ្នា ធនាុះនាំឲបយ ម្នសបសទទួលបានធជាគជ័យ ធហើយម្បសិនធបើម្បជាជនទូទាំងម្បធទសមានសខ្ភាពលអ នាំឲបយែំធណើរការ អ្ភិវឌបឍន៍ម្បធទសក៏រីកចធម្ម្ើនែងផែរ។ ែូធចនុះការធម្ជើសធរីសអាហារផែលមានសវតែិភាពម្កបរិធភាគគឺជាបញ្ញា សំខាន់ណាស់ សម្មាប់ម្នសបសទូធៅ។ ធោយធហតែូធចនុះធហើយ ធទើបម្កម្របស់ធយើងនឹងធ្វើការសិកបារពីអ្វីផែល ជាឬសគល់របស់បញ្ញាចំណីអាហារម្កម្សាវម្ជាវ។ វាគឺជាការចាប់ធែដើម្ទំព័រធនុះែំបូង ធហើយម្កម្របស់ធយើង រំពឹងធជឿជាក់ថ្ន នឹងមានធវនម្កម្ម្សាវម្ជាវបនត ធហើយធយើងសងបឃឹម្ថ្នធសៀវធៅម្ួយកបាលធនុះអាចជាជំនួយ របស់អ្នក ធហើយម្បសិនធបើធោកអ្នកម្គ្នន់ផតចង់យល់ែឹងបផនែម្ ធនាុះវាក៏ជាគំនិតម្ួយផែលធ្វើឲបយអ្នកកាន់ផត ចបាស់ពីម្បធានបទបញ្ញាចំណីអាហារ កាន់ផតចបាស់ជាងម្ន។ ម្បាកែណាស់ម្បសិនធបើធោកអ្នកសធម្ម្ចចិតតកនុងការទិញអាហារ ធនាុះធោកម្តូវម្តួតពិនិតបយគណភាពចំណី អាហារ និង អ្នាម្័យ ជាម្នសិន ជាពិធសសអ្នកម្តូវែឹងពីម្បភពដនែលិតែលធនាុះចបាស់ោស់។ បផនតសម្មាប់ ម្បជាជនម្កីម្កឬអ្នកម្ិនសូវមានលទធភាពម្គប់ម្គ្នន់ គឺធម្ចើនផតបរិធភាគចំណីអាហារឲបយផតផឆអត ធោយម្ិនសូវ បានគិតពីគណភាពឬសវតែិភាពរបស់អាហារទាំងធនាុះធ ើយ។ ងវីតបបិតផតម្បធទសកម្ពុជាម្តូវបានចាត់ទកថ្នជា
  • 10. 8 ម្បធទសកសិកម្មក៏ពិតផម្ន ក៏បផនតែលិតែលកសិកម្មម្ួយភាគ្ំម្តូវបាននាំចូលពីម្បធទសជិតខាងែូចជា ធវៀត ណាម្ និង ដងជាធែើម្។ ចំផណកឯចំណីអាហារផែលលក់តាម្ែ្ូវនានា វាពិតជាមានធម្គ្នុះថ្នាក់ែល់សខ្ភាព ខាលំងណាស់ ធម្ពាុះវាគ្នានអ្នាម្័យម្គប់ម្គ្នន់ គ្នានការម្តួតពិនិតចបាស់ោស់នូវគណភាពរបស់អាហារទាំង ធនាុះ។ ចំណីអាហារម្ួយចំនួនផែលធគទិញម្កពិសា ក៍ម្តូវបានចាក់បញ្ចូលសារធាតគីម្ី ឬមានែបសំសារធាត ផែលអាចបុះពាល់ែល់សខ្ភាពយ៉ាង្ងន់្ងរែល់ម្បជាជនផខ្មរធយើងជាធម្ចើននាក់។ ធហើយធបើធយើងធម្ើលធៅធលើ បញ្ញាគណភាព អ្នាម្័យកនុងការែលិតនិងការលក់ែូរ និងសវតែិភាពដនម្ហូបអាហារធៅកម្ពុជា គឺជាបញ្ញាម្ួយគួរ ឱបយកត់សមាាល់និងម្ពួយបារម្ភ ធោយសារវាជាែលបុះពាល់ចំធពាុះសខ្ភាពសាធារណៈ។ បផនតចំធពាុះអ្នកម្ិន ចាប់អារម្មណ៍ និងម្បជាជនសាម្ញ្ញវិញ បញ្ញាធនុះបានកាលយធៅជាធរឿងសាម្ញ្ញធៅវិញ។ ធទាុះជាមានការរិុះគន់ និងការចាត់វិធានការខ្្ុះៗក៏ធោយ ក៏បញ្ញាធនុះម្ិនមានការងយចុះផែរ។ អ្នកទទួលបរិធភាគអាហារ និង ធភសជជៈ ខ្ូចគណភាណ និង ខ្វុះអ្នាម្័យ ធហើយម្ួយចំនួនមានសារធាតគីម្ីហួសកំណត់ទាំងអ្ស់ធនាុះ វាបណាាលឱបយ មានជំងឺរាគរូស ជំងឺម្កពុះ ធហើយម្បព័នធការពារកនុងខ្្ួនចុះធខ្បាយ ផែលង្ហយនឹងទទួលជំងឺធែបសងៗធទៀត និងធ្វើ ឱបយបាត់បង់កមាលំងពលកម្ម និងធ្វើឱបយពួកធគកាន់ផតម្កីម្ក តាម្រយៈការចំណាយលយធៅធលើថ្នាំ និង ម្នទីរធពទបយ ខាតបង់ធពលធវោ លយកាក់ និង ែលអ្វិជចមានកនុងការអ្ភិវឌបឍន៍ជាតិែងផែរ ។ តាម្រយៈធសៀវធៅម្ួយធនុះ, ម្កម្របស់ធយើងនឹងធ្វើការបង្ហាញពីែំធណើរការសិកបារម្សាវម្ជាវធៅម្បធានបទខាង ធលើ ផែលមានអ្បជាម្ួយនូវរូបភាព ការែដល់បទសំភាសន៍ពីអាជីវករ (អ្នកលក់) និង អ្នកទទួលទាន (អ្នកធែើរ ែបារ) ម្ពម្ទាំងបទពិធសា្ន៍កនុងការម្សង់ម្តិ ធែើម្បបីជាអ្តែម្បធយជន៍សម្មាប់អ្នក ែូធចនុះសូម្បនតធៅទំព័រម្ខ្ ធទៀតធោយកដីរីករាយ។
  • 11. 9 ២. ម្ូលសេតុនៃការស្រើេសរើេទីតំង្សារកនុងការ្េង់ម្តិ ធៅកនុងការចុះម្សង់ម្តិពីសំណាក់អាជីរករ (អ្នកលក់) និង អ្នកទទួលទាន (អ្នកធែើរែបារ) ម្កម្របស់ធយើង បានធម្ជើសធរីសទីតាំងចំនួនពីរម្បធភទធែបសងគ្នា គឺធៅតាម្ហាងទំធនើបម្ួយចំនួន និង ែបារម្តី ។ ែបារទំធនើប៖  ែបារដងហួត  ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១ និង  ែបារទំធនើបឡាក់គីអ្៊៊ិចធម្បសន៍ ែបារម្តីទូធៅែូចជា៖  ែបារទួលទំពូង  ែបារបឹងធកងកង និង  ែបារធពា្ិញ្ញាន ចំធពាុះការធម្ជើសធរីសទីតាំងធនុះែងផែរ ម្កម្ធយើងធផ្កាតសំខាន់ធៅធលើទីតាំងណា ផែលម្បជាជននិយម្ ចូលចិតតធៅ និងជាកផន្ងផែលម្បម្ូលែដុំម្នសបសទូធៅ ែូចធនុះវាជាទីតាំងផែលឲបយម្កម្ធយើងទទួលបាន ទិននន័យធពញធលញ ។ ធលើសពីធនុះធៅធទៀត ធៅទីធនាុះធយើងក៏អាចសម្្ឹងធ ើញយ៉ាងង្ហយម្សួលធៅភាព ខ្សគ្នារវាងការធម្បើម្បាស់ និងការលក់ែូរែលិតែល ធែបសងៗ ផែលទាក់ទងធៅនឹងសវតែិភាពចំណីអាហារ សខ្ភាព កនុងការម្បម្ូលបានពត៌មានធម្ចើនពីសំណាក់ម្ហាជនផែលធៅទីធនាុះ ។ បផនែម្ពីធនុះធៅធទៀត ធយើងក៏មានឪកាសធែើម្បបីបានជួបម្តិផ្កាល់ពីសំណាក់ផែលមានទំធនារចិតតធោរែបារទំធនើប និង ែបារម្តី ភាព ខ្សផប្កគ្នាអាចជាចំណុចធគ្នលធៅរបស់ការសិកបារម្ួយធនុះ ។ ម្ិនផតបធណា្ណុះធយើងក៏អាចរកធ ើញអ្ំពី គន្ឹុះសំខាន់ៗ កនុងការធ្វើបទសំភាសន៍ជាម្ួយម្នសបសទូធៅម្គប់ម្សទាប់វណណៈ ែងផែរ ។
