SlideShare a Scribd company logo
1 of 26
Download to read offline
‫مباحثوی‬ ‫نشریهء‬
‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
‫الرسن‬ ‫انا‬
‫افغانستان‬‫ارزیابی‬‫و‬‫تحقیق‬‫واحد‬
1388 ‫سنبله‬
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬
.‫است‬ ‫گردیده‬ ‫تمویل‬ )FOSIA( ‫افغانستان‬ -‫باز‬ ‫جامعه‬ ‫انستیتوت‬ ‫توسط‬ ‫نشریه‬ ‫این‬
2
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
‫نویسنده‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫موضوعات‬ ‫روی‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫بدینسو‬ 1383 ‫سال‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫در‬ "‫داری‬ ‫"دولت‬ ‫بخش‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫الرسن‬ ‫انا‬
‫پوهنتون‬ ‫افریقایی‬ ‫و‬ ‫آسیایی‬ ‫بخش‬ ‫از‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ،‫منازعه‬ ،‫خشونت‬ ‫رشتهء‬ ‫اجتماعی‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫ماستری‬ ‫درجه‬ ‫وی‬ .‫است‬ ‫کار‬ ‫مصروف‬ ‫جنسیت‬ ‫و‬ ‫داری‬ ‫دولت‬
.‫است‬ ‫دارا‬ ‫را‬ ‫لندن‬
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫در‬ ‫کیفیت‬ ‫با‬ ‫پژوهش‬ ‫و‬ ‫تحقیقات‬ ‫عرضهء‬ ‫و‬ ‫انجام‬ ‫آن‬ ‫هدف‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کابل‬ ‫شهر‬ ‫در‬ ‫مستقر‬ ‫تحقیقاتی‬ ‫مستقل‬ ‫موسسهء‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
‫تحقیق‬ ‫واحد‬ .‫میباشد‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫پالیسی‬ ‫روی‬ ‫گذاری‬ ‫تاثیر‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ،‫دهی‬ ‫آگهی‬ ‫و‬ ‫رسانی‬ ‫اطالع‬ ‫جهت‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫عرصه‬
‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫فرهنگ‬ ‫فعاالنه‬ ‫تا‬ ‫میکوشد‬ ،‫بحث‬ ‫و‬ ‫تفکر‬ ‫برای‬ ‫فرصت‬ ‫ایجاد‬ ‫و‬ ‫تحلیلی‬ ‫های‬ ‫ظرفیت‬ ‫ارتقا‬ ‫و‬ ‫تقویت‬ ‫با‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬
‫باعث‬ ‫است‬ ‫متصور‬ ‫که‬ ‫سازد‬ ‫فراهم‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫علمی‬ ‫مباحث‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫مناظره‬ ،‫ها‬ ‫اندیشه‬ ‫بازتاب‬ ‫های‬ ‫زمینه‬ ‫تا‬ ‫مینماید‬ ‫سعی‬ ‫اداره‬ ‫این‬ .‫دهد‬ ‫ترویج‬ ‫کشور‬
.‫میگردد‬ ‫افغانها‬ ‫زندگی‬ ‫در‬ ‫مختلف‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫ذهنی‬ ‫و‬ ‫فکری‬ ‫پیشرفت‬ ‫و‬ ‫بهبود‬
‫اعضای‬ ‫و‬ ‫گردیده‬ ‫تأسیس‬ ‫دارند‬ ‫فعالیت‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫امدادی‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫همکاری‬ ‫با‬ ‫خورشیدی‬ 1381 ‫سال‬ ‫در‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
‫مصروف‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫مختلف‬ ‫امور‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫های‬ ‫نهاد‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫دولتی‬ ‫غیر‬ ‫ادارات‬ ،‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫سازمان‬ ،‫کننده‬ ‫تمویل‬ ‫مراجع‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫آنرا‬ ‫مدیرهء‬ ‫هیئت‬
‫و‬ ‫گردیده‬ ‫مالی‬ ‫تمویل‬ ‫انگلستان‬ ‫و‬ ،‫سویس‬ ،‫سویدن‬ ،‫ناروی‬ ،‫فنلند‬ ‫های‬ ‫کشور‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫عمدتأ‬ ،‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬ ،‫اداره‬ ‫این‬ .‫میدهد‬ ‫تشکیل‬ ،‫اند‬ ‫فعالیت‬
‫پناهندگان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫عالی‬ ‫کمشنری‬ ،)EC( ‫اروپا‬ ‫کمیسیون‬ ،)TAF( ‫آسیایی‬ ‫بنیاد‬ ،)OSIA( ‫افغانستان‬ ‫باز‬ ‫جامعه‬ ‫انستیتوت‬ ‫مثل‬ ‫موسساتی‬
‫نیز‬ ‫جهانی‬ ‫بانک‬ ‫و‬ ،)UNIFEM( ‫زنان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫انکشافی‬ ‫صندوق‬ ،)UNICEF( ‫کودکان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫وجهی‬ ‫صندوق‬ ،)UNHCR(
.‫نمایند‬ ‫می‬ ‫مالی‬ ‫حمایت‬ ‫را‬ ‫اداره‬ ‫این‬ ‫مشخص‬ ‫های‬ ‫پروژه‬ ‫از‬ ‫بعضی‬
‫سپاسگذاری‬
‫محترمین‬ :‫یک‬ ‫هر‬ ‫متذکره‬ ‫تحقیق‬ ‫گروه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫نموده‬ ‫سپاسگذاری‬ ‫اند‬ ‫نموده‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اشتراک‬ ‫صرف‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫گرانبهای‬ ‫وقت‬ ‫آنانیکه‬ ‫از‬ ‫میخواهم‬
‫جمعآوری‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫شایان‬ ‫های‬ ‫همکاری‬ ‫از‬ ‫گیزابی‬ ‫پروین‬ ‫و‬ ‫زاده‬ ‫حاجی‬ ‫ناجیه‬ ‫ها‬ ‫خانم‬ ‫و‬ ‫بیات؛‬ ‫احمد‬ ‫فرید‬ ‫و‬ ‫وفایی‬ ‫حسن‬ ‫محمد‬ ،‫کریمی‬ ‫آصف‬ ‫محمد‬
‫مرهون‬ ‫و‬ ‫شان؛‬ ‫معتبر‬ ‫پیشنهادات‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫خویش‬ ‫بازنگر‬ ‫و‬ ‫منتقد‬ ‫دوستان‬ ‫مدیون‬ ،‫همچنان‬ .‫نمایم‬ ‫سپاس‬ ‫و‬ ‫امتنان‬ ‫ابراز‬ ‫معلومات‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬
،‫بیجلیرت‬ ‫وان‬ ‫مارتین‬ ‫آقای‬ ‫مداوم‬ ‫حمایت‬ ‫از‬ ،‫متعاقبأ‬ ‫و‬ .‫هستم‬ ،‫است‬ ‫نموده‬ ‫چاپ‬ ‫آماده‬ ‫و‬ ‫تصحیح‬ ‫را‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫انگلیسی‬ ‫نسخه‬ ‫که‬ ‫لیمی‬ ‫جی‬ ‫آقای‬
.‫مینمایم‬ ‫سپاس‬ ‫و‬ ‫امتنان‬ ‫ابراز‬ ،‫نیز‬ ،‫حال‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫تحقیق‬ ‫آغاز‬ ‫از‬ ‫کانتور‬ ‫پاوال‬ ‫و‬ ،‫رابرتس‬ ‫ریبیکا‬
‫الرسن‬ ‫انا‬
1388 ‫سنبله‬
‫قابل‬ ‫های‬ ‫دستگاه‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫گردد‬ ‫تکثیر‬ ‫و‬ ‫مجدد‬ ‫چاپ‬ ‫میتواند‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫محفوظ‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ .‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ،1388 ©
‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫و‬ ‫نویسنده‬ ‫مشخصات‬ ‫ذکر‬ ‫با‬ ‫وسایل‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫ضبطی‬ ،‫برقی‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ،‫ی‬ ‫وسیله‬ ‫هر‬ ‫توسط‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫ذخیره‬ ‫بازیابی‬
‫دسترس‬ ‫به‬ ‫برقی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫مجدد‬ ‫چاپ‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫هرگاه‬ .‫نیست‬ ‫مجاز‬ ‫آن‬ ‫فروش‬ ‫و‬ ‫خرید‬ ‫و‬ ‫تجارتی‬ ‫استفادهء‬ ‫گونه‬ ‫هر‬ .‫گردد‬ ‫انتقال‬ ‫افغانستان‬
‫انترنتی‬ ‫صفحهء‬ ‫روی‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫آن‬ ‫در‬ )www.areu.org.af( ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫انترنتی‬ ‫سایت‬ ‫به‬ ‫ارتباطی‬ ‫خط‬ ‫باید‬ ،‫میشود‬ ‫گذاشته‬
‫آدرس‬ ‫از‬ )‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫(واحد‬ ‫ناشر‬ ‫قبلی‬ ‫تحریری‬ ‫اجازهء‬ ‫باید‬ ،‫است‬ ‫نگردیده‬ ‫مشخص‬ ‫فوق‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫استفاده‬ ‫هرگونه‬ ‫برای‬ .‫شود‬ ‫گذاشته‬
.‫آید‬ ‫بدست‬ +93)0( 799 608 548 ‫شماره‬ ‫با‬ ‫تماس‬ ‫یا‬ ‫و‬ areu@areu.org.af ‫انترنتی‬ ‫سایت‬
3
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
‫فهرست‬
4..............................................................................................................................................................................................................................................‫اجمالی‬ ‫نظر‬ .1
5.............................................................................................................................................................................................................................................‫شناسی‬ ‫روش‬ .2
6...................................................................................................................................................................................................................................................‫منظر‬ ‫پس‬ 3
6.............................................................................................................................................................‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ 1.3
8................................................................................................................................ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫تاسيسات‬ ‫تاريخي‬ ‫دورنماي‬ 2.3
11......................................................................................................................‫افغانستان‬ ‫در‬ ”‫دموكراسي‬ ”‫از‬ ‫ها‬ ‫ودرك‬ ‫تشريحات‬ ،‫تعبيرها‬ .4
11........................................................................................................................................................................”‫آزادي‬ ”‫چون‬ ‫دموكراسي‬ 1,4
13...................................................................................................................................................................‫غربي‬ ‫يا‬ ‫اسالمي‬ ‫دموكراسي‬ 2.4
14........................................................................................................................................‫است‬ ‫قانون‬ ‫وتطبيق‬ ‫امنيت‬ ‫با‬ ‫يكجا‬ ‫دموكراسي‬ 3.4
15..............................................................................................................‫دارد‬ ‫ربط‬ ‫ومساوات‬ ‫اقتصادي‬ ‫فقر،انكشاف‬ ‫كاهش‬ ‫با‬ ‫دموكراسي‬ 4.4
18...............................................................................................................................................................‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫مراحل‬ ‫از‬ ‫تجارب‬ .5
18...........................................................................................................................................................................‫ومحالت‬ ‫مراحل‬ ‫نمايش‬ 1,5
20.....................................................................................................................................................................‫وگروها‬ ‫افراد‬ : ‫گان‬ ‫نماينده‬ 2.5
23..................................................................................................................................‫اند؟‬ ‫ها‬ ‫كي‬ ‫آمد‬ ‫خواهند‬ ‫صحنه‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫گان‬ ‫نماينده‬ 5.3
25.....................................................................................................................................................................................................‫اختتاميه‬ .6
4
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
‫اجمالی‬ ‫نظر‬ .1
‫و‬ ‫تخنیکی‬ ‫پروسه‬ ‫به‬ ‫آغاز‬ )‫المللی‬ ‫بین‬ ‫گان‬ ‫کننده‬ ‫تمویل‬ ‫ورود‬ ‫(با‬ ‫افغانستان‬ ،‫ن‬ُ‫ب‬ ‫پروسه‬ ‫همزمان‬ ‫آغاز‬ ‫و‬ ‫خورشیدی‬ 1380 ‫سال‬ ‫در‬ ‫طالبان‬ ‫رژیم‬ ‫سقوط‬ ‫از‬ ‫بعد‬
‫شورا‬ ‫سنا)؛‬ ‫و‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫(مجلس‬ ‫مجلسین‬ ‫از‬ ‫مشتمل‬ ‫پارلمان‬ ‫دولتی؛‬ ‫دستگاه‬ ‫در‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫نظام‬ ‫اعاده‬ ‫شامل‬ ‫پروسه‬ ‫این‬ .‫کرد‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫سیاسی‬
‫مخصوصأ‬ ،‫جهانی‬ ‫جامعه‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫زیادی‬ ‫فشار‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫یافت؛‬ ‫آغاز‬ ‫دیگری‬ ‫اکنون‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫پایان‬ ‫قبأل‬ ‫آن‬ ‫یکی‬ ‫که‬ ‫انتخابات‬ ‫دور‬ ‫دو‬ ‫برگذاری‬ ‫و‬ ،‫والیتی‬ ‫های‬
،)1388 ‫سال‬ ‫انتخابات‬ ‫پیآمد‬ ‫در‬ ‫(مخصوصأ‬ ،‫ها‬ ‫تالش‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫اما‬ ‫است؛‬ ‫گردیده‬ ‫اعمال‬ ،‫دموکراتیک‬ ‫ارگانهای‬ ‫این‬ ‫موجودیت‬ ‫و‬ ‫آغازین‬ ‫مراحل‬ ‫تنظیم‬ ‫روی‬
1
‫است؟‬ ‫چگونه‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫افغانها‬ ‫برداشت‬ :‫میماندکه‬ ‫باقی‬ ‫اینچنین‬ ‫سؤال‬
.‫است‬ ‫گردیده‬ ‫تعریف‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اجتماعی‬ ‫محدود‬ ‫نا‬ ‫آزادی‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ی‬ ‫جویانه‬ ‫ستیزه‬ ‫ماهیت‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ "‫"دموکراسی‬ ‫کلمهء‬
‫تعبیر‬ ‫غرب‬ ‫افزون‬ ‫روز‬ ‫مخالفان‬ ‫و‬ ‫منتقدان‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ،‫غرب‬ ‫ی‬ ‫خواهانه‬ ‫آزادی‬ ‫های‬ ‫ارزش‬ ‫با‬ ،‫کشور‬ ‫دموکراتیک‬ ‫سیاسی‬ ‫سیستم‬ ‫گی‬ ‫وابسته‬ ‫علت‬ ‫به‬
‫به‬ ‫بلکه‬ ،‫غربی‬ ‫ی‬ ‫خواهانه‬ ‫آزادی‬ ‫های‬ ‫نگرش‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ "‫"دموکراسی‬ .‫است‬ ‫نموده‬ ‫خود‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مردم‬ ‫میان‬ ‫را‬ ‫آمیزی‬ ‫تحقیر‬ ‫و‬ ‫تنزلی‬ ‫معنی‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫دگرگونی‬
‫افغانستان‬ ‫در‬ 60 ‫دههء‬ ‫در‬ ‫شوروی‬ ‫جماهیر‬ ‫اتحاد‬ ‫پشتیبانی‬ ‫با‬ ‫افغانستان‬ ‫خلق‬ ‫دموکراتیک‬ ‫حزب‬ ‫توسط‬ ‫که‬ ‫سیکوالریزمی‬ ‫یا‬ ‫گرایی‬ ‫دنیا‬ ‫روش‬ ‫دستورالعمل‬ ‫خاطر‬
‫دموکراسی‬ ‫یا‬ ‫اسالمی‬ ‫دموکراسی‬ ‫اوامر‬ ‫و‬ ‫عقاید‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫مستقیم‬ ‫ارتباط‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ،‫برخالف‬ ‫اما‬ .‫میشود‬ ‫داده‬ ‫ربط‬ ‫دنیاگرایی‬ ‫و‬ ‫فساد‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫گسترده‬ ‫بطور‬ ،‫یافت‬ ‫توسعه‬
،‫اند‬ ‫شده‬ ‫تعبیر‬ ‫متفاوتی‬ ‫های‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫واژه‬ ‫این‬ .‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫مردم‬ ‫پذیرش‬ ‫مورد‬ ،‫مردم‬ ‫رای‬ ‫توسط‬ ‫دولت‬ ‫انتخاب‬ ‫راهکار‬ ،‫اسالم‬ ‫موازین‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫چهارچوب‬ ‫در‬
.‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫دولت‬ ‫در‬ ‫مردمی‬ ‫روند‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫اشتراک‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫افغانها‬ ‫بیشتر‬ ‫تمایل‬ ‫اما‬
‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫کیفیت‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫رضایت‬ ‫عدم‬ ‫بیشتر‬ .‫است‬ ‫مطرح‬ ‫نیز‬ ‫سیاسیون‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫موضوع‬ ،‫دموکراسی‬ ‫تعریف‬ ‫سؤال‬ ‫کنار‬ ‫در‬
‫میشود؛‬ ‫پنداشته‬ ،‫هستند‬ ‫آن‬ ‫جزء‬ ‫آنها‬ ‫که‬ ‫سیستم‬ ‫و‬ ،‫هستند‬ ‫قدرت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اشخاصی‬ ‫نارسایی‬ ،‫امر‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫والیتی‬ ‫های‬ ‫شورا‬ ‫و‬ ‫افغانستان‬ ‫پارلمان‬ ‫در‬
‫های‬ ‫شورا‬ ‫و‬ ‫پارلمان‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫خود‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫چگونگی‬ ‫و‬ ،‫شخصی‬ ‫و‬ ‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫توانایی‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫بیشتر‬ ‫مردم‬ ‫بیشتر‬ ‫قضاوت‬ ‫های‬ ‫معیار‬ ‫هرچند‬
‫اکثریت‬ ‫برای‬ ،‫آن‬ ‫بعالوهء‬ .‫باشد‬ ‫استوار‬ ،‫مراجع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫وکالی‬ ‫نقش‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫برای‬ ‫دولت‬ ‫دادن‬ ‫قرار‬ ‫فشار‬ ‫تحت‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫اینکه‬ ‫تا‬ ،‫است‬ ‫متکی‬ ‫والیتی‬
‫است‬ ‫مشکالتی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرانی‬ ‫نشاندهی‬ ‫از‬ ‫عبارت‬ ‫واقعی‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ،‫دارند‬ ‫زندگی‬ ‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ ‫آنانیکه‬ ‫برای‬ ‫بخصوص‬ ،‫مطالعه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫گان‬ ‫پاسخدهنده‬
‫را‬ ‫مردم‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫داشته‬ ‫معضالت‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫کامل‬ ‫درک‬ ‫و‬ ‫فهم‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫گرفته‬ ‫عهده‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مسئولیت‬ ‫این‬ ‫باید‬ ‫شخصی‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫گریبان‬ ‫و‬ ‫دست‬ ‫آنها‬ ‫با‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫که‬
‫انجام‬ ‫ندارد‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫با‬ ‫کامل‬ ‫آشنایی‬ ‫و‬ ‫فهم‬ ‫که‬ ‫شخصی‬ ‫توسط‬ "‫واقعی‬ ‫گی‬ ‫"نماینده‬ .‫باشد‬ ‫میتواند‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫میان‬ ‫از‬ ‫شخصی‬ ‫شخص‬ ‫چنین‬ ‫و‬ ‫کند؛‬ ‫احساس‬
،‫کردن‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ،‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫میگیرد‬ ‫قرار‬ ‫سؤال‬ ‫تحت‬ ‫زمانی‬ ‫انتخابات‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫انتخاب‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫غربی‬ ‫نگرش‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ،‫نهایت‬ ‫در‬ .‫نمیتواند‬ ‫یافته‬
.‫میشود‬ ‫پنداشته‬ ‫جمعی‬ ‫عملکرد‬ ‫یک‬ ‫بطور‬ ‫ی‬ ‫گسترده‬ ‫شکل‬ ‫به‬
،‫نشریه‬ ‫این‬ 2
.‫میدهد‬ ‫قرار‬ ‫پژوهش‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫و‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫افغانستان‬ ‫والیت‬ ‫سه‬ ‫در‬ ‫نگرش‬ ‫طرز‬ ‫سه‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ،‫مباحثوی‬ ‫نشریه‬ ‫این‬
،)‫است‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫پروسه‬ ‫از‬ ‫گان‬ ‫پاسخدهنده‬ ‫فعلی‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ،‫دموکراسی‬ ‫واژه‬ ‫تفاسیر‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ،‫تعاریف‬ ‫گیرنده‬ ‫بر‬ ‫در‬ ‫(که‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫ساحه‬ ‫دو‬ ‫روی‬ ‫تمرکز‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫الذکر‬ ‫فوق‬ ‫های‬ ‫زمینه‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ .‫میدارد‬ ‫ارائه‬ ،‫درافغانستان‬ ‫آن‬ ‫مبدأ‬ ‫و‬ ،‫جهانی‬ ‫جهش‬ ‫یک‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫ی‬ ‫گذشته‬ ‫روی‬ ‫را‬ ‫مختصری‬ ‫معلومات‬
