SlideShare a Scribd company logo
1 of 22
Aplikasi Balanced Scorecard Menggunakan
             System Dynamics


       Lukmanulhakim Almamalik
Balanced Scorecard

    Balanced Scorecard merupakan sebuah
    konsep untuk memotivasi dan mengukur
    kinerja unit bisnis yang diperkenalkan oleh
    Kaplan dan Norton pada tahun 1996.

    Konsep Balanced Scorecard mengukur
    kinerja bisnis dalam empat perspektif –
    Finansial, Pelanggan, Proses Bisnis Internal,
    dan Belajar dan Pertumbuhan, menghasilkan
    sebuah gambaran yang seimbang dari kinerja
    operasi pada saat ini dan juga penggeraknya
    untuk kinerja di masa mendatang.
Empat Perspektif Balanced Scorecard

                      F in a n s ia l




                         V is i &        P r o s e s B is n is
P e la n g g a n
                       S tra te g y            In t e r n a l




                     B e la ja r d a n
                   P e rtu m b u h a n
Hubungan Sebab-Akibat dalam Balanced
                 Scorecard

    Strategi merupakan skumpulan hipotesis tentang sebab dan
    akibat.

    Hubungan sebab dan akibat ini dapat diungkapkan dalam
    sebuah urutan pernyataan IF-THEN, Contoh:

    Jika kita menambah kegiatan pelatihan pekerja dalam hal
    produk, mereka akan lebih mendapatkan pengetahuan
    tentang produk yang akan mereka jual. Jika pekerja lebih
    mengetahui dan memahami tentang produk yang akan
    dijualnya, kemudian efektivitas penjualan mereka akan
    meningkat. Jika efektivitas penjualannya meningkat, maka
    margin rata-rata produk yang dijualnya akan meningkat.

    Setiap ukuran yang dipilih untuk Balanced
    Scorecard seharusnya merupakan sebuah elemen
    dari rantai hubungan sebab dan akibat yang
    mengkomunikasikan arti strategi unit bisnis dalam
    organisasi.

    Oleh karena itu, semua Balanced Scorecard
    seharusnya berdasarkan pada hubungan sebab dan
    akibat, yang menghubungkan elemen-elemen dari
    masing-masing perspektif dengan variabel finansial.
Hubungan Sebab dan Akibat dalam Balanced Scorecard

     F in a n c ia l                                      RoC E


                                                      L o y a lita s
   C u s to m e r                                    P e la n g g a n


                                                       W a k tu
                                                   P em enuhan
                                                   P e n g ir im a n


In te r n a l B u s in e s s
                               K u a lita s P r o s e s            W a k tu S ik lu s P r o s e s



L e a r n in g & G r o w th                   K e a h lia n P e k e r ja
Diagram Simpal Kausal untuk Elemen Balanced Scorecard


                       K e a h lia n P e k e r ja



                           W a k tu S ik lu s                           K u a lita s P r o s e s
                               P ro s e s


                                W a k tu
                            Pem enuhan
                            P e n g ir im a n


                              L o y a lita s                            R O C E (R e tu r n o n
                             P e la n g g a n                          C a p ita l E m p lo y e d )



            D ia g r a m S im p a l K a u s a l u n t u k E le m e n - e le m e n B a la n c e d S c o r e c a r d

    Titik Awal dari gambar di atas adalah variabel Keahlian
    Pekerja. Jika Keahlian Pekerja ini meningkat, maka
    Kualitas Proses juga akan meningkat. Sebaliknya, jika
    Keahlian Pekerja menurun, Kualitas Proses juga
    menurun. Di lain pihak, Keahlian Pekerja mempengaruhi
    Waktu Siklus Proses.

    Variabel Waktu Pemenuhan Pengiriman bergantung
    pada Waktu Siklus Proses dan Kualitas Proses. Waktu
    Pemenuhan Pengiriman akan mempengaruhi Loyalitas
    Pelanggan. Dan akhirnya Loyalitas Pelanggan akan
    mempengaruhi pada RoCE.
Pengaruh Pelatihan Untuk Meningkatkan Keahlian Pekerja

                                       P e la tih a n u n tu k P e k e r ja


          K e a h lia n P e k e r ja



             W a k tu S ik lu s                           K u a lita s P r o s e s
                 P ro s e s


                  W a k tu
              Pem enuhan
              P e n g ir im a n


                L o y a lita s                                               R O C E (R e tu r n o n
               P e la n g g a n                                             C a p ita l E m p lo y e d )



           P e n g a r u h P e la t ih a n u n t u k M e n in g k a t k a n K e a h lia n P e k e r ja
Diagram Stock dan Flow Model Balanced Scorecard
                                                                                                                   B ia y a _ p e r _ tr a in in g


                                                                                                                                                B ia y a _ tr a in in g
                     J u m la h _ tr a in in g                                                                                                                                                                                   K a p ita l_ y a n g _ d ig u n a k a n

                                                    E fis ie n s i_ k u r s u s
                                                                                            S ta ff                 F ra k s i_ lu p a
                                                                                                                                                        B ia ya _ p e r_ o ra n g                                      R oC E
                                                                                                                                                                                                                                                       R o _ C E _ p e r ta h u n

                                                                          K e a h lia n                                                                                               B ia y a _ S ta ff
                                                 B e la ja r                                               Lupa                                                 S ta ff                                              P r o fit
                                                                                                                                                                                                                                             P r o fit_ p e r _ ta h u n

                                                                        P e n g a r u h _ p a d a _ k u a lita s _ p r o s e s
                                                                                                                                                     B ia y a _ M a te r ia l_ p e r _ p r o d u k
                            P e n g a r u h _ p a d a _ p r o s e s _ s ik lu s _ w a k tu
                                                                                                                                                                                          B ia y a _ M a te r ia l
                                                                                                                                                                                                                         R e ve n u e
                                                                                                                                                                                                                                           R e v e n u e _ p e r _ ta h u n
                                                       P r o d u k tiv ita s _ a k tu a l

                                                                                                                                                                                                                       H a rg a _ P ro d u k
                                                                                                           P e s a n a n _ d lm _ P ro s e s
                         S ta n d a r _ p r o d u k tiv ita s _ a k tu a l                                                                                 P e n g irim a n
                                                                                            Pesanan

                                                                                                                       w a k tu _ p e n g ir im a n _ a k tu a l
T im e _ a w a y _ fr o m jo b _ fr o m _ tr a in in g
                                                                         F re k u e n s i_ P e s a n a n
                                                                                                                                                                                               L o y a lita s _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                      R ekom endas i
             P r o d u k tiv ita s _ s ta n d a r
                                              J u n la h _ h a ri_ k e rja _ p e r_ b u la n
                                                                                                                                                                                  P e la n g g a n
                                                                                                                                         P e ra ih a n _ P e la n g g a n                            K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
Pengaruh Pelatihan terhadap Kinerja
                                                               T id a k A d a / B u a n

                                                               S a tu /B u la n

                                                               D u a /b u la n

                  K e a h lia n P e k e r ja                                              P e la tih a n u n tu k P e k e r ja
1 1 ,0 0 0
1 0 ,5 0 0
1 0 ,0 0 0
        2 ,0 0 8         2 ,0 1 0      2 ,0 1 2     2 ,0 1 4   K e a h lia n P e k e r ja
                                 Tahun

                      W a k tu P ro se s
  0 .0 3
                                                                   W a k tu S ik lu s                               K u a lita s P r o s e s
  0 .0 1
 - 0 .0 1                                                              P ro s e s
                                                                                                                    0 .0 5
       2 ,0 0 8         2 ,0 1 0      2 ,0 1 2      2 ,0 1 4




                                                                                                     Pro s e s
                                                                                                    K u a lit a s
                                 Tahun                                                                              0 .0 2
                                                                                                                                                                                  R oC E
                                                                                                                                                                    0 .0 2 0
                                                                                                                    0 .0 0
        W a k t u P e n g ir im a n A k t u a l                          W a k tu                                       2 ,0 0 8   2 ,0 1 0   2 ,0 1 2   2 ,0 1 4   0 .0 1 0
                                                                                                                                        Tahun
2 .4                                                                 Pem enuhan                                                                                     0 .0 0 0
                                                                                                                                                                          2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4
1 .8                                                                 P e n g ir im a n                                                                                                Tahun
  2 ,0 0 8            2 ,0 1 0       2 ,0 1 2       2 ,0 1 4
                             Tahun

               L o y a lit a s P e la n g g a n
                                                                       L o y a lita s                                                          R O C E (R e tu r n o n
  0 .0 0 5                                                            P e la n g g a n                                                        C a p ita l E m p lo y e d )
 - 0 .0 1 0
           2 ,0 0 8       2 ,0 1 0       2 ,0 1 2   2 ,0 1 4
                                 Tahun
Simulasi Model : Pola Referensi
                                                                   K e a h lia n                                                                          P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s                                                                                                                  L o y a lit a s P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                                       1
                                1 4 ,0 0 0                                                                                             0 .0 4                                                   1
                                                                                                                                                                                         1
                                                                                                                                                                                 1                     2                                                                         0 .0 1
                                                                                                                                                                     1                          2
                                1 2 ,0 0 0                                                                                             0 .0 2                                            2
                                                                                                                                                          1                      2
   P o in t




                                                                                                                                                                                                                          P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e              0 .0 0
                                                                                                                                                  1               2 2
                                                                                                                                       0 .0 0         2                                                           1       s
                                1 0 ,0 0 0
                                                                                                                                                                                                                          P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _      - 0 .0 1
                                                                                                                                    - 0 .0 2                                                                      2       w kt
                                  8 ,0 0 0                                                                                                                                                                                                                               - 0 .0 2
                                                                                                                                    - 0 .0 4
                                       2 ,0 0 8         2 ,0 0 9      2 ,0 1 0    2 ,0 1 1   2 ,0 1 2     2 ,0 1 3   2 ,0 1 4             2 ,0 0 8                2 ,0 1 0           2 ,0 1 2       2 ,0 1 4                                                                                          2 ,0 0 8          2 ,0 0 9              2 ,0 1 0          2 ,0 1 1    2 ,0 1 2       2 ,0 1 3      2 ,0 1 4
                                                                                 Tahun                                                                                   Tahun                                                                                                                                                                               Tahun



                                                P r o d u k t iv it a s A k t u a l                                                                                                  W a k t u P e n g ir im a n                                                                                                           D in a m ik a P e la n g g a n
                            6                                                                                                              3 .0                                                                                                                                                          30
                                                                                                                                                                                                                                                                                                              2     2




                                                                                                                                                                                                                                                                        P e la n g g a n / b u la n
P ro d u k / o rg / b ln




                            5                                                                                                              2 .5 1             1                                                                                                                                          20
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           2                             1
                                                                                                                                                                         1
                                                                                                                                b u la n



                            4                                                                                                                                                        1                                                                                                                                                           1
                                                                                                                                           2 .0 2             2              2           2 1 2 1 2 1                         W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l                                     10                                                                P e r a ih a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                                                      1                                                                                                                                               1
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  2       1
                            3                                                                                                              1 .5                                                                              W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n                                                                                                      K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                                                      2                                                                                    01       1      1      1       2      2       2            2

                            2                                                                                                              1 .0                                                                                                                                                        -1 0
                           2 ,0 0 8          2 ,0 0 9      2 ,0 1 0         2 ,0 1 1     2 ,0 1 2       2 ,0 1 3     2 ,0 1 4                2 ,0 0 8               2 ,0 1 0             2 ,0 1 2      2 ,0 1 4                                                                                          2 ,0 0 8              2 ,0 1 1              2 ,0 1 4
                                                                          Tahun                                                                                              Tahun                                                                                                                                        Tahun



                                                                                   T id a k A d a / B u a n
                                  Jum ah
                                  P e la t ih a n                                  S a tu /B u la n

                                                                                   D u a /b u la n
Simulasi Model : Skenario 1 tidak ada pelatihan
                                                                  K e a h lia n                                                                                       P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s                                                                                                                 L o y a lit a s P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                                                   3
                               1 4 ,0 0 0                                                                                                  0 .0 4                                                           3
                                                                                                                                                                                                  3
                                                                                                                                                                                    3                              4                P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s            0 .0 1                                                             2
                                                                                                                                                                                                            4               1                                                                                                                           2
                               1 2 ,0 0 0                                                                                                  0 .0 2                             3 3                 4
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  2
                                                                                                                                                                                    4
                                                                                                                                                              3                 4 4                                                 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _
   P o in t




