SlideShare a Scribd company logo
Энерги хадгалагдах, хувирах
           хууль

      ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
Зорилго



  Энерги хадгалагдах ба
хувирах хуулийн зүй
тогтлыг мэдэх
Зорилт
Энерги гэж юу вэ?
Энергийн төрлүүд
Механик энергийн хэлбэрүүд
Потенциал ба кинетик энергийн томъёо
Энергийн хувирал
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль
Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
Энерги гэж юу вэ?


Аливаа биеийн ажил хийх
чадварыг илэрхийлэх физик
хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ.
                    м2
 Е→[Ж]→[Н∙м]→[   кг 2
                    с
                         ]
Энергийн төрлүүд

 Механик энерги
 Дулааны энерги
 Цахилгааны энерги
 Дотоод энерги
 Гэрлийн энерги
 Салхины энерги
 Цөмийн энерги
Механик энергийн хэлбэрүүд



         Механик
          энерги



Потенциал        Кинетик
 энерги           энерги
Потенциал ба кинетик энерги

Потенциал     энерги:      Биеийн
 харилцан     үйлчлэлийн     болон
 деформацийн үед үүсээд, байршлаас
 хамаарна.           k x 2

     Еп=mgh     En
                       2
Кинетик     энерги:        Биеийн
 хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас
             хамаарна.
             Ек=m 2/2
УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



        h1

  h
        h2
ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



         h2

  h
         h1
Энерги хоорондын шилжилт


Е=const=
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль

Энерги   нь    устаж   үгүй
болохгүй, шинээр үүсэж бий
болохгүй зөвхөн энергийн нэг
төлөвөөс    нөгөө   төлөврүү
шилжих буюу нэг төрлөөс
нөгөө төрөлд шилждэг.
Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг
           томъѐолох нь




  E        W Q U
Бодлого дасгал

 10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай
  харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?
 9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц
  хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод
  жиш.
 0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ
  36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик
  энергийг ол.
 Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн
  нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги
  ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
Анхаарал тавьсан та бүхэнд
       баярлалаа

More Related Content

What's hot

механик энерги
механик энергимеханик энерги
механик энергиnsuren1
 
механик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнмеханик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнmendsaikhan
 
гэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарахгэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарах
gegee_loll
 
энергийн хувирал
энергийн хувиралэнергийн хувирал
энергийн хувиралulziihappy_0130
 
хөшүүргийн эргэх момент
хөшүүргийн эргэх моментхөшүүргийн эргэх момент
хөшүүргийн эргэх момент
bulgaa gs
 
Молекул кинетик онол
Молекул кинетик онолМолекул кинетик онол
Молекул кинетик онол
Bazarragchaa Erdenebileg
 
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох ньАжил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
Болормаа Дашдондовын
 
Batsaihan2
Batsaihan2Batsaihan2
Batsaihan2baagaa
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
Shagaishuu Xoo
 
энерги
энергиэнерги
энерги
Maksim Otgontsetseg
 
харилцан үйлчлэл
харилцан үйлчлэлхарилцан үйлчлэл
харилцан үйлчлэлnsuren1
 
атомын бүтэц 2
атомын бүтэц 2атомын бүтэц 2
атомын бүтэц 2
Baterdene Solongo
 
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварДэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварBaterdene Tserendash
 
хатуу биеийн даралт золоо
хатуу биеийн даралт золоохатуу биеийн даралт золоо
хатуу биеийн даралт золооdavazolko222
 
ц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгsubdaa
 

What's hot (20)

алтан хонх 9
алтан хонх 9алтан хонх 9
алтан хонх 9
 
механик энерги
механик энергимеханик энерги
механик энерги
 
Phys
PhysPhys
Phys
 
механик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөнмеханик хөдөлгөөн
механик хөдөлгөөн
 
ионы холбоо
ионы холбооионы холбоо
ионы холбоо
 
гэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарахгэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарах
 
photoshop
photoshopphotoshop
photoshop
 
энергийн хувирал
энергийн хувиралэнергийн хувирал
энергийн хувирал
 
хөшүүргийн эргэх момент
хөшүүргийн эргэх моментхөшүүргийн эргэх момент
хөшүүргийн эргэх момент
 
Молекул кинетик онол
Молекул кинетик онолМолекул кинетик онол
Молекул кинетик онол
 
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох ньАжил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
Ажил нь кинетик энергийн өөрчлөлт болох нь
 
Batsaihan2
Batsaihan2Batsaihan2
Batsaihan2
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
 
энерги
энергиэнерги
энерги
 
8 test
8 test8 test
8 test
 
харилцан үйлчлэл
харилцан үйлчлэлхарилцан үйлчлэл
харилцан үйлчлэл
 
атомын бүтэц 2
атомын бүтэц 2атомын бүтэц 2
атомын бүтэц 2
 
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварДэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
 
хатуу биеийн даралт золоо
хатуу биеийн даралт золоохатуу биеийн даралт золоо
хатуу биеийн даралт золоо
 
ц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэг
 

Similar to Energi

Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargaln.ochiko
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalCan Can
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalCan Can
 
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгтулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгUran_uka
 

Similar to Energi (11)

Amarsaihan
AmarsaihanAmarsaihan
Amarsaihan
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгтулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
 
энерги ба
энерги баэнерги ба
энерги ба
 
зан хичээл12
зан хичээл12зан хичээл12
зан хичээл12
 
семинар6
семинар6семинар6
семинар6
 
семинар5
семинар5семинар5
семинар5
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 

Energi

  • 1. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
  • 2. Зорилго Энерги хадгалагдах ба хувирах хуулийн зүй тогтлыг мэдэх
  • 3. Зорилт Энерги гэж юу вэ? Энергийн төрлүүд Механик энергийн хэлбэрүүд Потенциал ба кинетик энергийн томъёо Энергийн хувирал Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
  • 4. Энерги гэж юу вэ? Аливаа биеийн ажил хийх чадварыг илэрхийлэх физик хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ. м2 Е→[Ж]→[Н∙м]→[ кг 2 с ]
  • 5. Энергийн төрлүүд  Механик энерги  Дулааны энерги  Цахилгааны энерги  Дотоод энерги  Гэрлийн энерги  Салхины энерги  Цөмийн энерги
  • 6. Механик энергийн хэлбэрүүд Механик энерги Потенциал Кинетик энерги энерги
  • 7. Потенциал ба кинетик энерги Потенциал энерги: Биеийн харилцан үйлчлэлийн болон деформацийн үед үүсээд, байршлаас хамаарна. k x 2 Еп=mgh En 2 Кинетик энерги: Биеийн хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас хамаарна. Ек=m 2/2
  • 8. УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h1 h h2
  • 9. ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h2 h h1
  • 11. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энерги нь устаж үгүй болохгүй, шинээр үүсэж бий болохгүй зөвхөн энергийн нэг төлөвөөс нөгөө төлөврүү шилжих буюу нэг төрлөөс нөгөө төрөлд шилждэг.
  • 12. Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг томъѐолох нь E W Q U
  • 13.
  • 14. Бодлого дасгал  10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?  9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод жиш.  0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ 36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик энергийг ол.  Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
  • 15. Анхаарал тавьсан та бүхэнд баярлалаа