4. Motivasyonda İhtiyaç Teorileri
TEMEL İHTİYAÇ TEORİLERİ
İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi
Maslow tarafından geliştirilen, ihtiyaçları daha temel
ihtiyaçlardan üst düzey ihtiyaçlara doğru bir hiyerarşi içinde
düzenleyen motivasyon teorisi.
6. Motivasyonda İhtiyaç Teorileri
TEMEL İHTİYAÇ TEORİLERİ
ERG Teorisi
İhtiyaçları; var olma ihtiyacı, ilişki kurma ihtiyacı ve gelişme
ihtiyacı şeklinde sınıflandıran Alderfer’in motivasyon modeli.
7. Motivasyonda İhtiyaç Teorileri
MCCLELLAND’IN BAŞARMA İHTİYACI TEORİSİ
Başarma İhtiyacı Teorisi
Çalışan motivasyonunun belirlenmesinde üç ihtiyacın başarı,
güç, ilişki- önemini vurgulayan McClelland’ın motivasyon
modeli.
9. Motivasyonda Davranışı Temel Alan Teoriler
PEKİŞTİRME TEORİSİ
Pekiştirme Teorisi
Davranışın sonuçları tarafından harekete geçirildiğini
belirten teori.
Olumlu Pekiştiriciler
Tepki verme eğilimini güçlendiren arzu edilen olaylar.
10. Motivasyonda Davranışı Temel Alan Teoriler
PEKİŞTİRME TEORİSİ
Olumsuz Pekiştiriciler
Oluşan olumsuz durumdan kaçınarak davranışı güçlendiren
olaylar.
Ceza
Tepki verme eğilimini azaltan hoş olmayan sonuçlar.
11. • Belirli bir miktar zaman geçişini takip eden pekiştirme
Sabit Aralıklı Program
• Değişen pekiştirmenin kesin zamanı ile belirli bir miktar
zaman geçişini takip eden pekiştirme.
Değişken Aralıklı Program
• Bir dizi davranış performansına bağlı olan pekiştirme.
Sabit Oranlı Program
• Belirlenmiş ancak sınırlı sayıda davranışın performansına bağlı
olan pekiştirme.
Değişken Oranlı Program
12. Motivasyonda Davranışı Temel Alan Teoriler
DIŞSAL VE İÇSEL MOTİVASYON
İçsel Motivasyon
İnsanların iç ödüllerle motive olduğu görüşü.
13. Motivasyonda Davranışı Temel Alan Teoriler
HEDEF BELİRLEME TEORİSİ
Hedef Belirleme Teorisi
Özel ve iddialı performans hedeflerinin belirlenmesini
vurgulayan motivasyon teorisi.
14. Motivasyonda İş Tasarımı Teorileri
HERZBERG’İN ÇİFT FAKTÖR TEORİSİ
Çift Faktör Teorisi
çalışan memnuniyeti ve motivasyonunun belirlenmesinde
önemli olan iki faktör – motive ediciler ve hijyenleri süren
Herzberg’in motivasyon teorisi
Motive Ediciler
Mevcut olduklarında iş tatminine yol açan iş koşulları ile ilgili
unsurlar.
15. Motivasyonda İş Tasarımı Teorileri
HERZBERG’İN ÇİFT FAKTÖR TEORİSİ
Hijyenler
Yokluğunda iş tatminsizliğine neden olan iş ortamı ile ilgili
unsurlar.
17. Motivasyonda İş Tasarımı Teorileri
İŞ ÖZELLİKLERİ MODELİ
İş Özellikleri Modeli
iş motivasyonunu etkilemede rol oynayan işlerin belirli
yönlerinin rolünü vurgulayan teori
İş Teşhis Anketi (JDS)
Temel iş özelliklerini ölçen anket.
19. Motivasyonda Bilişsel Teoriler
Eşitlik Teorisi
İş ile ilgili girdi ve çıktılar arasında algılanan eşitsizlikleri
azaltarak çalışanların motive olacağını belirten teori.
MOTİVASYONDA EŞİTLİK TEORİSİ
20. Motivasyonda Bilişsel Teoriler
MOTİVASYONDA EŞİTLİK TEORİSİ
Girdiler
Çalışanın deneyim ve çaba gibi işe yaptığı yatırım unsurları.
Çıktılar
Çalışanın ödeme ve tanınma gibi bir işten almayı beklediği
şeyler.
21. Motivasyonda Bilişsel Teoriler
MOTİVASYONDA EŞİTLİK TEORİSİ
Başkaları İle Karşılaştırma
Eşitlik/eşitsizlik hakkında karar verirken karşılaştırma için
temel olarak kişilerin kullanılması.
Düşük Ücret Eşitsizliği
Girdilerin çıktılara göre daha fazla olduğu yönündeki çalışan
algısı.
22. Motivasyonda Bilişsel Teoriler
MOTİVASYONDA EŞİTLİK TEORİSİ
Fazla Ödeme Eşitsizliği
Çıktıların girdilere göre daha fazla olduğu yönündeki çalışan
algısı.
23. Motivasyonda Bilişsel Teoriler
MOTİVASYONDA BEKLEYİŞ TEORİSİ
Bekleyiş Teorisi
Harekete geçmeye motive olmadan önce, çalışanların
beklenen maliyetleri ve belirli yolların yararlarını
değerlendirdiğini belirten bilişsel motivasyon teorisi.
24. • Birey için sonucun istenilir olması.
Amaç Değeri
• Belirli bir davranış performansı ve bir sonuç alma
olasılığı arasında algılanan ilişki.
Araçsallık
• Bireyin çabası ve davranış performansı arasında
algılanan ilişki.
Beklenti