                                                                                           2                                                          1                                                                                                                                    0 .0 0
                                                                          2       2                             K e a h lia n                                         4                                                     2       w kt                                                                                                  2                                L o y a lit a s _ P e la n g g a n
                                                                   2                                     1                                 0 .0 0                                                                                                                                                                                                                      1
                               1 0 ,0 0 0 1 2          2 2                                                                                                    2                1                                                                                                                                                  2               1     1     1
                                                  1                                                             K e a h lia n _ 1                                             2 1            1
                                                                                                                                                                                                                                    P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s    - 0 .0 1
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              1
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          1
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           L o y a lit a s _ P e la n g g a n _ 1
                                                          1                                              2                               - 0 .0 2                                                   1 1                     3       _1                                                                                                                                 2
                                                                   1                                                                                                                     2                                                                                                                        1 2
                                8 ,0 0 0                                                                                                                                                          2       1
                                                                          1                                                                                                                           2 2                           P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _      - 0 .0 2
                                                                                  1                                                                                                                       2
                                                                                           1                                             - 0 .0 4                                                                           4       w k t_ 1
                                      2 ,0 0 8         2 ,0 1 0        2 ,0 1 2         2 ,0 1 4                                               2 ,0 0 8                       2 ,0 1 0       2 ,0 1 2           2 ,0 1 4                                                                                        2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4
                                                              Tahun                                                                                                                Tahun                                                                                                                                          Tahun



                                             P r o d u k t iv it a s A k t u a l                                                                                                             W a k t u P e n g ir im a n                                                                                                              D in a m ik a P e l a n g g a n
                           6                                                                                                                   3 .0                                                                                                                                                               30
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        2 4
P ro d u k / o rg / b ln




                                                                                                                                                                                                                                                                                  P e la n g g a n / b u la n
                           51                                 2
                                  2    1 2       1 2      1        1
                                                                                                                                               2 .5               3                                                                                                                                               20              2                                        P e r a ih a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                          1                    1                                                                                                                                                                                       1
                                                                                                                                                                                   3 1               1 1                             W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l                                                                  2       2 3     2
                                                                                                                                    b u la n




                           4                                                             P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l                                                                  1                               1                                                                                                     4
                                                                                  1                                                            2 .0 2                     2                  2 3 2 3                                                                                                              10
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       2
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                                                                     W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n
                                                                                         P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l_ 1                                                                                               2                                                                                                             4 3                          P e r a ih a n _ P e la n g g a n _ 1
                           3                                                      2                                                            1 .5                                                                                                                                                                                                                    3
                                                                                                                                                                                                                                     W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l_ 1                                     01 3          1 3          1 4      1     1
                                                                                                                                                                                                                                3                                                                                                                                          K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
                           2                                                                                                                   1 .0                                                                                                                                                              -1 0                                                  4   _1
                           2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4                                                                                   2 ,0 0 8                      2 ,0 1 0          2 ,0 1 2        2 ,0 1 4                                                                                          2 ,0 0 8           2 ,0 1 1              2 ,0 1 4
                                            Tahun                                                                                                                                  Tahun                                                                                                                                              Tahun



                                                                                      T id a k A d a / B u a n
                                 J u m la h
                                 P e la tih a n                                       S a tu /B u la n

                                                                                      D u a /b u la n
Simulasi Model : Skenario 2 Jumlah pelatihan 2 kali/bulan
                                                                          K e a h lia n                                                                                 P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s                                                                                                       L o y a lit a s P e la n g g a n
                                                                                             1                                                                                                              1
                               1 4 ,0 0 0                                                                                                                                                           1 2                                                                                                                                                             1
                                                                                     1                                                            0 .1 0                                    1                                                                                                                                              1        1
                                                                                                                                                                                     1                                       P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s            0 .0 1                                                                          2
                                                                              1                                                                                                             2                        1                                                                                                                                  2
                               1 2 ,0 0 0                                                                                                                                                                                                                                                                                             1
                                                                  1                                                                                                         1        2                                                                                                                                                      2
                                                                                                                                                                                                                             P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _                                                        1
   P o in t




                                                                                                      2                                           0 .0 5                                                                                                                            0 .0 0
                                                       1                             2       2                             K e a h lia n                                   3                                         2                                                                                                                2                                     L o y a lit a s _ P e la n g g a n
                                                                              2                                     1                                       1 2 2     3 3                                                    w kt
                               1 0 ,0 0 0 1 2                  2 2
                                                                                                                                                                3  3 3 4 4 4                                                                                                                                                                                            1
                                                                                                                           K e a h lia n _ 1                3     4 4
                                                                                                                                                                      4                                                      P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s    - 0 .0 1                                    1 2                                                 L o y a lit a s _ P e la n g g a n _ 1
                                                                                                                    2                             0 .0 0 1 2 4                                                       3       _1                                                                                 2                                                       2
                                   8 ,0 0 0                                                                                                                                                                                                                                                                1
                                                                                                                                                                                                                             P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _      - 0 .0 2
                                                                                                                                                                                                                     4       w k t_ 1
                                        2 ,0 0 8               2 ,0 1 0           2 ,0 1 2         2 ,0 1 4                                               2 ,0 0 8      2 ,0 1 0         2 ,0 1 2     2 ,0 1 4                                                                                           2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4
                                                                      Tahun                                                                                                     Tahun                                                                                                                                     Tahun



                                               P r o d u k t iv it a s A k t u a l                                                                                                       W a k t u P e n g ir im a n                                                                                                          D in a m ik a P e la n g g a n
                           6                                                                                                                               3 .0
                                                                  1       1                                                                                                                                                                                                                                30 2                                                 1
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    4                               1
P ro d u k / o rg / b ln




                                                                                                                                                                                                                                                                           P e la n g g a n / b u la n
                                                   1
                           5
                                   2     1 2               2          2                                                                                    2 .5 1 3
                               1                                                                                                                                                                                                                                                                           20                              1                                P e r a ih a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                            1                                                                                                                                                                                       3   1
                                                                                                                                                                                3                                             W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l
                                                                                                                                               b u la n