‫دموکراسی‬ ‫تقویت‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫های‬ ‫حل‬ ‫راه‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫نظریات‬ ،‫تآکیدات‬ ،‫هذا‬ ‫نشریه‬ .‫میدهد‬ ‫قرار‬ ‫ارزیابی‬ ‫مورد‬ ‫خورشیدی‬ 1388 ‫سال‬ ‫انتخابات‬ ‫به‬ ‫پسنگری‬ ‫با‬ ‫و‬ ،‫به‬
.‫سازد‬ ‫مساعد‬ ‫را‬ ‫افغانستان‬ ‫دموکراسی‬ ‫برای‬ ‫بالقوه‬ ‫آیندهء‬ ‫و‬ ‫دموکراسی‬ ‫مختلف‬ ‫معانی‬ ‫روی‬ ‫گفتگو‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫زمینه‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫بر‬ ‫اما‬ ،‫نمیدارد‬ ‫ارائه‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬
‫در‬ ‫ژرف‬ ‫و‬ ‫دقیق‬ ‫بطور‬ ‫سؤال‬ ‫این‬ ‫اما‬ ،‫است‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫نیز‬ "‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫اجتماعی‬ ‫تغییر‬ ‫و‬ ‫"دموکراسی‬ ‫عنوان‬ ‫تحت‬ 1383 ‫سال‬ ‫در‬ ‫ستیفنگ‬ ‫ادینوئیر‬ ‫کونراد‬ ‫توسط‬ ‫که‬ ‫المانی‬ ‫زبان‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫مطالعه‬ ‫باوجودیکه‬ 1
.‫است‬ ‫نگردیده‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ،‫انگلیسی‬ ‫مطالعهء‬
‫پروان‬ ‫و‬ ،‫بلخ‬ ،‫کابل‬ ‫والیات‬ 2
5
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
‫شناسی‬ ‫روش‬ .2
:‫باشید‬ ‫داشته‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫خوانش‬ ‫هنگام‬ ‫که‬ ‫مهم‬ ‫موضوع‬ ‫پنج‬
11 .69 ‫تعداد‬ .‫اند‬ ‫آمده‬ ‫بدست‬ ‫ماه‬ ‫شش‬ ‫جریان‬ ‫در‬ ‫و‬ ،‫شهری‬ ‫و‬ ‫روستایی‬ ‫ساحات‬ ‫از‬ ‫پروان‬ ‫و‬ ‫بلخ‬ ،‫کابل‬ ‫والیات‬ ‫از‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫برای‬ ‫شده‬ ‫جمعاوری‬ ‫معلومات‬
‫تعدادی‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫داشت؛‬ ‫حضور‬ ‫پاسخدهنده‬ 15-3 ‫گروه‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آگاهان‬ ‫گروه‬ 33 ‫با‬ ‫و‬ ،‫انفرادی‬ ‫بطور‬ ‫نفر‬ 36 ‫تعداد‬ ‫با‬ ‫ساختار‬ ‫نیمه‬ )‫(تفصیلی‬ ‫کیفی‬ ‫مصاحبه‬
،‫دین‬ ‫علمای‬ ،‫آموزان‬ ‫دانش‬ ،‫معلمین‬ ‫از‬ ‫مشتمل‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ .‫یافت‬ ‫انجام‬ ،‫متفاوت‬ ‫اجتماعی‬ ‫پسمنظرهای‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫قوم‬ ‫از‬ ‫زنان‬ ‫و‬ ‫مردان‬ ‫از‬
.‫اند‬ ‫بوده‬ ‫سیاسی‬ ‫احزاب‬ ‫اعضای‬ ‫و‬ ،‫محلی‬ ‫سران‬ ،‫تجاران‬ ،‫مدنی‬ ‫جامعه‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬
22 .‫بیانگر‬ ‫نمیتواند‬ ‫آن‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ،‫است‬ ‫گردیده‬ ‫جمعآوری‬ ‫میشوند‬ ‫پنداشته‬ ‫امن‬ ‫نسبتأ‬ ‫که‬ ‫شمالی‬ ‫و‬ ‫مرکزی‬ ‫والیات‬ ‫از‬ ‫معلومات‬ ‫این‬ ‫تمام‬ ‫اینکه‬ ‫بادرنظرداشت‬
.‫گردد‬ ‫اجراء‬ ‫نیز‬ ‫افغانستان‬ ‫جنوبی‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫والیات‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫یافته‬ ‫این‬ ‫ادامهء‬ ‫به‬ ‫دیگری‬ ‫تحقیق‬ ‫است‬ ‫قرار‬ .‫باشد‬ ‫افغانستان‬ ‫تمام‬ ‫حال‬
33 .‫بخش‬ ‫از‬ ‫مطالعه‬ ‫این‬ ،‫اینرو‬ ‫از‬ ،‫اند‬ ‫بوده‬ ‫سواد‬ ‫بی‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫کمی‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ،‫داشته‬ ‫ابتدایی‬ ‫تحصیالت‬ ‫اقل‬ ‫حد‬ ‫که‬ ‫اند‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫اشخاصی‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬ ‫بیشترین‬
‫نظر‬ ‫مد‬ ‫سواد‬ ‫بی‬ ‫و‬ ‫باسواد‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫مساوی‬ ‫تعداد‬ ‫برداری‬ ‫نمونه‬ ‫طرح‬ ‫در‬ ‫حالیکه‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫نداشته‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫افغانستان‬ ‫نفوس‬ ‫از‬ ‫مهمی‬ ‫بسیار‬
‫به‬ ‫ها‬ ‫جواب‬ ‫بهترین‬ ‫میشد‬ ‫پنداشته‬ ‫که‬ ‫میشدند‬ ‫راجع‬ ‫جاهای‬ ‫در‬ ‫مطالعه‬ ‫برای‬ ‫دولتی‬ ‫مسئولین‬ ‫اجازهء‬ ‫با‬ ‫معموأل‬ ‫تحقیقی‬ ‫گروه‬ ‫مسئولین‬ ‫اما‬ ،‫بود‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬
‫نظریات‬ ‫دارد‬ ‫قصد‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ،‫بنابرین‬ .‫آمد‬ ‫خواهد‬ ‫بعمل‬ ‫رسیدگی‬ ‫بعدی‬ ‫تحقیقات‬ ‫در‬ ‫محدوده‬ ‫این‬ ‫به‬ .‫گردد‬ ‫دریافت‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫مطرح‬ ‫سؤاالت‬
.‫نماید‬ ‫پیشکش‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫آنها‬ ‫در‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫محالتی‬ ‫دیدگاهی‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫عقیدتی‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬
44 .‫بیان‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫و‬ ‫افراد‬ ‫با‬ ‫رسمی‬ ‫غیر‬ ‫جواب‬ ‫و‬ ‫سؤال‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ،‫سؤاالت‬ ‫موضوع‬ ‫مشخص‬ ‫نا‬ ‫ختم‬ ‫و‬ ‫گذشته‬ ‫انتخابات‬ ‫موضوع‬ ‫از‬ ‫آغاز‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬
‫و‬ ‫ماهیت‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫کلمه‬ ‫معموأل‬ ‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ .‫آمد‬ ‫بعمل‬ ‫جلوگیری‬ ‫عمده‬ ‫و‬ ‫مقدم‬ ‫سؤاالت‬ ‫پرسش‬ ‫از‬ .‫اند‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫آنها‬ ‫واقعی‬ ‫تجربیات‬
‫تا‬ ‫ماندند‬ ‫منتظر‬ ،‫حاالتی‬ ‫در‬ ‫مطالعه‬ ‫این‬ ‫تحقیقی‬ ‫گروه‬ .‫نمیشود‬ ‫مطرح‬ ‫سؤاالت‬ ‫در‬ ‫مستقیم‬ ‫و‬ ‫واضح‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫نواحی‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫های‬ ‫برداشت‬
‫موضوع‬ ‫این‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ”‫دولتی‬ ‫“سیستم‬ ‫یا‬ ‫و‬ ”‫ها‬ ‫نماینده‬ ‫“انتخاب‬ ‫مثل‬ ‫عباراتی‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫هم‬ ‫حاالتی‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫نماید؛‬ ‫یادآوری‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫خود‬
.‫گردیدند‬ ‫یادداشت‬ ،‫بود‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫های‬ ‫مصاحبه‬ ‫در‬ ‫دموکراسی‬ ‫کلمهء‬ ‫که‬ ‫طرقی‬ .‫نمودند‬ ‫تفحص‬
55 ..‫میرسد‬ ‫بنظر‬ ‫مشکل‬ ،‫است‬ ‫پذیر‬ ‫تغییر‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫تعریف‬ ‫و‬ ‫مفهوم‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫اینکه‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫چگونگی‬ ‫به‬ ‫پیبرد‬
‫و‬ ‫تحلیل‬ .‫نمودند‬ ‫ارائه‬ ‫را‬ ‫مختلفی‬ ‫های‬ ‫دیدگاه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫و‬ ‫شدند‬ ‫مصاحبه‬ ‫دوم‬ ‫بار‬ ‫برای‬ ،‫اولی‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫که‬ ‫گردید‬ ‫واضح‬ ‫زمانی‬ ‫موضوع‬ ‫این‬
.‫است‬ ‫گردیده‬ ‫ارائه‬ ،‫متنوع‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫دیدگاه‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫میان‬ ‫از‬ ‫عام‬ ‫و‬ ‫مشترک‬ ‫موضوعات‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫نشانده‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫ارزیابی‬
6
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
‫منظر‬ ‫پس‬ 3
‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ 1.3
‫نظربه‬ 3
.‫دارد‬ ‫علمي‬ ‫وجستجو‬ ‫تحقيق‬ ‫به‬ ‫ضرورت‬ ‫قرارداشته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫اصطالح‬ ‫اين‬ ‫ازديرزمان‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫موضوع‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫وسياست‬ ‫دموكراسي‬
‫هاي‬ ‫واژه‬ ‫و‬ ‫درافغانستان‬ ‫سازي‬ ‫ودموكراسي‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازادراك‬ ‫وتحليل‬ ‫وضاحت‬ ‫براي‬ ‫كليد‬ . ‫نمائيم‬ ‫تعقيب‬ ‫طوروسيع‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مبحث‬ ‫اين‬ ‫نميتوان‬ ‫وزمان‬ ‫وقت‬ ‫قلت‬
.‫است‬ ‫شده‬ ‫تذكرداده‬ ‫نشریه‬ ‫درين‬ ‫مختصر‬ ‫بيان‬ ‫به‬ ‫آن‬
‫اش‬ ‫ابتدايي‬ ‫درحالت‬ ‫دموكراسي‬5
”‫مردم‬ ‫براي‬ ‫مردم‬ ‫توسط‬ ‫مردم‬ ‫“حكومت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مشهور‬ ‫مقوله‬ ‫و‬ ‫سخن‬ 4
‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫مردم‬ ‫توسط‬ ‫اداره‬ ،‫طرز‬ ‫حقيقتا»درين‬
‫اين‬ .‫نمايند‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫شان‬ ‫پسند‬ ‫مورد‬ ‫حكومت‬ ‫تا‬ ‫داده‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫راي‬ ‫طريقه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫اشتراك‬ ‫مردم‬ ‫هاي‬ ‫توده‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫سيستم‬ ‫به‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫داللت‬
‫معني‬ ‫بدين‬ ‫دموكراسي‬ ‫اصطالح‬ ‫نشریه‬ ‫درين‬ 6
.‫بگشايد‬ ‫جهاني‬ ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫وحتي‬ ‫بيابد‬ ‫توسعه‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ‫بنيادي‬ ‫تشريح‬ ‫و‬ ‫تعبير‬
.‫نمايد‬ ‫موجود‬ ‫ونافذه‬ ‫منتشره‬ ‫هاي‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫پيروي‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫سياست‬ ‫سهم‬ ‫و‬ ‫اشتراك‬ ‫به‬ ‫كند‬ ‫داللت‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫مدل‬ ‫يك‬ ‫تا‬ ‫است‬
‫نمودن‬ ‫تطبيق‬ ، ‫دارايي‬ ‫حقوق‬ ، ‫ازدولت‬ ‫مذهب‬ ‫نمودن‬ ‫جدا‬ ، ‫وعقيده‬ ‫دين‬ ‫آزادي‬ ، ‫بيان‬ ‫آزادي‬ ‫همچو‬ ‫آزاد‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اظهاركردن‬ ‫جهت‬ ‫دموكراسي‬ ، ‫عام‬ ‫دراصطالح‬
‫شكل‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫درذات‬ ‫كه‬ ‫آمده‬ ‫در‬ ‫انساني‬ ‫حقوق‬ ‫درقالب‬ ‫ونامعلوم‬ ‫مبهم‬ ‫مجموعه‬ ‫و‬ ‫بسته‬ ‫يك‬ ‫بصورت‬ "‫اغلبا‬ ‫ارزشها‬ ‫اين‬ 7
.‫باشد‬ ‫مي‬ ‫ومرد‬ ‫زن‬ ‫حقوق‬ ‫وتساوي‬ ‫قانون‬
‫حقوق‬ ‫اين‬ ‫رهبريت‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫نامرئي‬ ‫شكل‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫استدالل‬ ‫زكريا‬ ‫فريد‬ ‫نظرسياسي‬ ‫صاحب‬ 8
.‫است‬ ‫شده‬ ‫ويكجا‬ ‫متحد‬ ‫دموكراسي‬ ‫همراي‬ ‫قوي‬
‫درواقعيت‬ . ‫ناميم‬ ‫مي‬ ‫دموكراتيك‬ ‫انتخابات‬ ‫آنرا‬ ‫برگزاركند‬ ‫را‬ ‫وگروهي‬ ‫حزبي‬ ‫چندين‬ ،‫رقابتي‬ ‫انتخاباتي‬ ‫اگركشوري‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫خواهي‬ ‫آزادي‬ ‫اساسي‬ ‫اصول‬ ‫وارزشها‬
‫اين‬ ‫درعقب‬ ‫اگراندكي‬ .‫دارد‬ ‫گذاري‬ ‫وقانون‬ ‫بيان‬ ‫آزادي‬ ‫جهت‬ ‫ها‬ ‫وحفاظت‬ ‫ها‬ ‫ازمصئونيت‬ ‫بعضي‬ ‫به‬ ‫ضرورت‬ ‫همچوپروسه‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫بايد‬ ‫انتخابات‬ ‫امر‬
‫نموده‬ ‫تضمين‬ ‫را‬ ‫ومذهبي‬ ‫،اقتصادي‬ ‫سياسي‬ ، ‫اجتماعي‬ ‫فهم‬ ‫قابل‬ ‫لست‬ ‫يك‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫اعتقاد‬ ‫دموكراسي‬ ‫به‬ ‫تنها‬ ‫كه‬ ‫كنيم‬ ‫دهي‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫وكشوري‬ ‫برويم‬ ‫تعريف‬
‫درفلسطين‬ 2006 ‫درسال‬ ‫حماس‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫وجديد‬ ‫تازه‬ ‫ازواقعات‬ ‫زيادي‬ ‫درعده‬ 9
.‫كند‬ ‫بيان‬ ‫آنرا‬ ‫درگفتاروتشريح‬ ‫اينكه‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫بپوشان‬ ‫عمل‬ ‫جامه‬ ‫را‬ ‫كلمه‬ ‫واين‬
‫بوده‬ ‫پابرجا‬ ‫ملي‬ ‫ورهبري‬ ‫حكومت‬ ‫هنوزآن‬ ‫تا‬ ‫كه‬ .‫كرد‬ ‫ونخواهد‬ ‫نكرده‬ ‫عنوان‬ ‫آزاد‬ ‫پروسه‬ ‫آنرا‬ ‫رسيد‬ ‫قدرت‬ ‫وبه‬ ‫انتخاب‬ ‫بطورآزادانه‬ ‫كه‬ ‫ورهبران‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫ذريعه‬
.‫دارد‬ ‫دوام‬ ‫دموكراتيك‬ ‫شيوه‬ ‫وبه‬ ‫ومشروع‬ ‫قانوني‬ ‫ودرسيطره‬
‫است‬ ‫پيوستن‬ ‫وقوع‬ ‫به‬ ‫درحال‬ ‫دموكراسي‬ ‫شدن‬ ‫عملي‬ ‫براي‬ ‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫كه‬ ‫درحاليست‬ ‫گرديد‬ ‫اشاره‬ ‫وديگران‬ ‫زكريا‬ ‫توسط‬ ‫طوريكه‬ ‫درينجا‬ ‫كليدي‬ ‫موضوع‬
‫مي‬ ‫پيشكش‬ ‫آنرا‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫ابتدائي‬ ‫سيستم‬ ‫يك‬ ‫داشتن‬ ‫جهت‬ ‫عمومي‬ ‫ودرك‬ ‫دراحساس‬ ‫توانند‬ ‫مي‬ ‫است‬ ‫شدن‬ ‫خواستاردموكراسي‬ ‫كه‬ ‫كشورهاي‬ .
‫برخوردار‬ ‫اعتبارخاصي‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫وآزاد‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازجانب‬ ‫شده‬ ‫تاسيس‬ ‫كه‬ ‫وحقوق‬ ‫ارزشها‬ ‫بسوي‬ ‫وتعهد‬ ‫تمنا‬ ‫درك‬ ‫عين‬ ‫ضرورت‬ ‫ورزند.بدون‬ ‫اشتراك‬ ‫كند‬
‫خواهند‬ ‫افزود‬ ‫را‬ ‫شان‬ ‫ازخود‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اينها‬ ‫پيشترازين‬ .‫باشد‬ ‫نمي‬ ‫پذيرش‬ ‫و‬ ‫قبول‬ ‫كارقابل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫ارزشها‬ ‫ازين‬ ‫بعضي‬ ‫در‬ ‫شدند‬ ‫خواهند‬ ‫سهيم‬ ‫اينها‬ ‫البته‬ .‫است‬
‫درقدرت‬ ‫كه‬ ‫گروهي‬ ‫توسط‬ ‫گردد‬ ‫مي‬ ‫وعملي‬ ‫است‬ ‫ومشخص‬ ‫كارمعين‬ ‫اين‬ ‫كه‬ )10
‫شاهي‬ ‫نظام‬ ‫عليه‬ ‫شده‬ ‫ووضع‬ ‫تشريحي‬ ‫باروشهاي‬ ‫كه‬ ‫كشورتايلند‬ ‫نمودند(مانند‬
‫فرمائيد(كرت‬‫مالحظه‬‫دريونان‬‫موسيسن‬‫درمورد‬‫دموكراسي‬‫تحليل‬‫براي‬.‫ميكند‬‫آزادي‬‫سيستم‬‫به‬ ‫داللت‬‫كه‬‫آمد‬‫ميان‬‫به‬‫باستان‬‫يونان‬‫وايالت‬‫ازشهرها‬‫درعده‬‫مسيح‬‫ازميالد‬‫قبل‬‫قرن‬‫پنج‬‫درحدود‬‫باراول‬‫براي‬‫دموكراسي‬ 3
‫به‬ ‫باستان‬ ‫دريونان‬ ‫دموكراسي‬ ‫اصطالح‬ ‫وجودكه‬ ‫كاليفورنيا)با‬ ‫7002پوهنتون‬ ‫ولندن:چاپ‬ ‫انجلس‬ ‫اند.(باركيلي،الس‬ ‫باستان‬ ‫دريونان‬ ‫دموكراسي‬ ‫گان‬ ‫كننده‬ ‫بنا‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫كساني‬ ‫اينها‬ ‫،والس‬ ‫آ‬ ‫اوبرورابرت‬ ‫،رافالب،جوسياه‬A
)2009،‫وكوستر‬‫،لندن،سيمون‬‫دموكراسي‬‫ومرگ‬‫،حيات‬‫كيين‬‫اثرجان‬(‫فرمائيد‬‫مالحظه‬.‫ظهوركرد‬‫آسيا‬‫حصص‬‫دراكثر‬‫قبل‬‫0002هزارسال‬‫درحدود‬‫نمود‬‫كشف‬‫را‬‫دموكراسي‬‫هاي‬‫وريشه‬‫بود‬‫مصمم‬‫كه‬‫گروپ‬‫ولي‬‫آمد‬‫ميان‬
”‫“مردم‬ ‫يا‬ ‫ازيونان‬ ‫دموكراسي‬ 4
”‫آدرس‬ ‫“گيتيزبورگ‬ ‫لنكولن‬ ‫ابراهيم‬ 5
‫انتخابات‬ ”‫صرفا‬ ‫حالت‬ ‫آورد.مگربه‬ ‫نمي‬ ‫بوجود‬ ‫را‬ ‫دموكراسي‬ ‫نباشد‬ ‫مناسب‬ ‫آزادو‬ ‫كه‬ ‫“انتخابات‬ ‫است‬ ‫ساخته‬ ‫خاطرنشان‬ ‫كوليرهمچنان‬ ‫پال‬ ‫طوريكه‬ ”‫نظرانه‬ ‫تنگ‬ ‫آميزيا‬ ‫تعصب‬ ‫دموكراسي‬ ‫“افزايش‬ ، ‫زكريا‬ ‫فريد‬ 6
.15،)2009،‫هيد‬ ‫بودلي‬ ‫پرخطر(لندن‬ ‫درمحالت‬ ‫:دموكراسي‬ ‫دهي‬ ‫وراي‬ ‫اسلحه‬ ‫كوليربنام‬ ‫واثرپال‬ .‫ماند‬ ‫مي‬ ‫برجا‬ ‫پا‬ ‫انتخابات‬ ‫براي‬
.642-623: )2001( 4‫نمبر‬ ، 22 ‫ربع‬ ‫سوم‬ ‫درجهان‬ ‫بشرچه؟‬ ‫حقوق‬ ‫پس‬ ، ‫دموكراسي‬ ‫اگر‬ ،‫ايوانس‬ ‫توني‬ 7
:‫به‬ ‫کنید‬ ‫مراجعه‬ ‫اخیر‬ ‫و‬ ‫تازه‬ ‫وقايع‬ ‫براي‬ ، ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫را‬ ‫حبس‬ ‫سال‬ 15 ‫مدت‬ ‫شاه‬ ‫به‬ ‫حرمتي‬ ‫بخاطربي‬ ‫تایلند‬ ‫حکومت‬ ‫علیه‬ ‫خیانت‬ ‫قانون‬ 8
at http://www.reuters.com/article/ ,2009 August 28 ,Kittipong Soonprasert and Darren Schuettler, “FACTBOX: Lese-majeste cases in Thailand,” Reuters
worldNews/idUSTRE57R0MT20090828. However, enforced reverence is not prescribed in the Constitution: http://www.thaiembdc.org/GenInfo/monarchy/
.ThaiMonarchy.aspx
R. Luckham, A-M. Goetz and M. Kaldor, “Democratic Institutions and Democratic Politics,” in S. Bastian and R Luckham, eds., Can Democracy be Designed? 9
.)2003 ,The Politics of Institutional Choice in Conflict-torn Societies (London: Zed Books
‫كميسيون‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫قانون‬ ‫با‬ ‫درتضاد‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ، ‫اضطراري‬ ‫جرگه‬ ‫درلويه‬ ‫كرزي‬ ‫تعينات‬ ‫به‬ ‫افزون‬ ‫هاي‬ ‫پست‬ ‫دادن‬ ‫تخصيص‬ ‫براينكه‬ ‫مبني‬ ‫را‬ ‫متحد‬ ‫وملل‬ ‫امريكا‬ ‫كليدي‬ ‫نقش‬ ‫سازد‬ ‫مي‬ ‫واضح‬ ‫رتينگ‬ ‫توماس‬ 10
)2006-1902( ‫گرفته‬ ‫ومنشا‬ ‫سرچشمه‬ ‫وازكجا‬ ‫افغانستان‬ ‫سياسي‬ ‫گروهاي‬ . "‫اند‬ ‫واقع‬ ‫درمركزيت‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫طرف‬ ‫وبي‬ ‫گراها‬ ‫چپ‬ ،‫گراها‬ ‫"اسالم‬ ، ‫رتينگ‬ ‫توماس‬ .‫است‬ ‫گرديده‬ ‫واقع‬ ‫است‬ ‫نافذ‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫مستقل‬
:‫آورید‬ ‫بدست‬ ‫ذیل‬ ‫آدرس‬ ‫از‬ ‫بطوركامل‬ 36 ،)2006،‫(كابل:كنرادآدينارستيفتنگ‬
.)2008 Aufgust 8 http://www.swp-berlin.org/en/forschungsgruppen.php?id=79&page=7&PHPSESSID=3c53935ba6d00923fff865bdeb7d3f9e)accessed
7
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
‫مي‬ ‫گرفته‬ ‫درنظروموردتوجه‬ ‫عرصه‬ ‫درين‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫است‬ ‫برخوردار‬ ‫خاصي‬ ‫ازاهميت‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫خصوصا"درافغانستان‬ .‫ازقدرت‬ ‫خارج‬ ‫ويا‬ ‫است‬
. ‫شد‬ ‫وسكيوالرخواهد‬ ‫غربي‬ ‫ارزشهاي‬ ‫بعضي‬ ‫از‬ ‫خروج‬ ‫باعث‬ ‫خود‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫دموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫براي‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫وصاف‬ ‫واضح‬ ‫مرجع‬ ‫يك‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ .‫شود‬
‫باشد‬ ‫اسالمي‬ ‫ازديگركشورهاي‬ ‫ومتفاوت‬ ‫بوده‬ ‫كارا‬ ‫هم‬ ‫افغانستان‬ ‫براي‬ ‫بلكه‬ ‫باشد‬ ‫مختص‬ ‫اسالم‬ ‫براي‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫نوع‬ ‫نمودن‬ ‫مگرشامل‬
‫دهد‬ ‫نشان‬ ‫تا‬ ‫شده‬ ‫قرارداده‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫نشریه‬ ‫گردد.درين‬ ‫وتشريح‬ ‫توضيح‬ "‫مختصرا‬ ‫كه‬ ‫دارد‬ ‫اينرا‬ ‫قابليت‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫واصطالح‬ ‫واژه‬
‫دولت‬ ‫سلطه‬ ‫تحت‬ "‫كامال‬ ‫هاي‬ ‫مختارورژيم‬ ‫خود‬ ‫(رژيمهاي‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫متبادل‬ ‫و‬ ‫،جاگزين‬ ‫گرديده‬ ‫آغاز‬ ‫حكومت‬ ‫ويا‬ ‫كشور‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫مراحلی‬
‫احتواكننده‬ ‫كه‬ ، ‫آزاد‬ ‫موسسات‬ ‫وايجاد‬ ‫برتاسيس‬ ‫مشتمل‬ ‫اوقات‬ ‫بسياري‬ ‫اين‬ ‫.كه‬ ‫موكراسي‬ ‫د‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫طرف‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫تمدن‬ ‫وبرخورد‬ ‫تصادم‬ ‫ويا‬ )‫بطورمثال‬
‫دولت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شهروندان‬ ‫بتواند‬ ‫كه‬ ‫ديگري‬ ‫هاي‬ ‫وروش‬ ‫محلي‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫ساختارهاي‬ ،‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫يك‬ ، ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫به‬ ‫محدودكننده‬ ‫نه‬ ‫بوده‬
