Education

1. NAFASI NA DHIMA YA
MWALIMU MUISLAMU
MADA

2. LengokuulaMadahiinikuwapa waalimu
Waislamuarinahamasayakujifunzana
kufundishaelimuyaMazingiranaMuongozo
pamojanakusimamiamaadiliyawatotowa
Kiislamumashuleni.
LengoKuu

3. MalengoMahsusi
• Mwisho wa Madahii,kilaMwalimu Tarajali aweze:
i. Kuelezanafasi naUmuhimu waElimukatika jamii.
ii. Kuelezakwaninielimu imepewaumuhimu na
nafasi hiyo.
iii. Kuanisha maana yaUalimu naMwalimu.
iv. Kuainisha wajibuwa Mwalimu Muislamu katika
jamii.

4. Inaendelea….
iv. KuainishasifazaMwalimuwaKiislamu.
v. KuchambuahaliyaWaislamuwasomihivileo.
vi. Kuainishachangamotozinazowakabiliwalimu
katikamashulenavyuo.
vii.KuazimiakuwaMwalimuwaKiislamukivitendo.

5. MaanayaElimu
TAFAKURI
KaziiliyombeleyetunikutoaElimukwa jamii.
Je,tunatambuamaanayaElimu?
NAFASI NAUMUHIMU WAELIMUKWA WAISLAMU

6. Elimuniujuziulioambatanishwanautendaji.
•ElimuniujuzinaMaarifayanayomuwezeshayule
aliyeipatakuishikwaufanisizaidi.
•KwamaananyingineElimuninyenzoya
kuboreshamaishayaMwanadamuna
kukabiliananaChangamotozinazomkabili.
MaanayaElimu

7. •Elimuninyenzomuhimusanayamaishayetuna
kwahiyonimuhimukilaMmojaawenayo.
•KukosaElimuniugonjwananijamboambalo
halifaikabisa.
•ElimuinasaidiajamiiyaMwanadamukukua
kimaendeleo, hivyoninyenzomuhimuyakuleta
mabadiliko.
Inaendelea……

8. NIIPIELIMUYENYE
MANUFAA
Tafakuri

9. ElimuyenyeManufaaniileambayo:
i.Humuwezeshamja kufikialengolakuumbwa
kwake; ambalonikumuabuduAllah(s.w),
ipasavyokatikakilakipengelechamaisha
yake.(Qur-an51:56).
ElimuyenyeManufaa

10. Abu HurairahamesimuliakuwaMtume(s.a.w)
amesema:
“Anayetafutaelimuisiyokuwakwaajiliya
kutafutaradhizaAllah(s.w), hasomikwalengo
lolotelileilalakupatamaslahiyahapaduniani
tu.Hivyosikuyakiyamahatapatahataharufuya
Pepo.”(Ahmad, Abu Daud,Ibnmajah).
Inaendelea……

11. PiaMtume(s.a.w) ametuasakuwamwenye
kutafutaelimuiliawazidiwasomiwengineauili
kuitumiakatikabiasharazakijahiliauili
kujioneshakwawatukuwanayenimsomi,
MwenyeziMunguatamuingizamotoni.(Tirmidh).
Inaendelea……

12. ii.ElimuyenyemanufaakwaBinaadamuhapa
ulimwenguninahukoakheraniileambayo
pamojanamtu binafsikuitumiakatika
kumuabuduAllah(s.w) ipasavyokatikamaisha
yakeyakilasiku,huifundishaauhuifikishakwa
wenginepiakwaajiliyakutafutaradhiza
Allah(s.w).
ElimuyenyeManufaa

13. “AbuHurairahamesimuliakuwaMtume (s.a.w)
amesema:
“Atakayeulizwajuuyajamboalilojifunzakisha
akaficha(akakataakutoaelimuile)
atavalishwamshipiwamotokatikasikuya
Kiyama”.(Ahmad,IbnMajah,TirmidhnaAbu
Daud).
Inaendelea……

14. KatikahadithnyingineiliyosimuliwanaAbu
HurairahMtume waAllah(s.a.w) amesema:
“Mfanowaelimuisiyonufaishanisawanamfano
wamaliiliyokusanywabilayakutumiwakatika
njiayaAllah”.(Ahmad,Darini).
Inaendelea……

