Recommended
PDF
PPT
ghhggghghghghEBM_GC bang dong dien tu.ppt
PPT
ffdfdfdfdfdfddfdfdffdECG_Mai dien hoa.ppt
PPT
asasaaasaasaasaaasaaaaaaaaaaaaaaaaaEDM.ppt
PDF
Ky thuat va_dung_cu_do_luong
PPT
PDF
hoccokhi.vn Giáo Trình Kỹ Thuật Sấy 1 - Phạm Thanh, 41 Trang
PDF
Giao Trinh Ky Thuat Say 1 Pham Thanh 41 Trang
PDF
16 kien thuc co ban ve dien tu
PDF
PPT
PDF
Thiết kế thiết bị điện tử công suất trần văn thịnh
PDF
đồ áN tốt nghiệp tổng quan về dầu nhờn 3547947
PPT
BAO CAO GIA CONG BANG CHUM TIA DIEN TU.ppt
PPT
fgfgfgfgfgffgfECM_Gia cong dien hoagd.ppt
PDF
Báo cáo thực hành vật lý chất rắn bài số 4 khảo sát đường đặc trưng vôn-amp...
PDF
Gia công bằng tia lửa điện.pdf
PPTX
DOC
Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Một Số Thông Số Công Nghệ Đến Độ Nhám, Độ Không Tròn Chi...
DOC
Nghiên Cứu Tính Chất Quang Và Khả Năng Ứng Dụng Của Màng Mỏng Ôxit Vanađi Già...
DOC
DOC
tieu luan.doc. Thông tin quang công nghê DWDM
PDF
Trinh tutinhtoandami theotcmoi
PDF
Giao trinh thiet_ke_dien_tu_cong_suat_6346
PDF
Đồ án tốt nghiệp tổng quan về dầu nhờn_08304712092019
PDF
PDF
DOC
PPT
dfddddddfdfdfdfdfLBM_GCbang tia laze.ppt
PPT
BAI 1eeewwe ewewewew ewewewewew wewewewe wewewe
More Related Content
PDF
PPT
ghhggghghghghEBM_GC bang dong dien tu.ppt
PPT
ffdfdfdfdfdfddfdfdffdECG_Mai dien hoa.ppt
PPT
asasaaasaasaasaaasaaaaaaaaaaaaaaaaaEDM.ppt
PDF
Ky thuat va_dung_cu_do_luong
PPT
PDF
hoccokhi.vn Giáo Trình Kỹ Thuật Sấy 1 - Phạm Thanh, 41 Trang
PDF
Giao Trinh Ky Thuat Say 1 Pham Thanh 41 Trang
Similar to fdfdfdfdfdfdddfdfdfdffEDM_Gc Xung dien.ppt
PDF
16 kien thuc co ban ve dien tu
PDF
PPT
PDF
Thiết kế thiết bị điện tử công suất trần văn thịnh
PDF
đồ áN tốt nghiệp tổng quan về dầu nhờn 3547947
PPT
BAO CAO GIA CONG BANG CHUM TIA DIEN TU.ppt
PPT
fgfgfgfgfgffgfECM_Gia cong dien hoagd.ppt
PDF
Báo cáo thực hành vật lý chất rắn bài số 4 khảo sát đường đặc trưng vôn-amp...
PDF
Gia công bằng tia lửa điện.pdf
PPTX
DOC
Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Một Số Thông Số Công Nghệ Đến Độ Nhám, Độ Không Tròn Chi...
DOC
Nghiên Cứu Tính Chất Quang Và Khả Năng Ứng Dụng Của Màng Mỏng Ôxit Vanađi Già...
DOC
DOC
tieu luan.doc. Thông tin quang công nghê DWDM
PDF
Trinh tutinhtoandami theotcmoi
PDF
Giao trinh thiet_ke_dien_tu_cong_suat_6346
PDF
Đồ án tốt nghiệp tổng quan về dầu nhờn_08304712092019
PDF
PDF
DOC
More from loimoi pham
PPT
dfddddddfdfdfdfdfLBM_GCbang tia laze.ppt
PPT
BAI 1eeewwe ewewewew ewewewewew wewewewe wewewe
PPT
Milling Machining 1ggffffffkjkjjjkjkjj.ppt
PPT
Milling Machining fgfgfffgfgfgffffff2.ppt
PPT
rrtrtrtrrtrrtrtrtrrtrrUSM_GC bang Sieu am.ppt
PPTX
BÀI 1. TỔNG QUAN MÁY TIỆN CNC FTC-20L(TT-2).pptx
PPTX
C2-CÔNGNGH.pptxfgfgfgfgfgfgfgf fgfgfgfgffgf
PPT
VKTCB-Phan2-TieuChuanTrinhBayBanVe.ppt
PPT
VKTCB-Phan1-VatLieuDungCuVe.ppt
PPT
PPT
Bao cao sssdsdsdsdsdsdsdsdssdssdsdsssssdsdssd
Recently uploaded
DOC
Bộ 50 DE luyện thi IOE Lớp 92022-2023.doc
PDF
bài trình gaing mai bác sĩ Trung da liễu.pdf
PPTX
Bài tập thiết kế trang âm khán phòng - Môn âm học kiến trúc
PDF
DINH DƯỠNG TRẺ EM - BỘ MÔN NHI - ĐHYD TPHCM
PPT
2.Bai 2_Keo nen dung tam_14.9.2025 434325325.ppt
PPTX
lupus ban đỏ hệ thống, bài giảng sau đại học
PPTX
THOÁI HÓA KHỚP- SAU ĐAI HỌC- CHUYÊN ĐÊ CHUYÊN KHOA
PPTX
bài thuyết trình địa lý về vịnh hạ long.pptx
PDF
Đề ôn thi VNMF lớp 2 chặng 3 cấp Trường năm 2025 - 2026
PDF
10 CHUYÊN ĐỀ TRỌNG TÂM NÂNG CAO HÓA HỌC LỚP 12 ÔN THI HỌC SINH GIỎI THEO FORM...
PDF
10 CHUYÊN ĐỀ TRỌNG TÂM NÂNG CAO HÓA HỌC LỚP 12 ÔN THI HỌC SINH GIỎI THEO FORM...
DOCX
LỊCH CÔNG TÁC TUẦN 15 (Từ ngày 15/12/2025 đến 21/12/2025)
PDF
Đề ôn thi VNMF lớp 1 chặng 3 cấp Trường năm 2025 - 2026
PPTX
CHƯƠNG 2 TRIẾT HỌC MÁC LÊ NINNNNNNNNNNNN
PPTX
Hướng dẫn sử dụng - Người hướng dẫn.pptx
DOCX
LỊCH CÔNG TÁC TUẦN 15 (Từ ngày 15/12/2025 đến 21/12/2025)
PDF
GIÁO ÁN KẾ HOẠCH BÀI DẠY HÓA HỌC 12 - CẢ NĂM - CHÂN TRỜI SÁNG TẠO THEO CÔNG V...
PDF
Lớp 7A10 - Bài thi An toàn giao thông cho nụ cười ngày mai.pdf
PDF
Đề ôn thi VNMF lớp 4 chặng 3 cấp Trường năm 2025 - 2026
DOCX
Giáo dục STEM trong dạy học cấp tiểu học trên môi trường số
fdfdfdfdfdfdddfdfdfdffEDM_Gc Xung dien.ppt 1. Gia c«ng xung ®iÖn
( EDM- electrical discharge machining )
Gia c«ng xung ®iÖn (EDM) lµ mét ph
¬ng ph¸p lÊy kim
lo¹i b»ng xung ®iÖn. Mét ®iÖn cùc cã h×nh d¹ng nhÊt
®Þnh (th
êng lµ ®ång hoÆc graphit) ®
îc dïng ®Ó t¹o ra
mét hèc cã h×nh d¹ng ng
îc víi ®iÖn cùc. Kh«ng cã tiÕp xóc
trùc tiÕp gi÷a ®iÖn cùc vµ ph«i. Xung ®iÖn ®i qua dung
dÞch ®iÖn m«i (th
êng lµ dÇu nhÑ),kho¶ng c¸ch gi÷a ®iÖn
cùc vµ ph«i ®
îc ®iÒu khiÓn. C¶ ®iÖn cùc vµ ph«i ph¶i cã
tÝnh chÊt dÉn ®iÖn.