‫ترقي‬ ‫مگرمراحل‬ .‫بياورد‬ ‫ميان‬ ‫وبه‬ ‫داده‬ ‫شكل‬ ‫را‬ 11
‫دموكراتیک‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫نميتواند‬ ‫خود‬ ‫تنهائي‬ ‫به‬ ‫همچوتاسيسات‬ ‫.موجوديت‬ ‫سياسي‬ ‫گروهاي‬ ‫دهدمانند‬ ‫ارتباط‬
.‫باشد‬ ‫مي‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫وهستوي‬ ‫جزمركزي‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫اينها‬ ‫خود‬ ‫كرد‬ ‫وعمل‬ ‫اجراآت‬ ‫عرصه‬ ‫درين‬ ‫وپيشرفت‬
‫خود‬ ‫تنهايي‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫مي‬ ‫دموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫ي‬ ‫ها‬ ‫كاستي‬ ‫اين‬ ‫نخست‬ ‫اند.كه‬ ‫موجود‬ ‫ونواقص‬ ‫ها‬ ‫كاستي‬ ‫وتعبيرازدموكراسي‬ ‫تعريف‬ ‫درين‬ ‫بهرحال‬
‫كه‬ ‫ويكجا‬ ‫(متحد‬ ‫شكل‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫درتاسيس‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ )‫ازپروسيجرهاي(طرزالعمل‬ ‫بعضي‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫ست‬ ‫درينجا‬ ‫سوال‬ ،‫نبوده‬ ‫ومحسوس‬ ‫نهايي‬ ‫هدف‬
‫انتخاب‬ ‫جناح‬ ‫يك‬ ‫ازطرف‬ ‫اهم‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫توسط‬ ‫صدراعظم‬ ‫كه‬ ‫اروپايي‬ ‫ديگري‬ ‫كشورهاي‬ ‫دربسياري‬ ‫ويا‬ ‫دربريتانيا‬ ‫كه‬ ‫مدل‬ ‫ويا‬ ‫بطورنمونه‬ ‫است‬ ‫مروج‬ ‫درامريكا‬
‫را‬ ‫مراحل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ،‫نموده‬ ‫ونمو‬ ‫ترقي‬ ‫مختلف‬ ‫هاي‬ ‫درعرصه‬ ‫اشكال‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫پي‬ ‫بشكل‬ ‫بلكه‬ ‫نبوده‬ ‫ومنحصر‬ ‫خاص‬ ‫ميتود‬ ‫يك‬ ‫خود‬ ‫ذات‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ .) ‫گردد‬ ‫مي‬
‫دومي‬ ‫ونقيصه‬ ‫كاستي‬ .‫ميكند‬ ‫ورقابت‬ ‫چشمي‬ ‫هم‬ ‫آن‬ ‫وبا‬ ‫گرفته‬ ‫والهام‬ ‫پيروي‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫ونمونه‬ ‫ازمدل‬ ‫است‬ ‫شدن‬ ‫دموكراسي‬ ‫درحالي‬ ‫كه‬ ‫كشورهاي‬
‫دموكراسي‬ ‫به‬ ‫واداركردن‬ 12) ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوم‬ ‫تنزموج‬ ‫تنگ‬ ‫هانگ‬ ‫(ساميول‬ ‫قسمتهاي‬ ‫آن‬ ‫طورويژه‬ ‫وبه‬ ‫افغانستان‬ ‫شمول‬ ‫به‬ ‫كشورها‬ ‫بسياري‬ ‫كه‬ ‫اينست‬
‫سياسي‬ ‫اصطالح‬ ‫از‬ ‫مجموعه‬ ‫يك‬ ‫شكل‬ ‫به‬ "‫ظاهرا‬ ‫آنها‬ ‫مالي‬ ‫شرايط‬ ‫وپذيرش‬ ‫ها‬ ‫كننده‬ ‫كمك‬ ‫گردد.بنام‬ ‫مي‬ ‫وتحميل‬ ‫آمده‬ ‫بيرون‬ ‫كشورهاي‬ ‫ازطرف‬ ‫اكثرا‬ ‫ساختن‬
‫ازينرو‬ ‫گردد‬ ‫می‬ ‫تعیین‬ ‫باشد‬ ‫باید‬ ‫چه‬ ‫دموکراسی‬ ‫اینکه‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫دونرها‬ ‫وادراك‬ ‫ازديدگاها‬ ‫وسيع‬ ‫پيمانه‬ ‫به‬ ‫پروسه‬ ‫حالت‬ ‫درين‬ ‫،كه‬ ‫خوب‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫مثل‬
‫شده‬ ‫دموكراتيزه‬ ‫ي‬ ‫ازدولتها‬ ‫درعده‬ ‫شويم‬ ‫آورمي‬ ‫ياد‬ ‫بطورنمونه‬ ‫سازي‬ ‫وخصوصي‬ ‫جنسيت‬ ‫،تساوي‬ ‫درست‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫همانند‬ ‫آزاد‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اصرارباالي‬
‫وشكل‬ ‫بوده‬ ‫مهم‬ ‫شدن‬ ‫دموكراتيزه‬ ‫ومراحل‬ ‫دموكراسي‬ ‫براي‬ ‫تعريف‬ ‫دونرها‬ ‫اثرمداخله‬ ‫به‬ ‫درافغانستان‬ .‫است‬ ‫موجود‬ ‫فقر‬ ‫كاهش‬ ‫ستراتيژي‬ ‫واوراق‬ ‫ها‬ ‫روزنامه‬
‫درانتخاب‬ ‫بطورمثال‬ .‫وآشكارشد‬ ‫هويدا‬ ‫آن‬ ‫بيروني‬ ‫آوردهاي‬ ‫دست‬ ‫بن‬ ‫آغازپروسه‬ ‫اززمان‬ )‫افغانستان‬ ‫انكشافي‬ ‫ملي‬ ‫ستراتيژي‬ .‫دارد‬ ‫نياز‬ ‫زياد‬ ‫زمان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫گرفتن‬
‫تصورمي‬ ‫كه‬ ‫وافرادي‬ ‫بازيگران‬ ‫كردن‬ ‫امرمشخص‬ ‫ودرنهايت‬ ،‫اند‬ ‫يافته‬ ‫تخصيص‬ ‫درپارلمان‬ ‫زنان‬ ‫طبقه‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫هاي‬ ‫وسيت‬ ،‫حكومت‬ ‫براي‬ ‫جمهوري‬ ‫سيستم‬
13
.‫ورزند‬ ‫اشتراك‬ ‫ومسايل‬ ‫مباحث‬ ‫درين‬ ‫تا‬ ‫وسزاوارآنست‬ ‫شايسته‬ ‫شود‬
‫نارضايتي‬ ‫درحاليكه‬ .‫قرارگيرد‬ ‫وگفتگو‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫درهمچومراحل‬ ‫ومصارف‬ ‫دونرها‬ ‫شرايط‬ ‫ها‬ ‫كمبودي‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ‫درمورد‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫رساله‬ ‫اين‬ ‫گنجايش‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬ ‫اين‬
‫پروژه‬ ‫نقطه‬ ‫ازين‬ ‫كه‬ ‫رسيده‬ ‫وبحراني‬ ‫اوج‬ ‫نقطه‬ ‫به‬ ‫ودونرها‬ ‫ازنظرهردوافغانستان‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ،‫بوده‬ ‫افزايش‬ ‫درحال‬ ‫درافغانستان‬ ‫جهاني‬ ‫جامعه‬ ‫ازمداخلت‬ ‫وسيع‬
‫آن‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫مفاهیمی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ارزش‬ ‫نباید‬ ،‫شود‬ ‫نهادینه‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫دموكراسي‬ ‫است‬ ‫قرار‬ ‫اگر‬ ‫كه‬ ‫شود‬ ‫پيدامي‬ ‫سوال‬ ‫درينجا‬ .‫رفت‬ ‫خواهد‬ ‫پيش‬ ‫به‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬
‫كشوربه‬ ‫اين‬ ‫مردم‬ ‫خود‬ ‫توسط‬ ‫بلكه‬ ‫نگردد‬ ‫عملي‬ ‫افغانها‬ ‫باالي‬ ‫ازبيرون‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫اين‬ 14
‫شوند؟‬ ‫تعریف‬ ،‫کشور‬ ‫این‬ ‫خود‬ ‫شهروندان‬ ‫توسط‬ ‫بیشتر‬ ،‫اند‬ ‫ملحق‬
‫معين‬ ‫موضوعات‬ ‫درينجا‬ .‫شود‬ ‫وساخته‬ ‫شكل‬ ‫چطوربايد‬ ‫افغانستان‬ ‫دموكراسي‬ ‫پس‬ ‫موجودنيست‬ ‫نظرواحد‬ ‫يك‬ ‫بطورآشكار‬ ‫جهان‬ ‫درديگرنقاط‬ ‫طوريكه‬ .‫برود‬ ‫پيش‬
.‫است‬ ‫ضرورت‬ ‫عامه‬ ‫ازنظريات‬ ‫عده‬ ‫به‬ ‫بيشترعاجل‬ ‫تحقيقات‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫ظاهرشد‬ ‫بحث‬ ‫ازين‬
‫قانون‬ ‫درقيموميت‬ ‫آنيكه‬ ‫با‬ ‫غيردولتي‬ ‫سياسي‬ ‫بازيگران‬ ‫جائيكه‬ ‫كرده‬ ‫رونما‬ ‫دموكراسي‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫تناقض‬ ‫گردد.ويك‬ ‫مي‬ ‫گيرينده‬ ‫دونروكشورهاي‬ ‫كشورهاي‬ ‫ارزشهاي‬ ‫با‬ ‫تصادم‬ ‫بروز‬ ‫باعث‬ ‫درفوق‬ ‫يادشده‬ ‫موضوع‬ 11
:‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ .‫بود‬ ‫شيعهيان‬ ‫ذاتيه‬ ‫قانون‬ ‫درمورد‬ ‫وگفتگو‬ ‫بحث‬ ‫اينكه‬ ‫وآن‬ ‫داد‬ ‫رخ‬ ‫درافغاتستان‬ ‫اواخر‬ ‫درين‬ ‫كه‬ ‫تناقض‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫شاهد‬ ‫ما‬ ‫كه‬ ‫ميشوند.طوري‬ ‫واقع‬ ‫گيري‬ ‫درجبهه‬ ‫دارند‬ ‫زندهگي‬
)closer look: the policy and Lawmaking Process Behind the Shia Personal Status Law”)(Kabul: AREU ,Forthcoming in September 2009(
‫به‬ ‫ها‬ ‫جرگه‬ ‫به‬ ‫درارتباط‬ ‫دپري‬ ‫لوئيس‬ ‫افغانستان‬ ‫به‬ ‫راجع‬ "‫خصوصا‬ .‫افغانستان‬ ‫كردن‬ ‫محاط‬ ‫به‬ ‫درارتباط‬ ‫مگرنه‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫ساخته‬ ‫دموكراسي‬ ‫ومرگ‬ ‫حيات‬ ‫درنوشته‬ ‫كيين‬ ‫جان‬ ‫توسط‬ ‫اصطالح‬ ‫اين‬ ‫تفاوت‬ 12
".‫برميدارد‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫آهسته‬ ‫هاي‬ ‫گام‬ ‫"افغانستان‬ ‫ديري‬ ‫لوئيس‬ ‫نظريه‬ ‫به‬ )‫دموكراتيك‬ ‫شده‬ ‫آماده‬ ‫دشوارولي‬ ‫(تاسيسات‬ ‫رسد‬ ‫مي‬ ‫نظري‬
.American Universities Field Staff Inc., South Asia Series 7, No.1 (Afghanistan) (1963):2"‫كابل‬ ‫درشاروالي‬ ‫گيري‬ ‫راي‬ ‫مقابل‬ ‫به‬ ‫انعكاسات‬
.‫اند‬ ‫قرارگرفته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫ويك‬ ‫وبيست‬ ‫بيست‬ ‫هاي‬ ‫درقرن‬ ‫نامبرده‬ ‫ها‬ ‫انستيتيوت‬ ‫نوع‬ ‫مگرهرسه‬ .‫كند‬ ‫مي‬ ‫جروبحث‬ ‫ها‬ ‫انستيتيوت‬ ‫اين‬ ‫پيدايش‬ ‫وزمان‬ ‫موجوديت‬ ‫درمورد‬ ‫وگفتگوها‬ ‫ازمذاكرات‬ ‫بعضي‬ 13
”.‫برميدارد‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫آهسته‬ ‫هاي‬ ‫گام‬ ‫دپري”افغانستان‬ ‫لوئيس‬ ‫ونظريه‬ ”‫درافغانستان‬ ‫وسياست‬ ‫“اسالم‬ ‫اوليسن‬ ‫نظريه‬ : ‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ .‫است‬ ‫قرارداشته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫هم‬ ‫ازين‬ ‫قبل‬ ‫وممكن‬
)Noah Coburn and Anna Larson’s forthcoming AREU post-election analyses discussion paper) October 2009:‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ ‫موضوع‬ ‫بيشتردرين‬ ‫معلومات‬ ‫جهت‬ 14
8
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
15
‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫تاسيسات‬ ‫تاريخي‬ ‫دورنماي‬ 2.3
‫مانند‬ ‫ومدرن‬ ‫عصري‬ ‫تاسيسات‬ ‫بين‬ ‫موقتي‬ ‫تفاوت‬ ‫بايد‬ ‫نخست‬ ‫شود.درقدم‬ ‫مي‬ ‫گرفته‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراسي‬ ‫تاسيسات‬ ‫انكشاف‬ ‫هنگاميكه‬
‫محلي‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫تصاميم‬ ‫براي‬ ‫منتخب‬ ‫افراد‬ ‫همچو‬ ‫كه‬ ‫يافته‬ ‫بنا‬ ‫شورا‬ ‫نوعيت‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫هاي‬ ‫ودموكراسي‬ ‫منتخب‬ ‫هاي‬ ‫،پارلمان‬ ‫جهاني‬ ‫انتخابي‬ ‫دموكراسيهاي‬
‫درافغانستان‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫روشهاي‬ ‫در‬ ‫طوالني‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫كه‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫ها‬ ‫جرگه‬ ‫ولويه‬ ‫ها‬ ‫،شورا‬ ‫ها‬ ‫برجرگه‬ ‫مشتمل‬ ‫دموكراسي‬ ‫دوم‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ 16
‫وجهاني‬
‫وتاهنوز‬ )‫نگرديده‬ ‫انتخاب‬ ‫مردم‬ ‫عامه‬ ‫آراي‬ ‫توسط‬ ‫آن‬ ‫منتخب‬ ‫(واعضاي‬ ‫نبوده‬ ‫دموكراسي‬ ‫پوره‬ ‫مفهوم‬ ‫وبه‬ ‫بطوركامل‬ ‫شده‬ ‫ياد‬ ‫قسم‬ 17
.‫آيد‬ ‫مي‬ ‫بعمل‬ ‫استفاده‬ ‫ازآن‬
‫كه‬ ‫است‬ ‫توجه‬ ‫قابل‬ ‫نكته‬ ‫اين‬ ‫درنظرگيرند.بهرحال‬ ‫كنند‬ ‫مي‬ ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫كه‬ ‫درجامعه‬ ‫مختلف‬ ‫موردعالقه‬ ‫گروهاي‬ ‫حوايج‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫درجريان‬ ‫مراحل‬ ‫اين‬ ‫روي‬ ‫بحث‬
‫اصطالحات‬ ‫احتواكننده‬ ‫كشمكشها‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫گرديده‬ ‫واقع‬ ‫وبرخورد‬ ‫درتصادم‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫اخير‬ ‫درقرن‬ ‫ازمواقع‬ ‫دربعضي‬ ‫نماينده‬ ‫وتاسيسات‬ "‫"شوراها‬ ‫ميان‬ ‫ها‬ ‫تفاوت‬
‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫جهت‬ ‫خويش‬ ‫ازجوامع‬ ‫آرا‬ ‫كردن‬ ‫ذخيره‬ ‫براي‬ ‫جامعه‬ ‫سران‬ ‫اواخر‬ ‫درين‬ ‫همچنان‬ .‫بود‬ )1920( ‫(9191-9291)وسالهاي‬ ‫درساليان‬ ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫زمان‬
‫حكومت‬ ‫ازاشكال‬ ‫بعضي‬ ‫براي‬ ‫بنياد‬ ‫تا‬ ‫اينست‬ ‫ورزيم‬ ‫اصرار‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫تا‬ ‫كليدي‬ ‫نقطه‬ ‫اگرچه‬ 18
.‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫مشابهی‬ ‫عمل‬ ‫كثير‬ ‫هاي‬ ‫نماينده‬ ‫وداشتن‬ ‫زياد‬ ‫هاي‬ ‫كرسي‬
.‫بود‬ ‫موجود‬ ‫نيز‬ ‫ن‬ ‫خا‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫دوره‬ ‫ازاصالحات‬ ‫قبل‬ ‫ها‬ ‫درگذشته‬ ‫حتي‬ ‫ننموده‬ ‫عصري‬ ‫شكل‬ ‫از‬ ‫گي‬ ‫نماينده‬ ‫كه‬ ‫درحاليست‬ ‫اين‬ .‫باشد‬ ‫موجود‬ ‫دموكراتيك‬ ‫داري‬
‫باراول‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫اوكسي‬ .‫گيرد‬ ‫مي‬ ‫سرچشمه‬ ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫دوران‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫ازپاليسهاي‬ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫نماينده‬ ‫ازهمچوساختارهاي‬ ‫ريشه‬
.‫گرديد‬ ‫معزول‬ ‫اش‬ ‫ازسمت‬ ‫آن‬ ‫ازتاسيس‬ ‫قبل‬ ‫خودش‬ ‫اگرچه‬ 19
.‫جادهد‬ ‫درآن‬ ‫را‬ ‫افغانستان‬ ‫منتخب‬ ‫پارلمان‬ ‫كه‬ ‫خواست‬ ‫ومي‬ ‫انداخت‬ ‫براه‬ ‫را‬ ‫قصرداراالمان‬ ‫كار‬
‫انفاذ‬ ‫با‬ ‫مشمتل‬ ‫كه‬ ‫اصالحات‬ ‫اين‬ ‫تا‬ ‫ساخت‬ ‫رافراهم‬ ‫زمينه‬ ‫بود‬ ‫مركب‬ ‫انگليسها‬ ‫مداخله‬ ‫با‬ ‫كه‬ ‫وي‬ ‫آزاد‬ ‫اصالحات‬ ‫وهمچنان‬ ‫وي‬ ‫وسياسي‬ ‫كارانه‬ ‫محافظه‬ ‫كناررفتن‬
‫درسال‬ ‫خان‬ ‫نادرشاه‬ ‫محمد‬ ‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫مجلس‬ ‫تشكيل‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫اصالحات‬ ‫اين‬ ‫همه‬ ‫كه‬ ، ‫دولت‬ ‫سويه‬ ‫شورابه‬ ‫يك‬ ‫وتاسيس‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫نمودن‬ ‫ووضع‬
.‫برخورداربود‬ ‫وانتصابي‬ ‫انتخابي‬ ‫كرسيهاي‬ ‫نوع‬ ‫ازهردو‬ ‫مجلس‬ ‫اين‬ ‫كه‬ 20
.‫2391هموارنمود‬
‫ميناميد‬ ‫سياسي‬ ‫گروه‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫كه‬ ‫جناح‬ ‫يك‬ ‫كارتوسط‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫منظم‬ ‫و‬ ‫مرتب‬ ‫سياسي‬ ‫وزبده‬ ‫نخبه‬ ‫گروهاي‬ ‫درميان‬ ‫سياسي‬ ‫فعاليتهاي‬ 1940‫0391و‬ ‫درساليان‬
‫طريق‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫انتخابات‬ ‫اندازی‬ ‫راه‬ ‫به‬ ‫نمودتا‬ ‫توافق‬ 1949 ‫ودرسال‬ ‫نشست‬ ‫سلطنت‬ ‫تخت‬ ‫به‬ 1933 ‫درسال‬ ‫پدرش‬ ‫ازدرگذشت‬ ‫بعد‬ ‫كه‬ ‫ظاهرخان‬ 21
.‫آمد‬ ‫وجود‬ ‫به‬
‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫تجربه‬ ‫شد.اين‬ ‫گشوده‬ ‫محمودخان‬ ‫شاه‬ ‫صدراعظم‬ ‫سركردهگي‬ ‫به‬ ‫بارنخست‬ ‫براي‬ ‫مخالفين‬ ‫بسوي‬ ‫دروازه‬ .‫نمايد‬ ‫تاسيس‬ ‫را‬ 22
‫جديد‬ ‫آزاد‬ ‫پارلمان‬
.‫رسيد‬ ‫پايان‬ ‫وبه‬ ‫انجاميده‬ ‫ناكامي‬ ‫به‬ ‫مخالف‬ ‫گروهاي‬ ‫توسط‬ ‫وقوت‬ ‫قدرت‬ ‫آوردن‬ ‫وبدست‬ ‫آزادسازي‬ ‫هاي‬ ‫ازپاليسي‬ ‫حكومت‬ ‫رفتن‬ ‫عقب‬ ‫درنتيجه‬ ‫ازچهارسال‬ ‫بعد‬
‫بطورعموم‬ ‫سياسي‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫داشت‬ ‫جريان‬ ‫كه‬ ‫دهه‬ ‫شد.درهمين‬ ‫كنارزده‬ ‫اش‬ ‫ازپست‬ ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫خان‬ ‫داود‬ ‫داخي‬ ‫كودتاي‬ ‫3591دراثريك‬ ‫درسال‬
‫ساختن‬ ‫قوي‬ ‫براي‬ ‫دهي‬ ‫كارسوق‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫وتعليمي‬ ‫اقتصادي‬ -‫اجتماعي‬ ‫هاي‬ ‫پاليسي‬ ‫زمان‬ ‫درمدت‬ ‫كه‬ ‫دسترآوردهاي‬ ‫ازآنجمله‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫گذاشته‬ ‫اجراء‬ ‫درمعرض‬
‫دراثرتحريك‬ ‫سازد.كه‬ ‫ويكجا‬ ‫داده‬ ‫وفق‬ ‫سياسي‬ ‫اصالح‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫وتقاضاهاي‬ ‫خواستها‬ ‫اينها‬ ‫شدتا‬ ‫پنداشته‬ ‫ضروري‬ 1964 ‫بود.درسال‬ ‫متوسط‬ ‫هاي‬ ‫دسته‬
1969‫5691و‬ ‫درسالهاي‬ ‫انتخابات‬ .‫برقرارشود‬ ‫منتخب‬ ‫آزادانه‬ ‫پارلمان‬ ‫يك‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫كارسبب‬ ‫اين‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫وافتتاح‬ ‫ساخته‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫ظاهرشاه‬ ‫ووادارساختن‬
.‫دايرگرديد‬ )1973-1964 ‫جديد‬ ‫ظاهرشاه(دموكراسي‬ ‫ازدوره‬ ‫بخش‬ ‫منحيث‬
‫سال‬ ‫اساسي‬ ‫وقانون‬ ،‫نمود‬ ‫جانشين‬ ‫را‬ ‫جمهوري‬ ‫نظام‬ ‫آن‬ ‫ودرعوض‬ ‫نمود‬ ‫واژگون‬ ‫را‬ ‫ظاهرشاه‬ ‫سلطنتي‬ ‫رژيم‬ ‫كودتا‬ ‫دراثريك‬ ‫خان‬ ‫داود‬ ‫صدراعظم‬ 1973 ‫درسال‬
‫بودند‬ ‫شده‬ ‫تعين‬ ‫ازهيات‬ ‫متشكل‬ ‫كه‬ .‫نافذنمايد‬ ‫و‬ ‫توشيع‬ ‫را‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫كه‬ ‫تا‬ ‫نمود‬ ‫دعوت‬ ‫را‬ ‫جرگه‬ ‫6791لويه‬ ‫ودرسال‬ ‫كرد‬ ‫منسوخ‬ ‫را‬ ‫ظاهرخان‬ 1964
‫سبب‬ ‫آنها‬ ‫عمل‬ ‫واين‬ ‫گرديد‬ ‫گرا‬ ‫اسالم‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫ازسوي‬ ‫ها‬ ‫مقاومت‬ ‫افزايش‬ ‫باعث‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫گذاشتن‬ ‫درحاشيه‬ .‫شدند‬ ‫زده‬ ‫حاشيه‬ ‫به‬ ‫دوجناح‬ ‫وتدبير‬ ‫مشوره‬ ‫وبه‬
‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫كه‬ ‫دهه‬ ‫و‬ .‫بود‬ 1979‫درسال‬ ‫وقت‬ ‫شوروي‬ ‫مداخله‬ ‫ديگرآن‬ ‫عامل‬ ‫و‬ .‫نمايد‬ ‫تضعيف‬ ‫بيشتر‬ ‫را‬ ‫داودخان‬ ‫زمان‬ 1978 ‫سال‬ ‫خواهي‬ ‫آزادي‬ ‫پروسه‬ ‫تا‬ ‫شد‬
‫هاي‬ ‫گروه‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫وبطورعموم‬ .‫دايرگرديد‬ 1988‫درسال‬ ‫كه‬ ‫وانتخابات‬ ‫سياسي‬ ‫آزادي‬ ‫اندك‬ ‫شود‬ ‫ديگرديده‬ ‫پي‬ ‫يكي‬ ‫ترتيب‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫كارمل‬ ‫ببرك‬
.‫ميكردند‬ ‫استفاده‬ ‫مختلف‬ ‫ازطرق‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫اين‬ ‫ودرمقابل‬ ‫كارميگرفتند‬ ‫ازقوت‬ ‫بطورمسلسل‬ ‫شان‬ ‫قدرت‬ ‫دردوران‬ ‫وپرچم‬ ‫خلق‬ ‫هردوجناح‬ ،‫پيداكرد‬ ‫دوام‬ ‫مخالف‬
‫شد.كه‬ ‫سياسي‬ ‫بخش‬ ‫آزادي‬ ‫وديگراصالحات‬ ‫مطبوعات‬ ‫آزادي‬ ‫باعث‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫سوق‬ ‫بودند‬ ‫ها‬ ‫درروستا‬ ‫كه‬ ‫روشنفكران‬ ‫سوي‬ ‫وبه‬ ‫شد‬ ‫وتحريك‬ ‫سازي‬ ‫زمينه‬ ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫صدراعظم‬ ‫توسط‬ ‫انتخابات‬ 15
Oleson, Islam and Politics in Afghanistan, 2002 )‫گرديد‬ ‫مسمي‬ ‫آزاد‬ ‫(پارلمان‬ ‫ازينروبنام‬
.William Maley and Fazel Haq Saikal (eds.), Political Order in Post-Communist Afghanistan (Boulder and London: Lynne Rienner, 1992), 15 16
.‫راداشتند‬ ‫پالن‬ ‫عين‬ ‫هردوجناح‬ ‫حال‬ ‫درعين‬ ‫كه‬ ‫كردند‬ ‫ريزي‬ ‫قالب‬ ‫را‬ ‫سرنگوني‬ ‫وپالن‬ ‫گرفتند‬ ‫خويش‬ ‫بدست‬ ‫را‬ ‫واداره‬ ‫رهبريت‬ ‫پرچم‬ ‫و‬ ‫خلق‬ ‫جناحهاي‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫مباحثات‬ ‫بعضي‬   17
.Rutting,” Islamists ,Leftists and a Void in the center,”14 18
a Void in the center”, 13-14. Rutting,”Islamists, Leftists and 19
Kandiyoti, the Politics of Gender and Reconstruction in Afghanistan, writer on this issue in terms of successive conservative reactions to liberal reforms 20
.promoting women’s rights over the last century
.‫4691دارد‬ ‫سال‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫با‬ ‫ازمواد‬ ‫دربعضي‬ ‫شباهت‬ ‫اساسي‬ ‫جديد‬ ‫،قانون‬ ‫اي‬ ‫مالحظه‬ ‫بطورقابل‬ 21
‫اصل‬ ‫اين‬ ‫نيست‬ ‫دردست‬ ‫افغانستان‬ ‫نفوس‬ ‫درمورد‬ ‫دقيق‬ ‫احصائيه‬ ‫وجوديكه‬ ‫با‬ . ‫است‬ 83.7% ‫درحدود‬ ‫آن‬ ‫نتيجه‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫جهاني‬ ‫ومساعدت‬ ‫دموكراسي‬ ‫جهاني‬ ‫انستيتيوت‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫احصائيه‬ ‫به‬ ‫مطابق‬ 22
)Afghanistan Country View”(IDEA,2008),hatt://www.idea.int/vt/country_view.ctm?countryCode=Af(accessed 5 August 2009.‫است‬ ‫تخمين‬ ‫يك‬ ‫تنها‬
9
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
،‫داد‬ ‫خرچ‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هاي‬ ‫تالش‬ ‫راستا‬ ‫ودرين‬ ‫نيازداشت‬ ‫عامه‬ ‫حمايت‬ ‫به‬ ‫وي‬ .‫يازيد‬ ‫دست‬ 1980 ‫درسالهاي‬ ‫حزبي‬ ‫چند‬ "‫تقريبا‬ ‫سيستم‬ ‫تشكيل‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫درحاليكه‬
‫تمركزآن‬ .‫گرديد‬ ‫تصويب‬ ‫وي‬ ‫حكومت‬ ‫درزمان‬ ‫گراها‬ ‫چپ‬ ‫وخطابه‬ ‫سوسيالستي‬ ‫نمونه‬.‫بود‬ ‫فعال‬ ‫درصحنه‬ ‫وهم‬ ‫داشت‬ ‫قدرت‬ ‫كه‬ ‫گرابود‬ ‫چپ‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫از‬ ‫ويكي‬
.‫آورد‬ ‫بايد‬ ‫ارمغان‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫را‬ ‫وچه‬ ‫شده‬ ‫منعكس‬ ‫عامه‬ ‫ازديدگاه‬ ‫هنوزبسياراندك‬ ‫تا‬ ‫حكومتي‬ ‫خدمات‬ ‫وعرضه‬ ‫حقوق‬ ‫تساوي‬ ‫باالي‬
