Myanmar Burma Reform Kingdom and Unity of Ethnic Minorities Kachin Karen Shan Wa Chin Rakine Mon Dawai ..

1. 8/30/2014 ◌ျမ­ာအငါယာ Burmese Kingdom အ
ျမန္မာအင္ပါယာ Burmese Kingdom
အေန္ာရထာမင္း ပဂုံျမဳေိ႔တ္ာမ ွAD 849 တြင္ စတင္ခ့ဲသည္။ ႏစွ္ေပါင္း ၄၅၀ခန္ ႔တည့္တ့ံခ့ဲျပးီ၊ မြန္ဂိုအင္ပါယာ
က် ဳးေက်္ာမေႈၾကာင့္ ပဂုံမင္းဆက္ေပ် ာက္ခ့ဲသည္။ ေတာင္ငမူင္းဆက္ ေပၚေပါက္လာျပးီ ႏစွ္ေပါင္း ၂၇၀ခန္႔အပု္စးိုခ့ဲသည္။
ျပည္တြင္း မြန္-ျမန္မာ တိုက္ပြဲမ် ားျဖင့္ 1752 တြင္ မင္းဆက္ပ် က္ခဲ့ရျပန္သည္။ စစ္အင္အားၾကီးသူ အေလာင္းဘုရား
ကနု္းေဘာင္မင္းဆက္ AD1752 စတင္ခ့ဲသည္။ ႏစွ္၇၀ၾကာ ကနု္းေဘာင္မင္းဆက္တြင္ က် းဴေက်္ာသ ူတရပု္က ို၄ၾကမိ္
အႏိုင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထိုင္း၊အာသံ၊မဏိပူရ၊ နာဂ၊ ရခိုင္ စသည့္ႏိုင္ငံမ် ားကို စစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တိုအခ် ိန္က
အင္အားၾကီးမားလွေသာ အဂၤလိပ္အင္ပါယာကို စစ္အင္အားျဖင့္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ရမွ အႏွစ္၆၀ကာလ ၁၈၂၄၊ ၁၉၅၂၊
၁၉၈၈၆ အဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲမ် ား၊ အဂၤလိပ္က ျမန္မာဘုရင္ကိုဖမ္းဆီးႏိုင္ျပီး၊ မင္းဆက္ေပ် ာက္ခဲ့ရသည္။
အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တြင္ ၁၈၈၅-၁၉၄၈ ႏွစ္ေပါင္း ၆၃ႏွစ္ ၾကာခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္
ဗိုလ္ခ် ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏငွ့္ ျမန္မ့ာတပ္မေတ္ာ ေပၚထြက္လာသည္။ စတဳၱထျမန္မာႏငို္ငံဟ ုသမငို္းတြင္ခ့ဲသည္။ အဂၤလပိ္၊
ဂ် ပန္တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့ျပီး ၁၉၄၈-၂၀၁၁ ႏွစ္ေပါင္း ၆၃ႏွစ္ ကိုယ့္ထီးကိုယ္နန္းအုပ္ခ် ဳပ္ခဲ့သည္။
တနည္းအားျဖင့္ စစ္၀ါဒီအစိုးရ (စစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္မ် ား) အုပ္ခ် ဳပ္ခဲ့ေသာ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္သည္၊
အေရေွ႔တာင္အာရွအဆင္းရဲဆ့ံးုျဖစ္ရံမုက၊ ကမ့ာၻအဆင္းရဲဆ့ံးုျဖစ္သြားခ့ဲရသည္။ ကမာၻႏငွ့္ ႏစွ္၅၀
http://murann.com/stories/empire.myanmar.illustration.htm 1/2

2. 8/30/2014 ◌ျမ­ာအငါယာ Burmese Kingdom အ
အဆက္ျပတ္သြားရသည္။ ယခုအခါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုေသာ စစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္ေဟာင္းမ် ား ေခါင္းေဆာင္ေနသည္။
စစ္၀ါဒီျဖစ္ပါေစ စစ္မွန္ေသာအမ် ိဳးသားစိတ္ (ႏိုင္ငံသားခ် င္းအႏိုင္မက် င့္ေသာစိတ္) ရွိေသာ Nationalist