                           4                                                                        P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l                  2 .0 2                   1 2 3 2 3                            1                                                                                                2                                 3
                                                                                             1                                                                          2                                                                                                                                                         4                                         K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
                                                                                                                                                                                         1    1 1                                                                                                          10                                                           2
                                                                                                                                                                                                                              W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n                                                        2 1               3
                                                                                                    P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l_ 1                                                                             2                                                                                                                                                  P e r a ih a n _ P e la n g g a n _ 1
                           3                                                                 2                                                             1 .5                                                                                                                                                                                                         3
                                                                                                                                                                                                                              W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l_ 1                                       01 3       1 3             3 4           2 4
                                                                                                                                                                                                                         3                                                                                                                                                  K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
                           2                                                                                                                               1 .0                                                                                                                                           -1 0                                                          4   _1
                           2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4                                                                                               2 ,0 0 8       2 ,0 1 0       2 ,0 1 2       2 ,0 1 4                                                                                          2 ,0 0 8              2 ,0 1 1                  2 ,0 1 4
                                              Tahun                                                                                                                                 Tahun                                                                                                                                     Tahun



                                                                                                 T id a k A d a / B u a n
                                   J u m la h
                                   P e la t ih a n                                               S a tu /B u la n

                                                                                                 D u a /b u la n
Kasus 2

    PT. ABC, merupakan sebuah perusahaan manufaktur,
    berkeinginan menggunakan simulasi untuk memahami
    dengan lebih baik bagaimana interaksi antara jumlah
    pesanan barang-barang dagangan publik dan
    persediaannya serta tingkat produksinya dengan lebih
    baik. Selama ini, persediaan dan tingkat produksi
    perusahaan seringkali mengalami kondisi naik turun
    (berosilasi), sehingga perusahaan mencoba memikirkan
    langkah awal untuk memecahkan permasalahan ini
    dengan membuat model yang dapat menjelaskan
    interaksi-interaksi tersebut.

    Mereka mengetahui bahwa kebijakan produksinya terdiri dari
    dua hal. Pertama, meningkatkan atau menurunkan
    persediaan untuk mendapatkan tingkat persediaan yang
    optimal atau yang diinginkan, dan kedua, menjaga agar
    persediaan tetap cukup tinggi untuk mengatasi apa yang
    mereka perkirakan terhadap permintaannya yang akan
    terjadi di masa mendatang. Agar aman, perusahaan lebih
    senang mempertahankan jumlah persediaannya sebanyak 4
    (empat) kali, karena mereka berpikir bahwa hal itu akan
    diperlukan terutama untuk mengatasi adanya permintaan
    yang mendadak. Sebagai tambahan, produksi ditetapkan
    sehingga sebanyak 1/6 (seperenam) dari perbedaan antara
    persediaan yang diinginkan dan yang aktualnya diperbaiki
    setiap minggu.

    Asumsi-asumsi yang dibuat tentang permintaan di masa
    datang didasarkan atas nilai rata-rata (rate) pesanan pada
    saat ini. Rata-rata pesanan pada saat ini mendasari
    permintaan nyata yang dihadapi perusahaan. Kebijakan
    untuk menformulasikan ekspektasi permintaannya cukup
    sederhana. Perusahaan ingin memperbaiki 1/8 dari
    perbedaan antara permintaan nyatanya dan ekspektasi
    permintaannya setiap minggu. Ketika keyakinannya tentang
    permintaan barang di masa mendatang berubah, ini akan
    mempengaruhi tingkat persediaan yang diinginkan dan rata-
    rata perusahaan dalam memproduksi barang, berdasarkan
    atas kebijakan produksi yang dijelaskan sebelumnya.

    Ketika barang diproduksi, barang tersebut langsung
    dikirimkan ke gudang sebagai persediaan. Tidak ada produk
    yang berasal dari pabrik langsung ke pelanggan; barang
    harus melewati persediaan terlebih dahulu. Pengiriman
    barang dibuat hanya dari persediaan ini. Karena perusahaan
    tetap berusaha mempertahankan sebanyak 4 kali jumlah
    persediaan yang mereka pikirkan, mereka memperkirakan
    bahwa barang tersebut akan dibutuhkan kapan saja, dan
    mereka percaya bahwa mereka dapat mengapalkan produk
    yang dibutuhkan untuk mengisi setiap permintaan. Oleh
    karena itu, mereka sekarang tidak mempedulikan jumlah
    timbunan (backlog) dan pengaruhnya (meskipun jumlah
    persediaan negatif, sementara dalam kenyataannya tidak
    punya arti, di sini dapat diuraikan untuk menjelaskan suatu
    timbunan).
T e n a g a _ K e rja            P r o d u k tiv ita s



                                                                                                                                                             S w itc h _ P e s a n a n
                                                                     P e rs e d ia a n
                                               P ro d u k s i                                   P e n g irim a n
                                                                                                                                                                In p u t_ S ik lu s
                                                                                                    C a k u p a n _ P e rs e d ia a n
W k t_ P e r b a ik a n _ P e r s e d ia a n                       P e rs e d ia a n _ y g _ d iin g in k a n
                                                                                                                                     O r d e r _ r a te
                                                                                                                                                               In p u t_ R a n d o m

                  R a te _ P r o d u k s i_ y g _ d iin g in k a n
                                                                                                                                                                   In p u t_ S te p
                                                          E k s p e k ta s i_ P e r m in ta a n
                                                                                      P r b h n _ E k s p _ P e r m in ta a n

                                                                                                                        W k t_ E k s p _ P e r u b a h a n
             P e k e rja _ y g _ d iin g in k a n       P r o d u k tiv ita s




                                                           T e n a g a _ K e rja
                       P e n g a n g k a ta n _ p e k e r ja                       P e n g u ra n g a n _ p e k e rja


W K t_ u _ p e n y e s u a ia n _ T K
                                                                                                                   W k t_ k e lu a r
P e r s e d ia a n
                                        480                                       C ak upan                              W a k t u p e r b a ik a n

                                        1 ,2 0 0                                                                            S h o rt
                                                                              3       4 5       6
                                        1 ,0 0 0                       2                             7                      M e d iu m
P e r s e d ia a n



                                           800                     1                                      8

                                           600                                                                              Long
                                           400
                                           200                                                                  4 .0 0                                6 .0 0
                                               0                                                                                 M in g g u
                                                                                   M in g g u
                              T im e

