Cơ sở lý luận và quy định pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa. Mua bán hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đó người bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho người mua và nhận thanh toán; người mua có nghĩa vụ thanh toán cho người bán và nhận hàng hóa theo thỏa thuận của hai bên. Hoạt động mua bán hàng hóa được thể hiện dưới hình thức pháp lý là các hợp đồng mua bán hàng hóa.

1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ
HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA
1.1. Khái niệm và đặc điểm của hợp đồng mua bán hàng hóa
Mua bán hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đó người bán có nghĩa vụ giao
hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho người mua và nhận thanh toán; người mua có
nghĩa vụ thanh toán cho người bán và nhận hàng hóa theo thỏa thuận của hai bên. Hoạt
động mua bán hàng hóa được thể hiện dưới hình thức pháp lý là các hợp đồng mua bán
hàng hóa.
Luật Thương mại số 36/2005/QH11 được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt Nam khoá XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2005 không đưa ra khái
niệm cụ thể về hợp đồng mua bán hàng hóa nhưng có thể hiểu rằng hợp đồng mua bán
hàng hóa là thỏa thuận giữa các thương nhân (hoặc một bên là thương nhân) về việc thực
hiện hoạt động mua bán hàng hóa nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận.
Từ khái niệm trên, có thể rút ra một số đặc điểm của hợp đồng mua bán hàng hóa như
sau :
Thứ nhất: về chủ thể thì hợp đồng thương mại được thiết lập chủ yếu giữa các chủ thể là
thương nhân. Theo Khoản 1 Điều 6 Luật thương mại năm 2005 “thương nhân bao gồm tổ
chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập,
thường xuyên và có đăng ký kinh doanh”. Trong hợp đồng thương mại, có thể có những
hợp đồng đòi hỏi các bên đều phải là thương nhân như: hợp đồng đại diện cho thương nhân,
hợp đồng đại lý thương mại… hay có những hợp đồng chỉ đòi hỏi có ít nhất một bên là
thương nhân như: hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, hợp đồng dịch vụ bán đấu giá hàng
hóa, hợp đồng môi giới thương mại…). Ngoài ra, các tổ chức, các nhân không phải là
thương nhân cũng có thể trở thành chủ thể của hợp đồng thương mại khi họ có hoạt động
liên quan đến thương mại.
Thứ hai: về hình thức thì hợp đồng thương mại được thiết lập theo cách thức mà hai bên
thỏa thuận, có thể được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể của
các bên giao kết. Trong một số trường hợp nhất định, hợp đồng phải được thiết lập bằng

2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
văn bản như hợp đồng đại lý thương mại, hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, hợp đồng
dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hội chợ, triển lãm thương mại… Điều 24 Luật thương mại
năm 2005 đã quy định: “Hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện bằng lời nói, bằng
văn bản hoặc xác lập bằng hành vi cụ thể. Đối với các loại hợp đồng mua bán hàng háo
mà pháp luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải tuân theo các quy định
đó”. Luật thương mại năm 2005 cũng cho phép thay thế hình thức văn bản bằng hình thức
khác có giá trị pháp lý tương đương, bao gồm điện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu điện
tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật.
Thứ ba: về đối tượng của hợp đồng thì đối tượng của hợp đồng thương mại là hàng hóa.
Theo nghĩa thông thường, hàng hóa được hiểu là những sản phẩm lao động của con người,
được tạo ra nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu của con người. Dực vào tính chất pháp lý,
hàng hóa được chia thành nhiều loại khác nhau như bất động sản, động sản, tài sản hữu
hình, tài sản vô hình, các quyền về tài sản… Tại Việt Nam, theo Khoản 3 Điều 5 Luật
thương mại năm 1997, đối tượng được coi là hàng hóa bao gồm: máy móc, thiết bị, nguyên
liệu, nhiên liệu, vật liệu, hàng tiêu dùng, các động sản khác được lưu thông trên thị trường,
nhà ở dùng để kinh doanh dưới hình thức cho thuê, mua, bán. Trên thức tế, các hoạt động
mua bán có tính chất thương mại ở Việt Nam không chỉ dừng lại ở những loại hàng hóa
này mà với cách liệt kê như Luật thương mại năm 1997lại bó hàng hóa trong một phạm vi
hẹp. Khắc phục bất cập trên, Khoản 2 Điều 3 Luật thương mại năm 2005 quy định:
“Hàng hóa bao gồm:
i) Tất cả các loại động sản, kể cả động sản hình thành trong tương lai;
ii) Những vật gắn liền với đất đai”.
Như vậy, hàng hóa trong hợp đồng thương mại có thể là hàng hóa đang tồn tại hoặc hàng
hóa sẽ hình thành trong tương lai, có thể là động sản hoặc bất động sản được phép lưu
thông trong thương mại.
Thứ tư: mục đích của hợp đồng thì mục đích của hợp đồng thương mại là lợi nhuận. Xuất
phát từ mục đích của hoạt động thương mại là nhằm sinh lợi nên khi các thương nhân tham
gia ký kết một hợp đồng thương mại suy cho cùng cũng đều vì lợi ích lợi nhuận. Theo
Khoản 3 Điều 1 Luật thương mại năm 2005, đối với những hợp đồng giữa thương nhân với