2. MÆc dï mét vµi m¸y EDM cã kh¶ n¨ng dÞch chuyÓn theo vµi
trôc, m¸y EDM ®¬n gi¶n nhÊt cã mét trôc th¼ng ®øng d
íi sù
®iÒu khiÓn duy nhÊt cña mét ®éng c¬ servo (H1). DÊu ©m chØ
ra r»ng ®iÖn cùc ®
îc nèi ©m. Gi÷a bÒ mÆt dông cô vµ chi tiÕt
gia c«ng ph¶i tån t¹i mét khe hë gäi lµ khe hë ®iÖn cùc (
0.025 0.05mm ). NÕu bµn ®
îc phÐp dÞch chuyÓn kh«ng cã
kiÓm so¸t, sÏ cã tiÕp xóc trùc tiÕp gi÷a ®iÖn cùc vµ ph«i, ®iÒu
nµy sÏ g©y ra ng¾n m¹ch. HiÖn t
îng nµy ®
îc ng¨n chÆn b»ng
mét c¬ cÊu servo ë ®ã ®iÖn thÕ ®
îc ®o vµ so s¸nh víi th«ng tin
tham chiÕu. NÕu d÷ liÖu lín h¬n gi¸ trÞ tham chiÕu, bµn tiÕn
lªn, nÕu nã nhá h¬n, bµn lïi l¹i. DÞch chuyÓn cã thÓ thùc hiÖn
b»ng mét xi lanh thuû lùc hay mét ®éng c¬ servo dÉn ®éng trùc
tiÕp. Khi ph«i ®
îc gia c«ng b»ng mµi mßn xung, kho¶ng c¸ch
gi÷a ®iÖn cùc vµ ph«i t¨ng lªn. §iÖn thÕ t¨ng lªn vµ bµn tiÕn lªn
®Õn khi ®iÖn thÕ phï hîp víi gi¸ trÞ tham chiÕu. Do ®ã c¬ cÊu
servo duy tr× mét khe hë kh«ng ®æi. Sù sãi mßn tiÕp tôc ®Õn
khi ®¹t ®
îc chiÒu s©u ®· ®Æt ra. T¹i thêi ®iÓm nµy ®iÖn cùc ®
3. 4. C¬ chÕ t¸ch bá vËt liÖu .
N¨ng l
îng dßng ®iÖn mét chiÒu ®
îc ®Æt vµo mét m¹ch
xung ë ®ã cã thÓ t¹o ra xung vu«ng gÇn ®óng, víi tÇn så F ( F
200.000 500.000 Hz ), ®iÖn thÕ cùc V 30 250V. Mét c¸ch lý t
ëng mçi xung t¹o ra mét hå quang (tia löa ®iÖn ). Mçi hå quang
xuÊt hiÖn n¬i mµ ®iÖn trë nhá nhÊt, th
êng lµ gÇn chç phãng hå
quang tr
íc ®ã, t¹o ra nhiÖt côc bé rÊt lín trªn bÒ mÆt cña ph«i
(10.000 20.000o
C), lµm kim lo¹i nãng ch¶y vµ bèc h¬i. HiÖn t
îng
trªn diÔn ra liªn tôc vµ ch¹y kh¾p bÒ mÆt ®iÖn cùc, cuèi cïng khe
hë trë nªn ®Òu ®Æn (h×nh 5 ). Do ®ã tuú theo h×nh thï cña Kat«t
mµ an«t ®
îc chÐp l¹i h×nh d¹ng gièng nhthÕ.
Th«ng th
êng cùc ©m bÞ mßn Ýt h¬n cùc d
¬ng do:
- §éng l
îng g©y ra cña c¸c e lín h¬n nhiÒu so víi c¸c ion.
- Do nhiÖt ph©n cña dung m«i mµ t¹o ra mµng máng c¸c bon b¸m
vµo ©m cùc (c¸c bon cã trong chÊt láng )
Do ®ã cùc ©m th
êng ®
îc nèi víi dông cô.
Sãng vu«ng biÓu diÔn quan hÖ dßng ®iÖn theo thêi gian, lµ
mét th«ng sè kü thuËt th«ng th
êng cña nguån ®iÖn cña EDM. C¸c
biÕn lµ thêi gian nèi m¹ch, thêi gian ng¾t m¹ch vµ dßng ®iÖn
5. H×nh2. Nh÷ng th«ng sè cña mét xung EDM, Thêi
gian ng¾t m¹ch vµ c
êng ®é dßng ®iÖn ®Ønh x¸c
®Þnh n¨ng l
îng cña tia löa.
6. H×nh3. Profin cña mét xung EDM. a – thêi gian ion ho¸; b-
thêi gian xung; c – thêi gian khö ion; d – thêi gian nghØ. Hçu
hÕt qu¸ tr×nh mßn ®iÖn cùc x¶y ra trong suèt thêi gian ion
ho¸
7. H×nh 2 cã tÝnh chÊt tham kh¶o, qu¸ tr×nh phøc t¹p h¬n
nhiÒu. Khi ®iÖn cùc tiÕp cËn ph«i, dung dÞch ®iÖn m«i b¾t
®Çu i«n ho¸ ë ®iÓm tiÕp cËn gÇn nhÊt. §iÖn thÕ r¬i xuèng møc
thÊp nhÊt (kho¶ng 35 V) khi dßng ®iÖn b¾t ®Çu ch¹y qua. §©y
lµ sù phãng ®iÖn. Nã xÈy ra ë kho¶ng c¸ch phãng ®iÖn tõ 0,01
®Õn 0,4 mm. Víi mçi lÇn phãng ®iÖn vËt liÖu bÞ t¸ch ra khái
ph«i do bay h¬i vµ ch¶y, c¸c lç xuÊt hiÖn trªn ph«i vµ ®iÖn cùc.
H×nh 3 cho mét bøc tranh râ h¬n, nã biÓu diÔn ®iÖn ¸p vµ
dßng ®iÖn nhlµ hµm cña thêi gian. Thêi gian nèi m¹ch ( on –
time) cã thÓ ®
îc chia thµnh thêi gian i«n ho¸, thêi gian phãng
®iÖn vµ thêi gian khö i«n. Sù ng¾t qu·ng cña dßng ®iÖn ( off –
time) cho phÐp c¸c h¹t vËt liÖu bÞ t¸ch ra tõ c¸c hè t¹o ra do xung
bÞ ®Èy ®i do dßng ch¶y cña chÊt ®iÖn m«i. Dung dÞch ion ho¸
®
îc bá ®i vµ thay b»ng dung dÞch míi. Thêi gian off – time ph¶i
lín h¬n thêi gian khö i«n ®Ó ng¨n sù phãng ®iÖn liªn tôc t¹i
mét ®iÓm. HiÖn t
îng nµy ®
îc biÕt lµ hå quang ®iÖn mét
chiÒu.