မ် ားေခါင္းေဆာင္ဖို႔ လိုပါသည္။
အင္ပါယာၾကးီမ် ား ႏစွ္ေပါင္းမ် ားစြာ တည္တ့ံ၊ စည္ပင္တးိုတက္ျခင္းတြင္၊ လူ႔အခြင့္အေရးေပးျခင္း၊ သူတ၏ို႔ ဘာသာေရး၊
စာေပ၊ ယဥ္ေက် းမႈထံုးတမ္းဓေလ့မ် ားကို ဆက္လက္က် င့္သံုးခြင့္ေပးျခင္းသည္ အဓိက ျဖစ္သည္။
ေရာမအင္ပါယာေအာက္ က် ေရာက္သြားေသာ တိုင္းျပည္ရွိ၊ လူမ် ိဳး၊ ဘာသာ၊ စာေပမ် ား ေပ် ာက္မသြားပါ။
ေရာမအပု္ခ် ဳပ္ေရးစနစ္က ိုနာခံ၊ အခြန္ေဆာင္၊ ဒါပဲ အဓိကျဖစ္သည္။ တရူကေီအ္ာတမိုန္ အင္ပါယာေအာက္
က် ေရာက္သြားေသာ တိုင္းျပည္မ် ားလည္း ထို႔အတူ။ လူမ် ိဳး၊ ဘာသာ၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက် းမႈမ် ားကို
ဆက္လက္က် င့္သံုးခြင့္ရသည္။ တူရကီက မူဆလင္ဆိုျပီး၊ အားလံုးမူဆလင္ကိုးကြယ္ရမယ္..ဟု အတင္းက် ပ္မလုပ္ပါ။
ျဗိတိသ် ွအင္ပါယာေအာက္ က် ေရာက္သြားေသာ ဗဒုၶဘာသာႏငို္ငံ၊ ဟျိဒဴႏၵငို္ငံ၊ မူဆလင္ႏငို္ငံ ..အားလံးုက ိုေနျမဲအတငို္း
ဘာသာ၊စာေပ၊ယဥ္ေက် းမႈမ် ား ဆက္လက္က် င့္သံုးေစပါသည္။
အင္ပါယာကို ၾကီးထြားလိုပါက
- အင္ပါယာအတြက္လုပ္သူမ် ား စီးပြားေရးမလုပ္သင့္။
- စီးပြားလုပ္သူ သူေဌးသည္ အျမတ္ရဖို႔၊ အင္ပါယာကိုအခြန္ေဆာင္ရမည္
- ပညာေရးထးူခ် ြန္သမူ် ားက ိုအင္ပါယာက ေစာင့္ေရာွက္ေပးရမည္။
မိမိတိုင္းျပည္တြင္းရွိေသာ လူမ် ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံု၊ ယဥ္ေက် းမႈမ် ားထိန္းသိမ္းထားရန္အတြက္၊
ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ခြင့္ေပးေရးပင္ျဖစ္သည္။ Human Resource ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ႏိုင္သူမ် ား ေနရာေပးဖို႔
အထူးလိုေနပါသည္။ အေမရိကန္၊ တရုပ္ျပည္နယ္မ် ားကို သြားေလ့လာေနစရာမလိုပါ။ ျမန္မာမ် ားစြာ
အလုပ္လုပ္ေနေသာ၊ ထိုင္း၊ မေလးရွားျပည္နယ္မ် ားကိုသာ ေလ့လာေရး၊မ် ားမ် ား ေစလႊတ္ပါက ျမန္မာအင္ပါယာၾကီး
သာယာ၀ေျပာလာမည္..ဟ ုရးိုသားစြာ ေမ်္ာွလင့္မပိါေၾကာင္း။
ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္း သရုပ္ျပပံုျဖစ္ပါသည္။ ေဇာ္ ေအာင္
http://murann.com/stories/empire.myanmar.illustration.htm 2/2

3. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ကမ့ာၻအင္ပါယာၾကးီမ် ားႏငွ့္ျမန္မာ
ျဗိတိလ် ွအင္ပါယာ ကမာၻတြင္ အၾကးီက် ယ္ဆံးုျဖစ္ခ့ဲသည္။ ၁၇-၂၀ ရာစုအတြင္ နယ္ခ် ဲခ႔့ဲျပးီ၊ ၁၉၂၀တြင္ အက် ယ္ျပန္႔ဆံးုျဖစ္ခ့ဲသည္။
33,700,000 km2
ရုရွားအင္ပါယာသည္ ၁၈၆၆တြင္ ဒုတိယအက် ယ္ျပန္႔ဆံုး ျဖစ္သည္။ USSR ကြန္ျမဴနစ္မ် ား ၁၉၉၀ ျပိဳလဲျပီးေနာက္ ယခုတိုင္
ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းႏိုင္ငံမ် ားအျဖစ္ ရွိေနၾကသည္။
150 years until 2013.