15. Kutokananahadithhizitunajifunzakuwaelimu
yenyekunufaishaniileiliyofundishwana
wenginekinadharianamatendo.
Kwa kufundishawatuunachokijuabilayawewe
mwenyewekutendanimfanombayamnokwa
walewanaofundishanachukizokubwamno
mbeleyaAllah(s.a.w):
Inaendelea……

16. Enyi mlio amini! Kwa nini mnasema
msiyo yatenda?
Yanachukiza vikubwa mno kwa Mwenyezi
Mungu kuwa mnasema msiyo yatenda.
Inaendelea……

17. i. Elimundiotakrimayakwanzaaliyotunukiwa
mwanaadamunaMolawake.
MaratubaadayakuumbwaAdam(a.s),
alitunukiwaelimu–Qur'an(2:31).
NAFASI NAUMUHIMU WAELIMUKWA WAISLAMU

18. “NaMwenyeziMunguakamfundishaAdammajinayavituvyote,
kishaakaviwekambeleyaMalaika,naakasema:Niambieni
majinayahiviikiwamnasemakweli.”(2:31)
“Majinayavituvyote”inaashiriafanizotezaelimuanazohitajia
mwanaadamuiliawezekuutawalaulimwengu(aweKhalifa).
Inaendelea……

19. ii. KutafutaElimunifaradhyakwanzakwa
Waislamu.
JambolakwanzakuamrishwaMtume(s.a.w)na
kwahiyoWaislamuwoteni“kusoma”(kutafuta
elimu).
Inaendelea……

20. “Soma kwa Jina la Mola wako aliyeumba.
Amemuumba mwanaadamu kwa pande la damu.
Inaendelea……

21. 7 Machi 2024
Soma, na Mola wako ni Karimu sana.
Ambaye amemfundisha (binaadamu
ilimu zote hizi) kwa wasita (msaada)
wa kalamu; (zilizoandika vitabu, watu
wakapata ilimu.
Inaendelea……

22. “Amemfundisha mwanaadamu
(chungu ya) mambo aliyokuwa
hayajui” (96:1-5).
Inaendelea……

23. Elimuimepewa umuhimunanafasiyakwanza
kwasababuzifuatazo:
i. Elimundionyenzopekeeinayomuwezesha
mwanaadamukumtambuaMolawakena
kumuabuduinavyostahiki.
Kwaninielimuimepewaumuhimunanafasiya
kwanzakatikaUislamu?

24. Na katika watu, na wanyama, na mifugo, pia
rangi zao zinakhitalifiana. Kwa hakika wanao
mcha Mwenyezi Mungu miongoni mwa waja
wake ni wale wataalamu”. Hakika Mwenyezi
Mungu ni Mwenye nguvu, Mwenye kusamehe.
Inaendelea……

25. KwabahatimbayasanaElimu tunayoitoa
inafundishanamnaMwanadamu
atakavyojipatiamahitajiyakemuhimu(basic
needsofMan);Ikasababishakuzalisha
Mafisadi.
Inaendelea……

26. ii. ElimuiliyosomwakwamrengowaQur'an;ndiyo
nyenzopekeeinayomuwezeshamuuninikuwa
KhalifawaAllah(s.w)hapaduniani–Qur'an
(2:30-31,38).
iii.Elimu hupandishahadhina darajayawaumini.
“…MwenyeziMunguatawainua(daraja)wale
walioaminimiongonimwenu,nawaliopewaelimu
watapatadarajazaidi.NaMwenyeziMunguanazo
habarizamnayoyatendayote”(58:11).
Inaendelea……

27.  Mabadilikonamaendeleoyajamiihuletwana
wataalamuwaliobobeakatikafanizao.
Jamiiisiyowasikilizakuwaenziwataalamu
haiwezikuendelea.
Inaendelea……

28. iv. Elimu hupandisha hadhi na daraja ya
Waumini.
“…Mwenyezi Mungu atawainua walio amini
miongoni mwenu, na walio pewa ilimu daraja
zajuu…”(58:11)
Inaendelea……

