Lesson in Hiram na Salita. mga salitang banyagang ginagamit sa Wikang Filipino.
Wala itong katumbas na salita sa wikang Filipino kaya’t hiniram na lang ang pagbigkas at pagbaybay ng banyaga dito.
Maaaring ang mga ito ay may taglay na mga hiram na titik gaya ng: C F, J, Q, V, X, Z
Mga alituntunin sa panghihiram o pagtutumbas ng mga salitang hiram:
1. Ginagamit sa pangngalang pantangi ang mga hiram na titik nang walang pagbabago.
Halimbawa: Mike, Colgate
2. Salitang katutubo mula ibang wika.
Halimbawa:
ifun (pinakamaliit na banak)
masjid (pook-dalanginan ng mga Muslim)
3. Kung konsistent ang pagbabaybay ng salita, hiramin ito nang walang pagbabago.
Halimbawa:
Ingles Filipino
alto alto
editor editor
memorandum memorandum
4.. Kung hindi konsistent ang pagbabaybay ng salita, hiramin ito at baybayin nang konsistent ayon sa tuntuning kung ano ang bigkas ay siyang baybay.
Halimbawa:
Ingles Filipino
meeting miting
leader lider
teacher titser
5. May mga salita sa Ingles na maaaring hiramin nang walang pagbabago. Ito ay ang simbolong pang-agham, salitang agham at teknikal at ang mga salitang Ingles na kapag binabaybay sa Filipino ay malayo na ang kahulugan.
Halimbawa:
calcium H2O (water)
x – ray CO2 (carbon dioxide)
6. Kapag ang hiniram na salita sa Ingles ay may katumbas sa Filipino, katumbas na salita ang siyang gagamitin.
Halimbawa:
Ingles Filipino
ability kasanayan
rule tuntunin
south timogAng mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Ang mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Ang mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Lesson in Hiram na Salita. mga salitang banyagang ginagamit sa Wikang Filipino.
Wala itong katumbas na salita sa wikang Filipino kaya’t hiniram na lang ang pagbigkas at pagbaybay ng banyaga dito.
Maaaring ang mga ito ay may taglay na mga hiram na titik gaya ng: C F, J, Q, V, X, Z
Mga alituntunin sa panghihiram o pagtutumbas ng mga salitang hiram:
1. Ginagamit sa pangngalang pantangi ang mga hiram na titik nang walang pagbabago.
Halimbawa: Mike, Colgate
2. Salitang katutubo mula ibang wika.
Halimbawa:
ifun (pinakamaliit na banak)
masjid (pook-dalanginan ng mga Muslim)
3. Kung konsistent ang pagbabaybay ng salita, hiramin ito nang walang pagbabago.
Halimbawa:
Ingles Filipino
alto alto
editor editor
memorandum memorandum
4.. Kung hindi konsistent ang pagbabaybay ng salita, hiramin ito at baybayin nang konsistent ayon sa tuntuning kung ano ang bigkas ay siyang baybay.
Halimbawa:
Ingles Filipino
meeting miting
leader lider
teacher titser
5. May mga salita sa Ingles na maaaring hiramin nang walang pagbabago. Ito ay ang simbolong pang-agham, salitang agham at teknikal at ang mga salitang Ingles na kapag binabaybay sa Filipino ay malayo na ang kahulugan.
Halimbawa:
calcium H2O (water)
x – ray CO2 (carbon dioxide)
6. Kapag ang hiniram na salita sa Ingles ay may katumbas sa Filipino, katumbas na salita ang siyang gagamitin.
Halimbawa:
Ingles Filipino
ability kasanayan
rule tuntunin
south timogAng mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Ang mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Ang mga salitang hiram ay mga salitang nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang nakarating sa ating bansa na kalimitan na nating ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o talasalitaan.
Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga pamamaraang ginamit ng mga Espanyol upang maipatupad ang Kolonisasyon. Pangunahin sa mga patakarang ito ang kristiyanisasyon, reduccion, tributo, encommienda, at polo y servicio o sapilitang paggawa. Tatalakayin din dito ang naging epekto ng mga patakaran sa mga katutubo at naging reaksiyon nila rito.
