6. MARCO TEÓRICO: SITUACIÓN ACTUAL
O signo máis distintivo da
crise en España é a evolución
da taxa de desemprego con
un drástico aumento dende
finais de 2007 ata a
actualidade.
9. Desigualdades económicas que levan a
perdas de cohesión.
Serios problemas en torno a distribución
dos recursos.
Polarización social.
10. Nesta crise, a diferenza de outras dáse unha
combinación de tres elementos de precarización e
empobrecimento:
a falla de liquidez
debido ao
endebedamento,
o paro
prolongado e o fin
das prestacións
por desemprego,
e a insuficiencia
dos servizos sociais
e prestacións
públicas.
López Jimenez (2010)
13. O afundimento do sector da construción, supuxo unha
perda masiva de postos de traballo desta poboación.
A inmigración aparece como un rasgo determinante
do risco de sufrir insuficiencia severa de ingresos
segundo recollen numerosos estudos ao respecto.
14. No que respecta a mocidade
identifícanse
sustentadores
os
fogares
principais
con
xoves,
como algún dos tipos de fogares
máis desfavorecidos.
15. A variable do tipo de emprego máis determinante de risco de dificultades económicas é a
construción e as profesións vencelladas a esta tanto directamente como indirectamente.
16. No que respecta a variable do nivel educativo o impacto da crise
chegou máis tarde as persoas con formación pero estendese a diferentes
niveis educativos.
17. Rede de apoio familiar como
practicamente única protección ante as
dificultades
18. MARCO TEÓRICO: A EXCLUSIÓN SOCIAL
Comezou a
usarse
incialmente
nos anos 70
en Francia.
Asociado
sobre todo ao
concepto de
desemprego e
inestabilidade
dos vínculos
sociais.
Non implica
únicamente a
reproducción
de
desigualdades
clásicas
Non é
soamente
estrutural
E non se pode
explicar como
arranxo
dunha única
causa ou
factor.
19. O CONCEPTO
Podemos definir a exclusión social como:
proceso dinámico de acumulación en
combinación con diversos factores de
desventaxa que poden afectar a persoas
ou grupos, xerando unha situación de
dificultade para acceder aos mecanismos
de desenvolvemento persoas.
20. As transformacións socioeconómicas das últimas décadas fixeron aflorar novas
manifestacións da pobreza e desigualdade (Hernández, 2008)
Os
cambios
que se
atopan
na base
dos
novos
procesos
da
exclusión
social
son:
1. A fragmentación da sociedade e a
crecente diversidade étnica e
cultural derivada das migracións.
2. O impacto da nova economía
postindustrial sobre o mercado de
traballo.
3. A flexibilidade nos procesos de
producción.
21. O impacto da crise na cohesión social ten como rasgos
máis xerais seguindo a Laparra, M e Pérez Eransus, B.
(2010)
O aumento da
precariedade laboral
A expulsión do
emprego
O aumento da
pobreza e da
desigualdade social
O aumento da
exclusión social
22. MARCO ADMINISTRATIVO
Sevizos Sociais
Comunitario
Lei 3/2008 de Servizos
Sociais de Galicia
Servizos Sociais
básicos
Servizos Sociais
especificos
Servizos Sociais
Especializados
En relación ao obxecto de estudo deste traballo os servizos sociais comunitarios básicos serían
a porta de entrada dos usuarios/as afectados pola situación actual.
Nos servizos sociais comunitarios específicos deberíanse de levar a cabo intervencións para
previr a exclusión social, ao mesmo tempo que facilitar a inserción e normalización social.
Nos servizos sociais especializados deberiase de ofrecer unha atención específica axeitada as
necesidades e peculiaridades deste colectivo.
24. Detectarán e valorarán as situacións de persoas en
situación e risco de exclusión.
Programa
básico de
inserción
social e
servizos
sociais
Participarán, no procedemento de asignación das
prestacións económicas de inclusión social
orientadas a satisfacer necesidades básicas e a
estimular a incorporación social e laboral.
Analizaran o perfil sociolaboral de cada caso e
expedirán os informes e propostas de derivación e
idoneidade.
Favorecerán o desenvolvemento dos itinerarios
personalizados de inclusión, coordinando a súa
actuación profesional en especial cos equipos de
inclusión sociolaboral que corresponda.
Desenvolverán, actuacións en relación co
seguimento e revisión das prestacións económicas
establecidas.
25. • Desenvolverán programas e xestionarán centros orientados a
colectivos con problemáticas singulares tanto como espazo de
tránsito a servizos especializados como espazo normalizador e de
Os servizos sociais
reincorporación social.
comunitarios
específicos
As funcións dos servizos
sociais comunitarios
específicos vencellados
a temática tratada
serian
A xestión de centros
de inclusión e
emerxencia
A xestión de
programas enfocados
á prevención e á
atención de persoas
en risco de exclusión.
27. RISGA: RENDA DE INTEGRACIÓN SOCIAL DE GALICIA
Configúrase como unha prestación social destinada a garantir recursos económicos de
subsistencia a quen careza deles, así como a acada-la súa autonomía e integración normalizada
mediante un proxecto personalizado de inserción.