29. iv.ElimundiyoiliyomtukuzaAdamu; Malaika
wakaamriwawamsujudieisipokuwaibilisiyeye
alikataakwakuangaliaumbilelaAdamunasio
Elimu,akalaaniwa.
v.KupitiaElimutunapataWataalamumbalimbali,
bilaElimuhatayaMazingirahuwezikuwaongoza
Watu.
Inaendelea……

30. “.............Sema,Je,wanawezakuwasawawale
wanaojuanawalewasiojua?Wanaotanabahini
walewenyeakilitu.”(39:9)
SIFAZAMTUALIYEELIMIKA

31. • Jibulaswalihili ni wazi.Mjuzina asiyejuahawawezikuwa
sawakiutendajinakitabia.
• TunawezakumtambuaDaktarikwakupatamatibabunasio
kwakumuonakwa Macho
• TunawezakumjuaMpishi mzuriwaPilaukwakulapilau
aliyoipikanaSiokwa kumuonan.k.
HivyoAliyeelimikaniYulemwenyeujuziunaomuwezesha
kutendainavyotakikana.
Inaendelea……

32. 7 Machi 2024
“MfanowawalewaliopewaTauratikishahawakuichukua
(kwakuitiakatikamatendo)nikamapundaaliyebeba(mzigo)
wavitabu
vikubwa(bilayakufaidikakwavyo)nimbayakabisamfanowa
watuwaliokadhibishaayazaMwenyeziMungu.NaMwenyezi
Munguhawaongoiwatumadhalimu.”(62:5).

33. •KwahiyokwamtazamowaQur’animtu
aliyeelimikaniyuleanayetenda
inavyotakikananakwaufanisizaidi.
•KwamantikihiyomjuziwaQur’aninaSunnah
niyuleanayeendeshamaisha yakeyotekwa
mujibuwaQur’aninaSunnah.
Inaendelea……

34. • Ualimunifaniinayojihusishanamchakato mzimawa
kuingiza ujuzi,maarifanaufahamukwenyeakili yamtu
kwalengo lakumuwezesha kufikia lengo husika.
• KwamtazamowaUislamunifaniinayojishughulishana
mchakatomzima wakumuelimisha mwanaadamuili
achukuehadhi(nafasi)yakeyaUkhalifa(Qur'an2:30)ili
awezekufikia lengo lakuumbwakwake(ur’an51:56).
Ualimuninini?

35. •Kwa maananyingineUalimunifaniinayojihusha
nautayarishajiwatu(rasilimaliwatu)ambao
ndiomawakala(agents)wakuu wamabadiliko
yajamiikatikakuendealengohusika.
•Kwa Waislamulengohusikanililealiloletewa
Mtume(s.a.w)lakuutawalishaUislamukatika
jamii.
Inaendelea……

36. “YeyendiyeAliyemletaMtumewakekwauongofunaDiniyahaki
iliAijaaliekushinda(Dinihii)dinizote;ijapokuwawatachukiahao
washirikina”(9:33).
“YeyendiyeAliyemtuma(Aliymleta)Mtumewake(Nabii
Muhammad)kwauwongofunakwaDiniyahakiilikifanyaishinde
Dinizote,ijapokuwawashirikinawatachuiwa”(61:9).

37. •KwakuzingatiamaanayaUalimu, Mwalimu niyule
awezeshaye muendelezo wamchakatowakuingiza
ujuzi,maarifanaufahamukwenyeakiliyabinaadamu
kwakutumiautaalamunanyenzohusikailikufikia
lengo husika.
•KwaufupiMwalimu ndiyemuhusikamkuuwakwezesha
mabadiliko yakielimu, kimtazamonahatimaye
kimaadili yajamiihusika.
Mwalimuninani?

38. • MwalimuMkuuniAllah(SW)
Qur’ani(2:31)“Na(MwenyeziMunguakamfundishamajinayaVitu
vyote…”
“Ambayeamemfundishamwanaadamukwakalamu.
Amemfundishamwanaadamu(chunguya)mamboaliyokuwa
hayajui”(96:4-5).
WaalimuWakuuWasaidizi wabinaadamuniMitumewaAllah(s.w)
ambaowamekujakuwafundishabinaadamu vitabuvyaAllah(s.w)
pamojanambinu(hekima)zaufundishaji.
Inaendelea……