Sa araling ito, tatalakayin natin ang mga pamamaraang ginamit ng mga Espanyol upang maipatupad ang Kolonisasyon. Pangunahin sa mga patakarang ito ang kristiyanisasyon, reduccion, tributo, encommienda, at polo y servicio o sapilitang paggawa. Tatalakayin din dito ang naging epekto ng mga patakaran sa mga katutubo at naging reaksiyon nila rito.
2. Sino ang kalihim?
1. DepEd
2. DOJ
3. DND
4. DOH
5. DENR
6. DSWD
7. DA
8. DOLE
• Maria Rosario Vergeire
• DOJ
• Sara Duterte
• DOH
• Gen. Jose Faustino Jr.
• DSWD
• Ma. Antonia Yulo-Loyzaga
• Jesus Crispin Remulla
3.
4. pamumuno
- ay isang proseso ng pagpapatunay ng awtoridad
at pagbubuo ng desisyon para sa nasasakupan o
ng buong bansa.
- may kalakip ding pananagutan at
pakikipagkaisa at pantay na pagtingin.
5. Bakit mahalaga ang mabuting
pamumuno?
• Pag-unlad ng ekonomiya ng bansa
• Matatag at walang kaguluhan
• Maayos na pangangasiwa sa yaman at
patakaran
• May paggalang sa batas at walang katiwalian
• Tumitingin sa mga nangangailangan ng tulong
at nakikinig sa boses ng mamamayan
6. Bilang pag-unawa sa ating natutunan
ngayon, gumuhit ng isang bansa o lugar
kung saan mayroong mabuting
pamumuno. Iguhit kung ano ang
maaaring maging epekto nito sa mga
mamamayan, sa likas na yaman at sa
ekonomiya.
8. Sino ang kalihim?
1. DepEd
2. DOJ
3. DND
4. DOH
5. DENR
6. DSWD
7. DA
8. DOLE
• Maria Rosario Vergeire
• Rex Gatchalian
• Sara Duterte
• Bienvenido E. Laguesma
• Gen. Jose Faustino Jr.
• Pres. Ferdinand Marcos
Jr.
• Ma. Antonia Yulo-Loyzaga
• Jesus Crispin Remulla
9. Gumuhit ng isang bansa o lugar kung saan
mayroong mabuting pamumuno. Iguhit
kung ano ang maaaring maging epekto nito
sa mga mamamayan, sa likas na yaman, sa
mga negosyo at sa ekonomiya.
10. Mga Epekto ng mabuting
pamumuno
Sa Ekonomiya
Maayos na polisiya
Maraming
mamumuhunan
Dadami ang
trabaho
Uunlad ang
negosyo
Tataas ang kita ng
bansa
Mababawasan ang
kahirapan
11. Mga Epekto ng mabuting
pamumuno
Sa Polisiya at mga Batas
Maayos na pagpapatupad ng
polisiya
Pagsunod ng mga lider sa
batas
Masayang pagsunod ng mga
mamamayan sa batas
Maayos at walang katiwalian
12. Mga Epekto ng mabuting
pamumuno
Sa Kapaligiran
Maayos na mga kalsada at
tulay
Maunlad na agrikultura at
pangisdaan
Positibo ang kalagayang
pangkapayapaan
Magiging maunlad ang
turismo
13. Mga Epekto ng mabuting
pamumuno
Sa Mga Mamamayan
Napakikinggan ang boses ng
mamamayan
Natutugunan ang mga
pangangailangan
Nakatatanggap ng iba’t ibang
serbisyo
14. Tandaan natin …
• Ang mahusay na pinuno ay nagsasagawa ng
mga kaparaanan para sa kapakanan ng
kaniyang nasasakupan.
• Tinutugunan ng isang mahusay na pinuno
ang mga pangangailangan ng mamamayan
sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mga
programa at proyekto para dito.
Editor's Notes
Pansinin ang mga larawan?
Ano ang masasabi ninyo sa bawat larawan?
Sino o ano ang tawag sa mga nasa harapan?
Ano ang ginagawa nila? Mahalaga ba sila? Bakit?
Ang isang lider ang namumuno sa nasasakupan nitong organisasyon, lugar, o mga tao. Ano nga ba ang kahulugan ng pamumuno?
Masasabi natin na ang mga opisyal sa pamahalaan lalo na ang ating presidente o pangulo ay ang lider ng ating bansa. Sila ang namumuno sa atin. Ano kaya sa palagay ninyo ang mangyayari kung hindi mabuti ang pamumuno?