‫وسپس‬ ،‫قرارگرفت‬ ‫طالبان‬ ‫بدست‬ ‫قدرت‬ "‫بعدا‬ ‫كه‬ ،‫ورشد‬ ‫شعله‬ ‫وگروهي‬ ‫داخلي‬ ‫هاي‬ ‫وجنگ‬ ‫افتيد‬ ‫مجاهدين‬ ‫بدست‬ ‫قدرت‬ ‫نود‬ ‫دهه‬ ‫دراوايل‬ )‫(ج‬
‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫ازرژيم‬ ‫بعد‬
.‫گرديدند‬ ‫بنا‬ ‫قوانين‬ ‫اين‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫خرچ‬ ‫به‬ ‫وانتخابات‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫منظورساختن‬ ‫به‬ ‫هاي‬ ‫ازتالش‬ ‫9191و1002تعداد‬ ‫سالهاي‬ ‫دربين‬
‫بخاطربدست‬ ‫غيردموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫آشكاررقابت‬ ‫شكل‬ ‫وبه‬ ‫ها‬ ‫،قيام‬ ‫شورشها‬ ‫افزايش‬ ‫توسط‬ ‫آنان‬ ، ‫افغانستان‬ ‫سياست‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫براي‬ ‫ها‬ ‫كوشش‬ ‫درحصه‬
‫خشونت‬ ‫ازوسايل‬ ‫استفاده‬ ، ‫بازيگران‬ ‫ازكنارزدن‬ "‫كاراغلبا‬ ‫اين‬ .‫كارنمودند‬ ‫دموكراتيك‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫ساختن‬ ‫درباطل‬ ‫مختلف‬ ‫مراحل‬ ‫وطي‬‫زدند؛‬ ‫دست‬ ‫قدرت‬ ‫آوردن‬
.‫شد‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫كندي‬ ‫باعث‬ ‫خارجي‬ ‫مداخالت‬ ‫ودرحقيقت‬ ‫شود‬ ‫مبارزه‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫مخالفان‬ ‫درمقابل‬ ‫تا‬
، ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫(امان‬ ‫همچو‬ ‫متواترسران‬ ‫ازتالشهاي‬ ‫نمونه‬ ‫باوجوديكه‬ .‫است‬ 1973‫و‬ 1965 ‫ساليان‬ ‫ميان‬ ‫برد‬ ‫نام‬ ‫ازآن‬ ‫ميتوان‬ ‫طرفداردموكراسي‬ ‫كه‬ ‫دوران‬ ‫تنها‬
‫بربنا‬ "‫كامال‬ ‫سران‬ ‫اين‬ ‫هاي‬ ‫پاليسي‬ ‫اگرچه‬ ‫افغانستان‬ ‫سياست‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫براي‬ ‫آغازباشد‬ ‫اينكه‬ ‫سازد‬ ‫ظاهرمي‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫دردست‬ ) ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫،داود‬ ‫ظاهرشاه‬
.‫استوارنيست‬ ‫طبعي‬ ‫دموكراسي‬
‫درآن‬ ‫كه‬ ‫انتخاباتي‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫وطرح‬،‫شد‬ ‫تصوید‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫ازطريق‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫نفاذ‬ ‫دربرگيرنده‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫كه‬ .‫آمد‬ ‫ميان‬ ‫به‬ ‫بن‬ ‫پروسه‬ 2001 ‫سال‬ ‫در‬
‫ازطريق‬ ‫واليتي‬ ‫وشوراهاي‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫شدن‬ ‫تاسيس‬ ‫دوباره‬ .‫شد‬ ‫تعين‬ 2004 ‫جمهوركشوردرسال‬ ‫رئيس‬ ‫باراول‬ ‫براي‬ ‫و‬ ‫هموارگرديد‬ ‫عمومي‬ ‫انتخابات‬ ‫براي‬ ‫زمينه‬
‫هدايت‬ ‫تحت‬ ، ‫ساختارها‬ ‫همچو‬ ‫درتشكيل‬ ‫آوردن‬ ‫وسهولت‬ ‫دموكراتيك‬ ‫ساختارهاي‬ ‫طرح‬ ‫ازكم‬ ‫وكم‬ ‫افغانستان‬ ‫نماينده‬ ‫جديد‬ ‫،دموكراسي‬ 2005 ‫درسال‬ ‫گيري‬ ‫راي‬
.‫پذيرفت‬ ‫انجام‬ ‫جهاني‬ ‫جامعه‬ ‫مالي‬ ‫ومساعدت‬ ‫،رهنمود‬
‫اندك‬ ‫نمونه‬ ‫و‬ ‫بلندبيسوادي‬ ‫كارميزان‬ ‫اين‬ ‫عامل‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫وتصادم‬ ‫برخورد‬ ‫ساز‬ ‫زمينه‬ ”‫فورا‬ ‫افغانستان‬ ‫چرا‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫زياد‬ ‫نگراني‬ ‫باعث‬ ،‫مورد‬ ‫درين‬ ‫مباحثات‬
‫آيا‬ ‫كه‬ ‫عمومي‬ ‫ديگرمباحثات‬ ‫با‬ ‫گفتگوها‬ ‫اين‬ ‫داشتن‬ ‫مطابقت‬ ‫گرديد،و‬ ‫ترتيب‬ ‫زودي‬ ‫به‬ ‫بسيار‬ ‫ملي،انتخابات‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫درتشكيل‬ ‫جهاني‬ ‫انتخابات‬ ‫ازشيوه‬
‫يگانه‬ ‫منحيث‬ ‫ها‬ ‫افغان‬ ‫توسط‬ ‫جمهوري‬ ‫رياست‬ ‫به‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫پروسه‬ ‫درآنوقت‬.‫است‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫مرحله‬ ‫پذيرش‬ ‫آماده‬ ‫شرايط‬ ‫كدام‬ ‫وتحت‬ ‫وقت‬ ‫كشورچه‬
‫وخود‬ ‫موجود‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫ازسيستم‬ ‫مردم‬ ‫پيشتباني‬ ‫هاي‬ ‫سروي‬ ‫طي‬ 2005 ‫درسال‬ ‫كه‬ ‫بگويم‬ ‫بايد‬ ‫بدبختانه‬ .‫گرديد‬ ‫واستقبال‬ ‫وتغيرپذيرفته‬ ‫تحول‬ ‫سمبول‬
‫دموكراسي‬ ‫جديد‬ ‫وسيسستم‬ ‫بيايد‬ ‫بوجود‬ ‫بايد‬ ‫دارند‬ ‫وفهم‬ ‫درك‬ ‫ازآن‬ ‫افغانها‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫نوعيت‬ ‫رساله‬ ‫درين‬ ،‫يافته‬ ‫كاهش‬ %80 ‫درحدود‬ ‫درافغانستان‬ ‫حكومت‬
.‫است‬ ‫شده‬ ‫كش‬ ‫پيش‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫مصاحبه‬ ‫شان‬ ‫همراي‬ ‫كه‬ ‫آنهاي‬ ‫توسط‬
‫درافغانستان‬ ‫انتخابات‬ ‫تاريخچه‬
‫سال‬ ‫سه‬ ‫ازهر‬ ‫بعد‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫آن‬ ‫ازطريق‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫تصويب‬ ‫،قانون‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫براي‬ ‫اجازه‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫ايجاد‬ ‫نادرشاه‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1931
.‫داد‬ ‫نمي‬ ‫اجازه‬ ‫آنان‬ ‫با‬ ‫شريعت‬ ‫كه‬ ‫زنان‬ ‫استثناي‬ ‫به‬ ‫رانمايد‬ ‫جامعه‬ ‫اقشار‬ ‫ازتمام‬ ‫گي‬ ‫نماينده‬ ‫شودكه‬ ‫دعوت‬
.‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫مجلسين‬ ‫قانون‬ ‫نخستين‬ ‫ساختن‬ :1932
.‫گرديد‬ ‫شاه‬ ‫ظاهر‬ ‫اش‬ ‫وجانشين‬ ‫رسيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫نادرشاه‬ :1933
‫شوراي‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫انتخابا‬ :‫از‬ ‫مذكورعبارتند‬ ‫اصالحات‬ ‫كه‬ ، ‫سياسي‬ ‫اصالحات‬ ‫براي‬ ‫شد‬ ‫كشانده‬ ‫سياسي‬ ‫صحنه‬ ‫به‬ ‫افغان‬ ‫ازجوانان‬ ‫گروپ‬ ‫سالها‬ ‫درين‬ :1940
.‫امورحكومتي‬ ‫باالي‬ ‫بيشترپارلماني‬ ‫وكنترول‬ ‫ملي‬
‫گروهاي‬ ‫به‬ ‫درآن‬ ‫و‬ ‫ساخته‬ ‫آزاد‬ ‫پارلمان‬ ، ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫كنترول)براي‬ ‫اندك‬ ‫تحت‬ (‫آزاد‬ "‫نسبتا‬ ‫انتخابات‬ ‫نخستين‬ :1949
‫وتجربه‬ ‫گرفته‬ ‫آزمون‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫آزادي‬ ‫به‬ ‫گردد‬ ‫برمي‬ ‫دور‬ ‫اين‬ ‫شد.كه‬ ‫تصويب‬ ‫مطبوعات‬ ‫آزادي‬ ‫قانون‬ .‫شد‬ ‫داده‬ ‫فعاليت‬ ‫اجازه‬ ‫حكومت‬ ‫مخالف‬
.‫گرديد‬
‫اختياردادن‬ ‫به‬ ‫شروع‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫ومنتقدين‬ ‫حكومت‬ ‫مخالف‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫شدن‬ ‫قوي‬ ‫آن‬ ‫عامل‬ ‫كه‬ ‫بازنبود‬ ‫آنقدر‬ ‫دوراول‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫انتخابات‬ ‫دوردوم‬ :1952
.‫شد‬ ‫مخالفين‬ ‫به‬ ‫وجوازدادن‬
‫باالي‬ ‫مخالف‬ ‫گروهاي‬ ‫فشارهاي‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫درحالي‬ ‫اين‬ ‫البته‬ ‫كنارزد‬ ‫صدراعظمي‬ ‫ازسمت‬ ‫را‬ ‫محمودخان‬ ‫شاه‬ ‫داودخان‬ ‫داخلي‬ ‫كودتاي‬ ‫دراثريك‬ :1953
10
‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬
.‫بود‬ ‫رسيده‬ ‫وخامت‬ ‫حالت‬ ‫به‬ ‫حكومت‬
‫اصالحات‬ ‫جمله‬ ‫ازين‬ ‫كه‬ ‫وتعالي‬ ‫ترقي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫قشرمتوسط‬ ‫دادن‬ ‫وسوق‬ ‫وتربيه‬ ‫تعليم‬ ‫باالي‬ ‫وتاكيد‬ ‫اقتصادي‬ ‫اجتماعي‬ ‫اصالحات‬ :1963-1953
.‫بود‬ ‫شاروالي‬ ‫انتخابات‬ ‫2691شاهد‬ ‫درسال‬ ‫كابل‬
‫بود‬ ‫محفوظ‬ ‫دادن‬ ‫راي‬ ‫حق‬ ‫زنان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫جهاني‬ ‫دموكراسي‬ ‫ونوع‬ ‫قانونين‬ ‫داراي‬ ‫،پارلمان‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ "‫رسما‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1964
.‫كرد‬ ‫توشيع‬
‫انتخابات‬ :1965
‫انتخابات‬ :1966
‫بود‬ ‫پارلمان‬ ‫كشورفاقد‬ 1977 ‫سال‬ ‫وتا‬ .‫كرد‬ ‫تاسيس‬ ‫درافغانستان‬ ‫را‬ ‫جمهوري‬ ‫حكومت‬ ‫ودرعوض‬ ‫ساخت‬ ‫واژگون‬ ‫را‬ ‫سلطنتي‬ ‫رژيم‬ ‫خان‬ ‫داود‬ :1973
.‫شد‬ ‫واقع‬ ‫مخالف‬ ‫جناحهاي‬ ‫كامل‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫با‬ ‫كه‬
‫به‬ ‫كه‬ ‫گذاشت‬ ‫درحاشيه‬ ‫را‬ ‫وعدليه‬ ‫قضايه‬ ‫وقوه‬ ‫پارلمان‬ ‫هاي‬ ‫قدرت‬ ‫بسياري‬ ، ‫بود‬ ‫وسوسيالستي‬ ‫اسالمي‬ ‫اصول‬ ‫از‬ ‫متشكل‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1977
.‫آمد‬ ‫ميان‬ ‫به‬ ‫حزبي‬ ‫يك‬ ‫كاردولت‬ ‫اين‬ ‫سبب‬
.‫زد‬ ‫تكيه‬ ‫قدرت‬ ‫اريكه‬ ‫به‬ ‫وتركي‬ .‫رسيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫اش‬ ‫فاميل‬ ‫با‬ ‫داودخان‬ ‫شد‬ ‫ثورواقع‬ ‫انقالب‬ :1978
. ‫كارمل‬ ‫ببرك‬ ‫رسيدن‬ ‫قدرت‬ ‫وبه‬ ‫كي/جي/بي‬ ‫توسط‬ ‫وي‬ ‫قتل‬ ‫ماه‬ ‫ازسه‬ ‫وبعد‬ ‫امين‬ ‫رسيدن‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ، ‫كي‬ ‫تره‬ ‫قتل‬ ،‫تجاوزشوروي‬ :1979
‫توسط‬ ‫عمل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ )‫افغانستان‬ ‫(جمهوري‬ ‫به‬ )‫افغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫از(جمهوري‬ ‫كشور‬ ‫نام‬ ‫تغيردادن‬ ‫جهت‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1986-1985
.‫شد‬ ‫انداخته‬ ‫ازقدرت‬ ‫فشارروسيه‬ ‫توسط‬ ‫وكارمل‬ .‫شد‬ ‫انجام‬ ‫بود‬ ‫حكومت‬ ‫دركنترول‬ ‫دركابل‬ ‫كه‬ ‫ازمناطق‬ ‫اندك‬ ‫درعده‬ ‫محلي‬ ‫انتخابات‬
‫انتخاب‬ ‫پارلمان‬ ‫توسط‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ،‫نمود‬ ‫معرفي‬ ‫عام‬ ‫آرا‬ ‫توسط‬ ‫را‬ ‫وپارلمان‬ ،‫نمود‬ ‫تصويب‬ ‫را‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ، ‫رسيد‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ :1987
.‫كرد‬ ‫ايجاد‬ ‫وواليتي‬ ‫محلي‬ ‫شوراهاي‬ ‫ساختن‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫شرايط‬ ‫وهمچنان‬ ‫گرديد‬
.‫دايرگرديد‬ ‫حكومت‬ ‫تسلط‬ ‫تحت‬ ‫درمناطق‬ ‫فقط‬ ‫انتخابات‬ :1988
.‫آغازشد‬ ‫داخلي‬ ‫وزدوخوردهاي‬ ‫نمود‬ ‫سقوط‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫رژيم‬ :1992
.‫رسانيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫نموده‬ ‫تصرف‬ ‫را‬ ‫كابل‬ ‫طالبان‬ :1996
.‫بن‬ ‫پروسه‬ ‫وشروع‬ ‫طالبان‬ ‫رژيم‬ ‫سقوط‬ :2001
.‫شد‬ ‫برگزار‬ ‫جموري‬ ‫رياست‬ ‫انتخابات‬ ‫نخستين‬ :2004
.‫دايرگرديد‬ ‫واليت‬ ‫وشوراهاي‬ ‫پارلماني‬ ‫انتخابات‬ :2005
.‫برگزارشد‬ ‫واليت‬ ‫وشوراهاي‬ ‫جمهوري‬ ‫رياست‬ ‫انتخابات‬ :2009
.‫است‬ ‫دايرشدن‬ ‫درحال‬ ‫پارلماني‬ ‫انتخابات‬ :2010
.‫اخذشد‬ ‫است‬ ‫درج‬ 15 ‫شماره‬ ‫ورقي‬ ‫درپا‬ ‫كه‬ ‫منابع‬ ‫ازعين‬ ‫هذا‬ ‫معلومات‬
11
‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬
‫افغانستان‬ ‫در‬ ”‫دموكراسي‬ ”‫از‬ ‫ها‬ ‫ودرك‬ ‫تشريحات‬ ،‫تعبيرها‬ .4
‫وچهارموضوع‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫جواباتي‬ ‫خود‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫آن‬ ‫وتوضيح‬ ‫بيان‬ ‫دموكراسي‬ ‫ومعني‬ ‫مفهوم‬ ‫درمورد‬ ‫افغانها‬ ‫درميان‬ ‫متفاوت‬ ‫واحساسات‬ ‫خياالت‬ ‫بخش‬ ‫درين‬
‫دموكراسي‬ ‫مخالف‬ ‫كه‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ، ‫آزادي‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ ‫همچو‬ ‫برموضوعات‬ ‫مشتمل‬ ‫كه‬ ‫گيرد‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫موردبحث‬ ‫ومفصل‬ ‫بطوروسيع‬ ‫اين؛‬ ‫به‬ ‫منوط‬
.‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫نقش‬ ‫حقوق‬ ‫وتساوي‬ ‫اقتصادي‬ ‫فقرپيشرفت‬ ‫دركاهش‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫وباالخره‬ ‫باشد‬ ‫مرتبط‬ ‫وامنيت‬ ‫قانون‬ ‫همراي‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ،‫است‬ ‫اسالمي‬
”‫آزادي‬ ”‫چون‬ ‫دموكراسي‬ 1,4
‫پاسخ‬ ‫كه‬ ‫طوري‬ . ‫است‬ ‫يكي‬ ‫وباهم‬ ‫داشته‬ ‫وصلت‬ ‫آزادي‬ ‫با‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫اين‬ ‫وآن‬ ‫شده‬ ‫دريافت‬ ‫گذشته‬ ‫دورنماهاي‬ ‫تمام‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫جوابات‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫وحدت‬ ‫جائيكه‬ ‫تا‬
‫شود‬ ‫گرمي‬ ‫جلوه‬ ‫بطوردرست‬ ‫انتخابات‬ ‫درپروسه‬ ‫كردن‬ ‫واشتراك‬ ‫آزادي‬ ‫هاي‬ ‫دردوره‬ ”‫اكثرا‬ ‫گي‬ ‫ويكپارچه‬ ‫وحدت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫حقيقت‬ ‫اين‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ‫پائين‬ ‫هاي‬
‫بعضي‬ ‫وازنظرانداختن‬ ‫سوء‬ ‫استفاده‬ .‫كند‬ ‫ايفا‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫آزادي‬ ‫ازنام‬ ‫كه‬ ‫ديگرمردم‬ ‫درقبال‬ ‫را‬ ‫نقش‬ ‫خويش‬ ‫حكومت‬ ‫از‬ ‫وانتقاد‬ ‫درانتخاب‬ ‫تا‬ ‫وهمچنان‬
.‫شود‬ ‫درجامعه‬ ‫مشكالت‬ ‫باعث‬ ‫شايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫بنام‬ ‫مسايل‬
)‫.هركس(مردويازن‬ ‫داريم‬ ‫ضرورت‬ ‫آزادي‬ ‫به‬ ‫انتخابات‬ ‫درجريان‬ ‫وما‬ .‫است‬ ‫آزادي‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫نظرمن‬ ‫به‬ )‫دوم‬ ‫جوابدهنده‬ ‫با‬ ‫1:(درصحبت‬ ‫دهنده‬ ‫جواب‬
.‫هد‬ ‫د‬ ‫راي‬ ‫نظرخويش‬ ‫مورد‬ ‫شخص‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫كند‬ ‫آزادي‬ ‫احساس‬ ‫بايد‬
‫كند‬ ‫مي‬ ‫تعبيرسوء‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازنام‬ ‫كه‬ ‫بينيم‬ ‫مي‬ ‫را‬ ‫افرادي‬ ‫ما‬ ‫چراكه‬ ---‫نه‬ ‫موارد‬ ‫دربعضي‬ ‫اما‬ ‫ميخواهيم‬ ‫دموكراسي‬ ‫ما‬ ،‫موافقم‬ ‫من‬ ‫بلي‬ :2 ‫دهنده‬ ‫جواب‬
23.‫نشود‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫بايد‬ ‫ازدموكراسي‬
‫كاروعملي‬ ‫هرنوع‬ ،‫است‬ ‫غيرمحدود‬ ‫آزادي‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫گمان‬ ‫بدين‬ ‫ها‬ ‫بعضي‬ "‫فرضا‬ ،‫دارند‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫سوء‬ ‫تعبير‬ ‫عموم‬ ‫بصورت‬ ‫مردم‬ ‫فكرمن‬ ‫به‬
24.‫است‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫گويا‬ ‫پوشند‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫لباس‬ ‫وهرقسم‬ ‫دهند‬ ‫مي‬ ‫انجام‬ ‫خواهند‬ ‫مي‬ ‫راكه‬
.‫شود‬ ‫مي‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مگردرافغانستان‬ .‫دركشوراست‬ ‫بسيارخوب‬ ‫ارزش‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬
‫بوجود‬ ‫آن‬ ‫ابعاد‬ ‫تمام‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫دموكراسي‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫هنوزبسياروقت‬ ---‫مگر‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫مذهب‬ ‫اظهاروآزادي‬ ‫آزادي‬ ، ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫از:آزادي‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫دموكراسي‬
25.‫شود‬ ‫عملي‬ ‫تدريجي‬ ‫قسم‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫و‬ ‫آزادی‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫بهتر‬ .‫آورد‬
‫بوده‬ ‫ازچوكات‬ ‫وخارج‬ ‫غيرمحدود‬ ‫آزادي‬ ‫مفهوم‬ ‫به‬ ‫واژه‬ ‫اين‬ ‫آنان‬ ‫وبراي‬ . ‫ميدهند‬ ‫نشان‬ ‫حساسيت‬ ‫ازخود‬ ‫دموكراسي‬ ‫كلمه‬ ‫درمقابل‬ ‫مردم‬ ‫كشور‬ ‫روستايي‬ ‫درمناطق‬
‫درصورت‬ ‫دهد‬ ‫راانجام‬ ‫غيرانساني‬ ‫وعملي‬ ‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫خالف‬ ‫كارهاي‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫واثنائيكه‬ ‫شده‬ ‫مبدل‬ ‫ومزاح‬ ‫شوخي‬ ‫به‬ ‫جوانان‬ ‫درميان‬ ‫دموكراسي‬ ‫كلمه‬ ‫وحاال‬
‫عيش‬ ‫دموكراسي‬ ‫يعني‬ ‫نموده‬ ‫غلط‬ ‫برداشت‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫درشهرها‬ ‫قشرجوان‬ ‫حال‬ ‫ودرعين‬ .‫است‬ ‫دموكراسي‬ ‫نيست‬ ‫باكي‬ ‫هيچ‬ ‫گويد‬ ‫مي‬ ‫آنان‬ ‫پرسش‬ ‫استفسارو‬
26
.‫شمارد‬ ‫مي‬ ‫ارزشمند‬ ‫را‬ ‫درانتخابات‬ ‫شدن‬ ‫سهيم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آزادي‬ ‫آن‬ ‫اظهاركننده‬ ‫بيانات‬ ‫اين‬ ،‫آنان‬ ‫نزد‬ ‫است‬ ‫كردن‬ ‫تماشا‬ ‫تلويزيون‬ ‫و‬ ‫خوشگذراني‬ ‫و‬
‫توانايي‬ ‫بيشتر‬ ‫وازين‬ .‫فهمند‬ ‫نمي‬ ‫آن‬ ‫بطورواقعي‬ ‫را‬ ‫كلمه‬ ‫اين‬ ‫ومفهوم‬ ‫معني‬ ‫افغانستان‬ ‫اكثرمردم‬ ‫ويا‬ ‫عده‬ ‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫بدسترس‬ ‫ازمردم‬ ‫كه‬ ‫جوابات‬ ‫اينست‬ ‫جالب‬
.‫عيارسازند‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫است‬ ‫محدود‬ ‫درجامعه‬ ‫بطوراجتماعي‬ ‫كه‬ ‫آنچيزي‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫منحصرساخته‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫خودساخته‬ ‫آزادي‬ ‫تا‬ ‫ندارد‬ ‫آنرا‬
27
.‫كنند‬ ‫مي‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫وسوء‬ ‫غلط‬ ‫استفاده‬ ‫ازجوانان‬ ‫زيادي‬ ‫وعده‬ ‫برند‬ ‫بسرمي‬ ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫دردهات‬ ‫كه‬ ‫آنهايي‬ ‫بطورويژه‬ ‫و‬ ‫مردم‬ ‫وجوابات‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬ ‫ربسياري‬‫د‬
‫قوم‬ ‫سران‬ ‫منتظراوامروهدايات‬ ‫مردم‬ ‫كه‬ ‫دارند‬ ‫بودوباش‬ ‫درمحيط‬ "‫وضمنا‬ ‫بوده‬ ‫وتربيه‬ ‫وتعليم‬ ‫واحساس‬ ‫درك‬ ‫،عدم‬ ‫آگاهي‬ ‫نبود‬ ‫وآن‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫كه‬ ‫عمده‬ ‫دليل‬
)Focus group discussion(.‫بلخ‬ ‫واليت‬ ‫اناث،دهات‬ ‫ازطبقه‬ ‫دومعلم‬ 23
.‫پروان‬ ‫واليت‬ ‫حكومت،درقريه‬ ‫كاركن‬ ‫جوان‬ ‫مرد‬ 24
‫ورزند‬ ‫شركت‬ ‫ودرانتخابات‬ ‫كنند‬ ‫استفاده‬ ‫خود‬ ‫ازحق‬ ‫اينكه‬ ‫به‬ ‫راجع‬ ‫عموي‬ ‫ودرك‬ ‫فهم‬ ‫اينكه‬ ‫وآن‬ ‫آمده‬ ‫بدست‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫براي‬ ‫روستايي‬ ‫درمناطق‬ ‫كه‬ ‫رود‬ ‫مي‬ ‫پيش‬ ‫به‬ ‫معلومات‬ ‫آن‬ ‫برخالف‬ ‫تصوروفرضيه‬ ‫اين‬ 25
‫به‬ ‫مناطق‬ ‫اين‬ ‫مطالعه‬ .‫نپذيرفته‬ ‫انجام‬ ‫نيست‬ ‫موجود‬ ‫مناطق‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫نيزبخاطررسيدن‬ ‫وسرك‬ ‫اند‬ ‫واقع‬ ‫كيلومتري‬ 100 ‫فاصله‬ ‫در‬ ‫واليات‬ ‫ازمراكز‬ ‫كه‬ ‫درمناطق‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ .‫كنند‬ ‫تعين‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫حكومت‬ ‫شيوه‬ ‫اين‬ ‫وبا‬
.‫پرگردد‬ ‫خال‬ ‫اين‬ AREU's ‫تاازطرف‬ ‫دارد‬ ‫نياز‬ ‫بيشتر‬ ‫زمان‬
Anna Larson,”A Mandate to Mainstream: Promoting Gender Equality in Afghanistan” ‫مطالعات‬ ‫بر‬ ‫ونيزمشتمل‬ ‫رسيده‬ ‫مشاهده‬ ‫به‬ AREU‫ديگر‬ ‫مطالعات‬ ‫دربسياري‬ ‫روش‬ ‫اينوع‬ 26
)2008,(Kabul:AREU
‫معيشت‬ ‫دردهات‬ ‫آن‬ )%73( 18،181،200، ‫نفوس‬ ‫004،115،32كل‬ ‫تخميني‬ ‫بطور‬ 2008‫و‬ 2007 ‫درسالهاي‬ ‫مركزي‬ ‫مگردفتراحصائيه‬ ،‫نيست‬ ‫دردست‬ ‫نفوس‬ ‫ودرست‬ ‫ثقه‬ ‫معلومات‬ ‫نبود‬ ‫بر‬ ‫بنا‬ ‫دقيق‬ ‫ارقام‬ 27
. )CSO2008 ‫مركزي‬ ‫:دفتراحصائيه‬ ‫(كابل‬ 2008‫و‬ 2007 ‫درسال‬ ،‫نفوس‬ ‫ارقام‬ ، ‫مركزي‬ ‫احصائيه‬ ‫توسط‬ ‫تخميني‬ ‫نفوس‬ .‫داردند‬
volume for all(2005 -2003,A Socioeconomic and Demographic Profile .‫استند‬ ‫سال‬ 25 ‫درزيرسنين‬ ‫مردم‬ %68 )UNFPA(‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫بودجه‬ ‫احصائيه‬ ‫ارقام‬ ‫مطابق‬
.19 ,)2007,Afghansitan,UNFPA
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009
936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009

