Workshop NVvP Voorjaarscongres over de crisisbehandeling binnen IBC-jeugd van Karakter.

1. Crisisinterventie in de adolescentie
NVVP Voorjaarscongres 31-03-2015
Pierre Herpers & Jet Muskens

2. Disclosure belangen spreker
2
(potentiële) Belangenverstrengeling Geen
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven
Geen
• Sponsoring of onderzoeksgeld
• Honorarium of ander (financiële)
vergoeding
• Aandeelhouder
• Andere relaties, namelijk …
Werkzaam bij Karakter

3. Workshop programma
• Introductie
• Stellingen
• Organisatie van de crisiszorg voor adolescenten bij het Intensief Behandel Centrum Jeugd (IBC-J)
• Crisisinterventie adolescenten a.d.h.v casuïstiek en evt. rollenspel
3/23/2015www.karakter.com 3

4. Stelling 1
Suïcidale adolescenten moeten altijd opgenomen worden.
A. Ja
B. Nee
3/23/2015www.karakter.com 4

5. Stelling 2
Wanneer een adolescent in crisis verkeert, moeten ouders zoveel mogelijk ontlast worden.
A. Ja
B. Nee
3/23/2015www.karakter.com 5

6. Stelling 3
De transitie van de jeugdzorg draagt bij aan een betere samenwerking met ketenpartners.
A. Ja
B. Nee
3/23/2015www.karakter.com 6

7. Kenmerken crisis
• Hoge druk
• Blikvernauwing
• Tegenkracht tegen verandering
• Systeem in crisis
7

8. Intensief Behandelcentrum (IBC) Jeugd
Opname vervangende behandeling: High & Intensive Care (HIC) en Intensive Home
Treatment (IHT)
• Vanaf 2011 reductie van 34 bedden naar 7 HIC bedden in 2014
• Ouders en netwerk worden intensief betrokken bij de behandeling
• IHT: 2 gezinsbehandelaren meerdere keren per week thuis komen
• Opname maximaal 2 weken (m.u.v. BOPZ opname) en betrokkenheid van ouders
tijdens opname.
3/23/2015www.karakter.com 8

9. Doelgroep IBC-J
• 12-18 jaar
• Complexe psychiatrische problemen of vermoedens daarvan
• Verstoorde draagkracht/draaglast-verhouding in thuismilieu
• 'Multiprobleemgezinnen‘ met vaak rigide gedragspatronen
• Problemen op meerdere levensgebieden
• Onvoldoende aansluiting bij reguliere hulpverlening
• BOPZ
3/23/2015www.karakter.com 9

10. Uitgangspunten:
- Geen wachtlijst: intake binnen een week
- 24-uurs bereikbaarheid voor jongeren en ouders/verzorgers via de HIC en altijd
mogelijkheid tot opname
- Betere begeleiding van jongeren in hun eigen omgeving
- Ouders positioneren in hun rol als verantwoordelijke voor de opvoeding. Ouders
moeten "empowered" worden en zo veel mogelijk de regie houden over hun eigen
leven en de opvoeding.
- Betrekken van het netwerk: familie, buurt, school
- Samenwerking met ketenpartners: huisarts, jeugdbescherming, sociale wijkteams,
scholen, crisisdienst, politie, RIBW.
3/23/2015www.karakter.com 10

11. Intensieve thuisbehandeling
Duur 4 maanden: stabiliseren crisis gevolgd door minder intensieve zorg
Team: 2 gezinsbehandelaren, Gz/klinisch psycholoog, KJP
Wat wordt er zoal in het gezin gedaan?
• Stabiliseren van de crisis
• Systemisch gericht
• Competentie gericht
• Netwerk gericht
• Schoolgang (actief op school zelf)
3/23/2015www.karakter.com 11

