1. Fillet e se drejtes-studion shtetin dhe te drejten,eshte shkence e pergjithshme juridike ofron njohuri fillestare
thelbesore lidhur me nocionet dhe ligjshmerit.Dallon nga studimi I shkencave tjera te cilat ato shpjegojn ne veqanti
apo detaje te thella ,pra Fillet studion dukurite ne pergjithsi.
Nocionet paraqesin njohjen e nje qashtje statike ashtu si eshte.
Ligjshmerit paraqesin njohjen e dy a me shume qeshtjeve apo dokurive ne levizje.
Fillet e se drejtes si shkence juridike ndahet ne,1)shkencen e pergjithshme juridike,2)shkencen juridikehistorike,3)shkencen juridike-pozitive.
Norma-rregullon sjelljen e jetes se shoqerise.
Normat ne pergjithsi ndahen:norma te knike dhe shoqerore.
Norma teknike -rregullon sjelljen e njeriut ndaj natyres.
Norma shoqerore -rregullon sjelljen e njeriut ndaj shoqerise.
Normat sipas klasifikimit ndahen:krijuesi I normes,menyra si krijohet,sanksioni,kush i zbaton ato.
Kemi normat :zakonore,morali,normat e organizatave shoqerore,normate cilat I zbaton shteti(e drejta).
Metodat dogamatike-metoda kryesore studion shkencen juridike ne pergjithsi.
Metoda normative-merret me studimin e perberjes dhe elementeve te saj studion pjeset e medha e jo pjeset e
vogla qe jan object I metodes dogmatike.
Metoda sociologjike-roli saj studimi I dokurive,fenomeneve,nocioneve dhe ligjshmerive qe ngjajn ne te drejten
dhe shtetin ,ka metoden krasimore,historike,politike etj.
Shteti-eshte produkt I vet shoqerise,eshte organizate shoqerore e organizimit te larte e oraganizuar brenda
territorit te vet,force kontrolluar,ushtron sherbime publike dhe te pergjithsme
Shteti perbehet prej tri elementeve:
1)Pushteti shtetëror-ushtron sovranitetin,perdor monopolin e forces fizike,sovranitetin
popullor(qytetar),sovranitetin kombtar(shtetrore).
2)Territori-percaktimi I kufijve tokesor,ujor,ajror.
3)Popullesia-njerezit,banoret.
Shtetesia- fitohet:1)vija e gjakut,2)lindja ne territore,3)natyralizimi,jeton jashte shtetin te lindjes.
Trajtat shtetit:
-Trajta e sundimit-Monarki,trashegohet individ Sovran mbi ligjin,llojet(monarki absolute dhe e kufizuar).
-Republik ,I neneshtrohet ligjit ka penalizim.
-Trajta e regjimit politik-Demokraci sundim I shumices,(demokraci e drejtperdrejt dhe e perfaqesuesve).
- Autokraci sundim I pakices.
-Trajta e rregullimit shteteror-shteti I perbere:konfederata,federate,protektorati,unioni real dhe personal).
–
-shteti I thjeshte:1)centralizimi , ku organet jo qendrore(te ulta) nuk gezojne
autonomi te plote,2)decentralizimi,ku organet jo qendrore(te ulta)gezojne autonomi te plote.
-Trajta e pushtetit shteteror-ushtrohet me tri veprimtari,1)ligjvenese,2)administrative-ekzekutive,3)gjygjesori.
Parimi I ndarjes pushtetit,1)sistemi presidencial-usa,2)sistemi parlamentar-angli,3)sistemi I perzier-france. Parimi I
unitetit te pushtetit,1)konventes,2)kuvendit.
Adem Haxholli: