Anutaila is a polyherbal formulation indicated for nasya particularly in Urdhwa jathrugata vikaras. Ayurveda explains various yogas for the same formulation.
2. INTRODUCTION
➢ Anutaila is a polyherbal formulation with multifarious benefits
➢ Nitya pratimarsha nasya yoga mentioned for swasthya samrakshana
➢ Widely used in the management of jathru urdhvagata vikaras
➢ अणुषु तैलं अणुतैलं (Arunadatta)
➢ अणूनि इन्द्रियस्रोतंसि प्रविशतीत्यर्थ: (Arunadatta)
15. METHOD OF PREPARATION
Preparation of Kashaya
Add equal quantity of tila taila and processed for 10 times
During 10th processing, equal quantity of Aja dugda
( equal to tila taila) is added
Mrdu paka (Mridur nasye)
Drugs in Coarse powder
form + 100 parts of rain
water/ pure water
Reduced to 1/10th part
17. DRUG ANALYSIS
DRUGS RASA GUNA VIRYA VIPAKA DOSHAHARATWA
Jeevanthi Madhura Kashaya Laghu Snigda Seeta Madhura 3D samana (VP samana)
Jala Tikta Madhura Laghu Snigda Seeta Madhura Vata pitha samana
Devadaru Tikta Laghu Snigda Ushna Katu Vata kapha samana
Jalada Tikta Katu Kashaya Laghu ruksha Seeta Katu Pitha kapha samana
Twak Madhura Katu tikta Laghu Ruksha
Tikshna
Ushna Katu Kapha vatasamana
Sevya Tikta Madhura Laghu Ruksha Seeta Katu Pitha kapha samana
Gopi Madhura Guru Snigda Seeta Madhura 3D samana, Rakta
sodhaka
Hima Tikta Madhura Laghu Ruksha Seeta Katu Pitha kapha samana
Daritwak Tikta Kashaya Laghu Ruksha Ushna Katu Pitha kapha samana
Madhuka Madhura Guru Snigda Seeta Madhura Vata pitha samana
Plava Tikta katu Kashaya Laghu Ruksha Seeta Katu Pitha kapha samana
Agaru Katu Tikta Laghu Tikshna Ushna Katu Vata kapha samana
18. Vari Madhura Tikta Guru Snigda Seeta Madhura Vata pitha samana
Pundrahwa Madhura Guru Snigda Seeta Madhura 3D samana
Vilwa Katu Tikta
Kashaya
Laghu Ruksha Ushna Katu Vata kapha samana
Ulpala Kashaya Madhura Guru Snigda Seeta Madhura Kapha pitha samana
Brihati Katu Tikta Laghu Ruksha
Tikshna
Ushna Katu Vata kapha samana
Kantakari Tikta Katu Laghu Ruksha
Tikshna
Ushna Katu Vata kapha samana
Surabhi (Rasna) Tikta Guru Ushna Katu Kapha vatasamana
Salaparni Madhur Tikta Guru Snigda Ushna Madhura 3D samana
Prisniparni Madhura Tikta Laghu Snigda Ushna Madhura 3D samana
Krimihara Katu tikta Laghu Ruksha
tikshna
Ushna Katu Vata kapha samana
Patra Madhura Katu Laghu Tikshna Ushna Katu Kapha vatasamana
Truti Madhura katu Laghu Ruksha Seeta Madhura 3D samana
Renuka Katu Laghu Ruksha Ushna Katu Vata kapha samana
Kamala Kashaya Madhura
Tikta
Laghu Snigda
pichila
Seeta Madhura Pitha kapha samana
Bala Madhura Laghu Snigda
Pichila
Seeta Madhura Vata pitha samana
19. RASADI GUNAS TILA TAILA AJA DUGDA JALA
Rasa Madhura tikta
Kashaya
Kashaya madhura Avyakta rasa
(Kashaya madhura)
Guna Guru singda sukshma
vyavayi vikashi visada
Laghu , grahi ,
dipana
Laghu, visada,
sookshma, aruksham,
anabishyandi
Virya Ushna Sita Sita
Vipaka Madhura Madhura Madhura
Karma Balya, kesya, medhya,
snehana, twak
prasadana, vataghna,
vranaropana, vrishya
Sosa jwara Swasa
Rakthapitha
Atisara samana
Sarvavyadhihara
Ahladana,
alasyahara, balya,
budhiprada, dipana,
hridya, klamahara,
pathya, saumya,
sramahara, tarpana
20. INTERPRETATION
➢ Tridosha samaka ( Vataharatwa by Kalpana visesha, Kapha pithahara by
dravya samyoga)
➢ Srotosodhaka, Kapha chedaka, Dhathu preenanam, Indriya prasadaka
➢ Do not have much vyadhi vipareetha property
➢ Can cause doshakopa in paithika vikaras (Avoid in Diabetic retinopathy)
➢ Can be recommended in the management of Sinusitis, Migrane, Cervical
spondylosis, Ankylosing spondylitis, Cervical radiculopathy, manysthamba,