8. Hinh 5 : Profin bÒ mÆt Hinh : S¬ ®å nguyªn lý EDM
9. Nguån ®iÖn cho EDM ®
îc c¶i
tiÕn tõ m¹ch ®iÖn trë – tô ®iÖn (RC
H×nh 6). GÇn ®©y, cã xu h
íng
chuyÓn sang thiÕt bÞ tranzitor oxit
kim lo¹i t¸c ®éng tr
êng. Chóng h÷u
Ých ®èi víi c¸c nguån ®iÖn EDM v×
kh¶ n¨ng chuyÓn m¹ch nhanh ë
c«ng suÊt cao. Mét nguån ®iÖn
hiÖn ®¹i cho phÐp ®Æt ®éc lËp thêi
gian on – time vµ off – time. Ph¹m vi
th«ng th
êng lµ 2 ®Õn 1000 micro
gi©y. Th
êng toµn bé n¨ng l
îng cña
mét xung ®iÖn tû lÖ víi thÓ tÝch cña
khèi ®å thÞ vu«ng trªn 3 trôc vu«ng
gãc thêi gian, dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p.
ChØ cã thêi gian nèi m¹ch ( on –
time) tøc lµ thêi gian sau khi i«n ho¸
lµ ¶nh h
ëng ®Õn viÖc t¸ch bá vËt
liÖu (H4). NhvËy ®
êng kÝnh cña hè
(t¹o ra do mét xung) tû lÖ víi dßng
®iÖn t¸c ®éng vµ chiÒu s©u tû lÖ víi
H×nh 4 : S¬ ®å 3 kÝch th
íc
cña tia löa xung EDM. N¨ng l
îng cña tia löa cã hiÖu lùc
®Ó bãc vËt liÖu tû lÖ víi thêi
gian ®ãng m¹ch hiÖu qu¶, c
êng ®é dßng ®iÖn vµ ®iÖn
¸p ®¸nh löa.
10. 11. H×nh 9.8 :¶nh h
ëng cña n¨ng l
îng xung ®Õn tèc
®é bãc t¸ch vËt liÖu vµ ®é nh¸m bÒ mÆt
12. Thùc nghiÖm cho thÊy tèc ®é t¸ch bá vËt liÖu thay ®æi tõ gÇn
nh0 ë chÕ ®é gia c«ng tinh cho ®Õn 410 mm3
/ph víi dßng ®iÖn
25 A. Mét nguån 400A cã thÓ gia c«ng tíi 4350 mm3
/ph. CÇn ph¶i
chó ý r»ng gi¸ trÞ t¨ng kh«ng tuyÕn tÝnh. Xung t¹o ra tõ mét
nguån ®iÖn tiªu chuÈn chØ t¹o ra mét tia löa ®iÖn.
N¨ng suÊt t¸ch bá vËt liÖu cã thÓ x¸c ®Þnh qua c«ng thøc.
Q ( mm3
/phut)
ë ®©y : i lµ c
êng ®é dßng ®iÖn ( A )
T
lµ ®iÓm s«i cña vËt liÖu chi tiÕt gia c«ng ( 0
C) .
23
.
1
4
.
).
10
4
(
T
i
x
13. H×nh 9 : Nh÷ng th«ng sè ¶nh h
ëng ®Õn qu¸ tr×nh
EDM
14. BÒ mÆt gia c«ng b»ng EDM
Topography. EDM cã mét dÊu hiÖu bÒ mÆt riªng biÖt. BÒ
mÆt t
¬ng tù mét bÒ mÆt bÞ b¾n ph¸ víi tÊt c¶ c¸c hè cã cïng
kÝch th
íc (H7). Kh«ng cã kiÓu hay h
íng s¾p xÕp bÒ mÆt nhc¸c
ph
¬ng ph¸p gia c«ng th«ng th
êng kh¸c. V× kÝch th
íc c¸c hè phô
thuéc vµo n¨ng l
îng tia löa ®iÖn vµ nã thay ®æi nhiÒu. BÒ mÆt
gia c«ng b»ng EDM cã nhÊp nh« Ra tõ 0,2 ®Õn 12,5 m.
H×nh 7 : Mét bÒ mÆt ®iÓn h×nh sau khi gia c«ng xung ®iÖn.
C¸c tham sè gia c«ng : cùc ®iÖn cùc d
¬ng. Thêi gian nèi m¹ch lµ 58
gi©y, thêi gian off-time 32 m, dßng ®iÖn max 13A. ®iÖn cùc
graphit, ph«i thÐp dông cô. §é nh¸m bÒ mÆt Ra 3,5 m.
Khi gia c«ng thÐp cã thÓ x¸c
®Þnh gÇn ®óng
Ra 1.11 Q8.834
(mm)
Q : N¨ng suÊt gia c«ng. mm3
/phut
15. C¸c ¶nh h
ëng vÒ tæ chøc kim lo¹i vµ ho¸ häc.
V× hiÖn t
îng t«i rÊt nhanh do chÊt ®iÖn m«i vµ t¸c ®éng t¶n
nhiÖt cña ph«i, líp bÒ mÆt bÞ t¸c ®éng trong qu¸ tr×nh EDM kh¸
máng – nhá h¬n 0,13 mm khi gia c«ng th« vµ 0,01 mm khi gia
c«ng tinh. V× c¸c tiªu chÝ ®Ó ®¸nh gi¸ ®é dµy cña líp nµy (thay
®æi ®é cøng, øng suÊt d
, c¸c t¸c ®éng vÒ tæ chøc kim lo¹i ), ph
¬ng ph¸p cÇn ph¶i chØ ra cô thÓ. Líp nµy cã thÓ chia thµnh mét
líp gäi lµ líp bÞ t¸i ®óc vµ mét líp bÞ ¶nh h
ëng nhiÖt. Líp bÞ t¸i
®óc ®
îc ®Æc tr
ng bëi cÊu tróc bÞ t«i nhanh, trong khi líp bÞ
¶nh h
ëng vÒ nhiÖt cã cÊu tróc ñ hay bÞ ram. C¸c t¸c ®éng nµy
phô thuéc nhiÒu vµo hîp kim ®
îc gia c«ng. V× mét phÇn lín EDM
dïng gia c«ng thÐp c¸c bon cao ®Ó lµm khu«n dËp vµ ®óc. Líp t¸i
®óc trªn thÐp dông cô cøng h¬n vËt liÖu nguyªn khèi v× sù
h×nh thµnh mactenxit, trong khi vïng bÞ ¶nh h
ëng nhiÖt mÒm
h¬n v× mactenxit bÞ ram.
Nh÷ng l
îng nhá vËt liÖu ®iÖn cùc còng nhc¸cbon tõ chÊt
®iÖn m«i cã thÓ l¾ng ®éng trªn bÒ mÆt EDM. Trong tr
êng hîp
gia c«ng thÐp, l
îng c¸cbon d trªn bÒ mÆt cã thÓ t¹o thªm
mactenxit vµ lµm t¨ng nguy c¬ nøt.
16. 17. §iÖn cùc vµ c¸c ph
¬ng ph¸p gia c«ng ®iÖn cùc
Chi phÝ ®iÖn cùc th
êng lµ phÇn ®¾t nhÊt trong gia c«ng
xung ®iÖn. Chi phÝ vËt liÖu chÕ t¹o, mßn vµ söa ®iÖn cùc ph¶i ®
îc ®¸nh gi¸ cÈn thËn ®Ó x¸c ®Þnh vËt liÖu ®iÖn cùc vµ chÕ ®é m¸y
EDM tèt nhÊt. §iÖn cùc lý t
ëng lµ lo¹i cã tÝnh dÉn ®iÖn cao, dÔ
chÕ t¹o vµ cã nhiÖt ®é nãng ch¶y cao, nã ph¶i ®ñ bÒn ®Ó chÞu
®
îc c¸c ph
¬ng ph¸p gia c«ng th«ng th
êng ®Ó kh«ng bÞ biÕn
d¹ng.C¸c cùc dïng cho c¸c kÕt hîp kh¸c nhau cña cÆp ®iÖn cùc –
ph«i ®
îc tr×nh bµy trong b¶ng 1.
B¶ng1 : Cùc cña®
iÖ
n cùc ®
èi ví i nh÷ngcÆ
p ®
iÖ
n cùc – ph«i kh¸ c nhau.
VËtliÖ
uph«i
VËtliÖ
u
®
iÖ
ncùc ThÐ
p C¸ cbitVonfram §ång N
h«m H
î pkimnÒ
nnikel
Graphit
§ ång
Cu– W
ThÐ
p
§ ångthau
+, -
+
+
+, -
-
-
+, -
+, -
+
…
-
-
-
-
…
+
+
+
-
+
+, -
+
+
-
-
18. §é chÝnh x¸c gia c«ng
Dung sai 0.05mm cã thÓ dÔ ®¹t ®
îc b»ng ph
¬ng ph¸p
EDM, tuy nhiªn viÖc ®iÒu khiÓn tèt c¸c th«ng sè cña qu¸ tr×nh
EDM cã thÓ ®¹t ®
îc dung sai 0.003mm.
Gia c«ng b»ng ph
¬ng ph¸p EDM cã hiÖn t
îng c«n, cã b¸n
kÝnh ë c¸c gãc b»ng khe hë ®¸nh löa vµ c¾t qu¸. §é c«n th«ng th
êng vµo kho¶ng 0.005 0.05mm trªn 10mm chiÒu s©u vµ cã
thÓ ®
îc giíi h¹n nÕu sö dông ph
¬ng ph¸p déi hót.
KÝch th
íc c¾t qu¸ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn gia c«ng
(h×nh 9.12). BiÓu ®å nµy ®
îc xem xÐt ®Ó thiÕt kÕ dông cô.
19. 20. Mßn .
HÖ sè mßn ®iÖn cùc ®
îc
biÓu diÔn theo mßn mÆt
®Çu, mßn c¹nh, mßn gãc vµ
mßn thÓ tÝch. C¸c biÓu thøc
®
îc ®Þnh nghÜa trong h×nh
6. ThuËt ng÷ kh«ng mßn
trong EDM ®
îc ¸p dông
chung cho tr
êng hîp ë ®ã tû
sè mßn ®iÖn cùc / ph«i lµ 1
% hay nhá h¬n. Mßn ®Çu
tiªn xuÊt hiÖn ë gãc. Do ®ã
mßn gãc lµ yÕu tè hay dïng
®Ó quyÕt ®Þnh khi nµo
mét ®iÖn cùc ph¶i bÞ söa.
H×nh 6. Nh÷ng gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ mßn
cña ®iÖn cùc EDM
Mßn mÆt ®Çu = d/ Le
Mßn mÆt bªn = d/ Ls
Mßn gãc = d/ Lc
ThÓ tÝch ph«i bÞ
bãc ®i
Mßn thÓ tÝch =
ThÓ tÝch ®iÖn cùc bÞ
mßn
21. VËt liÖu . Trong phÇn tiÕp theo vÒ vËt liÖu ®iÖn cùc, c¸c so
s¸nh chi phÝ ®
îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ®Æt chi phÝ cña ®ång b»ng
1. C¸c chi phÝ vËt liÖu th
êng nhá h¬n chi phÝ chÕ t¹o vµ thêi gian
m¸y EDM. Do ®ã vËt liÖu cã chi phÝ nhá nhÊt kh«ng nhÊt thiÕt
cho gi¸ trÞ gia c«ng tæng nhá nhÊt.
Graphite lµ vËt liÖu ®iÖn cùc hay dïng nhÊt v× tÝnh gia c«ng vµ
c¸c ®Æc tÝnh mßn EDM tèt. DÔ khoan c¸c lç nhá b»ng nhau. Nã dÔ
chÕ t¹o ë c¸c kÝch th
íc vµ d¹ng rÊt kh¸c nhau. Cì h¹t graphite EDM th
¬ng phÈm hiÖn cã tõ 0,001 ®Õn 0,1 mm, ®é bÒn uèn so víi ®ång
b»ng1/5, ®é cøng b»ng 1/2. Gi¸ thµnh t¨ng khi cì h¹t gi¶m, ®é bÒn
uèn t¨ng th× ®é cøng còng t¨ng, hÖ sè chi phÝ so víi ®ång lµ 1,3
®Õn 24. Nh
îc ®iÓm cña graphite lµ nã bÈn vµ cÇn cã hÖ thèng hót
ch©n kh«ng ë tÊt c¶ c¸c øng dông nh
ng ®©y lµ viÖc dÔ thùc hiÖn.
§ång cã tÝnh mßn EDM tèt, ®é dÉn ®iÖn tèt vµ kinh tÕ. Nã gia
c«ng kh«ng dÔ nh graphite hay ®ång thau. Tuy vËy nã ®
îc dïng
nhiÒu nhgraphit, ®Æc biÖt tèt khi gia c«ng c¸c bit vonfram. §ång
thÝch hîp cho gia c«ng tinh Ra 0,5 m. Chi phÝ cña ®ång ®
îc dïng
lµm chuÈn vµ ®
îc chän b»ng 1. Lùa chän kh¸c lµ hîp kim Cu-0,5 Te.
Nã chØ ®¾t h¬n ®ång mét chót (hÖ sè chi phÝ 1,2) vµ nã dÔ gia
c«ng gÇn b»ng ®ång thau.
22. §ång – vonfram vµ b¹c vonfram lµ c¸c vËt liÖu ®¾t víi hÖ sè chi phÝ t
¬ng øng lµ 18 vµ 100, øng dông chñ yÕu cña chóng lµ gia c«ng c¸c
khe s©u ë ®iÒu kiÖn t¶i m¹t gia c«ng kÐm. Thùc tÕ chóng kh«ng
ph¶i lµ c¸c hîp kim. Vonfram lµ bét ®
îc nÐn vµ thiªu kÕt ®
îc trén víi
®ång hay b¹c. TÝnh gia c«ng trung b×nh, nh
ng v× nã gißn nªn kh«ng
rÌn ®
îc sau khi thiªu kÕt.
§ång – graphit lµ mét graphit ®
îc trén víi ®ång. Nã ®¾t h¬n 1,5
®Õn 2 lÇn graphit nguyªn chÊt, do ®ã b»ng 5 ®Õn 20 lÇn ®ång. §é
bÒn uèn cña nã cao h¬n graphit cïng cì h¹t, do ®ã nã tèt cho chÕ t¹o
®iÖn cùc cã tiÕt diÖn máng. TÝnh dÉn ®iÖn ®
îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ
nh
ng tÝnh chÞu mßn c¹nh kh«ng tèt nhgraphit nguyªn chÊt cïng cì
h¹t. Nã lµm viÖc tèt khi gia c«ng c¸cbit vonfram.
§ång thau kh«ng ®¾t vµ dÔ gia c«ng nh
ng chÞu mßn kÐm. Nã th
êng dïng lµm ®iÖn cùc èng trong c¸c m¸y khoan EDM c¸c lç ®Æc biÖt
nhá, n¬i mµ ®é mßn ®iÖn cùc cao cã thÓ chÊp nhËn ®
îc.
ThÐp kh«ng ph¶i lµ mét vËt liÖu ®iÖn cùc tèt trong øng dông th«ng
th
êng. Nã dïng chñ yÕu ®Ó phï hîp víi c¸c mÆt ph¼ng ph©n khu«n
trong c¸c khu«n cña mét nöa khu«n lµ ®iÖn cùc vµ mét nöa khu«n lµ
ph«i.
Vonfram ®
îc dïng trong gia c«ng c¸c lç nhá (<0,2 mm) cho nh÷ng
®iÖn cùc kh«ng cã c¸c lç ngang.
23. ChÕ t¹o ®iÖn cùc. ph
¬ng ph¸p chÕ t¹o ®iÖn cùc th«ng dông nhÊt
lµ trªn c¸c m¸y tiÖn, phay vµ mµi. Mét lý do ®Ó graphit trë thµnh
vËt liÖu ®iÖn cùc chÝnh lµ nã dÔ gia c«ng. ThiÕt kÕ hÖ thèng
dông cô EDM dùa trªn gi¶ thiÕt r»ng ®iÖn cùc ®
îc gia c«ng trong
khi kÑp.