                                            T e n a g a K e r ja

                                                   20                      P r o d u k t iv it a s                       W a k t u p e n y e s u a ia n

                                            50                                                                              S h o rt
                                                                               6            9
                                            40                                                                              M e d iu m
     T e n a g a _ K e r ja




                                                               3                                     12
                                            30                                                                              Long
                                            20
                                                                                                              6 .0 0                                  2 4 .0 0
                                            10

                                              0                    U n it / O r a n g / M in g g u                               M in g g u
                               T im e
Pesanan Yang M asuk

        S te p
        Random




                               O r d e r _ r a te
        S ik lu s




M in g g u k e      2 5 0 .0                                 T im e
B a ra n g          1 2 0 .0
                                                    T im e   O r d e r _ r a te
                                                      0                 1 0 0 .0 0
                                                      1                 1 0 0 .0 0
                                                      2                 1 0 0 .0 0
                                                      3                 1 0 0 .0 0
                                                      4                 1 0 0 .0 0
P e r s e d ia a n
                                        453                                        C ak upan                             W a k t u p e r b a ik a n

                                        1 ,2 0 0                                                                            S h o rt
                                                                               3      4 5       6
                                        1 ,0 0 0                       2                             7                      M e d iu m
P e r s e d ia a n




                                           800                     1                                      8

                                           600                                                                              Long
                                           400
                                           200                                                                  4 .0 0                                1 2 .0 0
                                               0                                                                                 M in g g u
                                                                                   M in g g u
                              T im e

                                            T e n a g a K e r ja

                                                   17                      P r o d u k t iv it a s                       W a k t u p e n y e s u a ia n

                                            50                                                                              S h o rt
                                                                               6            9
                                            40                                                                              M e d iu m
     T e n a g a _ K e r ja




                                                               3                                     12
                                            30                                                                              Long                                                                Pesanan Yang M asuk
                                            20
                                                                                                              6 .0 0                                  1 2 .0 0
                                            10                                                                                                                           S te p
                                              0                    U n it / O r a n g / M in g g u                               M in g g u                              Random




                                                                                                                                                                                                O r d e r _ r a te
                               T im e
                                                                                                                                                                         S ik lu s




                                                                                                                                                                 M in g g u k e      2 5 0 .0                                 T im e
                                                                                                                                                                 B a ra n g          1 3 1 .8
                                                                                                                                                                                                                     T im e   O r d e r _ r a te
                                                                                                                                                                                                                       0                   7 3 .5 7
                                                                                                                                                                                                                       1                   6 8 .7 9
                                                                                                                                                                                                                       2                   6 3 .4 8
                                                                                                                                                                                                                       3                 1 1 3 .0 9
                                                                                                                                                                                                                       4                 1 2 1 .7 6

More Related Content

More from Lukmanulhakim Almamalik

Promoting Green Financing Mechanisms.pdf
Promoting Green Financing Mechanisms.pdfPromoting Green Financing Mechanisms.pdf
Promoting Green Financing Mechanisms.pdfLukmanulhakim Almamalik
 
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN VENSIM PLE
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN  VENSIM PLEPENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN  VENSIM PLE
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN VENSIM PLELukmanulhakim Almamalik
 
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)Lukmanulhakim Almamalik
 
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisi
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisiBuku informasi tik.cs03.015.01 udah revisi
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisiLukmanulhakim Almamalik
 

More from Lukmanulhakim Almamalik (20)

Promoting Green Financing Mechanisms.pdf
Promoting Green Financing Mechanisms.pdfPromoting Green Financing Mechanisms.pdf
Promoting Green Financing Mechanisms.pdf
 
UU_Perindustrian_No_3_2014.pdf
UU_Perindustrian_No_3_2014.pdfUU_Perindustrian_No_3_2014.pdf
UU_Perindustrian_No_3_2014.pdf
 
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN VENSIM PLE
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN  VENSIM PLEPENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN  VENSIM PLE
PENGENALAN PEMODELAN SISTEM DINAMIK MENGGUNAKAN VENSIM PLE
 
Bahan kuliah ttm [compatibility mode]
Bahan kuliah ttm [compatibility mode]Bahan kuliah ttm [compatibility mode]
Bahan kuliah ttm [compatibility mode]
 
Buku systems thinking
Buku systems thinkingBuku systems thinking
Buku systems thinking
 
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)
Buku informasi tik.cs03.012.01 (autosaved)
 
Buku informasi tik.cs03.016.01
Buku informasi tik.cs03.016.01Buku informasi tik.cs03.016.01
Buku informasi tik.cs03.016.01
 
Buku informasi tik.cs03.011.01
Buku informasi tik.cs03.011.01Buku informasi tik.cs03.011.01
Buku informasi tik.cs03.011.01
 
Tik.cs03.008.01 buku informasi
Tik.cs03.008.01 buku informasiTik.cs03.008.01 buku informasi
Tik.cs03.008.01 buku informasi
 
Tik.cs03.007.01 buku informasi
Tik.cs03.007.01 buku informasiTik.cs03.007.01 buku informasi
Tik.cs03.007.01 buku informasi
 
Tik.cs03.006.01 buku informasi
Tik.cs03.006.01 buku informasiTik.cs03.006.01 buku informasi
Tik.cs03.006.01 buku informasi
 
Tik.cs02.053.01 buku informasi
Tik.cs02.053.01 buku informasiTik.cs02.053.01 buku informasi
Tik.cs02.053.01 buku informasi
 
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisi
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisiBuku informasi tik.cs03.015.01 udah revisi
Buku informasi tik.cs03.015.01 udah revisi
 
Buku informasi tik.cs03.010.01
Buku informasi tik.cs03.010.01Buku informasi tik.cs03.010.01
Buku informasi tik.cs03.010.01
 
Buku informasi memperbaiki monitor
Buku informasi   memperbaiki monitorBuku informasi   memperbaiki monitor
Buku informasi memperbaiki monitor
 