More Related Content

Similar to 936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009

موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستان
موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستانموانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستان
موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستانnangialai
 
پایان نامه نهایی عالمی
پایان نامه نهایی عالمیپایان نامه نهایی عالمی
پایان نامه نهایی عالمیSayed Jalaludin Alimi
 
Afghan election narrative brief paper
Afghan election narrative brief paperAfghan election narrative brief paper
Afghan election narrative brief papervatanam
 
مقاله راجع به انتخابات1
مقاله راجع به انتخابات1مقاله راجع به انتخابات1
مقاله راجع به انتخابات1Sayed Jalaludin Alimi
 
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 20121211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012vatanam
 
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعتیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعSeyed Mohammad Hassan Hosseini
 

Similar to 936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009 (6)

موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستان
موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستانموانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستان
موانع اجتماعی حضور زنان در رسانه های افغانستان
 
پایان نامه نهایی عالمی
پایان نامه نهایی عالمیپایان نامه نهایی عالمی
پایان نامه نهایی عالمی
 
Afghan election narrative brief paper
Afghan election narrative brief paperAfghan election narrative brief paper
Afghan election narrative brief paper
 
مقاله راجع به انتخابات1
مقاله راجع به انتخابات1مقاله راجع به انتخابات1
مقاله راجع به انتخابات1
 
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 20121211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012
1211 d fixing afghanistans electoral system bp 2012
 
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوعتیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
تیر خلاص بر پیکر معلمان و فرهنگیان: اعتراض و اعتصاب ممنوع
 

More from vatanam

1309 d opium bp aug 2013
1309 d opium bp aug 20131309 d opium bp aug 2013
1309 d opium bp aug 2013vatanam
 
1303 d land ii cs feb 2013
1303 d land ii cs feb 20131303 d land ii cs feb 2013
1303 d land ii cs feb 2013vatanam
 
1301 d a to z 2013 web version final
1301 d a to z 2013 web version final1301 d a to z 2013 web version final
1301 d a to z 2013 web version finalvatanam
 
Synthesis paper copy
Synthesis paper copySynthesis paper copy
Synthesis paper copyvatanam
 
Situation l analysis
Situation l analysisSituation l analysis
Situation l analysisvatanam
 
Information mapping copy
Information mapping copyInformation mapping copy
Information mapping copyvatanam
 
Water and conflict
Water and conflictWater and conflict
Water and conflictvatanam
 
Local governance sp summ dari
Local governance sp summ   dariLocal governance sp summ   dari
Local governance sp summ darivatanam
 
20121209091553 9325-123
20121209091553 9325-12320121209091553 9325-123
20121209091553 9325-123vatanam
 
20120828111124 4055-2447
20120828111124 4055-244720120828111124 4055-2447
20120828111124 4055-2447vatanam
 
20120504181242 9065-18
20120504181242 9065-1820120504181242 9065-18
20120504181242 9065-18vatanam
 
20120504175057 9048-28
20120504175057 9048-2820120504175057 9048-28
20120504175057 9048-28vatanam
 
20120326143730 2133-534
20120326143730 2133-53420120326143730 2133-534
20120326143730 2133-534vatanam
 
1201 d healing the legacies of conflict summ 2012
1201 d healing the legacies of conflict summ 20121201 d healing the legacies of conflict summ 2012
1201 d healing the legacies of conflict summ 2012vatanam
 

More from vatanam (15)

Dari
DariDari
Dari
 
1309 d opium bp aug 2013
1309 d opium bp aug 20131309 d opium bp aug 2013
1309 d opium bp aug 2013
 
1303 d land ii cs feb 2013
1303 d land ii cs feb 20131303 d land ii cs feb 2013
1303 d land ii cs feb 2013
 
1301 d a to z 2013 web version final
1301 d a to z 2013 web version final1301 d a to z 2013 web version final
1301 d a to z 2013 web version final
 
Synthesis paper copy
Synthesis paper copySynthesis paper copy
Synthesis paper copy
 
Situation l analysis
Situation l analysisSituation l analysis
Situation l analysis
 
Information mapping copy
Information mapping copyInformation mapping copy
Information mapping copy
 
Water and conflict
Water and conflictWater and conflict
Water and conflict
 
Local governance sp summ dari
Local governance sp summ   dariLocal governance sp summ   dari
Local governance sp summ dari
 
20121209091553 9325-123
20121209091553 9325-12320121209091553 9325-123
20121209091553 9325-123
 
20120828111124 4055-2447
20120828111124 4055-244720120828111124 4055-2447
20120828111124 4055-2447
 
20120504181242 9065-18
20120504181242 9065-1820120504181242 9065-18
20120504181242 9065-18
 
20120504175057 9048-28
20120504175057 9048-2820120504175057 9048-28
20120504175057 9048-28
 
20120326143730 2133-534
20120326143730 2133-53420120326143730 2133-534
20120326143730 2133-534
 
1201 d healing the legacies of conflict summ 2012
1201 d healing the legacies of conflict summ 20121201 d healing the legacies of conflict summ 2012
1201 d healing the legacies of conflict summ 2012
 

936 d toward an afghan democracy - exploring perceptions of democratisation in afghanistan dp 2009