  • 12. 10 ៣. ការសរៀបចំថ្្ៃការម្ុៃចុុះ្ាវ្ាវ គធម្មាងផែនការម្តូវបានធរៀបចំទកធែើម្បបីសធម្ម្ចនូវធគ្នលបំណង ការសិកបាធលើការម្សាវម្ជាវធលើបញ្ញាចំណី អាហារកនុងម្សក ែូធចនុះការចុះធៅសាកសួរពត៌មានធោយផ្កាល់ ម្តូវមានការធរៀបចំែូចតធៅ៖ ៣.១ ការធ្វើផែនការ សបាាហ៍ែំបូងម្នដងងចុះម្សង់ម្តិ ម្កម្របស់ពួកធយើងបានធ្វើការម្បជំម្កម្ ធរៀបចំពិភាកបារ ធលើកម្ម្ងសំណួរ ផែលម្តូវសំភាសន៍ ។ បនាាប់ម្កកំណត់ធគ្នលធៅ, កំណត់ដងង, ទីតាំង, ផបងផចកជាម្កម្តូចៗ ជាបីម្កម្, ម្ួយ ម្កម្ម្តូវសំភាសន៍ ឲបាន៤នាក់ ែូធចនុះសរបគឺ ១២នាក់ កនុងការម្បម្ូលទិននន័យ ពីអ្នកលក់ និង អ្នកទទួលទាន (អ្នកធែើរែបារ) ។ ៣.២ ការចុះធ្វើសកម្មភាព ធៅដងងទី ២០ ផខ្កញ្ញា ឆ្ាំ២០១៩, ម្កម្ធយើងបានចុះធៅម្សង់ម្តិធៅតាម្ទីតាំងផែលបានធៅ ។ ែំបូងធ ើយ ម្កម្ម្ួយកនុងចំធណាម្ម្កម្ទាំងបីម្ិនទទួលបានការធជាគជ័យ ធៅកនុងការសំភាសន៍ធ ើយ គឺការចូលរួម្សហ ការពីសំណាក់អ្នកម្បកបអ្ជីវកម្ម ធ្វើធអាយម្កម្របស់ពួកធយើងបាក់ទឹកចិតតកនុងការម្សង់ម្តិម្ួយធនុះ ផតបញ្ញា ទាំងអ្ស់នឹងម្ិនផម្នជាបញ្ញាធចាទសំរាប់ម្កម្របស់ធយើងធនាុះធទ។ ធៅដងងែផែលនឹងពួកធយើងបាន ពិភាកបា គ្នាកនុងការរកែំធណាុះម្សាយងមី ធោយពួកធយើងគិតថ្នបញ្ញាទាំងអ្ស់ធនាុះអាចធកើតធ ើង ធោយសារផតការចុះ ម្សង់ម្តិរបស់ពួកធយើងបានផបងផចកជាម្កម្តូចៗ (ខ្វុះតិចនិច) ផែលមានគ្នាផត២នាក់ក៏អាចបងកធអាយធកើត ធៅជាការម្ិនទក ែូធចនុះធហើយពួកធយើងក៏សំធរចចិតតធម្ជើសយកដងងរធសៀល ធៅដងងបនាាប់ផែរជាដងងអាទិតបយធែើម្បបី ចុះធ្វើការម្សង់ម្តិម្តងធទៀតផតជាម្កម្្ំវិញម្តង។ លុះដងងផសអកធ ើងរធសៀលធមា៉ាង១គត់ ម្ននឹងពួកធយើងចុះ ធ្វើសកម្មភាព ធយើងបានម្បជំគ្នាម្បផហល ១៥នាទីធែើម្បបីម្បាប់ពីយទធសាស្រសតបនតិចបនតួច ែូចជាការពាក់កាត របស់សាោបញ្ញាសាស្រសត ធអាយបានម្តឹម្ម្តូវ ធទាុះជាធៅកនុងសភាពផបបណាក៏ម្តូវនិយយសដីធអាយពិធរាុះ នឹងែបារភាាប់ជាម្ួយសាាម្ញញឹម្ជានិចច។ ជាសំណាងម្កម្របស់ពួកធយើង ក៏បានជួបបងម្បសមាាក់ផែរជាអ្នក លក់មានបទពិធសា្ន៍ជាធម្ចើនឆ្ាំ គ្នត់បានទទួលសាាគម្ន៍យ៉ាងកក់ធតា ជួយធឆ្ើយនឹងសំណួរតាំងពីធែើម្ រហូតែល់ចប់ ម្បកបធោយធសចកដីរីករាយ បានបធងកើតជាកំោំងចិតតែល់ម្កម្ធយើងខ្្ុំចង់បនតធៅធទៀត ធៅតាម្ អ្វីផែលពួកធយើងបានកំណត់ទក។ កនុងធពលចុះម្សង់ម្តិធនាុះ អ្វីផែលធ្វើធអាយពួកធយើងធ ើញធនាុះ ភាពសនិត សាាលរវាងម្ិតតរួម្ម្កម្នឹងម្ិតតរួម្ម្កម្ ក៏ែូចជាមាចស់អាជីវកម្មែង តាម្រយៈការនិយយធលងជំគ្នា។ ពួកធយើង បានធ្វើកិចចការទាំងអ្ស់បានយ៉ាងឆ្ប់រហ័សពីែបារម្ួយធៅែបារម្ួយ ពីកផន្ងអ្នកលក់ម្ួយធៅកផន្ងអ្នកលក់ ម្ួយធទៀត ជាពិធសសជាងធនុះធៅធទៀតធយើងមានការចូលរួម្ការម្សង់ម្តិពីម្សីដមា៉ាធ សីមាាក់ ផែលបង្ហាញពី ចំណាប់អារម្មណ៍របស់គ្នត់ធៅធលើបញ្ញាចំណីអាហារធៅម្បធទសកម្ពុជា។ បនតពីការចុះម្សង់ម្តិរួចរាល់ធហើយ
  • 13. 11 ពួកធយើងក៏មានម្បជំម្ដងធទៀតពាក់ពធន័នឹងកិចចការង្ហរផែលពួកធយើងម្តូវធ្វើបនត ផតម្ននឹងចាប់ធែដើម្ម្បជំធនាុះ ធយើងក៏បានញំធៅអាហារសាម្គគីធែើម្បបីបធងកើន ភាពជិតសនិទធធៅកនុងម្កម្ែងផែរ ។ ការប្បជុំប្ក្ុម បឹងធកងកង១ បនាាប់ពីបទសំភាសន៍ កនុងែបារដងហួត, អ្តិងិជនរបស់ែបារ ការធ្វើបទសំភាសន៍ សកម្មភាពជាម្កម្ ក្នុងផ្សារបឹងធក្ងក្ង ការសហការចូលរួម្ពីអាជីករ កនុងែបារដងហួត, បទសំភាសន៍ជាម្ួយ ម្បធានម្គប់ម្គងែបារ
  • 14. 12 ៤. វិធីា្េដកនុងការ្ាវ្ាវ ធែើម្បបីបានទិននន័យជាក់ផសដង និង ផសវងយល់ពីឬសគល់ និងបញ្ញាពិតដនចំណីអាហារ ម្កម្របស់ពួកធយើងបាន ធរៀបចំនូវយទធសាស្រសដជាក់ោក់ម្ួយ ម្ននឹងចាប់ធែដើម្ចុះធៅចំណុចធគ្នលធៅ ផែលម្តូវធ្វើការម្សង់ម្តិពី សាធារណជន។ ការម្សង់ម្តិពីសាធារណៈជន ម្កម្ធយើងបានផចកធចញជាពីគឺម្កម្អ្នកលក់ និង ម្កម្អ្នក ទទួលទាន ធែើម្បបីបំធពញនូវកម្ម្ងសំណួរដនការម្សាវម្ជាវមានលកខណៈម្តឹម្ម្តូវចបាស់ោស់ ។ ម្ួយវិញធទៀត ម្កម្ធយើងក៏បានធម្តៀម្នូវសំភារៈ កនុងការសំភាសន៍មាន ែូចជា៖ - ទូរស័ពទដែ សម្មាប់ងតរូបនិងងតសធម្្ង - កាតសិសបសដនសាកលវិទបាល័យបញ្ញាសាស្រសដ - មានម្កោសសំណួរ យ៉ាងតិច ៨សន្ឹកកនុងម្ួយម្កម្ - មានការម្សុះម្សួលគ្នាធលើការទិញនូវកាែូ ឬ ទិញឥវា៉ាន់ធែើម្បបីតបនឹងការផង្ងអ្ំណរគណចំធពាុះការ ែដល់បទសំភាសន៍ ការប្សង់មតិពីអ្នក្លក្់ និង អ្នក្ទទួលទាន ម្កម្ធយើងបានផបងផចកការម្សង់ម្តិពីម្នសបសចំនួន ១២នាក់ ផែលកនុងធនាុះមាន អ្នកលក់ចំនួន ៦នាក់ និង អ្នក ទទួលទាន (អ្នកធែើរែបារ) ចំនួន ៦នាក់ែងផែរ ។ តាម្រយៈការសំភាសន៍ធៅែបារម្តី ចំនួនបី និង ែបារទំធនើប