SlideShare a Scribd company logo
Biografia.
 Arnut Oihenart Maulen jaio zen, 1592ko abuztuaren
  17an.
 Politiko, historialari, poeta eta kritikalari literario
  garrantsitzua izan zen.
 Latinez, frantsesez eta euskaraz idatzi zituen lanak.
 Lege-ikasketak egin zituen Bordelen (Burdeos),
  1612tik 1617ra.
 1627an alargun aberats eta noble batekin
  ezkondu zen, Donapauleko Joana Ardosekin.
 Gizon ilustratu eta jakintsua zen.
 Zuberoako sindikatu eta erregearen ordezkari
  lanetan aritu ondoren, Nafarroako
  Parlamentuko partaidea eta abokatua izan zen.
 Saint Palaiseko Nafarroako Estatuetako
  abokatu gisa lan egin zuen eta han bizi izan
  zen.
 Denbora luzean, Euskal literaturako
  euskeraz idatzitako lehen egile laikoa izan
  zen, Lazarragaren eskuizkribuak 2004an
  aurkitu zituzten arte.
 Hala ere, lehen idazle Zuberotarra da.
 1667. urtean hil zen Donapaleun, Nafarroa.
Ezaugarriak.
 Oihenarten irudia poeta isolatu baten antzera
  iritsi da literaturaren esparrura.
 Oihenarten lanak haren espiritu humanistagatik
  nabarmentzen dira.
 Lan gehienak euskaraz, latinez eta frantsesez
  idatzi zituen.
 Olerkiak euskaraz idatzi zituen.
 Euskal historia izan zen haren arreta jaso zuen
  jakintza arloa.
 Ahalegin handia egin zuen poesia
  ahozkotasunaren arlotik ateratzeko eta norabide
  berriak irekitzeko.
 Bere poesiaren ezaugarriak:
   Ez zuen zerikusirik parametro estetikoekin.
   Ez zuen zerikusirik poesia erlijiosarekin.
   Neurri zehatzak.
   Sinalefak.
   Errima ugari eta biribilak.
   Iluna eta zaila zen.
Lanak.
 Atsotitzak edo refrauak eta Oihenarten
  gaztearoa neurthizetan (1657): Atsotitzak
  jakintzaren adierazpen gisa bildu zituen. Poemak
  amodioari eta erlijioari buruzkoak dira.
 L’art poétique basque: 1665an apaiz bati
  frantsesez zuzendutako gutuna zen, baina 1967ra
  arte ez zen argitaratu. Euskarazko poesiaren
  inguruko gogoeta zen.
 Notitia utriusque Vasconiae, tum
 ibericae, tum aquitanicae.
 (Bi Baskonietako berri, bai Iberikoa,
 bai Akitaniakoa).
   Latinez 1638. urtean idatzitako lan
    horretan Euskal Herri osoaren
    historiaren berri eman zuen.
   Bere ekarpen nagusia izateaz gain,
    euskal literaturaren
    garrantzitsuenetako bat da.
   Euskararen morfologiatik aldendu
    eta euskararentzat molde berriak
    aurkitzen ahalegindu zen, eta bere
    garaiko teoria asko kritikatu zituen.
 Lan hau egin dute:
 Katia Lavín, zbk.16
 María Lezana, zbk.17
 Roberta Vicente, zbk.24

More Related Content

Viewers also liked

Euskararen hitz politena
Euskararen hitz politenaEuskararen hitz politena
Euskararen hitz politena
sastarri
 
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAKOTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
MargaGutierrez
 
Otsoa etorri da! 1
Otsoa etorri da! 1Otsoa etorri da! 1
Otsoa etorri da! 1
arantzazu aldekoa
 
Maitasun esaldien lehiaketa
Maitasun esaldien lehiaketaMaitasun esaldien lehiaketa
Maitasun esaldien lehiaketa
zaleihoa
 
Keynesianismo
KeynesianismoKeynesianismo
Keynesianismo
Maria_Lezana
 
Tren polit bat
Tren polit bat Tren polit bat
Tren polit bat
idoialariz
 
Pinta, gure behia
Pinta, gure behia Pinta, gure behia
Pinta, gure behia
idoialariz
 
Maritxu teilatuko
Maritxu teilatuko Maritxu teilatuko
Maritxu teilatuko
idoialariz
 

Viewers also liked (15)

Lola mantalaren plana
Lola mantalaren planaLola mantalaren plana
Lola mantalaren plana
 
Urtebetetze eguna
Urtebetetze egunaUrtebetetze eguna
Urtebetetze eguna
 
Euskararen hitz politena
Euskararen hitz politenaEuskararen hitz politena
Euskararen hitz politena
 