  • 1. ‫مباحثوی‬ ‫نشریهء‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ‫الرسن‬ ‫انا‬ ‫افغانستان‬‫ارزیابی‬‫و‬‫تحقیق‬‫واحد‬ 1388 ‫سنبله‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ .‫است‬ ‫گردیده‬ ‫تمویل‬ )FOSIA( ‫افغانستان‬ -‫باز‬ ‫جامعه‬ ‫انستیتوت‬ ‫توسط‬ ‫نشریه‬ ‫این‬
  • 2. 2 ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫نویسنده‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫موضوعات‬ ‫روی‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫بدینسو‬ 1383 ‫سال‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫در‬ "‫داری‬ ‫"دولت‬ ‫بخش‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫الرسن‬ ‫انا‬ ‫پوهنتون‬ ‫افریقایی‬ ‫و‬ ‫آسیایی‬ ‫بخش‬ ‫از‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ،‫منازعه‬ ،‫خشونت‬ ‫رشتهء‬ ‫اجتماعی‬ ‫علوم‬ ‫در‬ ‫ماستری‬ ‫درجه‬ ‫وی‬ .‫است‬ ‫کار‬ ‫مصروف‬ ‫جنسیت‬ ‫و‬ ‫داری‬ ‫دولت‬ .‫است‬ ‫دارا‬ ‫را‬ ‫لندن‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫در‬ ‫کیفیت‬ ‫با‬ ‫پژوهش‬ ‫و‬ ‫تحقیقات‬ ‫عرضهء‬ ‫و‬ ‫انجام‬ ‫آن‬ ‫هدف‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کابل‬ ‫شهر‬ ‫در‬ ‫مستقر‬ ‫تحقیقاتی‬ ‫مستقل‬ ‫موسسهء‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ .‫میباشد‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫فعالیت‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫پالیسی‬ ‫روی‬ ‫گذاری‬ ‫تاثیر‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ،‫دهی‬ ‫آگهی‬ ‫و‬ ‫رسانی‬ ‫اطالع‬ ‫جهت‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫عرصه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫پژوهش‬ ‫فرهنگ‬ ‫فعاالنه‬ ‫تا‬ ‫میکوشد‬ ،‫بحث‬ ‫و‬ ‫تفکر‬ ‫برای‬ ‫فرصت‬ ‫ایجاد‬ ‫و‬ ‫تحلیلی‬ ‫های‬ ‫ظرفیت‬ ‫ارتقا‬ ‫و‬ ‫تقویت‬ ‫با‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫باعث‬ ‫است‬ ‫متصور‬ ‫که‬ ‫سازد‬ ‫فراهم‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫علمی‬ ‫مباحث‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫مناظره‬ ،‫ها‬ ‫اندیشه‬ ‫بازتاب‬ ‫های‬ ‫زمینه‬ ‫تا‬ ‫مینماید‬ ‫سعی‬ ‫اداره‬ ‫این‬ .‫دهد‬ ‫ترویج‬ ‫کشور‬ .‫میگردد‬ ‫افغانها‬ ‫زندگی‬ ‫در‬ ‫مختلف‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫ذهنی‬ ‫و‬ ‫فکری‬ ‫پیشرفت‬ ‫و‬ ‫بهبود‬ ‫اعضای‬ ‫و‬ ‫گردیده‬ ‫تأسیس‬ ‫دارند‬ ‫فعالیت‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫امدادی‬ ‫های‬ ‫سازمان‬ ‫همکاری‬ ‫با‬ ‫خورشیدی‬ 1381 ‫سال‬ ‫در‬ ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫مصروف‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫مختلف‬ ‫امور‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫های‬ ‫نهاد‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫دولتی‬ ‫غیر‬ ‫ادارات‬ ،‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫سازمان‬ ،‫کننده‬ ‫تمویل‬ ‫مراجع‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫آنرا‬ ‫مدیرهء‬ ‫هیئت‬ ‫و‬ ‫گردیده‬ ‫مالی‬ ‫تمویل‬ ‫انگلستان‬ ‫و‬ ،‫سویس‬ ،‫سویدن‬ ،‫ناروی‬ ،‫فنلند‬ ‫های‬ ‫کشور‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫عمدتأ‬ ،‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬ ،‫اداره‬ ‫این‬ .‫میدهد‬ ‫تشکیل‬ ،‫اند‬ ‫فعالیت‬ ‫پناهندگان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫عالی‬ ‫کمشنری‬ ،)EC( ‫اروپا‬ ‫کمیسیون‬ ،)TAF( ‫آسیایی‬ ‫بنیاد‬ ،)OSIA( ‫افغانستان‬ ‫باز‬ ‫جامعه‬ ‫انستیتوت‬ ‫مثل‬ ‫موسساتی‬ ‫نیز‬ ‫جهانی‬ ‫بانک‬ ‫و‬ ،)UNIFEM( ‫زنان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫انکشافی‬ ‫صندوق‬ ،)UNICEF( ‫کودکان‬ ‫برای‬ ‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫وجهی‬ ‫صندوق‬ ،)UNHCR( .‫نمایند‬ ‫می‬ ‫مالی‬ ‫حمایت‬ ‫را‬ ‫اداره‬ ‫این‬ ‫مشخص‬ ‫های‬ ‫پروژه‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫سپاسگذاری‬ ‫محترمین‬ :‫یک‬ ‫هر‬ ‫متذکره‬ ‫تحقیق‬ ‫گروه‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫نموده‬ ‫سپاسگذاری‬ ‫اند‬ ‫نموده‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اشتراک‬ ‫صرف‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫گرانبهای‬ ‫وقت‬ ‫آنانیکه‬ ‫از‬ ‫میخواهم‬ ‫جمعآوری‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫شایان‬ ‫های‬ ‫همکاری‬ ‫از‬ ‫گیزابی‬ ‫پروین‬ ‫و‬ ‫زاده‬ ‫حاجی‬ ‫ناجیه‬ ‫ها‬ ‫خانم‬ ‫و‬ ‫بیات؛‬ ‫احمد‬ ‫فرید‬ ‫و‬ ‫وفایی‬ ‫حسن‬ ‫محمد‬ ،‫کریمی‬ ‫آصف‬ ‫محمد‬ ‫مرهون‬ ‫و‬ ‫شان؛‬ ‫معتبر‬ ‫پیشنهادات‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫خویش‬ ‫بازنگر‬ ‫و‬ ‫منتقد‬ ‫دوستان‬ ‫مدیون‬ ،‫همچنان‬ .‫نمایم‬ ‫سپاس‬ ‫و‬ ‫امتنان‬ ‫ابراز‬ ‫معلومات‬ ‫تحلیل‬ ‫و‬ ،‫بیجلیرت‬ ‫وان‬ ‫مارتین‬ ‫آقای‬ ‫مداوم‬ ‫حمایت‬ ‫از‬ ،‫متعاقبأ‬ ‫و‬ .‫هستم‬ ،‫است‬ ‫نموده‬ ‫چاپ‬ ‫آماده‬ ‫و‬ ‫تصحیح‬ ‫را‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫انگلیسی‬ ‫نسخه‬ ‫که‬ ‫لیمی‬ ‫جی‬ ‫آقای‬ .‫مینمایم‬ ‫سپاس‬ ‫و‬ ‫امتنان‬ ‫ابراز‬ ،‫نیز‬ ،‫حال‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫تحقیق‬ ‫آغاز‬ ‫از‬ ‫کانتور‬ ‫پاوال‬ ‫و‬ ،‫رابرتس‬ ‫ریبیکا‬ ‫الرسن‬ ‫انا‬ 1388 ‫سنبله‬ ‫قابل‬ ‫های‬ ‫دستگاه‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫گردد‬ ‫تکثیر‬ ‫و‬ ‫مجدد‬ ‫چاپ‬ ‫میتواند‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫محفوظ‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ .‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ،1388 © ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫و‬ ‫نویسنده‬ ‫مشخصات‬ ‫ذکر‬ ‫با‬ ‫وسایل‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫ضبطی‬ ،‫برقی‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ،‫ی‬ ‫وسیله‬ ‫هر‬ ‫توسط‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫ذخیره‬ ‫بازیابی‬ ‫دسترس‬ ‫به‬ ‫برقی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫مجدد‬ ‫چاپ‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫هرگاه‬ .‫نیست‬ ‫مجاز‬ ‫آن‬ ‫فروش‬ ‫و‬ ‫خرید‬ ‫و‬ ‫تجارتی‬ ‫استفادهء‬ ‫گونه‬ ‫هر‬ .‫گردد‬ ‫انتقال‬ ‫افغانستان‬ ‫انترنتی‬ ‫صفحهء‬ ‫روی‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫چاپ‬ ‫آن‬ ‫در‬ )www.areu.org.af( ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫انترنتی‬ ‫سایت‬ ‫به‬ ‫ارتباطی‬ ‫خط‬ ‫باید‬ ،‫میشود‬ ‫گذاشته‬ ‫آدرس‬ ‫از‬ )‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫(واحد‬ ‫ناشر‬ ‫قبلی‬ ‫تحریری‬ ‫اجازهء‬ ‫باید‬ ،‫است‬ ‫نگردیده‬ ‫مشخص‬ ‫فوق‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫استفاده‬ ‫هرگونه‬ ‫برای‬ .‫شود‬ ‫گذاشته‬ .‫آید‬ ‫بدست‬ +93)0( 799 608 548 ‫شماره‬ ‫با‬ ‫تماس‬ ‫یا‬ ‫و‬ areu@areu.org.af ‫انترنتی‬ ‫سایت‬
  • 3. 3 ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ‫فهرست‬ 4..............................................................................................................................................................................................................................................‫اجمالی‬ ‫نظر‬ .1 5.............................................................................................................................................................................................................................................‫شناسی‬ ‫روش‬ .2 6...................................................................................................................................................................................................................................................‫منظر‬ ‫پس‬ 3 6.............................................................................................................................................................‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ 1.3 8................................................................................................................................ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫تاسيسات‬ ‫تاريخي‬ ‫دورنماي‬ 2.3 11......................................................................................................................‫افغانستان‬ ‫در‬ ”‫دموكراسي‬ ”‫از‬ ‫ها‬ ‫ودرك‬ ‫تشريحات‬ ،‫تعبيرها‬ .4 11........................................................................................................................................................................”‫آزادي‬ ”‫چون‬ ‫دموكراسي‬ 1,4 13...................................................................................................................................................................‫غربي‬ ‫يا‬ ‫اسالمي‬ ‫دموكراسي‬ 2.4 14........................................................................................................................................‫است‬ ‫قانون‬ ‫وتطبيق‬ ‫امنيت‬ ‫با‬ ‫يكجا‬ ‫دموكراسي‬ 3.4 15..............................................................................................................‫دارد‬ ‫ربط‬ ‫ومساوات‬ ‫اقتصادي‬ ‫فقر،انكشاف‬ ‫كاهش‬ ‫با‬ ‫دموكراسي‬ 4.4 18...............................................................................................................................................................‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬ ‫مراحل‬ ‫از‬ ‫تجارب‬ .5 18...........................................................................................................................................................................‫ومحالت‬ ‫مراحل‬ ‫نمايش‬ 1,5 20.....................................................................................................................................................................‫وگروها‬ ‫افراد‬ : ‫گان‬ ‫نماينده‬ 2.5 23..................................................................................................................................‫اند؟‬ ‫ها‬ ‫كي‬ ‫آمد‬ ‫خواهند‬ ‫صحنه‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫گان‬ ‫نماينده‬ 5.3 25.....................................................................................................................................................................................................‫اختتاميه‬ .6
  • 4. 4 ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫اجمالی‬ ‫نظر‬ .1 ‫و‬ ‫تخنیکی‬ ‫پروسه‬ ‫به‬ ‫آغاز‬ )‫المللی‬ ‫بین‬ ‫گان‬ ‫کننده‬ ‫تمویل‬ ‫ورود‬ ‫(با‬ ‫افغانستان‬ ،‫ن‬ُ‫ب‬ ‫پروسه‬ ‫همزمان‬ ‫آغاز‬ ‫و‬ ‫خورشیدی‬ 1380 ‫سال‬ ‫در‬ ‫طالبان‬ ‫رژیم‬ ‫سقوط‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫شورا‬ ‫سنا)؛‬ ‫و‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫(مجلس‬ ‫مجلسین‬ ‫از‬ ‫مشتمل‬ ‫پارلمان‬ ‫دولتی؛‬ ‫دستگاه‬ ‫در‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫نظام‬ ‫اعاده‬ ‫شامل‬ ‫پروسه‬ ‫این‬ .‫کرد‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫سیاسی‬ ‫مخصوصأ‬ ،‫جهانی‬ ‫جامعه‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫زیادی‬ ‫فشار‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫یافت؛‬ ‫آغاز‬ ‫دیگری‬ ‫اکنون‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫پایان‬ ‫قبأل‬ ‫آن‬ ‫یکی‬ ‫که‬ ‫انتخابات‬ ‫دور‬ ‫دو‬ ‫برگذاری‬ ‫و‬ ،‫والیتی‬ ‫های‬ ،)1388 ‫سال‬ ‫انتخابات‬ ‫پیآمد‬ ‫در‬ ‫(مخصوصأ‬ ،‫ها‬ ‫تالش‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫اما‬ ‫است؛‬ ‫گردیده‬ ‫اعمال‬ ،‫دموکراتیک‬ ‫ارگانهای‬ ‫این‬ ‫موجودیت‬ ‫و‬ ‫آغازین‬ ‫مراحل‬ ‫تنظیم‬ ‫روی‬ 1 ‫است؟‬ ‫چگونه‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫افغانها‬ ‫برداشت‬ :‫میماندکه‬ ‫باقی‬ ‫اینچنین‬ ‫سؤال‬ .‫است‬ ‫گردیده‬ ‫تعریف‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اجتماعی‬ ‫محدود‬ ‫نا‬ ‫آزادی‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ی‬ ‫جویانه‬ ‫ستیزه‬ ‫ماهیت‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ "‫"دموکراسی‬ ‫کلمهء‬ ‫تعبیر‬ ‫غرب‬ ‫افزون‬ ‫روز‬ ‫مخالفان‬ ‫و‬ ‫منتقدان‬ ‫جانب‬ ‫از‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ،‫غرب‬ ‫ی‬ ‫خواهانه‬ ‫آزادی‬ ‫های‬ ‫ارزش‬ ‫با‬ ،‫کشور‬ ‫دموکراتیک‬ ‫سیاسی‬ ‫سیستم‬ ‫گی‬ ‫وابسته‬ ‫علت‬ ‫به‬ ‫به‬ ‫بلکه‬ ،‫غربی‬ ‫ی‬ ‫خواهانه‬ ‫آزادی‬ ‫های‬ ‫نگرش‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ "‫"دموکراسی‬ .‫است‬ ‫نموده‬ ‫خود‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مردم‬ ‫میان‬ ‫را‬ ‫آمیزی‬ ‫تحقیر‬ ‫و‬ ‫تنزلی‬ ‫معنی‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫دگرگونی‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ 60 ‫دههء‬ ‫در‬ ‫شوروی‬ ‫جماهیر‬ ‫اتحاد‬ ‫پشتیبانی‬ ‫با‬ ‫افغانستان‬ ‫خلق‬ ‫دموکراتیک‬ ‫حزب‬ ‫توسط‬ ‫که‬ ‫سیکوالریزمی‬ ‫یا‬ ‫گرایی‬ ‫دنیا‬ ‫روش‬ ‫دستورالعمل‬ ‫خاطر‬ ‫دموکراسی‬ ‫یا‬ ‫اسالمی‬ ‫دموکراسی‬ ‫اوامر‬ ‫و‬ ‫عقاید‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫مستقیم‬ ‫ارتباط‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ،‫برخالف‬ ‫اما‬ .‫میشود‬ ‫داده‬ ‫ربط‬ ‫دنیاگرایی‬ ‫و‬ ‫فساد‬ ‫با‬ ‫ی‬ ‫گسترده‬ ‫بطور‬ ،‫یافت‬ ‫توسعه‬ ،‫اند‬ ‫شده‬ ‫تعبیر‬ ‫متفاوتی‬ ‫های‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫واژه‬ ‫این‬ .‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫مردم‬ ‫پذیرش‬ ‫مورد‬ ،‫مردم‬ ‫رای‬ ‫توسط‬ ‫دولت‬ ‫انتخاب‬ ‫راهکار‬ ،‫اسالم‬ ‫موازین‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫چهارچوب‬ ‫در‬ .‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫دولت‬ ‫در‬ ‫مردمی‬ ‫روند‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫اشتراک‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫افغانها‬ ‫بیشتر‬ ‫تمایل‬ ‫اما‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫کیفیت‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫رضایت‬ ‫عدم‬ ‫بیشتر‬ .‫است‬ ‫مطرح‬ ‫نیز‬ ‫سیاسیون‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫موضوع‬ ،‫دموکراسی‬ ‫تعریف‬ ‫سؤال‬ ‫کنار‬ ‫در‬ ‫میشود؛‬ ‫پنداشته‬ ،‫هستند‬ ‫آن‬ ‫جزء‬ ‫آنها‬ ‫که‬ ‫سیستم‬ ‫و‬ ،‫هستند‬ ‫قدرت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اشخاصی‬ ‫نارسایی‬ ،‫امر‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫والیتی‬ ‫های‬ ‫شورا‬ ‫و‬ ‫افغانستان‬ ‫پارلمان‬ ‫در‬ ‫های‬ ‫شورا‬ ‫و‬ ‫پارلمان‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫خود‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫چگونگی‬ ‫و‬ ،‫شخصی‬ ‫و‬ ‫فزیکی‬ ‫های‬ ‫توانایی‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫بیشتر‬ ‫مردم‬ ‫بیشتر‬ ‫قضاوت‬ ‫های‬ ‫معیار‬ ‫هرچند‬ ‫اکثریت‬ ‫برای‬ ،‫آن‬ ‫بعالوهء‬ .‫باشد‬ ‫استوار‬ ،‫مراجع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫شان‬ ‫وکالی‬ ‫نقش‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫برای‬ ‫دولت‬ ‫دادن‬ ‫قرار‬ ‫فشار‬ ‫تحت‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫اینکه‬ ‫تا‬ ،‫است‬ ‫متکی‬ ‫والیتی‬ ‫است‬ ‫مشکالتی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرانی‬ ‫نشاندهی‬ ‫از‬ ‫عبارت‬ ‫واقعی‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ،‫دارند‬ ‫زندگی‬ ‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ ‫آنانیکه‬ ‫برای‬ ‫بخصوص‬ ،‫مطالعه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫گان‬ ‫پاسخدهنده‬ ‫را‬ ‫مردم‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫داشته‬ ‫معضالت‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫کامل‬ ‫درک‬ ‫و‬ ‫فهم‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫گرفته‬ ‫عهده‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مسئولیت‬ ‫این‬ ‫باید‬ ‫شخصی‬ ‫و‬ ‫اند‬ ‫گریبان‬ ‫و‬ ‫دست‬ ‫آنها‬ ‫با‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫که‬ ‫انجام‬ ‫ندارد‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫با‬ ‫کامل‬ ‫آشنایی‬ ‫و‬ ‫فهم‬ ‫که‬ ‫شخصی‬ ‫توسط‬ "‫واقعی‬ ‫گی‬ ‫"نماینده‬ .‫باشد‬ ‫میتواند‬ ‫محل‬ ‫مردم‬ ‫میان‬ ‫از‬ ‫شخصی‬ ‫شخص‬ ‫چنین‬ ‫و‬ ‫کند؛‬ ‫احساس‬ ،‫کردن‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ،‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫میگیرد‬ ‫قرار‬ ‫سؤال‬ ‫تحت‬ ‫زمانی‬ ‫انتخابات‬ ‫در‬ ‫فردی‬ ‫انتخاب‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫غربی‬ ‫نگرش‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ،‫نهایت‬ ‫در‬ .‫نمیتواند‬ ‫یافته‬ .‫میشود‬ ‫پنداشته‬ ‫جمعی‬ ‫عملکرد‬ ‫یک‬ ‫بطور‬ ‫ی‬ ‫گسترده‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ،‫نشریه‬ ‫این‬ 2 .‫میدهد‬ ‫قرار‬ ‫پژوهش‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫را‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫و‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫افغانستان‬ ‫والیت‬ ‫سه‬ ‫در‬ ‫نگرش‬ ‫طرز‬ ‫سه‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ،‫مباحثوی‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ،)‫است‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫پروسه‬ ‫از‬ ‫گان‬ ‫پاسخدهنده‬ ‫فعلی‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ،‫دموکراسی‬ ‫واژه‬ ‫تفاسیر‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ،‫تعاریف‬ ‫گیرنده‬ ‫بر‬ ‫در‬ ‫(که‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫ساحه‬ ‫دو‬ ‫روی‬ ‫تمرکز‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫الذکر‬ ‫فوق‬ ‫های‬ ‫زمینه‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ .‫میدارد‬ ‫ارائه‬ ،‫درافغانستان‬ ‫آن‬ ‫مبدأ‬ ‫و‬ ،‫جهانی‬ ‫جهش‬ ‫یک‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫ی‬ ‫گذشته‬ ‫روی‬ ‫را‬ ‫مختصری‬ ‫معلومات‬ ‫دموکراسی‬ ‫تقویت‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫های‬ ‫حل‬ ‫راه‬ ‫یا‬ ‫و‬ ،‫نظریات‬ ،‫تآکیدات‬ ،‫هذا‬ ‫نشریه‬ .‫میدهد‬ ‫قرار‬ ‫ارزیابی‬ ‫مورد‬ ‫خورشیدی‬ 1388 ‫سال‬ ‫انتخابات‬ ‫به‬ ‫پسنگری‬ ‫با‬ ‫و‬ ،‫به‬ .‫سازد‬ ‫مساعد‬ ‫را‬ ‫افغانستان‬ ‫دموکراسی‬ ‫برای‬ ‫بالقوه‬ ‫آیندهء‬ ‫و‬ ‫دموکراسی‬ ‫مختلف‬ ‫معانی‬ ‫روی‬ ‫گفتگو‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫زمینه‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫آن‬ ‫بر‬ ‫اما‬ ،‫نمیدارد‬ ‫ارائه‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫در‬ ‫ژرف‬ ‫و‬ ‫دقیق‬ ‫بطور‬ ‫سؤال‬ ‫این‬ ‫اما‬ ،‫است‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫نیز‬ "‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫اجتماعی‬ ‫تغییر‬ ‫و‬ ‫"دموکراسی‬ ‫عنوان‬ ‫تحت‬ 1383 ‫سال‬ ‫در‬ ‫ستیفنگ‬ ‫ادینوئیر‬ ‫کونراد‬ ‫توسط‬ ‫که‬ ‫المانی‬ ‫زبان‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫مطالعه‬ ‫باوجودیکه‬ 1 .‫است‬ ‫نگردیده‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ،‫انگلیسی‬ ‫مطالعهء‬ ‫پروان‬ ‫و‬ ،‫بلخ‬ ،‫کابل‬ ‫والیات‬ 2