C¾t d©y hµnh tr×nh EDM lµ mét ph
¬ng ph¸p tuyÖt vêi ®Ó gia
c«ng c¸c ®iÖn cùc trong EDM. TÊt c¶ c¸c vËt liÖu ®iÖn cùc kim lo¹i
®Òu c¾t tèt. Tèc ®é c¾t trªn graphit b»ng 1/3 ®ång, nh
ng gÇn
®©y lo¹i graphit h¹t siªu nhá c¾t dÔ h¬n. HiÖn ®· cã thÓ gia c«ng
®
îc c¸c thµnh nhá vµ chi tiÕt phøc t¹p. Ph
¬ng ph¸p nµy cã thÓ kÕt
hîp víi c¸c ph
¬ng ph¸p kh¸c trong chÕ t¹o ®iÖn cùc.
C¸c ®iÖn cùc graphit - ®
îc mµi cÇn vËt mÉu cã d¹ng hèc. VËt mÉu
®
îc dïng nh mét dông cô ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh nghÞch cña nã,
gièng nhph
¬ng ph¸p EDM. Trong mµi siªu ©m h¹t mµi ë d¹ng nh·o
®
îc b¬m ra gi÷a mÉu vµ ®iÖn cùc, mÉu rung víi chu kú 20.000
lÇn / gi©y. Mµi quü ®¹o dïng cho tèc ®é t¸ch bá vËt liÖu cao, trong
khi mµi siªu ©m dïng khi cÇn gia c«ng c¸c chi tiÕt nhá. §iÖn cùc
graphit cã thÓ söa l¹i nhiÒu lÇn b»ng c¶ hai ph
¬ng ph¸p. V× chi
phÝ chÕ t¹o mÉu lín ph
¬ng ph¸p nµy kinh tÕ nhÊt lµ dïng trong c¸c
viÖc lÆp ®i lÆp l¹i. HÖ thèng dông cô ®Ó duy tr× vÞ trÝ gi÷a m¸y
24. §ång vonfram ®óc ®
îc s¶n xuÊt tõ vËt mÉu lµm tõ mét vËt liÖu
nµo ®ã, sau ®ã dïng ®Ó lµm khu«n cho ®iÖn cùc. C¸c vËt liÖu
®ång – vonfram ®óc ®ång nhÊt ®
îc t¹o ra. Ph
¬ng ph¸p nµy dïng
trong tr
êng hîp cÇn ph¶i dïng nhiÒu ®iÖn cùc phøc t¹p .
T¹o h×nh b»ng ®iÖn ph©n lµ mét ph
¬ng ph¸p ë ®ã mét vËt ®
îc
t¹o h×nh, phñ b»ng s¬n dÉn ®iÖn vµ ®
îc m¹ ®iÖn ph©n. Sau khi
®
îc m¹ ®iÖn ph©n, mÉu ban ®Çu ®
îc bá ®i. MÉu th
êng ®
îc lµm
b»ng s¸p vËt liÖu cã thÓ nung ch¶y, do ®ã ph
¬ng ph¸p gièng nh
qu¸ tr×nh ng
îc cña ®óc trong khu«n mÉu ch¶y. C¸c ph¸t triÓn gÇn
®©y gia c«ng xung ®iÖn kh«ng mßn ®· lµm cho viÖc sö dông
c¸c ®iÖn cùc d¹ng vá máng trë nªn thùc tÕ.
§ång ®ïn, hoÆc Ðp dïng tÝnh chÊt dÔ t¹o h×nh cña ®ång ®Ó
lµm ®iÖn cùc. §ång ®
îc ®ïn, hoÆc Ðp qua mét mÆt c¾t ngang
phøc t¹p vµ ®¹t ®
îc ®é chÝnh x¸c cao vÒ kÝch th
íc. C¸c hèc phøc
t¹p lµm b»ng thÐp dông cô nhiÖt luyÖn hay b»ng c¸cbit vonfram
th
êng ®
îc gia c«ng b»ng xung ®iÖn.
25. Dung dÞch ®iÖn m«i.
Dung dÞch ®iÖn m«i thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng sau :
- lµ mét tr
êng dÉn tia löa ®iÖn mµ ph¶i ion ho¸ ë d
íi ®iÖn
¸p ®Æt vµo.
- Lµ chÊt lµm m¸t cho ph«i vµ ®iÖn cùc.
- Lµ m«i tr
êng mang c¸c m¶nh ph«i (ph«i EDM) sinh ra trong
qu¸ tr×nh gia c«ng .
C¸c tÝnh chÊt cÇn cã lµ ®é nhít thÊp, ®iÓm bay h¬i do tia löa
thÊp vµ gi¸ thµnh thÊp. V× khe hë gia c«ng nhá ë chÕ ®é gia c«ng
tinh, chÊt ®iÖn m«i cã ®é nhít thÊp ®Æc biÖt quan träng, ®é nhít
thÊp còng gióp t¸ch mÆt gia c«ng, do ®ã lµm cho chÊt ®iÖn m«i
s¹ch. Dung dÞch ®iÖn m«i th«ng dông lµ dÇu cã thµnh phÇn
chÝnh lµ dÇu löa. Kerosene, dÇu silicone vµ dung dÞch ®iÖn m«i
trªn c¬ së n
íc. N
íc khö ion cã mét vµi ®Æc tÝnh tèt lµ an toµn vÒ
ch¸y, gi¸ thµnh thÊp, ®é nhít thÊp vµ kh«ng cã c¸cbon nªn kh«ng t¸c
dông víi ph«i. Tuy vËy dÇu gèc dÇu löa cho kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn
khe hë gia c«ng tèt h¬n vµ ®
îc dïng nhiÒu nhÊt.
26. Sù l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i lµ vÊn ®Ò riªng rÏ quan
träng nhÊt ®Õn sù thµnh c«ng cña EDM. Trong nguån ®iÖn
nhiÒu ®Çu ra c¸c ®iÖn cùc nhiÒu ®Çu lµ c¸c ®¬n vÞ riªng vÒ c¬
khÝ, thËm chÝ chóng cßn riªng biÖt víi nhau vÒ ®iÖn. C¸c vÊn ®Ò
l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i ë mét ®iÖn cùc cã thÓ lµm toµn bé
hÖ thèng bÞ lïi l¹i. Do ®ã l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i tèt thËm
chÝ cßn quan träng h¬n khi dïng ph
¬ng ph¸p nhiÒu ®iÖn cùc.
Mét vµi quy t¾c th«ng th
êng ¸p dông :
*L
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i th«ng qua dông cô.
*NhiÒu lç l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i nhá tèt h¬n mét lç lín.
Bªn c¹nh viÖc ph©n phèi dung dÞch tèt h¬n, c¸c bét kim lo¹i tõ c¸c
lç l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i nhá h¬n vµ dÔ lÊy ®i h¬n.
*Dßng ch¶y dung dÞch ®iÖn m«i qua toµn bé dao diÖn ph«i -
®iÖn cùc æn ®Þnh h¬n.
*Nªn tr¸nh c¸c ®iÓm chÕt t¹o ra bëi c¸c lç l
u th«ng dung dÞch
®iÖn m«i cã ¸p suÊt tõ phÝa ®èi diÖn cña chi tiÕt.
*Nªn cã lç th«ng cho c¸c chi tiÕt d¹ng vßm ®Ó tr¸nh sù tËp trung
cña c¸c khÝ dÔ næ.
27. ¦u ®iÓm cña EDM lµ :
*C¸c hèc cã thµnh máng vµ c¸c chi tiÕt chÝnh x¸c cã thÓ gia
c«ng ®
îc v× kh«ng cã tiÕp xóc gi÷a ®iÖn cùc vµ ph«i.