ចំនួន ៣កផន្ង។ ជាក់ផសដងការធែើរសំអ្នញ្ញាតពីសំណាក់អ្នកចូលរួម្មានែលលំបាកបនតិចែំបូងគឺម្ិនមាន ការ ចូលរួម្ធោយការបែិធស្ពីចំនួនម្នសបស ៤នាក់ធៅតំបន់ទួលធគ្នក។ ធៅម្តង់ចំណុចធនុះពួកធយើងធ ើញថ្ន ធបើ ធយើងចង់បានចំនួន ១២នាក់ ធនាុះធយើងអាចនឹងម្តូវជួបអ្នកបែិធស្ម្ួយធទវរជាពីរ យ៉ាងណាក៏ធោយ ការធែើរធ្វើ សំភាសន៍ពីទីតាំងែបារ ក៏ម្តូវមានការម្ពម្ធពៀងកនុងការអ្នញ្ញាតធ្វើបទសំភាសន៍ែងផែរ ធបើម្ិនែូធចាាុះពួកធយើង អាចនឹងជួបនូវធរឿងលអៗម្ិនខាន ។ 4.1 ចំណាប់ អាមមណ៍ របស់ អ្នក្លក្់ ផ្សារទំន ើប អ៊ីអ ១៖ នោក យ ៉ែម រតនា, អា ុ ២៤ឆ្នំ, មា តួនាទី ជាអនកត្តួពិ ិសយតអាហារ (មា ត្រុក កំន ើតនៅ នេតតកំពង់ចាម) ។ ឡាក់គីអ៊ិចនត្បរ ៍៖ បងត្រី នេង រីតា, អា ុ ២៦ឆ្នំ, មា នាទី ជាអនកនរៀបចំរតុក បា ន្វើ ការនៅទីន េះបា រ ៈនពល ៩យេ, មា ទីលំនៅបចចុបសប ននៅទួលទំពូង ។ ថៃហួតបឹងនកងកងផ្លូវត្តរក់យផ្ែម៖ នោក ប៊ិ ្ីឡា , អា ុ ៣២ ឆ្នំ, មា តួនាទីជា ត្បធា ត្គប់ត្គង, ន្វើការនៅទីន េះបា ៨ឆ្នំ, ទីលំនៅបចចុបសប ននៅឫរសសីយកវ ។
  • 15. 13 ធោក ជ ៉ែម រតនា បានែដល់ពត៌មានអ្ំពីការយល់ែឹងធលើបញ្ញាចំណីអាហារធោយធផ្កាតធៅធលើ សខ្ភាព និង អ្ នាម្័យម្តង់ចំណុចគួរឲកត់សំគ្នល់ែូចខាងធម្កាម្៖ - ការបរិធភាគចំណីអាហារណាផែលម្ិនហួសកំណត់កនុងការធម្បើម្បាស់ - ធជៀសវាងចំណីអាហារណាផែលម្ិនមានធម្បើសារធាតគីម្ីធម្ចើនហួសកំរិត - គួរផតទទួលទានអាហារផែលែលិតធៅកនុងម្សក ជាពិធសសអាហារសរីរាងគ - ម្តូវមានអ្នាម្័យកនុងការលក់និងចំអ្ិន ធោកបានធលើកធទបបើងថ្ន អាហារសិរីរាងកនឹងអាហារផែលបាននាំចូល មានភាពខ្សគ្នាម្តង់ថ្នអាហារសិរីរាងគវា មានតដម្្ដង្ជាង បផនតវាមានសារម្បធយជន៍ធម្ចើនែល់សខ្ភាព ។ ចំផនកអាហារផែលបាននាំចូលវិញ គឺជា អាហារផែលមានតដម្្ទាបជាងឆ្ាយណាស់។ការបរិធភាគអាហារនិងធភសជជៈ ផែលបាននាំចូលធោយម្ិនបាន ម្តួតពិនិតបយម្តឹម្ម្តូវធៅធលើគណភាពបងកនូវបញ្ញាែល់សខ្ភាពធពលធម្កាយៗធទៀត ។ បងម្សី ក្េង រីតា បានម្បាប់ឲែឹងថ្នការធម្ើលធៅធលើ ចំណីអាហារផែលមានធៅសវតែិភាព សំខាន់គឺធផ្កាត ធៅធលើការធវចខ្ចប់, ដងងែតកំណត់ធម្បើម្បាស់, សីតណា ភាព, កផន្ងទកោក់ និង តាម្ម្បធភទអាហារ ធែបសងៗ អាហារសិរីរាងគ ពិតជាលអសម្មាប់សខ្ភាព ចំណី អាហារកនុងម្សក និងធម្តម្សក សំខាន់ធៅធលើគណ ភាព អ្នាម្័យ ធហើយតដម្្សម្រម្បយ ធហើយតាម្រយៈ ការកត់សំគ្នល់របស់គ្នត់ បានបញ្ញាក់ម្បាប់បផនែម្ រវាងបផន្សរីរាងគពិតម្បាកែធលើ ពណ៌ រូបរាង សំខាន់ ធពលផែលគ្នត់ទិញធហើយ ហូបធៅរស់ជាតិខ្សគ្នា រវាងបផន្សរីរាងគ និងបផន្នាំចូល។ ធហើយធៅកនុង ហាងម្តូវមានការធរៀបចំ និងម្តួតពិនិតបយ ការកំណត់ ធម្បើម្បាស់ និងការរកបាទក មានលកខណៈម្តឹម្ម្តូវធៅ តាម្សដង់ោ ធានាទាំងគណភាពនិងតដម្្ែងផែរ។ តាម្រយៈម្តិធយបល់របស់ធោក រ៊ិ ធីឡា កនុងការ ធម្ើលអាហារផែរមានសវតែិភាពគឺម្តូវធម្ើលធៅធលើការ វិចខ្ចប់ អ្នាម្័យនិងសីតណាភាពសំរាប់រកបាទក ម្ិន ខ្សពីម្តិរបស់អ្នកលក់ទាំងពីរខាងធលើធនាុះធទ។ ចំធពាុះ ក្ោរ ជ ៉ែម រតនា, Aeon 1
  • 16. 14 បងម្បសផ្កាល់គ្នត់ផតងផតទិញទាំងអាហារកនុងម្សកនិងធម្តម្សក បផនតអាហារកនុងម្សកធយើងពិបាក កនុងការរកទិញបនតិច ធម្ពាុះថ្នែបារភាគធម្ចើននាំចូលផតអាហារធម្តម្សក។ គ្នត់បនតធទៀតថ្នធយើងអាច សធងកតបានថ្នអាហារណាជាអាហារ កនុងឬធម្តម្សកបានតាម្រយៈការចុះ ធៅទិញែល់ការោាន ឬ ែបារមានកសិ ោានផ្កាល់ខ្្ួន ធែើម្បបីទទួលបាននូវ ការ ពិនិតបយម្តឹម្ម្តូវ និងការធជឿទកចិតតពី សំណាក់អ្តិងិជន ក៏ែូចជាការធានា នូវសខ្ភាព អ្នាម្័យែងផែរ។ ធម្ពាុះ ធៅតាម្កសិោាន ធគមានការវាស់នូវ សារធាតគីម្ីធោយធម្បើមា៉ាសីនសវ័យ ម្បវតតិ ធម្ពាុះថ្នការសំអាតផតធលើរូបរាង ខាងធម្តម្ិនអាចធានាធនាុះធទ។ ធបើ ចង់បាននូវរសជាតិ លុះម្តាផតទិញ បាននូវអាហារសរីរាងគ។ សម្មាប់រូប ធោកផ្កាល់ ចំធពាុះចំណីអាហារផែល ធោកទិញទទួ ទានគឺ ធោកទិញ ទាំងពីរ ទាំងបផន្នាំចូល និង បផន្សរី រាងគ។ ធោយសារបផន្សរីរាងគធៅមានកងវុះ ខាតធលើការែគត់ែគង់ទីែបារ ឯបផន្នាំចូលទីណាក៏មានផតសំខាន់ធនាុះការោងសមាាត និង មានអ្នាម្័យ ផែលអាចកាត់បនែយ ហនិភ័យបានខ្្ុះៗ ។ Team work, Thai Huot BKK1