39. “YeyendiyeAliyemletaMtumekatikawatuwasiojua
kusoma(wasionaelimu),anayetokananawao,awasomee
ayazakenakuwatakasanakuwafunzakitabunahikima
(mbinuzakujifunzianakufundishia).Nakablayahaya
walikuwakatikaupotevuuliodhahiri”(62:2).
Inaendelea……

40. •WalimuwotewaKiislamuniWalimuWasaidizi
waMitumewaAllah(s.w).
Qur'animetumiambinuzaidiyahamsini(50)za
kufikishiaujumbekwabinaadamu.
Inaendelea……

41. Ilituelewejukumu nanafasiyaMwalimukatikajamii nivema
tuzingatiehakikayakimaumbilekuwa:-
• Allah(s.w)ndiyemuumbaji wa kilakitu.
• Pamoja navipawavikubwavyaakilinaelimu
alivyotunukiwamwanaadamu, hanauwezowakuumba bali
hutengenezamaumbile ya Allah(s.w) kwakuyatoakatika
asiliyake(yaliyoumbiwa) nakuyabadilishakatikahali
ambayo yatamnufaisha (mwanaadamu).
DhimanaNafasiyaMwalimuMuislamukatikaJamii

42. Kwamfano:
• Allah(s.w)anaumbamtiambaomwanaadamuhuukatanakuupasua
kuptambaozakutengenezeaviti,madawati,meza,milango,n.k.
• Mwanaadamu(mtaalamu)anayefanyakazihii huitwaSeremala.
• Allah(s.w)ameumbamadiniambayomwanaadamuhuyayeyushana
kutengenezahereni,mikufu,bangili,pete,n.k.
• Mwanaadamu(mtaalamu)anayefanyakazihii huitwaSonara.
• Allah(s.w)ameumbachumaambachomwanaadamuhukifua na
kutengenezasilaha,magari,ndege,n.k.
• MtaalamuwakufuachumahuitwaMhunzi.
Inaendelea……

43. Allah(s.w) amemuumbamwanaadamukatika
umbilelakelaasili(fitra) kamaalivyoumbamiti,
madini,chuma,n.k.
Inaendelea……

44. “BasiuelekezeusowakokatikaDiniiliyo
sawasawa–ndiloumbileMwenyeziMungu
alilowaumbiawatu;(yaaniDinihiiyaKiislamu
inawafikianabarabaranaumbolabinaadamu).
Hakunamabadilikokatikamaumbileyaviumbe
vyaMwenyeziMungu.HiyondiyoDiniiliyohaki,
lakiniwatuwengihawajui”(30:30).
Inaendelea……

45. PiaMtume(s.a.w)amesema:
“Kilakinachozaliwa(mwanaadamu)huzaliwakatikafitra
(Uislamu),niwazaziwake(jamiinawalimuwake)ndio
hukibadilisha(kikatokakwnyefitra)nakukifanyakuwa
Mkristo,MyahudiauMmajusi”.
• KutokananaHadithihii tunajifunzakuwa:-
• Wanaadamuwotekatikaasiliyaoni Waislamu.
i. Mtaalamuwakumbakishamwanaadamukatikafitra
yake(Uislamu)ni Mwalimu(Muumini).
Inaendelea……

46. ii. Kwanjiambali mbali mwanaadamuhubadilishwa
kutokakwenye Uislamunakuingizwakwenye mifumo
mingine yamaishainayomuangamiza(mwanaadamu).
• Mtaalamuwakubadilisha fitrayamwanaadamuna
kuipelekea kwenyemaangamiziniMwalimu.
• Wataalamuwakubadilisha umbile asililamwanaadamu
(fitra)kamawalivyoseremala, masonara,wahunzi,n.k. ni
walimu.

47. • Mwalimundiyemsingi mkuuauchimbuko kuula
mabadiliko yajamiiyoyoteilekitaalumanakimaadili.
• Faniyoyotealiyonayomwanaadamuhuyu,iweyamanufaa
auyamaangamizimuhusikamkuu niMwalimu.
• Mwalimukwakutumia mtaalahusikahuibadilisha jamii
kwanamnaapendavyo.
• Mwalimundiye“Seremala, Sonara,Mhunzi,n.k”. wajamii.