  • 5. 5 ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ‫شناسی‬ ‫روش‬ .2 :‫باشید‬ ‫داشته‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫خوانش‬ ‫هنگام‬ ‫که‬ ‫مهم‬ ‫موضوع‬ ‫پنج‬ 11 .69 ‫تعداد‬ .‫اند‬ ‫آمده‬ ‫بدست‬ ‫ماه‬ ‫شش‬ ‫جریان‬ ‫در‬ ‫و‬ ،‫شهری‬ ‫و‬ ‫روستایی‬ ‫ساحات‬ ‫از‬ ‫پروان‬ ‫و‬ ‫بلخ‬ ،‫کابل‬ ‫والیات‬ ‫از‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫برای‬ ‫شده‬ ‫جمعاوری‬ ‫معلومات‬ ‫تعدادی‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫داشت؛‬ ‫حضور‬ ‫پاسخدهنده‬ 15-3 ‫گروه‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آگاهان‬ ‫گروه‬ 33 ‫با‬ ‫و‬ ،‫انفرادی‬ ‫بطور‬ ‫نفر‬ 36 ‫تعداد‬ ‫با‬ ‫ساختار‬ ‫نیمه‬ )‫(تفصیلی‬ ‫کیفی‬ ‫مصاحبه‬ ،‫دین‬ ‫علمای‬ ،‫آموزان‬ ‫دانش‬ ،‫معلمین‬ ‫از‬ ‫مشتمل‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ .‫یافت‬ ‫انجام‬ ،‫متفاوت‬ ‫اجتماعی‬ ‫پسمنظرهای‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫قوم‬ ‫از‬ ‫زنان‬ ‫و‬ ‫مردان‬ ‫از‬ .‫اند‬ ‫بوده‬ ‫سیاسی‬ ‫احزاب‬ ‫اعضای‬ ‫و‬ ،‫محلی‬ ‫سران‬ ،‫تجاران‬ ،‫مدنی‬ ‫جامعه‬ ‫گان‬ ‫نماینده‬ 22 .‫بیانگر‬ ‫نمیتواند‬ ‫آن‬ ‫های‬ ‫یافته‬ ،‫است‬ ‫گردیده‬ ‫جمعآوری‬ ‫میشوند‬ ‫پنداشته‬ ‫امن‬ ‫نسبتأ‬ ‫که‬ ‫شمالی‬ ‫و‬ ‫مرکزی‬ ‫والیات‬ ‫از‬ ‫معلومات‬ ‫این‬ ‫تمام‬ ‫اینکه‬ ‫بادرنظرداشت‬ .‫گردد‬ ‫اجراء‬ ‫نیز‬ ‫افغانستان‬ ‫جنوبی‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫والیات‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫یافته‬ ‫این‬ ‫ادامهء‬ ‫به‬ ‫دیگری‬ ‫تحقیق‬ ‫است‬ ‫قرار‬ .‫باشد‬ ‫افغانستان‬ ‫تمام‬ ‫حال‬ 33 .‫بخش‬ ‫از‬ ‫مطالعه‬ ‫این‬ ،‫اینرو‬ ‫از‬ ،‫اند‬ ‫بوده‬ ‫سواد‬ ‫بی‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫کمی‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ،‫داشته‬ ‫ابتدایی‬ ‫تحصیالت‬ ‫اقل‬ ‫حد‬ ‫که‬ ‫اند‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫اشخاصی‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬ ‫بیشترین‬ ‫نظر‬ ‫مد‬ ‫سواد‬ ‫بی‬ ‫و‬ ‫باسواد‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫مساوی‬ ‫تعداد‬ ‫برداری‬ ‫نمونه‬ ‫طرح‬ ‫در‬ ‫حالیکه‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫نداشته‬ ‫گی‬ ‫نماینده‬ ‫افغانستان‬ ‫نفوس‬ ‫از‬ ‫مهمی‬ ‫بسیار‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫جواب‬ ‫بهترین‬ ‫میشد‬ ‫پنداشته‬ ‫که‬ ‫میشدند‬ ‫راجع‬ ‫جاهای‬ ‫در‬ ‫مطالعه‬ ‫برای‬ ‫دولتی‬ ‫مسئولین‬ ‫اجازهء‬ ‫با‬ ‫معموأل‬ ‫تحقیقی‬ ‫گروه‬ ‫مسئولین‬ ‫اما‬ ،‫بود‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬ ‫نظریات‬ ‫دارد‬ ‫قصد‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ،‫بنابرین‬ .‫آمد‬ ‫خواهد‬ ‫بعمل‬ ‫رسیدگی‬ ‫بعدی‬ ‫تحقیقات‬ ‫در‬ ‫محدوده‬ ‫این‬ ‫به‬ .‫گردد‬ ‫دریافت‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫مطرح‬ ‫سؤاالت‬ .‫نماید‬ ‫پیشکش‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫آنها‬ ‫در‬ ‫تحقیق‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫محالتی‬ ‫دیدگاهی‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫عقیدتی‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ 44 .‫بیان‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫و‬ ‫افراد‬ ‫با‬ ‫رسمی‬ ‫غیر‬ ‫جواب‬ ‫و‬ ‫سؤال‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ،‫سؤاالت‬ ‫موضوع‬ ‫مشخص‬ ‫نا‬ ‫ختم‬ ‫و‬ ‫گذشته‬ ‫انتخابات‬ ‫موضوع‬ ‫از‬ ‫آغاز‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬ ‫و‬ ‫ماهیت‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫کلمه‬ ‫معموأل‬ ‫روستایی‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ .‫آمد‬ ‫بعمل‬ ‫جلوگیری‬ ‫عمده‬ ‫و‬ ‫مقدم‬ ‫سؤاالت‬ ‫پرسش‬ ‫از‬ .‫اند‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫آنها‬ ‫واقعی‬ ‫تجربیات‬ ‫تا‬ ‫ماندند‬ ‫منتظر‬ ،‫حاالتی‬ ‫در‬ ‫مطالعه‬ ‫این‬ ‫تحقیقی‬ ‫گروه‬ .‫نمیشود‬ ‫مطرح‬ ‫سؤاالت‬ ‫در‬ ‫مستقیم‬ ‫و‬ ‫واضح‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫نواحی‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫های‬ ‫برداشت‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ”‫دولتی‬ ‫“سیستم‬ ‫یا‬ ‫و‬ ”‫ها‬ ‫نماینده‬ ‫“انتخاب‬ ‫مثل‬ ‫عباراتی‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫هم‬ ‫حاالتی‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫نماید؛‬ ‫یادآوری‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫خود‬ .‫گردیدند‬ ‫یادداشت‬ ،‫بود‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫های‬ ‫مصاحبه‬ ‫در‬ ‫دموکراسی‬ ‫کلمهء‬ ‫که‬ ‫طرقی‬ .‫نمودند‬ ‫تفحص‬ 55 ..‫میرسد‬ ‫بنظر‬ ‫مشکل‬ ،‫است‬ ‫پذیر‬ ‫تغییر‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫تعریف‬ ‫و‬ ‫مفهوم‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫مردم‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫اینکه‬ ‫سبب‬ ‫به‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫چگونگی‬ ‫به‬ ‫پیبرد‬ ‫و‬ ‫تحلیل‬ .‫نمودند‬ ‫ارائه‬ ‫را‬ ‫مختلفی‬ ‫های‬ ‫دیدگاه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫و‬ ‫شدند‬ ‫مصاحبه‬ ‫دوم‬ ‫بار‬ ‫برای‬ ،‫اولی‬ ‫گان‬ ‫شونده‬ ‫مصاحبه‬ ‫که‬ ‫گردید‬ ‫واضح‬ ‫زمانی‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ .‫است‬ ‫گردیده‬ ‫ارائه‬ ،‫متنوع‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫دیدگاه‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫میان‬ ‫از‬ ‫عام‬ ‫و‬ ‫مشترک‬ ‫موضوعات‬ ‫و‬ ‫نظریات‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫نشانده‬ ‫نشریه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫یافته‬ ‫انجام‬ ‫ارزیابی‬
  • 6. 6 ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ ‫منظر‬ ‫پس‬ 3 ‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ 1.3 ‫نظربه‬ 3 .‫دارد‬ ‫علمي‬ ‫وجستجو‬ ‫تحقيق‬ ‫به‬ ‫ضرورت‬ ‫قرارداشته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫اصطالح‬ ‫اين‬ ‫ازديرزمان‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫موضوع‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫وسياست‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫واژه‬ ‫و‬ ‫درافغانستان‬ ‫سازي‬ ‫ودموكراسي‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازادراك‬ ‫وتحليل‬ ‫وضاحت‬ ‫براي‬ ‫كليد‬ . ‫نمائيم‬ ‫تعقيب‬ ‫طوروسيع‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مبحث‬ ‫اين‬ ‫نميتوان‬ ‫وزمان‬ ‫وقت‬ ‫قلت‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫تذكرداده‬ ‫نشریه‬ ‫درين‬ ‫مختصر‬ ‫بيان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫اش‬ ‫ابتدايي‬ ‫درحالت‬ ‫دموكراسي‬5 ”‫مردم‬ ‫براي‬ ‫مردم‬ ‫توسط‬ ‫مردم‬ ‫“حكومت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مشهور‬ ‫مقوله‬ ‫و‬ ‫سخن‬ 4 ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫مردم‬ ‫توسط‬ ‫اداره‬ ،‫طرز‬ ‫حقيقتا»درين‬ ‫اين‬ .‫نمايند‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫شان‬ ‫پسند‬ ‫مورد‬ ‫حكومت‬ ‫تا‬ ‫داده‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫راي‬ ‫طريقه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫اشتراك‬ ‫مردم‬ ‫هاي‬ ‫توده‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫سيستم‬ ‫به‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫داللت‬ ‫معني‬ ‫بدين‬ ‫دموكراسي‬ ‫اصطالح‬ ‫نشریه‬ ‫درين‬ 6 .‫بگشايد‬ ‫جهاني‬ ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫وحتي‬ ‫بيابد‬ ‫توسعه‬ ‫تواند‬ ‫مي‬ ‫بنيادي‬ ‫تشريح‬ ‫و‬ ‫تعبير‬ .‫نمايد‬ ‫موجود‬ ‫ونافذه‬ ‫منتشره‬ ‫هاي‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫پيروي‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫سياست‬ ‫سهم‬ ‫و‬ ‫اشتراك‬ ‫به‬ ‫كند‬ ‫داللت‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫مدل‬ ‫يك‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫نمودن‬ ‫تطبيق‬ ، ‫دارايي‬ ‫حقوق‬ ، ‫ازدولت‬ ‫مذهب‬ ‫نمودن‬ ‫جدا‬ ، ‫وعقيده‬ ‫دين‬ ‫آزادي‬ ، ‫بيان‬ ‫آزادي‬ ‫همچو‬ ‫آزاد‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اظهاركردن‬ ‫جهت‬ ‫دموكراسي‬ ، ‫عام‬ ‫دراصطالح‬ ‫شكل‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫درذات‬ ‫كه‬ ‫آمده‬ ‫در‬ ‫انساني‬ ‫حقوق‬ ‫درقالب‬ ‫ونامعلوم‬ ‫مبهم‬ ‫مجموعه‬ ‫و‬ ‫بسته‬ ‫يك‬ ‫بصورت‬ "‫اغلبا‬ ‫ارزشها‬ ‫اين‬ 7 .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫ومرد‬ ‫زن‬ ‫حقوق‬ ‫وتساوي‬ ‫قانون‬ ‫حقوق‬ ‫اين‬ ‫رهبريت‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫نامرئي‬ ‫شكل‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫استدالل‬ ‫زكريا‬ ‫فريد‬ ‫نظرسياسي‬ ‫صاحب‬ 8 .‫است‬ ‫شده‬ ‫ويكجا‬ ‫متحد‬ ‫دموكراسي‬ ‫همراي‬ ‫قوي‬ ‫درواقعيت‬ . ‫ناميم‬ ‫مي‬ ‫دموكراتيك‬ ‫انتخابات‬ ‫آنرا‬ ‫برگزاركند‬ ‫را‬ ‫وگروهي‬ ‫حزبي‬ ‫چندين‬ ،‫رقابتي‬ ‫انتخاباتي‬ ‫اگركشوري‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫خواهي‬ ‫آزادي‬ ‫اساسي‬ ‫اصول‬ ‫وارزشها‬ ‫اين‬ ‫درعقب‬ ‫اگراندكي‬ .‫دارد‬ ‫گذاري‬ ‫وقانون‬ ‫بيان‬ ‫آزادي‬ ‫جهت‬ ‫ها‬ ‫وحفاظت‬ ‫ها‬ ‫ازمصئونيت‬ ‫بعضي‬ ‫به‬ ‫ضرورت‬ ‫همچوپروسه‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫بايد‬ ‫انتخابات‬ ‫امر‬ ‫نموده‬ ‫تضمين‬ ‫را‬ ‫ومذهبي‬ ‫،اقتصادي‬ ‫سياسي‬ ، ‫اجتماعي‬ ‫فهم‬ ‫قابل‬ ‫لست‬ ‫يك‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫اعتقاد‬ ‫دموكراسي‬ ‫به‬ ‫تنها‬ ‫كه‬ ‫كنيم‬ ‫دهي‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫وكشوري‬ ‫برويم‬ ‫تعريف‬ ‫درفلسطين‬ 2006 ‫درسال‬ ‫حماس‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫وجديد‬ ‫تازه‬ ‫ازواقعات‬ ‫زيادي‬ ‫درعده‬ 9 .‫كند‬ ‫بيان‬ ‫آنرا‬ ‫درگفتاروتشريح‬ ‫اينكه‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫بپوشان‬ ‫عمل‬ ‫جامه‬ ‫را‬ ‫كلمه‬ ‫واين‬ ‫بوده‬ ‫پابرجا‬ ‫ملي‬ ‫ورهبري‬ ‫حكومت‬ ‫هنوزآن‬ ‫تا‬ ‫كه‬ .‫كرد‬ ‫ونخواهد‬ ‫نكرده‬ ‫عنوان‬ ‫آزاد‬ ‫پروسه‬ ‫آنرا‬ ‫رسيد‬ ‫قدرت‬ ‫وبه‬ ‫انتخاب‬ ‫بطورآزادانه‬ ‫كه‬ ‫ورهبران‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫ذريعه‬ .‫دارد‬ ‫دوام‬ ‫دموكراتيك‬ ‫شيوه‬ ‫وبه‬ ‫ومشروع‬ ‫قانوني‬ ‫ودرسيطره‬ ‫است‬ ‫پيوستن‬ ‫وقوع‬ ‫به‬ ‫درحال‬ ‫دموكراسي‬ ‫شدن‬ ‫عملي‬ ‫براي‬ ‫جهاني‬ ‫گرايش‬ ‫كه‬ ‫درحاليست‬ ‫گرديد‬ ‫اشاره‬ ‫وديگران‬ ‫زكريا‬ ‫توسط‬ ‫طوريكه‬ ‫درينجا‬ ‫كليدي‬ ‫موضوع‬ ‫مي‬ ‫پيشكش‬ ‫آنرا‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫ابتدائي‬ ‫سيستم‬ ‫يك‬ ‫داشتن‬ ‫جهت‬ ‫عمومي‬ ‫ودرك‬ ‫دراحساس‬ ‫توانند‬ ‫مي‬ ‫است‬ ‫شدن‬ ‫خواستاردموكراسي‬ ‫كه‬ ‫كشورهاي‬ . ‫برخوردار‬ ‫اعتبارخاصي‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫وآزاد‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازجانب‬ ‫شده‬ ‫تاسيس‬ ‫كه‬ ‫وحقوق‬ ‫ارزشها‬ ‫بسوي‬ ‫وتعهد‬ ‫تمنا‬ ‫درك‬ ‫عين‬ ‫ضرورت‬ ‫ورزند.بدون‬ ‫اشتراك‬ ‫كند‬ ‫خواهند‬ ‫افزود‬ ‫را‬ ‫شان‬ ‫ازخود‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اينها‬ ‫پيشترازين‬ .‫باشد‬ ‫نمي‬ ‫پذيرش‬ ‫و‬ ‫قبول‬ ‫كارقابل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫ارزشها‬ ‫ازين‬ ‫بعضي‬ ‫در‬ ‫شدند‬ ‫خواهند‬ ‫سهيم‬ ‫اينها‬ ‫البته‬ .‫است‬ ‫درقدرت‬ ‫كه‬ ‫گروهي‬ ‫توسط‬ ‫گردد‬ ‫مي‬ ‫وعملي‬ ‫است‬ ‫ومشخص‬ ‫كارمعين‬ ‫اين‬ ‫كه‬ )10 ‫شاهي‬ ‫نظام‬ ‫عليه‬ ‫شده‬ ‫ووضع‬ ‫تشريحي‬ ‫باروشهاي‬ ‫كه‬ ‫كشورتايلند‬ ‫نمودند(مانند‬ ‫فرمائيد(كرت‬‫مالحظه‬‫دريونان‬‫موسيسن‬‫درمورد‬‫دموكراسي‬‫تحليل‬‫براي‬.‫ميكند‬‫آزادي‬‫سيستم‬‫به‬ ‫داللت‬‫كه‬‫آمد‬‫ميان‬‫به‬‫باستان‬‫يونان‬‫وايالت‬‫ازشهرها‬‫درعده‬‫مسيح‬‫ازميالد‬‫قبل‬‫قرن‬‫پنج‬‫درحدود‬‫باراول‬‫براي‬‫دموكراسي‬ 3 ‫به‬ ‫باستان‬ ‫دريونان‬ ‫دموكراسي‬ ‫اصطالح‬ ‫وجودكه‬ ‫كاليفورنيا)با‬ ‫7002پوهنتون‬ ‫ولندن:چاپ‬ ‫انجلس‬ ‫اند.(باركيلي،الس‬ ‫باستان‬ ‫دريونان‬ ‫دموكراسي‬ ‫گان‬ ‫كننده‬ ‫بنا‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫كساني‬ ‫اينها‬ ‫،والس‬ ‫آ‬ ‫اوبرورابرت‬ ‫،رافالب،جوسياه‬A )2009،‫وكوستر‬‫،لندن،سيمون‬‫دموكراسي‬‫ومرگ‬‫،حيات‬‫كيين‬‫اثرجان‬(‫فرمائيد‬‫مالحظه‬.‫ظهوركرد‬‫آسيا‬‫حصص‬‫دراكثر‬‫قبل‬‫0002هزارسال‬‫درحدود‬‫نمود‬‫كشف‬‫را‬‫دموكراسي‬‫هاي‬‫وريشه‬‫بود‬‫مصمم‬‫كه‬‫گروپ‬‫ولي‬‫آمد‬‫ميان‬ ”‫“مردم‬ ‫يا‬ ‫ازيونان‬ ‫دموكراسي‬ 4 ”‫آدرس‬ ‫“گيتيزبورگ‬ ‫لنكولن‬ ‫ابراهيم‬ 5 ‫انتخابات‬ ”‫صرفا‬ ‫حالت‬ ‫آورد.مگربه‬ ‫نمي‬ ‫بوجود‬ ‫را‬ ‫دموكراسي‬ ‫نباشد‬ ‫مناسب‬ ‫آزادو‬ ‫كه‬ ‫“انتخابات‬ ‫است‬ ‫ساخته‬ ‫خاطرنشان‬ ‫كوليرهمچنان‬ ‫پال‬ ‫طوريكه‬ ”‫نظرانه‬ ‫تنگ‬ ‫آميزيا‬ ‫تعصب‬ ‫دموكراسي‬ ‫“افزايش‬ ، ‫زكريا‬ ‫فريد‬ 6 .15،)2009،‫هيد‬ ‫بودلي‬ ‫پرخطر(لندن‬ ‫درمحالت‬ ‫:دموكراسي‬ ‫دهي‬ ‫وراي‬ ‫اسلحه‬ ‫كوليربنام‬ ‫واثرپال‬ .‫ماند‬ ‫مي‬ ‫برجا‬ ‫پا‬ ‫انتخابات‬ ‫براي‬ .642-623: )2001( 4‫نمبر‬ ، 22 ‫ربع‬ ‫سوم‬ ‫درجهان‬ ‫بشرچه؟‬ ‫حقوق‬ ‫پس‬ ، ‫دموكراسي‬ ‫اگر‬ ،‫ايوانس‬ ‫توني‬ 7 :‫به‬ ‫کنید‬ ‫مراجعه‬ ‫اخیر‬ ‫و‬ ‫تازه‬ ‫وقايع‬ ‫براي‬ ، ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫را‬ ‫حبس‬ ‫سال‬ 15 ‫مدت‬ ‫شاه‬ ‫به‬ ‫حرمتي‬ ‫بخاطربي‬ ‫تایلند‬ ‫حکومت‬ ‫علیه‬ ‫خیانت‬ ‫قانون‬ 8 at http://www.reuters.com/article/ ,2009 August 28 ,Kittipong Soonprasert and Darren Schuettler, “FACTBOX: Lese-majeste cases in Thailand,” Reuters worldNews/idUSTRE57R0MT20090828. However, enforced reverence is not prescribed in the Constitution: http://www.thaiembdc.org/GenInfo/monarchy/ .ThaiMonarchy.aspx R. Luckham, A-M. Goetz and M. Kaldor, “Democratic Institutions and Democratic Politics,” in S. Bastian and R Luckham, eds., Can Democracy be Designed? 9 .)2003 ,The Politics of Institutional Choice in Conflict-torn Societies (London: Zed Books ‫كميسيون‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫قانون‬ ‫با‬ ‫درتضاد‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ، ‫اضطراري‬ ‫جرگه‬ ‫درلويه‬ ‫كرزي‬ ‫تعينات‬ ‫به‬ ‫افزون‬ ‫هاي‬ ‫پست‬ ‫دادن‬ ‫تخصيص‬ ‫براينكه‬ ‫مبني‬ ‫را‬ ‫متحد‬ ‫وملل‬ ‫امريكا‬ ‫كليدي‬ ‫نقش‬ ‫سازد‬ ‫مي‬ ‫واضح‬ ‫رتينگ‬ ‫توماس‬ 10 )2006-1902( ‫گرفته‬ ‫ومنشا‬ ‫سرچشمه‬ ‫وازكجا‬ ‫افغانستان‬ ‫سياسي‬ ‫گروهاي‬ . "‫اند‬ ‫واقع‬ ‫درمركزيت‬ ‫كه‬ ‫ها‬ ‫طرف‬ ‫وبي‬ ‫گراها‬ ‫چپ‬ ،‫گراها‬ ‫"اسالم‬ ، ‫رتينگ‬ ‫توماس‬ .‫است‬ ‫گرديده‬ ‫واقع‬ ‫است‬ ‫نافذ‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫مستقل‬ :‫آورید‬ ‫بدست‬ ‫ذیل‬ ‫آدرس‬ ‫از‬ ‫بطوركامل‬ 36 ،)2006،‫(كابل:كنرادآدينارستيفتنگ‬ .)2008 Aufgust 8 http://www.swp-berlin.org/en/forschungsgruppen.php?id=79&page=7&PHPSESSID=3c53935ba6d00923fff865bdeb7d3f9e)accessed
  • 7. 7 ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ‫مي‬ ‫گرفته‬ ‫درنظروموردتوجه‬ ‫عرصه‬ ‫درين‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫هنگامي‬ ‫است‬ ‫برخوردار‬ ‫خاصي‬ ‫ازاهميت‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫خصوصا"درافغانستان‬ .‫ازقدرت‬ ‫خارج‬ ‫ويا‬ ‫است‬ . ‫شد‬ ‫وسكيوالرخواهد‬ ‫غربي‬ ‫ارزشهاي‬ ‫بعضي‬ ‫از‬ ‫خروج‬ ‫باعث‬ ‫خود‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫دموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫براي‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫وصاف‬ ‫واضح‬ ‫مرجع‬ ‫يك‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ .‫شود‬ ‫باشد‬ ‫اسالمي‬ ‫ازديگركشورهاي‬ ‫ومتفاوت‬ ‫بوده‬ ‫كارا‬ ‫هم‬ ‫افغانستان‬ ‫براي‬ ‫بلكه‬ ‫باشد‬ ‫مختص‬ ‫اسالم‬ ‫براي‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫نوع‬ ‫نمودن‬ ‫مگرشامل‬ ‫دهد‬ ‫نشان‬ ‫تا‬ ‫شده‬ ‫قرارداده‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫نشریه‬ ‫گردد.درين‬ ‫وتشريح‬ ‫توضيح‬ "‫مختصرا‬ ‫كه‬ ‫دارد‬ ‫اينرا‬ ‫قابليت‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫واصطالح‬ ‫واژه‬ ‫دولت‬ ‫سلطه‬ ‫تحت‬ "‫كامال‬ ‫هاي‬ ‫مختارورژيم‬ ‫خود‬ ‫(رژيمهاي‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫متبادل‬ ‫و‬ ‫،جاگزين‬ ‫گرديده‬ ‫آغاز‬ ‫حكومت‬ ‫ويا‬ ‫كشور‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫مراحلی‬ ‫احتواكننده‬ ‫كه‬ ، ‫آزاد‬ ‫موسسات‬ ‫وايجاد‬ ‫برتاسيس‬ ‫مشتمل‬ ‫اوقات‬ ‫بسياري‬ ‫اين‬ ‫.كه‬ ‫موكراسي‬ ‫د‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫طرف‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫تمدن‬ ‫وبرخورد‬ ‫تصادم‬ ‫ويا‬ )‫بطورمثال‬ ‫دولت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫شهروندان‬ ‫بتواند‬ ‫كه‬ ‫ديگري‬ ‫هاي‬ ‫وروش‬ ‫محلي‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫ساختارهاي‬ ،‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫يك‬ ، ‫ومناسب‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫به‬ ‫محدودكننده‬ ‫نه‬ ‫بوده‬ ‫ترقي‬ ‫مگرمراحل‬ .‫بياورد‬ ‫ميان‬ ‫وبه‬ ‫داده‬ ‫شكل‬ ‫را‬ 11 ‫دموكراتیک‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫نميتواند‬ ‫خود‬ ‫تنهائي‬ ‫به‬ ‫همچوتاسيسات‬ ‫.موجوديت‬ ‫سياسي‬ ‫گروهاي‬ ‫دهدمانند‬ ‫ارتباط‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫وهستوي‬ ‫جزمركزي‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫اينها‬ ‫خود‬ ‫كرد‬ ‫وعمل‬ ‫اجراآت‬ ‫عرصه‬ ‫درين‬ ‫وپيشرفت‬ ‫خود‬ ‫تنهايي‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫مي‬ ‫دموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫سياست‬ ‫ي‬ ‫ها‬ ‫كاستي‬ ‫اين‬ ‫نخست‬ ‫اند.كه‬ ‫موجود‬ ‫ونواقص‬ ‫ها‬ ‫كاستي‬ ‫وتعبيرازدموكراسي‬ ‫تعريف‬ ‫درين‬ ‫بهرحال‬ ‫كه‬ ‫ويكجا‬ ‫(متحد‬ ‫شكل‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫درتاسيس‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ )‫ازپروسيجرهاي(طرزالعمل‬ ‫بعضي‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫ست‬ ‫درينجا‬ ‫سوال‬ ،‫نبوده‬ ‫ومحسوس‬ ‫نهايي‬ ‫هدف‬ ‫انتخاب‬ ‫جناح‬ ‫يك‬ ‫ازطرف‬ ‫اهم‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫توسط‬ ‫صدراعظم‬ ‫كه‬ ‫اروپايي‬ ‫ديگري‬ ‫كشورهاي‬ ‫دربسياري‬ ‫ويا‬ ‫دربريتانيا‬ ‫كه‬ ‫مدل‬ ‫ويا‬ ‫بطورنمونه‬ ‫است‬ ‫مروج‬ ‫درامريكا‬ ‫را‬ ‫مراحل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ،‫نموده‬ ‫ونمو‬ ‫ترقي‬ ‫مختلف‬ ‫هاي‬ ‫درعرصه‬ ‫اشكال‬ ‫به‬ ‫هم‬ ‫پي‬ ‫بشكل‬ ‫بلكه‬ ‫نبوده‬ ‫ومنحصر‬ ‫خاص‬ ‫ميتود‬ ‫يك‬ ‫خود‬ ‫ذات‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ .) ‫گردد‬ ‫مي‬ ‫دومي‬ ‫ونقيصه‬ ‫كاستي‬ .‫ميكند‬ ‫ورقابت‬ ‫چشمي‬ ‫هم‬ ‫آن‬ ‫وبا‬ ‫گرفته‬ ‫والهام‬ ‫پيروي‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫ونمونه‬ ‫ازمدل‬ ‫است‬ ‫شدن‬ ‫دموكراسي‬ ‫درحالي‬ ‫كه‬ ‫كشورهاي‬ ‫دموكراسي‬ ‫به‬ ‫واداركردن‬ 12) ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوم‬ ‫تنزموج‬ ‫تنگ‬ ‫هانگ‬ ‫(ساميول‬ ‫قسمتهاي‬ ‫آن‬ ‫طورويژه‬ ‫وبه‬ ‫افغانستان‬ ‫شمول‬ ‫به‬ ‫كشورها‬ ‫بسياري‬ ‫كه‬ ‫اينست‬ ‫سياسي‬ ‫اصطالح‬ ‫از‬ ‫مجموعه‬ ‫يك‬ ‫شكل‬ ‫به‬ "‫ظاهرا‬ ‫آنها‬ ‫مالي‬ ‫شرايط‬ ‫وپذيرش‬ ‫ها‬ ‫كننده‬ ‫كمك‬ ‫گردد.بنام‬ ‫مي‬ ‫وتحميل‬ ‫آمده‬ ‫بيرون‬ ‫كشورهاي‬ ‫ازطرف‬ ‫اكثرا‬ ‫ساختن‬ ‫ازينرو‬ ‫گردد‬ ‫می‬ ‫تعیین‬ ‫باشد‬ ‫باید‬ ‫چه‬ ‫دموکراسی‬ ‫اینکه‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫دونرها‬ ‫وادراك‬ ‫ازديدگاها‬ ‫وسيع‬ ‫پيمانه‬ ‫به‬ ‫پروسه‬ ‫حالت‬ ‫درين‬ ‫،كه‬ ‫خوب‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫مثل‬ ‫شده‬ ‫دموكراتيزه‬ ‫ي‬ ‫ازدولتها‬ ‫درعده‬ ‫شويم‬ ‫آورمي‬ ‫ياد‬ ‫بطورنمونه‬ ‫سازي‬ ‫وخصوصي‬ ‫جنسيت‬ ‫،تساوي‬ ‫درست‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫همانند‬ ‫آزاد‬ ‫ارزشهاي‬ ‫اصرارباالي‬ ‫وشكل‬ ‫بوده‬ ‫مهم‬ ‫شدن‬ ‫دموكراتيزه‬ ‫ومراحل‬ ‫دموكراسي‬ ‫براي‬ ‫تعريف‬ ‫دونرها‬ ‫اثرمداخله‬ ‫به‬ ‫درافغانستان‬ .‫است‬ ‫موجود‬ ‫فقر‬ ‫كاهش‬ ‫ستراتيژي‬ ‫واوراق‬ ‫ها‬ ‫روزنامه‬ ‫درانتخاب‬ ‫بطورمثال‬ .‫وآشكارشد‬ ‫هويدا‬ ‫آن‬ ‫بيروني‬ ‫آوردهاي‬ ‫دست‬ ‫بن‬ ‫آغازپروسه‬ ‫اززمان‬ )‫افغانستان‬ ‫انكشافي‬ ‫ملي‬ ‫ستراتيژي‬ .