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 1/11

4. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
မြန္ဂိုအင္ပါယာသည္ အ့ံၾသဘြယ္ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ဆိုသ ူစစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္တစ္ဦးက အခ်နိ္တေိုတာင္းစြာ တိုက္ခိုက္ခ် ဲ႔ထြင္ခ့ဲျပးီ၊ သ၏ူေျမး
ကူဗလိုင္ခန္လက္ထက္တြင္ အၾကီးက် ယ္ဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၂၀၆-၁၃၆၈ အထိ တရုပ္တျပည္လံုးကို ခန္မင္းဆက္ထူေထာင္ခဲ့သည္။
အခ် ိဳ႔သမိုင္းဆရာမ် ားက မြန္ဂိုမ် ား ရက္စက္စြာတိုက္ခိုက္၊သတ္ဖ် က္မႈမ် ားေၾကာင့္ အိႏၷိယလူမ် ိဳးမ် ား သန္းေပါင္းမ် ားစြာေသခဲ့ရျပီး၊
လဦူးေရရပ္တ့ံက် ဆင္းသြားခ့ဲသည္ဟ ုဆိုသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ မြန္ဂိုတပ္မ် ားေၾကာင့္ ပထမျမန္မာအင္ပါယာ (ပဂုံထးီနန္း) ပ်က္သနု္းခ့ဲသည္။
ထိုေနရာ ပုဂံေဒသသည္ အေနာ္ ရထာမင္း၊ က် န္စစ္မင္း တို႔ျဖင့္ ဘုရားပုထိုးေပါင္း ၄၄၄၆၇၃ ကို လွည္း၀န္ရိုးသံတစ္ညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း ဟု
မွတ္တမ္းတင္ခ့ဲသည္။ ျမန္မာမင္းမ် ား ထပ္မံနန္းမစိုက္ေတ့ာေပ။ ဘရုင္စနစ္က ိုတမ္းတေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ် ားက ျမန္မာေခတ္သစ္ျမဳေိ႔တ္ာကို
ေနျပည္ေတ္ာသေို႔ရခႊ႔့ဲသည္။
160 Years in Asia, Europe 44,000,000 km²
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 2/11

5. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ျပင္သစ္အင္ပါယာ ၁၇-၂၀ရာစု၊ ၁၉၅၀အထိ က် ယ္ျပန္႔ခဲ့သည္။
12,347,000 km²
ပထမဆံုး ေရေၾကာင္းအားျဖင့္ ဥေရာပတိုက္မွ နယ္ေျမရွာ၊ အင္ပါယာခ် ဲ ့ခဲ့ေသာ စပိန္ႏွင့္ေပၚတူဂီ ၂ႏိုင္ငံ ၁၅၈၀-၁၆၄၀ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀အတြင္း
အင္ပါယာေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆက္လက္မထိန္းႏုိပ္ခဲ့ပါ။ စပိန္ပိုင္နယ္မ် ားမွာ မကၠဆီကို၊
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 3/11

6. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
အေမရိကန္အေနာက္ဖက္ကမ္းႏွင့္တကၠဆက္၊ အလယ္ပိုင္းအေမရိကႏိုင္ငံမ် ား အာဖရိကအေရွ႔ပိုင္း အာဂ် င္တီးနား၊ ပီရူး၊ အာရွတြင္
ဖိလစ္ပင္းတို႔ျဖစ္သည္။ ေပၚတူဂီသည္ ေတာင္အေမရိကတြင္ ဘရာဇီး၊ အာဖဖရိက တစ္ပါတ္လံုး၊ ကမ္းေျချမိဳ႔နယ္မ် ား၊
သီရိလကၤာႏွင့္အိႏၷိယကမ္းေျချမိဳ႔မ် ား၊ မေလးရွားကမ္းေျခ မလာကာျမိဳ႔ ..စသည့္ ကမ္းေျခေဒသမ် ားျဖစ္သည္။
ဘစီ၂ီ၇ မာွ ေအဒ ီ၁၄၅၃အထ ိေရာမအင္ပါယာၾကးီစးိုခ့ဲသည္။ ဥေရာပႏငွ့္အာဖရိကေျမာက္ပငို္း ကမ့ာၻသမငို္းမွတ္တမ္းမ် ားစြာ ဂရ၊ိေရာမ၊
အေရွ႔အလယ္ပိုင္းမ် ားကို လႊမ္းမိုးခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္သံုးေသာ စစ္အင္အားၾကီး အင္ပါယာျဖစ္သည္။ ဥေရာပႏိုင္ငံအားလံုးနီးပါး (အဂၤလန္မပါ)
လႊမ္းမိုးခဲ့သည္။
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 4/11

7. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ဂရိအင္ပါယာ (BC 808 - 306) ႏိုင္ငံဘုရင္ၾကီး အလက္ဇျႏၵာလက္ထက္ BC336-323 အင္ပါယာၾကီးသည္လည္ ဂရိႏိုင္ငံမွ အာရွ၊
အာဖရိကတိုက္ကို အခ် ိန္တိုအတြင္ ခ် ဲထြင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ၾကီးက် ယ္လွေသာ ပါရွန္အင္ပါယာ (အီရန္) ကိုသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရာမအင္ပါယာေအာက္သို႔ ဂရိမ် ား က် ေရာက္သြားခဲ့သည္။
အိႏၷိယႏိုင္ငံတြင္ ဘုရင္အေသာကဘုရင္ လက္ထက္တြင္ အၾကီးမားဆံုး နယ္ေျမခ် ဲ႔ထြင္ႏိုင္ခဲ့သည့္အျပင္၊ ဗုဒၶဘာသာထြန္ကားခဲ့သည္။
ေနာက္ပငို္းတြင္ မဟာရာဂ် ာမ် ားအပု္ခ် ဳပ္ရမာွ ျဗိတိလ် ွအင္ပါယာေအာက္သ ို႔ေရာက္ရိွသြားခ့ဲသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပးီေနာက္
တစည္းတလံးုတည္းျဖစ္ရန္ ၾကဳးိစားခ့ဲေသ္ာလည္း ပါကစၥတန္၊ ဘဂၤလားေဒခ့်္၊ သရီိလကၤာ စသည့္ ဘာသာမတေူသာႏငို္ငံမ် ား
သီးျခားေပၚထြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အိနၷိယျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖင့္ စီးပြားအင္အားၾကီးႏိုင္ငံအျဖစ္ အင္ပါယာခ် ဲ႔ရန္ျဖစ္လာသည္။
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 5/11

8. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ေအ္ာတမိုန္အင္ပါယာသည္ တရူကႏီငို္ငံ၊ အစၥတန္ဘူတြင္ အစျပဳသည္။ ၁၃၀၀မ ွနယ္ခ် ဲ႔လာျပးီ ၁၅၀၀တြင္ ဥေရာပ၊အာရ၊ွအာဖရိကတိုက္မ် ား
ဆံုရာေဒသတြင္ နယ္ေျမအက် ယ္ဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ တေျဖးေျဖးက် ဆံုးလာျပီး ၁၉၂၃တြင္ ဘုရင္စနစ္ကို ျဖဳတ္ခ် ျပီးေနာက္
အင္ပါယာအဆံုးသပ္ခဲ့သည္။
620 years, 4,000,000 km2
ဂ် ာမဏီအင္ပါယာ ၁၈၇၁ခႏုစွ္မာွ စတင္ေပၚေပါက္လာသည္။ ဥေရာပတြင္ ထပိ္တန္းျဖစ္ေသ္ာလည္း ကိိုလနိုနီယ္ေျမမရေိွသာေၾကာင့္ ၂ၾကမိ္တငို္၊
စစ္ဆင္အင္ပါယာခ် ဲခ႔့ဲရာ ကမာၻစစ္ၾကးီ၂ခ ုျဖစ္ခ့ဲသည္။ ၁၉၄၂တြင္ ဥေရာပတစ္တိုက္လံးုနးီပါး ဂ် ာမန္လက္ေအာက္သ ို႔ေရာက္ခ့ဲေသ္ာလည္း
အင္အားၾကီးအေမရိကန္ စစ္တြင္ပါ၀င္လာသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ စစ္ရံႈးျပီး စီးပြားအင္အားျဖင့္ အင္ပါယာခ် ဲ႔ထြင္ေနဆဲျဖစ္သည္။
140 years,
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 6/11

9. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ဂ် ပန္အင္ပါယာ ၁၈၅၀ခန္႔က စတင္နယ္ခ် ဲ႔လာခဲ့သည္။ ၁၉-၂၀ ရာစု - ၁၉၄၂တြင္ အက် ယ္ျပန္႔ဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ရံႈးျပီးေနာက္
ကိုလနိုနီယ္ေျမ အားလံးုက ိုစြန္႔လႊတ္ခ့ဲရသည္။ စးီပြားအင္အားျဖင့္ အင္ပါယာခ် ဲ႔ထြင္ေသာ ၂၁ရာစုတြင္ အေမရိကန္ျပးီလ် ငွ့္ ဒုတိယအၾကးီဆံးု
ျဖစ္လာသည္။ ၂၀၀၂တြင္ တရပု္စးီပြားေရးအင္ပါယာက ဂ်ပန္ကေိုက်္ာတက္သြားသျဖင့္ ဂ်ပန္သည္ အေမရိကန္၊တရပု္ျပးီလ် ငွ္
တတိယအင္အားအၾကးီဆံးုအျဖစ္ ရပ္တည္လ် ွက္ရိွသည္။
160 years 7,400,000 km²
အေမရိကန္အင္ပါယာသည္ လက္ရ ိွစစ္ေရးႏငွ့္ စးီပြားေရးတြင္ ကမ့ာၻ နံပါတ္(၁) အျပက္အသက္ရေိွနသည္။ သေို႔သ္ာ... စးီပြားေရးတြင္
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 7/11

10. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
တရပု္ျပည္မပါလ် ငွ္မျပးီေလာက္ေအာင္ တကမာၻလံးုက အားထားေနရေလျပ။ီ ေနာင္အႏစွ္ ၃၀အထေိတ့ာ အေမရိကန္အင္အားၾကးီေနဦးမည္
ေသခ် ာပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေသခ် ာတာ တစ္ခေုတ့ာရပိွါသည္။ စးီပြားျပဳငိ္ေသာေခတ္တြင္ က်္ြႏပု္တ ို႔အႏစွ္၃၀ခန္႔အသက္ရငွ္ရပါဦးမည္၊ စစ္ၾကးီျဖစ္ဖို႔
လမ္းနည္းေသာေၾကာင့္ စစ္ျဖင့္ေသဖို႔ လမ္းနည္းပါးပါသည္။
(အထက္ပံု-အေမရိကန္တကမၻာလံုးျဖန္႔ထားေသာ စစ္အင္အား၊ ေအာက္ပံု-တရုပ္ႏိုင္ငံ၏ တကမၻာလံုးျဖန္႔ထားေသာ စီးပြားကုန္သြယ္မႈအင္အား)။
ႏစွ္၂၅၀၀အတြင္း ကမ့ာၻအင္အားၾကးီ အင္ပါယာမ် ား ဇယား
ဟးို ေရးွေခတ္က စစ္ေရးအင္အားၾကးီလ် ငွ္ အင္ပါယာခ် ဲ႔ထြင္ႏငို္သည္။ ယခေုခတ္တြင္ ေပၚလာေသာ အႏျုမဴဗံးုေၾကာင့္ စစ္အင္အားၾကးီသမူ် ား
အင္ပါယာ အင္အားသံုး မခ် ဲ႔ႏိုင္ျဖစ္ရသည္။ အဆင့္ျမင့္ Management System သံုးျပီး ေငြအင္အားျဖင့္ အင္ပါယာခ် ဲ႔ျခင္းကို ဒုတိယကမၻာစစ္
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 8/11

11. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
စစ္ရံးႈ၂ႏငို္ငံ၊ ဂ်ပန္၊ ဂ် ာမဏီတို႔က လက္ေတြျ႔ပသလိုက္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္အင္ပါယယ ေခါင္းေဆာင္ ရရုာွးအင္ပါယာၾကးီ စးီပြားခ် ြတ္ျခံဳ
က် ဆံုးသြားေသာအခါ၊ တရုပ္ျပည္ေခါင္းေဆာင္သစ္မ် ားက မဟာျဗဴဟာ ေျပာင္းလဲၾကသည္။ အႏွစ္၂၀အတြင္း တရုပ္ျပည္သည္ ဂ် ပန္ကို
စးီပြားေရးတြင္ ေက်္ာလာႊးသြားျပးီ၊ စစ္အင္အားလည္း အလြန္ၾကးီမားေနျပျီဖစ္သည္။ အႏိိၷယႏငွ့္ အျခားဖံြျ႔ဖဳးိဆဲႏငို္ငံမ် ားစြာ၊ စးီပြားအင္အားၾကးီရန္
စစ္သံးုစရိတ္က ိုေလ့်ာွခ် ၊ ၾကဳးိစားေနေသာ ေခတ္ျဖစ္သည္။ အေရေွ႔တာင္အာရွတြင္ စစ္အင္အားအၾကးီဆံးု အင္ဒနိုးီရာွးႏငို္ငံ စစ္အင္အားမွ
စီးပြားအင္အားသို႔ ေျပာင္းလဲေနျပီး၊ ဗီယက္နမ္ကြန္ျမဴနစ္မ် ား ၁၉၉၈တြင္ စီးပြားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသည္။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာ ၂၀၁၁တြင္
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စပါသည္။
ဘုရင္ေနာင္လက္ထက္ျမန္မာအင္ပါယာ (အစိမ္း) ႏွင့္ ဘုရင္ေနာင္ကြယ္လြန္ျပီး ထိုင္းအင္ပါယာ (အ၀ါ)
ျမန္မာအင္ပါယာ Burmese Kingdom
အေန္ာရထာမင္း ပဂုံျမဳေိ႔တ္ာမ ွAD 849 တြင္ စတင္ခ့ဲသည္။ ႏစွ္ေပါင္း ၄၅၀ခန္ ႔တည့္တ့ံခ့ဲျပးီ၊ မြန္ဂိုအင္ပါယာ က် ဳးေက်္ာမေႈၾကာင့္ စစ္ရံးႈျပးိ၊
မင္းဆက္ေပ် ာက္ခဲ့သည္။ ေတာင္ငူမင္းဆက္ ေပၚေပါက္လာျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၇၀ခန္႔အုပ္စိုးခဲ့သည္။ ျပည္တြင္း မြန္-ျမန္မာ တိုက္ပြဲမ် ားျဖင့္ 1752 တြင္
မင္းဆက္ပ် က္ခဲ့ရျပန္သည္။ စစ္အင္အားၾကီးသူ အေလာင္းဘုရား ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ AD1752 စတင္ခဲ့သည္။ ႏွစ္၇၀ၾကာ
ကနု္းေဘာင္မင္းဆက္တြင္ က် းဴေက်္ာသ ူတရပု္က ို၄ၾကမိ္ အႏငို္တိုက္ခိုက္ခ့ဲသည္။ ထငို္း၊အာသံ၊မဏပိရူ၊ နာဂ၊ ရခငို္ စသည့္ႏငို္ငံမ် ားကို
စစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တိုအခ် ိန္က အင္အားၾကီးမားလွေသာ အဂၤလိပ္အင္ပါယာကို စစ္အင္အားျဖင့္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ရမွ အႏွစ္၆၀ကာလ ၁၈၂၄၊ ၁၉၅၂၊ ၁၉၈၆
အဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲမ် ား၊ အဂၤလိပ္က ျမန္မာဘုရင္ကိုဖမ္းဆီးႏိုင္ျပီး၊ မင္းဆက္ေပ် ာက္ခဲ့ရသည္။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တြင္ ၁၈၈၅-၁၉၄၈
ႏစွ္ေပါင္း ၆၃ႏစွ္ ၾကာခ့ဲသည္။ ဒုတိယကမာၻစစ္တြင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ် ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏငွ့္ ျမန္မ့ာတပ္မေတ္ာ ေပၚထြက္လာသည္။
စတၱဳထျမန္မာႏိုင္ငံဟု သမိုင္းတြင္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္၊ ဂ် ပန္တို႔ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့ျပီး ၁၉၄၈-၂၀၁၁ ႏွစ္ေပါင္း ၆၃ႏွစ္
ကိုယ့္ထီးကိုယ္နန္းအုပ္ခ် ဳပ္ခဲ့သည္။ တနည္းအားျဖင့္ စစ္၀ါဒီအစိုးရ (စစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္မ် ား) အုပ္ခ် ဳပ္ခဲ့သည့္ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္သည္၊
အေရေွ႔တာင္အာရွအဆင္းရဲဆ့ံးုျဖစ္ရံမုက၊ ကမ့ာၻအဆင္းရဲဆ့ံးုျဖစ္သြားခ့ဲရသည္။ ကမာၻႏငွ့္ ႏစွ္၅၀ အဆက္ျပတ္သြားရသည္။ ယခုအခါ
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုေသာ စစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္ေဟာင္းမ် ား ေခါင္းေဆာင္ေနသည္။ စစ္၀ါဒီျဖစ္ပါေစ စစ္မွန္ေသာအမ် ိဳးသားစိတ္
(ႏိုင္ငံသားခ် င္းအႏိုင္မက် င့္ေသာစိတ္) ရွိေသာ Nationalist မ် ားအာဏာ ရရွိရန္လိုပါသည္။
အင္ပါယာၾကးီမ် ား ႏစွ္ေပါင္းမ် ားစြာ တည္တ့ံ၊ စည္ပင္တးိုတက္ျခင္းတြင္၊ လူ႔အခြင့္အေရးေပးျခင္း၊ သူတ၏ို႔ ဘာသာေရး၊ စာေပ၊
ယဥ္ေက် းမႈထံုးတမ္းဓေလ့မ် ားကို ဆက္လက္က် င့္သံုးခြင့္ေပးျခင္းသည္ အဓိက ျဖစ္သည္။ ေရာမအင္ပါယာေအာက္ က် ေရာက္သြားေသာ
တငို္းျပည္ရ၊ိွ လမူ် ဳးိ၊ ဘာသာ၊ စာေပမ် ား ေပ် ာက္မသြားပါ။ ေရာမအပု္ခ် ဳပ္ေရးစနစ္က ိုနာခံ၊ အခြန္ေဆာင္၊ ဒါပဲ အဓိကျဖစ္သည္။ တရူကေီအ္ာတမိုန္
အင္ပါယာေအာက္ က် ေရာက္သြားေသာ တိုင္းျပည္မ် ားလည္း ထို႔အတူ။ လူမ် ိဳး၊ ဘာသာ၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက် းမႈမ် ားကို ဆက္လက္က် င့္သံုးခြင့္ရသည္။
တရူကီက မူဆလင္ဆျိုပးီ၊ အားလံးုမူဆလင္ကးိုကြယ္ရမယ္..ဟ ုအတင္းက် ပ္မလပု္ပါ။ ျဗိတိသ် ွအင္ပါယာေအာက္ က် ေရာက္သြားေသာ
ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ၊ ဟိျဒၵဴႏိုင္ငံ၊ မူဆလင္ႏိုင္ငံ ..အားလံုးကို ေနျမဲအတိုင္း ဘာသာ၊စာေပ၊ယဥ္ေက် းမႈမ် ား ဆက္လက္က် င့္သံုးေစပါသည္။
အင္ပါယာကို ၾကီးထြားလိုပါက နံပါတ္(၁)အခ် က္ျဖစ္ေသာ စစ္အင္အားၾကီးမားမႈကို တည္ေဆာက္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ် က္ကို
စစ္အာဏာရငွ္စနစ္ မနု္းတးီေသာ ျမန္မာမ် ားက သေဘာက် မည္မဟုတ္ပါ။ သေို႔သ္ာ အင္ပါယာတစ္ခ ုတည္ေထာင္ပါက စစ္အင္အားၾကးီရမည္။
ေရာမအင္ပါယာၾကးီ ႏစွ္ေထာင္ခ် ီဒမီိုကေရစစီနစ္က ိုက် င့္သံးုခ့ဲစဥ္က စစ္ႏငို္ျပန္လာေသာ စစ္ဗိုလ္ခ် ဳပ္ၾကးီမ် ား ဧကရာဇ္ျဖစ္ေလ့ရိွသည္။ သေို႔သ္ာ
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 9/11

12. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
ဧကရာဇ္က လုပ္ခ် င္တိုင္းလုပ္ခြင့္ကို ပါလီမန္ကမေပးပါ။ ေရွးေခတ္က ေရာမတုိ႔သည္ ေအာင္ပြဲ
မွျပန္လာေသာ စစ္ဗုိလ္ခ် ဳပ္ႀကီးအား ႀကိဳဆိုၿပီး ၿမိဳ႕ထဲ စီတန္းလွည့္လည္ေလ႔ရွိသည္။ စီတန္း လွည့္လည္သူမ် ားတြင္ စစ္သည္မ် ားႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ
သက္ေသအျဖစ္ ဖမ္းဆီးခဲ႔ေသာ အက် ဥ္းသားမ် ား ပါဝင္သည္။ သူရဲေကာင္းတုိ႔၏ ေအာင္ျမင္မႈ ကုိ ပရိသတ္လူထုႀကီးက ဝမ္းေျမာက္ ေပ် ာ္ ရႊင္စြာ
ၾသဘာေပးၾကသည္။ (တစ္ၿမိဳ႕လံုးအႏွံ႔ လွည့္လည္ၿပီး) လူထု၏ ခ် ီးေျမႇာက္မႈကုိ ခံစား ေနရခ် ိန္တြင္ ဗုိလ္ခ် ဳပ္ႀကီး စိတ္ႀကီးမဝင္ေအာင္
သျူ႔မင္းရထားေဘးတြင္ ကၽြန္တစ္ဦးလ္ိုက္ပါကာ “မင္းလည္း ေသမ် ဳးိပဲ” ဟ၍ူ သၾူကားေအာင္ တးီတးိုေရရြတ္ေပးသည္။ ေရာမအင္ပါယာၾကးီ
အဓြန္ရ႔ွည္ေအာင္ စစ္ႏငို္ဗိုလ္ခ် ဳပ္ၾကးီမ် ားက ိုထိုက့ဲသ ို႔ထနိ္းေပးသည္ စနစ္က ိုဂ် ဴလီယက္ဆဇီာက အာဏာရငွ္တည္ေထာင္ရန္ ၾကဳးိစားသျဖင့္
လုပ္ၾကံခံခဲ့ရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ စစ္အင္အားသည္ တိုင္းျပည္ထူေထာင္ရာတြင္ အဓိကျဖစ္သည္။ ယခုအစိုးရသစ္သည္ စစ္လက္နက္မ် ားစြာ
ရုရွား၊ ယူကရိန္းတို႔မွ ၀ယ္ယူေနရသည္။ စစ္အင္အားအေရးၾကီးေၾကာင္းကို အေရွ႔ေတာင္အာရွ စစ္သံုးဘတ္ဂ် တ္ဇယားျဖင့္ၾကည့္ပါ။
Ref: Wikipdeia 2011 Data (SIPRI Stockholm, Sweden)
ထဇိုယားအရ ကမ့ာၻအင္ပါယာၾကးီမ် ား စစ္သံးုစရိတ္မာွ ၾကးီေလးလွသည္။ အေမရိကန္၊ တရပု္၊ ရရုာွးတ ို႔စစ္သံးုစရိတ္ၾကးီျခင္းမာွ သူတ၏ို႔
သယံဇာတမ် ားကို စနစ္တက် သံုးႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားရသည္။ ျခစားမႈမ် ားကို နည္းပါးေစရသည္။ အေရွ႔ေတာင္အာရွတြင္ၾကည့္ပါက
ျမန္မာႏငို္ငံစစ္သံးုစရိတ္ႏငွ့္ စစ္အင္အားသည္ သပိ္မမ် ားလပွါ ဟ ုေျပာႏငို္သည္။ သေို႔သ္ာ ျမန္မာႏငို္ငံ GDP မာွ အလြန္နည္းသည္။
ဆင္းရဲမြဲေတေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္သံုးစရိတ္ Us$ 1.1 billion ပမာဏသည္ အျခားႏိုင္ငံမ် ားႏွင့္ ယွဥ္ပါက၊ မမ် ားပဲ
နည္းလြန္းသလျိုဖစ္ေနေသ္ာလည္။ % of GDP တြင္ ၂၂% ျဖစ္ေနျခင္းမာွ လြန္လြန္းအားၾကးီလေွပသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ (ကာ/ခ် ဳပ္၊ ကာ/လံု
စသည့္ ျမန္မာ့ စစ္အာဏာရွင္အဖြဲ႔အစည္း) အေမရိကန္သို႔ မၾကာခဏ သြားေရာက္၊ ပညာသင္၊ ေလ့လာေရး ေစလႊတ္သင့္ေၾကာင္း၊ သူတို႔
စစ္သားမ် ား ၄သနိ္းက ိုဦးပငို္အလပု္ရံမု် ားတြင္ အလပု္ခန္႔ထားရန္အတြက္ ဦးပငို္အပု္ခ် ဳပ္ရန္ ဦးေတဇ (သမို႔ဟုတ္) ဦးေဇ္ာေဇ္ာက ိုကမ့ာၻ CEO
လစာေငြႏငွ့္အည ီေဒၚလာ၂သန္းခန္ ႔ေပးျပးီ၊ ဦးပငို္က ိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၊ စးီပြားေရးလပု္မွသာ စစ္သား၄သနိ္းႏငွ့္ ျမန္မ့ာတပ္မေတ္ာၾကးီ
စီးပြားေတာင့္၊ အင္အားေတာင့္၊ အေမရိကန္ အမ္အိုင္ဂ် ီ (သို႔မဟုတ္) ရုရွားမီးရပ္ဂ် တ္ႏွင့္ဒံုးပ်ံလက္နက္မ် ား ၀ယ္ယူႏိုင္မည္ဟု စဥ္းစားေနမိပါသည္။
အင္ပါယာကို ေခါင္းေဆာင္မည့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး ပုဂၢိဳလ္ထူးမ် ားသည္
- အာဏာပိုင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ ကာ/လံု အဖြဲ႔၀င္မ် ား)သည္..စီးပြားေရးမလုပ္သင့္။
(သူ႔မိသားစုသည္ ဦးပိုင္ရွယ္ယာမွာ လံုေလာက္ေပသည္။)
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 10/11

13. 8/30/2014 ကမၻာ့အငါယာၾကီးမ်ား ◌ႏင◌့္ ◌ွ◌ျမ­
- စီးပြားလုပ္သူ သူေဌးသည္ အျမတ္ရဖို႔၊ အင္ပါယာကိုအခြန္ေဆာင္ရမည္
- ပညာေရးထးူခ် ြန္သမူ် ားက ိုအင္ပါယာက ေစာင့္ေရာွက္ေပးရမည္။
မိမိတိုင္းျပည္တြင္းရွိေသာ လူမ် ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံု၊ ယဥ္ေက် းမႈမ် ားထိန္းသိမ္းထားရန္အတြက္၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ခြင့္ေပးေရးပင္ျဖစ္သည္။
Human Resource ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ႏိုင္သူမ် ား ေနရာေပးဖို႔ အထူးလိုေနပါသည္။ အင္ဒိုနီးရွား Aceh ပံုစံ၊ တရုပ္ျပည္ လူမ် ိဳးစုျပည္နယ္မ် ားပံုစံမ် ားကို
ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။ ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံသည္ ညူကလီယာပိုင္ေသာ ေျမာက္ကိုးရီးယားျခိမ္းေျခာက္မႈမ် ားျဖင့္ အတူေနထိုင္ရင္း၊
ကမ့ာၻထပိ္တန္းတက္သြားပါသည္။ ေတာင္ကးိုရးီယား ေခါင္းေဆာင္မ် ားစိတ္ဓါတ္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ် ားရိွလ် ငွ္ တငို္ရင္းသားလက္နက္ကငို္မ် ား
ဆိုး၀ါးေနပါေစ၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ် ားေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ျပန္လည္ လန္းဆန္းလာႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာအစိုးရ အၾကီးတန္းေခါင္းေဆာင္မ် ား