*Cã thÓ gia c«ng c¸c d¹ng h×nh häc khã (Khu«n ®ïn Ðp
nhùa, khu«n kÐo, khu«n rÌn …)
*MÆc dï tèc ®é t¸ch bá vËt liÖu liªn quan ®Õn ®iÓm nãng
ch¶y cña kim lo¹i gia c«ng , viÖc ¸p dông EDM kh«ng bÞ
¶nh h
ëng bëi ®é cøng cña ph«i. C¸c vËt liÖu cã tÝnh gia
c«ng kÐm nh c¸cbit vonfram vµ thÐp ®· t«i cã thÓ c¾t
b»ng ph
¬ng ph¸p EDM.
*Gia c«ng kh«ng cã bavia.
28. Nh
îc ®iÓm .
- ChØ gia c«ng ®
îc vËt liÖu dÉn ®iÖn.
- §é nh½n bÒ mÆt kh«ng cao Ra tõ 0,2 ®Õn 12,5 m.
- Líp bÒ mÆt máng bÞ thay ®æi vÒ tæ chøc tÕ vi, c¬ lý
tÝnh, so víi vËt liÖu tr
íc gia c«ng – nhá h¬n 0,13 mm khi
gia c«ng th« vµ 0,01 mm khi gia c«ng tinh – líp nµy cã thÓ
lo¹i bá b»ng d¸nh bãng.
- Tiªu thô n¨ng l
îng lín.
29. C¸c tiÕn bé gÇn ®©y trong EDM.
EDM kh«ng mßn th
êng ®
îc ®Þnh nghÜa nhgia c«ng
cã tû sè mßn mßn ®iÖn cùc b»ng 100 hay h¬n. §Æc ®iÓm cña
EDM kh«ng mßn lµ cùc cña ®iÖn cùc lµ d
¬ng, thêi gian nèi m¹ch
dµi vµ ®Ønh dßng ®iÖn thÊp ( H×nh 7 ). Nã kh«ng ph¶i mét
d¹ng riªng rÏ cña EDM. ChÕ ®é xung gÇn chÕ ®é kh«ng mßn cho
hÖ sè mßn gÇn 100, graphit, graphit trén ®ång, ®ång, vonfram
®ång, vonfram b¹c, tÊt c¶ cã thÓ dïng lµm vËt liÖu ®iÖn cùc.
VËt liÖu ph«i cã thÓ lµ thÐp, hîp kim stelit ( nÒn Co-Cr), hîp kim
nikel cao hay nh«m. C¸cbit vonfram kh«ng thÓ sö dông theo c¸ch
nµy ®
îc. EDM kh«ng mßn cã thÓ dïng trong c¾t th«, nh
ng kh«ng
cho tèc ®é t¸ch bá vËt liÖu cao nhÊt ( ®iÒu nµy xuÊt hiÖn khi
®iÖn cùc nèi ©m). H×nh 7 biÓu diÔn tèc ®é t¸ch bá vËt liÖu max
vµ hÖ sè mßn tèt nhÊt nhlµ hµm cña thêi gian nèi m¹ch. do ®ã
viÖc lùa chän ph
¬ng ph¸p kinh tÕ nhÊt tuú thuéc vµo chi phÝ
cña vËt liÖu ®iÖn cùc, söa ®iÖn cùc tèt, chi phÝ lao ®éng vµ
thêi gian m¸y.
30. H×nh 7 : Thêi gian nèi m¹ch víi ®iÖn cùc nèi d
¬ng cho tèc ®é t¸ch bá vËt
liÖu max. Mßn tèt nhÊt ë thêi gian nèi m¹ch max vµ ®iÖn cùc nèi d
¬ng.
Ph«i lµ thÐp dông cô. Dßng ®iÖn 12 A. VËt liÖu ®iÖn cùc : graphit . Gi¸
trÞ ghi trªn ®
êng cong lµ thêi gian ®ãng m¹ch cã ®¬n vÞ micro gi©y,
31. M¸y EDM CNC ®øng. M¸y ®iÒu khiÓn sè b»ng m¸y tÝnh (CNC)
cho thªm kh¶ n¨ng trong ®iÒu khiÓn v« cÊp chuyÓn ®éng vµ
¨n mßn. GÇn nhtÊt c¶ c¸c m¸y cã Ýt nhÊt 3 trôc ®
îc ®iÒu khiÓn;
hiÖn ®· cã m¸y cã kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c bÒ mÆt cong b»ng ®iÖn
cùc ®Çu trßn thao c¸ch t
¬ng tù phay CNC. Tuy nhiªn c¸c ®iÖn cùc
®Þnh h×nh dïng víi m¸y EDM tiªu chuÈn ®
îc dïng nhiÒu h¬n. M¸y
EDM CNC cã nh÷ng
u ®iÓm trong c¸c kh¶ n¨ng gia c«ng.
*ViÖc ®Þnh vÞ ®iÖn cùc t
¬ng øng víi mét vµi chuÈn nhlµ bi, lç
chuÈn trªn ph«i hay c¸c bÒ mÆt chuÈn.
*Bï mßn ®iÖn cùc dïng c¸c ®Çu so trªn c¸c bÒ mÆt chuÈn
*KiÓm tra ngay trªn m¸y víi c¸c ®Çu dß g¾n trªn kÑp ®iÖn cùc
*§Æt l¹i nhanh chÕ ®é xung ®èi víi mét cÆp ph«i-®iÖn cùc cho
tr
íc
*L
u l¹i vµ phôc håi c¸c d÷ liÖu cña ®iÖn cùc khi trôc ®iÖn cùc
kh«ng trïng víi cÇn g¸ cña nã. C¸c sai sè ®Þnh h
íng gãc cã thÓ
söa l¹i ®
îc.
*C¸c hÖ thèng ®a to¹ ®é cho ph«i ë c¸c vÞ trÝ vµ h
íng kh¸c nhau.
32. *C¸c h×nh ®ång d¹ng theo ®
êng t©m ®
îc dïng víi c¸c ®iÖn cùc
kiÓu dao phay ( cã kiÓu gia c«ng nh khi phay). §ång d¹ng lín
dïng trong gia c«ng th« vµ lo¹i nhá h¬n dïng trong gia c«ng tinh.
Mét phÇn danh s¸ch nµy minh häa lîi Ých cña c¸c kh¶ n¨ng
hiÖn cã khi sö dông EDM CNC. Trong gia c«ng tù ®éng chÕ ®é
xung m·nh liÖt (®Æc tr
ng bëi thêi gian ng¾t m¹ch ng¾n) kh«ng
nªn ¸p dông v× hå quang cã thÓ ph¸ huû chi tiÕt tr
íc khi vÊn ®Ò
®
îc ph¸t hiÖn ra.
33. ChuyÓn ®éng theo quü ®¹o lµ chuyÓn ®éng t
¬ng ®èi gi÷a
®iÖn cùc vµ ph«i theo mét kiÓu cho tr
íc. Quü ®¹o trßn vµ vu«ng
trong mÆt x – y lµ kiÓu th«ng dông nhÊt. Tuy vËy kh«ng cã giíi
h¹n ®èi víi ®é phøc t¹p cña quü ®¹o, thËm chÝ quü ®¹o cong bÊt
kú còng cã thÓ thùc hiÖn ®
îc. Trªn m¸y EDM CNC quü ®¹o ®
îc
thùc hiÖn gÇn nhv¹n n¨ng b»ng dÞch chuyÓn cña bµn m¸y. HÖ
thèng nhvËy kh«ng cã giíi h¹n vÒ kÝch th
íc cña quü ®¹o. ChuyÓn
®éng quü ®¹o trªn m¸y CNC cã thÓ thùc hiÖn ë mÆt x-z vµ y-z cã
c¸c
u ®iÓm quan träng sau ®©y :
*ViÖc röa tr«i mÆt gia c«ng ®
îc c¶i t¹o n©ng cao b»ng më réng
vµ thu hÑp lu©n phiªn khe hë gi÷a ®iÖn cùc vµ ph«i.