  • 17. 15 បងម្សី សុ៊ុំ ក្សីក្សស់ បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ធៅធលើ សវតែិភាពចំណីអាហារ គឺមានផតទិញធៅតាម្ែទុះ អ្នកលក់តូចៗ ផែលយកម្កពីម្សកផម្សចំការពិតៗ។ សម្មាប់គ្នត់ចូលចិតតទាំងសរីរាងគនិងអាហារនាំចូល។ គ្នត់សមាាល់អាហារសរីរាងគធៅធលើបផន្ផែលម្ិនសូវលអ មានលកខណ:តូចៗម្ិនធថ្នលុះ ែូចរបស់បផន្នាំចូល ធនាុះធទ។ អាហាសរីរាងគែដល់ធៅសខ្ភាពលអបផនដធយើងធៅផតធគចម្ិនែត ពីចំណីអាហាផែនាំចូលម្ក ធម្ពាុះ វាមានលក់ធៅម្គប់ទីកផន្ងធទាុះែឹងក៏ធជៀសវាម្ិនែត។ មានអ្នកខ្្ុះម្បាប់គ្នត់ថ្ន ធបើចង់បានបផន្សរីរាងគអាច រកបានធៅែបារទំធនើបតូចៗ ែូចជាែបារបផន្សរីរាងគ និង សាច់ម្តី មាន់ទាពីកនុងម្សក ផតធទាុះជាយ៉ាងណាក៏ ធយើងធៅម្ិនចបាស់ម្ួយរយភាគរយ ធម្ពាុះធពលខ្្ុះអ្នកលក់ក៏ទិញពីខាងធម្តម្កោយជាម្ួយផែរ (ម្ូយហាង របស់គ្នត់បានម្បាប់គ្នត់)។ ចំធពាុះកផន្ងលក់របស់គ្នត់ គឺមានការទកោក់លអ ម្ិនមានសាច់ខ្ូចយកម្ក ោក់លក់ោយធនាុះធទ ធហើយធយើងែឹងចបាស់ធហើយថ្នែបារម្តី អ្នាម្័យវាម្ិនសូវសាាតែូចធៅកនុងែបារទំធនើប ធនាុះធទ។ ចំធពាុះ បងម្សី ភាវី វិញ អាហារផែលមានសវតែិភាពគឺមានផត អាហារផែលចំអ្ិនបានឆអិនលអ មានអ្នាម្័យ ម្តូត ពិនិតបយបានម្តឹម្ម្តូវ។ សម្មាប់រូបគ្នត់ ោំបផន្ធៅែទុះខ្្ួនឯងម្ួយចំនួនែូចជា សាឡាត់ ជី នធនាង ធពៅ ម្បទាល កនទុយម្កធពើ ធអាយផតអាចោំបាន គឺគ្នត់ោំទាំងអ្ស់ធោយោក់កនុងធែើង។ គ្នត់ម្ិនម្បកាន់ធលើអាហារនាំចូល ធនាុះធទ គ្នត់ហូបទាំងបផន្សរីរាងគ និង នាំចូល។ គ្នត់អាចសំគ្នល់ធលើអាហារសិរីរាងគគឺធោយធម្ើលធលើបផន្ ផែ្ ធ ើ សាច់ ណាផែលអ្ត់លអ អ្ត់ម្សស់ តូចៗ គឺគ្នត់គិតថ្ននឹងម្ិនផម្នជាអាហារនាំចូលធទ។ គ្នត់បញ្ញាក់ម្បាប់ ថ្នសម្មាប់អ្នកផែលមានជីវភាព្ូធារគ្នត់មានលទធិភាពអាចធៅទិញធៅតាម្បណាាែបារទំធនើបធោយគ្នត់ធជឿ ជាក់ថ្នបានរបស់លអម្សស់ ធោយមានម្ូយគ្នត់បាននិយយ។ ចំធពាុះការលក់ែូររបស់គ្នត់គឺ មានលកខណៈ តូច ធម្ពាុះគ្នត់ម្ិនចូលចិតតកាលធស ធម្ពាុះមានបាត់នូវរសជាតិ ធ្វើធអាយខ្ូចគណភាពលក់ ធហើយអាចោច់ម្ូយ ជាម្្បយម្គ្នត់អាចលក់អ្ស់ពី ១ធៅ២កបាល កនុង១ដងង។ ធយើងបានែឹងម្សាប់ធហើយតដម្្ធៅតាម្ែបារផតងមាន ផ្សារត្តី ផ្សារនោ្ិញ្ញា ៖ បងត្រីរុ៊ុំ ត្រីត្ររ់ អា ុ២៤ឆ្នំ បចចុបសប ននៅជិតវតតរ សសំ កុរល ផ្សារទូលទំពូង៖ បងត្រី ភាវី អា ុ ៣៣ឆ្នំ, បចចុបសប ននៅបឹងត្តយបក ផ្សារបឹងនកងកង៖ បងត្រី ត្រីនពត្ជ, អា ុ៣១ ឆ្នំ, ជាអាជីវករលក់ដូរនៅផ្សារ ខាងនលើន េះជាង ៩ឆ្នំ
  • 18. 16 តដម្្្ូរដង្ជាងតដម្្ធៅតាម្ែបារទំធនើបអាម្ស័យធៅធលើការធចុះធម្ជើសធរីសធម្ើលទំនិញធោយខ្្ួនឯង ថ្នលអ រី ម្ិនលអ។ ឯបងម្សី ក្សីក្េក្ែ វិញគ្នត់ផ្កាល់ចូលចិតត ចំណីអារហារផែលមានសវតែិភាព ផែលជាអារហារ បផន្សរីរាងគ ជា ម្បធភទបផន្ោំែុះធៅកនុងម្សក ឬបផន្្ម្មជាតិ ម្ិនមានសារជាតិគីម្ី ពីធម្ពាុះវាបានែតល់នូវសវតែិភាព និងគណ ភាពលអែល់សខ្ភាពែល់ ម្បា៉ាងវិញធទៀតធយើងមានលទធភាពកនុងទិញហូរជាម្បចាំដងងធទៀតែង ។ បផនតចំធពាុះ អារហារផែលនាំចូលម្កពីធម្តម្សកធនាុះ មានអារហារម្ួយចំនួនផែលែទុកធៅធោយសារជាតិគីម្ីខ្ពស់ ធយើង ពិបាកសំណត់សមាាល់ធទៀតែង។ ចំធពាុះការធរៀបចំធៅតូបលក់របស់គ្នត់គឺ មានការផបងផចកចបាស់ោស់លអ និងអ្នាម្័យសាាតធទៀត បផនតម្ិន មានការវិចខ្ចប់លអែូចែបារទំធនើបធនាុះធទ ធហើយចំធពាុះបផន្ធនាុះធទៀតធសាតក៏គ្នានការោយលំធៅនឹងបផន្ែុះ ែបសិតធនាុះផែរ។ 4.2 ចំណាប់អារមមណ៍ របស់ អ្នក្ទទួលទាន អ្នកម្សី ក្ែហាគា ក្រីសាសសន៍ស្នាន ជាជនជាត់មា៉ាធ សី គ្នត់ជាអ្តិងិជនរបស់ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១ កតាាផែលគ្នត់ ធពញចូលចិតតធៅទិញទំនិញធៅែបារទំធនើប ពីធម្ពាុះគ្នត់ធផ្កាតធៅសវតែិភាពចំណីអាហារជាចម្បបង។ ចំណី អាហារផែលសំបូរធៅធោយសារធាតបំរង វីតាម្ីន វាជួយបំបនសខ្ភាព ធហើយវាអាចជាម្បភទអាហារម្កពី •ផ្សារអ៊ីអ ១៖ អនកត្រី នជហាា ត្គីរសសរ ៍ស្នន អា ុ ៣៥ឆ្នំ ជាត្គូបនត្ងៀ បចចុបសប ន នៅតានមៅ •ផ្សារឡាក់អ៊ិចនត្បរ ៍៖ នោក នដវីត អា ុ ៣០ឆ្នំ, បចចុបសប ននៅ ទួលទំពូង •ផ្សារថៃហួត៖ នោក ជារុីណា អា ុ ៣២ឆ្នំ, ជាវិរវករ ររ់នៅទីត្កុងភ្នំនពញ ផ្សារទំន ើប •ផ្សារទួលទំពូង៖ បងត្រី លីណា អា ុ ២៩ឆ្នំ បចចុបសប ននៅម្ុំទួលទំពូង •ផ្សារបឹងនកងកង៖ បងត្រីេំ ត្រីគុ អា ុ២៤ឆ្នំ បចចុបសប ននៅរ្កាតត់បឹងនកងកង ១ •ផ្សារនោ្ិញ្ញា ៖ កញ្ញា រុ៊ុំ ជ័ ត្រីមុី អា ុ២៣បចចុបសប ននៅម្ុំបឹងទំពុ ផ្សារត្តី
  • 19. 17 ម្គប់តំបន់ទាំងកនុង និងធម្តម្សក។ អាហារែលែដល់សខ្ភាពគឺជាចំណីអាហារផែលម្ិនមានែទុកនូវសាជាតិ គីម្ី ជាម្បធភទោំែុះផបប្ម្មជាតិ ធម្បើជី្ម្មជាតិ ម្ិនធម្បើថ្នាំសំោប់លអិតផែលអាចបងកធម្គ្នុះថ្នាក់ែល់អ្នក ទទួលទាន។ ទាក់ទិននឹងអ្នាម្័យគឺជាផែនកម្ួយែ៏សំខាន់ ែូចជាការធរៀបចំទកោក់បានលអ ធៅតាម្សដង់ោ និងសាាតជានិចច។ ធោក ក្េវីត បានែដល់ម្តិធលើ សវតែិភាពចំណីអាហារគឺ ធផ្កាតធៅអាហារសរីរាងគ វាមានទាំងនាំចូល និង ធៅ ម្កងែងផែរ ។ បផនតចំណីអាហារទាំងធនាុះបានម្តូវផតឆ្ងកាត់ការម្តួតពិនិតបយនូវសារធាតគីម្ីជាម្នសិនម្ន នឹងចូលលក់កនុងទីែបារ។ រូបធោកអាចផបងផចក និង សាាល់ពីបផន្សរីរាងគបានចបាស់ ធោយសារផតរូបធោក ចូលចិតតទទួលទានបផន្សរីរាងគ ែូចធនុះធទើបធោកអាចសាាល់បផន្ផែលម្ិនផម្នលកខណៈជា្ម្មជាតិ (បផន្ ផែលមានសារធាតគីម្ី) ។ ម្ួយវិញធទៀត អាហារសរីរាងគ ផែលនាំចូលម្កពីបរធទសបញ្ញាក់ពី កាលបរិធចេទែត កំណត់ចបាស់ោស់។ ជាម្ួយនឹង ធសាភ័ណភាព នឹងការធរៀបចំកនុងហាងផែលធ្វើធអាយគ្នត់ចូលចិតតទិញ អាហារធៅែបារទំធនើបផែលែដល់នូវភាពង្ហយម្សួលនឹងអ្នាម្័យ។ ធោក ជា សុីណា ជាអ្តិងិជនម្បចាំែបារដងហួតបានផចករំផ កនូវបទពិធសា្ន៍ខ្្ុះៗចំធពាុះបញ្ញាចំណីអាហារ រូបធោកគ្នំម្ទនូវអាហារកនុងម្សកពិធសសគឺ បផន្ម្តីសាច់ផែលោំជាលកខណៈសរីរាងគ ផតធពលខ្្ុះអាហារកនុង ម្សកម្ិនមានទីែបារទូ ំទូោយ និងម្ិនអាចែគត់ែគង់ធៅតាម្តំរូវការរបស់ម្បជាជនរួម្ទាំងរូបធោកែង ផែល ធពលខ្្ុះគ្នត់ក៏ម្ិនអាចធជៀសពីអាហារម្តីសាច់ របផន្ផែលនាំចូលបានធ ើយ ធម្ពាុះគ្នានជំធរីស។ ចំធពាុះ អាហារផែលមានអ្នាម្័យវិញគិតធផ្កាតធៅធលើការវិចខ្ចប់បានលអ ការធរៀបចំទកោក់ ធៅកនុង សីតណាភាព ម្តឹម្ ម្តូវ ការធរៀបចំធសាភ័ណភាព ធអាយមានភាពទាក់ទាញ ផែលធ្វើឲបយអ្នកចង់ទិញចង់បាន ។ បងម្សី លីណា ជាអ្តិងិជន (អ្នកទិញទំនិញ) បានធលើលធ ើងថ្នម្ិនថ្នែបារទំធនើប ែបារម្តី្ម្មតា រឺែបារណា ណាធទ បផន្ ម្តី សាច់ សទធសឹងផតមានែទុកនូវសារធាតគីម្ីទាំងអ្ស់។ បផនតគ្នត់ធជឿថ្នធបើធយើងមានផម្សចំការ រឺែីទំធនរធៅធខ្តតធហើយធ្វើការោំែុះសម្មាប់ហួបខ្្ួនឯងធនាុះធទើបលអ និង មានសវតែិភាព។ ធហើយម្បា៉ាងធទៀត គ្នត់យល់ថ្នការធៅទិញអាហារ ពីអ្នកលក់ែូរបផន្បង្ហារខាាតតូច ភាគធម្ចើនពួកគ្នត់ធបុះពីែទុះខ្្ួនឯង ធនាុះក៏ជា អាហារអាចមានសវតែិភាពផែរជានង។ គ្នត់បានធរៀបរាប់ធទៀតថ្នចំធពាុះម្បធភទអាហារសរីរាងគនិងអាហារនាំ ចូល មានរូបរាងនិងពណ៌ខ្សៗគ្នា។ ម្ិនផតបធណា្ណុះ គ្នត់សងកត់្ងន់ថ្នការនាំចូលពីបណាាម្បធទសជិតខាង ជាអ្វីផែលធយើងម្ិនអាចខ្វុះបាន ធម្ពាុះផតអាហារធៅកនុងម្សកម្ិនអាចែគត់ែគង់ធៅនឹងតម្ម្ូវការធឆ្ើយតប។ ជា ចងធម្កាយគ្នត់បានធលើកទឹកចិតតថ្ន ងវីតបបិតផតធសាភ័ណភាពធៅកនុងែបារម្តីទួលទំពូងម្ិនសូវសាាត ផតធបើធយើង ធចុះពិនិតបយធម្ើលបផន្ ផែ្ធ ើ ធអាយបានម្តឹម្ម្តូវធៅធលើគណភាព និងសវតតិភាពរបស់វាម្ិនចាញ់ែបារទំធនើប ធនាុះធទ ជាពិធសសគឺតដម្្។
  • 20. 18 ចំធពាុះម្តិធយបលផ្កាល់របស់បងម្សី ខំ ក្សីរុន ជាអ្តិងិជន ផែលផតងផតចូលចិតតម្កទិញបផន្ និងផែ្ធ ើ ធៅែបារបឹងធកងកង បាននិយយម្បាប់ម្កម្ធយើងថ្ន អារហារផែលមានសវតែិភាព ជាម្បធភទ អាហារបផន្ និង ផែ្ធ ើសរីរាងគ ផែលបានោំែុះធៅកនុងម្សក ធោយធម្បើជី្ម្មជាតិ )ជីោម្កសតវ(ម្ិនធម្បើម្បាស់សារធាតគី កភាគធម្ចើនម្ិនសូវមានជាតិគីម្ីខ្ពស់ធពកធនាុះធទ ធហើយភាគធម្ចើនវាមានម្ី។ បផន្ផែលោំែុះកនុងម្ស សវតែិ ភាព និងមានគណភាពលអ ម្ិនែូចជាបផន្ និងផែ្ធ ើផែលនាំចូលពីធម្តម្សកធនាុះធ ើយ។ គ្នត់បានម្បាប់ ធទៀតថ្នបផន្ផែលនាំចូលទាំងធនាុះ ែទុកធៅធោយសារជាតិគីម្ីធម្ចើន ធែើម្បបីរកបានូវភាពធែើម្ និងរកបាទកបាន យូរ ។ តាម្ការយល់ធ ើញរបស់គ្នត់ គ្នត់ធម្ើលធ ើញថ្ន ការធរៀបចំជាទូធៅធៅែបារបឹងធកងកង ម្ិនមានការ វិចខ្ចប់ឲបយបានលអ និង ពំសូវមាន អ្នាម្័យលអយ៉ាងណាក៏ធោយ ធបើធយើងធម្បៀបធ្ៀបធៅនឹងការធរៀបចំធៅតាម្ បណាារែបារទំធនើប ផតវាមានសវតែិភាពជាង។ ចំធពាុះការបធញ្ចញម្តិចងធម្កាយរបស់កញ្ញា ែ័ ក្សីមុី ផែលជាអ្តិងិជនម្បចាំ ធៅែបារធពា្ិញ្ញានធនាុះផ្កាល់ បានធលើកធ ើងថ្ន សវតែិភាពចំណីអាហារ គឺសែិតធៅធលើ ការធៅទិញធៅផ្កាល់កសិោានឫ ចំការផ្កាល់ ឬការ ទិញពីអ្នកលក់រាយរងតូចៗ ែូចជារបស់កំបិចកំបក មាន ជី ម្តកូន ែទី ជាធែើម្ វាម្តូវបានោំធោយផ្កាល់ពីអ្នក លក់។ អាហារសរីរាងគនិងអាហារនាំចូលមានលកខណ:ខ្សគ្នា ទាំងទំហំ រូបរាង និងពណ៌សម្បបុរ។ គ្នត់បផនែម្ ធទៀតថ្ន អាហារសរីរាងគែតល់ធអាយធយើង នូវសខ្ភាពលអ និង ធជៀសឆ្ាយពីជំងឺធែបសងៗ។ ចំផណកឯការទិញ និង ការទិញចំណីអាហារនាំចូលពីម្បធទសខាងធម្តវិញ គ្នត់យល់ថ្នម្កពីធយើង គ្នានជំធរីសអ្វីធែបសងធហើយក៏ ម្ិនមានធ ើញការនាំយកអាហាកនុងម្សកម្កលក់ធម្ចើនផែរ។ ជាចងធម្កាយគ្នត់បនតថ្ន ធៅកនុងែបាម្តី ធពា្ិ ញ្ញានធនុះ ការធរៀបចំទកោក់អ្នាម្័យគឺម្ិនសូវបានលអបនាាធនាុះធទ ធម្ពាុះវាម្ិនផម្នជាែបារទំធនើប បផនតក៏ម្ិន មានការលក់នួវរបស់ផែរមានែបសិតឫខ្ូចធនាុះធទ ។
