SlideShare a Scribd company logo
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 1
http://ebooks.vdcmedia.com
MUÅC LUÅC
ÀI TÒM VIÏÅC TÖËT.................................................................................................................3
HOA MÛÚÁP VAÂNG ...............................................................................................................7
BÛÁC TÛÚÂNG COÁ NHIÏÌU PHEÁP LAÅ ...................................................................................10
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ ..........................................................................................13
CAÁI CUÁC MAÂU XANH.........................................................................................................16
CHUÁ BEÁ VAÂ ÖNG GIAÂ NHÙÅT ÀAÁ .......................................................................................19
BÏËP LÛÃA ............................................................................................................................21
CÊY CÖÅT MÖËC VAÂ CON NGÛÅA .........................................................................................23
CHIÏËC CA-NÖ ....................................................................................................................26
BAÅN ÀÚÂI.............................................................................................................................34
CHIÏËC MAÁY KYÂ LAÅ............................................................................................................36
CHAÁU TRAI ÖNG ÀAÁNH GIÊÅM .........................................................................................38
NHÛÄNG HAÅT BOÃNG NGÖ..................................................................................................41
BÛÄA KHOAI TRÛA.............................................................................................................44
CU CHIM............................................................................................................................47
VÛÚÂN ÖNG VÛÚÂN XUÊN..................................................................................................50
MEÅ TÖI...............................................................................................................................52
NGÛÚÂI HOÅC TROÂ LÏÎ PHEÁP...............................................................................................54
NHÚÁ BAÂ..............................................................................................................................57
ÀIÏËU THUÖËC CUÖËI CUÂNG................................................................................................62
DUÄNG CAÃM ........................................................................................................................66
CHIÏËN CÖNG ÀÊÌU TIÏN CUÃA NGÛÚÂI ÀÖÅI VIÏN MÚÁI....................................................69
ÀÖËI THUÃ ............................................................................................................................72
CAÁNH BUÖÌM TRÏN SÖNG................................................................................................76
Phong Thu 2
http://ebooks.vdcmedia.com
UÅ SUÁNG XANH...................................................................................................................81
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 3
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀI TÒM VIÏÅC TÖËT
Vûâa thûác giêëc, Huâng àaä böí choaáng böí choaâng tûâ trïn giûúâng
lùn xuöëng àêët. Viïåc àêìu tiïn laâ Huâng ài tòm caái chöíi. Mùæt nhùæm
mùæt múã, chên luâa guöëc, tay bñu thaânh giûúâng, Huâng vöåi vöåi vaâng
vaâng nhû àang coá viïåc gò to taát lùæm. Thûåc àêëy, Huâng sùæp sûãa laâm
möåt viïåc töët trong ngaây chuã nhêåt àêy: queát nhaâ àúä meå. Nhûng, tòm
thêëy chöíi röìi Huâng múái nhêån ra nhaâ àaä saåch bong. Thêåt chaán quaá.
Chõ Haâ àaä queát tûå bao giúâ. Huâng cêìm chöíi àûáng ngêín ra möåt luác.
Ai baão Huâng khöng dùån trûúác chõ Haâ naâo? Nghô maäi múái àûúåc böën
viïåc töët, bêy giúâ hoãng mêët möåt röìi coân àêu! Huâng lo quaá. Cö giaáo
àaä dùån caã lúáp: "Caác em coá thïí queát nhaâ, tröng em, giuáp meå, hoùåc ra
àûúâng thêëy baån naâo ngaä thò àúä dêåy, thêëy cuå giaâ naâo ài ngang
àûúâng thò giuáp cuå traánh xe". Huâng cûá phaãi nhêím ài, nhêím laåi nhû
möåt baâi hoåc thuöåc loâng. Thïë maâ, chûa gò àaä mêët möåt. Thöi, àaânh
phaãi laâm sang viïåc thûá hai vêåy. Huâng khöng coá em beá naâo. Anh,
chõ thò Huâng coá nhiïìu lùæm. Tröng em cuãa baån khaác coá àûúåc khöng
nhó? Àûúåc lùæm chûá! Chó cêìn em àoá beá hún Huâng, àöå lïn möåt lïn hai
laâ àûúåc thöi maâ. Nïëu thïë thò khöëi. Quanh àêy nhiïìu treã con lùæm.
Nghô vêåy, Huâng húán húã hùèn lïn. Huâng vûâa bûúác ra khoãi cûãa thò
gùåp baác Caãnh trai, ngûúâi úã cuâng daäy nhaâ trong khu têåp thïí.
May quaá, baác Caãnh coá em beá, Huâng sang thûã bïn êëy xem sao.
Thùçng cu con noá quen Huâng lùæm nhúá, chaã laâ thónh thoaãng Huâng
vêîn sang chúi vúái noá maâ. Huâng àêíy cûãa bûúác vaâo nhaâ baác Caãnh.
Thêëy Huâng àïën, baác Caãnh gaái tûúi cûúâi:
- Anh Huâng kia! Anh sang chúi vúái em àêëy aâ? Huâng beän leän
chaâo baác Caãnh gaái röìi ngöìi xuöëng bïn caånh thùçng cu con. Nom noá y
nhû cuã khoai êëy. Thùçng beá ngoan thêåt. Noá cûá choai choai, choai
choai nghõch khùæp giûúâng. Chöëc chöëc, noá laåi u ú nhû baão Huâng caái
gò àêëy vaâ toeát miïång cûúâi. Song, cuäng thûåc laâ khöng may cho
Huâng. Huâng ngöìi chúi bïn nhaâ baác Caãnh àaä lêu maâ noá chùèng khoác
cho maâ döî. Huâng vûâa baây troâ chúi, vûâa àúåi noá khoác. Huâng coá khöëi
troâ chúi. Luác thò Huâng giaã laâm tiïëng gaâ tröëng gaáy, luác thò giaã laâm
con ïëch vûâa nhaãy vûâa kïu öåp öåp. Thùçng cu con cûá xoùæn lêëy Huâng.
Noá coá veã yïu anh Huâng lùæm. Àúåi thïm möåt luác nûäa, thùçng cu con
Phong Thu 4
http://ebooks.vdcmedia.com
cuäng chùèng khoác. Huâng söët ruöåt quaá. Baác Caãnh coân nhúâ Huâng
tröng em höå möåt luác nûäa àïí baác ài mua múá rau. Huâng "laåy giúâi" noá
khoác cho vaâi tiïëng, vêåy maâ noá cûá im thin thñt múái chaán chûá! Maäi
cho àïën luác baác Caãnh vïì röìi, Huâng vêîn chûa laâm àûúåc möåt viïåc töët
naâo. Huâng àaânh phaãi àûáng lïn, chaâo baác Caãnh, taåm biïåt chuá beá rêët
ngoan kia àïí ài tòm viïåc khaác vêåy.
Huâng bûúác ra phöë vaâ àõnh buång cûá àûáng àúåi úã möåt chöî naâo
àêëy xem coá em beá naâo vêëp ngaä, Huâng seä chaåy túái vaâ nêng em lïn.
Huâng àûáng nhû thïë cho àïën luác àaä chöìn caã chên maâ chùèng coá ai
ngaä hïët. Chúåt Huâng thêëy möåt öng cuå giaâ tûâ trong ngoä bïn caånh
bûúác ra àûúâng. Hay quaá, kheáo maâ cuå sùæp sang àûúâng cuäng nïn. Cuå
àaä ài túái gêìn meáp àûúâng. Huâng vöåi vaâng rúâi caái cöåt àeân. Nhûng cuå
giaâ khöng sang àûúâng. Cuå àïën bïn thuâng raác cöng cöång, vûát vaâo àoá
mêíu thuöëc laá huát àaä gêìn hïët vaâ möåt vï giêëy lúán. Xong xuöi, cuå ài
thïm möåt quaäng nûäa vaâ àûáng àúåi taâu àiïån úã àoá. Huâng khe kheä thúã
daâi. Chaán quaá. Laåi huåt mêëy röìi. Huâng lûäng thûäng bûúác vïì nhaâ.
Khöng biïët em seä laâm viïåc töët gò àïí ngaây mai àïën lúáp baáo caáo vúái
cö giaáo vaâ àöåi nhi àöìng àêy? Luác vïì gêìn àïën nhaâ chaã hiïíu nghô thïë
naâo, Huâng laåi cöë dûâng laåi möåt luác nûäa. Biïët àêu, nhúä coá viïåc töët
naâo àïën thò sao? Múái àêìu nghe cö giaáo noái, Huâng tûúãng ài tòm viïåc
töët cuäng dïî thöi. Thïë maâ cuäng húi khoá àêëy chûá! Nöåi trong ngaây
höm nay, em phaãi cöë laâm lêëy möåt viïåc töët, nïëu khöng thò xoaâng
quaá. Àang nghô ngúåi nhû thïë, Huâng tröng thêëy möåt baác nöng dên -
vò baác mùåc quêìn aáo nêu nïn Huâng àoaán àuáng laâ baác nöng dên.
Hònh nhû baác múái ra Haâ Nöåi thò phaãi: baác àang ài tòm söë nhaâ. Baác
cûá quanh ài röìi quanh laåi. Chùæc laâ baác laå phöë. Huâng liïìn bûúác túái
gêìn vaâ chaâo.
- Chaáu chaâo baác. Baác tòm söë nhaâ bao nhiïu aå? Baác nöng dên
nhòn Huâng, traã lúâi:
- Chaâo chaáu. Baác tòm söë nhaâ 80B. aâ, söë nhaâ 80B. Söë 80B úã
àùçng kia chûá sao laåi úã àêy? Àêy múái laâ söë 60 maâ. Huâng nhanh
nhaãu noái luön:
- Söë nhaâ 80B úã àùçng kia cú baác aå. Baác nöng dên lùæc àêìu:
- Baác àïën röìi nhûng khöng thêëy coá söë nhaâ naâo laâ söë 80B caã.
Khöng àúåi baác nöng dên noái hïët, Huâng liïìn chaåy vïì daäy nhaâ coá
mang söë 80. Àuáng laâ khöng coá söë 80B thêåt. Huâng àûáng thûâ ngûúâi.
Thïë laâ thïë naâo nhó? Nhòn daäy tûúâng vöi múái queát trùæng tinh, Huâng
sûåc nhúá ra. Nhaâ múái queát vöi, chùæc laâ ai àêëy àaä cêët biïín söë ài röìi,
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 5
http://ebooks.vdcmedia.com
chûa mang ra treo laåi. Huâng goä cûãa vaâ hoãi thùm. Àuáng laâ caái nhaâ
coá mang söë 80B thêåt. Huâng húán húã chaåy vïì chöî baác nöng dên àûáng
àúåi vaâ dêîn baác àïën. Baác nöng dên cûá khen cêåu beá ngoan quaá. Huâng
theân theån, vöåi chaâo baác, ra vïì. Àûúåc ngûúâi khaác khen, Huâng thêëy
laâm sao êëy. Trúã laåi chöî àûáng luác naäy, Huâng khöng yïn têm.
Suöët tûâ saáng àïën giúâ, chûa laâm àûúåc viïåc naâo töët nhû cö giaáo
dùån caã. Chaã leä laåi cûá dûåa cöåt àeân maäi hay sao. Ngaây mai biïët baáo
caáo vúái cö giaáo, vúái àöåi thïë naâo àêy? Coá leä phaãi noái thêåt thöi. Huâng
seä baáo caáo laâ coá ài tòm viïåc töët maâ maäi khöng thêëy. Àïí cho moåi
ngûúâi tin, nïëu cêìn thiïët thò Huâng seä noái thêåt kyä laâ höìi mêëy giúâ
Huâng úã àêu, àïën chöî naâo vaâ laâm gò. Huâng khöng noái döëi ai bao giúâ.
Àûáng nhû thïë möåt luác nûäa, Huâng thêëy khaát nûúác quaá. Vïì nhaâ súâ
êëm nûúác thêëy nguöåi tanh. Huâng nhúá àïën böë. Böë hay uöëng nûúác
noáng lùæm. Böë ài lao àöång úã cöng viïn Thuã Lïå sùæp vïì röìi. Huâng phaãi
àun cho böë möåt êëm múái àûúåc. Höm nay chuã nhêåt, caã nhaâ ài vùæng
hïët, chó coá möîi mònh Huâng nïn êëm nûúác múái nguöåi thïë naây àêy
maâ. Böë ài lao àöång. Meå phaãi thûúâng trûåc úã bïånh xaá, chõ Haâ hoåp
ban vùn nghïå cuãa lúáp àïí duyïåt caác baâi haát. Chöëc nûäa moåi ngûúâi vïì
caã, nûúác khöng coá, chùæc laâ chõ Haâ hay meå laåi phaãi àun thöi. Huâng
àun nûúác cho caã nhaâ uöëng àûúåc khöng nhó? Àûúåc chûá. Thïë laâ em
vöåi vaâng ài nhoám bïëp àïí àun. Loay hoay maäi múái nhoám àûúåc bïëp.
Huâng vûâa àun vûâa giuåi mùæt. Khoái quaá. Baân tay nhoå nhem cuãa
Huâng àaä böi liïìn mêëy caái rêu lïn meáp. Nom Huâng buöìn cûúâi lùæm.
Nûúác mùæt nûúác muäi thi nhau ûáa ra. Möåt luác sau, êëm nûúác bùæt àêìu
reo lïn uâ uâ thò Huâng nghe thêëy coá tiïëng ngûúâi goåi:
- Coá ai úã trong nhaâ khöng aå?
Huâng giêåt caã mònh.
Tiïëng ai nhû tiïëng cö giaáo. Huâng biïët thûa vúái cö thïë naâo
àêy? Huâng chûa laâm àûúåc viïåc töët naâo caã. Cö àaä àïën nhaâ röìi, phaãi
lïn àoán cö chûá. Huâng vöåi vaä lïn múã cûãa cho cö. Thêëy Huâng, cö giaáo
khöng nhõn àûúåc cûúâi:
- Em laâm gò maâ nhoå caã mùåt thïë?
Huâng luöëng cuöëng àûa tay lïn quïåt, caâng nhoå. Cö giaáo liïìn
dùæt tay Huâng:
- Phaãi lêëy nûúác maâ rûãa chûá, em!
Vaâ cö hoãi:
- Tûâ saáng àïën giúâ Huâng laâm àûúåc bao nhiïu viïåc töët röìi?
Phong Thu 6
http://ebooks.vdcmedia.com
Huâng xõu mùåt, noái luáng buáng:
- Thûa cö... thûa cö em... em chûa aå!
Cö giaáo húi ngaåc nhiïn. Cö hoãi thïm:
- Thïë em àang nghõch caái gò úã dûúái bïëp êëy?
- Thûa cö... Khöng aå. Em àun nûúác noáng cho böë em uöëng.
Cö giaáo gêåt àêìu vaâ dõu daâng:
- Tûâ saáng àïën giúâ, em àaä laâm gò noái cho cö nghe naâo.
Huâng thong thaã kïí laåi têët caã moåi viïåc àaä xaãy ra höìi saáng. Bùæt
àêìu tûâ luác sang nhaâ baác Caãnh röìi gùåp baác nöng dên ra sao, Huâng
khöng daám giêëu cö möåt àiïìu gò.
- Cö aå, em hïët caã viïåc töët röìi. Cö baão em laâm vúái, khöng coá thò
em khuyïët àiïím mêët.
Gioång Huâng run run nhû sùæp khoác. Nghe xong, cö giaáo kheä
vuöët toác Huâng:
-Em aå, em laâm àûúåc nhiïìu viïåc töët röìi àêëy. Viïåc gò cö phaãi
baão em nûäa, em ngoan lùæm.
Huâng laå luâng ngûúác mùæt nhòn cö. Cö noái thêåt hay laâ cö noái
àuâa? Thêëy Huâng coá veã ngú ngaác, cö giaáo cûúâi vaâ giaãi thñch:
- Naây nheá, Huâng àaä tröng em cho baác Caãnh ài chúå, thïë laâ möåt
viïåc töët. Huâng tòm söë nhaâ giuáp baác nöng dên, thïë laâ hai viïåc töët.
Huâng laåi biïët àun nûúác cho böë nûäa thïë laâ ba. Tûâ saáng àïën giúâ,
Huâng àaä úã nhaâ tröng nhaâ chûá khöng chaåy nùæng nhû chuã nhêåt
trûúác, thïë laâ böën. Chûa hïët möåt buöíi saáng maâ Huâng àaä coá böën viïåc
töët, em àaáng khen lùæm!
Öi, sung sûúáng quaá. Huâng àaä laâm àûúåc böën viïåc töët röìi cú aâ!
Viïåc töët laâ nhû vêåy aâ? öì, thïë thò Huâng coá thïí laâm àûúåc nhiïìu viïåc
töët nûäa êëy chûá. Vêåy maâ Huâng cûá ài tòm maäi...
Huâng beän leän ngûãng lïn nhòn cö giaáo. Em muöën noái thïm
möåt àiïìu gò nûäa rêët vui maâ chûa noái àûúåc. Huâng sûåc nhúá àïën êëm
nûúác. Em chaåy vöåi xuöëng bïëp. Cö giaáo nhòn theo em tuãm tóm cûúâi.
Thaáng 5-1964
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 7
http://ebooks.vdcmedia.com
HOA MÛÚÁP VAÂNG
Chuyïín chöî úã vïì thön Kim àûúåc ñt höm, chuá chaáu beá Trang
tröìng möåt cêy mûúáp nhoã. Baâ baão àoá laâ giöëng mûúáp hûúng. Cêy
mûúáp hûúng bùæt àêìu lúán, noá ngoan ngoaän xoâe hai caái laá ra nhû hai
baân tay àang vúái lïn. Beá Trang ngùæm cêy mûúáp möåt luác röìi chaåy
vaâo goåi chuá:
- Chuá Thùæng úi! Cêy mûúáp coá rêu naây!
Thùæng nhòn caái rêu mûúáp nhû rêu con caá mûåc röìi cûúâi:
- Tay cuãa cêy mûúáp àêëy. Phaãi cùæm que cho noá treâo lïn! Hai
chuá chaáu tòm maäi múái àûúåc caái que vûâa yá cho mûúáp leo. Mûúáp mau
lúán thêåt. Chó möåt tuêìn, cêy mûúáp àaä thoâ tay ra ngoaâi àoâi leo cao
hún nûäa. Laá mûúáp xoâe quanh, rung rinh nhû têåp muáa; Thùæng phaãi
kiïîng chên múái vúái àûúåc caái laá cao nhêët. Thêëy vêåy, baâ baão Trang
vaâ Thùæng ài lêëy mêëy khuác tre laâm cöåt vaâ ñt tay tre àïí baâ dûång giaân
mûúáp cho. Ba baâ chaáu hò huåi chùåt chùåt, àaâo àaâo... mêët gêìn möåt
buöíi chiïìu thò dûång xong caái giaân. Trang dùån cêy mûúáp:
- Mûúáp úi! Coá leo thò leo vaâo giaân, àûâng leo lung tung nheá!
Chiïìu chiïìu, Trang tûúái cho cêy ba gaáo nûúác. Möîi lêìn coá gioá
to, Trang laåi lo giaân mûúáp àöí. Nhûng khöng, cêy mûúáp àaä lúán lïn.
Hïët ngoån naây àïën ngoån khaác, hïët caái rêu naây àïën caái rêu kia.
Ngoån mûúáp vaâ rêu mûúáp vûún àêìy giaân, baám khùæp chöî. Laá mûúáp
ken kñn nhû möåt maái nhaâ xanh... Hïî coá con boå xñt naâo laâ chuá chaáu
beá Trang laåi àêåp cho gaâ ùn, keão boå xñt cùæn àau cêy. Cêy mûúáp
hûúng chûa ra quaã maâ àaä thêëy thúm. Laá mûúáp xanh um toãa hûúng
nheâ nheå. Nhûäng buöíi trûa heâ, hai chuá chaáu kï choäng nùçm chúi
dûúái giaân mûúáp. Cêy mûúáp nhû maãi lùæng nghe chuá chaáu beá Trang
kïí chuyïån ngaây xûãa ngaây xûa nïn àaä xuám laá xuám caânh che gêìn
hïët aánh mùåt trúâi gay gùæt, chó àïí loåt vaâi tia nho nhoã troân nhû hoa
nùæng... Trang mong mûúáp ra hoa. Thùæng àoán ngaây àêåu quaã. Hai
chuá chaáu nùçm nguã cuäng mú thêëy caái giaân mûúáp cuãa mònh.
- Chuá Thùæng úi! Hoa mûúáp maâu gò haã chuá?
- Maâu vaâng, Trang aå.
Phong Thu 8
http://ebooks.vdcmedia.com
- Öi, thïë thò thñch quaá. Hoa mûúáp giöëng hoa gò haã chuá?
Thùæng cöë nghô xem hoa mûúáp giöëng hoa gò. Coá leä laâ hoa bñ
xanh.
- Bñ xanh, bñ xanh hoa cuäng vaâng.
Trang àaä biïët cêy bñ laâ nhû thïë naâo àêu. Àaânh phaãi àúåi mûúáp
ra hoa. Trang àïëm tûâng ngaây möåt... Cêy mûúáp thêåt laâ töët. Chùæc noá
biïët chuá chaáu Trang mong nïn àaä naãy nuå. Trang sûúáng quaá, reo
lïn:
- Mûúáp coá quaã röìi, chuá Thùæng úi!
Thùæng chaåy ra xem. Laå thêåt, àaä coá hoa àêu maâ coá quaã. Thò ra
Trang àaä goåi nhûäng caái nuå troân êëy laâ quaã. Thùæng baão:
- Nuå àêëy chûá! Nuå seä núã ra hoa.
Chó vaâi höm sau, vaâo möåt buöíi saáng àeåp trúâi, Trang ngûúác
mùæt nhòn lïn giaân mûúáp, thêëy coá möåt àaân bûúám vaâng àang àêåu.
Trang chúáp mùæt. Khöng, àoá laâ nhûäng böng hoa. Hoa mûúáp vaâng
rûåc rúä. Tûâ buöíi êëy, möîi lêìn chuá chaáu beá Trang cùæp saách ài hoåc,
tûúãng nhû coá caã giaân hoa mûúáp bay theo... Vaâ, khi quaã mûúáp àêìu
tiïn vûâa àêåu, cuäng laâ luác chuá chaáu beá Trang nhêån àûúåc möåt tin
múái: böë meå nhùæn vïì laâ hai chuá chaáu phaãi chuyïín chöî úã, sú taán àïën
núi khaác. Thùæng vaâ Trang ngêín caã ngûúâi. Thïë coân cêy mûúáp? Laâm
sao chuyïín caã àûúåc caái giaân mûúáp naây ài? Thùæng àûáng têìn ngêìn
dûúái göëc cêy. Trang ngûúác nhòn maäi àaám hoa vaâng. Chúåt, àöi mùæt
Thùæng saáng hùèn lïn:
- Àûúåc röìi, Trang aå.
Trang múã to cùåp mùæt long lanh nhòn chuá.
- Cûá àïí cêy mûúáp úã àêy. Khi quaã àaä to, seä coá ngûúâi ra haái.
- Ai haái húã chuá?
- Nhûäng baån àïën àêy úã nhaâ naây... Cuäng nhû caái cêy àu àuã
kia kòa, mònh coá tröìng àêu maâ cuäng àûúåc ùn quaã.
Trang chûa hiïíu ngay. Cêìn phaãi nghô möåt tñ. Cêy àu àuã kia
ai tröìng, Trang chùèng biïët. Nhûng khi àïën àêy, Trang thêëy noá àaä
coá quaã röìi. Bêy giúâ, cêy mûúáp naây cuäng thïë thöi. Chuá chaáu Trang
ài, cêy mûúáp seä ra quaã tùång ngûúâi àïën àêy úã nhû cêy àu àuã kia cho
Thùæng vaâ Trang quaã vêåy. Nghô xong, Trang nhoeãn miïång cûúâi:
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 9
http://ebooks.vdcmedia.com
- Vêng, chuá aå! Súám höm sau, hai chuá chaáu beá Trang rúâi gian
nhaâ têåp thïí cuãa cú quan dûång taåi xoám Kim àïí ài núi khaác. Ra àïën
àûúâng caái röìi, khi ngoaãnh laåi, hai chuá chaáu vêîn thêëy caã giaân hoa
mûúáp vaâng nhû àaân bûúám àeåp vêîy theo...
Muâa thu 1967
Phong Thu 10
http://ebooks.vdcmedia.com
BÛÁC TÛÚÂNG COÁ NHIÏÌU PHEÁP LAÅ
Quy laåi chöëng tay, tò maá, nhòn lïn bûác tûúâng trûúác mùåt. Maâu
vöi xanh maát hiïån ra nhû têëm maân aãnh röång. Ngoaâi kia, nùæng cuöëi
xuên àaä gay gùæt. Quy phanh cuác aáo, àoåc nhêím àïì baâi têåp laâm vùn:
"Em haäy taã laåi quang caãnh möåt trêån mûa raâo...". Trúâi thò nùæng maâ
baâi vùn laåi... mûa. Quy lêåt ài lêåt laåi túâ giêëy nhaáp möåt caách vêët vaã.
Caái buát trong tay cûá chòa ngoâi lïn trêìn nhaâ. Túâ giêëy nhaáp naây maâ
cûá àïí trùæng tinh maäi thò.. Quy khe kheä thúã daâi vaâ nhúá àïën böë. Böë
em laâ möåt ngûúâi viïët vùn. Böë taâi thêåt àêëy. Möîi lêìn ngöìi vaâo baân, laâ
y nhû böë viïët àûúåc ngay. Rêët nhanh, rêët nhiïìu. Cuäng coá khi, ngöìi
xuöëng ghïë xong, böë tò cùçm lïn baân tay traái, nhòn thùèng vaâo bûác
tûúâng trûúác mùåt. Cûá thïë böë nhòn. Nhòn möåt luác, luác nûäa... khoaãng
àöå hai ba luác gò àêëy, röìi böë cêìm ngay lêëy buát, viïët lia lõa, viïët quïn
caã ùn cúm! Hònh nhû böë àaä nhòn thêëy úã bûác tûúâng êëy nhiïìu àiïìu
cêìn viïët. Hoùåc, chñnh caái bûác tûúâng àaä baão cho böë viïët. Thïë thò caái
bûác tûúâng naây noá coá thûá pheáp laå gò àêy, chó cêìn ngöìi ngùæm möåt vaâi
luác laâ... vùn ra ngay! Quy chúáp mùæt. Caái bûác tûúâng laâ caái bûác tûúâng
coá maâu xanh dòu dõu... Quy laåi chúáp mùæt. , con nhïån! Con nhïån
àang chùng lûúái. Cûá àïí cho noá chùng tú maâ xem, bêín nhaâ ngay.
Thïë laâ Quy àûáng lïn tòm chöíi löng gaâ khua con nhïån. Con nhïån
khöng coân laâm bêín trêìn nhaâ àûúåc nûäa. Nhûng, bûác tûúâng vêîn
chûa baão Quy caách laâm baâi têåp laâm vùn. Em laåi cùng mùæt quan saát
bûác tûúâng. Leä ra thò tûúâng phaãi thêåt nhùén kia àêëy. Vêåy maâ cuäng coá
nhûäng vïët löìi loäm nhoã tñ nöíi lïn. Hùèn laâ vöi queát tûúâng bõ saån, hoùåc
vûäa miïët chûa mõn... Tûúâng röång thïë maâ böë chùèng treo aãnh. Hay laâ
böë súå treo aãnh thò aãnh noá che mêët caác pheáp laå? Quy loay hoay maäi
vúái túâ giêëy nhaáp vaâ caái bûác tûúâng, theâm thuöìng biïët viïët gioãi, viïët
nhanh nhû böë... "Em haäy taã laåi quang caãnh möåt trêån mûa raâo..."
Coá tiïëng àöång úã ngoaâi cûãa. Böë vïì! Öi, thêåt àuáng luác Quy!
Quy chaåy laåi giêåt tay böë:
- Böë aå, con nhòn maäi vaâo caái tûúâng nhû böë nhòn êëy, maâ chùèng
thêëy trêån mûa raâo àêu caã...
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 11
http://ebooks.vdcmedia.com
Ngûúâi cha tuãm tóm nhòn àûáa con laáu lónh vaâ hiïíu ngay laâ
Quy àõnh hoãi gò.
- Con khöng thêëy aâ?
- Khöng aå.
- Thêåt chûá?
Quy chúåt nhúá ra:
- AÂ... coá aå. Möåt con nhïån, nhûng con àaä bùæt noá röìi.
- Chó coá thïë thöi?
- Coân aå. Nhûäng caái nöët nhoã li ti...
Ngûúâi cha hiïìn tûâ xoa àêìu àûáa con trai:
- Böë thò böë thêëy nhiïìu thûá lùæm...
Àöi mùæt Quy ngûúác lïn, chúâ àúåi.
- Böë thêëy nhûäng trêån mûa raâo höìi nùm ngoaái, nùm kia, nùm
kòa... Caã caái daåo con chaåy ra mûa nghõch nûúác, bõ ûúát hïët röìi meå
con mùæng êëy...
Quy nhoeãn cûúâi:
- Vêng.
- Böë coân gùåp laåi trêån mûa baäo maäi têån nùm xûãa nùm xûa khi
böë coân beá tñ. Baâ nöåi ài cêëy vïì, reát Quy, khöng noái àûúåc... Trêån mûa
thêåt tai aác. Sêëm, chúáp liïn höìi... Baâ vïì maâ chùèng coân haåt gaåo naâo
àïí nêëu ùn caã...
Quy chúáp chúáp àöi mi mùæt daâi vaâ cong:
- Böë coá thêëy caái thuyïìn giêëy con thaã úã raänh nûúác khöng?
- Coá chûá.
Quy nghô ngúåi:
- Caã caác chuá böå àöåi ngöìi bïn uå phaáo nûäa chûá aå?
Böë gêåt àêìu.
- Caã nhûäng chiïëc ö-tö chaåy trong mûa?...
- Têët caã. Caã àoaân ngûúâi tay cuöëc, tay mai lïn mùåt àï chöëng
luåt...
Àöi mùæt Quy chúáp chúáp:
Phong Thu 12
http://ebooks.vdcmedia.com
- Böë aå, höìi mûa to nùm ngoaái êëy, chuáng con cuäng àun nûúác
àem lïn àï cho caác anh chõ thanh niïn xung phong uöëng àêëy. Höm
êëy, trúâi àang nùæng thò mûa...
Ngûúâi böë laåi tuãm tóm:
- Thïë maâ con baão laâ con chùèng thêëy gò.
Quy ngú ngaác:
- Thêåt àêëy, böë aå...
- ÛÂ. Bêy giúâ, con thûã ngöìi laåi vaâo baân xem. Mùæt con nhòn vïì
phña caái tûúâng, nhûng con haäy nghô àïën nhûäng trêån mûa maâ con
biïët... Quy nghe lúâi böë, ngöìi vaâo baân. Möåt luác, möåt luác nûäa, Quy
chaåy laåi, böë àaä ài àêu röìi êëy... Quy nhòn lïn bûác tûúâng vaâ thêëy
chiïëc thuyïìn giêëy cuãa em àang tröi bïình böìng giûäa sên. Nhûäng
chiïëc muä sùæt lêëp laánh nûúác mûa cuãa caác chuá böå àöåi. Nhûäng vai aáo
ûúát suäng nûúác mûa cuãa ngûúâi ài caây... Nhûäng haåt mûa àan nhau
rúi xuöëng raâo raâo... Quy cêìm lêëy buát, cùæm cuái viïët, quïn caã viïåc
ngêíng lïn nhòn bûác tûúâng coá nhiïìu pheáp laå... Bûác tûúâng vöi xanh
maát vêîn chúâ Quy. Àïën baâi têåp laâm vùn sau, vaâ caã nhûäng baâi toaán
khoá nhêët, bûác tûúâng vêîn coá thïí giuáp Quy laâm àûúåc. Àaä thaânh thoái
quen, möîi khi gùåp chöî bñ, em nhòn lïn bûác tûúâng vöi xanh, nhûng
trong oác thò suy nghô, thïë laâ yá bêåt ra, hïët caã bñ.
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 13
http://ebooks.vdcmedia.com
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ
Phöë töi tïn thêåt khöng phaãi laâ phöë "Cêy Baâng". Nhûng boån
treã con chuáng töi laåi cûá thñch àùåt tïn phöë theo nhêån xeát cuãa chuáng.
Chùèng hiïíu nhûäng àûáa khaác àaä nghô thïë naâo; riïng töi, töi goåi thïë
laâ búãi phöë töi coá möåt cêy baâng. Ai àaä tröìng cêy baâng êëy, töi khöng
roä. Chó biïët rùçng bêy giúâ cêy àaä to lùæm röìi. Àïën muâa quaã chñn, möåt
muâi thúm ngoân ngoåt lúâ lúå toãa ra, lïn maäi têån gaác ba, gaác tû. Nhûng
cêy baâng naây thêåt chùèng coá gò laâ àùåc biïåt. Voã noá xuâ xò, laá noá hung
hung vaâ daây nhû caái baánh àa nûúáng. Taán baâng xoâa ra giöëng mêëy
caái ö nöëi tiïëp nhau ba, böën têìng. Cêy baâng hiïìn laânh nhû möåt
ngûúâi ñt noái. Dûúái göëc, ngûúâi ta hay dûåa xe àaåp vaâ coá khi àûáng
traánh mûa nhoã. Töi cuäng khöng àïí yá àïën cêy baâng lùæm. Chùæc laâ taåi
noá moåc úã mùåt heâ, coân töi, töi úã maäi trïn gaác.
Song, àïën möåt ngaây noå (laâ ngaây bao nhiïu, töi quïn mêët röìi)
khi töi àaä biïët suy nghô, töi múái nhêån ra àûúåc möåt àiïìu rêët laå: "Cêy
baâng naây khöng ruång laá". Thïë thò taâi thêåt. Àaä coá lêìn, töi àûáng chúâ
úã dûúái göëc khaá lêu maâ chùèng thêëy coá caái laá naâo ruång xuöëng caã. Töi
nhúá rùçng, caách àêy ñt lêu, cêy baâng truåi thuâi luåi, caânh àêm doåc
àêm ngang, coá boái caã ngaây cuäng khöng ra möåt caái laá naâo. Vêåy thò
bêëy nhiïu laá àaä biïën ài àêu? Laå xiïët bao khi möåt lêìn töi thoaáng
tröng thêëy möåt chiïëc laá baâng vûâa rúâi caânh, chao xuöëng göëc. Töi vöåi
vaâng chaåy hïët böën mûúi tû bêåc thang xuöëng àïën núi, thò chùèng
thêëy chiïëc laá naâo trïn mùåt àûúâng hïët caã... Sûåc nhúá túái cêu chuyïån
"Quaã taáo vaâng" maâ töi àaä àoåc trong saách, töi ngúâ rùçng coá leä phaãi
duâng gêåy vaâng, gioã baåc àïí choåc vaâ hûáng múái lêëy àûúåc caái laá baâng
êëy chùng? Hùèn khi lòa caânh, luác chaåm phaãi mùåt àêët laâ chiïëc laá biïën
ngay ài? Tuy rêët ham àoåc truyïån cöí tñch, nhûng töi chûa coá thïí tin
ngay rùçng chiïëc laá baâng kia àaä chui vaâo trong loâng àêët. Vêåy thò caái
laá êëy noá coá ruång khöng? Töi àem chuyïån àoá hoãi böë töi. Böë töi laâ möåt
thêìy giaáo, hùèn böë töi biïët roä hún töi nhiïìu àiïìu. Nghe töi kïí xong,
böë töi húi nhñu àöi löng maây, tûâ tûâ àûáng dêåy.
- Naâo, con ra àêy. Hai böë con töi cuâng àûáng ngoaâi haânh lang,
nhòn xuöëng àûúâng phöë. Cêy baâng nhû nguã yïn dûúái bêìu trúâi
thoang thoaãng aánh trùng non...
Phong Thu 14
http://ebooks.vdcmedia.com
- Luác naây laâ taám giúâ, con aå...
Töi khöng hiïíu böë töi noái "taám giúâ" àïí laâm caái gò. Chó biïët
rùçng, àöå vaâi chuåc phuát nûäa laâ töi ài nguã. Höm nay coá thïí vò cêu
chuyïån cêy baâng naây maâ töi seä thûác lêu hún. Böë töi noái tiïëp:
- Con coá thïí thûác àïën mûúâi rûúäi àûúåc khöng?
- Àûúåc aå.
Töi chûa kõp nghô gò thïm thò böë töi laåi chêåc lûúäi:
- Thöi, con cûá nguã ài röìi böë goåi.
Thêëy vêåy, töi caâng laå vïì chuyïån taåi sao böë töi àaä baão töi thûác,
röìi laåi baão töi nguã. Töi àõnh buång cûá thûác àïí chúâ. Nhûng röìi, töi
buöìn nguã vaâ àõnh laâ ... nguã taåm thöi. Trong nhaâ, luác naây chó coân coá
möåt mònh böë töi ngöìi chêëm baâi. Töi àoaán maäi khöng ra nhûäng àiïìu
bñ mêåt gò àêy maâ böë töi chûa cho töi biïët... Thïë röìi, töi nguã thêåt.
Töi àaä nguã nhû thïë naâo, chó coá hai haâng mi cuãa töi roä maâ thöi. Luác
böë töi goåi töi dêåy, thò trúâi vûâa mûa xong. Mûa muâa heâ, thûúâng laâ
hay àöåt ngöåt vêåy. Böë töi baão töi mùåc quêìn aáo vaâo röìi ài xuöëng gaác.
Trúâi àaä khuya, quaäng gêìn mûúâi möåt giúâ röìi thò phaãi. Xuöëng túái
mùåt àûúâng, töi àûáng sûäng laåi. Trûúác mùåt töi, nhûäng chiïëc laá baâng
nùçm la liïåt trïn àûúâng phöë nhû nhûäng caái quaåt mo lung linh aánh
àiïån. Thêåt laâ laå, laá rúi nhiïìu thïë naây maâ àïën saáng mai, tuyïåt
khöng coân möåt caái! Xa xa... àêu têån cuöëi phöë, töi nghe thêëy tiïëng
chöíi tre khua loaåt soaåt. Tûâ naäy, böë töi chó àûáng yïn. Töi ngûúác
nhòn, doâ hoãi.
Böë töi noái kheä:
- Con coá nghe thêëy gò khöng?
- Coá aå. Tiïëng chöíi tre.
- Àoá, nhûäng chiïëc laá seä ài theo caái chöíi tre êëy àêëy...
Cuâng luác, töi nhòn thêëy hai baác cöng nhên mùåc aáo khoaác
xanh, miïång àeo khêíu trang trùæng, àang vûâa ài vûâa queát àûúâng
phöë vaâ cuái nhùåt nhûäng chiïëc laá rúi boã vaâo thuâng raác coá baánh xe...
Töi vuåt hiïíu têët caã: vò sao cêy baâng khöng ruång laá.
Súám höm sau, töi ài hoåc. Khi qua nhûäng cêy baâng, töi thêëy
àûúâng phöë vêîn saåch trún. Khaác vúái moåi lêìn, buöíi nay túái lúáp, töi
bûúác chêìm chêåm àïí nhòn àûúåc kyä nhûäng cêy baâng. Cêy baâng coá
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 15
http://ebooks.vdcmedia.com
ruång laá. Nhûäng caái laá êëy khöng chui vaâo trong loâng àêët maâ àûúåc
caác baác cöng nhên cuãa thaânh phöë queát saåch, mang ài. Thïë ra, khi
töi nguã röìi, vêîn coá ngûúâi laâm viïåc. Nïëu khöng, nïëu khöng coá ngûúâi