Requisitos
Ter residencia efectiva e estar empadroado en calquera dos concellos da Comunidade Autónoma de Galicia, cando
menos durante o ano anterior á formulación da solicitude.
Ter constituída unha unidade de convivencia independente.
Ter entre 25 e 65 anos.
Dispoñer duns ingresos inferiores á contía da prestación da RISGA que lle correspondería á persoa solicitante, e non
dispoñer de bens que indiquen a existencia de medios suficientes.
Que non existan persoas legalmente obrigadas e con posibilidade real de prestarlle alimentos á persoa solicitante.
28. PROXECTO PERSONALIZADO DE INSERCIÓN
Estarán constituídos por un conxunto coordinado e
programado de accións que terá como obxectivo a mellora
da integración persoal, familiar ou social, así como, se é o
caso, a incorporación do beneficiario ó sistema laboral.
A aceptación e o cumprimento das accións contidas nos
proxectos de inserción polo beneficiario serán condición
para a percepción da prestación.
29. PROXECTO PERSONALIZADO DE INSERCIÓN
a) Accións que
procuren a
rehabilitación
persoal e familiar.
b) Accións que
procuren a
integración no
medio social.
c) Accións de
motivación
laboral,
orientación
profesional e
formación
ocupacional.
d) Actividades de
interese colectivo
e social en
entidades
públicas ou
privadas, sen
menoscabo dos
seus dereitos
laborais, así como
as diversas
formas de
emprego social
protexido ou
emprego
suplementario.
e) Actividades
orientadas cara ó
traballo
autónomo ou
calquera das
formas de
economía social.
f) Accións
tendentes á plena
incorporación ó
mercado de
traballo mediante
a formalización
do
correspondente
contrato laboral.
30. Os beneficiarios
da renda de
integración social
de Galicia quedan
obrigados
segundo o artigo
23 da Lei 9/1991
a:
• Destina-lo importe da prestación ó fin para o que se
concede.
• Participar nas accións ou actividades que se
determinen de acordo co beneficiario dentro do
proxecto de inserción.
• Escolariza-los menores ó seu cargo que estean en
idade escolar obrigatoria.
• Non exerce-la mendicidade nin a prostitución, nin
inducir ou compeler á práctica de calquera delas a
ningún membro do fogar.
• Comunica-las variacións sobrevidas que, de
conformidade coa presente lei, puidesen dar lugar á
modificación, suspensión ou extinción da prestación.
• Cantas outras se deriven do obxecto e da finalidade
da renda de integración social de Galicia.
32. AES: AXUDAS DE EMERXENCIA SOCIAL
Teñen por obxecto paliar situacións de emerxencia de persoas con fogares independentes
afectadas por un estado de necesidade. Estas constitúense como o segundo programa
dentro do conxunto coordinado de medidas consideradas no título preliminar da Lei
9/1991.
•Ser maior de idade.
•Estar empadroado e ter residencia efectiva en calquera dos concellos da Comunidade
Autónoma Galega.
•Non dispoñer de ingresos suficientes para afronta-los gastos derivados da situación de
emerxencia.
Poderán ser
beneficiarias as persoas •Ter constituído un fogar independente polo menos cun ano de antelación á data de
que reúnan os
solicitude.
requisitos seguintes:
33. LíMITES DE INGRESOS
Número de persoas
Importe mensual
convivintes
1
499,232
2
579,10
3
645,66
4
698,91
5
752,16
34. Considéranse
situacións de
emerxencia
social
(artigo 44 da
lei 9/1991)
Gastos imprescindibles para o uso da vivenda habitual.
Gastos imprescindibles para o mantemento da habitabilidade ou
accesibilidade da vivenda habitual.
Gastos destinados a dota-la vivenda do equipamento básico.
Gastos destinados a cubrir, con carácter urxente, necesidades
primarias: alimentación, vestido, atención sanitaria, instrucción e
outras de natureza análoga, non cubertas polos diferentes sistemas
de protección.
Gastos destinados ó traslado de vivenda cando así se reflicta no
proxecto de integración.
35. Tipoloxía da axuda Importe máximo €
Importe máximo €
Axudas para gastos imprescindibles no uso da vivenda
1.331,59
habitual
Axudas para gastos de mantemento da habitabilidade ou
5.325,10
accesibilidade da vivenda habitual
Axudas para gastos de equipamento básico da vivenda
1.065,02
Axudas para gastos destinados a cubrir necesidades primarias
1.065,02
Axudas para gastos derivados do traslado de vivenda dentro
da
1.065,02
mesma localidade
Axudas para gastos derivados do traslado de vivenda fóra da
1.331,28
localidade
No caso de que soliciten axudas para varios conceptos existe
un límite máximo de
7.455,14
38. Cáritas Diocesanas
Caritas Española é a
confederación das
entidades de acción
social da Igrexa
Católica
Cáritas Parroquiais
Agrupacións de Cáritas constituídas no
territorio dunha rexión ou comunidade
Organismos nacionais das asociacións
e institucións Católicas de acción
caritativa e social
As ordes e institucións
relixiosas adicadas a acción caritativa e
social
39. Domicilio Social
• Praza Vispo Cesareo, s/n CP:
32005 Ourense
• www.caritasourense.org
• Telefono: 988236819 Mobil:
687713981
Horario atención
administración
Natureza Xurídica
• Entidade privada relixiosa
• De luns a venres de 08:30 a 14:00
• De luns a xoves de 16:00 a 19:00
Recoñecementos
Xunta Directiva
• Medalla de Ouro de Galicia
(2004), Insignia de Ouro da
Federeación de Asociacións de
Veciños de Ourense (2005).