48. 7 Machi 2024
Waalimukatikakuibadilisha(Transform)
jamiihutumianjiambili:
i. Isiyorasmi(Informal)
ii. Rasmi(Formal)

49. i.KwakutumiaNjiaIsiyorasmi(informal)
hutumikavifaakama:
Tv
Magazeti
Video
Internet
Electronics,n.k.

50. ii. Kwa kutumiaNjiaRasmi(Formal)kupitia
kwenyeMfumowaElimu:
i. Shule
ii. Vyuo
iii. VyuoVikuu,n.k.;

51. 7 Machi 2024
Kwakutumia mitaalailiyopangwarasmina
kwa ufundimkubwa ilikuliwezeshalengo
tarajiwa kufikiwa.

52. 7 Machi 2024
MIFANO
iliyopokwenyemitaala

53. HISTORY
STD 3

54. 7 Machi 2024

55. 7 Machi 2024

56. 7 Machi 2024
HISTORIADRS5
Binadamuametokanana
Nyani/Sokwe

58. Michoroyakubuniyakuoneshakuwasisi
wanadamutumetokananamasokwe
7 Machi 2024
F1
Evolution of
Man

60. CIVICSFORMONE
FAMILYSTABILITY
Familymembers
discussingissues

62. CIVICSFORMFOUR
•GendabalancyandWomenempowerment

63. 7 Machi 2024
KwakuzingatiaNafasihiiya
Mwalimu;
DhimayaMwalimu waKiislamu
nikufanyahayayafuatayo:

64. a) Kuwapawanafunzielimuyamwongozo
(ElimuyaDiniyaKiislamu)naElimuya
Mazingira (Geograph,Mathematics,
Physics, Kiswahili,English,Arabic,n.k.)kwa
lengolakusimamishaUkhalifa(Uislamu)
katikajamii.

65. 7 Machi 2024
b) Kuwaleanakuwasimamia wanafunziwaweze:
i. Kuwanayakini juuyaUislamu.
ii. Kutekeleza nguzozaUislamuvilivyo na
kuzihusianishanamaishayaoyakilasiku.
iii. KuutekelezaUislamukatikakukiendea kilakipengele
chamaishayaoyakilasiku.
iv. KuwanaarinahamasayakuutawalishaUislamu
katikajamii.

66. MwalimuatakayewezakutoaMakhalifawa
Allahniatakayejipamba nasifazifuatazo:
i. Awe naElimusahihijuuyaUislamu.
ii. Awe naimanithabitijuuyaUislamu.
iii. Autekeleze Uislamukatikakilakipengelecha
maishayakeyakilasiku.
SIFAZAMWALIMUMUISLAMU

67. “Enyimlioamini!IngienikatikaUislamukwa
ukamilifu,walamsifuatenyayozaShe'tani;
hakikayeyekwenuniaduialiyewazi.”Qur’ani
(2:208)
7 Machi 2024

68. 7 Machi 2024
iv.KuutawalishaUislamuuwejuuyamifumoyote
yamaishaliwendiolengolakekuula
maisha.(2:214)

69. MnadhanikuwamtaingiaPeponi,bilayakukujieni
kamayaliyowajiawalewaliopitakablayenu?
Iliwapatashidanamadharanawakatikiswahata
Mtumenawalioaminipamojanayewakasema:Lini
nusurayaMwenyeziMunguitakuja?Juenikuwa
nusurayaMwenyeziMunguipokaribu.(2:214)
7 Machi 2024

70. 7 Machi 2024
v.Katikakutekeleza majukumuyakeyaUalimu
atarajiemalipokutokakwa Allah(s.w) tu.
Chochoteatakachokipataiwenikamamtu
aliyelipwamshaharakulitumikashambalake.

71. 7 Machi 2024
“Sema:Ikiwababazenu,nawenenu,nanduguzenu,
nawakezenu,najamaazenu,namalimliyo
yachuma,nabiasharamnazoogopakuharibika,na
majumbamnayoyapenda,nivipenzizaidikwenu
kulikoMwenyeziMungunaMtumewakena
KuipiganiaDiniyake,basingojenimpakaMwenyezi
Mungualeteamriyake.NaMwenyeziMungu
hawaongoiwatuwapotovu”. Q(9:24)

72. vi.AwenaSubira.
Maanahalisi yaSubiranikutendanakuendelea
kupambana naMadhila mbalimbali. Subiranikipengele cha
tabianjemachenyemaanapana.Miongonimwamaeneoya
subiraanayotakiwakuwanayoMwalimuMuislamuni.
I. Kuwanasubirakutokananamambo yatakayokupata.
II. Kutokuwanaharakayakupatamatundayaharaka.
III. NikatikasubiraMwalimuMuislamukubakia nauamuzi
wakemwemampakahatuayamwisho.

