1. ÇAĞDAŞ BİLİM

2. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN
DURUM
Galileo ve Newton'un temellilerini attığı ve onları
izleyen iki yüzyıl boyunca sayısız kanıtlamalarla
güçlenen mekanik teori, gelişmeler karşısında yetersiz
kalmıştır.

3. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN DURUM
 Newton teorisi, evreni bir takım
kuvvet,basınç,gerilim,titreşim ve dalgalarla işleyen bir
makine modeline yorumlamayı içeriyordu. Doğada
olup biten tüm olguların, insan deneyimine giren
herşeyin,bu modele uygun açıklanabileceği çok
yaygın bir kanıydı.

4. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN
DURUM
 Newton fiziğinin ancak belli hız ve büyüklük
limitleri içinde geçerli olduğu, atom-altı
boyutlarda hızın ışık hızına yaklaştığı hallerde
bu fiziğin yetersiz kaldığı ortaya çıkar.

5. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN DURUM
 Özetle; Einstein teorisini Newton'un «mutlak
uzay», «mutlak zaman» ve «mutlak hareket»
reddetmekle kurmaya başlar.

6. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN DURUM
 Einstein, Newton’un kütlesel çekim kavramını da yetersiz bulur. Newton’a
göre kütleler birbirlerini ‘yerçekimi’ dediğimiz kuvvetle çekerler. Oysa
Einstein, çekim( gravitasyon ) olgusunu kütlelerin içinde bulunduğu
uzayın geometrik yapısının bir özelliği saymaktadır.

7. YİRMİNCİ YÜZYILA GİRERKEN DURUM
Einstein bu durumu bilgimizin yetersizliği ile
açıklama yoluna giderek geçici saymış,
yaşamı boyunca doğanın nedensel
yasalara bağlı işlediği görüşünü korumuştur.

8. Einstein devrimi
 Özel Relative Teorisinin doğuşu
1881’de Michelson ve Marley
adında iki Amerikan fizikçisinin
yaptığı bir deney bilim dünyasını
bir çıkmazla karşılaştırmıştı.

9. Einstein devrimi
 Özel Relative Teorisinin doğuşu
1-) Do a yasalar düzgün hareket eden tüm sistemler için geçerlidir.ğ ı
2. Bir gözlemciye ba l olarak n h z daima sabittir. Ba ka bir deyi le,ğ ı ışığı ı ı ş ş
k h z tüm referans sistemleri için de i mezdir.ışı ı ı ğ ş

10. Özel Relativite Teorisi(İzafiyet
Teorisi)’ nin Sonuçları
 Teorem ’in en önemli ve atom
bombasının patlatılmasıyla e çok
bilinen bir sonucu da, madde ve
enerjinin eşdeğerliğine ilişkindi. Buna
göre maddeyi enerjiye, enerjiyi de
maddeye dönüştürmek olanağı
vardır.

11. Özel Relativite Teorisi( İzafiyet
Teorisi)’ nin Sonuçları
 Örneğin, bir uranyum veya herhangi bir
radyoaktif madde atomunu laboratuvarda
ikiye ayıracak olursak ,meydan gelen iki
parçanın başlangıçtaki atomdan daha hafif
çektiğini görürüz; ancak bu ayrılmada bir
miktar enerjinin açığa çıktığı da gözden
kaçmayacaktır.

12. Genel Relativite İlkesi
 Klasik mekanikte ve Özel Relativite ’de
düzgün doğrusal hareket eden
sistemlerin ayrıcalığı vardır. Einstein
sistemler arasında ayrıcalık olmaması
gerektiğine inanır.

13. Genel Relativite İlkesi
 Sıkıntıyı önce Newton görmüş ama düzeltememişti. Daha
sonra Mach, klasik mekaniğin yeni bir temele oturtulması
için önemli çalışmalar yapmıştır.

14. Genel Relativite İlkesi
 Sistemler arası ayrıcalıklar ancak şu genelleştirilmiş relativite
ilkesi ortadan kaldırabilirdi. Bütün referans sistemleri doğa
olaylarının betimlenmesi için eşdeğerdir.

15. Çekim Alanı Kavramı
 Einstein’ın 1916’da açıkladığı Genel Relativite
teorisi işte bu eşdeğerlik üzerinde kurulmuştur.
Bu teori daha önce ayrı sanılan yerçekimi
kuvveti ile eylemsizlik etkisini ‘çekim alanı’
denilen bir tek kavram altında birleştirir.

16. Çekim Alanı Kavramı
 Einstein’ın bu noktada, Maxwell’ in
elektrik ve manyetik kuvvetlerin ‘elektro-
manyetik alanı’ kavramı altında
birleştirmesinden esinlendiği söylenebilir.

17. Çekim Alanı Kavramı
 Bunlardan ilki Newton teorisinin açıklamada yetersiz kaldığı
bir gözlemdi : Merkür gezegeninin periheli (yörünge elipsi
üzerinde Güneş’e yakın nokta)’sinin kayması

18. Çekim Alanı Kavramı
 Astronomlar bu kaymayı volkan dedikleri bilinmeyen
bir gezegenin etkisine bağlamak isteseler de böyle
bir gezegenin varlığı saptanamadığından önerilen
açıklama geçersiz kalmıştır. Genel relativite bu
kaymanın her yüzyıl için 43 açı saniyesi kadar olduğu
içeriyordu. Bu rakam ölçme ile ulaşılan değere çok
yakındır.

19. Çekim Alanı Kavramı
 Özel relativite ’den daha kapsamlı ve bilimsel yönden daha önemli
olan Genel relativite garip görünen bazı sonuçlar da getirmiştir.
Örneğin teoriye göre, evren büyüklük itibariyle sonlu fakat sınırsızdır.

20. Çekim Alanı Kavramı
 Yine teori, evrenin giderek ya
büyümekte ya da küçülmekte olduğu
gereğini içermektedir ki, uzak
nebülözler üzerindeki gözlemler
büyümekte olduğunu göstermektedir.

21. Çekim Alanı Kavramı
 Teorinin açıklanmasından üç sene sonra, bir grup bilim adamının
Güneş’in tam tutulmasından yararlanarak yaptıkları son derece
duyarlı ölçmeler sapmanın, teorinin haber verdiği ölçüye yakın var
olduğunu ortaya koymuştur.

22. Çekim Alanı Kavramı
 İngiliz Kraliyet Bilimler Akademisi’nin bu
sonucu açıklaması üzerine, Einstein bir
anda tüm insanlığın gözünde tarihin
sayılı bilginlerinden biri olarak yükseldi.

23. Kuantum Teorisi ve Atom
Fiziğinin Doğuşu
 Planck'ın Başarısı
Işığın en küçük birimi fotonların, hem dalga hem
de parçacık özelliğini göstermesi öteki adıyla
dalga parçacık ikililiği, Planck`ın başarısı olup
kuantum mekaniğinin de kilidini açan anahtar
olmuştur. Bu bir devirdir. Modern fiziğin
başlangıcıdır. Onun için, «İnsanlık tarihinde
gelmiş geçmiş en büyük fizikçilerdendir « diye
söylenir.

24.  Foto-Elektrik Etki
Başlangıçta her türlü radyasyonun( ısı , ışık , elektro
manyetik vb.) kuanta biçiminde verilip alındığı
görüşünde olan Planck daha sonra ışık radyasyonun
sadece verildiğinde(veya saçıldığında) bu biçimde
olduğunu ileri sürmekle yetinir. Böylece, ışığın dalgasal
nitelikte olduğunu gösteren girişim ve kırınım gibi
olguları açıklama olanağı korunmuş oluyordu.

25.  Kuantum Teorisinde Gelişmeler
Teknolojinin gelişmesiyle daha hassas
ölçümler yapılmaya başlanmış ve garip
olaylar gözlenmiştir. Kuantum fiziğinin
doğuşu, 1900 yılında Max Planck’ın «Siyah
Cisim Işıması» olayına yaptığı katkıya
dayanır..

26.  Alanın gelişimi Max Planck, Albert Einstein, Niels
Bohr, Werner Heisenberg,Erwin Schrödinger
(sırasıyla resimlerde) ve daha birçok bilim
insanının çalışmalarıyla sürdürülmüştür. İronik
olarak Albert Einstein’ın kuantum fiziği ile ciddi
kuramsal sorunları vardı ve onu çürütmek veya
değiştirmek için yıllarca çalışmıştı

27.  Kaynakça ; bilim tarihi kitabı cemal
yıldırım remzi kitap evi