*Mét ®iÖn cùc cho tr
íc th
êng lµ trong kÝch th
íc l
îng d
, cã thÓ
dïng ®Ó gia c«ng mét ph¹m vi lín c¸c kÝch th
íc hèc kh¸c nhau, lo¹i
bá viÖc ph¶i gia c«ng riªng ®iÖn cùc cho tõng øng dông.
*Cïng mét ®iÖn cùc cã thÓ dïng cho gia c«ng th« vµ gia c«ng
tinh. V× kÝch th
íc quü ®¹o t¨ng nªn n¨ng l
îng xung gi¶m. KÕt
qu¶ gièng nhsö dông c¸c cÊp h¹t nhá h¬n liªn tôc cña giÊy r¸p.
34. C¸c øng dông :
- MÆc dï øng dông cña EDM chØ giíi h¹n trong gia c«ng c¸c vËt
liÖu dÉn ®iÖn, ph
¬ng ph¸p nµy cã kh¶ n¨ng gia c«ng mµ kh«ng
bÞ ¶nh h
ëng bëi ®é cøng vµ ®é bÒn cña vËt liÖu.
- Ph
¬ng ph¸p EDM ®
îc dïng réng r·i nhÊt trong c«ng nghiÖp
chÕ t¹o khu«n mÉu vµ dông cô, nh
ng nã ®ang ®
îc ¸p dông ngµy
cµng nhiÒu ®Ó lµm c¸c chi tiÕt mÉu vµ s¶n xuÊt, ®Æc biÖt
trong c«ng nghiÖp hµng kh«ng vµ ®iÖn tö, ë ®ã c¸c yªu cÇu vÒ
n¨ng suÊt t
¬ng ®èi thÊp. ViÖc s¶n xuÊt c¸c khu«n dËp lµ mét
øng dông c¬ b¶n cña ph
¬ng ph¸p nµy v× hiÖu qu¶ kinh tÕ trong
sö dông nã ®Ó lµm phï hîp h¬n lµ chÕ t¹o theo c¸ch th«ng th
êng. Khu«n ®ïn, khu«n mÆt ®Çu, khu«n kÐo, rÌn, ®óc, còng nh
khu«n nhùa cã thÓ gia c«ng b»ng ph
¬ng ph¸p EDM.
35. - EDM ®Æc biÖt phï hîp cho c¸c chi tiÕt lµm tõ c¸c vËt liÖu khã gia
c«ng vµ/ hoÆc chøa nhiÒu lç nhá hay lç cã h×nh d¹ng ®Æc biÖt,
mét sè l
îng lín c¸c lç hay c¸c lç cã c¸c gãc vµo nhá, c¸c hèc phøc t¹p,
c¸c ®
êng biªn phøc t¹p. C¸c chi tiÕt thu nhá vµ c¸c chi tiÕt qu¸
máng hay tõ c¸c vËt liÖu gißn ®èi víi c¸c lùc c¾t c¬ khÝ th«ng th
êng còng lµ ®èi t
îng phï hîp cña EDM. C¸c lç trßn hoÆc bÊt kú cã
®
êng kÝnh 0,05 mm cã thÓ gia c«ng víi tû sè chiÒu dµi/ ®
êng
kÝnh kho¶ng 20/1. C¸c r·nh hÑp 0,05 ®Õn 0,3 mm ®
îc c¾t nhiÒu
b»ng EDM.
- C¾t kh«ng bavia lµ mét ®Æc tÝnh cña EDM. NhiÒu khÝa c¹nh
cña thiÕt bÞ EDM hiÖn ®¹i, nhlµ ®iÖn cùc nhiÒu ®Çu, söa ®iÖn
cùc tù ®éng vµ ®iÒu khiÓn sè gãp phÇn më réng øng dông cña
nã.
36. C¾t d©y EDM hµnh tr×nh.
C¾t d©y hµnh tr×nh EDM lµ mét ph
¬ng ph¸p EDM ®Æc biÖt, ë
®ã ®iÖn cùc lµ d©y dÉn ®iÖn ®
îc cuèn liªn tôc. D©y dÞch
chuyÓn t
¬ng øng víi ph«i b»ng bµn ®iÒu khiÓn sè. Mét s¬ ®å
cña m¸y c¾t d©y EDM hµnh tr×nh ®
îc biÓu diÔn ë h×nh 9. C¸c
m¸y cã Ýt nhÊt hai trôc ®iÒu khiÓn ( x vµ y). PhÇn lín c¸c m¸y cã
thÓ ®¸nh nghiªng d©y ®Ó gia c«ng c«n b»ng hai trôc n»m ngang
phô ( gäi lµ trôc u,v). HiÖn ®· cã lo¹i trôc quay vµ trôc ®øng ®
îc
®iÒu khiÓn.
- D©y (th
êng lµ ®ång thau) ®
îc dïng mét lÇn. §iÒu khiÓn servo
cña m¸y t
¬ng tù nhë m¸y CNC ®øng. §é dµy ph«i trung b×nh lµ
150 mm, ë vµi m¸y lªn tíi 420 mm, chÊt ®iÖn m«i th
êng lµ n
íc khö
ion ®
îc cÊp b»ng ®Çu phun ë phÝa trªn vµ d
íi ®
êng dÉn d©y. §Çu
phun ®ång trôc víi d©y. M¹t gia c«ng ®
îc lÊy ®i b»ng läc vµ l¾ng.
- §é chÝnh x¸c th«ng th
êng kho¶ng 0,013 mm. C¸c biÖn ph¸p
®Æc biÖt nhch¹y d©y nhiÒu lÇn vµ ®iÒu khiÓn nhiÖt chÝnh x¸c
cho ®é chÝnh x¸c cao h¬n 0,005 mm. ChÕ ®é n¨ng l
îng cã thÓ
gi¶m ë mçi l
ît ®i d©y ®Ó n©ng cao chÊt l
îng bÒ mÆt gièng nhë
37. - Lùc c¨ng d©y kh«ng ®æi ®
îc duy tr×, lùc c¨ng ph¶i ®ñ lín ®Ó
gi÷ d©y th¼ng ë vïng c¾t, nh
ng kh«ng qu¸ cao khiÕn d©y bÞ ®øt.
Lùc c¨ng ®óng lµ hµm cña vËt liÖu vµ ®
êng kÝnh d©y. Bé phËn
dÉn d©y lµm b»ng vËt liÖu cøng nh saphia hay kim c
¬ng ®Ó
gi¶m thiÓu mßn. Nã cÇn ®Ó gi÷ d©y th¼ng ®øng, ®iÒu cÇn
thiÕt ®Ó c¸c c¹nh gia c«ng trªn ph«i th¼ng. C¬ cÊu servo thuû lùc
kh«ng dïng trong c¾t d©y EDM. ChuyÓn ®éng servo ®
îc thùc
hiÖn b»ng ®éng c¬ xoay chiÒu servo dÉn ®éng trùc tiÕp, ®éng
c¬ mét chiÒu hay ®éng c¬ b
íc. C¸c gi¸ trÞ ®
îc ®o lµ ®iÖn ¸p gi÷a
d©y vµ ph«i. H×nh 10 biÓu diÔn mét øng dông ®iÓn h×nh cña
c¾t d©y EDM trong c¾t khèi ph¼ng.
38. C¸c øng dông cña c¾t d©y EDM
- Ph
¬ng ph¸p nµy ®
îc dïng ®Ó chÕ t¹o khu«n dËp, dông cô
cho m¸y tiÖn, ®iÖn cùc cho EDM , khoÐt vµ khu«n ®ïn. Nã cã
thÓ dïng ®Ó t¹o mÉu chi tiÕt ®Ó sau ®ã chÕ s¶n xuÊt b»ng
dËp hay phay.