Ch22
Ch22Ch22
Ch22
 
Ch21
Ch21Ch21
Ch21
 
Ch20
Ch20Ch20
Ch20
 
Ch19
Ch19Ch19
Ch19
 
Ch18
Ch18Ch18
Ch18
 

Balanced Scorecard dan System Dynamics

  • 1. Aplikasi Balanced Scorecard Menggunakan System Dynamics Lukmanulhakim Almamalik
  • 2. Balanced Scorecard  Balanced Scorecard merupakan sebuah konsep untuk memotivasi dan mengukur kinerja unit bisnis yang diperkenalkan oleh Kaplan dan Norton pada tahun 1996.  Konsep Balanced Scorecard mengukur kinerja bisnis dalam empat perspektif – Finansial, Pelanggan, Proses Bisnis Internal, dan Belajar dan Pertumbuhan, menghasilkan sebuah gambaran yang seimbang dari kinerja operasi pada saat ini dan juga penggeraknya untuk kinerja di masa mendatang.
  • 3. Empat Perspektif Balanced Scorecard F in a n s ia l V is i & P r o s e s B is n is P e la n g g a n S tra te g y In t e r n a l B e la ja r d a n P e rtu m b u h a n
  • 4. Hubungan Sebab-Akibat dalam Balanced Scorecard  Strategi merupakan skumpulan hipotesis tentang sebab dan akibat.  Hubungan sebab dan akibat ini dapat diungkapkan dalam sebuah urutan pernyataan IF-THEN, Contoh:  Jika kita menambah kegiatan pelatihan pekerja dalam hal produk, mereka akan lebih mendapatkan pengetahuan tentang produk yang akan mereka jual. Jika pekerja lebih mengetahui dan memahami tentang produk yang akan dijualnya, kemudian efektivitas penjualan mereka akan meningkat. Jika efektivitas penjualannya meningkat, maka margin rata-rata produk yang dijualnya akan meningkat.
  • 5. Setiap ukuran yang dipilih untuk Balanced Scorecard seharusnya merupakan sebuah elemen dari rantai hubungan sebab dan akibat yang mengkomunikasikan arti strategi unit bisnis dalam organisasi.  Oleh karena itu, semua Balanced Scorecard seharusnya berdasarkan pada hubungan sebab dan akibat, yang menghubungkan elemen-elemen dari masing-masing perspektif dengan variabel finansial.
  • 6. Hubungan Sebab dan Akibat dalam Balanced Scorecard F in a n c ia l RoC E L o y a lita s C u s to m e r P e la n g g a n W a k tu P em enuhan P e n g ir im a n In te r n a l B u s in e s s K u a lita s P r o s e s W a k tu S ik lu s P r o s e s L e a r n in g & G r o w th K e a h lia n P e k e r ja
  • 7. Diagram Simpal Kausal untuk Elemen Balanced Scorecard K e a h lia n P e k e r ja W a k tu S ik lu s K u a lita s P r o s e s P ro s e s W a k tu Pem enuhan P e n g ir im a n L o y a lita s R O C E (R e tu r n o n P e la n g g a n C a p ita l E m p lo y e d ) D ia g r a m S im p a l K a u s a l u n t u k E le m e n - e le m e n B a la n c e d S c o r e c a r d
  • 8. Titik Awal dari gambar di atas adalah variabel Keahlian Pekerja. Jika Keahlian Pekerja ini meningkat, maka Kualitas Proses juga akan meningkat. Sebaliknya, jika Keahlian Pekerja menurun, Kualitas Proses juga menurun. Di lain pihak, Keahlian Pekerja mempengaruhi Waktu Siklus Proses.  Variabel Waktu Pemenuhan Pengiriman bergantung pada Waktu Siklus Proses dan Kualitas Proses. Waktu Pemenuhan Pengiriman akan mempengaruhi Loyalitas Pelanggan. Dan akhirnya Loyalitas Pelanggan akan mempengaruhi pada RoCE.
  • 9. Pengaruh Pelatihan Untuk Meningkatkan Keahlian Pekerja P e la tih a n u n tu k P e k e r ja K e a h lia n P e k e r ja W a k tu S ik lu s K u a lita s P r o s e s P ro s e s W a k tu Pem enuhan P e n g ir im a n L o y a lita s R O C E (R e tu r n o n P e la n g g a n C a p ita l E m p lo y e d ) P e n g a r u h P e la t ih a n u n t u k M e n in g k a t k a n K e a h lia n P e k e r ja
  • 10. Diagram Stock dan Flow Model Balanced Scorecard B ia y a _ p e r _ tr a in in g B ia y a _ tr a in in g J u m la h _ tr a in in g K a p ita l_ y a n g _ d ig u n a k a n E fis ie n s i_ k u r s u s S ta ff F ra k s i_ lu p a B ia ya _ p e r_ o ra n g R oC E R o _ C E _ p e r ta h u n K e a h lia n B ia y a _ S ta ff B e la ja r Lupa S ta ff P r o fit P r o fit_ p e r _ ta h u n P e n g a r u h _ p a d a _ k u a lita s _ p r o s e s B ia y a _ M a te r ia l_ p e r _ p r o d u k P e n g a r u h _ p a d a _ p r o s e s _ s ik lu s _ w a k tu B ia y a _ M a te r ia l R e ve n u e R e v e n u e _ p e r _ ta h u n P r o d u k tiv ita s _ a k tu a l H a rg a _ P ro d u k P e s a n a n _ d lm _ P ro s e s S ta n d a r _ p r o d u k tiv ita s _ a k tu a l P e n g irim a n Pesanan w a k tu _ p e n g ir im a n _ a k tu a l T im e _ a w a y _ fr o m jo b _ fr o m _ tr a in in g F re k u e n s i_ P e s a n a n L o y a lita s _ P e la n g g a n R ekom endas i P r o d u k tiv ita s _ s ta n d a r J u n la h _ h a ri_ k e rja _ p e r_ b u la n P e la n g g a n P e ra ih a n _ P e la n g g a n K e h ila n g a n _ P e la n g g a n