73. vii.Awenahekima.
Hekima nimiongonimwasifakuumuhimu
anayotakiwaawenayoMwalimuwakiislamu. Kamwe
mafanikiohayatapatikanapasina kutumiaHekima.
Hekima nikipegele chatabianjemachenyemaanaya
kufanyajambolasawasawakwanamnayasawasawa
kwawakatiwasawasawakatikamazingiraya
sawasawa.

74. HALI YA
WAISLAMU
WASOMI

75. WengiwaWaislamuwasomi(Wataalamu)hivileo,
walimuwakiwemo:
i. Hatujiamini;
Mfano:Mtuanaombaruhusayakwendakuswali
badalayakutoataarifa,Mwislamumsomi
anaogopakuzungumzianakukaakwenyevikao
vianyohusudinitofautinawalewaupande
mwingine.
HALIYAWAISLAMU WASOMIHIVILEO

76. ii. Hatujuisheria,Hakizetunanamnaya
kuzipigania tumejitenganaUislamuna
mambo yaWaislamu. Huwatunaonaaibu
kunasibishwanaUislamunaWaislamu.
TofautinaWasomiwaMadhehebu
mengine.

77. iii. HuionajamiiyaWaislamukamajamiiduni
ambayohainalolotekatikaUlimwenguhuu
ulioshehenimaendeleoyaVitu(Materialism).
iv. Mchangowetu katikahudumazajamiini
kidogoauhaupokabisa.Mfano:KatikaTaasisi
zaKikristoWalimuwazoefuwanafundisha
madarasayachini.Masters(Chekechea);PHD
(Sekondari)n.k

78. v. TumekuwaWachavitu;nitapatanini?,Sina
uwezo, Sifanyikaziyabure.Tukumbuke
MuislamuanapofanyajambokwaajiliyaAllah
(s.w) hakunaanachopotezabalianapatafaida.
vi. Bayazaidiwakatimwinginehuunganana
maaduiwaUislamukatikakukebehi,
kusimanganakupiga vitaWaislamuna
Uislamu.

79. Zikosababunyingi.Sababukuuni:
a) Mfumo waElimu.
b) MaleziyaNyumbani.
c) MbinudunizaUfundishajiwaElimuya
Mwongozo.
KWANINIHALIHII
IMETOKEAKWAWASOMIWETU?

80. CHANGAM
OTO KWA
WALIMU

81. a) KutokuwanaElimuSahihi yaUislamu.
b) MfumowaElimuyaMazingirauliopo.
c) Mbinudunizakufundishia Elimuya
Mwongozozinazotumika.
d) TaasisinaMadhehebu.
CHANGAMOTOZINAZOWASIBUWALIMU
WAISLAMU

82. i. KufundishaElimuya Muongozo(EDK)naElimuyaMazingira
kwalengolakuwaandaa MakhalifawaAllah(SW).
ii. Kuandaa nakusimamia Seminaelekezizambinuza
ufundishajiwaElimuya MuongozonaMazingirakwaWalimu
Waislamu waMadrasa, ShulezaMsinginaSekondari.
iii.Kusimamia Taaluma naMalezikwavijanawa Kiislamuktk
shulezotezaMsinginaSekondari.
NINIKIFANYIKE?

83. iv. KusimamiaMtihaniwaEDKwaTaifakwaDarasalaSaba.
v. KuanzishanakusimamiaVituo vyamasomoyaziada(KATA
PROGRAM)
vi. KuanzishanaKushirikikatikamadarasayaElimuyaDini kwa
Watuwazima(DarasazaKata).
vii. Kufanyakazihizikwa kutegemeamalipokutokakwa
Allah(SW)pekeenasiokutokakwaWanadamu.

84. WABILLAH
TAWFIIQ