Het Grondwettelijk Hof vernietigde op 7 november 2013, de regelgeving ‘sociale last’ van het Decreet Grond- en Pandenbeleid. De regelgeving ‘sociale last’ bepaalde dat bij de meer omvangrijke verkavelings- en stedenbouwkundige aanvragen er een bepaald aantal sociale woningen moet worden gerealiseerd. In ruil voor deze last kreeg de projectontwikkelaar een aantal voordelen. Een half jaar na de uitspraak wil VRP nagaan wat precies het gevolg is van deze vernietiging van de regelgeving ‘sociale last’. We vertalen de juridische context naar de praktijk. Hoe moet het nu verder met het sociale woonbeleid in steden en gemeenten? Kunnen stadsvernieuwingsprojecten toch doorgaan

1. 1
Arresten Grondwettelijk Hof
7 november 2013
De reactie vanuit de Vlaamse
Overheid
Toelichting VRP – 2 april 2014 - Gent

2. 2
INHOUD
A. Historiek
B. Arrest 145 van 7 november 2013
C. Op weg naar een verbetering van arrest nr.
145/2013
D. Initiatieven Vlaamse Overheid

3. 3
A. Historiek
- November 2009: 3 vernietigingsberoepen bij GH
tegen decreet GPB
- 6 april 2011: Tussentijds arrest GH met
prejudiciële vraagstelling Hof van Justitie
- 4 oktober 2012: conclusie advocaat-generaal
Hof van Justitie
- 8 mei 2013: arrest Hof van Justitie
- 7 november 2013: arrest GH
- 18 december 2013 :beschikking GwH tot
verbetering

4. 4
B. Arrest 145 van 7 november 2013
- Arrest nr. 145/2013 - socialelastenregeling
 Vernietiging art. 4.1.16 – 4.1.26 DGPB
“Steunmaatregelen bij de uitvoering in natura van
de sociale last moesten aangemeld worden bij de
Europese Commissie”
“Door het wegvallen van de steunmaatregelen is
de sociale last disproportioneel”

5. 5
C. Op weg naar een verbetering van
arrest nr. 145/2013
- 13/11: Actualiteitsdebat in het Vlaams
Parlement over de gedeeltelijke vernietiging
van het decreet GPB
- 15/11: Ontwerp van beschikking tot
verbetering van arrest nr. 145/2013
- 25/11: Opmerkingen Vlaamse Regering

6. 6
C. Het “verbeterarrest van 18/12/2013
Uitbreiding vernietiging :
- Projectgebonden verplichte opname van gewestelijke en
gemeentelijke normen sociaal woonaanbod en mogelijkheid tot
opmaak GRSW -4.1.8-4.1.10 DGPD
- Plannormen met bestemmingswijziging naar woongebied
(4.1.12-4.1.13)
- Gebiedsspecifieke typebepaling “Wonen” in bijl.
BVR11/04/2008. (art. 7.2.34§1DGPB).
- Verwijzingen in VCRO naar vernietigde bepalingen :
weigeringsgrond art. 4.3.1,§1, eerste lid, 3 VCRO en verval bij
niet-uitvoering last art. 4.6.2,§2 en 4.6.4 §3 VCRO

7. 7
C. Gevolgen verbeterarrest : behouden
:
 Missie, Planning en Monitoring – Boek 2
o.m. art. 2.1.2 doelstellingen en art. 2.1.3
instrumenten (stdbk voorschr.+ verkav.
voorschriften enz.)
 Activering gronden en panden – Boek 3
 Normen en lasten bescheiden woonaanbod –
Boek 4

8. C. Gevolgen verbeterarrest
behouden deel boek 4 :
• BSO en gemeentelijke rechtsplicht om
“bestaande gemeentelijke plannen en
reglementen met een invloed op de
verwezenlijking van het sociaal woonaanbod
waar nodig af te stemmen op het
vooropgestelde percentage”. (art. 4.1.2 : BSO
overrulet GRS!).
• Gemeentelijke regierol en verplichting
opmaak actieprogramma (25%norm) art. 4.1.7
Toelichting Vlaamse Woonraad 19-12-
2013
8

9. C. Vernietigingsarrest behoud
• BSO, rechtsplicht, actieprogramma blijvend
weigerings/beoordelingsgrond vergunningen
art. 4.3.1 VCRO

10. 10
D. Initiatieven Vlaamse Overheid
• Advies en informatieronde intern – extern
• Basisinfo op www.wonenvlaanderen.be en
www.ruimtelijkeordening.be sinds 23/12/2013
• Oprichting helpdesk Wonen en Ruimte
Vlaanderen m.m.v. VMSW voor concrete
vragen (>100) vanaf 20 januari 2014 :
helpdesk.arrestenGPB@rwo.vlaanderen.be
• FAQ met gevalideerde antwoorden op
www.wonenvlaanderen.be en
www.ruimtelijkeordening.be in opmaak

11. 11
D. Initiatieven Vlaamse Overheid
• Omzendbrief i.v.m. mogelijkheden
verankering sociaal woonaanbod in RUP’s -
in opmaak.
• Overleg fiscale aspecten BTW en Reg. R.
FOD financiën 28 januari 2014
• Overleg bouwsector kabinetten Wonen en
Ruimte 13 februari 2014 : o.m. aftoetsen
globale en individuele dadingen – minnelijke
regelingen – sectorieel voluntarisme –
resultaten in opmaak

12. 12
D. Initiatieven Vlaamse Overheid
• Ontwerp decreet ivm aanpassingen VCRO,
DGPB en VWC aan arrest.
• Ontwerp BVR wijzigingen BVR’s.
• Bevraging door VMSW in natura : 48
projecten met 35 ontwikkelaars : 34 willen
uitvoeren; 4 onbeslist, 1gedeeltelijk en 8
stopzettingen (24/03)
• Alternatieven? Na 25/05

13. 13
D. Initiatieven Vlaamse Overheid
• Antwoord op vragen EU-Commissie n.a.v.
arrest : EU-Commmissie dossier gesloten
26/03!
• Minister van Wonen mandaat besprekingen
EU –Commissie – voorbereiding
• Opvangen en verweer procedures : in
opmaak?

14. 14
Contact
Team Grond- en Pandenbeleid en Programmatie
Afdeling Woonbeleid
Wonen-Vlaanderen
Phoenixgebouw, 12de verdieping
Koning Albert II laan 19 bus 21
1210 Brussel
T 02-553.18.61
F 02-553.82.25
Grondenpandenbeleidscel@rwo.vlaanderen.be