manyagraha, viswachi, ardita etc
22. ANUTAILA IN CLASSICS
➢ िषे िषे अणुतैलं च कालेषु त्रिषु िा चरेत् I
प्रािृत शरत् ििरतेषु गतमेघे िभस्तले II (Ca Su )
➢ िािाशोषे क्षीरिवपथ प्रधािं सिद्धं तैलं च अणुकल्पेि िस्यम्I (Su Utt)
➢ शुष्काक्षक्षपाक
े हविष: पािं अक्ष्णोश्च तपथणम्I
घृतेि जीििीयेि िस्यं तैलेि िा अणुिा II (Ah Ut )
➢ अणुतैलं अभ्यङ्गार्े I (Su Chi)
23. RESEARCH ARTICLES
➢ A study on the effect of Anutaila pratimarsha nasya along with Hareethaki sirolepa in
the management of Darunaka
(GAVC , TVPM)
➢ Physico-chemical evaluation of Anutaila : An ayurvedic oil based medicine
https://www.wjpps.com/Wjpps_controller/abstract_id/6847
➢ Role of Vyaghri Hareethaki Avaleha and Anutaila nasya in the management of dushta
pratishyaya (Chronic sinusitis)
https://www.researchgate.net/publication/319643440_Role_of_Vyaghri_Haritaki_Aaleha_an
d_Anu_Taila_Nasya_in_the_management_of_Dushta_Pratishyaya_Chronic_Sinusitis
➢ Effect of Sundyadi taila and Anutaila nasya in Vataja pratishyaya (Allergic rhinitis) – a
comparative clinical study
http://hdl.handle.net/10603/129268/
24. ➢ Effect of Anutaila nasya and Yogasana in manyasthambha w.s.r to Cervical spondylosis
– A case study
https://www.ijsr.net/archive/v9i12/SR201220200113.pdf
➢ Role of Katphaladi kwatha and Anutaila nasya in the management of Vataja
pratishyaya (Allergic rhinitis)
http://www.iamj.in/posts/2013/images/upload/2_1.pdf
➢ Clinical evaluation of efficacy of Mahatriphaladya ghrita and Anutaila nasya in the
management of Computer vision syndrome
https://www.jrasccras.com/doi/JRAS/pdf/10.5005/jp-journals-10064-0052
➢ Role of Anutaila nasya in Frontal sinusitis – a case study
https://www.wjpls.org/admin/assets/article_issue/13042017/1491647659.pdf
➢ A comparative syudy on clinical evaluation of Anutaila (Dasavartit) and Kaphaketu rasa
w.s.r to Ardhavabhedaka (Migraine)
https://ayushportal.nic.in/pdf/7311.pdf
25. ➢ A review on role of pratimarsha nasya with Anutaila (An ayurvedic medicated oil)
in the prevention of respiratory disorders
https://storage.googleapis.com/journal-uploads/wjpps/article_issue/1441018075.pdf
➢ Role of Dasamula kwatha nadi sweda and Anutaila nasya in the management of
Ardita
https://valleyinternational.net/index.php/ijmsci/article/view/495
➢ A comparative study of Anutaila and Mashadi taila nasya on Ardita ( Facial
paralysis)
https://www.ayujournal.org/article.asp?issn=0974-
8520;year=2009;volume=30;issue=2;spage=201;epage=204;aulast=Thanki;type=0
29. PHARMACY PRESENTATION & PRICE REFERENCE
Vaidyaratnam 10 ml - 70 Rs AH
Oushadhi 10 ml – 57 Rs AH
Kerala Ayurveda 10 ml – 65 Rs AH
Avs Kottakkal 10 ml – 70 Rs AH
SNA 10 ml – 70 Rs AH
Sreedhareeyam 10 ml – 82 Rs AH
Birla Ayurveda 10 ml -74 Rs SY
Jiva Ayurveda 20 ml – 86 Rs BBR
Sri Sri Tattva 10 ml – 60 Rs AH
30. PHARMACY PRESENTATION & PRICE REFERENCE
Nagarjuna 10 ml – 70 Rs AH
Baidyanath 10 ml – 55 Rs
20 ml – 94 Rs
Uma Ayurveda 10 ml – 57 Rs
Maharishi Ayurveda 10 ml – 72 Rs Ca sam
Charak Ayurveda 20 ml AFI (AH)
Patanjali (Divya anutaila) 20 ml – 25 Rs
100 ml – 60 Rs (Abhyanga)
ASS
AFI
Rajah Ayurveda 5 ml – 30 Rs
Imis 10 ml – 39 Rs AH
Travancore Ayurveda 10 ml – 69 Rs AH
31. REFERENCES
➢ Astanga hridaya suthrasthana, Uttarasthana
➢ Astanga sangraha suthrasthana
➢ Susruta samhitha chikitsasthana, Uttaratandra
➢ Caraka samhitha suthrasthana
➢ Gadanigraha
➢ Sahasrayoga
➢ Ayurveda Formulary of India part 1
➢ Ayurveda Pharmacopoeia of India
➢ Anandakanda
➢ Yogamanjari Part 2
➢ Textbook of Dravyaguna vijnana
➢ Sarvanga sundara vyakhyana of Astanga Hridaya
➢ Nibandha sangraha vyakhyana of Susruta samhitha