12. Evaluatie sinds 2011
3/23/2015www.karakter.com 12
55
47
27 28
72 71
115
129
0
20
40
60
80
100
120
140
2011 2012 2013 2014
kosten per patiënt x €.1000,- aantal patiënten per jaar

13. Beperkingen
• Regio gebonden
• Paradox van doelmatigheid: door directe start van IHT worden opnames
voorkomen en zijn dus minder nodig. Hierdoor zijn er regelmatig lege bedden wat
voor hoge kosten zorgt. Positief is dat gemeenten Nijmegen en Arnhem toegezegd
hebben om in de kosten voor beschikbaarheid van crisisbedden voor korte opname
te voorzien.
• Langere termijn effect is nog onduidelijk
3/23/2015www.karakter.com 13

14. Rollenspel
3/23/2015www.karakter.com 14

15. Casus 1
Ellen 16 jr
Verwijzing voor IHT: schoolverzuim >6 maanden en forse gedragsproblemen met
in thuissituatie.
In verleden ADHD gediagnosticeerd. Ellen weigert medicatie.
2,5 jaar bij tweedelijns psycholoog CGT, maar Ellen kwam regelmatig niet opdagen en is
nooit goed van de grond gekomen.
Intelligentie onderzoek: TIQ 90 harmonisch profiel
3/23/2015www.karakter.com 15

16. Casus
Intake
Hulpvraag
Ellen heeft geen hulpvraag, wil hier ook niet zijn.
Ouders willen graag dat Ellen zich aan regels houdt thuis, luistert, minder zelfbepalend
is en weer naar schoolgaat. Ellen bepaalt volledig de sfeer in huis waar iedereen onder
lijdt.
3/23/2015www.karakter.com 16

17. Casus
Anamnese
- houdt zich niet aan regels en afspraken, gaat continu de strijd aan.
- Risicovol gedrag: chat en spreekt af met oudere mannen, onveilige seksuele
contacten, drugs en alcoholmisbruik waar ouders geen zicht meer op hebben.
- School maatschappelijk werk, leerplichtambtenaar helpt niet om haar naar school
te krijgen
- Ouders en zusjes zijn overbelast.
- Sociale contacten met uitgaan.
3/23/2015www.karakter.com 17

18. Casus
Beeld tijdens intake:
- Oppositionele houding tov ouders, discussie aangaan
- Geen lijdensdruk, probleembesef of inzicht in haar risicovolle gedrag
- Wil geen hulp
- Geen spijt achteraf over haar gedrag tov ouders en zusjes.
Geen symptomen van autisme, psychose, depressie.
3/23/2015www.karakter.com 18

19. Casus
Aanvullende vragen?
Welke diagnose neemt u in overweging?
Beleid?
3/23/2015www.karakter.com 19

20. Casus
Diagnose
ODD
Onderliggend angststoornis met vermijdende coping
Beleid:
Overleg met orthopsychiatrie
Indicatie voor FFT.
3/23/2015www.karakter.com 20

21. Vervolg
1 week na intake
Crisis in thuissituatie: ouders hebben laptop en mobiele telefoon afgenomen
Ellen bedreigt vader met een mes.
Ouders bellen politie. Ellen rent het dak op en zegt zelfmoord te gaan plegen. Politie
haalt haar van het dak en neemt haar mee naar bureau.
Crisisdienst beoordeelt Ellen en geeft haar een IBS vanwege suicidaliteit.
Opname op de HIC.
3/23/2015www.karakter.com 21

22. Vervolg
Wat vindt u van deze IBS?
Wat is nu uw beleid op de HIC?
3/23/2015www.karakter.com 22

23. Vervolg
Vervolg na het weekend
Ellen is niet meer suïcidaal, bedreigt continu verpleegkundigen, is brutaal en opstandig.
IBS gestopt.
Overleg met Spoedhulp van Jeugdzorg: komen direct.
2 mogelijkheden voor Ellen geboden:
1. Naar huis met voorwaarde dat je luistert naar de regels en afspraken van ouders
2. Crisisplek binnen JZ
Ellen geeft aan naar huis te willen op haar voorwaarden en niet naar ouders te willen
luisteren.
Crisisplek JZ.
3/23/2015www.karakter.com 23

24. Casus 2
Isa 15 jr
Isa verblijft bij netwerkpleeggezin, maar kan hier niet blijven vanwege automutilatie.
Sprake van reactieve hechtingsstoornis, seksuele mishandeling in
voorgeschiedenis en PTSS. Ouders zijn niet in beeld.
Vraag voor opname.
Wat zou uw antwoord zijn?
3/23/2015www.karakter.com 24

25. Casus
Gezocht naar een langdurige verblijfsplek.
Intensieve Thuis Behandeling en korte opname max twee weken met 1 vd
netwerkouders aangeboden.
Reactie van verwijzer (gezinsvoogd):
Twee weken te kort, niet duidelijk waar ze daarna heen gaat.
Netwerkpleegouders willen niet op de afdeling betrokken worden.
IHT geen zin want netwerkpleegouders willen haar uit huis.
3/23/2015www.karakter.com 25

26. Vervolg
Wethouder van Nijmegen stuurt email aan behandeldirecteuren van Karakter.
Karakter en ketenpartners moeten het probleem zsm oplossen. Wethouder wil het van
zijn bord af hebben.
3/23/2015www.karakter.com 26

27. Vervolg
Wat vindt u van de rol van de wethouder hierin?
Wat zou u doen?
3/23/2015www.karakter.com 27

28. Vervolg
Dag later spoedberaad met betrokken behandelaren op verzoek vd wethouder.
Isa wordt opgenomen binnen JZ met consultatie van IHT van Karakter en individuele
behandeling door Pro Persona.
Momenteel nog discussie hoe dit gefinancierd wordt en over hoofdbehandelaarschap.
3/23/2015www.karakter.com 28

29. Uitgangspunten
• Is er sprake van een klanttypische relatie?
• Werk systemisch
• Werk systematisch
• Let niet alleen op symptomen, maar vooral ook op de interactie
29

30. Is er sprake van een klanttypische relatie?
• Type relatie bepalen
• Klanttypisch
• Klaagtypisch
• Bezoekertypisch
• Grenzen stellen
• aan zelfbeschadigend gedrag
• opnameverzoek mag geweigerd worden
• 2 dagen - 2 weken regel
• N.B.: IBS & RM
30

31. Werk systemisch
• rol van ouders is van cruciaal belang (naar jongere toe; eigen
opname-doelen vaststellen)
• rol van school, vrienden, et cetera ook
• samenwerking op alle fronten (intern & extern)
31

32. Werk systematisch
• focus op één overkoepelend doel en haalbare resultaten
• maak zoveel mogelijk expliciet
• wat niet werkt moet je niet doen
32

33. Preventie van agressie
• Five steps to change
• Agressie-preventive start al bij het eerste contact
• Elke eerste vijf minuten van het contact zijn belangrijk:
• Betrokkenheid
• Begrenzing
• Bezinning
33

34. Interactionele component is belangrijk
• 55 opnames in 2014
• maximaal 10% psychiatrisch toestandsbeeld i.e.z.
• Symptomen hebben vaak een interactionele betekenis
• Boosheid ≠ intrinsieke doodswens
• Machteloosheid is besmettelijk
34

35. Stellingen
1. Suïcidale adolescenten moeten altijd opgenomen worden
2. Wanneer een adolescent in crisis verkeert, moeten ouders zoveel mogelijk ontlast worden.
3. De transitie van de jeugdzorg draagt bij aan een betere samenwerking met ketenpartners.
3/23/2015www.karakter.com 35

36. 3/23/2015www.karakter.com 36
Vragen?

37. Hartelijk
dank voor uw
aandacht
3/23/2015www.karakter.com 37