Lehoia eta kilkerra
Lehoia eta kilkerraLehoia eta kilkerra
Lehoia eta kilkerra
 
Beti maiteko zaitut
Beti maiteko zaitutBeti maiteko zaitut
Beti maiteko zaitut
 
Ines aldrebes td
Ines aldrebes tdInes aldrebes td
Ines aldrebes td
 
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAKOTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
OTSOA ETA 7 ANTXUMEAK
 
Ile kixkur
Ile kixkurIle kixkur
Ile kixkur
 
Otsoa etorri da! 1
Otsoa etorri da! 1Otsoa etorri da! 1
Otsoa etorri da! 1
 
Maitasun esaldien lehiaketa
Maitasun esaldien lehiaketaMaitasun esaldien lehiaketa
Maitasun esaldien lehiaketa
 
Nire esaldiak
Nire  esaldiakNire  esaldiak
Nire esaldiak
 
Keynesianismo
KeynesianismoKeynesianismo
Keynesianismo
 
Tren polit bat
Tren polit bat Tren polit bat
Tren polit bat
 
Pinta, gure behia
Pinta, gure behia Pinta, gure behia
Pinta, gure behia
 
Maritxu teilatuko
Maritxu teilatuko Maritxu teilatuko
Maritxu teilatuko
 

Similar to Arnaut oihenart

Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenart
Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta OihenartLazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenart
Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenartmartasena
 
Arturo kanpion
Arturo kanpionArturo kanpion
Arturo kanpion
Sagarra19
 
Olerkigintza
OlerkigintzaOlerkigintza
Olerkigintzamartasena
 
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoa
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoaTxomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoa
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoaJoxe
 
Euskal literaturaren loraldia iparraldean
Euskal literaturaren loraldia iparraldeanEuskal literaturaren loraldia iparraldean
Euskal literaturaren loraldia iparraldeanMaite Goñi
 
Resurreccion Maria Azkue
Resurreccion Maria Azkue Resurreccion Maria Azkue
Resurreccion Maria Azkue Sagarra19
 
Etxepare leizarraga eta lazarraga!
Etxepare leizarraga eta lazarraga!Etxepare leizarraga eta lazarraga!
Etxepare leizarraga eta lazarraga!
jonandonijaka
 
Ahozko Literatura
Ahozko LiteraturaAhozko Literatura
Ahozko Literaturamartasena
 
Julio urkixo
Julio urkixoJulio urkixo
Julio urkixo
Sagarra19
 
Euskal Pizkundea
Euskal PizkundeaEuskal Pizkundea
Euskal Pizkundea
juanacua
 
Euskal pizkundea
Euskal pizkundeaEuskal pizkundea
Euskal pizkundea
juanacua
 
Euskal Pizkundea
Euskal PizkundeaEuskal Pizkundea
Euskal Pizkundea
juanacua
 
Euskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
Euskal Pizkundea, Lizardi eta LauaxetaEuskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
Euskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
juanacua
 
XVII. Mendea
XVII. MendeaXVII. Mendea
XVII. Mendeamartasena
 
Manex hiriart urruty
Manex hiriart urrutyManex hiriart urruty
Manex hiriart urrutySagarra19
 
XVIII eta XIX. mendeak
XVIII eta XIX. mendeakXVIII eta XIX. mendeak
XVIII eta XIX. mendeakMaite Goñi
 
Xix xx mende hasierako kazetaritza
Xix   xx mende hasierako kazetaritzaXix   xx mende hasierako kazetaritza
Xix xx mende hasierako kazetaritzaSagarra19
 
Euskal idazleak
Euskal idazleakEuskal idazleak
Euskal idazleak
nbarbajero
 
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
Joxe
 

Similar to Arnaut oihenart (20)

Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenart
Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta OihenartLazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenart
Lazarraga, Etxeberri Ziburukoa eta Oihenart
 
Arturo kanpion
Arturo kanpionArturo kanpion
Arturo kanpion
 
Olerkigintza
OlerkigintzaOlerkigintza
Olerkigintza
 
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoa
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoaTxomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoa
Txomin peillen en aurkezpena. euskal literatura eta modernismoa
 
Prosagintza
ProsagintzaProsagintza
Prosagintza
 
Euskal literaturaren loraldia iparraldean
Euskal literaturaren loraldia iparraldeanEuskal literaturaren loraldia iparraldean
Euskal literaturaren loraldia iparraldean
 
Resurreccion Maria Azkue
Resurreccion Maria Azkue Resurreccion Maria Azkue
Resurreccion Maria Azkue
 
Etxepare leizarraga eta lazarraga!
Etxepare leizarraga eta lazarraga!Etxepare leizarraga eta lazarraga!
Etxepare leizarraga eta lazarraga!
 