Khu«n dËp liªn tiÕp ®
îc tr×nh bµy trong h×nh 11 lµ mét
trong nh÷ng øng dông cña c¾t d©y EDM.
- C¾t d©y EDM còng cã nhiÒu øng dông trong luyÖn kim, nh
lÊy mÉu thö lâi tõ vËt ®óc ®Ó x¸c ®Þnh thay ®æi ho¸ häc :
tiÕt diÖn cña mèi hµn ®Ó x¸c ®Þnh cÊu tróc kim lo¹i vµ sù t¹o
ra c¸c tÝnh chÊt c¬ khÝ cña mÉu…
39. 40. Nguån ®iÖn. Nh trong EDM ®øng, dßng ®iÖn ®Ønh vµ thêi
gian nèi m¹ch lµ c¸c biÕn ®iÒu khiÓn n¨ng l
îng xung. Trong
nguån cÊp xung hiÖn ®¹i, c¸c biÕn nµy cïng víi thêi gian ng¾t
m¹ch cã thÓ cµi ®Æt ®éc lËp. D©y cã kh¶ n¨ng dÉn ®iÖn h¹n
chÕ vµ dßng ®iÖn cña c¸c nguån hiÕm khi v
ît qu¸ 30 A. §iÖn thÕ
gi÷a d©y vµ ph«i th
êng kho¶ng 55 vµ 60V . V× mßn ®iÖn cùc Ýt
quan träng, th«ng th
êng d©y ®
îc nèi ©m vµ ®iÒu nµy cho tèc
®é c¾t cao h¬n. §
êng kÝnh d©y lín h¬n cã thÓ cho xung n¨ng l
îng cao h¬n do ®ã tèc ®é c¾t cao h¬n.
BÒ mÆt . §Æc tÝnh cña bÒ mÆt c¾t b»ng c¾t d©y EDM gièng
nhEDM ®øng. N¨ng l
îng xung thÊp cho bÒ mÆt nh½n h¬n. §é
nh¸m bÒ mÆt thuéc kho¶ng Ra 1,25 ®Õn 0,2 m. VËt liÖu ph«i
vµ ®é dµy cÇn ph¶i quan t©m khi lËp chÕ ®é xung. Nh÷ng l
îng
nhá vËt liÖu d©y l¾ng ®äng trªn bÒ mÆt ph«i, c¸c thÝ nghiÖm
cho thÊy r»ng thËm chÝ d©y molibden phñ graphit còng l¾ng
®äng c¸cbon vµ molibden lªn bÒ mÆt ph«i. §ång vµ kÏm l¾ng
®äng tõ d©y ®ång thau cã thÓ cã h¹i ®Õn hµn, nh
ng cã thÓ lo¹i
bá b»ng axit nitric. C¾t d©y ®Ó c¾t c¸cbit vonfram thiªu kÕt cã
thÓ gÆp khã kh¨n do thµnh phÇn coban dÝnh vµ g©y ®øt d©y .
41. L
u th«ng chÊt ®iÖn m«i vµ chÊt ®iÖn m«i . L
u th«ng chÊt
®iÖn m«i tèt trong c¾t d©y còng quan träng nhEDM ®øng. C¸c
®Çu cÊp dung dÞch ®iÖn m«i ph¶i cµng gÇn ph«i cµng tèt. Ph«i
cã sù thay ®æi nhiÒu vÒ ®é dµy trªn ®
êng c¾t ng¨n c¶n sù l
u
th«ng dung dÞch ®iÖn m«i vµ lµ r¾c rèi thùc sù. HËu qu¶ th
êng
gÆp cña l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i kÐm lµ ®øt d©y. §Ó tr¸nh
®øt d©y, thêi gian ng¾t m¹ch th
êng ®
îc t¨ng lªn. C¸ch nµy lµm cho
thêi gian gia c«ng t¨ng lªn. Lý do sö dông thêi gian ng¾t m¹ch ë
®©y lµ n¨ng l
îng xung kh«ng bÞ ¶nh h
ëng do ®ã duy tr× ®
îc khe
hë gia c«ng vµ chÊt l
îng bÒ mÆt. Khe hë gia c«ng kh«ng ®æi cÇn
cho ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c.
N
íc khö ion ®
îc dïng nhiÒu nhÊt lµm chÊt ®iÖn m«i. §é nhít
thÊp lµ lý t
ëng trong ®iÒu kiÖn l
u th«ng chÊt ®iÖn m«i khã kh¨n
khi c¾t d©y. MÆc dï c¸c phô gia th
êng kh«ng cÇn thiÕt, chóng ®«i
khi ®
îc dïng nh thµnh phÇn chèng gØ hay lµm cho dung dÞch
®iÖn m«i (hîp chÊt nÒn etylen glicol) “tr¬n h¬n”. DÇu nhÑ ®«i khi
®
îc dïng nhdung dÞch ®iÖn m«i.
ViÖc läc ®¶m b¶o còng quan träng v× t¹p chÊt ¶nh h
ëng ®Õn
kho¶ng c¸ch khe hë vµ ®o ®ã ®Õn ®é chÝnh x¸c. V× qu¸ tr×nh c¾t
d©y sinh nhiÒu nhiÖt, m«i tr
êng ®iÒu khiÓn nhiÖt ®é vµ lµm m¸t
42. D©y lo¹i vËt liÖu ®
îc dïng nhiÒu nhÊt lµ ®ång thau, nã cã
hÇu hÕt c¸c phÈm chÊt cÇn cã cho c¾t d©y EDM, tøc lµ ®é
bÒn kÐo cao, ®é dÉn ®iÖn cao vµ dÔ kÐo ®¹t ®
îc dung sai
chÝnh x¸c. HiÖn c¸c nghiªn cøu vÒ d©y ®ang ®
îc tiÕn hµnh.
Xu h
íng lµ c¸c d©y nhiÒu líp víi c¸c vËt liÖu kh¸c nhau cho c¸c
chøc n¨ng kh¸c nhau. Mét VD lµ d©y lâi thÐp cho ®é vÒ
kÐo cao, líp ®ång cho ®é dÉn ®iÖn tèt vµ líp graphit bªn
ngoµi cho tèc ®é c¾t cao. Líp ngoµi cïng cã thÓ ®
îc lùa
chän ®Ó phï hîp víi øng dông cô thÓ. MÆc dï ®¾t h¬n, lo¹i
d©y nhvËy c¾t nhanh h¬n d©y ®ång thau vµ cã thÓ x©y
dùng bµi to¸n cho tr
êng hîp cô thÓ ®Ó xem xÐt hiÖu qu¶
kinh tÕ dßng cña nã . D©y ®ång thau phñ kÏm vµ lâi
molibden hiÖn ®· ®
îc chÕ t¹o. D©y ®é bÒn cao ®Æc biÖt
tèt khi ph¶i dïng lo¹i ®
êng kÝnh nhá ®Ó t¹o ra gãc b¸n
kÝnh nhá. §
êng kÝnh d©y thay ®æi tõ 0,05 ®Õn 0,3 mm.
43. Tèc ®é c¾t . Tèc ®é c¾t ®
îc tÝnh theo mm2
/h diÖn tÝch
bÒ mÆt ®
îc c¾t. C¸c m¸y thêi ®Çu cã tèc ®é c¾t 1300
mm2
/h, víi c¸c m¸y hiÖn nay tèc ®é cao gÊp 10 lÇn hoÆc
h¬n. PhÇn lín tiÕn bé nµy lµ do sù c¶i thiÖn cña nguån
®iÖn. C¸c ®iÒu kiÖn l
u th«ng dung dÞch ®iÖn m«i còng
cÇn ®Ó ®¹t tèc ®é c¾t cao.