Wat zijn de achtergronden en overwegingen van nationaal veiligheidsbeleid in westerse democratieën? Wanneer worden er veiligheidsmaatregelen genomen en waarom? Wanneer heeft terrorismebestrijding effect? En wat is de invloed op het gedrag van probleemjongeren in onze wijken? Beatrice werkt bij het Centrum voor Terrorisme en Contraterrorisme. Ze houdt zich bezig met het coördineren, opzetten en uitvoeren van onderzoek op het gebied van terrorisme, contraterrorisme en veiligheid.

1. Centre for Terrorism and Counterterrorism
Contraterrorisme in de buurt,
trends en toekomstperspectieven
Dr. Beatrice de Graaf, 9 februari 2009

2. Waarom contraterrorisme?
• T. één van de prioriteiten nationale
veiligheid  zowel van regering als in
bevolking (23%)
• T. veroorzaakt grote mij. onrust  doel
t. is zaaien van angst
• CT vorm van noodzakelijk
crisismanagement

3. Waarom in de
buurt?
• T. eerste voelbaar in de wijk
(aanslagen, opsporing, gijzeling,
bezetting)
• Ct daarom ook inzetten op lokaal en
regionaal niveau
• Veiligheid is het resultaat van sociaal
samenzijn (Mike Davis)
• Radicaliseringsprocessen moeten op
straat en in de wijk worden
tegengegaan

4. Trends in polarisatie en radicalisering
• Na 1945:
– ‘Privatopia’  wegval sociale cohesie
• Na 1960s:
– immigratie  economische &
etnisch-culturele isolatie
• Na 1990s:
– tweede generatieproblematiek 
straatcultuur, hoog gewelds- en laag
tolerantieniveau
• Na 2001:
– alomvattend terrorismediscours 
van ‘hangjongeren’ naar
‘straatterroristen’

5. Scenario 1: Koppeling ‘straatcultuur’
en religie/ideologie
• allochtone overlastproblematiek in
achterstandswijken
» 21 wijken: noodklok geluid door
politie
• koppeling straatproblematiek en
‘emojournalistiek’ door
‘entrepreneurs of violence’
» Oorlog Gaza, dood Bilal  injustice
frame als ressource voor
relschoppen
• Aansluiting radicaliserende jongeren
bij int. georiënteerde lokale
jihadistische netwerken
» via veteranen Irak, Afghanistan

6. Scenario 2: Opkomst Salafisme
• Antwoord op gevoel van uitsluiting
• 20 jongerenpredikers
• 4 radicaal-islamitische uitvalsbases
• 3 stromingen: apolitiek, politiek & gewelddadig
• Façade-politiek of emancipatie-mechanisme?
• Afkeer van geweld of voedingsbodem voor
radicalisering?

7. Uitdagingen
• Overbruggen sociaal conflict
in multiculturele buurten:
– ‘Herovering’ van de buurt:
pragmatische handhaving van
veiligheid en vrede
(wijkrechter, standrecht,
stadsmariniers)
– Culturele aanpak: dialoog en
koffie vs. ‘vernederen’ (Hans
Spekman)

8. Aanpak radicalisering jongeren:
• als veiligheidsbeleid: brede
benadering?
• als stadsplanning: etnische variatie
vergroot wantrouwen
• als soc.-econ. Kwestie: meer
middenstand en opleidingen?
• als religieuze/ideoligische kwestie:
aanbieden gematigd alternatief?

9. Voorbeeld: Wij Amsterdam (2006)
• Preventieve benadering
• Centrale informatiehuishouding
• Volgen, observeren, praten
• Aanbieden religieus alternatief

10. Voorbeeld: Wij Amsterdam (2006)
• Preventieve benadering
• Centrale informatiehuishouding
• Volgen, observeren, praten
• Aanbieden religieus alternatief