laâm trong àïm, queát nhûäng caái laá ruång êëy ài, thò thaânh phöë seä
ngêåp laá baâng... Tûâ trïn cêy, möåt chiïëc laá nheå nhaâng chao xuöëng.
Chiïëc laá vûâa chaåm àêët, töi vöåi nhùåt ngay lïn boã vaâo thuâng raác. Töi
vuåt nhúá ra caái lêìn töi chaåy hïët böën mûúi tû bêåc thang àïí àuöíi theo
chiïëc laá maâ khöng thêëy. Cêìm chiïëc laá trong tay, töi hiïíu rùçng töi
khöng phaãi laâ àûáa treã àêìu tiïn àaä nhùåt laá rúi cho saåch seä àûúâng
phöë. Vaâ, chùæc chùæn rùçng, töi cuäng khöng phaãi laâ àûáa cuöëi cuâng. Töi
khöng coá chöíi tre àïí queát àûúâng phöë. Nhûng töi rêët sùén saâng laâm
cöng viïåc àoá àïí queát hïët nhûäng chiïëc laá rúi cho thaânh phöë cuãa töi
àeåp àeä. Vaâ, coân àïí cho nhûäng àûáa treã naâo àêëy, cuäng bùçng tuöíi töi,
ngúä rùçng cêy baâng khöng ruång laá...
Muâa xuên 1968
Phong Thu 16
http://ebooks.vdcmedia.com
CAÁI CUÁC MAÂU XANH
"ÛÂ! Maâ taåi sao thïë nhó? " Beá Thu Hûúng laå quaá ài thöi. Baån
Haâ úã lúáp, haát hay. Baån Nga hoåc gioãi nhêët. Baån Quyânh laâm töí
trûúãng töí 3. Baån Lïî thò muáa deão. Chõ Trang cuãa em àaä hoåc túái lúáp
10. Chó coá Thu Hûúng laâ Thu Hûúng thöi, chaán quaá! Beá phuång
phõu vúái meå:
- Meå úi, meå goåi con laâ Haâ, laâ Lïî ài!
Meå laå quaá. Laå khöng keám gò Hûúng.
- Tïn laâ Hûúng, àeåp con aå.
- Con chaã thñch àeåp.
Meå ngaåc nhiïn:
- Thïë con thñch gò naâo?
- Con thñch àûúåc cö giaáo khen nhû caái Haâ. Con thñch hoåc gioãi,
caái Nga noá nhêët lúáp àêëy. Meå chùèng goåi con laâ Nga.
Giúâ thò meå hiïíu röìi, nhûng biïët laâm thïë naâo bêy giúâ? Meå chó
baão:
- Thò con cûá hoåc chùm vaâ cûá ngoan ài.
- Khöng. Con khöng thñch tïn laâ Hûúng nûäa àêu!
Meå chõu. Meå chõu thêåt. May quaá, coá baâ. Baâ vêîy em laåi:
- Ra baâ cho caái naây.
Hûúng ngoeåo àêìu:
- Chaáu chaã thñch caái naây!
Baâ thuã thó nhû kïí chuyïån cöí tñch:
- Caái naây taâi lùæm cú. Baâ baão thêåt àêëy. Noá seä cho con àûúåc
khen, àûúåc nhêët lúáp vaâ nhû chõ Trang kia.
Baâ vûâa noái xong, Hûúng saán ngay àïën. Baâ nhêëc thuáng khêu,
luåc tòm trong tuái àûång cuác, lêëy ra möåt chiïëc xinh xinh. A! Caái cuác
nhûåa maâu xanh long la long lanh.
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 17
http://ebooks.vdcmedia.com
- Baâ khêu cho con caái cuác naây vaâo haâng khoaá. Ai tröng thêëy
cuäng phaãi khen, phaãi thñch.
Thu Hûúng tûúi nhû hoa. Saáng höm sau, khi túái lúáp, baån naâo
tröng thêëy caái cuác cuãa Thu Hûúng cuäng xuyát xoa laâ àeåp. Buöíi hoåc
êëy, baån Hùçng thuöåc baâi nhêët, baån Lan saåch seä nhêët. Hûúng vïì bùæt
àïìn baâ:
- Chaáu chaán caái cuác maâu xanh lùæm.
Baâ nhùåt mêëy vuån rúm trïn toác chaáu, thò thêìm:
- Àûâng. Taåi chaáu cûá hay chaåy àêëy, chaåy lùæm, bõ ngaä, caái cuác
xinh noá xêëu ài, laâm chaáu khöng àûúåc khen.
Beá Hûúng khöng chaåy nûäa. Khöng chaåy thò khöng ngaä,
khöng bêín quêìn aáo, khöng lêëm tay. Mûúâi ngoán tay xinh xinh cûá àoã
höìng höìng, cö giaáo khen hai baân tay Thu Hûúng saåch, àeåp nhêët.
Hûúng vui lùæm, giuåc baâ:
- Baâ úi! Baâ baão caái cuác cho chaáu nhêët lúáp ài.
Baâ xoa xoa caái cuác trïn aáo chaáu:
- Caái cuác noá baão chaáu àûâng quay ài quay laåi, àûâng noái chuyïån
trong khi cö giaáo giaãng baâi, àûâng àaánh giêy mûåc ra vúã...
Beá Hûúng laâm theo maâ vêîn chûa àûúåc nhêët lúáp.
- Baâ úi! Lêu quaá baâ aå!
Baâ nhòn aáo beá:
- Taåi chaáu mùåc caái aáo khöng coá cuác xanh àêëy!
A, thaão naâo. Chiïëc aáo êëy giùåt, chûa khö. Baâ laåi tòm trong
thuáng khêu, lêëy thïm mêëy chiïëc cuác nûäa, khêu vaâo têët caã moåi
chiïëc aáo cuãa em, möîi caái möåt chiïëc cuác maâu xanh. Baâ dùån thïm:
- Caái cuác noá baão chaáu àûâng coá nhùn mùåt vúái baån, àûâng "maây
tao", caäi nhau chñ choáe, thò múái laâ hoåc sinh ngoan...
Caái cuác xanh noá taâi ghï cú. Beá Thu Hûúng laâm gò noá cuäng
biïët. Noá baão caái gò cuäng àuáng. Àïën laâ yïu... Möåt höm, laâ höm rêët
lêu sau nhiïìu ngaây coá caái cuác xanh trïn aáo, beá Thu Hûúng ài hoåc
vïì, reo êìm lïn tûâ ngoaâi cöíng:
- Baâ úi!
Baâ úi!... Baâ vöåi vaâng bûúác ra.
Phong Thu 18
http://ebooks.vdcmedia.com
- Baâ úi! Chaáu cûá tïn laâ Hûúng cú, baâ aå!
Baâ öm choaâng lêëy beá:
- Sao? Sao? Chaáu kïí baâ nghe!
Thu Hûúng vûâa noái, vûâa thúã:
- Baâ aå, cö giaáo chaáu baão em Thu Hûúng daåo naây ngoan... em
Thu Hûúng thuöåc baâi nhêët... em Thu Hûúng saåch seä nhiïìu... em
Thu Hûúng...
Mùæt chaáu long lanh, mùæt baâ chúáp chúáp. Baâ nûång:
- ÛÂ! ûâ... caái cuác ngoan ngoan cuãa baâ...
Beá cûúâi chuám chñm:
- Caái cuác ngoan ngoan cuãa chaáu chûá!
- ÛÂ... caái cuác ngoan ngoan...
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 19
http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁ BEÁ VAÂ ÖNG GIAÂ NHÙÅT ÀAÁ
Ngöi nhaâ êëy xêy xong tûâ bao giúâ, ngaây naâo, tuêìn naâo cuãa
thaáng naâo nùm ngoaái, khöng mêëy ai biïët roä hay nhúá roä. Lúáp vöi
queát chûa khö, àaä coá ngûúâi àïën úã. Ai biïët cùn höå nêëy. Vò rùçng, kiïíu
"lùæp gheáp" múái naây rêët tiïån. Àun, nêëu, tùæm, giùåt, ùn uöëng, nguã,
laâm viïåc, khöng cêìn phaãi múã cûãa ra àïën hiïn. Nhaâ laåi nhûäng nùm
têìng. Thïë cho nïn, cûá ö cûãa naâo coá aánh àeân vaâo ban àïm, úã dêy
phúi hay xe àaåp dûåa ngoaâi hiïn luác ban ngaây, laâ cùn höå êëy àaä àûúåc
"chiïëm lônh". Tuåi treã con goåi vui nhû thïë. Khu têåp thïí naây múái
quaá. Múái àïën nöîi ai úã bïn caånh nhaâ mònh, nhiïìu ngûúâi vêîn chûa
biïët. Coá khi chûa cêìn biïët vöåi.
Chó coá luä treã laâ khöng chõu thïë. Chuáng tòm nhau rêët nhanh.
Caâng beá caâng nhanh. Beá quaá múái chõu. Höm nay, ngöi nhaâ söë 1 êëy,
khöng coân tröëng möåt buöìng naâo vaâ noá àaä coá möåt caái tïn thêåt hêëp
dêîn: "Chiïën haåm söë 1". Rêët tiïëc laâ caái nhoám thuãy thuã tñ hon êëy múái
coân úã quên söë cuãa möåt A (tiïíu àöåi). Duâ sao, chiïën haåm cuäng àaä ra
àúâi vaâ caái nhoám thuãy thuã êëy ngaây naâo cuäng gùåp nhau. Chuá beá coá
veã laâ ngûúâi chó huaá, tïn laâ Ngoåc, laâ con nhaâ ai, cuäng chó boån treã con
múái biïët. Núi quêìn tuå cuãa chuáng laâ baäi àêët trûúác cùn nhaâ. Löín
nhöín, loäng boäng, leáp nheáp, goåi laâ mùåt bùçng. Bùng qua caái baäi êëy, seä
túái möåt höì nûúác. Höì khaá röång. Trúâi nùæng, khöng coá chuyïån gò xaãy
ra; trúâi mûa, khöëi ngûúâi ngaä. Ai baão ra höì! Caái chuyïån vùåt êëy, coá gò
laâ laå. Möåt höm, coá hai àûáa beá caäi nhau, röìi choaãng nhau. Thoaåt
àêìu laâ cuá àêëm. Sau, laâ cuåc àaá nhùåt ngay dûúái chên.
Möåt höm nûäa, coá chuá beá con lïn ba, nhaâ boã sïính, chaåy ra
chúi, vêëp ngaä, traán löìi ra möåt cuåc to gêìn bùçng cuåc àaá vêëp phaãi.
Chuyïån, treã con thò biïët àêu maâ lo! Röìi, möåt höm, chuá beá Ngoåc
phaát hiïån ra möåt chuyïån ngöì ngöå. êëy laâ möåt öng giaâ naâo àoá, khöng
biïët úã cùn höå naâo, cûá luác chuá ta ài hoåc, thò ngöìi loåm coåm nhùåt àaá
vaâo caái chêåu men thuãng röìi bï àöí vaâo möåt chöî. Giaá möåt vaâi lêìn,
chuá ta cuäng quïn, cuäng chùèng àïí yá. Àùçng naây, coá àïën caã thaáng trúâi
nhû thïë. Chuá ta thêëy hay hay. öng giaâ toác baåc phú êëy àõnh tröìng
rau? Caác cuå giaâ hay thïë lùæm. Nhûng nöåi quaá úã àêy khöng cho ai
tröìng rau úã sên. Vaã laåi, ö-tö cuãa cöng trûúâng coân chaåy ài chaåy laåi
Phong Thu 20
http://ebooks.vdcmedia.com
luön xoaânh xoaåch. Vò toâ moâ, chuá beá àïí yá, theo doäi vaâ biïët àêëy laâ
öng giaâ vïì hûu cuãa möåt trûúâng hoåc. öng khöng phaãi laâ giaáo viïn -vò
öng laâm hiïåu phoá. Thïë àêëy, caác öng giaâ vïì nghó, chùæc laâ buöìn, nïn
ài nhùåt àaá... chúi cho noá àúä buöìn! Lêåp tûác, Ngoåc ta tùång luön cho
öng giaâ êëy caái tïn "öng giaâ nhùåt àaá". Kyâ laå, öng giaâ coân nhùåt nhûäng
hoân àeåp, chön xuöëng àêët, vaåch thaânh möåt vïåt nhû àûúâng keã úã sên
àaá boáng, caách búâ höì nûúác chûâng nùm meát. Ngoåc nghô: "Chùæc öng
giaâ àõnh àaánh dêëu àïí sau naây tröìng coã". Chûâng nhû khaám phaá hïët
bñ mêåt caái cöng viïåc loåm coåm cuãa öng giaâ, chuá beá liïìn quïn ài. Muâa
nùæng qua... Muâa mûa túái... Reát, vaâ reát... Baäi àaá cuã àêåu cuãa öng giaâ
àaä cao uân. öng cuäng thöi laâm viïåc êëy àaä lêu... Böîng àò àoaânh phaáo
nöí quanh ngöi nhaâ "chiïën haåm". Vaâo möåt buöíi chiïìu cuöëi nùm, coá
möåt cö coân treã, mùåc chiïëc aáo veát rêët àeåp, toác phi-dï, dùæt chiïëc xe
àaåp cuäng àeåp àïën àoán öng giaâ ài ùn Tïët úã àêu khöng roä. Boån Ngoåc
phaát hiïån ra àiïìu àoá vaâo ngaây höm sau, hai mûúi saáu thaáng chaåp.
Chaã laâ caác chuá beá àaä quen vúái caái sên bêy giúâ hïët löín nhöín. Caác
chuá coân àaá boáng. Vaâ, caái vaåch àaá cuãa öng giaâ àaä biïën thaânh àûúâng
biïn rêët tiïån. öng giaâ ài àêu? Tûå nhiïn cêåu beá Ngoåc thêëy tröëng
traãi, nhúá nhúá möåt caái gò nheâ nheå vaâ thên thên... Ra, öng giaâ cuäng
hay ài àêy ài àoá. Vúái laåi boån treã coân bêån hoåc. Caác baâ meå coá con nhoã
dêîn em ài chúi, àaä quen dùån con:
- Àûâng cho em ra quaá caái vaåch àaá àêëy! Ra àoá coân laâ möåt giúái
haån. Chiïìu ba mûúi Tïët, coá möåt toaán caác cö caác chuá caán böå àïën tòm
nhaâ ai, cûá ngú ngú ngaác ngaác. Hoãi, múái biïët laâ hoå tòm "öng giaâ nhùåt
àaá". Laåi chñnh Ngoåc ta gùåp toaán ngûúâi êëy.
- Öng úã nhaâ àêy ài vïì quï ùn Tïët röìi caác cö caác chuá aå.
Möåt cö veã mùåt buöìn thiu:
- Àaä baão caác cêåu maâ, thêìy coá thïí vïì quï vúái àaân chaáu tûâ
súám...
Tûå nhiïn chuá beá Ngoåc thêëy nön nao trong ngûúâi. Chuá beá sûåc
nhúá laâ mònh chûa ruã baån ài thùm caác thêìy cö giaáo nhên dõp Tïët.
Vaâ, chuá beá thêëy nhúá öng giaâ möåt caách laå luâng. Taåi sao, chuá khöng
biïët, nhûng chuá beá thêëy thûúng öng giaâ vaâo caái luác öng coâng lûng
xuöëng maâ bûng chêåu àaá...
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 21
http://ebooks.vdcmedia.com
BÏËP LÛÃA
Gaâ gaáy lêìn thûá nhêët.
Nhêëp nhaáy nhûäng öng sao.
Gaâ gaáy lêìn thûá hai.
Taâu cau im phùng phùæc.
Mùåt ao phùèng lùång vaâ ngoån tre cao vuát maäi lïn. Caã laâng xoám
vêîn coân yïn giêëc. Cö vaåc ùn àïm böîng thaãng thöët giêåt mònh nhaãy
voåt, vêîy àöi caánh nheå tïnh. Gaâ chûa gaáy lêìn thûá ba, bïëp lûãa àaä bêåp
buâng. Bêìy gaâ liïëp nhiïëp. Lúån meå coå öí rúm. Tiïëng buá chöìm chöåp cuãa
luä lúån con nghe àïën laâ ngon. Ngoaâi kia, têët caã vêîn coân chòm trong
boáng töëi. Baâ em àaä dêåy tûâ luác naâo. Baâ àang ngöìi bïn bïëp lûãa. Lûãa
rúm thúm thúm. Nöìi cúm söi loåc boåc. Siïu nûúác reo uâ uâ. Gaâ gaáy lêìn
thûá ba. Con caá chuöëi ngoaâi ao àúáp möìi àaánh "buäm". Giêëc nguã em
beá àang say.
- Cuâ... cuác... cu... cuâ... cu... u... u... Phaânh phaåch àöi caánh vöî,
con gaâ tröëng àoâi múã cûãa. Baâ em nhai möåt miïëng trêìu. Meå gúä toác,
chaãi àêìu bïn göëc mñt, röìi meå xùæn öëng quêìn sûãa soaån quang gaánh
àïën sên kho. Chó riïng em vêîn nguã, giêëc mú yïn laânh. Em uá úá trúã
mònh vò tiïëng gaâ gioáng giaã. úã phña mùåt trúâi moåc, ûãng lïn möåt vûâng
höìng rûåc rúä. Con liïëu àiïëu ngoá nghiïng. Baâ vêîn ngöìi bïn bïëp: Nöìi
caám àaä uâng uåc. Con lúån sïì hûåc hûåc àoâi ùn. Mêëy chuá öëc bûúu giêåt
mònh búãi gaáo nûúác cuãa meå muác, lûâng lûäng chòm xuöëng àaáy bïí. Caái
laá cêy nom àaä roä hún. Em coân nguã ngon. Gaâ gaáy lêìn thûá tû. Baâ kheä
àêíy caánh cûãa bûúác vaâo nhaâ. Baâ ài khöng cêìn nhòn, maâ cuäng chûa
nhòn thêëy gò àûúåc. Baâ goåi:
- Dêåy ài hoåc, con úi! Baâ goåi chaáu baâ laâ con. Hai mûúi nùm
trûúác baâ àaä goåi böë em nhû thïë. Bêy giúâ, àïën lûúåt em.
Cho àïën têån bêy giúâ, chûa coá àïm naâo em àûúåc tröng thêëy
con öëc bûúu uöëng sûúng àïm. Chûa möåt lêìn em nghe tiïëng vaåc bay
Phong Thu 22
http://ebooks.vdcmedia.com
vaâ ngùæm bêìu trúâi tinh mú coá nhûäng öng sao nhêëp nhaáy. Chó biïët
khi em vûâa thûác giêëc, nhaâ àaä saåch, cúm àaä chñn vaâ chõ lúån sïì àang
uãn ón giûäa àaân con no troân nhû nhûäng caái tröëng cúm...
Höm nay baâ öëm. Em hú laá khoai mön àùæp traán cho baâ. Baâ
quaâi tay àêëm lûng. Baâ àau lûng nûäa àêëy. Höm sau. Gaâ gaáy lêìn thûá
nhêët. Nhêëp nhaáy nhûäng öng sao. Gaâ gaáy lêìn thûá hai. Taâu cau im
phùng phùæc. Mùåt ao lùång leä. Meå àaä trúã dêåy. Gaâ chûa gaáy lêìn thûá
ba, bïëp lûãa àaä bêåp buâng... Meå ngöìi ngay chöî baâ vêîn ngöìi moåi súám.
Tûå nhiïn höm êëy, em nghe thêëy tiïëng gaâ:
- Cuâ... cuác... cu... cuâ... cu... u... u... Em liïìn tónh giêëc. Con liïëu
àiïëu veáo von. Con gaâ tröëng luåc tuåc àoâi múã cûãa chuöìng. Meå em àaä ra
àöìng. Baâ em chûa khoãi. Chùæc laâ baâ vêîn àau lûng. Em trúã dêåy, múái
roä nhaâ chûa queát. Nöìi caám lúån àêìy nguyïn. Con lúån sïì hûåc hûåc.
Àaân gaâ con liïëp nhiïëp. Em luái huái laâm dêìn tûâng viïåc: queát nhaâ,
rûãa mùåt, thaã gaâ, cho lúån ùn... thò vûâa luác mùåt trúâi lïn choái loåi. Cûá
nhû baâ em khöng öëm, thò ngay tûâ luác em coân nguã, moåi viïåc àaä xong
xuöi. Baâ úi! Baâ dêåy súám biïët bao nhiïu ngaây nhû thïë? Em hoãi baâ,
baâ baão baâ khöng sao nhúá àûúåc. Chùæc caái bïëp lûãa noá biïët. Nhûng
bïëp lûãa naây hïî vùæng ngûúâi laâ noá nguöåi tanh nguöåi ngùæt. Baâ em öëm,
meå em maâ khöng nhoám noá lïn, seä chùèng bao giúâ coá àûúåc aánh lûãa
rúm thúm thúm thúm thúm...
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 23
http://ebooks.vdcmedia.com
CÊY CÖÅT MÖËC VAÂ CON NGÛÅA
Giûäa trûa, àûúâng vùæng. Nghe xa xa coá tiïëng voá ngûåa khua
gioân. Kòa, möåt chiïëc xe chúã haâng chaåy tïnh tïnh trïn àûúâng nhûåa.
Chiïëc xe lùæp baánh ö-tö lùn ïm ru. Thïë laåi caâng laâm cho tiïëng moáng
sùæt goä vang trûa vùæng. Nùæng tinh quaái cûúäi lïn lûng chuá Ngûåa maâ
àöët. Noáng rêm ran, toaát caã möì höi. Chuá ngûåa ngûãng àêìu nhòn con
àûúâng daâi hun huát...
- Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Sao maâ theâm, maâ mong àûúåc
chaåy trïn con àûúâng caát mõn quaá. Lêìn naâo cuäng thïë, chuá ngûåa luác
ài, chó mong choáng hïët chùång àûúâng àaá. Khi vïì, chuá ta ûúác ao cho
àoaån àûúâng caát mõn daâi ra... Chuá Ngûåa gêåt gêåt caái àêìu möîi luác möåt
nhanh, chùèng coân mêëy nûäa seä túái ngaä ba, núi reä sang vïåt àûúâng caát
mõn. Chuá ta seä àûúåc nghó cho àúä raát moáng. Chùång nghó naây khöng
lêu nhûng thuá võ.
- Phi!
Chuá Ngûåa haâo hûáng nghô: "Mònh laåi tiïëp tuåc cho caái anh
chaâng Cöåt Möëc àûáng úã chöî nghó chên kia möåt meã múái àûúåc. Lêìn
trûúác, noái chûa xong cêu chuyïån thò àaä phaãi lïn àûúâng röìi".
- Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Ngaä ba kia röìi!
Chuá Ngûåa nghïín cöí, tung voá lao nhanh hún. Reä, reä naây! Öi,
khoaái quaá. Chó möåt thöi nûäa laâ àûúåc nghó. Xe dûâng ngay bïn caånh
cêy Cöåt Möëc. Baác àaánh xe thong thaã quêën vaâi voâng dêy cûúng vaâo
göëc cêy bùçng ba têìng laá cho Ngûåa àûáng. Maát quaá! Nhaá xong lûng
bõ ngö, Ngûåa múái bùæt àêìu vaâo chuyïån. Bao giúâ cuäng vêåy, vúái ai
cuäng thïë, Cöåt Möëc luön luön laâ möåt ngûúâi hiïìn laânh, ñt noái. Ngûåa
vêîy tai, khiïu khñch:
- Tûâ höm noå àïën höm nay, àùçng êëy ài àûúåc nhûäng àêu röìi?
Cöåt Möëc khöng traã lúâi. Ngûåa coá veã khoaái vò àöëi thuã im tiïëng:
- ÛÂ, àùçng êëy biïët àiïìu maâ chõu thöi ài, thïë laâ phaãi. Laâm sao
maâ àùçng êëy hiïíu àûúåc sûå àúâi bùçng túá cú chûá. Möåt àùçng, coá nhûäng
böën chên, àaä tûâng ài khùæp chöën khùæp núi, trïn rûâng, dûúái biïín,
thaânh phöë, nöng thön... àêu àêu cuäng coá mùåt. Möåt àùçng, cùèng möåt
Phong Thu 24
http://ebooks.vdcmedia.com
chiïëc, suöët thaáng quanh nùm cùæm chùåt taåi chöî... Àùçng êëy chõu
thua túá röìi chûá? Cöåt Möëc vêîn chûa noái gò. Ngay tûâ luác nghe thêëy
tiïëng voá khua tûâ xa, Cöåt Möëc àaä biïët mònh sùæp sûãa phaãi giaáp mùåt
vúái caái anh chaâng Ngûåa haáu àaá êëy röìi. Thùçng cha ài khoãe, chaåy taâi
thêåt. Nhúâ vêåy Ngûåa biïët àûúåc rêët nhiïìu chuyïån laå, àiïìu hay, Cöåt
Möëc cuäng muöën àûúåc nhû Ngûåa lùæm. Nhûng, cöng viïåc cuãa Cöåt
Möëc laâ úã chöî naây, laâm cöåt tiïu baáo cho moåi ngûúâi, moåi xe chaåy qua
khoãi bõ tai naån. Ai coá viïåc cuãa ngûúâi nêëy chûá. Àúåi cho Ngûåa noái
xong, Cöåt Möëc múái thuãng thùèng:
- Túá coá nhêån laâ túá gioãi giang hún cêåu bao giúâ àêu. Cêåu àûúåc
ài xa nïn biïët röång, hiïíu nhiïìu. Coân túá, túá phaãi àûáng im möåt chöî,
túá cuäng coá àiïìu hiïíu biïët maâ cêåu khöng thïí coá àûúåc. Ngûåa nghe maâ
khoá tin:
- Àiïìu gò, cêåu noái thûã xem naâo?
- Chùèng haån nhû thïë naây: trûúác cêåu, ai àaä ài qua àêy? Khi
cêåu ài röìi, ai seä túái? Ngaây mai, luác cêåu chûa quay trúã laåi, cêåu coá
biïët chuyïån gò seä xaãy ra quanh núi túá àûáng khöng?
Ngûåa ta bñ quaá, noái liïìu:
- AÂ, àiïìu àoá thò túá khöng theâm biïët! Cöåt Möëc cûúâi:
- ÊËy, cêåu àûâng caáu. Nïëu cêåu muöën biïët, túá seä kïí cho cêåu
nghe. Vúái túá, cuäng nhû thïë àêëy. Túá chó coá thïí hoãi cêåu, túá múái roä
àûúåc nhûäng miïìn xa maâ túá khöng àûúåc ài. Ngûåa vuâng vùçng:
- Túá khöng theâm hoãi vaâ cuäng khöng theâm kïí cho cêåu nghe.
Cöåt Möëc vêîn ön töìn:
- Cêåu laåi nhêìm röìi. Mònh vaâ cêåu, àûáa noå vêîn cûá phaãi nhúâ vaâo
àûáa kia thò múái coá thïm àûúåc cho mònh nhûäng àiïìu hay, àiïìu töët.
Ngûåa vùng liïìu:
- Túá khöng theâm!
Vaâ ûác quaá, Ngûåa chó muöën àaá vaâo Cöåt Möëc möåt caái. Àûúåc, àaä
thïë thò... Ngûåa chúâ luác baác àaánh xe ra hiïåu tiïëp tuåc lïn àûúâng.
Ngûåa cöë yá bûúác chïånh choöng, keáo saát thaânh xe kñch vaâo Cöåt Möëc.
Cöåt Möëc ngaä lùn chiïng vaâ chó kõp noái:
- Cêåu êëy laåi nhêìm nûäa röìi! Hai höm sau, chuá Ngûåa keáo xe trúã
vïì àuáng ngay phaãi buöíi xêëu trúâi. Xe àang bon trïn àûúâng caát mõn
thò gùåp cún döng. Maâ trúâi laåi bùæt àêìu töëi. Gioá thöíi, caát bay muâ mõt.
Caã baác àaánh xe lêîn chuá Ngûåa àïìu khöng ngûãng àêìu lïn àûúåc. Hoå
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 25
http://ebooks.vdcmedia.com
vûâa ài vûâa cuái guåc xuöëng, cöë nhòn cêy cöëi moåc hai bïn àûúâng cho
khoãi chïåch xe. Túái quaäng hïët cêy cöëi, hoå phaãi tröng vaâo nhûäng cêy
Cöåt Möëc àûáng chó àûúâng. Chuá Ngûåa doâ dêîm, bûúác tûâng bûúác deâ
dùåt. Gioá, caát vêîn thöëc lïn. Böîng, chiïëc xe thuåt hêîng xuöëng möåt caái,
chöíng ngûúåc caâng. Ngûåa giêåt mònh hñ vang. Baác àaánh xe nhaãy
phùæt xuöëng, kïu:
- Thöi! Sa xuöëng baäi caát röìi!
Vûâa noái, baác vûâa cöë sûác bùæt baánh xe. Nhûng, khöng àûúåc.
Chiïëc xe bõ trûúåt, àaä quay ngang, caâng luán xuöëng sêu hún. Baác
àaánh xe ài quanh möåt voâng röìi lêím bêím:
- Quaái, àûáa naâo laåi nhöí caái Cöåt Möëc úã àêy àem ài àêu thïë?
Chuá Ngûåa giêåt mònh nhúá ra vaâ nñn thinh. Àaânh phaãi dúä haâng trïn
xe xuöëng cho nheå röìi múái bùæt baánh lïn àûúåc. Trong luác loay hoay
khuên vaác, baác àaánh xe àaá phaãi cêy Cöåt Möëc. Baác nhêëc cêy Cöåt
Möëc lïn, cùæm traã vaâo chöî cuä. Túái luác caã ngûúâi lêîn xe ra àûúåc mùåt
àûúâng thò Ngûåa àaä suâi caã boåt meáp. Thêëy Ngûåa lûã khûã bûúác qua,
Cöåt Möëc àaä àõnh noái cho möåt cêu. Song, khi nghe tiïëng thúã höìng
höåc cuãa Ngûåa, Cöåt Möëc thûúng tònh khöng noái nûäa.
Phong Thu 26
http://ebooks.vdcmedia.com
CHIÏËC CA-NÖ
Cha töi laâ möåt cöng nhên. Àiïìu àoá thêåt laâ möåt vinh dûå lúán
àöëi vúái töi. Khöng nhûäng thïë, cha töi coá nhûäng ba têëm huên
chûúng cú. Möîi lêìn àïën dõp kyã niïåm Quöëc khaánh, ngaây lïî lúán hay
Tïët chùèng haån, cha töi vêîn àeo àuã ba têëm huên chûúng trûúác ngûåc.
Maâu vaâng tûúi cuãa nhûäng ngöi sao vaâ nïìn àoã rûåc in trïn ngûåc cha
töi khiïën töi chó muöën nhòn maäi vaâ khöng traánh khoãi möåt niïìm
mong ûúác rêët haâo hûáng: giaá töi cuäng àûúåc thûúãng huên chûúng!
Nïëu nhû sau naây töi trúã thaânh möåt ngûúâi cöng nhên, töi seä laâm
viïåc nhû cha töi trûúác àêy vaâ ngaây nay, àïí àûúåc Chñnh phuã tùång
thûúãng. Àoá laâ chuyïån sau naây. Coân bêy giúâ töi múái chó laâ möåt hoåc
sinh chûa hoåc hïët cêëp hai. Vò vêåy, hïî coá dõp naâo cha töi àeo huên
chûúng maâ töi àûúåc cuâng vúái cha töi ài ra àûúâng laâ töi khöng boã lúä.
Vaâo nhûäng luác nhû thïë, töi cöë tòm ra thêåt nhiïìu chuyïån àïí hoãi, àïí
noái vaâ àïí cha töi phaãi traã lúâi töi. Töi cöë yá muöën khoe vúái moåi ngûúâi
rùçng: töi laâ con, con cuãa cha töi -ngûúâi coá nhûäng ba têëm huên
chûúng. Luác gùåp àaám baån hoåc cuâng lúáp vúái töi úã ngoaâi àûúâng, cho
duâ chuáng noá àang chúi möåt troâ chúi gò maâ töi thñch àïën mêëy chùng
nûäa, töi cuäng cûá lúâ ài.
Kïå cho chuáng noá goåi. Chuáng noá phaãi hiïíu rùçng: töi coân àang
bêån ài vúái cha töi. Nïëu coá àûáa naâo chûa tröng thêëy töi, töi seä cûúâi
vaâ noái to hún àïí cho chuáng noá nhòn thêëy töi vaâ nhûäng têëm huên
chûúng cuãa cha töi. Àaä coá lêìn, têët caã boån treã con úã lúáp töi xuám
nhau laåi noái vïì nhûäng ngûúâi cha cuãa mònh. Àûáa naâo cuäng tranh
nhau noái trûúác vaâ rêët haänh diïån vïì cha mònh. Töi àúåi cho chuáng noá
noái hïët múái cho chuáng noá biïët rùçng: cha töi laâ cöng nhên. Trûúác
cha töi, öng töi khi coân söëng cuäng laâ cöng nhên. Ngaây nay, ngoaâi
cha töi ra, coân chuá töi vaâ chõ töi cuäng laâm cöng nhên nûäa. Meå töi
gêìn àêy laåi àûúåc vaâo nhaâ maáy cuãa cha töi nêëu cúm cho caác chuá, caác
baác trong nhaâ maáy ùn; nhû vêåy meå töi cuäng khöng khaác cöng nhên
laâ mêëy. Khi nghe töi kïí vïì gia àònh töi, têët caã chuáng noá -baån töi êëy
- àûáa naâo cuäng trêìm tröì: "Thùçng cu Khöi "aác" thêåt, caã nhaâ noá laâm
cöng nhên!" Àûúåc thïí, töi liïìn noái roä thïm laâ: Böë töi laâm úã nhaâ maáy
cú khñ, laâ cöng nhên tiïån. Chuá töi cöng taác úã nhaâ maáy lùæp raáp taâu
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 27
http://ebooks.vdcmedia.com
taåi Haãi Phoâng, laâ cöng nhên kyä thuêåt, chuyïn vïì haân àiïån. Chõ töi
laâm úã phên xûúãng thöíi chai loå, phñch nûúác, trong nhaâ maáy thuãy
tinh... Nhû thïë, laâ trong caác ngaânh cöng nghiïåp nùång, cöng nghiïåp
nheå, gia àònh töi àïìu coá "àaåi biïíu". Möåt lêìn, trong möåt buöíi têm sûå
vúái nhau vïì nhûäng chuyïån nhû thïë, cêåu Tên -baån rêët thên cuãa töi -
àaä noái thïm vaâo cho töi:
- Caác cêåu phaãi biïët nhaá! Thùçng Khöi bêy giúâ noá muöën coá caái
gò cuäng àûúåc. Vñ duå nhû noá thñch möåt caái taâu thuãy chùèng haån, noá
seä coá ngay!
Noái xong, noá quay vïì phña töi:
- Coá phaãi khöng cêåu?
Têët caã moåi ngûúâi ngöìi xung quanh àïìu hûúáng vïì phña töi, chúâ
àúåi töi traã lúâi xem coá àuáng nhû cêåu Tên vûâa noái khöng. Vaâo nhûäng
luác àûúåc baån beâ àùåc biïåt chuá yá àïën mònh nhû thïë, töi húi luáng tuáng
mêët möåt tñ vò caãm àöång (ngûúâi ta thûúâng baão, úã vaâo trûúâng húåp êëy,
dïî phöíng muäi lùæm, töi phaãi cöë giûä cho hai caánh muäi khoãi phêåp
phöìng) vaâ noái:
- Àuáng, túá coá thïí coá têët caã caác thûá maâ túá muöën. Tên ta àûúåc
nûúác, liïìn nghïnh mùåt lïn, nhòn khùæp möåt lûúåt, nom böå àùæc yá lùæm.
Cêåu ta caãm thêëy "oaách" thïm vò coá àûúåc möåt ngûúâi baån nhû töi. Noá
noái tiïëp:
- Túá vêîn àïën chúi nhaâ cêåu êëy luön. Túá àaä àûúåc xem rêët nhiïìu
àöì chúi do thêìy, chuá vaâ chõ cêåu êëy laâm cho. Thêìy cêåy êëy laâ cöng
nhên tiïån bêåc nhêët, gêìn trúã thaânh chuyïn gia röìi, àûúåc thûúãng
nhûäng ba böën huên chûúng cú! Thêìy cêåu êëy tiïån ra àûúåc caã quaåt
maáy lêîn cùåp löìng vaâ khi cêìn thò caã vaânh xe àaåp nûäa. Cêåu ta coân
huyïn thuyïn noái trúâi noái àêët gò gò êëy, töi khöng nhúá hïët. Tuy àaä
biïët toãng ra rùçng cêåu ta àaä noái sai caã sûå thêåt, nhûng vò cêåu êëy noái
cho töi, vò töi maâ noái, nïn töi lúâ ài. Giaá nhû laâ ngûúâi khaác, thïë naâo
töi cuäng vùån laåi cho maâ biïët tay àûáa con cuãa möåt cöng nhên tiïån.
Àúâi thuúã nhaâ ai úã nhaâ maáy cú khñ laåi ài tiïån cùåp löìng àûång cúm vaâ
vaânh xe àaåp bao giúâ! Nghe Tên noái, töi laâm ra veã rêët chùm chuá,
nhûng chó kheä gêåt àêìu vaâo caái chöî naâo cêåu ta noái àuáng thöi. Cêåu
Haãi, möåt tay beá nhêët lúáp vaâ coân mï àaánh bi nhû tuåi nhi àöìng
Thaáng Taám, ruåt reâ hoãi töi:
- Thïë... thïë baån coá caái taâu thuãy thêåt aâ? A, caái anh chaâng "loãi"
naây laåi nghi ngúâ töi noái khoaác chùæc?
Phong Thu 28
http://ebooks.vdcmedia.com
Töi liïìn traã lúâi:
- Coá chûá! Möåt caái chûá ba caái túá cuäng coá!
Nhên àaâ, cêåu Tên àûa thïm:
- Caác cêåu chaã biïët quaái gò caã. Chuá cêåu êëy laâ cöng nhên lùæp
raáp úã nhaâ maáy àoáng taâu Haãi Phoâng àêëy! Haãi ta khêm phuåc nhòn
töi vaâ noái vúái veã ao ûúác àûúåc nhû töi:
- UÁi, thïë thò thñch thêåt. Mònh maâ àûúåc nhû baån Khöi nhó?
Tên nhòn Haãi, xò möåt caái:
- Gúám, dïî maâ ai cuäng laâm àûúåc nhû chuá cêåu Khöi àêëy. Tûúãng
búã! Trong buöíi noái chuyïån êëy, töi àaä hùng tiïët võt lïn maâ khoe vúái
chuáng noá rùçng: röìi àêy cha töi seä tiïån cho töi möåt khêíu suáng luåc
bùçng theáp, y nhû suáng thêåt, duâng àïí bùæn chim. Suáng êëy chó bùæn
chïët chim, nhúä coá bùæn phaãi ai, cuäng khöng laâm sao caã. Chõ töi röìi
àêy seä thöíi cho töi möåt caái loå mûåc rêët àeåp, kiïíu laå nhêët thïë giúái.
Chuá töi seä àoáng cho töi möåt chiïëc ca-nö y nhû kiïíu ca-nö tuêìn tiïîu
cuãa caác anh böå àöåi haãi quên. Chiïëc ca-nö êëy coá trang bõ suáng bùæn
ra lûãa vaâ coá maáy chaåy àûúåc àïí baão vïå búâ biïín thên yïu cuãa chuáng
ta...
Nghôa laâ, trong nhaâ chó coân coá meå töi laâ khöng coá thïí laâm ra
möåt thûá àöì chúi naâo cho töi maâ thöi. Nghe töi noái, àûáa naâo cuäng
nhao lïn, tranh nhau heån laâ khi naâo töi coá nhûäng thûá êëy, nhúá cêìm
àïën lúáp cho chuáng noá xem vúái. Nhêët laâ cêåu Haãi. Töi gêåt àêìu noái
bûâa: "Àûúåc! Àûúåc!". Caái tin töi sùæp coá möåt chiïëc ca-nö y nhû thêåt,
àûúåc trang bõ àêìy àuã suáng öëng vaâ coá caã ngûúâi laái hùèn hoi, chaã mêëy
luác àaä truyïìn ài khùæp lúáp, lan caã sang mêëy lúáp bïn caånh. Töi
àûúng nhiïn trúã thaânh möåt caái muåc tiïu rêët hêëp dêîn àöëi vúái boån
treã nhû chuáng töi. Àiïìu àoá kïí ra cuäng khöng coá gò laâ khoá hiïíu lùæm.
Töi cuäng khöng ngúâ rùçng cêu chuyïån vïì chiïëc ca-nö êëy giúâ
àêy laåi laâ möåt caái phiïìn cho töi. Búãi vò, caác baån töi khöng ngaây naâo
laâ khöng hoãi töi àaä coá ca-nö hay chûa. Chaã nheä cûá êåm aâ êåm ûâ traã
lúâi laâ mai cûá mai maäi thò ï mùåt chïët! Töi seä bõ coi laâ möåt anh chaâng
noái khoaác cuäng nïn. May sao, chuáng noá chó nhùæc àïën chiïëc ca-nö
thöi, coân khêíu suáng luåc, loå mûåc kiïíu laå nhêët thïë giúái, thò khöng
mêëy àûáa nhùæc àïën. Vaâ töi cuäng àaánh baâi lúâ ài, cho nheå ngûúâi. úã
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 29
http://ebooks.vdcmedia.com
nhaâ, töi hiïíu cha lùæm. Cha töi khöng coá thò giúâ àïí laâm nhûäng àöì
chúi vúá vêín cho töi. Ngoaâi cöng viïåc úã nhaâ maáy ra, cha töi coân phaãi
hoåc vùn hoáa vaâ höåi hoåp. Tñnh cha töi húi nghiïm. Ngûúâi thûúâng
nhùæc nhúã töi chùm hoåc, chùm laâm vaâ khöng nïn chúi búâi nhiïìu.
Khi naâo raãnh rang, cha töi laåi daåy töi cuöëc àêët, cheã cuãi, nêëu nûúáng
giuáp meå töi. Cha töi àaä coá lêìn noái vúái töi: "Ngaây xûa, cha vaâ meå con
ngheâo khöí lùæm. Chó biïët tröng vaâo hai baân tay. Duâ àoái raách àïën
àêu, bõ aáp bûác àïën àêu, cha meå cuäng khöng bao giúâ phaãi ngûãa tay
ài xin ngûúâi khaác cûáu vúát cho -nhêët laâ àöëi vúái nhûäng tïn chuã cuãa
nhaâ maáy. Chñnh vò bõ aáp bûác, boác löåt, nïn cha meå múái ngheâo. Muöën
hïët ngheâo khöí, phaãi àêëu tranh chöëng laåi boån aáp bûác, boác löåt, cuå thïí
laâ boån thûåc dên àïën cûúáp nûúác ta. Nhûäng tïn thûåc dên taân aác êëy
laâ: boån chuã nhaâ maáy, àöìn àiïìn, hêìm moã... Con ngûúâi ta chó nïn
ngûúâi khi biïët lao àöång. Con nay coân beá, nhûng àaä sung sûúáng hún
cha meå ngaây xûa nhiïìu lùæm. Phaãi têåp lao àöång cho quen..." Thónh
thoaãng, cha töi coá kïí cho töi nghe vaâi chuyïån trûúác àêy cha töi bõ
aáp bûác boác löåt nhû thïë naâo. Töi nghe thñch lùæm, nhûng laåi choáng
quïn. Töi chó nhúá chöî naâo cha meå töi khöí quaá, töi thûúng, thïë thöi.
Vò vêåy, töi khöng muöën laâm phiïìn cha töi. Khöng kheáo coân bõ
mùæng laâ àùçng khaác. Coân chõ töi, chõ töi chó coá thïí cho töi mêëy àöìng
baåc, röìi kïå töi muöën mua gò thò mua, chûá chõ töi khöng biïët laâm
möåt thûá àöì chúi gò cho töi caã. Nïëu töi khöng lêëy tiïìn, chõ töi seä cho
ài ùn möåt bûäa kem bùçng thñch. Vò vêåy, caái loå mûåc kiïíu laå nhêët thïë
giúái, töi khöng thïí naâo coá àûúåc. Trong ba ngûúâi cöng nhên cuãa gia
àònh töi, töi chó coân haá voång vaâo chuá töi. Chuá töi kheáo chên kheáo
tay lùæm. Rêët nhiïìu àöì duâng úã trong nhaâ töi laâ do chuá laâm lêëy. Tûâ
caái mùæc aáo bùçng thanh cuãi àeäo, àïën caái cuâi dòa cùæt ra úã maãnh voã bú
sûäa boâ. Chó vúái möåt caái xoong nhöm bõ thuãng thöi, maâ chuá töi laâm
àûúåc caã com-pa, ï-ke cho töi ài hoåc, laâm cho cha töi caái gaåt taân
thuöëc laá vaâ mêëy caái àôa... Chuá töi rêët yïu vaâ chiïìu töi. Tñnh chuá töi
vui lùæm. Chuá töi coá thïí chúi vúái töi caã ngaây àûúåc. Daåo töi coân beá,
chuá töi coäng töi ài khùæp Haâ Nöåi. Búãi vêåy töi cuäng rêët quyá mïën chuá
töi. Töi coá tñnh xêëu laâ hay nöíi khuâng. Vêåy maâ, chó riïng vúái chuá töi,
khöng bao giúâ töi daám thïë. Nhûäng luác chuá töi nùçm tó tï troâ chuyïån
vúái töi, chuá töi kïí khöng biïët bao nhiïu chuyïån laå. Töi nhúá nhêët laâ
"Hai chuá röìng xanh". Töi khoaái lùæm. Khoaái nhêët laâ chöî hai con
röìng thi nhau chaåy xem con naâo chaåy nhanh, thi nhau tröën xem
con naâo kñn nhêët. Nghe xong, töi múái hiïíu ra àêëy laâ hai "con röìng"
úã löî muäi töi. Töi chó coân biïët "ûá ûâ" vaâ ruác vaâo naách chuá töi, thoåc tay
ngoaáy vaâo cöí chuá töi àïí chuá töi cûúâi lïn sùçng sùåc.
Phong Thu 30
http://ebooks.vdcmedia.com
Chaã laâ chuá töi coá maáu buöìn maâ laåi! Khi chuá töi ài laâm xa, töi
nhúá chuá töi quaá. Höm àêìu tiïn chuá töi ra ài, töi khoác thuát thñt.
Chuá töi phaãi kïí möåt cêu chuyïån nûäa àïí cho töi phò cûúâi. Tûâ bêëy
àïën nay, hùçng nùm, cûá àïën dõp nghó pheáp, laâ chuá töi laåi vïì thùm
cha meå töi vaâ cho töi quaâ. Töi àaä lúán hún höìi coân beá, khöng nguã
nheâ nûäa, nhûng khöng thïí quïn chuá töi. Tñnh chuá töi laå lùæm. Chuá
töi rêët khoãe, to, maâ chó thñch ùn cúm coá nhiïìu rau. Àùåc biïåt laâ moán
su haâo. Chuá töi chó ùn luöåc, maâ phaãi luöåc caã cuã kia. Chuá töi baão ùn
thïë múái ngoåt. Cûá àïën muâa su haâo, thïë naâo töi cuäng cöë tröìng lêëy
möåt ñt àïí àïën Tïët, chuá töi vïì ùn. Töi luöåc vaâ bûng têån núi cho chuá
töi ùn. Meå töi thûúâng baão: "Thùçng Khöi noá hêíu nhêët vúái chuá Canh
àêëy". Töi khöng phaãn àöëi lúâi nhêån xeát êëy. Trong giúâ phuát nguy
kõch naây, töi khöng thïí khöng cêìu viïån àïën chuá töi. Àïí khoãi bõ beä
mùåt trûúác àaám baån beâ, töi àaä viïët möåt bûác thû roä daâi, thêåt tha
thiïët, vaâ khêín cêëp gûãi ài cho chuá töi, xin chuá töi möåt chiïëc ca-nö.
Rùçng, chiïëc ca-nö laâ vêåt töi yïu quyá nhêët trïn àúâi. Rùçng, töi muöën
sau naây seä trúã thaânh möåt ngûúâi cöng nhên nhû chuá töi. Rùçng, töi
chó ao ûúác coá thïë thöi. Vaâ, thïë naâo chuá cuäng laâm cho chaáu, khöng
thò... Möîi lêìn nhòn thêëy chiïëc ca-nö êëy, chaáu seä nhúá àïën nhûäng lúâi
chuá dùån maâ chùm chó hoåc têåp... Thû ài, têët coá thû traã lúâi. Chuá töi
heån möåt ngaây gêìn àêy seä vïì vaâ laâm möåt chiïëc ca-nö y nhû yá thñch
cuãa töi. Chó cêìn töi phaãi coá àuã caác troång àiïím 5(1) vïì ba mön: vùn,
toaán vaâ àûác duåc, laâ chuá töi haâi loâng. Caái gò chûá àiïìu kiïån êëy thò töi
laâm àûúåc. Hiïån töi àaä àûúåc hai mön vùn, àûác duåc àaåt troång àiïím 5,
mön toaán múái 4 cöång (4+). Töi seä cöë thöi. Àïí cho caác baån töi khoãi
nghi ngúâ vïì viïåc töi chûa coá ngay chiïëc ca-nö, töi mang bûác thû cuãa
chuá töi gûãi cho töi àïí caác cêåu êëy xem. Àûáa naâo cuäng xuyát xoa laâ töi
"haånh phuác" quaá! Chuyïån, töi laâ con, chaáu cuãa nhûäng ngûúâi cöng
nhên cú maâ. Trïn thïë giúái naây bêy giúâ, gioãi nhêët laâ giai cêëp cöng
nhên. Nïëu chuáng noá hiïíu kyä àiïìu àoá nhû töi, chuáng noá têët khöng
phaãi ngaåc nhiïn lùæm vïì chuyïån töi sùæp coá möåt chiïëc ca-nö nhû yá
muöën.
Ñt lêu sau, chuá töi vïì thêåt. Vaâ, chuá töi àaä cho töi möåt chiïëc ca-
nö. Chiïëc ca-nö êëy àeåp lùæm. Toaân thên sún maâu àoã. Caác cûãa viïìn
maâu xanh lam. Boong ca-nö trùæng toaát. Coá àuã caã suáng öëng, cöåt cúâ
vaâ kyá hiïåu: VN -1964. Xûúãng taâu: M.N (M.N. coá nghôa laâ Mùng
Non). Khi chuá töi nhêëc noá ra úã trong höåp giêëy ra, töi mûâng ruá lïn.
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 31
http://ebooks.vdcmedia.com
Trúâi úi! Àeåp quaá! Nhûng, ö kòa! Sao maâ noá nheå thïë naây nhó?
Töi thûã ngoá vaâo trong xem ca-nö laâm bùçng thûá kim loaåi gò. Thò eo
úi! Ca-nö laâm bùçng giêëy böìi vaâ göî vuån! Nhû thïë naây thò maáy nöí vaâo
àêu vaâ suáng bùæn laâm sao? Töi thêët voång àùåt traã chiïëc ca-nö vaâo chöî
cuä cuãa noá. Ao ûúác bêëy lêu nay bêy giúâ laâ nhû thïë naây àêy. Töi coân
biïët noái nùng vaâ giêëu caái mùåt mo cuãa anh chaâng àaåi noái khoaác vaâo
àêu cho àûúåc? Thùçng Haãi noá seä cûúâi vaâo muäi töi. Töi beä mùåt àaä
àaânh, coân cêåu Tên nûäa chûá! Noá coá ba hoa laâ cuäng búãi vò töi! Töi àaä
viïët thû dùån doâ kyä caâng nhû thïë, leä naâo chuá töi quïn? "Chaáu xin
chuá möåt chiïëc ca-nö y nhû thêåt. Laâm bùçng sùæt, kiïíu tuêìn tiïîu nhû
cuãa caác anh böå àöåi haãi quên ngoaâi biïín. Chuá laâm noá y nhû thêåt êëy
chuá nhaá!" Àêëy, töi viïët tó mó thïë cú maâ! Thêëy böå döng töi nhû vêåy,
chuá töi hoãi:
- Sao, chûa vûâa yá chaáu aâ? Nghe chuá töi hoãi thïë maâ töi ngao
ngaán àïën ûáa nûúác mùæt. Chuá töi khöng thöng caãm vúái töi tñ naâo caã.
Töi chó kheä gêåt àêìu vaâ: "Vêng". Chuá töi nhêëc chiïëc ca-nö ra ngùæm
nghña:
- Khöng laâ chiïëc ca-nö thò laâ caái gò àêy? úâ, kheáo maâ noá khöng
phaãi laâ chiïëc... ca-nö! Röìi, chuá töi thuyïët töi bùçng möåt cêu chuyïån
khaá lyá thuá. Chuá töi baão rùçng ngaânh khoa hoåc trïn thïë giúái bêy giúâ,
ngûúâi ta rêët troång göî. Caác chuyïn gia nûúác baån sang ta, thêëy ta
thöíi cúm bùçng cuãi göî, caác àöìng chñ êëy tiïëc lùæm (chuá töi noái thïë). Göî,
coá thïí laâm ra möåt thûá chêët deão chõu noáng thay cho kim loaåi. Göî, coá
thïí laâm ra àûúâng, vaãi. Göî, coá thïí laâ ra thuöëc chûäa bïånh ... Göî...
Ngaây nay, caác nhaâ maáy hoáa hoåc úã caác nûúác coá nïìn khoa hoåc
tiïn tiïën àang ra sûác chïë biïën göî ra caác thûá àöì duâng àïí phuåc vuå àúâi
söëng cuãa con ngûúâi. Coá leä naâo, chaáu laåi coi thûúâng göî thïë sao?...
Nghe chuá töi noái, töi cuäng thêëy hay hay, nguöi nguöi. Kheáo maâ thïë
thêåt! Nïëu töi noái laåi cho caác baån töi nhû chuá töi noái àêy, chùæc laâ caác
cêåu êëy cuäng phaãi chõu. Caái taâi thuyïët phuåc cuãa chuá töi thïë àêëy.
Chuá töi coá bao giúâ laâm töi thêët voång àêu. Vúái laåi, coá ca-nö röìi, töi
khöng lo beä mùåt nûäa. Cêu chuyïån vïì chiïëc ca-nö àïën àêy coi nhû laâ
xong. Töi àaä thoãa maän. Töi chúåt nhúá ra chûa nhöí su haâo vïì luöåc
cho chuá töi ùn. Töi liïìn ra vûúân lêëy su haâo vïì khoe vúái chuá töi. Chuá
töi cûúâi vaâ lùæc àêìu:
- Chuá khöng ùn su haâo êëy àêu! Töi ngaåc nhiïn quaá.
- Sao aå? Chuá töi traã lúâi:
Phong Thu 32
http://ebooks.vdcmedia.com
- Lúáp chaáu hoåc coá tröìng su haâo khöng? aâ, chuá töi muöën biïët
taâi tröìng su haâo cuãa töi àêy maâ. Chùæc chuá töi tûúãng chó khi naâo
tröìng úã nhaâ, töi múái coá àûúåc cuã su haâo to nhû thïë naây thöi chûá gò.
Khöng àêu, su haâo töi tröìng úã lúáp cuäng to chùèng keám. Thïë laâ töi
húán húã traã lúâi luön:
- Coá aå. Coá, chuá aå. Cuã cuäng to nhû cuã chaáu nhöí àêy. Coá cuã coân
to hún. Chuá töi gêåt àêìu ra veã haâi loâng:
- Töët. Chaáu lêëy vaâi cuã vïì luöåc cho chuá ùn. aå hay! Töi sûäng caã
ngûúâi. Chuá töi noái thêåt hay noái àuâa?
- ÛÁ, chuá trïu chaáu! Chuá töi khöng cûúâi nûäa. Chuá töi noái thêåt.
- Khöng. Chuá noái thêåt àêëy. Chaáu khöng ài lêëy vïì àûúåc sao?
Töi thêåt khöng coân hiïíu àêìu àuöi ra sao nûäa. Chaã leä chuá töi
laåi khöng biïët su haâo úã lúáp khöng phaãi laâ cuãa töi û? Chuá töi noái
thêåt, hay laâ...
Töi traã lúâi rêët raânh roåt:
- Khöng aå. Su haâo úã lúáp laâ cuãa têåp thïí chûá khöng phaãi cuãa
chaáu.
Nghe töi traã lúâi thïë, chuá töi cûúâi:
- Chaáu khöng lêëy àûúåc su haâo úã lúáp vïì luöåc cho chuá ùn thò
laâm sao maâ chuá lêëy àûúåc sùæt cuãa nhaâ maáy àïí laâm ca-nö bùçng sùæt y
nhû thêåt cho chaáu àûúåc nhó?
Töi cûáng lûúäi. Thò ra, caái cuã su haâo maâ Chuá töi muöën ùn laâ
nhû vêåy. Töi àûáng ngêy ra nhû moåc rïî úã dûúái chên. Tai töi uâ lïn.
Möåt caãm giaác höëi hêån, theån thuâng traâo lïn, khiïën cho töi nhúá laåi
bûác thû töi viïët cho chuá töi, nhûäng lúâi leä töi huïnh hoang vúái caác
baån töi...
Thêëy töi cuái àêìu im lùång, trong tay vêîn coân xaách mêëy cuã su
haâo, chuá töi laåi gêìn töi vaâ àùåt nheå hai tay lïn vai töi:
- Thïë laâ chaáu àaä hiïíu vò sao chuá chó laâm àûúåc ca-nö bùçng göî
vaâ giêëy böìi cho chaáu röìi chûá?
Töi ngûãng lïn nhòn chuá töi.
Mùæt töi húi cay cay. Thûa chuá, chaáu àaä hiïíu ra röìi. Chaáu coân
hiïíu thïm laâ chuá àaä àûa cêu chuyïån göî ra noái, àïí cho chaáu khoãi bõ
cha chaáu mùæng. Chaáu nhúá rùçng, luác chaáu chï chiïëc ca-nö, veã mùåt
chaáu khöng vui. Chaáu khuyïët àiïím quaá. Chuá àaä phaãi boã nhûäng giúâ
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 33
http://ebooks.vdcmedia.com
nghó ngúi sau möåt ngaây laâm viïåc àïí laâm ca-nö cho chaáu, vêåy maâ
chaáu àaä nghô sai, muöën chuá lêëy sùæt cuãa nhaâ maáy àïí laâm ca-nö cho
chaáu... Töi kheä "vêng" vaâ caãm thêëy hai tay nùång trôu vò mêëy cuã su
haâo.
Chuá töi àúä lêëy su haâo trong tay töi vaâ khen:
- Non lùæm. Chaáu tröìng khaá lùæm. Naâo, chuá chaáu ta mang ài
goåt thöi!
Tuy chuá töi àaä khen töi thïë, töi vêîn caãm thêëy trong loâng coân
coá caái gò bûát rûát khöng yïn. Nhúá nhûäng luác mònh tûå haâo laâ con cuãa
möåt cöng nhên, töi lêëy hïët can àaãm ra àïí hoãi chuá töi:
- Chuá aå... chaáu... Khi cha chaáu àeo huên chûúng, chaáu muöën
ài bïn caånh cha chaáu. Nhû... nhû thïë... coá gò laâ sai khöng?
Chuá töi húi nhñu àöi löng maây laåi möåt chuát röìi traã lúâi:
- Chaáu laâ con... Chaáu ài vúái cha chaáu àûúåc lùæm chûá. Caái àoá
khöng quan troång lùæm. Coá àiïìu khi ài vúái cha chaáu nhû thïë, chaáu
cêìn nghô rùçng: phaãi hoåc haânh, lao àöång vaâ suy nghô laâm sao àêy
cho xûáng àaáng laâ àûáa con trai cuãa möåt ngûúâi cöng nhên.
Töi àaä hiïíu. Vaâ, khöng bao giúâ töi quïn nhûäng lúâi cùn dùån
cuãa chuá töi: "Phaãi hoåc haânh, lao àöång vaâ suy nghô laâm sao àêy cho
xûáng àaáng laâ àûáa con cuãa möåt ngûúâi cöng nhên!"
Thaáng 10-1964
Phong Thu 34
http://ebooks.vdcmedia.com
BAÅN ÀÚÂI
Àaä hún möåt thaáng nay, hai àûáa beá àaánh giêìy êëy ngaây naâo
cuäng àïën haânh nghïì kiïëm ùn úã cûãa haâng "Bia húi nhaâ maáy" êëy.
Nghe chuáng goåi nhau, àûáa chûâng mûúâi hai tuöíi tïn laâ Viïåt, àûáa beá
hún laâ thùçng Laá. Chuáng chia àïìu nhau cöng viïåc. Cu Viïåt giûä tiïìn,
coân Laá thò mua caái ùn. Cuöëi ngaây, chia àöi, khöng àûáa naâo hún àûáa
naâo. Khi vaâo bûäa, cu Viïåt ùn khoãe hún, nhûng khöng bao giúâ nhêån
phêìn nhiïìu hún. Noá coi cu Laá nhû thùçng em, noái nhû ngûúâi lúán:
- Maây bõ suy dinh dûúäng àêëy. Ùn àuã cho khoãe. Maâ thûåc ra, cu
Viïåt naâo coá phöíng phao gò hún. Cu Laá möì cöi böë. Meå noá baão seä lêëy
chöìng nûäa, thïë laâ noá ài. Coân cu Viïåt, böë meå noá caäi nhau vaâ àaánh
nhau nhû cúm bûäa vò rûúåu, vò àaánh àïì. Bõ boã àoái, noá ài. Hai keã
"buåi" bú vú gùåp nhau úã "höåi" àaánh giaây, húåp nhau, liïìn ài àöi vúái
nhau. Böîng möåt buöíi, cu Laá àang ngöìi chúâ khaách úã cûãa liïìn chaåy
toåt vaâo trong, taái mùåt baão baån:
- Meå tao!
- Àêu?
- Bïn kia àûúâng!
Cu Viïåt àûáng ngay lïn nhòn ra vaâ noái:
- Thïë thò phaãi ra gùåp. Meå maây öëm quaá!
Ngûúâi meå cöë döî con vïì vaâ hûáa khöng lêëy chöìng nûäa. Cu Viïåt
giuåc cu Laá nïn vïì, vò em noá cuäng àang öëm. Cu Laá mïëu maáo:
- Thïë thò tao boã maây aâ?
- Khöng. Tao vúái maây coân gùåp nhau. Tao nhúá àõa chó nhaâ maây
röìi.
Noái xong, cu Viïåt moi hïët tiïìn trong tuái àûa cho baån:
- Cêìm vïì mua thuöëc cho em.
- Thïë maây nhõn aâ?
- Nhõn thïë quaái naâo àûúåc!
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 35
http://ebooks.vdcmedia.com
Cu Laá àõnh àïí höåp "àöì nghïì" laåi. Cu Viïåt lùæc àêìu:
- Mang vïì. Nhúä coá khi cêìn àêëy.
Hai àûáa chia tay nhau. Cu Laá vûâa thêåp thoäm bûúác, vûâa ngoaái
laåi nhòn thùçng Viïåt. Cu Viïåt vöåi ngoaãnh mùåt ài. Caã hai àûáa cuâng
àûa tay lïn gaåt nûúác mùæt.
Phong Thu 36
http://ebooks.vdcmedia.com
CHIÏËC MAÁY KYÂ LAÅ
Khi töi viïët laåi cêu chuyïån naây, thò nhûäng ngûúâi baån thúâi
niïn thiïëu cuãa töi àaä trúã thaânh ngûúâi cao tuöíi. Caác baån cuãa töi laâm
nhiïìu nghïì khaác nhau. Keã trûúác, ngûúâi sau, lêìn lûúåt nghó hûu.
Thûåc loâng, chuáng töi khöng muöën thïë. Búãi vò rùçng trïn àúâi naây,
khöng coá gò àaáng súå hún laâ khi thêëy mònh khöng coân àoáng goáp
àûúåc gò nûäa cho àúâi söëng, xaä höåi. Vò thïë, nïn khi möåt nhaâ khoa hoåc
laäo thaânh, nhên buöíi baån beâ gùåp nhau àaä nïu lïn möåt viïåc thïë
naây:
- Boån mònh thûã laâm möåt caái maáy àiïån tûã àùåc biïåt àïí tùång tuöíi
thú cuãa chuáng mònh ài!
Nghe thïë, ai nêëy àïìu vui veã bùçng loâng. Möåt nhaâ baáo gêåt guâ:
- Nhûng àoá laâ thûá maáy gò vaâ àïí laâm gò chûá?
Nhaâ khoa hoåc tuãm tóm:
- Maáy-tòm-höå. Àaåi khaái àêëy laâ caái maáy giuáp caác cö beá, chuá beá
naâo àoá tòm laåi nhûäng thûá maâ mònh àaä boã quïn hoùåc àaä àaánh rúi
mêët êëy! Hay lùæm! yá nghôa lùæm!
Goåi laâ maáy cho ... oai, chûá thûåc ra nhaâ khoa hoåc cuãa chuáng
töi chó sùæp àùåt laåi möåt vaâi chi tiïët quan troång cuãa chiïëc "ca-seát" àúâi
múái röìi boã noá vaâo trong caái "höåp àen" coá mùæc loa ra ngoaâi. Thïë thöi.
Song, caác baån àûâng vöåi nghi ngúâ. Caái maáy naây coá thïí tûå thu, tûå
phaát caã tiïëng lêîn hònh vaâ biïët traã lúâi nhúâ möåt chiïëc maáy khaác töëi
tên hún àûúåc àùåt trong gian "vi-tñnh" hiïån àaåi nhêët. Cöng trònh êëy
àûúåc laâm xong thò trong söë chuáng töi àaä vïì coäi mêët mêëy ngûúâi. Töi
laâ ngûúâi treã nhêët, àûúåc phên cöng ghi cheáp laåi nhûäng cêu chuyïån
vïì chiïëc maáy àoá. Quaã laâ möåt cöng viïåc quaá sûác cuãa töi. Chiïëc maáy
gêìn nhû phaãi laâm viïåc suöët ngaây. Vò khi nghe tin úã chöî chuáng töi
coá chiïëc maáy hay hay nhû thïë, nïn coá rêët nhiïìu ngûúâi àïën duâng
nhúâ. Nhúâ tòm höå möåt thûá gò àêëy, möåt àiïìu gò àêëy. Möåt cö beá àaánh
rúi mêët con buáp bï nhöìi böng rêët àeåp àaä túái vaâ mïëu maáo:
- Maáy tòm höå chaáu con buáp bï êëy ài!
Maáy traã lúâi:
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 37
http://ebooks.vdcmedia.com
- Em haäy vïì nhaâ tòm úã trong chiïëc chùn hoa. Cö beá vïì nhaâ vaâ
ruä chiïëc chùn hoa sau khi nùçm chûa gêëp úã cuöëi giûúâng, thò thêëy
con buáp bï thêåt. Maáy gioãi quaá! Möåt chuá beá àïën nhúâ tòm höå hoân bi
"ve".
Maáy traã lúâi:
-Hoân bi nùçm úã àöå sêu möåt meát rûúäi so vúái mùåt àûúâng úã phöë
Haâng Àõa, ngaách cöëng 34 thuöåc hïå thöëng cöëng söë 5 theo kyá hiïåu
cuãa Cöng taá thoaát nûúác. Nhiïìu baån nhoã, nhiïìu ngûúâi lúán, nhúâ
"Maáy tòm höå" cuãa chuáng töi maâ àaä tòm thêëy vö söë àöì vêåt quyá giaá, coá
ngûúâi coân tòm thêëy àûáa con bõ laåc. Tiïëng àöìn vïì chiïëc maáy kyâ laå àaä
bay ài khùæp núi. Taåi möåt tónh kia, coá möåt ngûúâi vöën quï úã Haâ Nöåi,
khi ra ài, ngûúâi êëy àang hoåc dúã lúáp 8. Luác naây, àaä ... sùæp giaâ... nhû
töi.
Ngûúâi êëy túái hoãi nhúâ maáy:
- Töi chó xin hoãi möåt cêu thöi. Hïët bao nhiïu tiïìn töi xin traã.
Chuáng töi múâi öng cûá tûå nhiïn, tha höì hoãi, khöng phaãi traã tiïìn.
Ngûúâi êëy vaâo phoâng maáy möåt luác röìi trúã ra, mùåt buöìn rûúâi
rûúåi. Veã thêët voång hiïån roä trïn àöi mùæt öng. Chuáng töi nhòn nhau.
Maáy hoãng röìi chùng? Chûa möåt ai khi vaâo àêy, luác trúã ra laåi nhû
thïë. Töi vöåi hoãi:
- Sao thïë baác? Maáy hoãng aâ?
- Khöng. Maáy rêët töët.
- Vêåy thò sao nom baác buöìn thïë?
Cêu hoãi cuãa töi, maáy khöng traã lúâi àûúåc.
- Baác hoãi vïì àiïìu gò aå.
- Töi nhúâ maáy tòm höå tuöíi thú cuãa töi. Vò luác beá, töi chùèng àïí
yá gò àïën höìi êëy hïët caã.
- Maáy àaä traã lúâi baác thïë naâo?
- Maáy noái rùçng: Ai àaä àaánh mêët tuöíi thú thò ngûúâi êëy phaãi
chõu, khöng thïë naâo tòm laåi àûúåc. Nghe ngûúâi êëy noái - ngûúâi seä laâ
baån giaâ cuãa chuáng töi, ai nêëy àïìu kheä thúã daâi. Laâ vò rùçng, chuáng
töi, keã ñt, ngûúâi nhiïìu ai cuäng coá möåt àiïìu gò àoá, leä ra khöng nïn
coá, khöng nïn nhû thïë. Àoá chñnh laâ àiïìu mêët maát trong thúâi niïn
thiïëu, möåt phêìn tuöíi thú cuãa mònh, nay khöng thïí naâo tòm laåi àïí
laâm laåi àûúåc nûäa...
Phong Thu 38
http://ebooks.vdcmedia.com
CHAÁU TRAI ÖNG ÀAÁNH GIÊÅM
Mûa cuöëi muâa bao giúâ cuäng raã rñch. Cûá tûúãng mûa bùæc cêìu
sang têån cuöëi thu. Vêåy maâ khöng. Nùæng hanh vaâng àaä àêíy böíng
mêy lïn, àïí löå hùèn mïnh möng khoaãng trúâi xanh thùèm. Àöìng quï
daåt daâo... "Laâng töi xanh boáng tre..." Khöng hiïíu taåi sao, cûá àïën
muâa thu thò töi laåi nhúá vaâ thò thêìm baâi haát coá cêu haát êëy. Laâng...
caái tïn goåi nghe àaä xa xa, xa xûa... khi ai cuäng quen noái: xaä, xoám.
Laâng... nhùæc nhúã àïën rùång cêy vaâ voâm xanh bao quanh nhûäng ngöi
nhaâ thêëp leâ teâ, sêåp seâ trong khoám laá. Vaâ nheå vêîy trïn thinh khöng
trùæng loáa nhûäng caánh coâ. Chó cêìn nhúá laåi túái chûâng êëy, àaä thêëy
loâng ïm dõu, bêng khuêng. Choáng thïë àêëy. Cûá thoaãng nhanh nhû
tiïëng hoát cuãa bêìy chim. Múái höm naâo boån choai choai chuáng töi coân
laâ möåt luä "chñp höi", cûá tanh taách tûåa àaám caâo caâo, vêåy maâ bêy
giúâ... Coá àûáa àaä vúä tiïëng, vûâa naãy ra ria meáp. Möåt nûãa söë löåc ngöåc
trong boån töi, göìm nhûäng àûáa hùng haái, hùm húã nhêët, àûúåc chi
àoaân choån laâm lúáp àöëi tûúång Àoaân. Lêìn àêìu tiïn, chuáng töi phaãi
laâm lyá lõch, cêìn thiïët phaãi kïí àuã ba àúâi: Àúâi öng, àúâi cha röìi àïën
àúâi mònh. Nghiïm tuác àêëy. Chùèng biïët nhûäng àûáa khaác thïë naâo,
chûá töi thò cûá nhû con taâu àang chaåy bõ haäm àöåt ngöåt. Maâ, caác toa
döìn nhau laâ nhûäng troâ treã con vaâ nhûäng yá nghô coác nhaãy. Moåi sûå
nhñ nhöë vaâ bùæng nhùæng phaãi dûâng laåi nhûúâng chöî cho caái luác nghô
ngúåi cêìn thiïët. Àêy laâ muåc "Hoaân caãnh gia àònh". Böë... nghïì
nghiïåp. Meå... nghïì nghiïåp... öng... nghïì nghiïåp. Hoáa ra, àêu chó
mònh töi. Têët caã àïìu ngúá ra vaâ hoãi lêîn nhau. Têët nhiïn, àûáa naâo
cuäng phaãi hoãi böë meå. Cêåu Thùæng "thoùæng" baån rêët thên cuãa töi coá
veã húán húã möåt caách... treã con.
- Cêåu coá biïët öng túá laâm nghïì gò khöng?
Töi chõu.
- Phoá... cöëi nhúá!
"Phoá cöëi" laâ gò?
Thêëy töi ngú ngaác, cêåu ta cûúâi hò hò:
- Laâ ngûúâi chuyïn àoáng cöëi xay thoác êëy maâ!
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 39
http://ebooks.vdcmedia.com
Thuá thûåc, töi chûa tröng thêëy caái cöëi êëy bao giúâ. Àïí biïët àûúåc,
sau àoá töi vaâ Thùæng phaãi lïn "Nhaâ Baão taâng Caách möng" cuãa
huyïån, múái nhòn thêëy... Cêåu ta laåi hoãi:
- Thïë... öng cêåu laâm nghïì gò?
- Nghïì... àaánh giêåm!
Thùæng trúån caã mùæt:
- Àaánh... giêåm aâ? Thêåt khöng?
Chó hai tiïëng: "àaánh giêåm" thöi, nhûng àoá laâ caã möåt cêu
chuyïån daâi coá tûâ lêu lùæm. Khi töi hoãi böë töi rùçng: "öng nöåi con laâm
nghïì gò aå? " Böë töi àaä baão vêåy. Muöën roä àêìu àuöi, töi àaä phaãi ngöìi
nghe böë töi kïí. Kïí túái têån caái ngaây xûa hêìu nhû ngûúâi dên tónh
Thaái Bònh cuãa töi phêìn lúán laâ ngûúâi ngheâo. Ngheâo àïën nöîi phaãi boã
quï hûúng ài kiïëm ùn úã khùæp núi. Vaâo têån trong Nam, xuöëng biïín,
lïn rûâng, àêu àêu cuäng thêëy dên Thaái Bònh vaâ àûúåc tùång cho caái
tïn: "Dên bõ gêåy" - tûác laâ ài ùn maây - Khöng phaãi chó ài ùn xin, xin
ùn, maâ ùn maây caã trúâi àêët, söng biïín vò ngheâo. öng nöåi töi ài àaánh
giêåm thêåt. Ruöång àêët khöng coá. Nhaâ cûãa chó laâ tuáp lïìu lúåp raå,
tûúâng vaâ cûãa cuäng laâ raå àan thaânh phïn quêy quanh. Khöng coá
tiïìn mua lûúái àïí àaánh caá, àaánh töm, thò àan giêåm àïí àaánh giêåm
vêåy. Ngaây êëy tûâ caái nöìi, caái chêåu àïën caái baát ùn cúm, àïìu bùçng àêët
- àêët nung. Ngaây böë töi coân beá, naâo coá biïët deáp lï, deáp nhûåa "sùm
bö" sùm piïëc gò àêu. Böë töi coân baão: Xuyát nûäa thò böë chïët àoái vaâo
caái àúåt àoái thaáng ba nùm 1945 êëy. Àoái quaá, vùåt caã coã maâ ùn. Àïën
nöîi trêu boâ khöng coá coã, àoái theo lùn ra chïët cuâng vúái ngûúâi... Daåo
àoá, böë töi múái lïn hai. May, baâ töi àem gûãi böë töi lïn nhaâ cuå töi ùn
nhúâ caác öng baâ laâ em öng nöåi töi, böë töi múái coân söëng. Thêåt quaá sûác
tûúãng tûúång cuãa töi. Töi khöng hiïíu. Böë töi laåi kïí:
- Vaâo luác àoái êëy thò coá ngûúâi cuãa Viïåt Minh vïì hö haâo dên
laâng ài phaá kho thoác cuãa Nhêåt, cuãa boån quan huyïån, quan tónh àïí
cûáu dên röìi laâm Caách möng Thaáng Taám. Thêåt laâ caã möåt baâi lõch
sûã. Nhûng cûá nhû chuyïån cöí tñch thöi khi töi àûúåc biïët thïm àúâi
öng töi, öng muâ chûä, maäi khi àaä gêìn ba mûúi tuöíi, öng múái bùæt àêìu
hoåc "i-túâ". Àïën àúâi böë töi thò khaác. Giúâ àïën töi... "Quï hûúng laâ
chuâm khïë ngoåt..." êëy laâ khi böë töi khöng phaãi àaánh giêåm maâ nuöi
töi. Àïën töi, thò caã caái giêåm, töi vêîn chûa biïët hònh thuâ noá ra sao.
Phaãi sang têån xaä bïn caånh, töi múái nhòn thêëy caái giêåm cuãa möåt gia
àònh söëng úã baäi söng laâm nghïì àaánh caá. "Quï hûúng... nïëu ai
khöng nhúá..." Töi luön nhúá. Nhûng nöîi nhúá êëy seä khöng àêìy àuã,
Phong Thu 40
http://ebooks.vdcmedia.com
khöng laâm sao hònh dung ra àûúåc rùçng: maäi tûâ ngaây xûa coá ngûúâi
àaánh giêåm... Ngûúâi êëy laâ öng töi... Con trai ngûúâi àaánh giêåm laâ böë
töi... Vaâ töi laâ chaáu öng àaánh giêåm... Nhûng böë töi khöng phaãi nuöi
töi bùçng giêåm. Ài böå àöåi vïì, böë töi cêìm caây, caây ruöång, tröìng luáa
cuâng meå töi thay cho öng baâ töi àaä giaâ. Nhûng töi thò laåi àûúåc ài
hoåc. Töi khöng phaãi àaánh giêåm, chûa cêìm nöíi caái caây... thïë maâ coân
sung sûúáng hún öng töi nhiïìu quaá. Maäi nùm gêìn böën chuåc tuöíi,
öng töi múái biïët xem phim laâ nhû thïë naâo... "Laâng töi xanh boáng
tre..." Töi cûá nhùæm mùæt, nhùæm mùæt àïí cöë hònh dung ra caãnh sau
làaá tre xanh êëy, coá maái tranh luåp xuåp, coá öng àaánh giêåm... chó söëng
laåi, söëng thêåt vúái vúå con kïí tûâ höm coá laá cúâ àoã, sao vaâng tung bay
trïn ngoån tre, trïn nïìn trúâi muâa thu xanh thùèm êëy... Baãn lyá lõch
töi àaä viïët xong. Giaá öng töi coân söëng, thêëy töi àaä bùæt àêìu lúán, chùæc
öng töi vui lùæm...
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 41
http://ebooks.vdcmedia.com
NHÛÄNG HAÅT BOÃNG NGÖ
Baån àaä tûâng nhaá boãng ngö bao giúâ chûa? Ngon lùæm! Haåt ngö
beá thïë maâ luác rang noá núã ra, troân nhû nhûäng quaã taáo trùæng vaâ xöëp.
Thûá quaâ naây dïî mua vò khöng cêìn phaãi coá nhiïìu tiïìn. Chó cêìn noái
xin tiïìn àïí mua boãng ngö thöi, thïë naâo böë meå cuäng cho. Boãng ngö
khöng thïí ùn no, nhûng ùn maäi vêîn khöng thêëy chaán. Hùèn möåt tuái
boãng, chó àaánh veâo àaä hïët. Hïët röìi, coân theâm, coân thúm maäi trong
miïång. Nhiïìu khi chó ùn deâ, deâ maâ cuäng cûá veo veo. Höm naâo trúâi
mûa, khöng ài àêu àûúåc, coá nùæm boãng ngö, vûâa nhai vûâa kïí
chuyïån cöí tñch, thêåt tuyïåt. êëy laâ caái thuá cuãa boãng ngö. Coân cêu
chuyïån vïì nhûäng haåt boãng ngö cuãa töi, khöng biïët coá giöëng vúái baån
naâo khöng? Töi xin kïí: Nhaâ töi úã giûäa phöë. Caái phöë mang tïn möåt
nhaâ thú, nïëu cuå coân söëng, thò cuäng àïën hún saáu trùm tuöíi. Thú cuãa
cuå chó ngûúâi lúán múái hiïíu àûúåc. Chùæc ngaây êëy chûa coá nhaâ thú viïët
cho treã con àoåc. Bêy giúâ, thú cuå in maäi têån saách giaáo khoa lúáp 10,
lúáp 11 kia. Coân lêu töi vaâ caác baån múái hoåc àïën. Thú rêët hay, toaân
noái vïì àiïìu thûúng ngûúâi. Phöë nhaâ töi tûâ mêëy nùm röìi, haâng quaán
àöng quaá lùæm, chêåt caã vóa heâ. Toaân ngûúâi lúán laâ ngûúâi lúán ra mua,
vò treã con khöng uöëng bia, khöng huát thuöëc laá, khöng ùn cúm "bònh
dên", khöng "traâ laá", thò ngöìi vaâo àêëy laâm gò. Möåt ngaây kia, ngaây
naâo thò töi khöng xem lõch, bïn cöíng möåt nhaâ söë chùén, coá baâ cuå ra
ngöìi cuâng möåt chiïëc thuáng to tûúáng, bïn trong àùåt boåc ni-löng
trong suöët, nhòn roä nhûäng haåt gò to to, troân troân cùng moång lïn úã
trong àoá. Thêëy hay hay, töi bûúác túái ngoá xem thò... trúâi úi! "Boãng!
Boãng ngö!". Cuâng luác coá àûáa àûáng úã àaâng sau töi reo lïn nhû àang
xem àaá boáng: "Boãng ngö! Chuáng maây úi!"
Thêëy vêåy, baâ cuå cûúâi:
- Mua ài! Mua múã haâng cho baâ ài naâo! Chùèng àûáa naâo coá tiïìn
hïët caã. Coá àûáa cûúâi trûâ. Coá àûáa nghïåt mùåt ra.
Töi cuäng luáng tuáng, thuá thêåt:
- Chaáu khöng coá tiïìn aå!
Tûúãng baâ cuå seä hêët tay: "Thïë thò ài chöî khaác!" nhû moåi ngûúâi
lúán vêîn hay noái vúái chuáng töi thïë, thò baâ cuå laåi cûúâi cûúâi:
Phong Thu 42
http://ebooks.vdcmedia.com
- Vêåy thò baâ àaäi caác cö caác cêåu möîi chaáu vaâi haåt. Luác naâo coá
tiïìn thò ra àêy baâ baán cho!
Töi laâ àûáa nhêån nùæm haåt boãng sau cuâng. Baâ vûâa àûa cho töi,
vûâa khen:
- Anh naây lúán, biïët nhûúâng caác em nhó!
Töi vûâa sung sûúáng vûâa noáng caã mùåt. Baâ cuå yïu con treã quaá.
Àûáa naâo laâ chaáu cuãa baâ úã nhaâ, chùæc tha höì maâ ùn boãng, tha höì maâ
sûúáng. Töi caãm ún, noái lúâi xin baâ cuå vaâ tûå nhiïn thêëy loâng rûng
rûng buöìn. Töi khöng coá baâ. Vò baâ töi mêët àaä lêu. Laâ ngûúâi cuâng
phöë, nhûng maäi höm êëy töi múái àûúåc biïët. Biïët baâ vúái caái tïn
chuáng töi goåi y nhû thêëy baâ khi êëy: "Baâ boãng ngö". Baâ baán rêët reã,
lêìn naâo, sau khi àong àêìy caái baát bùçng göî duâng àïí àong boãng, àöí
vaâo tuái hay muä cho chuáng töi, baâ cuäng nhoán thïm cho vaâi haåt. êëy
thïë maâ coá ngûúâi lúán, luác mua, baâ àaä thïm cho röìi, maâ vêîn coân cöë
thoåc tay vaâo boåc àoâi thïm vaâi haåt nûäa. Tham quaá! Baâ cuå baán boãng
maâ boån treã chuáng töi rêët thñch nhû töi àaä kïí, coân coá möåt sûå thên
thiïët nûäa chó chuáng töi múái caãm thêëy. Baâ hiïìn laânh vaâ luön luön
khuyïn chuáng töi nhûäng àiïìu giaá nhû úã nhaâ thò àaä bõ mùæng. Vñ duå
nhû luác boån treã noái tuåc, caäi nhau, coá àûáa àaánh nhau, thò baâ laåi can:
- Àûâng thïë caác chaáu úi! Baâ xin.
Baâ cho mêëy haåt maâ nhai naây!... Coá àûáa treâo cêy, beã caânh, baâ
cuäng goåi xuöëng nhùæc nhúã vaâ duám cho vaâi haåt. Nhiïìu höm ài hoåc vïì,
khöng coá viïåc gò, khöng biïët chúi gò, töi laåi tha thêín ra caái cöíng coá
baâ ngöìi maâ nhòn phöë xaá. Baâ àaä quen, nïn thónh thoaãng baâ laåi goåi
cho töi möåt nùæm. Töi àaä àuã trñ khön àïí noái:
- Thïë naây thò baâ hïët vöën mêët!
Baâ cûúâi:
- Hïët laâm sao àûúåc. Hïët baâ laåi mua...
Ngûâng möåt thoaáng, baâ tiïëp:
- Coá thûá khöng thïí mua àûúåc chaáu aå...
Baâ noái vúái baâ hay noái cho töi, luác àoá töi chûa hiïíu. Nhûng röìi
böîng möåt ngaây... Baâ boãng ngö khöng ra cöíng ngöìi... Höm sau, höm
sau nûäa, vêîn vùæng baâ... Töi deâ dùåt hoãi thùm múái biïët laâ baâ cuå àaä vïì
trong quï úã vúái con chaáu. Cùn höå àaä àïí laåi cho gia àònh khaác. Töi
ngêín ngú caã ngûúâi, thúâ thêîn maäi. Tûâ buöíi êëy, phöë nhaâ töi vêîn
àöng, laåi coá thïm haâng quaán múái, nhûng sao töi chùèng thêëy vui
CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 43
http://ebooks.vdcmedia.com
hún. Sung sûúáng quaá cho cêåu naâo àang àûúåc úã vúái baâ, coá baâ... êëy laâ
tònh thûúng. Tònh thûúng laâ thûá khöng thïí mua àûúåc.
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583
Cay bang khong rung la 583