  • 21. 19 ៥. សេចកដីេៃនិដ្ឋាៃ តាម្លទធែលដនការម្សាវម្ជាវបានបង្ហាញថ្ន ធបើធទាុះបីជារាជរោាភិបាលកម្ពុជាខ្ិតខ្ំម្បឹងផម្បងោក់ជា យទធសាស្រសតចតធកាណ កនុងការធលើកសទួយវិស័យកសិកម្ម ជាវិស័យចម្បបង យ៉ាងណាក៏ធោយ បផនតការនាំ ចូលវិស័យកសិកម្មពីបណាាលម្បធទសជាធម្ចើនែូចជា ម្បធទសដង, ធវៀតណាម្, កូធរ៉ ជាធែើម្ នូវបផន្ផែ្ ធ ើម្សស់ និង បផន្ផែ្ធ ើផែលមានការផកដចនរួចធហើយ បាននាំចូលម្កកម្ពុជាយ៉ាងគំហក ផែលមាន ការែទុកធៅសារជាតិគីម្ីកម្ម្ិតទាប និងខ្ពស់ ជាធែើម្ ធោយកងវុះភាពយកចិតតទកោក់, ការធ្វស ម្បផហស ឬការម្បម្ពឹតតអ្ំធពើពករលួយរបស់ម្ស្រនតីជំនាញកាន់តងម្តូតាម្ម្ចកម្ពំផែនម្ួយចំនួនផែល ូប ិតជាម្ួយ មួញកណាាលទមាលក់កសិែលរបស់ម្បជាករកនុងតដម្្ធថ្នក, ម្ិនមានការយកចិតតទកោក់ ធលើកកំពស់ម្បជាជនកនុងការោំបផន្សរីរាងគ, ម្បជាកសិករផែលម្ិនទាន់មានការយល់ែឹងពីហានិភ័យ ខ្ពស់ធលើការធម្បើម្បាស់ជីគីម្ីជាធែើម្ ក៏ែូចជាធលើការម្តួតពិនិតបយចំធពាុះចំណីអារហារផែលខ្ូចគណភាព ឬែទុកសារជាតិគីម្ីមានកម្ម្ិតខ្ពស់ធនាុះ ផែលបធណាាយឲបយមានការនាំចូល ផែលជាបញ្ញាបុះែល់សខ្ ភាពរបស់ម្បជាពលរែឋកម្ពុជា ធសទើរទូទាំងម្បធទសរហូតម្កែល់ធពលបចចុបបបននធនុះ។
  • 22. 20 ៦. អៃុាេៃ៍សលើ្បធាៃបទ ធយងធៅតាម្ការបកម្សាយអ្ំពីម្បធានបទ ម្កម្ពួកធយើងផែលបានចុះធៅផ្កាល់ធែើម្បបីទទួលបានទិននន័យជាក់ ោក់ ការម្សាវម្ជាវ ការពិភាកបា ការសាកសួរធយបល់ ពីអាជីវករធៅកនុងែបារទំធនើប និង ែបារម្តី ម្ពម្ទាំងអ្តិងិ ជនផែលធៅទីធនាុះផ្កាល់ផតម្ដង។ តាម្រយៈទិននន័យបានបញ្ញាក់ថ្ន ទាំងអាជីវករ និង អ្នកទទួលទានមានការយល់ ែឹងអ្ំពីសវតែិភាពចំណីអាហារផែលពួកគ្នត់ធលើកធ ើងអ្ំពីការរកបាអ្នាម្័យ និង រកបារនូវគណភាព។ បញ្ញាចំណី អាហារកនុងម្សកគឺជាបញ្ញាចម្បបង ផែលធយើងម្ិនអាច រធអាបដែធម្ើលរំលងបានធ ើយ ពីធម្ពាុះម្នសបសរស់ធៅ បានធោយសារ «ធសបបៀងអាហារ» បផនតវាម្តូវផតសែិតធម្កាម្នាយកោានម្តួតពិនិតបយចំណីអាហារ ។ ែូធចនុះតាម្ការ ចូលរួម្ម្បឹកបារធយបល់ពីអ្នកអ្តីតម្ស្រនដីម្កសួងសខាភិបាលបានឲបយម្បាប់ឲបយែឹង ពីរចនាសម្ព័នធដនទម្ម្ង់ធលើអ្នក ពាក់ព័នធធលើបញ្ញាចំណីអាហារផែលសែិតធៅធម្កាម្ម្កសួងមានែូចតធៅ៖ ក្រសួងសុខាភិបាល នាយកដ្ឋានឳសថ ចំណីអាហារ គ្រឿងបរិក្ខា គេទាយ និងគ្រឿងសម្អាង នាយកដ្ឋាន គ ើឳសថ នាយកដ្ឋានគ ើចំណី អាហារ ្បគេទចំណី អាហារ្សស់ កម្មកុង្រូ ចុុះតាម្ផ្ាារ្រួរេិនិរាយ តាម្ផ្ាារ ម្នម្នទីរេិគោធន៍្រឹម្្រូវ (Laboratory)(្កសួងពាណិជ្ជកម្ម) នាយកដ្ឋានគ ើចំណី អាហារឆ្អិន សម្រម្ ចុុះ្រួរេនិរាយអនាម្័យតាម្ គោជ្នីដ្ឋាន កំរិរសដង់ដ្ ISO (ឧបសម្ព័នទី១)
  • 23. 21 ែូចធនុះ បញ្ញាចំណីអាហារ ម្កសួងផបងផចកជាពីរគឺ ធលើអាហារចំអ្ិនធហើយ និង ចំណីអាហារម្សស់។ ចំធពាុះ ចំណីអាហារផែលចំអ្ិនធហើយ គឺម្កសួងមាននាយកោានម្ួយផែលម្តួតពិនិតបយធលើអ្នាម្័យធៅ តាម្ហាង និង ធភាជនីោានធែើម្បបីធានានូវសវតែិភាពអ្នកទទួលទាន ក៏ែូចជាម្បជាពលរែឋមានការយល់ ែឹងខ្ពង់សម្មាប់សខ្ ភាព ជាពិធសសសម្មាប់មាចស់ហាងែងផែរ ម្ិនែូធចាាុះម្កសួងមានវិធានការផ្កកពិន័យ ឬបិទអាជីវកម្មម្បសិនធបើ រកធ ើញមានការធលមើសអ្ំពីម្បកាស។ យ៉ាងណាម្ិញ, ចំធពាុះចំណីអាហារម្បធភទម្សស់ គឺសែិតធៅធម្កាម្ការ ម្តួតពិនិតបយរបស់នាយកោានកម្មកងម្តូល ផែលនាយកោានមានម្នទីរពិធសា្ន៍កនុងការម្តួតពិនិតបយរកនូវសារ ធាតគីម្ីធលើសកំរិត ឬផែលបងករឲបយមានធម្គ្នុះថ្នាក់ ជាធែើម្។ យ៉ាងណាការែគត់ែគង់ចំណីអាហារសាច់ម្សស់ធៅ កនុងម្សកម្ិនទាន់ធឆ្ើយតបនឹងទីែបារធៅធ ើយ ធបើធម្បៀបធ្ៀបធៅនឹងម្បធភទអាហារផែលនាំចូល ឬអាហារ បផន្ផែលពធន្ឿនធលើែលិតែលដនការបណ្ដុះតាម្ជីគីម្ី។ ចំផណកឯម្បធភទអាហារសរីរាងគ គឺម្ិនទាន់ែលិត តាម្តំរូវការ ធហតែូចធនុះ ការែគត់ែគង់ធៅមានកម្ម្ិតធៅធ ើយ ធបើធ្ៀបធៅនឹងការម្បកួតម្បផជងការហូរចូលពី ខាងធម្តម្សក អ្វីផែលជាបញ្ញាធចាទ ធនាុះគឺការែលិតម្ិនមានលកខណៈទូ ំទូោយ ផែលជាធហតនាំឲបយតដម្្ ម្ិនអាចទទួលយកបានពីសំណាក់អ្នកទទួលទាន។ ជាឧទាហរណ័៖ បផន្ដសពនាំចូល ១គី ូ ៤,០០០ធរៀល ឯ បផន្ដសព សរីរាងគមានតដម្្កប់ ពីចធនាលុះ ៨,០០០ - ១០,០០០ធរៀល កនុងម្ួយគី ូ។ ធនុះ ផែរជាធហតនាំធអាយមាន ការនាំចូលចំណីអាហារ ពីម្បធទសជិតខាងមានធៅកំធណើនធកើនធ ើងជាលំោប់។ ធហតែូចធនុះធហើយធៅកនុង នាម្ធយើង គឺជាពលរែឋផខ្មរធយើងម្តូវផតគ្នំម្ទរែល់ យទធសាស្រសតអ្ភិវឌបឍន៍របស់រាជរោាភិបាលកម្ពុជាធៅធលើវិស័ យកសិកម្មតាម្ផបបសរីរាងគ តាម្រយៈកម្មវិ្ីការបធងកើតែលិតភាព កសិកម្ម ែូចជាការធ្វើអាជីវកម្មខាាតតូច ធហើយមានជំនួយពីអ្ងគការរបស់ម្បជាជនអាធម្រិច (USIAD) គឺការែដល់កម្ចីខាាតតូច (SHE Investments) ធលើ អាជីវកម្មសរីរាងគខាាតតូចជាធម្ចើន។ ធហើយធគ្នលបំណងផែលសំខាន់បំែត ធនាុះគឺគ្នំម្ទការកាត់បនែយធលើកងវុះ អាហាររូបតែម្ភឲបយបានពាក់កណាាលដនអ្នកកខ្វុះអាហារ ធែើម្បបីសធម្ម្ចធអាយបាននូវការធម្បើម្បាស់យទធសាស្រសដ ផែលម្បកបធោយចីរភាពដន្នធានបរិសាានរបស់រាជរោាភិបាល។ ែូចធនុះធហើយធែើម្បបីធានាការពារ កំធអាយ មានការនាំចូលចំណីអាហារពីរខាងធម្តម្សកធម្ចើនហួសម្បមាណ ធយើងទាំងអ្ស់គ្នាម្តូវផតធរៀនយល់ែឹងពី ម្បធភទ និង ម្បភពអាហារផែលនាំចូលម្ក ក៏ែូចជារធបៀបោំរបស់ធគធអាយបានចបាស់ោស់ ម្ននឹងទិញយក ម្កលក់បនត ឬទទួលទាន។ ធហើយធយើងគម្បបីធគ្នរពតាម្អ្នសាសន៍របស់រោាភិបាលផែលបានធរៀបរាប់ខាងធលើ ទាំងដែគូរសហការែូចជាអាជីវកម្ម កសិករ មួញកណាាល គួរគិតគូរពីសវតែិភាពចំណីអាហារឲបយជាអាទិភាព ម្ននឹងោក់លក់ ឬនាំចូល ទាំងដែគូរសហការពីរ រាជរោាភិបាល អាជីវករ កសិករ មួញ ម្បជាជន ក៏ែូចជា អ្ងគ ការកនុង និង ធម្តរោាភិបាល ពម្ងឹងបាននូវវិស័យកសិែលផែលនាំម្កនូវ សខ្ភាព សវតែិភាព អ្នាម្័យ អាច ទទួល សខ្ភាពលអ, ធពលម្បជាជន មានសខ្ភាពលអ មាាក់ៗ អាចជា្នធានធពញធោយកមាលំងកាយមាំម្ួន ជួយ
  • 24. 22 អ្ភិវឌបឍន៍ជាតិបានលអម្បធសើរ ធោយភាពសំបបបូរសបបាយ និងសខ្ែម្រម្នា។ ធនុះធហើយជាការចូលរួម្អ្ភិវឌបឍន៍ ម្បធទសផែលនាំម្កនូវសខ្សនតិភាព ជូនម្បជាជន និង ម្បធទសជាតិ ទទួលបានការរីកចធម្ម្ើនពិតម្បាកែ ។
  • 25. 23 ៧. ឯការសោង ម្កសួងសិខាភិបាល ២០១៩ http://moh.gov.kh/?lang=en នាយកោានឧសង ចំណីអាហារ បរិកាាធពទបយ និងធម្គឿងសមាាង ©២០១៧-២០១៨ https://www.ddfcambodia.com/ សវតតិភាពចំណីអាហារនិងកសិកម្មធៅកម្ពុជា https://www.usaid.gov/cambodia/agriculture-and-food-security ែបារទំធនើបដងហួត, ២០០៧, បឹងធកងកង https://www.thaihuot.com/ ែបារទំធនើបអ្៊៊ីអ្ន១, ២០១៩, ទធន្បាសាក់ http://aeoncambodia.com/ ែបារទំធនើបឡាក់គីអ្៊៊ិចធម្បសន៍, ២០១៣, វាលវង់ https://www.yourphnompenh.com/lucky-supermarket-city-mall-shopping-center/ SHE Investments https://www.facebook.com/pg/sheinvestments/about/?ref=page_internal USAID Cambodia https://www.facebook.com/USAIDCambodia/
  • 26. 24 ៨. ឯការបញ្ចូលបថ្ៃែម្ ៨.១ ទម្ម្ង់កម្ម្ងសំណួរ សំណួ រសម្រាប់ស្សង់មតិ ផ្នែកទី ១: ជីវប្រវត្តិ 1. ការណណនាខ្លួន ឈ្ម ោះ: ______________________ ឈេទ: ______ អាយុ:_____ អាស័យដ្ឋា នបច្ចុបបនន: __________________________________ 2. អ្នកម្រតូវសំភាសន៍ជាអ្នកណា?  អ្នកលក់ លក់បានបុន្មម នឆ្ន ំ:______________  អ្នកឈម្របើម្របាស់ មុខរបរ: _________________ 3. ឈៅផ្សារមួយណា?  ផ្សារម្រតី:________________  ទំឈនើប:___________________  ផ្សារម្រតី:________________  ទំឈនើប:___________________ ផ្នែកទី ២: សុខភាព 4. ឈតើអ្នកអាច្ម្របាប់/ណណន្មំខ្ុំបនតិច្ អ្ំពីច្ំណី សុវតថិភាព? 5. ឈតើម្របឈេទច្ំណី អាហារមួយណាណែលអ្នកច្ូលច្ិតតទិញ?  សរីរាងគ/អាហារកនុងស្សុក  អាហារន្មំច្ូល 6. ឈតើអ្នកម្របាប់បនតិច្បានឈទពីភាពខុសគ្នន រវាងម្របឈេទអាហារ សរីរាងគ និងអាហារន្មំច្ូល? សរីរាងគ:
  • 27. 25 ន្មំច្ូល: 7. ឈេតុអ្វីបានជាអ្នកច្ូលច្ិតតទទួលទានអាហារសរីរាងគ?  ផ្សដល់នូវសុខភាព  ានលទធភាព  អ្នកលក់ណណន្មំ មតិឈផ្សេងៗ: 8. ឈេតុអ្វីបានជាអ្នកច្ូលច្ិតតអាហារន្មំច្ូល?  តម្មៃមិនម្លៃ  ានម្ររប់ទីកណនៃង  គ្នម នជំឈរើសឈផ្សេង (ឈពញនិយម) មតិឈផ្សេងៗ: ផ្នែកទី ៣: អនាម័យ 9. ឈតើអ្នកយល់ែឹងខៃោះៗ អ្ំពីសដង់ដ្ឋច្ំណី អាហារណែរឬឈទ?  ែឹង  អ្ត់ឈទ 10. ឈតើអ្នកានអ្នកពិនិតយឈមើលឈលើរុណភាពច្ំណី អាហារណែរឬឈទ?  ាន  អ្ត់ឈទ 11. ការណសវងយល់ឈដ្ឋយខៃួនឯង: a. ការឈរៀបច្ំអាហារណបងណច្កច្ាស់លាស់ :  លអ  មិនលអ b.ស្អអ ត និង ានអ្ន្មម័យ :  ស្អអ ត  មិនស្អអ ត c. ានលាយឡំនឹងអាហារែុោះផ្សេិត :  ាន  អ្ត់ានឈទ ខ្ុំយល់ម្រពម, និងឯកភាពរាល់ពត៌ានលមអិតខាងឈលើ ឈែើមបីជាជំនួយសមាប់ការឈ្វើការសិការ ស្ស្អវម្រជាវឈលើម្របធានបទ៖ «បញ្ហា ច្ំណី អាហារកនុងម្របឈទសកមពុជា» របស់និសេិតស្អលាបញ្ហា ស្អស្រ្ស្អដ ។
  • 28. 26 េតថឈលខាម្នអ្នកច្ូលរួមសម្រាប់ការស្ស្អវម្រជាវ ----------------------------------------- ---------------- ឈ្ម ោះអ្នកច្ូលរួម កាលបរិឈច្េទ េតថឈលខាម្នអ្នកសិកាស្ស្អវម្រជាវ, និសេិតស្អលាបញ្ហា ស្អស្រ្សដ: _______________________________ ខ្ុំឈជឿជាក់ថាអ្នកច្ូលរួមបានផ្សតល់ការយល់ម្រពមជាព័ត៌ានឈែើមបីច្ូលរួមកនុងការសិកាឈនោះ។ ------------------------------------------ ---------------------- េតថឈលខាម្នអ្នកស្ស្អវម្រជាវ កាលបរិឈច្េទ
  • 30.