  • 11. Pengaruh Pelatihan terhadap Kinerja T id a k A d a / B u a n S a tu /B u la n D u a /b u la n K e a h lia n P e k e r ja P e la tih a n u n tu k P e k e r ja 1 1 ,0 0 0 1 0 ,5 0 0 1 0 ,0 0 0 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 K e a h lia n P e k e r ja Tahun W a k tu P ro se s 0 .0 3 W a k tu S ik lu s K u a lita s P r o s e s 0 .0 1 - 0 .0 1 P ro s e s 0 .0 5 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 Pro s e s K u a lit a s Tahun 0 .0 2 R oC E 0 .0 2 0 0 .0 0 W a k t u P e n g ir im a n A k t u a l W a k tu 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 0 .0 1 0 Tahun 2 .4 Pem enuhan 0 .0 0 0 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 1 .8 P e n g ir im a n Tahun 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 Tahun L o y a lit a s P e la n g g a n L o y a lita s R O C E (R e tu r n o n 0 .0 0 5 P e la n g g a n C a p ita l E m p lo y e d ) - 0 .0 1 0 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 Tahun
  • 12. Simulasi Model : Pola Referensi K e a h lia n P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s L o y a lit a s P e la n g g a n 1 1 4 ,0 0 0 0 .0 4 1 1 1 2 0 .0 1 1 2 1 2 ,0 0 0 0 .0 2 2 1 2 P o in t P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e 0 .0 0 1 2 2 0 .0 0 2 1 s 1 0 ,0 0 0 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _ - 0 .0 1 - 0 .0 2 2 w kt 8 ,0 0 0 - 0 .0 2 - 0 .0 4 2 ,0 0 8 2 ,0 0 9 2 ,0 1 0 2 ,0 1 1 2 ,0 1 2 2 ,0 1 3 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 0 9 2 ,0 1 0 2 ,0 1 1 2 ,0 1 2 2 ,0 1 3 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun P r o d u k t iv it a s A k t u a l W a k t u P e n g ir im a n D in a m ik a P e la n g g a n 6 3 .0 30 2 2 P e la n g g a n / b u la n P ro d u k / o rg / b ln 5 2 .5 1 1 20 2 1 1 b u la n 4 1 1 2 .0 2 2 2 2 1 2 1 2 1 W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l 10 P e r a ih a n _ P e la n g g a n 1 1 2 1 3 1 .5 W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n K e h ila n g a n _ P e la n g g a n 2 01 1 1 1 2 2 2 2 2 1 .0 -1 0 2 ,0 0 8 2 ,0 0 9 2 ,0 1 0 2 ,0 1 1 2 ,0 1 2 2 ,0 1 3 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 1 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun T id a k A d a / B u a n Jum ah P e la t ih a n S a tu /B u la n D u a /b u la n
  • 13. Simulasi Model : Skenario 1 tidak ada pelatihan K e a h lia n P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s L o y a lit a s P e la n g g a n 3 1 4 ,0 0 0 0 .0 4 3 3 3 4 P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s 0 .0 1 2 4 1 2 1 2 ,0 0 0 0 .0 2 3 3 4 2 4 3 4 4 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _ P o in t 2 1 0 .0 0 2 2 K e a h lia n 4 2 w kt 2 L o y a lit a s _ P e la n g g a n 2 1 0 .0 0 1 1 0 ,0 0 0 1 2 2 2 2 1 2 1 1 1 1 K e a h lia n _ 1 2 1 1 P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s - 0 .0 1 1 1 L o y a lit a s _ P e la n g g a n _ 1 1 2 - 0 .0 2 1 1 3 _1 2 1 2 1 2 8 ,0 0 0 2 1 1 2 2 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _ - 0 .0 2 1 2 1 - 0 .0 4 4 w k t_ 1 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun P r o d u k t iv it a s A k t u a l W a k t u P e n g ir im a n D in a m ik a P e l a n g g a n 6 3 .0 30 2 4 P ro d u k / o rg / b ln P e la n g g a n / b u la n 51 2 2 1 2 1 2 1 1 2 .5 3 20 2 P e r a ih a n _ P e la n g g a n 1 1 1 3 1 1 1 W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l 2 2 3 2 b u la n 4 P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l 1 1 4 1 2 .0 2 2 2 3 2 3 10 2 K e h ila n g a n _ P e la n g g a n W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l_ 1 2 4 3 P e r a ih a n _ P e la n g g a n _ 1 3 2 1 .5 3 W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l_ 1 01 3 1 3 1 4 1 1 3 K e h ila n g a n _ P e la n g g a n 2 1 .0 -1 0 4 _1 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 1 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun T id a k A d a / B u a n J u m la h P e la tih a n S a tu /B u la n D u a /b u la n
  • 14. Simulasi Model : Skenario 2 Jumlah pelatihan 2 kali/bulan K e a h lia n P e n g a r u h p a d a P r o d u k t iv it a s L o y a lit a s P e la n g g a n 1 1 1 4 ,0 0 0 1 2 1 1 0 .1 0 1 1 1 1 P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s 0 .0 1 2 1 2 1 2 1 2 ,0 0 0 1 1 1 2 2 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _ 1 P o in t 2 0 .0 5 0 .0 0 1 2 2 K e a h lia n 3 2 2 L o y a lit a s _ P e la n g g a n 2 1 1 2 2 3 3 w kt 1 0 ,0 0 0 1 2 2 2 3 3 3 4 4 4 1 K e a h lia n _ 1 3 4 4 4 P e n g _ p d _ k u a lit a s _ p r o s e s - 0 .0 1 1 2 L o y a lit a s _ P e la n g g a n _ 1 2 0 .0 0 1 2 4 3 _1 2 2 8 ,0 0 0 1 P e n g _ p d _ p r o s e s _ s ik lu s _ - 0 .0 2 4 w k t_ 1 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun P r o d u k t iv it a s A k t u a l W a k t u P e n g ir im a n D in a m ik a P e la n g g a n 6 3 .0 1 1 30 2 1 4 1 P ro d u k / o rg / b ln P e la n g g a n / b u la n 1 5 2 1 2 2 2 2 .5 1 3 1 20 1 P e r a ih a n _ P e la n g g a n 1 3 1 3 W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l b u la n 4 P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l 2 .0 2 1 2 3 2 3 1 2 3 1 2 4 K e h ila n g a n _ P e la n g g a n 1 1 1 10 2 W k t _ K ir im _ y g _ d iin g in k a n 2 1 3 P r o d u k t iv it a s _ a k t u a l_ 1 2 P e r a ih a n _ P e la n g g a n _ 1 3 2 1 .5 3 W k t _ p e n g ir im a n _ a k t u a l_ 1 01 3 1 3 3 4 2 4 3 K e h ila n g a n _ P e la n g g a n 2 1 .0 -1 0 4 _1 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 0 2 ,0 1 2 2 ,0 1 4 2 ,0 0 8 2 ,0 1 1 2 ,0 1 4 Tahun Tahun Tahun T id a k A d a / B u a n J u m la h P e la t ih a n S a tu /B u la n D u a /b u la n