More Related Content

What's hot

Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
Sherry Phan
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
Quoc Nguyen
 
Truyen ngan phan thanh que 345
Truyen ngan phan thanh que 345Truyen ngan phan thanh que 345
Truyen ngan phan thanh que 345
Quoc Nguyen
 
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
Sherry Phan
 
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
Quoc Nguyen
 
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
Sherry Phan
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
Quoc Nguyen
 
Tuoi tho khat vong 657
Tuoi tho khat vong 657Tuoi tho khat vong 657
Tuoi tho khat vong 657
Quoc Nguyen
 
Mui cua kinh nghiem 680
Mui cua kinh nghiem 680Mui cua kinh nghiem 680
Mui cua kinh nghiem 680
Quoc Nguyen
 
Coi cut giua canh doi 456
Coi cut giua canh doi 456Coi cut giua canh doi 456
Coi cut giua canh doi 456
Quoc Nguyen
 
Hiệp khánh hành - 70
Hiệp khánh hành - 70Hiệp khánh hành - 70
Hiệp khánh hành - 70Thao Le
 
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
Quoc Nguyen
 
Nguoi dan ba co ma luc 795
Nguoi dan ba co ma luc 795Nguoi dan ba co ma luc 795
Nguoi dan ba co ma luc 795
Quoc Nguyen
 
Dai ta khong biet dua 610
Dai ta khong biet dua 610Dai ta khong biet dua 610
Dai ta khong biet dua 610
Quoc Nguyen
 
Con trai cung biet khoc 2
Con trai cung biet khoc 2Con trai cung biet khoc 2
Con trai cung biet khoc 2
Quoc Nguyen
 

What's hot (16)

Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
Tieu ngao giang ho (quyen 10) 434
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q7) 576
 
Truyen ngan phan thanh que 345
Truyen ngan phan thanh que 345Truyen ngan phan thanh que 345
Truyen ngan phan thanh que 345
 
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
Tieu ngao giang ho (quyen 3) 427
 
Anh se den
Anh se denAnh se den
Anh se den
 
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
Tuyen tap truyen ngan thai ba tan(q3) 817
 
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
Tieu ngao giang ho (quyen 9) 433
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q6) 575
 
Tuoi tho khat vong 657
Tuoi tho khat vong 657Tuoi tho khat vong 657
Tuoi tho khat vong 657
 
Mui cua kinh nghiem 680
Mui cua kinh nghiem 680Mui cua kinh nghiem 680
Mui cua kinh nghiem 680
 
Coi cut giua canh doi 456
Coi cut giua canh doi 456Coi cut giua canh doi 456
Coi cut giua canh doi 456
 
Hiệp khánh hành - 70
Hiệp khánh hành - 70Hiệp khánh hành - 70
Hiệp khánh hành - 70
 
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
Tuyen tap truyen ngan vn hien dai 719
 
Nguoi dan ba co ma luc 795
Nguoi dan ba co ma luc 795Nguoi dan ba co ma luc 795
Nguoi dan ba co ma luc 795
 
Dai ta khong biet dua 610
Dai ta khong biet dua 610Dai ta khong biet dua 610
Dai ta khong biet dua 610
 
Con trai cung biet khoc 2
Con trai cung biet khoc 2Con trai cung biet khoc 2
Con trai cung biet khoc 2
 

Similar to Cay bang khong rung la 583

ông già và biển cả
ông già và  biển cảông già và  biển cả
ông già và biển cảHung Pham Thai
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
Quoc Nguyen
 
Con trai cung biet khoc
Con trai cung biet khocCon trai cung biet khoc
Con trai cung biet khoc
Quoc Nguyen
 
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444Nguyen Minh
 
Truyen co tich danh cho nguoi lon 444
Truyen co tich danh cho nguoi lon  444Truyen co tich danh cho nguoi lon  444
Truyen co tich danh cho nguoi lon 444
Quoc Nguyen
 
Truyen co tich danh cho nguoi lon
Truyen co tich danh cho nguoi lonTruyen co tich danh cho nguoi lon
Truyen co tich danh cho nguoi lon
Hai Bk
 
Dat rung phuong nam 613
Dat rung phuong nam 613Dat rung phuong nam 613
Dat rung phuong nam 613
Quoc Nguyen
 
Nu sinh 478
Nu sinh 478Nu sinh 478
Nu sinh 478
Quoc Nguyen
 
Truyen nguyen huy thiep 615
Truyen nguyen huy thiep 615Truyen nguyen huy thiep 615
Truyen nguyen huy thiep 615
Quoc Nguyen
 
Tam hon cao thuong
Tam hon cao thuongTam hon cao thuong
Tam hon cao thuong
Quoc Nguyen
 
[Sách] Tâm hồn cao thượng
[Sách] Tâm hồn cao thượng[Sách] Tâm hồn cao thượng
[Sách] Tâm hồn cao thượng
Đặng Phương Nam
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
Quoc Nguyen
 
Viec lang 628
Viec lang 628Viec lang 628
Viec lang 628
Quoc Nguyen
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
Quoc Nguyen
 
Tryen co tich vn 468
Tryen co tich vn 468Tryen co tich vn 468
Tryen co tich vn 468
Quoc Nguyen
 
Que noi 597
Que noi 597Que noi 597
Que noi 597
Quoc Nguyen
 
Tuoi tho du doi 954
Tuoi tho du doi 954Tuoi tho du doi 954
Tuoi tho du doi 954
Quoc Nguyen
 
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
Sherry Phan
 
Hoa xuan tu 856
Hoa xuan tu 856Hoa xuan tu 856
Hoa xuan tu 856
Quoc Nguyen
 

Similar to Cay bang khong rung la 583 (20)

ông già và biển cả
ông già và  biển cảông già và  biển cả
ông già và biển cả
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q3) 571
 
Con trai cung biet khoc
Con trai cung biet khocCon trai cung biet khoc
Con trai cung biet khoc
 
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444
Truyen co tich_danh_cho_nguoi_lon_444
 
Truyen co tich danh cho nguoi lon 444
Truyen co tich danh cho nguoi lon  444Truyen co tich danh cho nguoi lon  444
Truyen co tich danh cho nguoi lon 444
 
Truyen co tich danh cho nguoi lon
Truyen co tich danh cho nguoi lonTruyen co tich danh cho nguoi lon
Truyen co tich danh cho nguoi lon
 
Dat rung phuong nam 613
Dat rung phuong nam 613Dat rung phuong nam 613
Dat rung phuong nam 613
 
Nu sinh 478
Nu sinh 478Nu sinh 478
Nu sinh 478
 
Nu sinh
Nu sinhNu sinh
Nu sinh
 
Truyen nguyen huy thiep 615
Truyen nguyen huy thiep 615Truyen nguyen huy thiep 615
Truyen nguyen huy thiep 615
 
Tam hon cao thuong
Tam hon cao thuongTam hon cao thuong
Tam hon cao thuong
 
[Sách] Tâm hồn cao thượng
[Sách] Tâm hồn cao thượng[Sách] Tâm hồn cao thượng
[Sách] Tâm hồn cao thượng
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q8) 577
 
Viec lang 628
Viec lang 628Viec lang 628
Viec lang 628
 
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
Tuyen tap truyen co tich hay nhat the gioi (q4) 573
 
Tryen co tich vn 468
Tryen co tich vn 468Tryen co tich vn 468
Tryen co tich vn 468
 
Que noi 597
Que noi 597Que noi 597
Que noi 597
 
Tuoi tho du doi 954
Tuoi tho du doi 954Tuoi tho du doi 954
Tuoi tho du doi 954
 
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
Tieu ngao giang ho (quyen 5) 429
 
Hoa xuan tu 856
Hoa xuan tu 856Hoa xuan tu 856
Hoa xuan tu 856
 

Cay bang khong rung la 583

  • 1. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 1 http://ebooks.vdcmedia.com MUÅC LUÅC ÀI TÒM VIÏÅC TÖËT.................................................................................................................3 HOA MÛÚÁP VAÂNG ...............................................................................................................7 BÛÁC TÛÚÂNG COÁ NHIÏÌU PHEÁP LAÅ ...................................................................................10 CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ ..........................................................................................13 CAÁI CUÁC MAÂU XANH.........................................................................................................16 CHUÁ BEÁ VAÂ ÖNG GIAÂ NHÙÅT ÀAÁ .......................................................................................19 BÏËP LÛÃA ............................................................................................................................21 CÊY CÖÅT MÖËC VAÂ CON NGÛÅA .........................................................................................23 CHIÏËC CA-NÖ ....................................................................................................................26 BAÅN ÀÚÂI.............................................................................................................................34 CHIÏËC MAÁY KYÂ LAÅ............................................................................................................36 CHAÁU TRAI ÖNG ÀAÁNH GIÊÅM .........................................................................................38 NHÛÄNG HAÅT BOÃNG NGÖ..................................................................................................41 BÛÄA KHOAI TRÛA.............................................................................................................44 CU CHIM............................................................................................................................47 VÛÚÂN ÖNG VÛÚÂN XUÊN..................................................................................................50 MEÅ TÖI...............................................................................................................................52 NGÛÚÂI HOÅC TROÂ LÏÎ PHEÁP...............................................................................................54 NHÚÁ BAÂ..............................................................................................................................57 ÀIÏËU THUÖËC CUÖËI CUÂNG................................................................................................62 DUÄNG CAÃM ........................................................................................................................66 CHIÏËN CÖNG ÀÊÌU TIÏN CUÃA NGÛÚÂI ÀÖÅI VIÏN MÚÁI....................................................69 ÀÖËI THUÃ ............................................................................................................................72 CAÁNH BUÖÌM TRÏN SÖNG................................................................................................76
  • 2. Phong Thu 2 http://ebooks.vdcmedia.com UÅ SUÁNG XANH...................................................................................................................81
  • 3. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 3 http://ebooks.vdcmedia.com ÀI TÒM VIÏÅC TÖËT Vûâa thûác giêëc, Huâng àaä böí choaáng böí choaâng tûâ trïn giûúâng lùn xuöëng àêët. Viïåc àêìu tiïn laâ Huâng ài tòm caái chöíi. Mùæt nhùæm mùæt múã, chên luâa guöëc, tay bñu thaânh giûúâng, Huâng vöåi vöåi vaâng vaâng nhû àang coá viïåc gò to taát lùæm. Thûåc àêëy, Huâng sùæp sûãa laâm möåt viïåc töët trong ngaây chuã nhêåt àêy: queát nhaâ àúä meå. Nhûng, tòm thêëy chöíi röìi Huâng múái nhêån ra nhaâ àaä saåch bong. Thêåt chaán quaá. Chõ Haâ àaä queát tûå bao giúâ. Huâng cêìm chöíi àûáng ngêín ra möåt luác. Ai baão Huâng khöng dùån trûúác chõ Haâ naâo? Nghô maäi múái àûúåc böën viïåc töët, bêy giúâ hoãng mêët möåt röìi coân àêu! Huâng lo quaá. Cö giaáo àaä dùån caã lúáp: "Caác em coá thïí queát nhaâ, tröng em, giuáp meå, hoùåc ra àûúâng thêëy baån naâo ngaä thò àúä dêåy, thêëy cuå giaâ naâo ài ngang àûúâng thò giuáp cuå traánh xe". Huâng cûá phaãi nhêím ài, nhêím laåi nhû möåt baâi hoåc thuöåc loâng. Thïë maâ, chûa gò àaä mêët möåt. Thöi, àaânh phaãi laâm sang viïåc thûá hai vêåy. Huâng khöng coá em beá naâo. Anh, chõ thò Huâng coá nhiïìu lùæm. Tröng em cuãa baån khaác coá àûúåc khöng nhó? Àûúåc lùæm chûá! Chó cêìn em àoá beá hún Huâng, àöå lïn möåt lïn hai laâ àûúåc thöi maâ. Nïëu thïë thò khöëi. Quanh àêy nhiïìu treã con lùæm. Nghô vêåy, Huâng húán húã hùèn lïn. Huâng vûâa bûúác ra khoãi cûãa thò gùåp baác Caãnh trai, ngûúâi úã cuâng daäy nhaâ trong khu têåp thïí. May quaá, baác Caãnh coá em beá, Huâng sang thûã bïn êëy xem sao. Thùçng cu con noá quen Huâng lùæm nhúá, chaã laâ thónh thoaãng Huâng vêîn sang chúi vúái noá maâ. Huâng àêíy cûãa bûúác vaâo nhaâ baác Caãnh. Thêëy Huâng àïën, baác Caãnh gaái tûúi cûúâi: - Anh Huâng kia! Anh sang chúi vúái em àêëy aâ? Huâng beän leän chaâo baác Caãnh gaái röìi ngöìi xuöëng bïn caånh thùçng cu con. Nom noá y nhû cuã khoai êëy. Thùçng beá ngoan thêåt. Noá cûá choai choai, choai choai nghõch khùæp giûúâng. Chöëc chöëc, noá laåi u ú nhû baão Huâng caái gò àêëy vaâ toeát miïång cûúâi. Song, cuäng thûåc laâ khöng may cho Huâng. Huâng ngöìi chúi bïn nhaâ baác Caãnh àaä lêu maâ noá chùèng khoác cho maâ döî. Huâng vûâa baây troâ chúi, vûâa àúåi noá khoác. Huâng coá khöëi troâ chúi. Luác thò Huâng giaã laâm tiïëng gaâ tröëng gaáy, luác thò giaã laâm con ïëch vûâa nhaãy vûâa kïu öåp öåp. Thùçng cu con cûá xoùæn lêëy Huâng. Noá coá veã yïu anh Huâng lùæm. Àúåi thïm möåt luác nûäa, thùçng cu con
  • 4. Phong Thu 4 http://ebooks.vdcmedia.com cuäng chùèng khoác. Huâng söët ruöåt quaá. Baác Caãnh coân nhúâ Huâng tröng em höå möåt luác nûäa àïí baác ài mua múá rau. Huâng "laåy giúâi" noá khoác cho vaâi tiïëng, vêåy maâ noá cûá im thin thñt múái chaán chûá! Maäi cho àïën luác baác Caãnh vïì röìi, Huâng vêîn chûa laâm àûúåc möåt viïåc töët naâo. Huâng àaânh phaãi àûáng lïn, chaâo baác Caãnh, taåm biïåt chuá beá rêët ngoan kia àïí ài tòm viïåc khaác vêåy. Huâng bûúác ra phöë vaâ àõnh buång cûá àûáng àúåi úã möåt chöî naâo àêëy xem coá em beá naâo vêëp ngaä, Huâng seä chaåy túái vaâ nêng em lïn. Huâng àûáng nhû thïë cho àïën luác àaä chöìn caã chên maâ chùèng coá ai ngaä hïët. Chúåt Huâng thêëy möåt öng cuå giaâ tûâ trong ngoä bïn caånh bûúác ra àûúâng. Hay quaá, kheáo maâ cuå sùæp sang àûúâng cuäng nïn. Cuå àaä ài túái gêìn meáp àûúâng. Huâng vöåi vaâng rúâi caái cöåt àeân. Nhûng cuå giaâ khöng sang àûúâng. Cuå àïën bïn thuâng raác cöng cöång, vûát vaâo àoá mêíu thuöëc laá huát àaä gêìn hïët vaâ möåt vï giêëy lúán. Xong xuöi, cuå ài thïm möåt quaäng nûäa vaâ àûáng àúåi taâu àiïån úã àoá. Huâng khe kheä thúã daâi. Chaán quaá. Laåi huåt mêëy röìi. Huâng lûäng thûäng bûúác vïì nhaâ. Khöng biïët em seä laâm viïåc töët gò àïí ngaây mai àïën lúáp baáo caáo vúái cö giaáo vaâ àöåi nhi àöìng àêy? Luác vïì gêìn àïën nhaâ chaã hiïíu nghô thïë naâo, Huâng laåi cöë dûâng laåi möåt luác nûäa. Biïët àêu, nhúä coá viïåc töët naâo àïën thò sao? Múái àêìu nghe cö giaáo noái, Huâng tûúãng ài tòm viïåc töët cuäng dïî thöi. Thïë maâ cuäng húi khoá àêëy chûá! Nöåi trong ngaây höm nay, em phaãi cöë laâm lêëy möåt viïåc töët, nïëu khöng thò xoaâng quaá. Àang nghô ngúåi nhû thïë, Huâng tröng thêëy möåt baác nöng dên - vò baác mùåc quêìn aáo nêu nïn Huâng àoaán àuáng laâ baác nöng dên. Hònh nhû baác múái ra Haâ Nöåi thò phaãi: baác àang ài tòm söë nhaâ. Baác cûá quanh ài röìi quanh laåi. Chùæc laâ baác laå phöë. Huâng liïìn bûúác túái gêìn vaâ chaâo. - Chaáu chaâo baác. Baác tòm söë nhaâ bao nhiïu aå? Baác nöng dên nhòn Huâng, traã lúâi: - Chaâo chaáu. Baác tòm söë nhaâ 80B. aâ, söë nhaâ 80B. Söë 80B úã àùçng kia chûá sao laåi úã àêy? Àêy múái laâ söë 60 maâ. Huâng nhanh nhaãu noái luön: - Söë nhaâ 80B úã àùçng kia cú baác aå. Baác nöng dên lùæc àêìu: - Baác àïën röìi nhûng khöng thêëy coá söë nhaâ naâo laâ söë 80B caã. Khöng àúåi baác nöng dên noái hïët, Huâng liïìn chaåy vïì daäy nhaâ coá mang söë 80. Àuáng laâ khöng coá söë 80B thêåt. Huâng àûáng thûâ ngûúâi. Thïë laâ thïë naâo nhó? Nhòn daäy tûúâng vöi múái queát trùæng tinh, Huâng sûåc nhúá ra. Nhaâ múái queát vöi, chùæc laâ ai àêëy àaä cêët biïín söë ài röìi,
  • 5. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 5 http://ebooks.vdcmedia.com chûa mang ra treo laåi. Huâng goä cûãa vaâ hoãi thùm. Àuáng laâ caái nhaâ coá mang söë 80B thêåt. Huâng húán húã chaåy vïì chöî baác nöng dên àûáng àúåi vaâ dêîn baác àïën. Baác nöng dên cûá khen cêåu beá ngoan quaá. Huâng theân theån, vöåi chaâo baác, ra vïì. Àûúåc ngûúâi khaác khen, Huâng thêëy laâm sao êëy. Trúã laåi chöî àûáng luác naäy, Huâng khöng yïn têm. Suöët tûâ saáng àïën giúâ, chûa laâm àûúåc viïåc naâo töët nhû cö giaáo dùån caã. Chaã leä laåi cûá dûåa cöåt àeân maäi hay sao. Ngaây mai biïët baáo caáo vúái cö giaáo, vúái àöåi thïë naâo àêy? Coá leä phaãi noái thêåt thöi. Huâng seä baáo caáo laâ coá ài tòm viïåc töët maâ maäi khöng thêëy. Àïí cho moåi ngûúâi tin, nïëu cêìn thiïët thò Huâng seä noái thêåt kyä laâ höìi mêëy giúâ Huâng úã àêu, àïën chöî naâo vaâ laâm gò. Huâng khöng noái döëi ai bao giúâ. Àûáng nhû thïë möåt luác nûäa, Huâng thêëy khaát nûúác quaá. Vïì nhaâ súâ êëm nûúác thêëy nguöåi tanh. Huâng nhúá àïën böë. Böë hay uöëng nûúác noáng lùæm. Böë ài lao àöång úã cöng viïn Thuã Lïå sùæp vïì röìi. Huâng phaãi àun cho böë möåt êëm múái àûúåc. Höm nay chuã nhêåt, caã nhaâ ài vùæng hïët, chó coá möîi mònh Huâng nïn êëm nûúác múái nguöåi thïë naây àêy maâ. Böë ài lao àöång. Meå phaãi thûúâng trûåc úã bïånh xaá, chõ Haâ hoåp ban vùn nghïå cuãa lúáp àïí duyïåt caác baâi haát. Chöëc nûäa moåi ngûúâi vïì caã, nûúác khöng coá, chùæc laâ chõ Haâ hay meå laåi phaãi àun thöi. Huâng àun nûúác cho caã nhaâ uöëng àûúåc khöng nhó? Àûúåc chûá. Thïë laâ em vöåi vaâng ài nhoám bïëp àïí àun. Loay hoay maäi múái nhoám àûúåc bïëp. Huâng vûâa àun vûâa giuåi mùæt. Khoái quaá. Baân tay nhoå nhem cuãa Huâng àaä böi liïìn mêëy caái rêu lïn meáp. Nom Huâng buöìn cûúâi lùæm. Nûúác mùæt nûúác muäi thi nhau ûáa ra. Möåt luác sau, êëm nûúác bùæt àêìu reo lïn uâ uâ thò Huâng nghe thêëy coá tiïëng ngûúâi goåi: - Coá ai úã trong nhaâ khöng aå? Huâng giêåt caã mònh. Tiïëng ai nhû tiïëng cö giaáo. Huâng biïët thûa vúái cö thïë naâo àêy? Huâng chûa laâm àûúåc viïåc töët naâo caã. Cö àaä àïën nhaâ röìi, phaãi lïn àoán cö chûá. Huâng vöåi vaä lïn múã cûãa cho cö. Thêëy Huâng, cö giaáo khöng nhõn àûúåc cûúâi: - Em laâm gò maâ nhoå caã mùåt thïë? Huâng luöëng cuöëng àûa tay lïn quïåt, caâng nhoå. Cö giaáo liïìn dùæt tay Huâng: - Phaãi lêëy nûúác maâ rûãa chûá, em! Vaâ cö hoãi: - Tûâ saáng àïën giúâ Huâng laâm àûúåc bao nhiïu viïåc töët röìi?
  • 6. Phong Thu 6 http://ebooks.vdcmedia.com Huâng xõu mùåt, noái luáng buáng: - Thûa cö... thûa cö em... em chûa aå! Cö giaáo húi ngaåc nhiïn. Cö hoãi thïm: - Thïë em àang nghõch caái gò úã dûúái bïëp êëy? - Thûa cö... Khöng aå. Em àun nûúác noáng cho böë em uöëng. Cö giaáo gêåt àêìu vaâ dõu daâng: - Tûâ saáng àïën giúâ, em àaä laâm gò noái cho cö nghe naâo. Huâng thong thaã kïí laåi têët caã moåi viïåc àaä xaãy ra höìi saáng. Bùæt àêìu tûâ luác sang nhaâ baác Caãnh röìi gùåp baác nöng dên ra sao, Huâng khöng daám giêëu cö möåt àiïìu gò. - Cö aå, em hïët caã viïåc töët röìi. Cö baão em laâm vúái, khöng coá thò em khuyïët àiïím mêët. Gioång Huâng run run nhû sùæp khoác. Nghe xong, cö giaáo kheä vuöët toác Huâng: -Em aå, em laâm àûúåc nhiïìu viïåc töët röìi àêëy. Viïåc gò cö phaãi baão em nûäa, em ngoan lùæm. Huâng laå luâng ngûúác mùæt nhòn cö. Cö noái thêåt hay laâ cö noái àuâa? Thêëy Huâng coá veã ngú ngaác, cö giaáo cûúâi vaâ giaãi thñch: - Naây nheá, Huâng àaä tröng em cho baác Caãnh ài chúå, thïë laâ möåt viïåc töët. Huâng tòm söë nhaâ giuáp baác nöng dên, thïë laâ hai viïåc töët. Huâng laåi biïët àun nûúác cho böë nûäa thïë laâ ba. Tûâ saáng àïën giúâ, Huâng àaä úã nhaâ tröng nhaâ chûá khöng chaåy nùæng nhû chuã nhêåt trûúác, thïë laâ böën. Chûa hïët möåt buöíi saáng maâ Huâng àaä coá böën viïåc töët, em àaáng khen lùæm! Öi, sung sûúáng quaá. Huâng àaä laâm àûúåc böën viïåc töët röìi cú aâ! Viïåc töët laâ nhû vêåy aâ? öì, thïë thò Huâng coá thïí laâm àûúåc nhiïìu viïåc töët nûäa êëy chûá. Vêåy maâ Huâng cûá ài tòm maäi... Huâng beän leän ngûãng lïn nhòn cö giaáo. Em muöën noái thïm möåt àiïìu gò nûäa rêët vui maâ chûa noái àûúåc. Huâng sûåc nhúá àïën êëm nûúác. Em chaåy vöåi xuöëng bïëp. Cö giaáo nhòn theo em tuãm tóm cûúâi. Thaáng 5-1964
  • 7. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 7 http://ebooks.vdcmedia.com HOA MÛÚÁP VAÂNG Chuyïín chöî úã vïì thön Kim àûúåc ñt höm, chuá chaáu beá Trang tröìng möåt cêy mûúáp nhoã. Baâ baão àoá laâ giöëng mûúáp hûúng. Cêy mûúáp hûúng bùæt àêìu lúán, noá ngoan ngoaän xoâe hai caái laá ra nhû hai baân tay àang vúái lïn. Beá Trang ngùæm cêy mûúáp möåt luác röìi chaåy vaâo goåi chuá: - Chuá Thùæng úi! Cêy mûúáp coá rêu naây! Thùæng nhòn caái rêu mûúáp nhû rêu con caá mûåc röìi cûúâi: - Tay cuãa cêy mûúáp àêëy. Phaãi cùæm que cho noá treâo lïn! Hai chuá chaáu tòm maäi múái àûúåc caái que vûâa yá cho mûúáp leo. Mûúáp mau lúán thêåt. Chó möåt tuêìn, cêy mûúáp àaä thoâ tay ra ngoaâi àoâi leo cao hún nûäa. Laá mûúáp xoâe quanh, rung rinh nhû têåp muáa; Thùæng phaãi kiïîng chên múái vúái àûúåc caái laá cao nhêët. Thêëy vêåy, baâ baão Trang vaâ Thùæng ài lêëy mêëy khuác tre laâm cöåt vaâ ñt tay tre àïí baâ dûång giaân mûúáp cho. Ba baâ chaáu hò huåi chùåt chùåt, àaâo àaâo... mêët gêìn möåt buöíi chiïìu thò dûång xong caái giaân. Trang dùån cêy mûúáp: - Mûúáp úi! Coá leo thò leo vaâo giaân, àûâng leo lung tung nheá! Chiïìu chiïìu, Trang tûúái cho cêy ba gaáo nûúác. Möîi lêìn coá gioá to, Trang laåi lo giaân mûúáp àöí. Nhûng khöng, cêy mûúáp àaä lúán lïn. Hïët ngoån naây àïën ngoån khaác, hïët caái rêu naây àïën caái rêu kia. Ngoån mûúáp vaâ rêu mûúáp vûún àêìy giaân, baám khùæp chöî. Laá mûúáp ken kñn nhû möåt maái nhaâ xanh... Hïî coá con boå xñt naâo laâ chuá chaáu beá Trang laåi àêåp cho gaâ ùn, keão boå xñt cùæn àau cêy. Cêy mûúáp hûúng chûa ra quaã maâ àaä thêëy thúm. Laá mûúáp xanh um toãa hûúng nheâ nheå. Nhûäng buöíi trûa heâ, hai chuá chaáu kï choäng nùçm chúi dûúái giaân mûúáp. Cêy mûúáp nhû maãi lùæng nghe chuá chaáu beá Trang kïí chuyïån ngaây xûãa ngaây xûa nïn àaä xuám laá xuám caânh che gêìn hïët aánh mùåt trúâi gay gùæt, chó àïí loåt vaâi tia nho nhoã troân nhû hoa nùæng... Trang mong mûúáp ra hoa. Thùæng àoán ngaây àêåu quaã. Hai chuá chaáu nùçm nguã cuäng mú thêëy caái giaân mûúáp cuãa mònh. - Chuá Thùæng úi! Hoa mûúáp maâu gò haã chuá? - Maâu vaâng, Trang aå.
  • 8. Phong Thu 8 http://ebooks.vdcmedia.com - Öi, thïë thò thñch quaá. Hoa mûúáp giöëng hoa gò haã chuá? Thùæng cöë nghô xem hoa mûúáp giöëng hoa gò. Coá leä laâ hoa bñ xanh. - Bñ xanh, bñ xanh hoa cuäng vaâng. Trang àaä biïët cêy bñ laâ nhû thïë naâo àêu. Àaânh phaãi àúåi mûúáp ra hoa. Trang àïëm tûâng ngaây möåt... Cêy mûúáp thêåt laâ töët. Chùæc noá biïët chuá chaáu Trang mong nïn àaä naãy nuå. Trang sûúáng quaá, reo lïn: - Mûúáp coá quaã röìi, chuá Thùæng úi! Thùæng chaåy ra xem. Laå thêåt, àaä coá hoa àêu maâ coá quaã. Thò ra Trang àaä goåi nhûäng caái nuå troân êëy laâ quaã. Thùæng baão: - Nuå àêëy chûá! Nuå seä núã ra hoa. Chó vaâi höm sau, vaâo möåt buöíi saáng àeåp trúâi, Trang ngûúác mùæt nhòn lïn giaân mûúáp, thêëy coá möåt àaân bûúám vaâng àang àêåu. Trang chúáp mùæt. Khöng, àoá laâ nhûäng böng hoa. Hoa mûúáp vaâng rûåc rúä. Tûâ buöíi êëy, möîi lêìn chuá chaáu beá Trang cùæp saách ài hoåc, tûúãng nhû coá caã giaân hoa mûúáp bay theo... Vaâ, khi quaã mûúáp àêìu tiïn vûâa àêåu, cuäng laâ luác chuá chaáu beá Trang nhêån àûúåc möåt tin múái: böë meå nhùæn vïì laâ hai chuá chaáu phaãi chuyïín chöî úã, sú taán àïën núi khaác. Thùæng vaâ Trang ngêín caã ngûúâi. Thïë coân cêy mûúáp? Laâm sao chuyïín caã àûúåc caái giaân mûúáp naây ài? Thùæng àûáng têìn ngêìn dûúái göëc cêy. Trang ngûúác nhòn maäi àaám hoa vaâng. Chúåt, àöi mùæt Thùæng saáng hùèn lïn: - Àûúåc röìi, Trang aå. Trang múã to cùåp mùæt long lanh nhòn chuá. - Cûá àïí cêy mûúáp úã àêy. Khi quaã àaä to, seä coá ngûúâi ra haái. - Ai haái húã chuá? - Nhûäng baån àïën àêy úã nhaâ naây... Cuäng nhû caái cêy àu àuã kia kòa, mònh coá tröìng àêu maâ cuäng àûúåc ùn quaã. Trang chûa hiïíu ngay. Cêìn phaãi nghô möåt tñ. Cêy àu àuã kia ai tröìng, Trang chùèng biïët. Nhûng khi àïën àêy, Trang thêëy noá àaä coá quaã röìi. Bêy giúâ, cêy mûúáp naây cuäng thïë thöi. Chuá chaáu Trang ài, cêy mûúáp seä ra quaã tùång ngûúâi àïën àêy úã nhû cêy àu àuã kia cho Thùæng vaâ Trang quaã vêåy. Nghô xong, Trang nhoeãn miïång cûúâi:
  • 9. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 9 http://ebooks.vdcmedia.com - Vêng, chuá aå! Súám höm sau, hai chuá chaáu beá Trang rúâi gian nhaâ têåp thïí cuãa cú quan dûång taåi xoám Kim àïí ài núi khaác. Ra àïën àûúâng caái röìi, khi ngoaãnh laåi, hai chuá chaáu vêîn thêëy caã giaân hoa mûúáp vaâng nhû àaân bûúám àeåp vêîy theo... Muâa thu 1967
  • 10. Phong Thu 10 http://ebooks.vdcmedia.com BÛÁC TÛÚÂNG COÁ NHIÏÌU PHEÁP LAÅ Quy laåi chöëng tay, tò maá, nhòn lïn bûác tûúâng trûúác mùåt. Maâu vöi xanh maát hiïån ra nhû têëm maân aãnh röång. Ngoaâi kia, nùæng cuöëi xuên àaä gay gùæt. Quy phanh cuác aáo, àoåc nhêím àïì baâi têåp laâm vùn: "Em haäy taã laåi quang caãnh möåt trêån mûa raâo...". Trúâi thò nùæng maâ baâi vùn laåi... mûa. Quy lêåt ài lêåt laåi túâ giêëy nhaáp möåt caách vêët vaã. Caái buát trong tay cûá chòa ngoâi lïn trêìn nhaâ. Túâ giêëy nhaáp naây maâ cûá àïí trùæng tinh maäi thò.. Quy khe kheä thúã daâi vaâ nhúá àïën böë. Böë em laâ möåt ngûúâi viïët vùn. Böë taâi thêåt àêëy. Möîi lêìn ngöìi vaâo baân, laâ y nhû böë viïët àûúåc ngay. Rêët nhanh, rêët nhiïìu. Cuäng coá khi, ngöìi xuöëng ghïë xong, böë tò cùçm lïn baân tay traái, nhòn thùèng vaâo bûác tûúâng trûúác mùåt. Cûá thïë böë nhòn. Nhòn möåt luác, luác nûäa... khoaãng àöå hai ba luác gò àêëy, röìi böë cêìm ngay lêëy buát, viïët lia lõa, viïët quïn caã ùn cúm! Hònh nhû böë àaä nhòn thêëy úã bûác tûúâng êëy nhiïìu àiïìu cêìn viïët. Hoùåc, chñnh caái bûác tûúâng àaä baão cho böë viïët. Thïë thò caái bûác tûúâng naây noá coá thûá pheáp laå gò àêy, chó cêìn ngöìi ngùæm möåt vaâi luác laâ... vùn ra ngay! Quy chúáp mùæt. Caái bûác tûúâng laâ caái bûác tûúâng coá maâu xanh dòu dõu... Quy laåi chúáp mùæt. , con nhïån! Con nhïån àang chùng lûúái. Cûá àïí cho noá chùng tú maâ xem, bêín nhaâ ngay. Thïë laâ Quy àûáng lïn tòm chöíi löng gaâ khua con nhïån. Con nhïån khöng coân laâm bêín trêìn nhaâ àûúåc nûäa. Nhûng, bûác tûúâng vêîn chûa baão Quy caách laâm baâi têåp laâm vùn. Em laåi cùng mùæt quan saát bûác tûúâng. Leä ra thò tûúâng phaãi thêåt nhùén kia àêëy. Vêåy maâ cuäng coá nhûäng vïët löìi loäm nhoã tñ nöíi lïn. Hùèn laâ vöi queát tûúâng bõ saån, hoùåc vûäa miïët chûa mõn... Tûúâng röång thïë maâ böë chùèng treo aãnh. Hay laâ böë súå treo aãnh thò aãnh noá che mêët caác pheáp laå? Quy loay hoay maäi vúái túâ giêëy nhaáp vaâ caái bûác tûúâng, theâm thuöìng biïët viïët gioãi, viïët nhanh nhû böë... "Em haäy taã laåi quang caãnh möåt trêån mûa raâo..." Coá tiïëng àöång úã ngoaâi cûãa. Böë vïì! Öi, thêåt àuáng luác Quy! Quy chaåy laåi giêåt tay böë: - Böë aå, con nhòn maäi vaâo caái tûúâng nhû böë nhòn êëy, maâ chùèng thêëy trêån mûa raâo àêu caã...
  • 11. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 11 http://ebooks.vdcmedia.com Ngûúâi cha tuãm tóm nhòn àûáa con laáu lónh vaâ hiïíu ngay laâ Quy àõnh hoãi gò. - Con khöng thêëy aâ? - Khöng aå. - Thêåt chûá? Quy chúåt nhúá ra: - AÂ... coá aå. Möåt con nhïån, nhûng con àaä bùæt noá röìi. - Chó coá thïë thöi? - Coân aå. Nhûäng caái nöët nhoã li ti... Ngûúâi cha hiïìn tûâ xoa àêìu àûáa con trai: - Böë thò böë thêëy nhiïìu thûá lùæm... Àöi mùæt Quy ngûúác lïn, chúâ àúåi. - Böë thêëy nhûäng trêån mûa raâo höìi nùm ngoaái, nùm kia, nùm kòa... Caã caái daåo con chaåy ra mûa nghõch nûúác, bõ ûúát hïët röìi meå con mùæng êëy... Quy nhoeãn cûúâi: - Vêng. - Böë coân gùåp laåi trêån mûa baäo maäi têån nùm xûãa nùm xûa khi böë coân beá tñ. Baâ nöåi ài cêëy vïì, reát Quy, khöng noái àûúåc... Trêån mûa thêåt tai aác. Sêëm, chúáp liïn höìi... Baâ vïì maâ chùèng coân haåt gaåo naâo àïí nêëu ùn caã... Quy chúáp chúáp àöi mi mùæt daâi vaâ cong: - Böë coá thêëy caái thuyïìn giêëy con thaã úã raänh nûúác khöng? - Coá chûá. Quy nghô ngúåi: - Caã caác chuá böå àöåi ngöìi bïn uå phaáo nûäa chûá aå? Böë gêåt àêìu. - Caã nhûäng chiïëc ö-tö chaåy trong mûa?... - Têët caã. Caã àoaân ngûúâi tay cuöëc, tay mai lïn mùåt àï chöëng luåt... Àöi mùæt Quy chúáp chúáp:
  • 12. Phong Thu 12 http://ebooks.vdcmedia.com - Böë aå, höìi mûa to nùm ngoaái êëy, chuáng con cuäng àun nûúác àem lïn àï cho caác anh chõ thanh niïn xung phong uöëng àêëy. Höm êëy, trúâi àang nùæng thò mûa... Ngûúâi böë laåi tuãm tóm: - Thïë maâ con baão laâ con chùèng thêëy gò. Quy ngú ngaác: - Thêåt àêëy, böë aå... - ÛÂ. Bêy giúâ, con thûã ngöìi laåi vaâo baân xem. Mùæt con nhòn vïì phña caái tûúâng, nhûng con haäy nghô àïën nhûäng trêån mûa maâ con biïët... Quy nghe lúâi böë, ngöìi vaâo baân. Möåt luác, möåt luác nûäa, Quy chaåy laåi, böë àaä ài àêu röìi êëy... Quy nhòn lïn bûác tûúâng vaâ thêëy chiïëc thuyïìn giêëy cuãa em àang tröi bïình böìng giûäa sên. Nhûäng chiïëc muä sùæt lêëp laánh nûúác mûa cuãa caác chuá böå àöåi. Nhûäng vai aáo ûúát suäng nûúác mûa cuãa ngûúâi ài caây... Nhûäng haåt mûa àan nhau rúi xuöëng raâo raâo... Quy cêìm lêëy buát, cùæm cuái viïët, quïn caã viïåc ngêíng lïn nhòn bûác tûúâng coá nhiïìu pheáp laå... Bûác tûúâng vöi xanh maát vêîn chúâ Quy. Àïën baâi têåp laâm vùn sau, vaâ caã nhûäng baâi toaán khoá nhêët, bûác tûúâng vêîn coá thïí giuáp Quy laâm àûúåc. Àaä thaânh thoái quen, möîi khi gùåp chöî bñ, em nhòn lïn bûác tûúâng vöi xanh, nhûng trong oác thò suy nghô, thïë laâ yá bêåt ra, hïët caã bñ.
  • 13. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 13 http://ebooks.vdcmedia.com CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ Phöë töi tïn thêåt khöng phaãi laâ phöë "Cêy Baâng". Nhûng boån treã con chuáng töi laåi cûá thñch àùåt tïn phöë theo nhêån xeát cuãa chuáng. Chùèng hiïíu nhûäng àûáa khaác àaä nghô thïë naâo; riïng töi, töi goåi thïë laâ búãi phöë töi coá möåt cêy baâng. Ai àaä tröìng cêy baâng êëy, töi khöng roä. Chó biïët rùçng bêy giúâ cêy àaä to lùæm röìi. Àïën muâa quaã chñn, möåt muâi thúm ngoân ngoåt lúâ lúå toãa ra, lïn maäi têån gaác ba, gaác tû. Nhûng cêy baâng naây thêåt chùèng coá gò laâ àùåc biïåt. Voã noá xuâ xò, laá noá hung hung vaâ daây nhû caái baánh àa nûúáng. Taán baâng xoâa ra giöëng mêëy caái ö nöëi tiïëp nhau ba, böën têìng. Cêy baâng hiïìn laânh nhû möåt ngûúâi ñt noái. Dûúái göëc, ngûúâi ta hay dûåa xe àaåp vaâ coá khi àûáng traánh mûa nhoã. Töi cuäng khöng àïí yá àïën cêy baâng lùæm. Chùæc laâ taåi noá moåc úã mùåt heâ, coân töi, töi úã maäi trïn gaác. Song, àïën möåt ngaây noå (laâ ngaây bao nhiïu, töi quïn mêët röìi) khi töi àaä biïët suy nghô, töi múái nhêån ra àûúåc möåt àiïìu rêët laå: "Cêy baâng naây khöng ruång laá". Thïë thò taâi thêåt. Àaä coá lêìn, töi àûáng chúâ úã dûúái göëc khaá lêu maâ chùèng thêëy coá caái laá naâo ruång xuöëng caã. Töi nhúá rùçng, caách àêy ñt lêu, cêy baâng truåi thuâi luåi, caânh àêm doåc àêm ngang, coá boái caã ngaây cuäng khöng ra möåt caái laá naâo. Vêåy thò bêëy nhiïu laá àaä biïën ài àêu? Laå xiïët bao khi möåt lêìn töi thoaáng tröng thêëy möåt chiïëc laá baâng vûâa rúâi caânh, chao xuöëng göëc. Töi vöåi vaâng chaåy hïët böën mûúi tû bêåc thang xuöëng àïën núi, thò chùèng thêëy chiïëc laá naâo trïn mùåt àûúâng hïët caã... Sûåc nhúá túái cêu chuyïån "Quaã taáo vaâng" maâ töi àaä àoåc trong saách, töi ngúâ rùçng coá leä phaãi duâng gêåy vaâng, gioã baåc àïí choåc vaâ hûáng múái lêëy àûúåc caái laá baâng êëy chùng? Hùèn khi lòa caânh, luác chaåm phaãi mùåt àêët laâ chiïëc laá biïën ngay ài? Tuy rêët ham àoåc truyïån cöí tñch, nhûng töi chûa coá thïí tin ngay rùçng chiïëc laá baâng kia àaä chui vaâo trong loâng àêët. Vêåy thò caái laá êëy noá coá ruång khöng? Töi àem chuyïån àoá hoãi böë töi. Böë töi laâ möåt thêìy giaáo, hùèn böë töi biïët roä hún töi nhiïìu àiïìu. Nghe töi kïí xong, böë töi húi nhñu àöi löng maây, tûâ tûâ àûáng dêåy. - Naâo, con ra àêy. Hai böë con töi cuâng àûáng ngoaâi haânh lang, nhòn xuöëng àûúâng phöë. Cêy baâng nhû nguã yïn dûúái bêìu trúâi thoang thoaãng aánh trùng non...
  • 14. Phong Thu 14 http://ebooks.vdcmedia.com - Luác naây laâ taám giúâ, con aå... Töi khöng hiïíu böë töi noái "taám giúâ" àïí laâm caái gò. Chó biïët rùçng, àöå vaâi chuåc phuát nûäa laâ töi ài nguã. Höm nay coá thïí vò cêu chuyïån cêy baâng naây maâ töi seä thûác lêu hún. Böë töi noái tiïëp: - Con coá thïí thûác àïën mûúâi rûúäi àûúåc khöng? - Àûúåc aå. Töi chûa kõp nghô gò thïm thò böë töi laåi chêåc lûúäi: - Thöi, con cûá nguã ài röìi böë goåi. Thêëy vêåy, töi caâng laå vïì chuyïån taåi sao böë töi àaä baão töi thûác, röìi laåi baão töi nguã. Töi àõnh buång cûá thûác àïí chúâ. Nhûng röìi, töi buöìn nguã vaâ àõnh laâ ... nguã taåm thöi. Trong nhaâ, luác naây chó coân coá möåt mònh böë töi ngöìi chêëm baâi. Töi àoaán maäi khöng ra nhûäng àiïìu bñ mêåt gò àêy maâ böë töi chûa cho töi biïët... Thïë röìi, töi nguã thêåt. Töi àaä nguã nhû thïë naâo, chó coá hai haâng mi cuãa töi roä maâ thöi. Luác böë töi goåi töi dêåy, thò trúâi vûâa mûa xong. Mûa muâa heâ, thûúâng laâ hay àöåt ngöåt vêåy. Böë töi baão töi mùåc quêìn aáo vaâo röìi ài xuöëng gaác. Trúâi àaä khuya, quaäng gêìn mûúâi möåt giúâ röìi thò phaãi. Xuöëng túái mùåt àûúâng, töi àûáng sûäng laåi. Trûúác mùåt töi, nhûäng chiïëc laá baâng nùçm la liïåt trïn àûúâng phöë nhû nhûäng caái quaåt mo lung linh aánh àiïån. Thêåt laâ laå, laá rúi nhiïìu thïë naây maâ àïën saáng mai, tuyïåt khöng coân möåt caái! Xa xa... àêu têån cuöëi phöë, töi nghe thêëy tiïëng chöíi tre khua loaåt soaåt. Tûâ naäy, böë töi chó àûáng yïn. Töi ngûúác nhòn, doâ hoãi. Böë töi noái kheä: - Con coá nghe thêëy gò khöng? - Coá aå. Tiïëng chöíi tre. - Àoá, nhûäng chiïëc laá seä ài theo caái chöíi tre êëy àêëy... Cuâng luác, töi nhòn thêëy hai baác cöng nhên mùåc aáo khoaác xanh, miïång àeo khêíu trang trùæng, àang vûâa ài vûâa queát àûúâng phöë vaâ cuái nhùåt nhûäng chiïëc laá rúi boã vaâo thuâng raác coá baánh xe... Töi vuåt hiïíu têët caã: vò sao cêy baâng khöng ruång laá. Súám höm sau, töi ài hoåc. Khi qua nhûäng cêy baâng, töi thêëy àûúâng phöë vêîn saåch trún. Khaác vúái moåi lêìn, buöíi nay túái lúáp, töi bûúác chêìm chêåm àïí nhòn àûúåc kyä nhûäng cêy baâng. Cêy baâng coá