  • 31. Sīla Samādhi Paññā Group 2: Topic FOOD ISSUE IN CAMBODIA
  • 32. 3 CONTENT ............................................................................................................................... 1 Preface ................................................................................................................. 4 Appreciation ....................................................................................................... 5 1. Introduction.................................................................................................... 6 2. A Reason of Choosing Locations for a Research.................................... 8 3. Action Plans.................................................................................................... 9 Team Meeting................................................................................................10 Interview.........................................................................................................10 BKK 1 Local Market.....................................................................................10 4. Terminology of Research...........................................................................11 4.1 Vendor's Biography and Expressions.....................................................11 4.1 Consumers’ Biography and Expressions...............................................15 5. Conclusion....................................................................................................18 6. Recommendation ........................................................................................19 7. References....................................................................................................22 8. Annex............................................................................................................23 8.1 Sample of Survey.......................................................................................23 8.2 Document files of Interviewee ...............................................................25
  • 33. 4 Preface This research book was co-authored by Paññāsāstra University students of group 2 in the evening shift, which taught by Dr. Kol Peng, and other professors and assistants, such as Teacher Ken Horn, Meas Sinan, Kol Pheng Vattana, Koum Sopheap, Meas Savorn and many others whom not mentioned here. In this research, the topic "Food Issue in Cambodia" is a hot topic that current public is concerned the most and is becoming controversial among consumers and suppliers. Meanwhile, our team is luckily withdrawn to this topic research and it provokes to find the root with its solution on this recent issue. At this point, while, you’re holding this book, you will find the part of its cause and some solutions, they can be keys to reflect on the food problems of our stage, yet they can also be the keys to reflect your current scenario that you may require to do a research as well. There are more questions you may find and question yourself to keep learning more in order to help with your research and find better solutions that is more important for consumers and Cambodians for a better lifestyle in their consumption in the future. Last but not least, we do apologize for any shortcomings such as typos, any errors, or any missing point that may occur during our research in this book due to unfavorable timing (short term) in this two-month course. However, our team is also happy to receive any feedback from you to fulfill in the gaps that you may do it better for your own paper research. Phnom Penh, Monday, 16th September, 2019 Prepared by Group 2
  • 34. 5 Appreciation First of all, we would like to thank this Personal Growth and Development Class which taught by many professors to sharpen students' mindset as well as teaching us to have a specific goal, to gain wisdom in order to be responsible and to live a meaningfully life. Furthermore, we are excited to do a research on a topic of “Food Issue in Cambodia". We were originally and individually anxious and unsure about the causes, but did not know where to hear from only the understanding of problems without a solution. Neither knowing where to find or to be discussed. By the experience of studying and surveying from the previous classes with our lecturer Kasumi on learning research, taking action of surveying women workers and another class with lecturer Rachael Barat of Research paper which gave us more comprehensive handing on this Food Issue research much better. This is a crucial excellency of our lecturers whom already guided us a terminology to do a proper research that pushes us to another better research in this food problems in Cambodia. More or less within our work, we do hope that young generation may find this book as a reference for their research. At least, they know where to get, and to go, especially, the directing point of our guidelines here. Based on this research, our group successfully have a completion on both survey and individual observation on the issue. We do appreciate all participants such as interviewees including consumers, shoppers, employees and small shop owners those who have given us the precise opinions on the food safety independently. Without their participation, we could not get the date or real problems that can stop the controversy instead the core understanding solutions. Learning from this food issue, it also helps us to be responsible people on our own actions that may cause to others. For instance, if we are lacking of food hygiene it may infect other gems or bacteria in our living cost such as health problem and so on... By doing this research, it teaches us a lot that we have found it a wonderful class in order to build our personality within responsibility plus we may not bias by our own concerns. In reality, we may require to do including interviewing people, understanding their concerns, finding process of the government on health department works, check and research on the issue solution find success. In particular, we would like to thank the participants for the interview as mentioned in the article. However, we could not pay our gratitude enough to the professors, and teachers for their efforts to bring us fruitful outcomes. Discovering the experience and the common purpose is to become a socially responsible person. Through a study of this topic, we have made awareness on food, preserving health benefits as well as understanding the food safety as well. Although the solution is not yet covered in this book, at least, we are caution in order to avoiding and preparing for more profitable businesses in the future. Human beings with a happy lifestyle require healthy, healthy on good safety food, good safety food is from all of us care about organic food, natural fertilizer in plantation when we all healthy, we do more productivity, it produce the harmonious in our society, this is the fact that development of a country need healthy people because of healthy people may produce more productivities. Lastly, we are profoundly felt-hearted for this Personal Growth and Development class, a special thanks to all lecturers and professors in this class that lead us to fulfill our mindset and grow us to be intelligent. We don’t just learn to see the problems but we firmly learn to take actions upon it. This is where we stand, at the right direction. We are proud of having PG class.
  • 35. 6 1. Introduction Food safety in Cambodia is a concern for the general populations in developing countries. Having a healthy diet and food hygiene must be taken care of, this is one fundamental that we should not have missed, because our physicality brings us strength and wisdom, when the body is weak the brain is not working too. Both require to work together which empowers humans to have enough stability to take actions. When a country within healthy people, the improvement and the development of the country can be settled down as well. Therefore, choosing safety food is the most important issue for all of us. That is why our team will examine the root of food which causes to illustrate in this research. The first chapter begins, we believe that the next following team will take it easier to next findings. However, this book can be one of counselors to you, and if you just want to know more, it is a good idea to do so. Get it clearer in a bigger picture on this topic. Of course, if you decide to buy food, you must first check the quality of the food and its hygiene, especially since you need to know the source of the product. But for the limited finance families, they may often have ability to buy good food enough or ignorance of quality or safety. Although Cambodia is considered as an agricultural country, most of the agricultural products are imported from neighboring countries such as Vietnam and Thailand and our good and quality products have export to outside of the country because the economy conflict. Street foods are likely dangerous for health if they do not care about the hygiene nor its safety; or do a check. Because those products may not properly have checked and have no control over their quality control (QC). Some of the foods purchased are either mixed with injected by chemicals or
  • 36. 7 contain poison that can have diverse severe health consequences to many Cambodians. This is a matter of how public concern for food issue. But for ordinary people, the problem has become more commonplace. Despite some criticism and action, this has not diminished. Consumers are depleted and undernourished in food safety, and some of them are causing diarrhea, gastrointestinal problems that cause poor immune systems, which are susceptible to other diseases in the future. This will make them poorer by spending money on medicines and hospitals, wasting time, money because of negative effects from food issue. Through this book, our team will present the research process within illustration some images of the interviews from sellers and consumers as well, please turn the next page and enjoy your findings with us.
  • 37. 8 2. A Reason of Choosing Locations for a Research In our survey of business people (sellers) and consumers, our team has chosen two different locations of categories to do this research, one is supermarket and another one is local market. Supermarkets:  Thai Huot  Aeon 1; and  Lucky Express Local Markets:  Tuol Tom Pung  Boeung Keng Kang  Porthi Nhean Choosing a location, we focus on the places where people most likely visit and where it is popular among the crowded places, by doing that our team is able to get a detail data. Additionally, anywhere allows us to access easily to see the differences between consumption and sales of the products that related to food safety and health with those massive people. The fact that we want to experience with the trends of the mall and local markets where we are told the differences of the popularity, why they mostly visit that market, it possibly gives us more details within this study. Not only that point, we can find key tips for interviewing people from each class as well.
  • 38. 9 3. Action Plans The plan is designed to achieve the objectives of the study on domestic food issues, so a follow-up visit is required: 3.1 Preparation The first week priority to our survey, a group meeting was held on the questionnaire to be interviewed. Then set a target, set a date, a location, and we split into smaller groups there are three groups, each pare group has to interview four people, 2 of consumers and another 2 of sellers, so that’s a total of 12 people would collect data from supermarkets and local markets. 3.2 On Set On September 20, 2019, our team surveyed the selected sites. Initially one of the three groups did not succeed in the interview; the cooperation of the business people discouraged our group from taking the survey, but the problem was not a barrier for us anymore because we found the solution for that case. The same day we discussed and came up with a new solution, thinking that all of these problems could have been caused by our polls divided into two subgroups. So we decided to take the afternoon which is the following day on Sunday to redo the interview, but with a larger group. At one o'clock, before we went on set, we met for a brainstorming about 15 minutes, to give us a little bit more strategy, such as wearing the university ID card properly, and discussed clearly about the questions that we had set to ask in the interview. Moreover, to tell ourselves that, whatever the situation is we all will have to stay calm and be happy and we will always wear a smile on our faces. Fortunately, our team was greeted warmly by a professional manager who has years of experience in hospitality and sales, allowing us to question until the end of the survey. It was a great pleasure to be participated with him. That inspired us to keep up the good work. During the survey, what we found out was the closeness of teammates as well as business owners through chatting. We did all the work quickly from one market to another. We had a survey with a foreigner, who is Malaysian, she was expressing her interest about this topic as well. Fortunately, we had completed our survey, then we had another meeting regarding our work for the following steps, which each one of us have to give the report from the compiling those surveys. We had a small refreshment together as well.
  • 39. 10 Team Meeting BKK 1 after interview Interview Team-work BKK 1 Local Market Participation from seller Thai Huot Supermarket, Interviewing the manager of this market One of Thai Huot Customers