• Delegado Episcopal José Angel
Feijoo Mirón
• Secretaria Xeral María Tabarés
Domínguez
42. Centro de día
Vivenda de
seguridade
Aula
permanente de
alfabetización
e formación
Escola infantil.
43. Apoios
económicos para
aluguer
Pago de facturas.
Asesoramento e
mediación social
para acceder o
alugueiro.
Vivendas de
acollida temporal
Vivenda de
seguridade
22 Vivendas de
Promoción
46. Tipo de respostas
de intervención
Ano
Ano
Ano
Ano
Ano
2008
2009
2010
2011
2012
Para Vivenda
17.856,61
62.524,88
78.383,35
95.331,01
99.436,32
Para Alimentos
20.025,27
24.201,97
24.876,86
1.374,39
1.541,90
17.733,41
76.922,19
Para transporte
5.693,95
Para gastos de
Para roupa e/ou
1.603,91
22.919,60
29.555,25
2.288,57
2.590,72
144.200,54
135.807,11
09.226,62
3.997,77
1.756,54
2.325,93
4.509,10
1.795,55
3.042,41
2.419,98
2.344,59
3.153,75
6.361,11
1.721,74
1.097,04
2.063,50
2.827,32
571,50
753,09
calzado
Para educaciónformación
saúde
Outras:
Diñeiro de bolsillo
Tasas de
documentación
Acompañamento
21.735
persoas maiores
Transporte
Total
70.840,29
183.952,86
Fonte: elaboración propia datos Memoria Cáritas 2012
249.338,22
285.386,81
252.052,17
47. Persoas sen
ingresos
Persoas sen ingresos e sen
acceso aos dereitos sociais
Persoas con ingresos
insuficientes
•Desemprego;
As principais causas
da súa situación
económica son:
•Desprotección social;
•Endeudamento
•Falta de apoio familiar.
48. Os recortes en SERVIZOS SOCIAIS están provocando principalmente nas persoas atendidas
en Cáritas as seguites situacións:
Aumento das demandas de
axuda económica na entidade;
Situacións familiares de
vulnerabilidade
Falla de recursos para facer
fronte a demanda social
Respecto das PRESTACIÓNS PÚBLICAS ante o drástico aumento da demanda, em 2012
obsevaron que:
Endurecense os requisitos
Existen retrasos na xestión
Reduceuse o presuposto.
50. Desenvolver un
diagnóstico
da situación, persoal e
familiar
Desenvolver programas
socioeducativos e ou
biopsicosociais para a
promoción da inclusión e
a prevención da exclusión
Son fundamentales os
programas de formación,
animación e
orientación sociolaboral
Debemos ter en conta
outros programas e liñas
de intervención como:
programas formativos de
economía familiar, aforro,
resolución de conflitos e
habilidades sociais.
51. O número de persoas afectadas pola crise actual é alarmante e lonxe de
estancarse segue a aumentar día a día. Entre as principais dificultades
actuais atópase o desemprego, a precariedade no emprego, o
endebedamento, os desafiuzamentos e a falla de recursos económicos.
A situación das persoas en exclusión social está empeorando e afectando
a outras novas.
As persoas máis afectadas pola crise actual son aquelas pertencentes ao
grupo social máis humilde da nosa sociedade, aínda que esta situación
está afectando a practicamente o conxunto da sociedade.
O acceso aos dereitos fundamentais non se está a garantir debido as
políticas de austeridade.
Os servizos sociais son un dos piares fundamentais do estado do
benestar garantindo a mellora da calidade de vida da cidadanía sempre e
cando se destinen os orzamentos precisos.
CONCLUSIÓNS
52. VALORACIÓNS FINAIS
O desenvolvemento deste traballo foi amplamente enriquecedor, axudounos a observar a realidade social na que
todos/as estamos inmersos dende unha óptica máis técnica.
Constatamos como os servizos sociais non son quen de facer fronte as necesidades e demandas actuais debido as
políticas de austeridade, nunha conxuntura na que deberían de estar máis presentes que nunca.
A visita a Cáritas-Ourense, concretamente ao comedor social, permitiunos vivir in situ o desbordamento no que a
entidade esta inmersa a día de hoxe.
Co desenvolvemento da nosa profesión podemos intervir para paliar as terribles consecuencias desta crise dende
os diversos ámbitos da educación social e atendendo ou traballando con diversos colectivos Como educadoras
sociais temos a responsabilidade de loitar porque os dereitos fundamentais que tan duramente custou acadar, se
manteñan e se fagan efectivos.