  • 15. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 15 http://ebooks.vdcmedia.com ruång laá. Nhûäng caái laá êëy khöng chui vaâo trong loâng àêët maâ àûúåc caác baác cöng nhên cuãa thaânh phöë queát saåch, mang ài. Thïë ra, khi töi nguã röìi, vêîn coá ngûúâi laâm viïåc. Nïëu khöng, nïëu khöng coá ngûúâi laâm trong àïm, queát nhûäng caái laá ruång êëy ài, thò thaânh phöë seä ngêåp laá baâng... Tûâ trïn cêy, möåt chiïëc laá nheå nhaâng chao xuöëng. Chiïëc laá vûâa chaåm àêët, töi vöåi nhùåt ngay lïn boã vaâo thuâng raác. Töi vuåt nhúá ra caái lêìn töi chaåy hïët böën mûúi tû bêåc thang àïí àuöíi theo chiïëc laá maâ khöng thêëy. Cêìm chiïëc laá trong tay, töi hiïíu rùçng töi khöng phaãi laâ àûáa treã àêìu tiïn àaä nhùåt laá rúi cho saåch seä àûúâng phöë. Vaâ, chùæc chùæn rùçng, töi cuäng khöng phaãi laâ àûáa cuöëi cuâng. Töi khöng coá chöíi tre àïí queát àûúâng phöë. Nhûng töi rêët sùén saâng laâm cöng viïåc àoá àïí queát hïët nhûäng chiïëc laá rúi cho thaânh phöë cuãa töi àeåp àeä. Vaâ, coân àïí cho nhûäng àûáa treã naâo àêëy, cuäng bùçng tuöíi töi, ngúä rùçng cêy baâng khöng ruång laá... Muâa xuên 1968
  • 16. Phong Thu 16 http://ebooks.vdcmedia.com CAÁI CUÁC MAÂU XANH "ÛÂ! Maâ taåi sao thïë nhó? " Beá Thu Hûúng laå quaá ài thöi. Baån Haâ úã lúáp, haát hay. Baån Nga hoåc gioãi nhêët. Baån Quyânh laâm töí trûúãng töí 3. Baån Lïî thò muáa deão. Chõ Trang cuãa em àaä hoåc túái lúáp 10. Chó coá Thu Hûúng laâ Thu Hûúng thöi, chaán quaá! Beá phuång phõu vúái meå: - Meå úi, meå goåi con laâ Haâ, laâ Lïî ài! Meå laå quaá. Laå khöng keám gò Hûúng. - Tïn laâ Hûúng, àeåp con aå. - Con chaã thñch àeåp. Meå ngaåc nhiïn: - Thïë con thñch gò naâo? - Con thñch àûúåc cö giaáo khen nhû caái Haâ. Con thñch hoåc gioãi, caái Nga noá nhêët lúáp àêëy. Meå chùèng goåi con laâ Nga. Giúâ thò meå hiïíu röìi, nhûng biïët laâm thïë naâo bêy giúâ? Meå chó baão: - Thò con cûá hoåc chùm vaâ cûá ngoan ài. - Khöng. Con khöng thñch tïn laâ Hûúng nûäa àêu! Meå chõu. Meå chõu thêåt. May quaá, coá baâ. Baâ vêîy em laåi: - Ra baâ cho caái naây. Hûúng ngoeåo àêìu: - Chaáu chaã thñch caái naây! Baâ thuã thó nhû kïí chuyïån cöí tñch: - Caái naây taâi lùæm cú. Baâ baão thêåt àêëy. Noá seä cho con àûúåc khen, àûúåc nhêët lúáp vaâ nhû chõ Trang kia. Baâ vûâa noái xong, Hûúng saán ngay àïën. Baâ nhêëc thuáng khêu, luåc tòm trong tuái àûång cuác, lêëy ra möåt chiïëc xinh xinh. A! Caái cuác nhûåa maâu xanh long la long lanh.
  • 17. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 17 http://ebooks.vdcmedia.com - Baâ khêu cho con caái cuác naây vaâo haâng khoaá. Ai tröng thêëy cuäng phaãi khen, phaãi thñch. Thu Hûúng tûúi nhû hoa. Saáng höm sau, khi túái lúáp, baån naâo tröng thêëy caái cuác cuãa Thu Hûúng cuäng xuyát xoa laâ àeåp. Buöíi hoåc êëy, baån Hùçng thuöåc baâi nhêët, baån Lan saåch seä nhêët. Hûúng vïì bùæt àïìn baâ: - Chaáu chaán caái cuác maâu xanh lùæm. Baâ nhùåt mêëy vuån rúm trïn toác chaáu, thò thêìm: - Àûâng. Taåi chaáu cûá hay chaåy àêëy, chaåy lùæm, bõ ngaä, caái cuác xinh noá xêëu ài, laâm chaáu khöng àûúåc khen. Beá Hûúng khöng chaåy nûäa. Khöng chaåy thò khöng ngaä, khöng bêín quêìn aáo, khöng lêëm tay. Mûúâi ngoán tay xinh xinh cûá àoã höìng höìng, cö giaáo khen hai baân tay Thu Hûúng saåch, àeåp nhêët. Hûúng vui lùæm, giuåc baâ: - Baâ úi! Baâ baão caái cuác cho chaáu nhêët lúáp ài. Baâ xoa xoa caái cuác trïn aáo chaáu: - Caái cuác noá baão chaáu àûâng quay ài quay laåi, àûâng noái chuyïån trong khi cö giaáo giaãng baâi, àûâng àaánh giêy mûåc ra vúã... Beá Hûúng laâm theo maâ vêîn chûa àûúåc nhêët lúáp. - Baâ úi! Lêu quaá baâ aå! Baâ nhòn aáo beá: - Taåi chaáu mùåc caái aáo khöng coá cuác xanh àêëy! A, thaão naâo. Chiïëc aáo êëy giùåt, chûa khö. Baâ laåi tòm trong thuáng khêu, lêëy thïm mêëy chiïëc cuác nûäa, khêu vaâo têët caã moåi chiïëc aáo cuãa em, möîi caái möåt chiïëc cuác maâu xanh. Baâ dùån thïm: - Caái cuác noá baão chaáu àûâng coá nhùn mùåt vúái baån, àûâng "maây tao", caäi nhau chñ choáe, thò múái laâ hoåc sinh ngoan... Caái cuác xanh noá taâi ghï cú. Beá Thu Hûúng laâm gò noá cuäng biïët. Noá baão caái gò cuäng àuáng. Àïën laâ yïu... Möåt höm, laâ höm rêët lêu sau nhiïìu ngaây coá caái cuác xanh trïn aáo, beá Thu Hûúng ài hoåc vïì, reo êìm lïn tûâ ngoaâi cöíng: - Baâ úi! Baâ úi!... Baâ vöåi vaâng bûúác ra.
  • 18. Phong Thu 18 http://ebooks.vdcmedia.com - Baâ úi! Chaáu cûá tïn laâ Hûúng cú, baâ aå! Baâ öm choaâng lêëy beá: - Sao? Sao? Chaáu kïí baâ nghe! Thu Hûúng vûâa noái, vûâa thúã: - Baâ aå, cö giaáo chaáu baão em Thu Hûúng daåo naây ngoan... em Thu Hûúng thuöåc baâi nhêët... em Thu Hûúng saåch seä nhiïìu... em Thu Hûúng... Mùæt chaáu long lanh, mùæt baâ chúáp chúáp. Baâ nûång: - ÛÂ! ûâ... caái cuác ngoan ngoan cuãa baâ... Beá cûúâi chuám chñm: - Caái cuác ngoan ngoan cuãa chaáu chûá! - ÛÂ... caái cuác ngoan ngoan...
  • 19. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 19 http://ebooks.vdcmedia.com CHUÁ BEÁ VAÂ ÖNG GIAÂ NHÙÅT ÀAÁ Ngöi nhaâ êëy xêy xong tûâ bao giúâ, ngaây naâo, tuêìn naâo cuãa thaáng naâo nùm ngoaái, khöng mêëy ai biïët roä hay nhúá roä. Lúáp vöi queát chûa khö, àaä coá ngûúâi àïën úã. Ai biïët cùn höå nêëy. Vò rùçng, kiïíu "lùæp gheáp" múái naây rêët tiïån. Àun, nêëu, tùæm, giùåt, ùn uöëng, nguã, laâm viïåc, khöng cêìn phaãi múã cûãa ra àïën hiïn. Nhaâ laåi nhûäng nùm têìng. Thïë cho nïn, cûá ö cûãa naâo coá aánh àeân vaâo ban àïm, úã dêy phúi hay xe àaåp dûåa ngoaâi hiïn luác ban ngaây, laâ cùn höå êëy àaä àûúåc "chiïëm lônh". Tuåi treã con goåi vui nhû thïë. Khu têåp thïí naây múái quaá. Múái àïën nöîi ai úã bïn caånh nhaâ mònh, nhiïìu ngûúâi vêîn chûa biïët. Coá khi chûa cêìn biïët vöåi. Chó coá luä treã laâ khöng chõu thïë. Chuáng tòm nhau rêët nhanh. Caâng beá caâng nhanh. Beá quaá múái chõu. Höm nay, ngöi nhaâ söë 1 êëy, khöng coân tröëng möåt buöìng naâo vaâ noá àaä coá möåt caái tïn thêåt hêëp dêîn: "Chiïën haåm söë 1". Rêët tiïëc laâ caái nhoám thuãy thuã tñ hon êëy múái coân úã quên söë cuãa möåt A (tiïíu àöåi). Duâ sao, chiïën haåm cuäng àaä ra àúâi vaâ caái nhoám thuãy thuã êëy ngaây naâo cuäng gùåp nhau. Chuá beá coá veã laâ ngûúâi chó huaá, tïn laâ Ngoåc, laâ con nhaâ ai, cuäng chó boån treã con múái biïët. Núi quêìn tuå cuãa chuáng laâ baäi àêët trûúác cùn nhaâ. Löín nhöín, loäng boäng, leáp nheáp, goåi laâ mùåt bùçng. Bùng qua caái baäi êëy, seä túái möåt höì nûúác. Höì khaá röång. Trúâi nùæng, khöng coá chuyïån gò xaãy ra; trúâi mûa, khöëi ngûúâi ngaä. Ai baão ra höì! Caái chuyïån vùåt êëy, coá gò laâ laå. Möåt höm, coá hai àûáa beá caäi nhau, röìi choaãng nhau. Thoaåt àêìu laâ cuá àêëm. Sau, laâ cuåc àaá nhùåt ngay dûúái chên. Möåt höm nûäa, coá chuá beá con lïn ba, nhaâ boã sïính, chaåy ra chúi, vêëp ngaä, traán löìi ra möåt cuåc to gêìn bùçng cuåc àaá vêëp phaãi. Chuyïån, treã con thò biïët àêu maâ lo! Röìi, möåt höm, chuá beá Ngoåc phaát hiïån ra möåt chuyïån ngöì ngöå. êëy laâ möåt öng giaâ naâo àoá, khöng biïët úã cùn höå naâo, cûá luác chuá ta ài hoåc, thò ngöìi loåm coåm nhùåt àaá vaâo caái chêåu men thuãng röìi bï àöí vaâo möåt chöî. Giaá möåt vaâi lêìn, chuá ta cuäng quïn, cuäng chùèng àïí yá. Àùçng naây, coá àïën caã thaáng trúâi nhû thïë. Chuá ta thêëy hay hay. öng giaâ toác baåc phú êëy àõnh tröìng rau? Caác cuå giaâ hay thïë lùæm. Nhûng nöåi quaá úã àêy khöng cho ai tröìng rau úã sên. Vaã laåi, ö-tö cuãa cöng trûúâng coân chaåy ài chaåy laåi
  • 20. Phong Thu 20 http://ebooks.vdcmedia.com luön xoaânh xoaåch. Vò toâ moâ, chuá beá àïí yá, theo doäi vaâ biïët àêëy laâ öng giaâ vïì hûu cuãa möåt trûúâng hoåc. öng khöng phaãi laâ giaáo viïn -vò öng laâm hiïåu phoá. Thïë àêëy, caác öng giaâ vïì nghó, chùæc laâ buöìn, nïn ài nhùåt àaá... chúi cho noá àúä buöìn! Lêåp tûác, Ngoåc ta tùång luön cho öng giaâ êëy caái tïn "öng giaâ nhùåt àaá". Kyâ laå, öng giaâ coân nhùåt nhûäng hoân àeåp, chön xuöëng àêët, vaåch thaânh möåt vïåt nhû àûúâng keã úã sên àaá boáng, caách búâ höì nûúác chûâng nùm meát. Ngoåc nghô: "Chùæc öng giaâ àõnh àaánh dêëu àïí sau naây tröìng coã". Chûâng nhû khaám phaá hïët bñ mêåt caái cöng viïåc loåm coåm cuãa öng giaâ, chuá beá liïìn quïn ài. Muâa nùæng qua... Muâa mûa túái... Reát, vaâ reát... Baäi àaá cuã àêåu cuãa öng giaâ àaä cao uân. öng cuäng thöi laâm viïåc êëy àaä lêu... Böîng àò àoaânh phaáo nöí quanh ngöi nhaâ "chiïën haåm". Vaâo möåt buöíi chiïìu cuöëi nùm, coá möåt cö coân treã, mùåc chiïëc aáo veát rêët àeåp, toác phi-dï, dùæt chiïëc xe àaåp cuäng àeåp àïën àoán öng giaâ ài ùn Tïët úã àêu khöng roä. Boån Ngoåc phaát hiïån ra àiïìu àoá vaâo ngaây höm sau, hai mûúi saáu thaáng chaåp. Chaã laâ caác chuá beá àaä quen vúái caái sên bêy giúâ hïët löín nhöín. Caác chuá coân àaá boáng. Vaâ, caái vaåch àaá cuãa öng giaâ àaä biïën thaânh àûúâng biïn rêët tiïån. öng giaâ ài àêu? Tûå nhiïn cêåu beá Ngoåc thêëy tröëng traãi, nhúá nhúá möåt caái gò nheâ nheå vaâ thên thên... Ra, öng giaâ cuäng hay ài àêy ài àoá. Vúái laåi boån treã coân bêån hoåc. Caác baâ meå coá con nhoã dêîn em ài chúi, àaä quen dùån con: - Àûâng cho em ra quaá caái vaåch àaá àêëy! Ra àoá coân laâ möåt giúái haån. Chiïìu ba mûúi Tïët, coá möåt toaán caác cö caác chuá caán böå àïën tòm nhaâ ai, cûá ngú ngú ngaác ngaác. Hoãi, múái biïët laâ hoå tòm "öng giaâ nhùåt àaá". Laåi chñnh Ngoåc ta gùåp toaán ngûúâi êëy. - Öng úã nhaâ àêy ài vïì quï ùn Tïët röìi caác cö caác chuá aå. Möåt cö veã mùåt buöìn thiu: - Àaä baão caác cêåu maâ, thêìy coá thïí vïì quï vúái àaân chaáu tûâ súám... Tûå nhiïn chuá beá Ngoåc thêëy nön nao trong ngûúâi. Chuá beá sûåc nhúá laâ mònh chûa ruã baån ài thùm caác thêìy cö giaáo nhên dõp Tïët. Vaâ, chuá beá thêëy nhúá öng giaâ möåt caách laå luâng. Taåi sao, chuá khöng biïët, nhûng chuá beá thêëy thûúng öng giaâ vaâo caái luác öng coâng lûng xuöëng maâ bûng chêåu àaá...
  • 21. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 21 http://ebooks.vdcmedia.com BÏËP LÛÃA Gaâ gaáy lêìn thûá nhêët. Nhêëp nhaáy nhûäng öng sao. Gaâ gaáy lêìn thûá hai. Taâu cau im phùng phùæc. Mùåt ao phùèng lùång vaâ ngoån tre cao vuát maäi lïn. Caã laâng xoám vêîn coân yïn giêëc. Cö vaåc ùn àïm böîng thaãng thöët giêåt mònh nhaãy voåt, vêîy àöi caánh nheå tïnh. Gaâ chûa gaáy lêìn thûá ba, bïëp lûãa àaä bêåp buâng. Bêìy gaâ liïëp nhiïëp. Lúån meå coå öí rúm. Tiïëng buá chöìm chöåp cuãa luä lúån con nghe àïën laâ ngon. Ngoaâi kia, têët caã vêîn coân chòm trong boáng töëi. Baâ em àaä dêåy tûâ luác naâo. Baâ àang ngöìi bïn bïëp lûãa. Lûãa rúm thúm thúm. Nöìi cúm söi loåc boåc. Siïu nûúác reo uâ uâ. Gaâ gaáy lêìn thûá ba. Con caá chuöëi ngoaâi ao àúáp möìi àaánh "buäm". Giêëc nguã em beá àang say. - Cuâ... cuác... cu... cuâ... cu... u... u... Phaânh phaåch àöi caánh vöî, con gaâ tröëng àoâi múã cûãa. Baâ em nhai möåt miïëng trêìu. Meå gúä toác, chaãi àêìu bïn göëc mñt, röìi meå xùæn öëng quêìn sûãa soaån quang gaánh àïën sên kho. Chó riïng em vêîn nguã, giêëc mú yïn laânh. Em uá úá trúã mònh vò tiïëng gaâ gioáng giaã. úã phña mùåt trúâi moåc, ûãng lïn möåt vûâng höìng rûåc rúä. Con liïëu àiïëu ngoá nghiïng. Baâ vêîn ngöìi bïn bïëp: Nöìi caám àaä uâng uåc. Con lúån sïì hûåc hûåc àoâi ùn. Mêëy chuá öëc bûúu giêåt mònh búãi gaáo nûúác cuãa meå muác, lûâng lûäng chòm xuöëng àaáy bïí. Caái laá cêy nom àaä roä hún. Em coân nguã ngon. Gaâ gaáy lêìn thûá tû. Baâ kheä àêíy caánh cûãa bûúác vaâo nhaâ. Baâ ài khöng cêìn nhòn, maâ cuäng chûa nhòn thêëy gò àûúåc. Baâ goåi: - Dêåy ài hoåc, con úi! Baâ goåi chaáu baâ laâ con. Hai mûúi nùm trûúác baâ àaä goåi böë em nhû thïë. Bêy giúâ, àïën lûúåt em. Cho àïën têån bêy giúâ, chûa coá àïm naâo em àûúåc tröng thêëy con öëc bûúu uöëng sûúng àïm. Chûa möåt lêìn em nghe tiïëng vaåc bay
  • 22. Phong Thu 22 http://ebooks.vdcmedia.com vaâ ngùæm bêìu trúâi tinh mú coá nhûäng öng sao nhêëp nhaáy. Chó biïët khi em vûâa thûác giêëc, nhaâ àaä saåch, cúm àaä chñn vaâ chõ lúån sïì àang uãn ón giûäa àaân con no troân nhû nhûäng caái tröëng cúm... Höm nay baâ öëm. Em hú laá khoai mön àùæp traán cho baâ. Baâ quaâi tay àêëm lûng. Baâ àau lûng nûäa àêëy. Höm sau. Gaâ gaáy lêìn thûá nhêët. Nhêëp nhaáy nhûäng öng sao. Gaâ gaáy lêìn thûá hai. Taâu cau im phùng phùæc. Mùåt ao lùång leä. Meå àaä trúã dêåy. Gaâ chûa gaáy lêìn thûá ba, bïëp lûãa àaä bêåp buâng... Meå ngöìi ngay chöî baâ vêîn ngöìi moåi súám. Tûå nhiïn höm êëy, em nghe thêëy tiïëng gaâ: - Cuâ... cuác... cu... cuâ... cu... u... u... Em liïìn tónh giêëc. Con liïëu àiïëu veáo von. Con gaâ tröëng luåc tuåc àoâi múã cûãa chuöìng. Meå em àaä ra àöìng. Baâ em chûa khoãi. Chùæc laâ baâ vêîn àau lûng. Em trúã dêåy, múái roä nhaâ chûa queát. Nöìi caám lúån àêìy nguyïn. Con lúån sïì hûåc hûåc. Àaân gaâ con liïëp nhiïëp. Em luái huái laâm dêìn tûâng viïåc: queát nhaâ, rûãa mùåt, thaã gaâ, cho lúån ùn... thò vûâa luác mùåt trúâi lïn choái loåi. Cûá nhû baâ em khöng öëm, thò ngay tûâ luác em coân nguã, moåi viïåc àaä xong xuöi. Baâ úi! Baâ dêåy súám biïët bao nhiïu ngaây nhû thïë? Em hoãi baâ, baâ baão baâ khöng sao nhúá àûúåc. Chùæc caái bïëp lûãa noá biïët. Nhûng bïëp lûãa naây hïî vùæng ngûúâi laâ noá nguöåi tanh nguöåi ngùæt. Baâ em öëm, meå em maâ khöng nhoám noá lïn, seä chùèng bao giúâ coá àûúåc aánh lûãa rúm thúm thúm thúm thúm...
  • 23. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 23 http://ebooks.vdcmedia.com CÊY CÖÅT MÖËC VAÂ CON NGÛÅA Giûäa trûa, àûúâng vùæng. Nghe xa xa coá tiïëng voá ngûåa khua gioân. Kòa, möåt chiïëc xe chúã haâng chaåy tïnh tïnh trïn àûúâng nhûåa. Chiïëc xe lùæp baánh ö-tö lùn ïm ru. Thïë laåi caâng laâm cho tiïëng moáng sùæt goä vang trûa vùæng. Nùæng tinh quaái cûúäi lïn lûng chuá Ngûåa maâ àöët. Noáng rêm ran, toaát caã möì höi. Chuá ngûåa ngûãng àêìu nhòn con àûúâng daâi hun huát... - Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Sao maâ theâm, maâ mong àûúåc chaåy trïn con àûúâng caát mõn quaá. Lêìn naâo cuäng thïë, chuá ngûåa luác ài, chó mong choáng hïët chùång àûúâng àaá. Khi vïì, chuá ta ûúác ao cho àoaån àûúâng caát mõn daâi ra... Chuá Ngûåa gêåt gêåt caái àêìu möîi luác möåt nhanh, chùèng coân mêëy nûäa seä túái ngaä ba, núi reä sang vïåt àûúâng caát mõn. Chuá ta seä àûúåc nghó cho àúä raát moáng. Chùång nghó naây khöng lêu nhûng thuá võ. - Phi! Chuá Ngûåa haâo hûáng nghô: "Mònh laåi tiïëp tuåc cho caái anh chaâng Cöåt Möëc àûáng úã chöî nghó chên kia möåt meã múái àûúåc. Lêìn trûúác, noái chûa xong cêu chuyïån thò àaä phaãi lïn àûúâng röìi". - Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Ngaä ba kia röìi! Chuá Ngûåa nghïín cöí, tung voá lao nhanh hún. Reä, reä naây! Öi, khoaái quaá. Chó möåt thöi nûäa laâ àûúåc nghó. Xe dûâng ngay bïn caånh cêy Cöåt Möëc. Baác àaánh xe thong thaã quêën vaâi voâng dêy cûúng vaâo göëc cêy bùçng ba têìng laá cho Ngûåa àûáng. Maát quaá! Nhaá xong lûng bõ ngö, Ngûåa múái bùæt àêìu vaâo chuyïån. Bao giúâ cuäng vêåy, vúái ai cuäng thïë, Cöåt Möëc luön luön laâ möåt ngûúâi hiïìn laânh, ñt noái. Ngûåa vêîy tai, khiïu khñch: - Tûâ höm noå àïën höm nay, àùçng êëy ài àûúåc nhûäng àêu röìi? Cöåt Möëc khöng traã lúâi. Ngûåa coá veã khoaái vò àöëi thuã im tiïëng: - ÛÂ, àùçng êëy biïët àiïìu maâ chõu thöi ài, thïë laâ phaãi. Laâm sao maâ àùçng êëy hiïíu àûúåc sûå àúâi bùçng túá cú chûá. Möåt àùçng, coá nhûäng böën chên, àaä tûâng ài khùæp chöën khùæp núi, trïn rûâng, dûúái biïín, thaânh phöë, nöng thön... àêu àêu cuäng coá mùåt. Möåt àùçng, cùèng möåt
  • 24. Phong Thu 24 http://ebooks.vdcmedia.com chiïëc, suöët thaáng quanh nùm cùæm chùåt taåi chöî... Àùçng êëy chõu thua túá röìi chûá? Cöåt Möëc vêîn chûa noái gò. Ngay tûâ luác nghe thêëy tiïëng voá khua tûâ xa, Cöåt Möëc àaä biïët mònh sùæp sûãa phaãi giaáp mùåt vúái caái anh chaâng Ngûåa haáu àaá êëy röìi. Thùçng cha ài khoãe, chaåy taâi thêåt. Nhúâ vêåy Ngûåa biïët àûúåc rêët nhiïìu chuyïån laå, àiïìu hay, Cöåt Möëc cuäng muöën àûúåc nhû Ngûåa lùæm. Nhûng, cöng viïåc cuãa Cöåt Möëc laâ úã chöî naây, laâm cöåt tiïu baáo cho moåi ngûúâi, moåi xe chaåy qua khoãi bõ tai naån. Ai coá viïåc cuãa ngûúâi nêëy chûá. Àúåi cho Ngûåa noái xong, Cöåt Möëc múái thuãng thùèng: - Túá coá nhêån laâ túá gioãi giang hún cêåu bao giúâ àêu. Cêåu àûúåc ài xa nïn biïët röång, hiïíu nhiïìu. Coân túá, túá phaãi àûáng im möåt chöî, túá cuäng coá àiïìu hiïíu biïët maâ cêåu khöng thïí coá àûúåc. Ngûåa nghe maâ khoá tin: - Àiïìu gò, cêåu noái thûã xem naâo? - Chùèng haån nhû thïë naây: trûúác cêåu, ai àaä ài qua àêy? Khi cêåu ài röìi, ai seä túái? Ngaây mai, luác cêåu chûa quay trúã laåi, cêåu coá biïët chuyïån gò seä xaãy ra quanh núi túá àûáng khöng? Ngûåa ta bñ quaá, noái liïìu: - AÂ, àiïìu àoá thò túá khöng theâm biïët! Cöåt Möëc cûúâi: - ÊËy, cêåu àûâng caáu. Nïëu cêåu muöën biïët, túá seä kïí cho cêåu nghe. Vúái túá, cuäng nhû thïë àêëy. Túá chó coá thïí hoãi cêåu, túá múái roä àûúåc nhûäng miïìn xa maâ túá khöng àûúåc ài. Ngûåa vuâng vùçng: - Túá khöng theâm hoãi vaâ cuäng khöng theâm kïí cho cêåu nghe. Cöåt Möëc vêîn ön töìn: - Cêåu laåi nhêìm röìi. Mònh vaâ cêåu, àûáa noå vêîn cûá phaãi nhúâ vaâo àûáa kia thò múái coá thïm àûúåc cho mònh nhûäng àiïìu hay, àiïìu töët. Ngûåa vùng liïìu: - Túá khöng theâm! Vaâ ûác quaá, Ngûåa chó muöën àaá vaâo Cöåt Möëc möåt caái. Àûúåc, àaä thïë thò... Ngûåa chúâ luác baác àaánh xe ra hiïåu tiïëp tuåc lïn àûúâng. Ngûåa cöë yá bûúác chïånh choöng, keáo saát thaânh xe kñch vaâo Cöåt Möëc. Cöåt Möëc ngaä lùn chiïng vaâ chó kõp noái: - Cêåu êëy laåi nhêìm nûäa röìi! Hai höm sau, chuá Ngûåa keáo xe trúã vïì àuáng ngay phaãi buöíi xêëu trúâi. Xe àang bon trïn àûúâng caát mõn thò gùåp cún döng. Maâ trúâi laåi bùæt àêìu töëi. Gioá thöíi, caát bay muâ mõt. Caã baác àaánh xe lêîn chuá Ngûåa àïìu khöng ngûãng àêìu lïn àûúåc. Hoå
  • 25. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 25 http://ebooks.vdcmedia.com vûâa ài vûâa cuái guåc xuöëng, cöë nhòn cêy cöëi moåc hai bïn àûúâng cho khoãi chïåch xe. Túái quaäng hïët cêy cöëi, hoå phaãi tröng vaâo nhûäng cêy Cöåt Möëc àûáng chó àûúâng. Chuá Ngûåa doâ dêîm, bûúác tûâng bûúác deâ dùåt. Gioá, caát vêîn thöëc lïn. Böîng, chiïëc xe thuåt hêîng xuöëng möåt caái, chöíng ngûúåc caâng. Ngûåa giêåt mònh hñ vang. Baác àaánh xe nhaãy phùæt xuöëng, kïu: - Thöi! Sa xuöëng baäi caát röìi! Vûâa noái, baác vûâa cöë sûác bùæt baánh xe. Nhûng, khöng àûúåc. Chiïëc xe bõ trûúåt, àaä quay ngang, caâng luán xuöëng sêu hún. Baác àaánh xe ài quanh möåt voâng röìi lêím bêím: - Quaái, àûáa naâo laåi nhöí caái Cöåt Möëc úã àêy àem ài àêu thïë? Chuá Ngûåa giêåt mònh nhúá ra vaâ nñn thinh. Àaânh phaãi dúä haâng trïn xe xuöëng cho nheå röìi múái bùæt baánh lïn àûúåc. Trong luác loay hoay khuên vaác, baác àaánh xe àaá phaãi cêy Cöåt Möëc. Baác nhêëc cêy Cöåt Möëc lïn, cùæm traã vaâo chöî cuä. Túái luác caã ngûúâi lêîn xe ra àûúåc mùåt àûúâng thò Ngûåa àaä suâi caã boåt meáp. Thêëy Ngûåa lûã khûã bûúác qua, Cöåt Möëc àaä àõnh noái cho möåt cêu. Song, khi nghe tiïëng thúã höìng höåc cuãa Ngûåa, Cöåt Möëc thûúng tònh khöng noái nûäa.
  • 26. Phong Thu 26 http://ebooks.vdcmedia.com CHIÏËC CA-NÖ Cha töi laâ möåt cöng nhên. Àiïìu àoá thêåt laâ möåt vinh dûå lúán àöëi vúái töi. Khöng nhûäng thïë, cha töi coá nhûäng ba têëm huên chûúng cú. Möîi lêìn àïën dõp kyã niïåm Quöëc khaánh, ngaây lïî lúán hay Tïët chùèng haån, cha töi vêîn àeo àuã ba têëm huên chûúng trûúác ngûåc. Maâu vaâng tûúi cuãa nhûäng ngöi sao vaâ nïìn àoã rûåc in trïn ngûåc cha töi khiïën töi chó muöën nhòn maäi vaâ khöng traánh khoãi möåt niïìm mong ûúác rêët haâo hûáng: giaá töi cuäng àûúåc thûúãng huên chûúng! Nïëu nhû sau naây töi trúã thaânh möåt ngûúâi cöng nhên, töi seä laâm viïåc nhû cha töi trûúác àêy vaâ ngaây nay, àïí àûúåc Chñnh phuã tùång thûúãng. Àoá laâ chuyïån sau naây. Coân bêy giúâ töi múái chó laâ möåt hoåc sinh chûa hoåc hïët cêëp hai. Vò vêåy, hïî coá dõp naâo cha töi àeo huên chûúng maâ töi àûúåc cuâng vúái cha töi ài ra àûúâng laâ töi khöng boã lúä. Vaâo nhûäng luác nhû thïë, töi cöë tòm ra thêåt nhiïìu chuyïån àïí hoãi, àïí noái vaâ àïí cha töi phaãi traã lúâi töi. Töi cöë yá muöën khoe vúái moåi ngûúâi rùçng: töi laâ con, con cuãa cha töi -ngûúâi coá nhûäng ba têëm huên chûúng. Luác gùåp àaám baån hoåc cuâng lúáp vúái töi úã ngoaâi àûúâng, cho duâ chuáng noá àang chúi möåt troâ chúi gò maâ töi thñch àïën mêëy chùng nûäa, töi cuäng cûá lúâ ài. Kïå cho chuáng noá goåi. Chuáng noá phaãi hiïíu rùçng: töi coân àang bêån ài vúái cha töi. Nïëu coá àûáa naâo chûa tröng thêëy töi, töi seä cûúâi vaâ noái to hún àïí cho chuáng noá nhòn thêëy töi vaâ nhûäng têëm huên chûúng cuãa cha töi. Àaä coá lêìn, têët caã boån treã con úã lúáp töi xuám nhau laåi noái vïì nhûäng ngûúâi cha cuãa mònh. Àûáa naâo cuäng tranh nhau noái trûúác vaâ rêët haänh diïån vïì cha mònh. Töi àúåi cho chuáng noá noái hïët múái cho chuáng noá biïët rùçng: cha töi laâ cöng nhên. Trûúác cha töi, öng töi khi coân söëng cuäng laâ cöng nhên. Ngaây nay, ngoaâi cha töi ra, coân chuá töi vaâ chõ töi cuäng laâm cöng nhên nûäa. Meå töi gêìn àêy laåi àûúåc vaâo nhaâ maáy cuãa cha töi nêëu cúm cho caác chuá, caác baác trong nhaâ maáy ùn; nhû vêåy meå töi cuäng khöng khaác cöng nhên laâ mêëy. Khi nghe töi kïí vïì gia àònh töi, têët caã chuáng noá -baån töi êëy - àûáa naâo cuäng trêìm tröì: "Thùçng cu Khöi "aác" thêåt, caã nhaâ noá laâm cöng nhên!" Àûúåc thïí, töi liïìn noái roä thïm laâ: Böë töi laâm úã nhaâ maáy cú khñ, laâ cöng nhên tiïån. Chuá töi cöng taác úã nhaâ maáy lùæp raáp taâu
  • 27. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 27 http://ebooks.vdcmedia.com taåi Haãi Phoâng, laâ cöng nhên kyä thuêåt, chuyïn vïì haân àiïån. Chõ töi laâm úã phên xûúãng thöíi chai loå, phñch nûúác, trong nhaâ maáy thuãy tinh... Nhû thïë, laâ trong caác ngaânh cöng nghiïåp nùång, cöng nghiïåp nheå, gia àònh töi àïìu coá "àaåi biïíu". Möåt lêìn, trong möåt buöíi têm sûå vúái nhau vïì nhûäng chuyïån nhû thïë, cêåu Tên -baån rêët thên cuãa töi - àaä noái thïm vaâo cho töi: - Caác cêåu phaãi biïët nhaá! Thùçng Khöi bêy giúâ noá muöën coá caái gò cuäng àûúåc. Vñ duå nhû noá thñch möåt caái taâu thuãy chùèng haån, noá seä coá ngay! Noái xong, noá quay vïì phña töi: - Coá phaãi khöng cêåu? Têët caã moåi ngûúâi ngöìi xung quanh àïìu hûúáng vïì phña töi, chúâ àúåi töi traã lúâi xem coá àuáng nhû cêåu Tên vûâa noái khöng. Vaâo nhûäng luác àûúåc baån beâ àùåc biïåt chuá yá àïën mònh nhû thïë, töi húi luáng tuáng mêët möåt tñ vò caãm àöång (ngûúâi ta thûúâng baão, úã vaâo trûúâng húåp êëy, dïî phöíng muäi lùæm, töi phaãi cöë giûä cho hai caánh muäi khoãi phêåp phöìng) vaâ noái: - Àuáng, túá coá thïí coá têët caã caác thûá maâ túá muöën. Tên ta àûúåc nûúác, liïìn nghïnh mùåt lïn, nhòn khùæp möåt lûúåt, nom böå àùæc yá lùæm. Cêåu ta caãm thêëy "oaách" thïm vò coá àûúåc möåt ngûúâi baån nhû töi. Noá noái tiïëp: - Túá vêîn àïën chúi nhaâ cêåu êëy luön. Túá àaä àûúåc xem rêët nhiïìu àöì chúi do thêìy, chuá vaâ chõ cêåu êëy laâm cho. Thêìy cêåy êëy laâ cöng nhên tiïån bêåc nhêët, gêìn trúã thaânh chuyïn gia röìi, àûúåc thûúãng nhûäng ba böën huên chûúng cú! Thêìy cêåu êëy tiïån ra àûúåc caã quaåt maáy lêîn cùåp löìng vaâ khi cêìn thò caã vaânh xe àaåp nûäa. Cêåu ta coân huyïn thuyïn noái trúâi noái àêët gò gò êëy, töi khöng nhúá hïët. Tuy àaä biïët toãng ra rùçng cêåu ta àaä noái sai caã sûå thêåt, nhûng vò cêåu êëy noái cho töi, vò töi maâ noái, nïn töi lúâ ài. Giaá nhû laâ ngûúâi khaác, thïë naâo töi cuäng vùån laåi cho maâ biïët tay àûáa con cuãa möåt cöng nhên tiïån. Àúâi thuúã nhaâ ai úã nhaâ maáy cú khñ laåi ài tiïån cùåp löìng àûång cúm vaâ vaânh xe àaåp bao giúâ! Nghe Tên noái, töi laâm ra veã rêët chùm chuá, nhûng chó kheä gêåt àêìu vaâo caái chöî naâo cêåu ta noái àuáng thöi. Cêåu Haãi, möåt tay beá nhêët lúáp vaâ coân mï àaánh bi nhû tuåi nhi àöìng Thaáng Taám, ruåt reâ hoãi töi: - Thïë... thïë baån coá caái taâu thuãy thêåt aâ? A, caái anh chaâng "loãi" naây laåi nghi ngúâ töi noái khoaác chùæc?
  • 28. Phong Thu 28 http://ebooks.vdcmedia.com Töi liïìn traã lúâi: - Coá chûá! Möåt caái chûá ba caái túá cuäng coá! Nhên àaâ, cêåu Tên àûa thïm: - Caác cêåu chaã biïët quaái gò caã. Chuá cêåu êëy laâ cöng nhên lùæp raáp úã nhaâ maáy àoáng taâu Haãi Phoâng àêëy! Haãi ta khêm phuåc nhòn töi vaâ noái vúái veã ao ûúác àûúåc nhû töi: - UÁi, thïë thò thñch thêåt. Mònh maâ àûúåc nhû baån Khöi nhó? Tên nhòn Haãi, xò möåt caái: - Gúám, dïî maâ ai cuäng laâm àûúåc nhû chuá cêåu Khöi àêëy. Tûúãng búã! Trong buöíi noái chuyïån êëy, töi àaä hùng tiïët võt lïn maâ khoe vúái chuáng noá rùçng: röìi àêy cha töi seä tiïån cho töi möåt khêíu suáng luåc bùçng theáp, y nhû suáng thêåt, duâng àïí bùæn chim. Suáng êëy chó bùæn chïët chim, nhúä coá bùæn phaãi ai, cuäng khöng laâm sao caã. Chõ töi röìi àêy seä thöíi cho töi möåt caái loå mûåc rêët àeåp, kiïíu laå nhêët thïë giúái. Chuá töi seä àoáng cho töi möåt chiïëc ca-nö y nhû kiïíu ca-nö tuêìn tiïîu cuãa caác anh böå àöåi haãi quên. Chiïëc ca-nö êëy coá trang bõ suáng bùæn ra lûãa vaâ coá maáy chaåy àûúåc àïí baão vïå búâ biïín thên yïu cuãa chuáng ta... Nghôa laâ, trong nhaâ chó coân coá meå töi laâ khöng coá thïí laâm ra möåt thûá àöì chúi naâo cho töi maâ thöi. Nghe töi noái, àûáa naâo cuäng nhao lïn, tranh nhau heån laâ khi naâo töi coá nhûäng thûá êëy, nhúá cêìm àïën lúáp cho chuáng noá xem vúái. Nhêët laâ cêåu Haãi. Töi gêåt àêìu noái bûâa: "Àûúåc! Àûúåc!". Caái tin töi sùæp coá möåt chiïëc ca-nö y nhû thêåt, àûúåc trang bõ àêìy àuã suáng öëng vaâ coá caã ngûúâi laái hùèn hoi, chaã mêëy luác àaä truyïìn ài khùæp lúáp, lan caã sang mêëy lúáp bïn caånh. Töi àûúng nhiïn trúã thaânh möåt caái muåc tiïu rêët hêëp dêîn àöëi vúái boån treã nhû chuáng töi. Àiïìu àoá kïí ra cuäng khöng coá gò laâ khoá hiïíu lùæm. Töi cuäng khöng ngúâ rùçng cêu chuyïån vïì chiïëc ca-nö êëy giúâ àêy laåi laâ möåt caái phiïìn cho töi. Búãi vò, caác baån töi khöng ngaây naâo laâ khöng hoãi töi àaä coá ca-nö hay chûa. Chaã nheä cûá êåm aâ êåm ûâ traã lúâi laâ mai cûá mai maäi thò ï mùåt chïët! Töi seä bõ coi laâ möåt anh chaâng noái khoaác cuäng nïn. May sao, chuáng noá chó nhùæc àïën chiïëc ca-nö thöi, coân khêíu suáng luåc, loå mûåc kiïíu laå nhêët thïë giúái, thò khöng mêëy àûáa nhùæc àïën. Vaâ töi cuäng àaánh baâi lúâ ài, cho nheå ngûúâi. úã