ေတာင္ကိုးရီးယားသို႔ ရက္ရွည္၊ ေလ့လာေရး ေစလႊတ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။ ဤအအတိုင္း ကိုးရီးယားမ် ားထံမွ အုပ္ခ် ဳပ္ေရးပညာ
(လူသားအရင္းအျမစ္) ေလ့လာတတ္ေျမာက္ႏိုင္မည့္ အလားအလာ ေကာင္းသည္။ အေမရိကန္၊ ဂ် ပန္၊ တရုပ္ျပည္နယ္မ် ားကို
သြားေလ့လာေနစရာမလိုပါ။ ျမန္မာမ် ားစြာ အလုပ္လုပ္ေနေသာ၊ ထိုင္း၊ မေလးရွားျပည္နယ္မ် ားကိုသာ တစ္ပါတ္၊ ႏွစ္ပါတ္ ေလ့လာေရး၊မ် ားမ် ား
ေစလႊတ္၊ ေလ့လာေစပါက ျမန္မာအင္ပါယာၾကးီ သာယာ၀ေျပာလာမည္..ဟ ုရးိုသားစြာ ေမ်္ာွလင့္မပိါေၾကာင္း။ ေဇ္ာေအာင္
http://murann.com/stories/empire.myanmar.htm 11/11

14. ျမန္မာအင္ပါယာ
တိုင္းျပည္တစ္ခုတဟုန္ထိုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႕ ႏွစ္သိပ္မၾကာပါဘူး။ အဓိကေတာ့
ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား အလြန္လံုလဝီရိယ ၾကီးမားစြာနဲ႕၊ ၾကိဳးစားရမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်မွတ္ထားတဲ့
မူဝါဒအတိုင္း တေသြမသိမ္း နံပါတ္(၁)ေခါင္းေဆာင္ကအစ အာဏာစြန္႕ဖို႕ဝန္မေလးသူမ်ား
ျဖစ္ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႕ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္
၁။ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ေငြ၊အာဏာ လံုးဝမက္ေမာမႈသူ ျဖစ္ရပါမယ္။
၂။ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ကာမဂုဏ္လည္း မမက္ေမာသူျဖစ္ရပါမယ္။
၃။ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ၊ စစ္တပ္စည္းကမ္းလိုက္နာတဲ့တပ္မေတာ္ျဖစ္ေစရပါမယ္။
၄။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း ဘာသာေရးက်င့္ဝတ္ လိုက္နာဖို႕လမ္းျပႏိုင္ရပါမယ္။
၅။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္း၊ ဝန္ထမ္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား
၆။ စီးပြားေရးသမားမ်ားကို အခြန္ေကာက္ႏိုင္ရပါမယ္။ အခြန္ေရွာင္မႈကို ၾကီးစြာသတိနဲ႕
တာဆီးႏိုင္ရပါမယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ သင္ကိုယ္တိုင္လဲ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကိုယ္မိသားစု၊ ကိုယ္လုပ္ငန္း၊
ဌာနမွာ စံနမူနာျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္သြားရင္၊ က်ေနာ္တို႕ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း က်ဳပ္တို႕အသက္မေသခင္၊
၁၀ႏွစ္အတြင္း ထူးျခားစြာေျပာင္းလဲသြားမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရာမအင္ပါယာၾကီး ႏွစ္ေပါင္း၅၀၀ေလာက္ ေအာင္ျမင္ၾကီးက်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ႏိုင္လာတဲ့
စစ္ဗိုလ္နဲ႕စစ္တပ္ၾကီး၊ ေအာင္ပြဲခံလို႕ ေရာမျမိဳ႕ေတာ္ကို ျပန္လာခ်ိန္မွာ
ေသာင္းေသာင္ျဖျဖၾကိဳဆိုၾကပါတယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးစီးတဲ့ ျမင္းရထားေဘးမွာ
ကြ်န္ေနာက္လုိက္တစ္ဦး လိုက္ရင္းနဲ႕၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဘဝင္ျမင့္မသြားေအာင္ ...
သင္လဲေသမ်ိဳးပဲ..လို႕ တတြတ္တြတ္ေျပာရပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဘဝင္မျမင့္ျခင္း၊
တနည္းအားျဖင့္ ႏွိမ့္ခ်ျခင္းဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို တိုးတက္ၾကီးပြားဖို႕ အဓိကအခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးပါျပီ။ 30-Aug-2014