Ahozko Literatura
Ahozko LiteraturaAhozko Literatura
Ahozko Literatura
 
Julio urkixo
Julio urkixoJulio urkixo
Julio urkixo
 
Euskal Pizkundea
Euskal PizkundeaEuskal Pizkundea
Euskal Pizkundea
 
Euskal pizkundea
Euskal pizkundeaEuskal pizkundea
Euskal pizkundea
 
Euskal Pizkundea
Euskal PizkundeaEuskal Pizkundea
Euskal Pizkundea
 
Euskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
Euskal Pizkundea, Lizardi eta LauaxetaEuskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
Euskal Pizkundea, Lizardi eta Lauaxeta
 
XVII. Mendea
XVII. MendeaXVII. Mendea
XVII. Mendea
 
Manex hiriart urruty
Manex hiriart urrutyManex hiriart urruty
Manex hiriart urruty
 
XVIII eta XIX. mendeak
XVIII eta XIX. mendeakXVIII eta XIX. mendeak
XVIII eta XIX. mendeak
 
Xix xx mende hasierako kazetaritza
Xix   xx mende hasierako kazetaritzaXix   xx mende hasierako kazetaritza
Xix xx mende hasierako kazetaritza
 
Euskal idazleak
Euskal idazleakEuskal idazleak
Euskal idazleak
 
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
Euskara eta eliza (Eskoriatza 2011 02-02)
 

Arnaut oihenart

  • 1.
  • 2. Biografia.  Arnut Oihenart Maulen jaio zen, 1592ko abuztuaren 17an.  Politiko, historialari, poeta eta kritikalari literario garrantsitzua izan zen.  Latinez, frantsesez eta euskaraz idatzi zituen lanak.
  • 3.  Lege-ikasketak egin zituen Bordelen (Burdeos), 1612tik 1617ra.  1627an alargun aberats eta noble batekin ezkondu zen, Donapauleko Joana Ardosekin.  Gizon ilustratu eta jakintsua zen.  Zuberoako sindikatu eta erregearen ordezkari lanetan aritu ondoren, Nafarroako Parlamentuko partaidea eta abokatua izan zen.  Saint Palaiseko Nafarroako Estatuetako abokatu gisa lan egin zuen eta han bizi izan zen.
  • 4.  Denbora luzean, Euskal literaturako euskeraz idatzitako lehen egile laikoa izan zen, Lazarragaren eskuizkribuak 2004an aurkitu zituzten arte.  Hala ere, lehen idazle Zuberotarra da.  1667. urtean hil zen Donapaleun, Nafarroa.
  • 5. Ezaugarriak.  Oihenarten irudia poeta isolatu baten antzera iritsi da literaturaren esparrura.  Oihenarten lanak haren espiritu humanistagatik nabarmentzen dira.  Lan gehienak euskaraz, latinez eta frantsesez idatzi zituen.  Olerkiak euskaraz idatzi zituen.  Euskal historia izan zen haren arreta jaso zuen jakintza arloa.
  • 6.  Ahalegin handia egin zuen poesia ahozkotasunaren arlotik ateratzeko eta norabide berriak irekitzeko.  Bere poesiaren ezaugarriak:  Ez zuen zerikusirik parametro estetikoekin.  Ez zuen zerikusirik poesia erlijiosarekin.  Neurri zehatzak.  Sinalefak.  Errima ugari eta biribilak.  Iluna eta zaila zen.
  • 7. Lanak.  Atsotitzak edo refrauak eta Oihenarten gaztearoa neurthizetan (1657): Atsotitzak jakintzaren adierazpen gisa bildu zituen. Poemak amodioari eta erlijioari buruzkoak dira.  L’art poétique basque: 1665an apaiz bati frantsesez zuzendutako gutuna zen, baina 1967ra arte ez zen argitaratu. Euskarazko poesiaren inguruko gogoeta zen.
  • 8.  Notitia utriusque Vasconiae, tum ibericae, tum aquitanicae. (Bi Baskonietako berri, bai Iberikoa, bai Akitaniakoa).  Latinez 1638. urtean idatzitako lan horretan Euskal Herri osoaren historiaren berri eman zuen.  Bere ekarpen nagusia izateaz gain, euskal literaturaren garrantzitsuenetako bat da.  Euskararen morfologiatik aldendu eta euskararentzat molde berriak aurkitzen ahalegindu zen, eta bere garaiko teoria asko kritikatu zituen.
  • 9.  Lan hau egin dute:  Katia Lavín, zbk.16  María Lezana, zbk.17  Roberta Vicente, zbk.24