  • 29. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 29 http://ebooks.vdcmedia.com nhaâ, töi hiïíu cha lùæm. Cha töi khöng coá thò giúâ àïí laâm nhûäng àöì chúi vúá vêín cho töi. Ngoaâi cöng viïåc úã nhaâ maáy ra, cha töi coân phaãi hoåc vùn hoáa vaâ höåi hoåp. Tñnh cha töi húi nghiïm. Ngûúâi thûúâng nhùæc nhúã töi chùm hoåc, chùm laâm vaâ khöng nïn chúi búâi nhiïìu. Khi naâo raãnh rang, cha töi laåi daåy töi cuöëc àêët, cheã cuãi, nêëu nûúáng giuáp meå töi. Cha töi àaä coá lêìn noái vúái töi: "Ngaây xûa, cha vaâ meå con ngheâo khöí lùæm. Chó biïët tröng vaâo hai baân tay. Duâ àoái raách àïën àêu, bõ aáp bûác àïën àêu, cha meå cuäng khöng bao giúâ phaãi ngûãa tay ài xin ngûúâi khaác cûáu vúát cho -nhêët laâ àöëi vúái nhûäng tïn chuã cuãa nhaâ maáy. Chñnh vò bõ aáp bûác, boác löåt, nïn cha meå múái ngheâo. Muöën hïët ngheâo khöí, phaãi àêëu tranh chöëng laåi boån aáp bûác, boác löåt, cuå thïí laâ boån thûåc dên àïën cûúáp nûúác ta. Nhûäng tïn thûåc dên taân aác êëy laâ: boån chuã nhaâ maáy, àöìn àiïìn, hêìm moã... Con ngûúâi ta chó nïn ngûúâi khi biïët lao àöång. Con nay coân beá, nhûng àaä sung sûúáng hún cha meå ngaây xûa nhiïìu lùæm. Phaãi têåp lao àöång cho quen..." Thónh thoaãng, cha töi coá kïí cho töi nghe vaâi chuyïån trûúác àêy cha töi bõ aáp bûác boác löåt nhû thïë naâo. Töi nghe thñch lùæm, nhûng laåi choáng quïn. Töi chó nhúá chöî naâo cha meå töi khöí quaá, töi thûúng, thïë thöi. Vò vêåy, töi khöng muöën laâm phiïìn cha töi. Khöng kheáo coân bõ mùæng laâ àùçng khaác. Coân chõ töi, chõ töi chó coá thïí cho töi mêëy àöìng baåc, röìi kïå töi muöën mua gò thò mua, chûá chõ töi khöng biïët laâm möåt thûá àöì chúi gò cho töi caã. Nïëu töi khöng lêëy tiïìn, chõ töi seä cho ài ùn möåt bûäa kem bùçng thñch. Vò vêåy, caái loå mûåc kiïíu laå nhêët thïë giúái, töi khöng thïí naâo coá àûúåc. Trong ba ngûúâi cöng nhên cuãa gia àònh töi, töi chó coân haá voång vaâo chuá töi. Chuá töi kheáo chên kheáo tay lùæm. Rêët nhiïìu àöì duâng úã trong nhaâ töi laâ do chuá laâm lêëy. Tûâ caái mùæc aáo bùçng thanh cuãi àeäo, àïën caái cuâi dòa cùæt ra úã maãnh voã bú sûäa boâ. Chó vúái möåt caái xoong nhöm bõ thuãng thöi, maâ chuá töi laâm àûúåc caã com-pa, ï-ke cho töi ài hoåc, laâm cho cha töi caái gaåt taân thuöëc laá vaâ mêëy caái àôa... Chuá töi rêët yïu vaâ chiïìu töi. Tñnh chuá töi vui lùæm. Chuá töi coá thïí chúi vúái töi caã ngaây àûúåc. Daåo töi coân beá, chuá töi coäng töi ài khùæp Haâ Nöåi. Búãi vêåy töi cuäng rêët quyá mïën chuá töi. Töi coá tñnh xêëu laâ hay nöíi khuâng. Vêåy maâ, chó riïng vúái chuá töi, khöng bao giúâ töi daám thïë. Nhûäng luác chuá töi nùçm tó tï troâ chuyïån vúái töi, chuá töi kïí khöng biïët bao nhiïu chuyïån laå. Töi nhúá nhêët laâ "Hai chuá röìng xanh". Töi khoaái lùæm. Khoaái nhêët laâ chöî hai con röìng thi nhau chaåy xem con naâo chaåy nhanh, thi nhau tröën xem con naâo kñn nhêët. Nghe xong, töi múái hiïíu ra àêëy laâ hai "con röìng" úã löî muäi töi. Töi chó coân biïët "ûá ûâ" vaâ ruác vaâo naách chuá töi, thoåc tay ngoaáy vaâo cöí chuá töi àïí chuá töi cûúâi lïn sùçng sùåc.
  • 30. Phong Thu 30 http://ebooks.vdcmedia.com Chaã laâ chuá töi coá maáu buöìn maâ laåi! Khi chuá töi ài laâm xa, töi nhúá chuá töi quaá. Höm àêìu tiïn chuá töi ra ài, töi khoác thuát thñt. Chuá töi phaãi kïí möåt cêu chuyïån nûäa àïí cho töi phò cûúâi. Tûâ bêëy àïën nay, hùçng nùm, cûá àïën dõp nghó pheáp, laâ chuá töi laåi vïì thùm cha meå töi vaâ cho töi quaâ. Töi àaä lúán hún höìi coân beá, khöng nguã nheâ nûäa, nhûng khöng thïí quïn chuá töi. Tñnh chuá töi laå lùæm. Chuá töi rêët khoãe, to, maâ chó thñch ùn cúm coá nhiïìu rau. Àùåc biïåt laâ moán su haâo. Chuá töi chó ùn luöåc, maâ phaãi luöåc caã cuã kia. Chuá töi baão ùn thïë múái ngoåt. Cûá àïën muâa su haâo, thïë naâo töi cuäng cöë tröìng lêëy möåt ñt àïí àïën Tïët, chuá töi vïì ùn. Töi luöåc vaâ bûng têån núi cho chuá töi ùn. Meå töi thûúâng baão: "Thùçng Khöi noá hêíu nhêët vúái chuá Canh àêëy". Töi khöng phaãn àöëi lúâi nhêån xeát êëy. Trong giúâ phuát nguy kõch naây, töi khöng thïí khöng cêìu viïån àïën chuá töi. Àïí khoãi bõ beä mùåt trûúác àaám baån beâ, töi àaä viïët möåt bûác thû roä daâi, thêåt tha thiïët, vaâ khêín cêëp gûãi ài cho chuá töi, xin chuá töi möåt chiïëc ca-nö. Rùçng, chiïëc ca-nö laâ vêåt töi yïu quyá nhêët trïn àúâi. Rùçng, töi muöën sau naây seä trúã thaânh möåt ngûúâi cöng nhên nhû chuá töi. Rùçng, töi chó ao ûúác coá thïë thöi. Vaâ, thïë naâo chuá cuäng laâm cho chaáu, khöng thò... Möîi lêìn nhòn thêëy chiïëc ca-nö êëy, chaáu seä nhúá àïën nhûäng lúâi chuá dùån maâ chùm chó hoåc têåp... Thû ài, têët coá thû traã lúâi. Chuá töi heån möåt ngaây gêìn àêy seä vïì vaâ laâm möåt chiïëc ca-nö y nhû yá thñch cuãa töi. Chó cêìn töi phaãi coá àuã caác troång àiïím 5(1) vïì ba mön: vùn, toaán vaâ àûác duåc, laâ chuá töi haâi loâng. Caái gò chûá àiïìu kiïån êëy thò töi laâm àûúåc. Hiïån töi àaä àûúåc hai mön vùn, àûác duåc àaåt troång àiïím 5, mön toaán múái 4 cöång (4+). Töi seä cöë thöi. Àïí cho caác baån töi khoãi nghi ngúâ vïì viïåc töi chûa coá ngay chiïëc ca-nö, töi mang bûác thû cuãa chuá töi gûãi cho töi àïí caác cêåu êëy xem. Àûáa naâo cuäng xuyát xoa laâ töi "haånh phuác" quaá! Chuyïån, töi laâ con, chaáu cuãa nhûäng ngûúâi cöng nhên cú maâ. Trïn thïë giúái naây bêy giúâ, gioãi nhêët laâ giai cêëp cöng nhên. Nïëu chuáng noá hiïíu kyä àiïìu àoá nhû töi, chuáng noá têët khöng phaãi ngaåc nhiïn lùæm vïì chuyïån töi sùæp coá möåt chiïëc ca-nö nhû yá muöën. Ñt lêu sau, chuá töi vïì thêåt. Vaâ, chuá töi àaä cho töi möåt chiïëc ca- nö. Chiïëc ca-nö êëy àeåp lùæm. Toaân thên sún maâu àoã. Caác cûãa viïìn maâu xanh lam. Boong ca-nö trùæng toaát. Coá àuã caã suáng öëng, cöåt cúâ vaâ kyá hiïåu: VN -1964. Xûúãng taâu: M.N (M.N. coá nghôa laâ Mùng Non). Khi chuá töi nhêëc noá ra úã trong höåp giêëy ra, töi mûâng ruá lïn.
  • 31. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 31 http://ebooks.vdcmedia.com Trúâi úi! Àeåp quaá! Nhûng, ö kòa! Sao maâ noá nheå thïë naây nhó? Töi thûã ngoá vaâo trong xem ca-nö laâm bùçng thûá kim loaåi gò. Thò eo úi! Ca-nö laâm bùçng giêëy böìi vaâ göî vuån! Nhû thïë naây thò maáy nöí vaâo àêu vaâ suáng bùæn laâm sao? Töi thêët voång àùåt traã chiïëc ca-nö vaâo chöî cuä cuãa noá. Ao ûúác bêëy lêu nay bêy giúâ laâ nhû thïë naây àêy. Töi coân biïët noái nùng vaâ giêëu caái mùåt mo cuãa anh chaâng àaåi noái khoaác vaâo àêu cho àûúåc? Thùçng Haãi noá seä cûúâi vaâo muäi töi. Töi beä mùåt àaä àaânh, coân cêåu Tên nûäa chûá! Noá coá ba hoa laâ cuäng búãi vò töi! Töi àaä viïët thû dùån doâ kyä caâng nhû thïë, leä naâo chuá töi quïn? "Chaáu xin chuá möåt chiïëc ca-nö y nhû thêåt. Laâm bùçng sùæt, kiïíu tuêìn tiïîu nhû cuãa caác anh böå àöåi haãi quên ngoaâi biïín. Chuá laâm noá y nhû thêåt êëy chuá nhaá!" Àêëy, töi viïët tó mó thïë cú maâ! Thêëy böå döng töi nhû vêåy, chuá töi hoãi: - Sao, chûa vûâa yá chaáu aâ? Nghe chuá töi hoãi thïë maâ töi ngao ngaán àïën ûáa nûúác mùæt. Chuá töi khöng thöng caãm vúái töi tñ naâo caã. Töi chó kheä gêåt àêìu vaâ: "Vêng". Chuá töi nhêëc chiïëc ca-nö ra ngùæm nghña: - Khöng laâ chiïëc ca-nö thò laâ caái gò àêy? úâ, kheáo maâ noá khöng phaãi laâ chiïëc... ca-nö! Röìi, chuá töi thuyïët töi bùçng möåt cêu chuyïån khaá lyá thuá. Chuá töi baão rùçng ngaânh khoa hoåc trïn thïë giúái bêy giúâ, ngûúâi ta rêët troång göî. Caác chuyïn gia nûúác baån sang ta, thêëy ta thöíi cúm bùçng cuãi göî, caác àöìng chñ êëy tiïëc lùæm (chuá töi noái thïë). Göî, coá thïí laâm ra möåt thûá chêët deão chõu noáng thay cho kim loaåi. Göî, coá thïí laâm ra àûúâng, vaãi. Göî, coá thïí laâ ra thuöëc chûäa bïånh ... Göî... Ngaây nay, caác nhaâ maáy hoáa hoåc úã caác nûúác coá nïìn khoa hoåc tiïn tiïën àang ra sûác chïë biïën göî ra caác thûá àöì duâng àïí phuåc vuå àúâi söëng cuãa con ngûúâi. Coá leä naâo, chaáu laåi coi thûúâng göî thïë sao?... Nghe chuá töi noái, töi cuäng thêëy hay hay, nguöi nguöi. Kheáo maâ thïë thêåt! Nïëu töi noái laåi cho caác baån töi nhû chuá töi noái àêy, chùæc laâ caác cêåu êëy cuäng phaãi chõu. Caái taâi thuyïët phuåc cuãa chuá töi thïë àêëy. Chuá töi coá bao giúâ laâm töi thêët voång àêu. Vúái laåi, coá ca-nö röìi, töi khöng lo beä mùåt nûäa. Cêu chuyïån vïì chiïëc ca-nö àïën àêy coi nhû laâ xong. Töi àaä thoãa maän. Töi chúåt nhúá ra chûa nhöí su haâo vïì luöåc cho chuá töi ùn. Töi liïìn ra vûúân lêëy su haâo vïì khoe vúái chuá töi. Chuá töi cûúâi vaâ lùæc àêìu: - Chuá khöng ùn su haâo êëy àêu! Töi ngaåc nhiïn quaá. - Sao aå? Chuá töi traã lúâi:
  • 32. Phong Thu 32 http://ebooks.vdcmedia.com - Lúáp chaáu hoåc coá tröìng su haâo khöng? aâ, chuá töi muöën biïët taâi tröìng su haâo cuãa töi àêy maâ. Chùæc chuá töi tûúãng chó khi naâo tröìng úã nhaâ, töi múái coá àûúåc cuã su haâo to nhû thïë naây thöi chûá gò. Khöng àêu, su haâo töi tröìng úã lúáp cuäng to chùèng keám. Thïë laâ töi húán húã traã lúâi luön: - Coá aå. Coá, chuá aå. Cuã cuäng to nhû cuã chaáu nhöí àêy. Coá cuã coân to hún. Chuá töi gêåt àêìu ra veã haâi loâng: - Töët. Chaáu lêëy vaâi cuã vïì luöåc cho chuá ùn. aå hay! Töi sûäng caã ngûúâi. Chuá töi noái thêåt hay noái àuâa? - ÛÁ, chuá trïu chaáu! Chuá töi khöng cûúâi nûäa. Chuá töi noái thêåt. - Khöng. Chuá noái thêåt àêëy. Chaáu khöng ài lêëy vïì àûúåc sao? Töi thêåt khöng coân hiïíu àêìu àuöi ra sao nûäa. Chaã leä chuá töi laåi khöng biïët su haâo úã lúáp khöng phaãi laâ cuãa töi û? Chuá töi noái thêåt, hay laâ... Töi traã lúâi rêët raânh roåt: - Khöng aå. Su haâo úã lúáp laâ cuãa têåp thïí chûá khöng phaãi cuãa chaáu. Nghe töi traã lúâi thïë, chuá töi cûúâi: - Chaáu khöng lêëy àûúåc su haâo úã lúáp vïì luöåc cho chuá ùn thò laâm sao maâ chuá lêëy àûúåc sùæt cuãa nhaâ maáy àïí laâm ca-nö bùçng sùæt y nhû thêåt cho chaáu àûúåc nhó? Töi cûáng lûúäi. Thò ra, caái cuã su haâo maâ Chuá töi muöën ùn laâ nhû vêåy. Töi àûáng ngêy ra nhû moåc rïî úã dûúái chên. Tai töi uâ lïn. Möåt caãm giaác höëi hêån, theån thuâng traâo lïn, khiïën cho töi nhúá laåi bûác thû töi viïët cho chuá töi, nhûäng lúâi leä töi huïnh hoang vúái caác baån töi... Thêëy töi cuái àêìu im lùång, trong tay vêîn coân xaách mêëy cuã su haâo, chuá töi laåi gêìn töi vaâ àùåt nheå hai tay lïn vai töi: - Thïë laâ chaáu àaä hiïíu vò sao chuá chó laâm àûúåc ca-nö bùçng göî vaâ giêëy böìi cho chaáu röìi chûá? Töi ngûãng lïn nhòn chuá töi. Mùæt töi húi cay cay. Thûa chuá, chaáu àaä hiïíu ra röìi. Chaáu coân hiïíu thïm laâ chuá àaä àûa cêu chuyïån göî ra noái, àïí cho chaáu khoãi bõ cha chaáu mùæng. Chaáu nhúá rùçng, luác chaáu chï chiïëc ca-nö, veã mùåt chaáu khöng vui. Chaáu khuyïët àiïím quaá. Chuá àaä phaãi boã nhûäng giúâ
  • 33. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 33 http://ebooks.vdcmedia.com nghó ngúi sau möåt ngaây laâm viïåc àïí laâm ca-nö cho chaáu, vêåy maâ chaáu àaä nghô sai, muöën chuá lêëy sùæt cuãa nhaâ maáy àïí laâm ca-nö cho chaáu... Töi kheä "vêng" vaâ caãm thêëy hai tay nùång trôu vò mêëy cuã su haâo. Chuá töi àúä lêëy su haâo trong tay töi vaâ khen: - Non lùæm. Chaáu tröìng khaá lùæm. Naâo, chuá chaáu ta mang ài goåt thöi! Tuy chuá töi àaä khen töi thïë, töi vêîn caãm thêëy trong loâng coân coá caái gò bûát rûát khöng yïn. Nhúá nhûäng luác mònh tûå haâo laâ con cuãa möåt cöng nhên, töi lêëy hïët can àaãm ra àïí hoãi chuá töi: - Chuá aå... chaáu... Khi cha chaáu àeo huên chûúng, chaáu muöën ài bïn caånh cha chaáu. Nhû... nhû thïë... coá gò laâ sai khöng? Chuá töi húi nhñu àöi löng maây laåi möåt chuát röìi traã lúâi: - Chaáu laâ con... Chaáu ài vúái cha chaáu àûúåc lùæm chûá. Caái àoá khöng quan troång lùæm. Coá àiïìu khi ài vúái cha chaáu nhû thïë, chaáu cêìn nghô rùçng: phaãi hoåc haânh, lao àöång vaâ suy nghô laâm sao àêy cho xûáng àaáng laâ àûáa con trai cuãa möåt ngûúâi cöng nhên. Töi àaä hiïíu. Vaâ, khöng bao giúâ töi quïn nhûäng lúâi cùn dùån cuãa chuá töi: "Phaãi hoåc haânh, lao àöång vaâ suy nghô laâm sao àêy cho xûáng àaáng laâ àûáa con cuãa möåt ngûúâi cöng nhên!" Thaáng 10-1964
  • 34. Phong Thu 34 http://ebooks.vdcmedia.com BAÅN ÀÚÂI Àaä hún möåt thaáng nay, hai àûáa beá àaánh giêìy êëy ngaây naâo cuäng àïën haânh nghïì kiïëm ùn úã cûãa haâng "Bia húi nhaâ maáy" êëy. Nghe chuáng goåi nhau, àûáa chûâng mûúâi hai tuöíi tïn laâ Viïåt, àûáa beá hún laâ thùçng Laá. Chuáng chia àïìu nhau cöng viïåc. Cu Viïåt giûä tiïìn, coân Laá thò mua caái ùn. Cuöëi ngaây, chia àöi, khöng àûáa naâo hún àûáa naâo. Khi vaâo bûäa, cu Viïåt ùn khoãe hún, nhûng khöng bao giúâ nhêån phêìn nhiïìu hún. Noá coi cu Laá nhû thùçng em, noái nhû ngûúâi lúán: - Maây bõ suy dinh dûúäng àêëy. Ùn àuã cho khoãe. Maâ thûåc ra, cu Viïåt naâo coá phöíng phao gò hún. Cu Laá möì cöi böë. Meå noá baão seä lêëy chöìng nûäa, thïë laâ noá ài. Coân cu Viïåt, böë meå noá caäi nhau vaâ àaánh nhau nhû cúm bûäa vò rûúåu, vò àaánh àïì. Bõ boã àoái, noá ài. Hai keã "buåi" bú vú gùåp nhau úã "höåi" àaánh giaây, húåp nhau, liïìn ài àöi vúái nhau. Böîng möåt buöíi, cu Laá àang ngöìi chúâ khaách úã cûãa liïìn chaåy toåt vaâo trong, taái mùåt baão baån: - Meå tao! - Àêu? - Bïn kia àûúâng! Cu Viïåt àûáng ngay lïn nhòn ra vaâ noái: - Thïë thò phaãi ra gùåp. Meå maây öëm quaá! Ngûúâi meå cöë döî con vïì vaâ hûáa khöng lêëy chöìng nûäa. Cu Viïåt giuåc cu Laá nïn vïì, vò em noá cuäng àang öëm. Cu Laá mïëu maáo: - Thïë thò tao boã maây aâ? - Khöng. Tao vúái maây coân gùåp nhau. Tao nhúá àõa chó nhaâ maây röìi. Noái xong, cu Viïåt moi hïët tiïìn trong tuái àûa cho baån: - Cêìm vïì mua thuöëc cho em. - Thïë maây nhõn aâ? - Nhõn thïë quaái naâo àûúåc!
  • 35. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 35 http://ebooks.vdcmedia.com Cu Laá àõnh àïí höåp "àöì nghïì" laåi. Cu Viïåt lùæc àêìu: - Mang vïì. Nhúä coá khi cêìn àêëy. Hai àûáa chia tay nhau. Cu Laá vûâa thêåp thoäm bûúác, vûâa ngoaái laåi nhòn thùçng Viïåt. Cu Viïåt vöåi ngoaãnh mùåt ài. Caã hai àûáa cuâng àûa tay lïn gaåt nûúác mùæt.
  • 36. Phong Thu 36 http://ebooks.vdcmedia.com CHIÏËC MAÁY KYÂ LAÅ Khi töi viïët laåi cêu chuyïån naây, thò nhûäng ngûúâi baån thúâi niïn thiïëu cuãa töi àaä trúã thaânh ngûúâi cao tuöíi. Caác baån cuãa töi laâm nhiïìu nghïì khaác nhau. Keã trûúác, ngûúâi sau, lêìn lûúåt nghó hûu. Thûåc loâng, chuáng töi khöng muöën thïë. Búãi vò rùçng trïn àúâi naây, khöng coá gò àaáng súå hún laâ khi thêëy mònh khöng coân àoáng goáp àûúåc gò nûäa cho àúâi söëng, xaä höåi. Vò thïë, nïn khi möåt nhaâ khoa hoåc laäo thaânh, nhên buöíi baån beâ gùåp nhau àaä nïu lïn möåt viïåc thïë naây: - Boån mònh thûã laâm möåt caái maáy àiïån tûã àùåc biïåt àïí tùång tuöíi thú cuãa chuáng mònh ài! Nghe thïë, ai nêëy àïìu vui veã bùçng loâng. Möåt nhaâ baáo gêåt guâ: - Nhûng àoá laâ thûá maáy gò vaâ àïí laâm gò chûá? Nhaâ khoa hoåc tuãm tóm: - Maáy-tòm-höå. Àaåi khaái àêëy laâ caái maáy giuáp caác cö beá, chuá beá naâo àoá tòm laåi nhûäng thûá maâ mònh àaä boã quïn hoùåc àaä àaánh rúi mêët êëy! Hay lùæm! yá nghôa lùæm! Goåi laâ maáy cho ... oai, chûá thûåc ra nhaâ khoa hoåc cuãa chuáng töi chó sùæp àùåt laåi möåt vaâi chi tiïët quan troång cuãa chiïëc "ca-seát" àúâi múái röìi boã noá vaâo trong caái "höåp àen" coá mùæc loa ra ngoaâi. Thïë thöi. Song, caác baån àûâng vöåi nghi ngúâ. Caái maáy naây coá thïí tûå thu, tûå phaát caã tiïëng lêîn hònh vaâ biïët traã lúâi nhúâ möåt chiïëc maáy khaác töëi tên hún àûúåc àùåt trong gian "vi-tñnh" hiïån àaåi nhêët. Cöng trònh êëy àûúåc laâm xong thò trong söë chuáng töi àaä vïì coäi mêët mêëy ngûúâi. Töi laâ ngûúâi treã nhêët, àûúåc phên cöng ghi cheáp laåi nhûäng cêu chuyïån vïì chiïëc maáy àoá. Quaã laâ möåt cöng viïåc quaá sûác cuãa töi. Chiïëc maáy gêìn nhû phaãi laâm viïåc suöët ngaây. Vò khi nghe tin úã chöî chuáng töi coá chiïëc maáy hay hay nhû thïë, nïn coá rêët nhiïìu ngûúâi àïën duâng nhúâ. Nhúâ tòm höå möåt thûá gò àêëy, möåt àiïìu gò àêëy. Möåt cö beá àaánh rúi mêët con buáp bï nhöìi böng rêët àeåp àaä túái vaâ mïëu maáo: - Maáy tòm höå chaáu con buáp bï êëy ài! Maáy traã lúâi:
  • 37. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 37 http://ebooks.vdcmedia.com - Em haäy vïì nhaâ tòm úã trong chiïëc chùn hoa. Cö beá vïì nhaâ vaâ ruä chiïëc chùn hoa sau khi nùçm chûa gêëp úã cuöëi giûúâng, thò thêëy con buáp bï thêåt. Maáy gioãi quaá! Möåt chuá beá àïën nhúâ tòm höå hoân bi "ve". Maáy traã lúâi: -Hoân bi nùçm úã àöå sêu möåt meát rûúäi so vúái mùåt àûúâng úã phöë Haâng Àõa, ngaách cöëng 34 thuöåc hïå thöëng cöëng söë 5 theo kyá hiïåu cuãa Cöng taá thoaát nûúác. Nhiïìu baån nhoã, nhiïìu ngûúâi lúán, nhúâ "Maáy tòm höå" cuãa chuáng töi maâ àaä tòm thêëy vö söë àöì vêåt quyá giaá, coá ngûúâi coân tòm thêëy àûáa con bõ laåc. Tiïëng àöìn vïì chiïëc maáy kyâ laå àaä bay ài khùæp núi. Taåi möåt tónh kia, coá möåt ngûúâi vöën quï úã Haâ Nöåi, khi ra ài, ngûúâi êëy àang hoåc dúã lúáp 8. Luác naây, àaä ... sùæp giaâ... nhû töi. Ngûúâi êëy túái hoãi nhúâ maáy: - Töi chó xin hoãi möåt cêu thöi. Hïët bao nhiïu tiïìn töi xin traã. Chuáng töi múâi öng cûá tûå nhiïn, tha höì hoãi, khöng phaãi traã tiïìn. Ngûúâi êëy vaâo phoâng maáy möåt luác röìi trúã ra, mùåt buöìn rûúâi rûúåi. Veã thêët voång hiïån roä trïn àöi mùæt öng. Chuáng töi nhòn nhau. Maáy hoãng röìi chùng? Chûa möåt ai khi vaâo àêy, luác trúã ra laåi nhû thïë. Töi vöåi hoãi: - Sao thïë baác? Maáy hoãng aâ? - Khöng. Maáy rêët töët. - Vêåy thò sao nom baác buöìn thïë? Cêu hoãi cuãa töi, maáy khöng traã lúâi àûúåc. - Baác hoãi vïì àiïìu gò aå. - Töi nhúâ maáy tòm höå tuöíi thú cuãa töi. Vò luác beá, töi chùèng àïí yá gò àïën höìi êëy hïët caã. - Maáy àaä traã lúâi baác thïë naâo? - Maáy noái rùçng: Ai àaä àaánh mêët tuöíi thú thò ngûúâi êëy phaãi chõu, khöng thïë naâo tòm laåi àûúåc. Nghe ngûúâi êëy noái - ngûúâi seä laâ baån giaâ cuãa chuáng töi, ai nêëy àïìu kheä thúã daâi. Laâ vò rùçng, chuáng töi, keã ñt, ngûúâi nhiïìu ai cuäng coá möåt àiïìu gò àoá, leä ra khöng nïn coá, khöng nïn nhû thïë. Àoá chñnh laâ àiïìu mêët maát trong thúâi niïn thiïëu, möåt phêìn tuöíi thú cuãa mònh, nay khöng thïí naâo tòm laåi àïí laâm laåi àûúåc nûäa...
  • 38. Phong Thu 38 http://ebooks.vdcmedia.com CHAÁU TRAI ÖNG ÀAÁNH GIÊÅM Mûa cuöëi muâa bao giúâ cuäng raã rñch. Cûá tûúãng mûa bùæc cêìu sang têån cuöëi thu. Vêåy maâ khöng. Nùæng hanh vaâng àaä àêíy böíng mêy lïn, àïí löå hùèn mïnh möng khoaãng trúâi xanh thùèm. Àöìng quï daåt daâo... "Laâng töi xanh boáng tre..." Khöng hiïíu taåi sao, cûá àïën muâa thu thò töi laåi nhúá vaâ thò thêìm baâi haát coá cêu haát êëy. Laâng... caái tïn goåi nghe àaä xa xa, xa xûa... khi ai cuäng quen noái: xaä, xoám. Laâng... nhùæc nhúã àïën rùång cêy vaâ voâm xanh bao quanh nhûäng ngöi nhaâ thêëp leâ teâ, sêåp seâ trong khoám laá. Vaâ nheå vêîy trïn thinh khöng trùæng loáa nhûäng caánh coâ. Chó cêìn nhúá laåi túái chûâng êëy, àaä thêëy loâng ïm dõu, bêng khuêng. Choáng thïë àêëy. Cûá thoaãng nhanh nhû tiïëng hoát cuãa bêìy chim. Múái höm naâo boån choai choai chuáng töi coân laâ möåt luä "chñp höi", cûá tanh taách tûåa àaám caâo caâo, vêåy maâ bêy giúâ... Coá àûáa àaä vúä tiïëng, vûâa naãy ra ria meáp. Möåt nûãa söë löåc ngöåc trong boån töi, göìm nhûäng àûáa hùng haái, hùm húã nhêët, àûúåc chi àoaân choån laâm lúáp àöëi tûúång Àoaân. Lêìn àêìu tiïn, chuáng töi phaãi laâm lyá lõch, cêìn thiïët phaãi kïí àuã ba àúâi: Àúâi öng, àúâi cha röìi àïën àúâi mònh. Nghiïm tuác àêëy. Chùèng biïët nhûäng àûáa khaác thïë naâo, chûá töi thò cûá nhû con taâu àang chaåy bõ haäm àöåt ngöåt. Maâ, caác toa döìn nhau laâ nhûäng troâ treã con vaâ nhûäng yá nghô coác nhaãy. Moåi sûå nhñ nhöë vaâ bùæng nhùæng phaãi dûâng laåi nhûúâng chöî cho caái luác nghô ngúåi cêìn thiïët. Àêy laâ muåc "Hoaân caãnh gia àònh". Böë... nghïì nghiïåp. Meå... nghïì nghiïåp... öng... nghïì nghiïåp. Hoáa ra, àêu chó mònh töi. Têët caã àïìu ngúá ra vaâ hoãi lêîn nhau. Têët nhiïn, àûáa naâo cuäng phaãi hoãi böë meå. Cêåu Thùæng "thoùæng" baån rêët thên cuãa töi coá veã húán húã möåt caách... treã con. - Cêåu coá biïët öng túá laâm nghïì gò khöng? Töi chõu. - Phoá... cöëi nhúá! "Phoá cöëi" laâ gò? Thêëy töi ngú ngaác, cêåu ta cûúâi hò hò: - Laâ ngûúâi chuyïn àoáng cöëi xay thoác êëy maâ!
  • 39. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 39 http://ebooks.vdcmedia.com Thuá thûåc, töi chûa tröng thêëy caái cöëi êëy bao giúâ. Àïí biïët àûúåc, sau àoá töi vaâ Thùæng phaãi lïn "Nhaâ Baão taâng Caách möng" cuãa huyïån, múái nhòn thêëy... Cêåu ta laåi hoãi: - Thïë... öng cêåu laâm nghïì gò? - Nghïì... àaánh giêåm! Thùæng trúån caã mùæt: - Àaánh... giêåm aâ? Thêåt khöng? Chó hai tiïëng: "àaánh giêåm" thöi, nhûng àoá laâ caã möåt cêu chuyïån daâi coá tûâ lêu lùæm. Khi töi hoãi böë töi rùçng: "öng nöåi con laâm nghïì gò aå? " Böë töi àaä baão vêåy. Muöën roä àêìu àuöi, töi àaä phaãi ngöìi nghe böë töi kïí. Kïí túái têån caái ngaây xûa hêìu nhû ngûúâi dên tónh Thaái Bònh cuãa töi phêìn lúán laâ ngûúâi ngheâo. Ngheâo àïën nöîi phaãi boã quï hûúng ài kiïëm ùn úã khùæp núi. Vaâo têån trong Nam, xuöëng biïín, lïn rûâng, àêu àêu cuäng thêëy dên Thaái Bònh vaâ àûúåc tùång cho caái tïn: "Dên bõ gêåy" - tûác laâ ài ùn maây - Khöng phaãi chó ài ùn xin, xin ùn, maâ ùn maây caã trúâi àêët, söng biïín vò ngheâo. öng nöåi töi ài àaánh giêåm thêåt. Ruöång àêët khöng coá. Nhaâ cûãa chó laâ tuáp lïìu lúåp raå, tûúâng vaâ cûãa cuäng laâ raå àan thaânh phïn quêy quanh. Khöng coá tiïìn mua lûúái àïí àaánh caá, àaánh töm, thò àan giêåm àïí àaánh giêåm vêåy. Ngaây êëy tûâ caái nöìi, caái chêåu àïën caái baát ùn cúm, àïìu bùçng àêët - àêët nung. Ngaây böë töi coân beá, naâo coá biïët deáp lï, deáp nhûåa "sùm bö" sùm piïëc gò àêu. Böë töi coân baão: Xuyát nûäa thò böë chïët àoái vaâo caái àúåt àoái thaáng ba nùm 1945 êëy. Àoái quaá, vùåt caã coã maâ ùn. Àïën nöîi trêu boâ khöng coá coã, àoái theo lùn ra chïët cuâng vúái ngûúâi... Daåo àoá, böë töi múái lïn hai. May, baâ töi àem gûãi böë töi lïn nhaâ cuå töi ùn nhúâ caác öng baâ laâ em öng nöåi töi, böë töi múái coân söëng. Thêåt quaá sûác tûúãng tûúång cuãa töi. Töi khöng hiïíu. Böë töi laåi kïí: - Vaâo luác àoái êëy thò coá ngûúâi cuãa Viïåt Minh vïì hö haâo dên laâng ài phaá kho thoác cuãa Nhêåt, cuãa boån quan huyïån, quan tónh àïí cûáu dên röìi laâm Caách möng Thaáng Taám. Thêåt laâ caã möåt baâi lõch sûã. Nhûng cûá nhû chuyïån cöí tñch thöi khi töi àûúåc biïët thïm àúâi öng töi, öng muâ chûä, maäi khi àaä gêìn ba mûúi tuöíi, öng múái bùæt àêìu hoåc "i-túâ". Àïën àúâi böë töi thò khaác. Giúâ àïën töi... "Quï hûúng laâ chuâm khïë ngoåt..." êëy laâ khi böë töi khöng phaãi àaánh giêåm maâ nuöi töi. Àïën töi, thò caã caái giêåm, töi vêîn chûa biïët hònh thuâ noá ra sao. Phaãi sang têån xaä bïn caånh, töi múái nhòn thêëy caái giêåm cuãa möåt gia àònh söëng úã baäi söng laâm nghïì àaánh caá. "Quï hûúng... nïëu ai khöng nhúá..." Töi luön nhúá. Nhûng nöîi nhúá êëy seä khöng àêìy àuã,
  • 40. Phong Thu 40 http://ebooks.vdcmedia.com khöng laâm sao hònh dung ra àûúåc rùçng: maäi tûâ ngaây xûa coá ngûúâi àaánh giêåm... Ngûúâi êëy laâ öng töi... Con trai ngûúâi àaánh giêåm laâ böë töi... Vaâ töi laâ chaáu öng àaánh giêåm... Nhûng böë töi khöng phaãi nuöi töi bùçng giêåm. Ài böå àöåi vïì, böë töi cêìm caây, caây ruöång, tröìng luáa cuâng meå töi thay cho öng baâ töi àaä giaâ. Nhûng töi thò laåi àûúåc ài hoåc. Töi khöng phaãi àaánh giêåm, chûa cêìm nöíi caái caây... thïë maâ coân sung sûúáng hún öng töi nhiïìu quaá. Maäi nùm gêìn böën chuåc tuöíi, öng töi múái biïët xem phim laâ nhû thïë naâo... "Laâng töi xanh boáng tre..." Töi cûá nhùæm mùæt, nhùæm mùæt àïí cöë hònh dung ra caãnh sau làaá tre xanh êëy, coá maái tranh luåp xuåp, coá öng àaánh giêåm... chó söëng laåi, söëng thêåt vúái vúå con kïí tûâ höm coá laá cúâ àoã, sao vaâng tung bay trïn ngoån tre, trïn nïìn trúâi muâa thu xanh thùèm êëy... Baãn lyá lõch töi àaä viïët xong. Giaá öng töi coân söëng, thêëy töi àaä bùæt àêìu lúán, chùæc öng töi vui lùæm...
  • 41. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 41 http://ebooks.vdcmedia.com NHÛÄNG HAÅT BOÃNG NGÖ Baån àaä tûâng nhaá boãng ngö bao giúâ chûa? Ngon lùæm! Haåt ngö beá thïë maâ luác rang noá núã ra, troân nhû nhûäng quaã taáo trùæng vaâ xöëp. Thûá quaâ naây dïî mua vò khöng cêìn phaãi coá nhiïìu tiïìn. Chó cêìn noái xin tiïìn àïí mua boãng ngö thöi, thïë naâo böë meå cuäng cho. Boãng ngö khöng thïí ùn no, nhûng ùn maäi vêîn khöng thêëy chaán. Hùèn möåt tuái boãng, chó àaánh veâo àaä hïët. Hïët röìi, coân theâm, coân thúm maäi trong miïång. Nhiïìu khi chó ùn deâ, deâ maâ cuäng cûá veo veo. Höm naâo trúâi mûa, khöng ài àêu àûúåc, coá nùæm boãng ngö, vûâa nhai vûâa kïí chuyïån cöí tñch, thêåt tuyïåt. êëy laâ caái thuá cuãa boãng ngö. Coân cêu chuyïån vïì nhûäng haåt boãng ngö cuãa töi, khöng biïët coá giöëng vúái baån naâo khöng? Töi xin kïí: Nhaâ töi úã giûäa phöë. Caái phöë mang tïn möåt nhaâ thú, nïëu cuå coân söëng, thò cuäng àïën hún saáu trùm tuöíi. Thú cuãa cuå chó ngûúâi lúán múái hiïíu àûúåc. Chùæc ngaây êëy chûa coá nhaâ thú viïët cho treã con àoåc. Bêy giúâ, thú cuå in maäi têån saách giaáo khoa lúáp 10, lúáp 11 kia. Coân lêu töi vaâ caác baån múái hoåc àïën. Thú rêët hay, toaân noái vïì àiïìu thûúng ngûúâi. Phöë nhaâ töi tûâ mêëy nùm röìi, haâng quaán àöng quaá lùæm, chêåt caã vóa heâ. Toaân ngûúâi lúán laâ ngûúâi lúán ra mua, vò treã con khöng uöëng bia, khöng huát thuöëc laá, khöng ùn cúm "bònh dên", khöng "traâ laá", thò ngöìi vaâo àêëy laâm gò. Möåt ngaây kia, ngaây naâo thò töi khöng xem lõch, bïn cöíng möåt nhaâ söë chùén, coá baâ cuå ra ngöìi cuâng möåt chiïëc thuáng to tûúáng, bïn trong àùåt boåc ni-löng trong suöët, nhòn roä nhûäng haåt gò to to, troân troân cùng moång lïn úã trong àoá. Thêëy hay hay, töi bûúác túái ngoá xem thò... trúâi úi! "Boãng! Boãng ngö!". Cuâng luác coá àûáa àûáng úã àaâng sau töi reo lïn nhû àang xem àaá boáng: "Boãng ngö! Chuáng maây úi!" Thêëy vêåy, baâ cuå cûúâi: - Mua ài! Mua múã haâng cho baâ ài naâo! Chùèng àûáa naâo coá tiïìn hïët caã. Coá àûáa cûúâi trûâ. Coá àûáa nghïåt mùåt ra. Töi cuäng luáng tuáng, thuá thêåt: - Chaáu khöng coá tiïìn aå! Tûúãng baâ cuå seä hêët tay: "Thïë thò ài chöî khaác!" nhû moåi ngûúâi lúán vêîn hay noái vúái chuáng töi thïë, thò baâ cuå laåi cûúâi cûúâi:
  • 42. Phong Thu 42 http://ebooks.vdcmedia.com - Vêåy thò baâ àaäi caác cö caác cêåu möîi chaáu vaâi haåt. Luác naâo coá tiïìn thò ra àêy baâ baán cho! Töi laâ àûáa nhêån nùæm haåt boãng sau cuâng. Baâ vûâa àûa cho töi, vûâa khen: - Anh naây lúán, biïët nhûúâng caác em nhó! Töi vûâa sung sûúáng vûâa noáng caã mùåt. Baâ cuå yïu con treã quaá. Àûáa naâo laâ chaáu cuãa baâ úã nhaâ, chùæc tha höì maâ ùn boãng, tha höì maâ sûúáng. Töi caãm ún, noái lúâi xin baâ cuå vaâ tûå nhiïn thêëy loâng rûng rûng buöìn. Töi khöng coá baâ. Vò baâ töi mêët àaä lêu. Laâ ngûúâi cuâng phöë, nhûng maäi höm êëy töi múái àûúåc biïët. Biïët baâ vúái caái tïn chuáng töi goåi y nhû thêëy baâ khi êëy: "Baâ boãng ngö". Baâ baán rêët reã, lêìn naâo, sau khi àong àêìy caái baát bùçng göî duâng àïí àong boãng, àöí vaâo tuái hay muä cho chuáng töi, baâ cuäng nhoán thïm cho vaâi haåt. êëy thïë maâ coá ngûúâi lúán, luác mua, baâ àaä thïm cho röìi, maâ vêîn coân cöë thoåc tay vaâo boåc àoâi thïm vaâi haåt nûäa. Tham quaá! Baâ cuå baán boãng maâ boån treã chuáng töi rêët thñch nhû töi àaä kïí, coân coá möåt sûå thên thiïët nûäa chó chuáng töi múái caãm thêëy. Baâ hiïìn laânh vaâ luön luön khuyïn chuáng töi nhûäng àiïìu giaá nhû úã nhaâ thò àaä bõ mùæng. Vñ duå nhû luác boån treã noái tuåc, caäi nhau, coá àûáa àaánh nhau, thò baâ laåi can: - Àûâng thïë caác chaáu úi! Baâ xin. Baâ cho mêëy haåt maâ nhai naây!... Coá àûáa treâo cêy, beã caânh, baâ cuäng goåi xuöëng nhùæc nhúã vaâ duám cho vaâi haåt. Nhiïìu höm ài hoåc vïì, khöng coá viïåc gò, khöng biïët chúi gò, töi laåi tha thêín ra caái cöíng coá baâ ngöìi maâ nhòn phöë xaá. Baâ àaä quen, nïn thónh thoaãng baâ laåi goåi cho töi möåt nùæm. Töi àaä àuã trñ khön àïí noái: - Thïë naây thò baâ hïët vöën mêët! Baâ cûúâi: - Hïët laâm sao àûúåc. Hïët baâ laåi mua... Ngûâng möåt thoaáng, baâ tiïëp: - Coá thûá khöng thïí mua àûúåc chaáu aå... Baâ noái vúái baâ hay noái cho töi, luác àoá töi chûa hiïíu. Nhûng röìi böîng möåt ngaây... Baâ boãng ngö khöng ra cöíng ngöìi... Höm sau, höm sau nûäa, vêîn vùæng baâ... Töi deâ dùåt hoãi thùm múái biïët laâ baâ cuå àaä vïì trong quï úã vúái con chaáu. Cùn höå àaä àïí laåi cho gia àònh khaác. Töi ngêín ngú caã ngûúâi, thúâ thêîn maäi. Tûâ buöíi êëy, phöë nhaâ töi vêîn àöng, laåi coá thïm haâng quaán múái, nhûng sao töi chùèng thêëy vui
  • 43. CÊY BAÂNG KHÖNG RUÅNG LAÁ 43 http://ebooks.vdcmedia.com hún. Sung sûúáng quaá cho cêåu naâo àang àûúåc úã vúái baâ, coá baâ... êëy laâ tònh thûúng. Tònh thûúng laâ thûá khöng thïí mua àûúåc.