  • 15. Kasus 2  PT. ABC, merupakan sebuah perusahaan manufaktur, berkeinginan menggunakan simulasi untuk memahami dengan lebih baik bagaimana interaksi antara jumlah pesanan barang-barang dagangan publik dan persediaannya serta tingkat produksinya dengan lebih baik. Selama ini, persediaan dan tingkat produksi perusahaan seringkali mengalami kondisi naik turun (berosilasi), sehingga perusahaan mencoba memikirkan langkah awal untuk memecahkan permasalahan ini dengan membuat model yang dapat menjelaskan interaksi-interaksi tersebut.
  • 16. Mereka mengetahui bahwa kebijakan produksinya terdiri dari dua hal. Pertama, meningkatkan atau menurunkan persediaan untuk mendapatkan tingkat persediaan yang optimal atau yang diinginkan, dan kedua, menjaga agar persediaan tetap cukup tinggi untuk mengatasi apa yang mereka perkirakan terhadap permintaannya yang akan terjadi di masa mendatang. Agar aman, perusahaan lebih senang mempertahankan jumlah persediaannya sebanyak 4 (empat) kali, karena mereka berpikir bahwa hal itu akan diperlukan terutama untuk mengatasi adanya permintaan yang mendadak. Sebagai tambahan, produksi ditetapkan sehingga sebanyak 1/6 (seperenam) dari perbedaan antara persediaan yang diinginkan dan yang aktualnya diperbaiki setiap minggu.
  • 17. Asumsi-asumsi yang dibuat tentang permintaan di masa datang didasarkan atas nilai rata-rata (rate) pesanan pada saat ini. Rata-rata pesanan pada saat ini mendasari permintaan nyata yang dihadapi perusahaan. Kebijakan untuk menformulasikan ekspektasi permintaannya cukup sederhana. Perusahaan ingin memperbaiki 1/8 dari perbedaan antara permintaan nyatanya dan ekspektasi permintaannya setiap minggu. Ketika keyakinannya tentang permintaan barang di masa mendatang berubah, ini akan mempengaruhi tingkat persediaan yang diinginkan dan rata- rata perusahaan dalam memproduksi barang, berdasarkan atas kebijakan produksi yang dijelaskan sebelumnya.
  • 18. Ketika barang diproduksi, barang tersebut langsung dikirimkan ke gudang sebagai persediaan. Tidak ada produk yang berasal dari pabrik langsung ke pelanggan; barang harus melewati persediaan terlebih dahulu. Pengiriman barang dibuat hanya dari persediaan ini. Karena perusahaan tetap berusaha mempertahankan sebanyak 4 kali jumlah persediaan yang mereka pikirkan, mereka memperkirakan bahwa barang tersebut akan dibutuhkan kapan saja, dan mereka percaya bahwa mereka dapat mengapalkan produk yang dibutuhkan untuk mengisi setiap permintaan. Oleh karena itu, mereka sekarang tidak mempedulikan jumlah timbunan (backlog) dan pengaruhnya (meskipun jumlah persediaan negatif, sementara dalam kenyataannya tidak punya arti, di sini dapat diuraikan untuk menjelaskan suatu timbunan).
  • 19. T e n a g a _ K e rja P r o d u k tiv ita s S w itc h _ P e s a n a n P e rs e d ia a n P ro d u k s i P e n g irim a n In p u t_ S ik lu s C a k u p a n _ P e rs e d ia a n W k t_ P e r b a ik a n _ P e r s e d ia a n P e rs e d ia a n _ y g _ d iin g in k a n O r d e r _ r a te In p u t_ R a n d o m R a te _ P r o d u k s i_ y g _ d iin g in k a n In p u t_ S te p E k s p e k ta s i_ P e r m in ta a n P r b h n _ E k s p _ P e r m in ta a n W k t_ E k s p _ P e r u b a h a n P e k e rja _ y g _ d iin g in k a n P r o d u k tiv ita s T e n a g a _ K e rja P e n g a n g k a ta n _ p e k e r ja P e n g u ra n g a n _ p e k e rja W K t_ u _ p e n y e s u a ia n _ T K W k t_ k e lu a r
  • 20. P e r s e d ia a n 480 C ak upan W a k t u p e r b a ik a n 1 ,2 0 0 S h o rt 3 4 5 6 1 ,0 0 0 2 7 M e d iu m P e r s e d ia a n 800 1 8 600 Long 400 200 4 .0 0 6 .0 0 0 M in g g u M in g g u T im e T e n a g a K e r ja 20 P r o d u k t iv it a s W a k t u p e n y e s u a ia n 50 S h o rt 6 9 40 M e d iu m T e n a g a _ K e r ja 3 12 30 Long 20 6 .0 0 2 4 .0 0 10 0 U n it / O r a n g / M in g g u M in g g u T im e
  • 21. Pesanan Yang M asuk S te p Random O r d e r _ r a te S ik lu s M in g g u k e 2 5 0 .0 T im e B a ra n g 1 2 0 .0 T im e O r d e r _ r a te 0 1 0 0 .0 0 1 1 0 0 .0 0 2 1 0 0 .0 0 3 1 0 0 .0 0 4 1 0 0 .0 0
  • 22. P e r s e d ia a n 453 C ak upan W a k t u p e r b a ik a n 1 ,2 0 0 S h o rt 3 4 5 6 1 ,0 0 0 2 7 M e d iu m P e r s e d ia a n 800 1 8 600 Long 400 200 4 .0 0 1 2 .0 0 0 M in g g u M in g g u T im e T e n a g a K e r ja 17 P r o d u k t iv it a s W a k t u p e n y e s u a ia n 50 S h o rt 6 9 40 M e d iu m T e n a g a _ K e r ja 3 12 30 Long Pesanan Yang M asuk 20 6 .0 0 1 2 .0 0 10 S te p 0 U n it / O r a n g / M in g g u M in g g u Random O r d e r _ r a te T im e S ik lu s M in g g u k e 2 5 0 .0 T im e B a ra n g 1 3 1 .8 T im e O r d e r _ r a te 0 7 3 .5 7 1 6 8 .7 9 2 6 3 .4 8 3 1 1 3 .0 9 4 1 2 1 .7 6