3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
chủ thể không phải là thương nhân và không nhằm mục đích sinh lợi, việc có áp dụng Luật
thương mại để điều chỉnh quan hệ hợp đồng này hay không là do bên không có mục đích
lợi nhuận quyết định.
Thứ năm: về nội dung hợp đồng thì nội dung hợp đồng thương mại thể hiện quyền và nghĩa
vụ của các bên trong quan hệ hợp đồng đó là các điều khoản do các bên thỏa thuận. Các
bên thỏa thuận nội dung càng chi tiết thì việc thực hiện hợp đồng càng thuận lợi, phòng
ngừa được những tranh chấp có thể phát sinh. Luật thương mại năm 2005 không quy định
bắt buộc các bên phải thỏa thuận những nội dung cụ thể nào nhưng có những điều khoản
quan trọng cần phải chú ý là: đối tượng, chất lượng, giá cả, phương thức thanh toán, thời
hạn và địa điểm giao nhận hàng.
1.2. Ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa
1.2.1. Chủ thể ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa
Các chủ thể giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa tương ứng là bên mua và bên bán
trong quan hệ hợp đồng này. Theo Luật Thương mại 2005, hợp đồng mua bán hàng hóa có
thể được giao kết giữa các thương nhân hoặc ít nhất một bên là thương nhân.
Thương nhân bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động
thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh. Thương nhân là cá
nhân bao gồm các hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh và tiến hành hoạt động
thương mại một cách thường xuyên, độc lập.
Các thương nhân này có quyền hoạt động thương mại trong các ngành nghề, tại các
địa bàn, dưới các hình thức và theo các phương thức mà pháp luật không cấm. Ngoài ra,
hợp đồng mua bán hàng hóa còn được ký kết giữa các tổ chức, cá nhân khác hoạt động có
liên quan đến thương mại.
Đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa là những hàng hóa được quy định tại
Khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại 2005 bao gồm tất cả các loại động sản, kể cả động sản
hình thành trong tương lai và những vật gắn liền với đất đai. Còn trong hợp đồng mua bán
hàng hóa quốc tế thì đối tượng của hợp đồng là những hàng hóa được phép mua bán theo
quy định của pháp luật của nước bên mua và bên bán. Theo quy định hiện hành tại Nghị
định số 187/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về

4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá
cảnh hàng hóa với nước ngoài: thương nhân có thể xuất nhập khẩu tất cả các hàng hóa
không phụ thuộc vào ngành nghề được ghi trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp,
trừ những hàng hóa thuộc danh mục hàng cấm kinh doanh. Đối với hàng hóa thuộc danh
mục hàng hóa, dịch vụ thương mại hạn chế kinh doanh; danh mục hàng hóa, dịch vụ thương
mại kinh doanh có điều kiện thì thương nhân phải thực hiện đầy đủ quy định hiện hành của
pháp luật về kinh doanh các hàng hóa đó trước khi tiến hành xuất khẩu, nhập khẩu theo
quy định của Điều 25 Luật Thương mại 2005.
1.2.2. Phương thức ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa
Hợp đồng mua bán hàng hóa có thể được ký kết bằng một trong hai phương thức là
ký kết trực tiếp và ký kết gián tiếp.
1.2.2.1. Ký kết trực tiếp
Người đại diện có thẩm quyền của các bên trực tiếp gặp nhau, cùng bàn bạc, thương
lượng và thỏa thuận thống nhất về các nội dung của hợp đồng. Nếu có thỏa thuận về hình
thức của hợp đồng phải được lập dưới dạng văn bản, thì sau khi thống nhất nội dung của
hợp đồng các bên cùng ký tên vào văn bản hợp đồng đó. Đối với hợp đồng mua bán hàng
hóa quốc tế, Luật Thương mại quy định phải được thể hiện dưới hình thức là văn bản. Hợp
đồng mua bán hàng hóa được xác lập và phát sinh hiệu lực pháp lý từ thời điểm các bên có
mặt ký vào hợp đồng.
1.2.2.2. Ký kết gián tiếp
Các bên không trực tiếp gặp nhau để bàn bạc, thảo luận mà trao đổi qua các tài liệu
giao dịch như công văn, điện báo, đơn đặt hàng, đơn chào hàng, thông điệp dữ liệu điện
tử…trong đó ghi rõ nội dung công việc cần giao dịch. Trình tự ký kết hợp đồng theo phương
thức này bao gồm hai giai đoạn:
- Chào hàng
Chào hàng là một đề nghị giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa trong một thời hạn
nhất định, được chuyển cho một hay nhiều người đã xác định. Ở giai đoạn này, một bên
đưa ra lời chào hàng, tùy theo nội dung có thể là chào bán hàng hoặc chào mua hàng, đồng
thời đưa ra một thời hạn để bên kia xem xét quyết định lập hợp đồng. Luật Thương mại

5. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
2005 không quy định hình thức bắt buộc của chào hàng nói chung, song để chuyển tải được
những nội dung cần thiết và tránh hiểu lầm, nhất là khi các bên có tiếng nói khác nhau thì
hình thức văn bản là cần thiết. Tuy nhiên, hình thức văn bản không phải là điều kiện bắt
buộc để chào hàng có hiệu lực.
Bên chào hàng có trách nhiệm đối với lời chào hàng của mình trong thời hạn đã đưa
ra trong lời chào hàng. Nếu bên nhận được chào hàng đồng ý với toàn bộ chào hàng và trả
lời chấp nhận trong thời hạn được quy định trong chào hàng thì quan hệ hợp đồng đã được
hình thành. Nếu bên nhận được chào hàng có những đề nghị thay đổi nội dung chủ yếu của
chào hàng thì hành vi đó được coi là từ chối chào hàng và hình thành một chào hàng mới.
Nếu bên được chào hàng chỉ thay đổi những nội dung không chủ yếu thì chào hàng được
coi là đã được chấp nhận, trừ trường hợp người chào hàng ngay lập tức từ chối những thay
đổi đó.
Chào hàng hết hiệu lực khi thời hạn chấp nhận quy định trong chào hàng đã hết hoặc
chào hàng bị từ chối. Chào hàng cũng có thể được coi là bị từ chối nếu chào hàng này
không được chấp nhận một cách vô điều kiện mà bị bên nhận được chào hàng đưa ra những
yếu cầu mới. Về mặt thực tế, chào hàng đương nhiên được coi là hết hiệu lực nếu bên chào
hàng, vì một nguyên nhân nào đó mà ngay khi chưa hết thời hạn chấp nhận chào hàng quy
định, đã không tham gia kinh doanh nữa. Đó có thể là trường hợp bên chào hàng bị giải
thể, bị phá sản, bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
- Chấp nhận chào hàng
Chấp nhận chào hàng là thông báo của bên được chào hàng chuyển cho bên chào
hàng về việc chấp thuận toàn bộ các nội dung đã nêu trong chào hàng. Như vậy, chấp nhận
chào hàng phải là chấp nhận vô điều kiện. Trường hợp bên được chào hàng yêu cầu sửa
đổi, bổ sung một trong những nội dung chủ yếu của chào hàng thì hành vi đó được coi là
từ chối chào hàng và hình thành một chào hàng mới. Chào hàng chỉ được coi là được chấp
nhận nếu người được chào hàng chấp nhận toàn bộ mọi sửa đổi, bổ sung do người chào
hàng đưa ra.
Luật Thương mại 2005 không quy định hình thức chấp nhận chào hàng. Vì vậy,
chấp nhận chào hàng có thể được thể hiện dưới mọi hình thức để người chào hàng hiểu là

6. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
chào hàng đã được chấp nhận một cách vô điều kiện. Đó có thể là lời nói hoặc một hành vi
cụ thể biểu lộ sự đồng ý với toàn bộ chào hàng. Im lặng hoặc không hành động được coi là
đồng ý với chào hàng. Tuy Luật Thương mại 2005 không quy định hình thức chấp nhận
chào hàng nhưng để tránh những hiểu lầm dẫn đến tranh chấp, chấp nhận chào hàng nên
được thể hiện dưới hình thức văn bản. Nếu các bên áp dụng hình thức ký hợp đồng một
cách gián tiếp thì chấp nhận chào hàng trong trường hợp mua bán hàng hóa với người nước
ngoài phải được thể hiện dưới hình thức văn bản mới có giá trị pháp lý.
Bên nhận được chào hàng trả lời cho bên chào hàng trong thời hạn quy định bằng
một thông báo chấp thuận toàn bộ các nội dung đã nêu trong chào hàng. Thời hạn chấp
nhận chào hàng được tính từ thời điểm chào hàng được chuyển đi cho bên được chào hàng
đến hết thời hạn chấp nhận chào hàng được ghi trong chào hàng. Trong trường hợp thời
hạn chấp nhận chào hàng không được xác định rõ trong chào hàng thì thời hạn trách nhiệm
của bên chào hàng được Luật Thương mại 2005 quy định là 30 ngày, kể từ ngày chào hàng
được chuyển đi cho bên được chào hàng. Thời điểm chấp nhận là thời điểm bản thông báo
chấp nhận được chuyển đi cho bên chào hàng. Đây cũng đồng thời là thời điểm bắt đầu
trách nhiệm của bên chấp nhận chào hàng. Trong trường hợp bên được chào hàng chấp
nhận chào hàng sau khi hết thời hạn chấp nhận chào hàng quy định thì chấp nhận đó không
có hiệu lực, trừ trường hợp bên chào hàng thông báo ngay cho bên được chào hàng về việc
mình chấp nhận dù quá hạn.
1.3 Hiệu lực của hợp đồng mua bán hàng hóa
1.3.1 Điều kiện có hiệu lực
Các điều kiện có hiệu lực của HĐMBHH tuân theo các quy định của BLDS 2005
và BLDS 2015. Pháp luật không có quy định riêng về điều kiện có hiệu lực của hợp đồng
này. Do đó, các điều kiện có hiệu lực thể hiện:
“1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây: a) Chủ thể có năng
lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập.
b) Chủ thể tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện. c) Mục đích và nội dung của giao dịch
không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội;

7. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
2. Hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch trong trường
hợp pháp luật có quy định”.
Theo đó có thể xác định, một HĐMBHH có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau
đây:
Một là, chủ thể tham gia hợp đồng phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi
dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập để thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng.
Ngoài năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự, trong thực tiễn hoạt động mua bán,
chủ thể tham gia hợp đồng chủ yếu là thương nhân. Do đó, khi tham gia hợp đồng mua bán
nhằm mục đích lợi nhuận, các thương nhân phải đáp ứng điều kiện có đăng ký kinh doanh
hợp pháp đối với hàng hóa được mua bán.
Hai là, mục đích và nội dung của hợp đồng không vi phạm điều cấm của pháp luật,
không trái đạo đức xã hội.
Ba là, Sự tự nguyện của các chủ thể, trong giao kết hợp đồng các bên phải hoàn toàn
tự nguyện đó là tự do ý chí nhằm bảo đảm hiệu lực của hợp đồng trên thực tế phù hợp với
ý chí đích thực của các bên. Nếu khác đi thì không còn là hợp đồng.
Bốn là, hình thức của hợp đồng phù hợp với quy định của pháp luật (nếu pháp luật
có quy định). Hợp đồng mua bán hàng hoá được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc
được xác lập bằng hành vi cụ thể. Đối với các loại hợp đồng mua bán hàng hoá mà pháp
luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải tuân theo các quy định đó. Theo đó, đối
với những trường hợp pháp luật quy định hợp đồng phải được lập bằng văn bản hoặc các
hình thức khác có giá trị tương đương thì các bên phải tuân thủ các quy định của pháp luật.
Nếu các bên không lập bằng văn bản thì đó có thể được coi là căn cứ tuyên bố hợp đồng
vô hiệu.
1.3.2 Thời điểm có hiệu lực của hợp đồng
Theo điều 388 Bộ luật dân sự 2015, thời điểm có hiệu lực của hợp đồng được quy định như
sau:
1. Thời điểm đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực được xác định như sau:
a) Do bên đề nghị ấn định;

8. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
b) Nếu bên đề nghị không ấn định thì đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực kể từ khi bên
được đề nghị nhận được đề nghị đó, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.
2. Các trường hợp sau đây được coi là đã nhận được đề nghị giao kết hợp đồng:
a) Đề nghị được chuyển đến nơi cư trú, nếu bên được đề nghị là cá nhân; được chuyển đến
trụ sở, nếu bên được đề nghị là pháp nhân;
b) Đề nghị được đưa vào hệ thống thông tin chính thức của bên được đề nghị;
c) Khi bên được đề nghị biết được đề nghị giao kết hợp đồng thông qua các phương thức
khác.
1.4 Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa
1.4.1. Quyền và nghĩa vụ của bên bán.
- Nghĩa vụ của bên bán
Bên bán phải giao hàng hóa phù hợp với quy định của hợp đồng về số lượng, chất
lượng, cách thức đóng gói, bảo quản và các quy định khác trong hợp đồng. Điều 35 Luật
Thương mại 2005 quy định bên bán phải giao hàng vào đúng thời điểm giao hàng đã thỏa
thuận trong hợp đồng. Trường hợp bên bán giao hàng trước thời hạn đã thỏa thuận thì bên
mua có quyền nhận hoặc không nhận hàng nếu có thỏa thuận khác (Điều 38 Luật Thương
mại 2005).
Nghĩa vụ giao chứng từ liên quan đến hàng hóa được quy định tại Điều 42 Luật
Thương mại 2005. Trường hợp có thỏa thuận về việc giao chứng từ thì bên bán có nghĩa
vụ giao chứng từ liên quan đến hàng hóa cho bên mua vào thời hạn, tại địa điểm và bằng
hình thức đã thỏa thuận.
Một trong các nghĩa vụ của bên bán là phải kiểm tra hàng hóa trước khi giao hàng.
Bên bán phải chịu những khiếm khuyết của hàng hóa mà bên mua hoặc đại diện của bên
mua đã kiểm tra nếu các khiếm khuyết của hàng hóa không thể phát hiện được trong quá
trình kiểm tra bằng biện pháp thông thường và bên bán biết hoặc không thể không biết về
các khiếm khuyết đó nhưng không thông báo cho bên mua (Khoản 5, Điều 44 Luật Thương
mại 2005).

9. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Bên bán còn có nghĩa vụ bảo đảm quyền sở hữu đối với hàng hóa. Theo đó, bên bán
phải bảo đảm: (1) quyền sở hữu của bên mua đối với hàng hóa đã bán không bị tranh chấp
bởi bên thứ ba; (2) hàng hóa đó phải hợp pháp; (3) việc chuyển giao hàng hóa là hợp pháp.
Ngoài ra, bên bán không được bán hàng hóa vi phạm quyền sở hữu trí tuệ (Điều 46
- Luật Thương mại). Trường hợp hàng hóa mua bán có bảo hành thì bên bán phải chịu trách
nhiệm bảo hành hàng hóa đó theo nội dung và thời hạn đã thỏa thuận và phải chịu các chi
phí về việc bảo hành, trừ trường hợp có thỏa thuận khác (Điều 49 Luật Thương mại 2005).
- Quyền của bên bán
Bên bán có quyền nhận tiền bán hàng theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán hàng
hóa. Nếu bên bán chậm nhận được hoặc không nhận được tiền bán hàng do lỗi của bên
mua thì bên bán có quyền áp dụng các biện pháp do Luật Thương mại quy định để bảo vệ
lợi ích chính đáng của mình.
Điều 306 Luật Thương mại 2005 quy định bên bán có quyền yêu cầu trả tiền lãi trên
số tiền chậm trả đó theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh
toán tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật
có quy định khác. Ngoài ra bên bán có thể áp dụng các hình thức chế tài theo quy định của
Luật Thương mại 2005.
1.4.2. Quyền và nghĩa vụ của bên mua.
- Nghĩa vụ của bên mua
Theo quy định tại Điều 50 và Điều 55 Luật Thương mại 2005, bên mua có nghĩa vụ
sau :
+ Thanh toán tiền mua hàng và nhận hàng theo thỏa thuận.
+ Tuân thủ các phương thức thanh toán, thực hiện việc thanh toán theo trình tự,
thủ tục đã thỏa thuận và theo quy định của pháp luật.
+ Thanh toán cho bên bán vào thời điểm bên bán giao hàng hoặc giao chứng từ
liên quan đến hàng hóa; bên mua vẫn phải thanh toán tiền hàng trong trường hợp hàng hóa
mất mát, hư hỏng sau thời điểm rủi ro được chuyển từ bên bán sang bên mua, trừ trường
hợp mất mát, hư hỏng do lỗi của bên bán gây ra.

10. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Ngoài ra, bên mua mất quyền sở hữu đối với hàng hóa, quyền sở hữu trí tuệ đối với
hàng hóa nếu bên mua không thông báo ngay cho bên bán về khiếu nại của bên thứ ba đối
với hàng hóa được giao sau khi bên mua đã biết hoặc phải biết về khiếu nại đó, trừ trường
hợp bên bán biết hoặc phải biết về khiếu nại của bên thứ ba.
- Quyền của bên mua
Bên mua có quyền ngừng thanh toán tiền mua hàng trong các trường hợp: (1) Bên
mua có bằng chứng về việc bên bán lừa dối thì có quyền tạm ngừng việc thanh toán; (2)
Bên mua có bằng chứng về việc hàng hóa đang là đối tượng bị tranh chấp thì có quyền tạm
ngừng thanh toán cho đến khi việc tranh chấp đã được giải quyết; (3) Bên mua có bằng
chứng về việc bên bán đã giao hàng không phù hợp với hợp đồng thì có quyền tạm ngừng
thanh toán cho đến khi bên bán đã khắc phục được sự không phù hợp đó.
1.5. Trách nhiệm pháp lý do vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa
1.5.1. Trách nhiệm pháp lý do vi phạm hợp đồng
Trách nhiệm pháp lý do vi phạm hợp đồng là hậu quả pháp lý bất lợi mà bên vi phạm
hợp đồng phải gánh chịu khi có hành vi vi phạm hợp đồng đã cam kết.
Theo quy định tại Khoản 12 và 13 Điều Luật Thương mại 2005 thì vi phạm hợp
đồng là việc một bên không thực hiện, thực hiện không đầy đủ hoặc thực hiện không đúng
nghĩa vụ theo thỏa thuận giữa các hoặc theo quy định của Luật Thương mại 2005.
Vi phạm hợp đồng bao gồm vi phạm cơ bản và vi phạm không cơ bản. Vi phạm cơ
bản là sự vi phạm hợp đồng của một bên gây thiệt hại cho bên kia đến mức làm cho bên
kia không đạt được mục đích của việc giao kết hợp đồng.
1.5.2. Các hình thức trách nhiệm pháp lý.
Luật Thương mại 2005 (Mục 1, Chương VII) đã quy định bên vi phạm phải chịu
trách nhiệm về những hành vi vi phạm các thỏa thuận giữa các bên chủ thể. Các hình thức
chế tài thương mại theo quy định tại Điều 292 là:
- Buộc thực hiện đúng hợp đồng.
- Phạt vi phạm
- Buộc bồi thường thiệt hại

11. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Tạm ngừng thực hiện hợp đồng
- Đình chỉ thực hiện hợp đồng
- Hủy bỏ hợp đồng
- Các biện pháp khác do các bên thỏa thuận không trái với pháp luật.
1.5.2.1. Buộc thực hiện đúng hợp đồng.
Khi một bên trong hợp đồng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ
quy định trong hợp đồng thì bên có quyền lợi bị vi phạm có quyền yêu cầu bên vi phạm
thực hiện đúng hợp đồng hoặc áp dụng biện pháp khác để hợp đồng được thực hiện và bên
vi phạm phải chịu phí tổn phát sinh. Thông thường, đây là biện pháp được ưu tiên áp dụng
trước khi áp dụng các biện pháp khác. Chế tài này áp dụng trong trường hợp:
- Khi bên vi phạm giao thiếu hàng thì phải giao đủ hàng theo đúng thỏa thuận trong
hợp đồng. Trường hợp bên vi phạm giao hàng hóa kém chất lượng thì phải loại trừ khuyết
tật của hàng hóa hoặc giao hàng khác thay thế theo đúng hợp đồng. Bên vi phạm không
được dùng tiền hoặc hàng khác chủng loại để thay thế nếu không được sự chấp nhận của
bên bị vi phạm.
- Khi bên vi phạm không thực hiện theo quy định nêu trên thì bên bị vi phạm có
quyền mua hàng của người khác để thay thế theo đúng loại hàng hóa ghi trong hợp đồng
và bên vi phạm phải trả khoản tiền chênh lệch và các chi phí liên quan nếu có; có quyền tự
sửa chữa khuyết tật của hàng hóa và bên vi phạm phải trả các chi phí thực tế hợp lý.
- Bên bị vi phạm phải nhận hàng và thanh toán tiền hàng nếu bên vi phạm đã thực
hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật.
1.5.2.2. Phạt vi phạm.
Điều 300 Luật Thương mại 2005 quy định: "Phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm
yêu cầu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có
thỏa thuận, trừ các trường hợp miễn trách nhiệm theo quy định của Luật Thương mại 2005".
Các bên có thể thỏa thuận mức phạt đối với một vi phạm hoặc tổng mức phạt đối
với nhiều vi phạm, nhưng không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm (Điều
301 Luật Thương mại 2005).

12. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
1.5.2.3. Buộc bồi thường thiệt hại.
Bồi thường thiệt hại là việc buộc bên vi phạm trả tiền bồi thường những tổn thất do
hành vi vi phạm hợp đồng gây ra. Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực
tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà
bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.
Các căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại bao gồm:
- Có hành vi vi phạm hợp đồng: Tất cả những hành vi không theo đúng cam kết
trong hợp đồng đều bị coi là vi phạm hợp đồng. Tuy nhiên, không phải tất cả những hành
vi ấy đều dẫn đến việc áp dụng hình thức trách nhiệm pháp lý bồi thường thiệt hại. Chỉ
những hành vi nào trực tiếp dẫn đến những thiệt hại vật chất mà bên kia phải gánh chịu
mới tạo thành cơ sở của hình thức bồi thường thiệt hại.
- Có thiệt hại thực tế: Những thiệt hại này phải là thiệt hại về vật chất và là những
thiệt hại thực tế, tức là phải có thể tính toán và chứng minh được chứ không phải là do suy
diễn mà có. Thiệt hại về khoản đáng lẽ thu được nhưng bị bỏ lỡ là những khoản thu đã
được dự liệu khi ký hợp đồng hay ít ra là từ trước khi có hành vi vi phạm. Bên có thiệt hại
có nghĩa vụ phải chứng minh tổn thất và mức độ tổn thất
- Mối quan hệ trực tiếp giữa hành vi vi phạm hợp đồng của một bên và thiệt hại vật
chất của bên kia: Hành vi vi phạm hợp đồng của một bên là nguyên nhân trực tiếp và cơ
bản dẫn đến thiệt hại của bên kia và thiệt hại này là kết quả không thể tránh khỏi của hành
vi vi phạm hợp đồng.
Bên bị vi phạm có quyền áp dụng cả chế tài buộc bồi thường thiệt hại và chế tài phạt
vi phạm nếu các bên có thỏa thuận trước đó về phạt vi phạm.
1.5.2.4. Tạm ngừng thực hiện hợp đồng.
Đây là một chế tài mới quy định tại Luật Thương mại, theo đó một bên tạm thời
không thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng thuộc một trong các trường hợp sau:
(1) Xảy ra hành vi vi phạm mà các bên thỏa thuận là điều kiện để tạm ngừng thực
hiện hợp đồng;
(2) Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng.

13. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Khi hợp đồng bị tạm ngừng thực hiện thì hợp đồng đó vẫn có hiệu lực. Trong khi
đó bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của Luật Thương
mại.
1.5.2.5. Đình chỉ thực hiện hợp đồng.
Là một chế tài mới quy định tại Luật Thương mại 2005, đình chỉ thực hiện hợp đồng
là việc một bên chấm dứt thực hiện nghĩa vụ hợp đồng thuộc một trong các trường hợp
sau:
(1) Xảy ra hành vi vi phạm mà các bên đã thỏa thuận là điều kiện để đình chỉ hợp
đồng;
(2) Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng.
Trong trường hợp một hợp đồng bị đình chỉ thực hiện thì hợp đồng chấm dứt từ thời
điểm một bên nhận được thông báo đình chỉ. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa
vụ hợp đồng nữa. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán hoặc
thực hiện nghĩa vụ đối ứng. Bên bị vi phạm vẫn có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo
quy định của Luật Thương mại 2005.
1.5.2.6. Hủy bỏ hợp đồng.
Điều 312 Luật Thương mại 2005 quy định, bên có quyền lợi bị vi phạm có quyền
tuyên bố hủy hợp đồng nếu việc vi phạm của bên kia là điều kiện để hủy hợp đồng mà các
bên đã thỏa thuận.
Chế tài hủy hợp đồng mua bán hàng hóa do các bên thỏa thuận và cần phải ghi vào
hợp đồng trong điều khoản: "điều kiện hủy hợp đồng". Chế tài hủy bỏ hợp đồng còn được
áp dụng trong các trường hợp một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng. Hủy bỏ hợp
đồng bao gồm hủy bỏ toàn bộ hợp đồng và hủy bỏ một phần hợp đồng.
Việc hủy hợp đồng sẽ dẫn đến các hậu quả pháp lý sau:
- Các bên không phải tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Hợp đồng bị hủy sẽ không còn hiệu lực kể từ thời điểm giao kết.

14. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Mỗi bên có quyền đòi hỏi lại lợi ích cho việc đã thực hiện phần nghĩa vụ của mình
theo hợp đồng. Nếu do việc hủy hợp đồng mà các bên đều có nghĩa vụ bồi hoàn thì nghĩa
vụ của họ phải được thực hiện đồng thời. Nếu không thể hoàn trả được bằng chính lợi ích
đã nhận thì bên có nghĩa vụ phải hoàn trả bằng tiền.
- Quyền đòi bồi thường thiệt hại do hủy hợp đồng thuộc về bên bị vi phạm (Điều
314 Luật Thương mại 2005).
Đối với vi phạm không cơ bản thì bên bị vi phạm không được áp dụng chế tài tạm
ngừng thực hiện hợp đồng, đình chỉ thực hiện hợp đồng hoặc hủy bỏ hợp đồng, trừ trường
hợp có thỏa thuận khác.
1.5.3. Các trường hợp miễn trách nhiệm.
Điều 294 Luật Thương mại 2005 quy định trong một số trường hợp bên vi phạm
được miễn trách nhiệm. Cụ thể bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong các
trường hợp sau đây:
- Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thỏa thuận;
- Xảy ra sự kiện bất khả kháng;
- Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia;
- Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý Nhà
nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.
Bên vi phạm hợp đồng có nghĩa vụ chứng minh các trường hợp mình được miễn
trách nhiệm.
1.6.Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa
1.6.1. Khái niệm về tranh chấp trong giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán
hàng hóa.
Khái niệm tranh chấp thương mại lần đầu tiên đã được ghi nhận tại Điều 238 Luật
Thương mại 1997: "Tranh chấp thương mại là tranh chấp phát sinh do việc không thực
hiện hoặc thực hiện không đúng hợp đồng trong hoạt động thương mại". Trong các loại
hình tranh chấp thương mại, tranh chấp trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa là rất
phổ biến.

15. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Luật Thương mại 2005 được ban hành thay thế Luật Thương mại 1997 không quy
định về khái niệm tranh chấp thương mại nói chung cũng như tranh chấp trong quan hệ
hợp đồng mua bán hàng hóa nói riêng. Tuy nhiên theo tinh thần chung của pháp luật hiện
hành, có thể hiểu tranh chấp phát sinh trong giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng
hóa là sự mâu thuẫn hay xung đột về quyền và lợi ích kinh tế giữa các chủ thể tham gia
quan hệ mua bán hàng hóa, phát sinh do việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng
nội dung hợp đồng đã thỏa thuận.
Theo tính chất của chủ thể, tranh chấp phát sinh trong giao kết và thực hiện hợp
đồng mua bán hàng hóa bao gồm hai loại là các tranh chấp không có yếu tố nước ngoài và
các tranh chấp có yếu tố nước ngoài. Yếu tố nước ngoài được thể hiện ở chỗ một bên hoặc
các bên tham gia quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa là cá nhân, pháp nhân nước ngoài;
hoặc căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa có tranh
chấp phát sinh ở nước ngoài hoặc tài sản có tranh chấp liên quan đến nước ngoài.
1.6.2. Phương thức giải quyết tranh chấp phát sinh trong giao kết và thực hiện
hợp đồng mua bán hàng hóa.
Việc giải quyết các tranh chấp phát sinh trong giao kết và thực hiện hợp đồng mua
bán hàng hóa có thể được tiến hành theo nhiều phương thức khác nhau, cụ thể theo Điều
317 Luật Thương mại 2005 có bốn phương thức sau:
- Thương lượng;
- Hòa giải;
- Giải quyết tại trọng tài;
- Giải quyết tại tòa án.
1.6.2.1. Thương lượng.
Thương lượng là hình thức giải quyết tranh chấp không cần đến vai trò của người
thứ ba. Đặc điểm của thương lượng là các bên cùng nhau trình bày quan điểm, tìm ra các
biện pháp thích hợp, trên cơ sở đó đi đến thống nhất để giải quyết các bất đồng. Thương
lượng đòi hỏi các bên phải có thiện chí, trung thực, hợp tác, đồng thời phải có kiến thức
cần thiết về chuyên môn và pháp luật. Kết quả của thương lượng thường là những cam kết,

16. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
thỏa thuận về những giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ những bất đồng phát sinh mà các bên
thường không nhận thức được trước đó.
Đây là phương thức giải quyết tranh chấp thường được các bên sử dụng trước tiên
khi phát sinh tranh chấp. Thông qua phương thức này, phần lớn các tranh chấp trong quan
hệ hợp đồng mua bán hàng hóa đã được giải quyết vì những ưu điểm là tiết kiệm được chi
phí thời gian, tiền bạc, giữ được bí mật hoạt động kinh doanh và uy tín cho nhau, đáp ứng
cơ hội của các hoạt động kinh doanh. Nhà nước khuyến khích các bên có tranh chấp áp
dụng phương thức này. Vì thế, các bên có toàn quyền thỏa thuận mọi vấn đề về địa điểm,
thời gian, nội dung và cách thức cụ thể giải quyết tranh chấp. Pháp luật không có quy định
cụ thể cho phương thức này.
1.6.2.2. Hòa giải.
Ngày 24/02/2017, Chính phủ ban hành Nghị định số 22/2017/NĐ-CP quy định về hòa giải
thương mại. Trong đó:
Điều kiện tiến hành hòa giải
Hòa giải thương mại được hiểu là việc các bên trong tranh chấp thỏa thuận với nhau
theo sự hỗ trợ của hòa giải viên thương mại để giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, tranh
chấp chỉ được giải quyết bằng hòa giải thương mại nếu các bên có thỏa thuận với nhau về
vấn đề này
Các bên có thể thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng hòa giải bất cứ khi nào. Trước
hoặc sau khi tranh chấp xảy ra hoặc thỏa thuận trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp bằng hòa giải
- Việc tham gia hòa giải của các bên tham là tranh chấp là hoàn toàn tự nguyện và
bình đẳng
- Hòa giải phải đảm bảo bí mật thông tin liên quan đến vụ việc hòa giải
- Nội dung thỏa thuận của các bên sau hòa giải phải phù hợp với quy định của pháp
luật. Không vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội, không trốn tránh nghĩa vụ hoặc
xâm phạm quyền, lợi ích của chủ thể khác.
1.6.2.3. Trọng tài.

17. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Giải quyết tại trọng tài là hình thức giải quyết tranh chấp do các bên tự nguyện lựa
chọn, trong đó bên thứ ba trung gian (trọng tài viên) sau khi nghe các bên trình bày sẽ ra
quyết định có tính bắt buộc đối với các bên tranh chấp.
1.6.2.4. Tòa án.
Giải quyết tranh chấp bằng con đường tòa án là hình thức giải quyết tranh chấp
thông qua hoạt động của cơ quan tài phán nhà nước, nhân danh quyền lực nhà nước để đưa
ra phán quyết buộc các bên có nghĩa vụ thi hành. Khác với trọng tài, giải quyết tranh chấp
theo thủ tục tư pháp tại tòa án gắn liền với quyền lực nhà nước.
Trong các phương thức giải quyết nêu trên thì phương thức giải quyết bằng trọng
tài và tòa án đã được pháp luật quy định thành các chế độ pháp lý hoàn chỉnh. Do đó, thủ
tục giải quyết tranh chấp trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa tại trọng tài, tòa án
phải được tiến hành theo đúng các thủ tục tố tụng của trọng tài, tòa án do pháp luật quy
định.