‫دارد‬ ‫نياز‬ ‫زياد‬ ‫زمان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫گرفتن‬ ‫تصورمي‬ ‫كه‬ ‫وافرادي‬ ‫بازيگران‬ ‫كردن‬ ‫امرمشخص‬ ‫ودرنهايت‬ ،‫اند‬ ‫يافته‬ ‫تخصيص‬ ‫درپارلمان‬ ‫زنان‬ ‫طبقه‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫هاي‬ ‫وسيت‬ ،‫حكومت‬ ‫براي‬ ‫جمهوري‬ ‫سيستم‬ 13 .‫ورزند‬ ‫اشتراك‬ ‫ومسايل‬ ‫مباحث‬ ‫درين‬ ‫تا‬ ‫وسزاوارآنست‬ ‫شايسته‬ ‫شود‬ ‫نارضايتي‬ ‫درحاليكه‬ .‫قرارگيرد‬ ‫وگفتگو‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫درهمچومراحل‬ ‫ومصارف‬ ‫دونرها‬ ‫شرايط‬ ‫ها‬ ‫كمبودي‬ ‫و‬ ‫ارزشها‬ ‫درمورد‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫رساله‬ ‫اين‬ ‫گنجايش‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬ ‫اين‬ ‫پروژه‬ ‫نقطه‬ ‫ازين‬ ‫كه‬ ‫رسيده‬ ‫وبحراني‬ ‫اوج‬ ‫نقطه‬ ‫به‬ ‫ودونرها‬ ‫ازنظرهردوافغانستان‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ،‫بوده‬ ‫افزايش‬ ‫درحال‬ ‫درافغانستان‬ ‫جهاني‬ ‫جامعه‬ ‫ازمداخلت‬ ‫وسيع‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫مفاهیمی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ارزش‬ ‫نباید‬ ،‫شود‬ ‫نهادینه‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫دموكراسي‬ ‫است‬ ‫قرار‬ ‫اگر‬ ‫كه‬ ‫شود‬ ‫پيدامي‬ ‫سوال‬ ‫درينجا‬ .‫رفت‬ ‫خواهد‬ ‫پيش‬ ‫به‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫كشوربه‬ ‫اين‬ ‫مردم‬ ‫خود‬ ‫توسط‬ ‫بلكه‬ ‫نگردد‬ ‫عملي‬ ‫افغانها‬ ‫باالي‬ ‫ازبيرون‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫اين‬ 14 ‫شوند؟‬ ‫تعریف‬ ،‫کشور‬ ‫این‬ ‫خود‬ ‫شهروندان‬ ‫توسط‬ ‫بیشتر‬ ،‫اند‬ ‫ملحق‬ ‫معين‬ ‫موضوعات‬ ‫درينجا‬ .‫شود‬ ‫وساخته‬ ‫شكل‬ ‫چطوربايد‬ ‫افغانستان‬ ‫دموكراسي‬ ‫پس‬ ‫موجودنيست‬ ‫نظرواحد‬ ‫يك‬ ‫بطورآشكار‬ ‫جهان‬ ‫درديگرنقاط‬ ‫طوريكه‬ .‫برود‬ ‫پيش‬ .‫است‬ ‫ضرورت‬ ‫عامه‬ ‫ازنظريات‬ ‫عده‬ ‫به‬ ‫بيشترعاجل‬ ‫تحقيقات‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫ظاهرشد‬ ‫بحث‬ ‫ازين‬ ‫قانون‬ ‫درقيموميت‬ ‫آنيكه‬ ‫با‬ ‫غيردولتي‬ ‫سياسي‬ ‫بازيگران‬ ‫جائيكه‬ ‫كرده‬ ‫رونما‬ ‫دموكراسي‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫تناقض‬ ‫گردد.ويك‬ ‫مي‬ ‫گيرينده‬ ‫دونروكشورهاي‬ ‫كشورهاي‬ ‫ارزشهاي‬ ‫با‬ ‫تصادم‬ ‫بروز‬ ‫باعث‬ ‫درفوق‬ ‫يادشده‬ ‫موضوع‬ 11 :‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ .‫بود‬ ‫شيعهيان‬ ‫ذاتيه‬ ‫قانون‬ ‫درمورد‬ ‫وگفتگو‬ ‫بحث‬ ‫اينكه‬ ‫وآن‬ ‫داد‬ ‫رخ‬ ‫درافغاتستان‬ ‫اواخر‬ ‫درين‬ ‫كه‬ ‫تناقض‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫شاهد‬ ‫ما‬ ‫كه‬ ‫ميشوند.طوري‬ ‫واقع‬ ‫گيري‬ ‫درجبهه‬ ‫دارند‬ ‫زندهگي‬ )closer look: the policy and Lawmaking Process Behind the Shia Personal Status Law”)(Kabul: AREU ,Forthcoming in September 2009( ‫به‬ ‫ها‬ ‫جرگه‬ ‫به‬ ‫درارتباط‬ ‫دپري‬ ‫لوئيس‬ ‫افغانستان‬ ‫به‬ ‫راجع‬ "‫خصوصا‬ .‫افغانستان‬ ‫كردن‬ ‫محاط‬ ‫به‬ ‫درارتباط‬ ‫مگرنه‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫ساخته‬ ‫دموكراسي‬ ‫ومرگ‬ ‫حيات‬ ‫درنوشته‬ ‫كيين‬ ‫جان‬ ‫توسط‬ ‫اصطالح‬ ‫اين‬ ‫تفاوت‬ 12 ".‫برميدارد‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫آهسته‬ ‫هاي‬ ‫گام‬ ‫"افغانستان‬ ‫ديري‬ ‫لوئيس‬ ‫نظريه‬ ‫به‬ )‫دموكراتيك‬ ‫شده‬ ‫آماده‬ ‫دشوارولي‬ ‫(تاسيسات‬ ‫رسد‬ ‫مي‬ ‫نظري‬ .American Universities Field Staff Inc., South Asia Series 7, No.1 (Afghanistan) (1963):2"‫كابل‬ ‫درشاروالي‬ ‫گيري‬ ‫راي‬ ‫مقابل‬ ‫به‬ ‫انعكاسات‬ .‫اند‬ ‫قرارگرفته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫ويك‬ ‫وبيست‬ ‫بيست‬ ‫هاي‬ ‫درقرن‬ ‫نامبرده‬ ‫ها‬ ‫انستيتيوت‬ ‫نوع‬ ‫مگرهرسه‬ .‫كند‬ ‫مي‬ ‫جروبحث‬ ‫ها‬ ‫انستيتيوت‬ ‫اين‬ ‫پيدايش‬ ‫وزمان‬ ‫موجوديت‬ ‫درمورد‬ ‫وگفتگوها‬ ‫ازمذاكرات‬ ‫بعضي‬ 13 ”.‫برميدارد‬ ‫دموكراسي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫آهسته‬ ‫هاي‬ ‫گام‬ ‫دپري”افغانستان‬ ‫لوئيس‬ ‫ونظريه‬ ”‫درافغانستان‬ ‫وسياست‬ ‫“اسالم‬ ‫اوليسن‬ ‫نظريه‬ : ‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ .‫است‬ ‫قرارداشته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫هم‬ ‫ازين‬ ‫قبل‬ ‫وممكن‬ )Noah Coburn and Anna Larson’s forthcoming AREU post-election analyses discussion paper) October 2009:‫فرمائيد‬ ‫مالحظه‬ ‫موضوع‬ ‫بيشتردرين‬ ‫معلومات‬ ‫جهت‬ 14
  • 8. 8 ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ 15 ‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫تاسيسات‬ ‫تاريخي‬ ‫دورنماي‬ 2.3 ‫مانند‬ ‫ومدرن‬ ‫عصري‬ ‫تاسيسات‬ ‫بين‬ ‫موقتي‬ ‫تفاوت‬ ‫بايد‬ ‫نخست‬ ‫شود.درقدم‬ ‫مي‬ ‫گرفته‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراسي‬ ‫تاسيسات‬ ‫انكشاف‬ ‫هنگاميكه‬ ‫محلي‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫تصاميم‬ ‫براي‬ ‫منتخب‬ ‫افراد‬ ‫همچو‬ ‫كه‬ ‫يافته‬ ‫بنا‬ ‫شورا‬ ‫نوعيت‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫هاي‬ ‫ودموكراسي‬ ‫منتخب‬ ‫هاي‬ ‫،پارلمان‬ ‫جهاني‬ ‫انتخابي‬ ‫دموكراسيهاي‬ ‫درافغانستان‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫روشهاي‬ ‫در‬ ‫طوالني‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫كه‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫ها‬ ‫جرگه‬ ‫ولويه‬ ‫ها‬ ‫،شورا‬ ‫ها‬ ‫برجرگه‬ ‫مشتمل‬ ‫دموكراسي‬ ‫دوم‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ ‫كه‬ 16 ‫وجهاني‬ ‫وتاهنوز‬ )‫نگرديده‬ ‫انتخاب‬ ‫مردم‬ ‫عامه‬ ‫آراي‬ ‫توسط‬ ‫آن‬ ‫منتخب‬ ‫(واعضاي‬ ‫نبوده‬ ‫دموكراسي‬ ‫پوره‬ ‫مفهوم‬ ‫وبه‬ ‫بطوركامل‬ ‫شده‬ ‫ياد‬ ‫قسم‬ 17 .‫آيد‬ ‫مي‬ ‫بعمل‬ ‫استفاده‬ ‫ازآن‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫توجه‬ ‫قابل‬ ‫نكته‬ ‫اين‬ ‫درنظرگيرند.بهرحال‬ ‫كنند‬ ‫مي‬ ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫كه‬ ‫درجامعه‬ ‫مختلف‬ ‫موردعالقه‬ ‫گروهاي‬ ‫حوايج‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫درجريان‬ ‫مراحل‬ ‫اين‬ ‫روي‬ ‫بحث‬ ‫اصطالحات‬ ‫احتواكننده‬ ‫كشمكشها‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫گرديده‬ ‫واقع‬ ‫وبرخورد‬ ‫درتصادم‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫اخير‬ ‫درقرن‬ ‫ازمواقع‬ ‫دربعضي‬ ‫نماينده‬ ‫وتاسيسات‬ "‫"شوراها‬ ‫ميان‬ ‫ها‬ ‫تفاوت‬ ‫آوردن‬ ‫بدست‬ ‫جهت‬ ‫خويش‬ ‫ازجوامع‬ ‫آرا‬ ‫كردن‬ ‫ذخيره‬ ‫براي‬ ‫جامعه‬ ‫سران‬ ‫اواخر‬ ‫درين‬ ‫همچنان‬ .‫بود‬ )1920( ‫(9191-9291)وسالهاي‬ ‫درساليان‬ ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫زمان‬ ‫حكومت‬ ‫ازاشكال‬ ‫بعضي‬ ‫براي‬ ‫بنياد‬ ‫تا‬ ‫اينست‬ ‫ورزيم‬ ‫اصرار‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫تا‬ ‫كليدي‬ ‫نقطه‬ ‫اگرچه‬ 18 .‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫مشابهی‬ ‫عمل‬ ‫كثير‬ ‫هاي‬ ‫نماينده‬ ‫وداشتن‬ ‫زياد‬ ‫هاي‬ ‫كرسي‬ .‫بود‬ ‫موجود‬ ‫نيز‬ ‫ن‬ ‫خا‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫دوره‬ ‫ازاصالحات‬ ‫قبل‬ ‫ها‬ ‫درگذشته‬ ‫حتي‬ ‫ننموده‬ ‫عصري‬ ‫شكل‬ ‫از‬ ‫گي‬ ‫نماينده‬ ‫كه‬ ‫درحاليست‬ ‫اين‬ .‫باشد‬ ‫موجود‬ ‫دموكراتيك‬ ‫داري‬ ‫باراول‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫اوكسي‬ .‫گيرد‬ ‫مي‬ ‫سرچشمه‬ ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫امان‬ ‫دوران‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫ازپاليسهاي‬ ‫درافغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫نماينده‬ ‫ازهمچوساختارهاي‬ ‫ريشه‬ .‫گرديد‬ ‫معزول‬ ‫اش‬ ‫ازسمت‬ ‫آن‬ ‫ازتاسيس‬ ‫قبل‬ ‫خودش‬ ‫اگرچه‬ 19 .‫جادهد‬ ‫درآن‬ ‫را‬ ‫افغانستان‬ ‫منتخب‬ ‫پارلمان‬ ‫كه‬ ‫خواست‬ ‫ومي‬ ‫انداخت‬ ‫براه‬ ‫را‬ ‫قصرداراالمان‬ ‫كار‬ ‫انفاذ‬ ‫با‬ ‫مشمتل‬ ‫كه‬ ‫اصالحات‬ ‫اين‬ ‫تا‬ ‫ساخت‬ ‫رافراهم‬ ‫زمينه‬ ‫بود‬ ‫مركب‬ ‫انگليسها‬ ‫مداخله‬ ‫با‬ ‫كه‬ ‫وي‬ ‫آزاد‬ ‫اصالحات‬ ‫وهمچنان‬ ‫وي‬ ‫وسياسي‬ ‫كارانه‬ ‫محافظه‬ ‫كناررفتن‬ ‫درسال‬ ‫خان‬ ‫نادرشاه‬ ‫محمد‬ ‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫مجلس‬ ‫تشكيل‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫اصالحات‬ ‫اين‬ ‫همه‬ ‫كه‬ ، ‫دولت‬ ‫سويه‬ ‫شورابه‬ ‫يك‬ ‫وتاسيس‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫نمودن‬ ‫ووضع‬ .‫برخورداربود‬ ‫وانتصابي‬ ‫انتخابي‬ ‫كرسيهاي‬ ‫نوع‬ ‫ازهردو‬ ‫مجلس‬ ‫اين‬ ‫كه‬ 20 .‫2391هموارنمود‬ ‫ميناميد‬ ‫سياسي‬ ‫گروه‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫كه‬ ‫جناح‬ ‫يك‬ ‫كارتوسط‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫منظم‬ ‫و‬ ‫مرتب‬ ‫سياسي‬ ‫وزبده‬ ‫نخبه‬ ‫گروهاي‬ ‫درميان‬ ‫سياسي‬ ‫فعاليتهاي‬ 1940‫0391و‬ ‫درساليان‬ ‫طريق‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫انتخابات‬ ‫اندازی‬ ‫راه‬ ‫به‬ ‫نمودتا‬ ‫توافق‬ 1949 ‫ودرسال‬ ‫نشست‬ ‫سلطنت‬ ‫تخت‬ ‫به‬ 1933 ‫درسال‬ ‫پدرش‬ ‫ازدرگذشت‬ ‫بعد‬ ‫كه‬ ‫ظاهرخان‬ 21 .‫آمد‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ ‫تجربه‬ ‫شد.اين‬ ‫گشوده‬ ‫محمودخان‬ ‫شاه‬ ‫صدراعظم‬ ‫سركردهگي‬ ‫به‬ ‫بارنخست‬ ‫براي‬ ‫مخالفين‬ ‫بسوي‬ ‫دروازه‬ .‫نمايد‬ ‫تاسيس‬ ‫را‬ 22 ‫جديد‬ ‫آزاد‬ ‫پارلمان‬ .‫رسيد‬ ‫پايان‬ ‫وبه‬ ‫انجاميده‬ ‫ناكامي‬ ‫به‬ ‫مخالف‬ ‫گروهاي‬ ‫توسط‬ ‫وقوت‬ ‫قدرت‬ ‫آوردن‬ ‫وبدست‬ ‫آزادسازي‬ ‫هاي‬ ‫ازپاليسي‬ ‫حكومت‬ ‫رفتن‬ ‫عقب‬ ‫درنتيجه‬ ‫ازچهارسال‬ ‫بعد‬ ‫بطورعموم‬ ‫سياسي‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫داشت‬ ‫جريان‬ ‫كه‬ ‫دهه‬ ‫شد.درهمين‬ ‫كنارزده‬ ‫اش‬ ‫ازپست‬ ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫خان‬ ‫داود‬ ‫داخي‬ ‫كودتاي‬ ‫3591دراثريك‬ ‫درسال‬ ‫ساختن‬ ‫قوي‬ ‫براي‬ ‫دهي‬ ‫كارسوق‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫وتعليمي‬ ‫اقتصادي‬ -‫اجتماعي‬ ‫هاي‬ ‫پاليسي‬ ‫زمان‬ ‫درمدت‬ ‫كه‬ ‫دسترآوردهاي‬ ‫ازآنجمله‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫گذاشته‬ ‫اجراء‬ ‫درمعرض‬ ‫دراثرتحريك‬ ‫سازد.كه‬ ‫ويكجا‬ ‫داده‬ ‫وفق‬ ‫سياسي‬ ‫اصالح‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫وتقاضاهاي‬ ‫خواستها‬ ‫اينها‬ ‫شدتا‬ ‫پنداشته‬ ‫ضروري‬ 1964 ‫بود.درسال‬ ‫متوسط‬ ‫هاي‬ ‫دسته‬ 1969‫5691و‬ ‫درسالهاي‬ ‫انتخابات‬ .‫برقرارشود‬ ‫منتخب‬ ‫آزادانه‬ ‫پارلمان‬ ‫يك‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫كارسبب‬ ‫اين‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫وافتتاح‬ ‫ساخته‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫ظاهرشاه‬ ‫ووادارساختن‬ .‫دايرگرديد‬ )1973-1964 ‫جديد‬ ‫ظاهرشاه(دموكراسي‬ ‫ازدوره‬ ‫بخش‬ ‫منحيث‬ ‫سال‬ ‫اساسي‬ ‫وقانون‬ ،‫نمود‬ ‫جانشين‬ ‫را‬ ‫جمهوري‬ ‫نظام‬ ‫آن‬ ‫ودرعوض‬ ‫نمود‬ ‫واژگون‬ ‫را‬ ‫ظاهرشاه‬ ‫سلطنتي‬ ‫رژيم‬ ‫كودتا‬ ‫دراثريك‬ ‫خان‬ ‫داود‬ ‫صدراعظم‬ 1973 ‫درسال‬ ‫بودند‬ ‫شده‬ ‫تعين‬ ‫ازهيات‬ ‫متشكل‬ ‫كه‬ .‫نافذنمايد‬ ‫و‬ ‫توشيع‬ ‫را‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫كه‬ ‫تا‬ ‫نمود‬ ‫دعوت‬ ‫را‬ ‫جرگه‬ ‫6791لويه‬ ‫ودرسال‬ ‫كرد‬ ‫منسوخ‬ ‫را‬ ‫ظاهرخان‬ 1964 ‫سبب‬ ‫آنها‬ ‫عمل‬ ‫واين‬ ‫گرديد‬ ‫گرا‬ ‫اسالم‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫ازسوي‬ ‫ها‬ ‫مقاومت‬ ‫افزايش‬ ‫باعث‬ ‫ها‬ ‫گروه‬ ‫گذاشتن‬ ‫درحاشيه‬ .‫شدند‬ ‫زده‬ ‫حاشيه‬ ‫به‬ ‫دوجناح‬ ‫وتدبير‬ ‫مشوره‬ ‫وبه‬ ‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫كه‬ ‫دهه‬ ‫و‬ .‫بود‬ 1979‫درسال‬ ‫وقت‬ ‫شوروي‬ ‫مداخله‬ ‫ديگرآن‬ ‫عامل‬ ‫و‬ .‫نمايد‬ ‫تضعيف‬ ‫بيشتر‬ ‫را‬ ‫داودخان‬ ‫زمان‬ 1978 ‫سال‬ ‫خواهي‬ ‫آزادي‬ ‫پروسه‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫هاي‬ ‫گروه‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫وبطورعموم‬ .‫دايرگرديد‬ 1988‫درسال‬ ‫كه‬ ‫وانتخابات‬ ‫سياسي‬ ‫آزادي‬ ‫اندك‬ ‫شود‬ ‫ديگرديده‬ ‫پي‬ ‫يكي‬ ‫ترتيب‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫كارمل‬ ‫ببرك‬ .‫ميكردند‬ ‫استفاده‬ ‫مختلف‬ ‫ازطرق‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫اين‬ ‫ودرمقابل‬ ‫كارميگرفتند‬ ‫ازقوت‬ ‫بطورمسلسل‬ ‫شان‬ ‫قدرت‬ ‫دردوران‬ ‫وپرچم‬ ‫خلق‬ ‫هردوجناح‬ ،‫پيداكرد‬ ‫دوام‬ ‫مخالف‬ ‫شد.كه‬ ‫سياسي‬ ‫بخش‬ ‫آزادي‬ ‫وديگراصالحات‬ ‫مطبوعات‬ ‫آزادي‬ ‫باعث‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫سوق‬ ‫بودند‬ ‫ها‬ ‫درروستا‬ ‫كه‬ ‫روشنفكران‬ ‫سوي‬ ‫وبه‬ ‫شد‬ ‫وتحريك‬ ‫سازي‬ ‫زمينه‬ ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫صدراعظم‬ ‫توسط‬ ‫انتخابات‬ 15 Oleson, Islam and Politics in Afghanistan, 2002 )‫گرديد‬ ‫مسمي‬ ‫آزاد‬ ‫(پارلمان‬ ‫ازينروبنام‬ .William Maley and Fazel Haq Saikal (eds.), Political Order in Post-Communist Afghanistan (Boulder and London: Lynne Rienner, 1992), 15 16 .‫راداشتند‬ ‫پالن‬ ‫عين‬ ‫هردوجناح‬ ‫حال‬ ‫درعين‬ ‫كه‬ ‫كردند‬ ‫ريزي‬ ‫قالب‬ ‫را‬ ‫سرنگوني‬ ‫وپالن‬ ‫گرفتند‬ ‫خويش‬ ‫بدست‬ ‫را‬ ‫واداره‬ ‫رهبريت‬ ‫پرچم‬ ‫و‬ ‫خلق‬ ‫جناحهاي‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫مباحثات‬ ‫بعضي‬   17 .Rutting,” Islamists ,Leftists and a Void in the center,”14 18 a Void in the center”, 13-14. Rutting,”Islamists, Leftists and 19 Kandiyoti, the Politics of Gender and Reconstruction in Afghanistan, writer on this issue in terms of successive conservative reactions to liberal reforms 20 .promoting women’s rights over the last century .‫4691دارد‬ ‫سال‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫با‬ ‫ازمواد‬ ‫دربعضي‬ ‫شباهت‬ ‫اساسي‬ ‫جديد‬ ‫،قانون‬ ‫اي‬ ‫مالحظه‬ ‫بطورقابل‬ 21 ‫اصل‬ ‫اين‬ ‫نيست‬ ‫دردست‬ ‫افغانستان‬ ‫نفوس‬ ‫درمورد‬ ‫دقيق‬ ‫احصائيه‬ ‫وجوديكه‬ ‫با‬ . ‫است‬ 83.7% ‫درحدود‬ ‫آن‬ ‫نتيجه‬ ‫و‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫جهاني‬ ‫ومساعدت‬ ‫دموكراسي‬ ‫جهاني‬ ‫انستيتيوت‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫احصائيه‬ ‫به‬ ‫مطابق‬ 22 )Afghanistan Country View”(IDEA,2008),hatt://www.idea.int/vt/country_view.ctm?countryCode=Af(accessed 5 August 2009.‫است‬ ‫تخمين‬ ‫يك‬ ‫تنها‬
  • 9. 9 ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ،‫داد‬ ‫خرچ‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هاي‬ ‫تالش‬ ‫راستا‬ ‫ودرين‬ ‫نيازداشت‬ ‫عامه‬ ‫حمايت‬ ‫به‬ ‫وي‬ .‫يازيد‬ ‫دست‬ 1980 ‫درسالهاي‬ ‫حزبي‬ ‫چند‬ "‫تقريبا‬ ‫سيستم‬ ‫تشكيل‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫درحاليكه‬ ‫تمركزآن‬ .‫گرديد‬ ‫تصويب‬ ‫وي‬ ‫حكومت‬ ‫درزمان‬ ‫گراها‬ ‫چپ‬ ‫وخطابه‬ ‫سوسيالستي‬ ‫نمونه‬.‫بود‬ ‫فعال‬ ‫درصحنه‬ ‫وهم‬ ‫داشت‬ ‫قدرت‬ ‫كه‬ ‫گرابود‬ ‫چپ‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫از‬ ‫ويكي‬ .‫آورد‬ ‫بايد‬ ‫ارمغان‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫را‬ ‫وچه‬ ‫شده‬ ‫منعكس‬ ‫عامه‬ ‫ازديدگاه‬ ‫هنوزبسياراندك‬ ‫تا‬ ‫حكومتي‬ ‫خدمات‬ ‫وعرضه‬ ‫حقوق‬ ‫تساوي‬ ‫باالي‬ ‫وسپس‬ ،‫قرارگرفت‬ ‫طالبان‬ ‫بدست‬ ‫قدرت‬ "‫بعدا‬ ‫كه‬ ،‫ورشد‬ ‫شعله‬ ‫وگروهي‬ ‫داخلي‬ ‫هاي‬ ‫وجنگ‬ ‫افتيد‬ ‫مجاهدين‬ ‫بدست‬ ‫قدرت‬ ‫نود‬ ‫دهه‬ ‫دراوايل‬ )‫(ج‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫ازرژيم‬ ‫بعد‬ .‫گرديدند‬ ‫بنا‬ ‫قوانين‬ ‫اين‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫داده‬ ‫خرچ‬ ‫به‬ ‫وانتخابات‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫منظورساختن‬ ‫به‬ ‫هاي‬ ‫ازتالش‬ ‫9191و1002تعداد‬ ‫سالهاي‬ ‫دربين‬ ‫بخاطربدست‬ ‫غيردموكراتيك‬ ‫هاي‬ ‫آشكاررقابت‬ ‫شكل‬ ‫وبه‬ ‫ها‬ ‫،قيام‬ ‫شورشها‬ ‫افزايش‬ ‫توسط‬ ‫آنان‬ ، ‫افغانستان‬ ‫سياست‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫براي‬ ‫ها‬ ‫كوشش‬ ‫درحصه‬ ‫خشونت‬ ‫ازوسايل‬ ‫استفاده‬ ، ‫بازيگران‬ ‫ازكنارزدن‬ "‫كاراغلبا‬ ‫اين‬ .‫كارنمودند‬ ‫دموكراتيك‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫ساختن‬ ‫درباطل‬ ‫مختلف‬ ‫مراحل‬ ‫وطي‬‫زدند؛‬ ‫دست‬ ‫قدرت‬ ‫آوردن‬ .‫شد‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫كندي‬ ‫باعث‬ ‫خارجي‬ ‫مداخالت‬ ‫ودرحقيقت‬ ‫شود‬ ‫مبارزه‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫مخالفان‬ ‫درمقابل‬ ‫تا‬ ، ‫خان‬ ‫اهلل‬ ‫(امان‬ ‫همچو‬ ‫متواترسران‬ ‫ازتالشهاي‬ ‫نمونه‬ ‫باوجوديكه‬ .‫است‬ 1973‫و‬ 1965 ‫ساليان‬ ‫ميان‬ ‫برد‬ ‫نام‬ ‫ازآن‬ ‫ميتوان‬ ‫طرفداردموكراسي‬ ‫كه‬ ‫دوران‬ ‫تنها‬ ‫بربنا‬ "‫كامال‬ ‫سران‬ ‫اين‬ ‫هاي‬ ‫پاليسي‬ ‫اگرچه‬ ‫افغانستان‬ ‫سياست‬ ‫سازي‬ ‫عصري‬ ‫براي‬ ‫آغازباشد‬ ‫اينكه‬ ‫سازد‬ ‫ظاهرمي‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫دردست‬ ) ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫،داود‬ ‫ظاهرشاه‬ .‫استوارنيست‬ ‫طبعي‬ ‫دموكراسي‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ ‫انتخاباتي‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫وطرح‬،‫شد‬ ‫تصوید‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫ازطريق‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ‫نفاذ‬ ‫دربرگيرنده‬ ‫پروسه‬ ‫اين‬ ‫كه‬ .‫آمد‬ ‫ميان‬ ‫به‬ ‫بن‬ ‫پروسه‬ 2001 ‫سال‬ ‫در‬ ‫ازطريق‬ ‫واليتي‬ ‫وشوراهاي‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫شدن‬ ‫تاسيس‬ ‫دوباره‬ .‫شد‬ ‫تعين‬ 2004 ‫جمهوركشوردرسال‬ ‫رئيس‬ ‫باراول‬ ‫براي‬ ‫و‬ ‫هموارگرديد‬ ‫عمومي‬ ‫انتخابات‬ ‫براي‬ ‫زمينه‬ ‫هدايت‬ ‫تحت‬ ، ‫ساختارها‬ ‫همچو‬ ‫درتشكيل‬ ‫آوردن‬ ‫وسهولت‬ ‫دموكراتيك‬ ‫ساختارهاي‬ ‫طرح‬ ‫ازكم‬ ‫وكم‬ ‫افغانستان‬ ‫نماينده‬ ‫جديد‬ ‫،دموكراسي‬ 2005 ‫درسال‬ ‫گيري‬ ‫راي‬ .‫پذيرفت‬ ‫انجام‬ ‫جهاني‬ ‫جامعه‬ ‫مالي‬ ‫ومساعدت‬ ‫،رهنمود‬ ‫اندك‬ ‫نمونه‬ ‫و‬ ‫بلندبيسوادي‬ ‫كارميزان‬ ‫اين‬ ‫عامل‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫وتصادم‬ ‫برخورد‬ ‫ساز‬ ‫زمينه‬ ”‫فورا‬ ‫افغانستان‬ ‫چرا‬ ‫كه‬ ‫گرديد‬ ‫زياد‬ ‫نگراني‬ ‫باعث‬ ،‫مورد‬ ‫درين‬ ‫مباحثات‬ ‫آيا‬ ‫كه‬ ‫عمومي‬ ‫ديگرمباحثات‬ ‫با‬ ‫گفتگوها‬ ‫اين‬ ‫داشتن‬ ‫مطابقت‬ ‫گرديد،و‬ ‫ترتيب‬ ‫زودي‬ ‫به‬ ‫بسيار‬ ‫ملي،انتخابات‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫درتشكيل‬ ‫جهاني‬ ‫انتخابات‬ ‫ازشيوه‬ ‫يگانه‬ ‫منحيث‬ ‫ها‬ ‫افغان‬ ‫توسط‬ ‫جمهوري‬ ‫رياست‬ ‫به‬ ‫دهي‬ ‫راي‬ ‫پروسه‬ ‫درآنوقت‬.‫است‬ ‫سازي‬ ‫دموكراسي‬ ‫مرحله‬ ‫پذيرش‬ ‫آماده‬ ‫شرايط‬ ‫كدام‬ ‫وتحت‬ ‫وقت‬ ‫كشورچه‬ ‫وخود‬ ‫موجود‬ ‫داري‬ ‫حكومت‬ ‫ازسيستم‬ ‫مردم‬ ‫پيشتباني‬ ‫هاي‬ ‫سروي‬ ‫طي‬ 2005 ‫درسال‬ ‫كه‬ ‫بگويم‬ ‫بايد‬ ‫بدبختانه‬ .‫گرديد‬ ‫واستقبال‬ ‫وتغيرپذيرفته‬ ‫تحول‬ ‫سمبول‬ ‫دموكراسي‬ ‫جديد‬ ‫وسيسستم‬ ‫بيايد‬ ‫بوجود‬ ‫بايد‬ ‫دارند‬ ‫وفهم‬ ‫درك‬ ‫ازآن‬ ‫افغانها‬ ‫كه‬ ‫دموكراسي‬ ‫نوعيت‬ ‫رساله‬ ‫درين‬ ،‫يافته‬ ‫كاهش‬ %80 ‫درحدود‬ ‫درافغانستان‬ ‫حكومت‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫كش‬ ‫پيش‬ ‫گرفته‬ ‫صورت‬ ‫مصاحبه‬ ‫شان‬ ‫همراي‬ ‫كه‬ ‫آنهاي‬ ‫توسط‬ ‫درافغانستان‬ ‫انتخابات‬ ‫تاريخچه‬ ‫سال‬ ‫سه‬ ‫ازهر‬ ‫بعد‬ ‫جرگه‬ ‫لويه‬ ‫آن‬ ‫ازطريق‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫تصويب‬ ‫،قانون‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫براي‬ ‫اجازه‬ ‫درآن‬ ‫كه‬ ‫شد‬ ‫ايجاد‬ ‫نادرشاه‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1931 .‫داد‬ ‫نمي‬ ‫اجازه‬ ‫آنان‬ ‫با‬ ‫شريعت‬ ‫كه‬ ‫زنان‬ ‫استثناي‬ ‫به‬ ‫رانمايد‬ ‫جامعه‬ ‫اقشار‬ ‫ازتمام‬ ‫گي‬ ‫نماينده‬ ‫شودكه‬ ‫دعوت‬ .‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫مجلسين‬ ‫قانون‬ ‫نخستين‬ ‫ساختن‬ :1932 .‫گرديد‬ ‫شاه‬ ‫ظاهر‬ ‫اش‬ ‫وجانشين‬ ‫رسيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫نادرشاه‬ :1933 ‫شوراي‬ ‫به‬ ‫ت‬ ‫انتخابا‬ :‫از‬ ‫مذكورعبارتند‬ ‫اصالحات‬ ‫كه‬ ، ‫سياسي‬ ‫اصالحات‬ ‫براي‬ ‫شد‬ ‫كشانده‬ ‫سياسي‬ ‫صحنه‬ ‫به‬ ‫افغان‬ ‫ازجوانان‬ ‫گروپ‬ ‫سالها‬ ‫درين‬ :1940 .‫امورحكومتي‬ ‫باالي‬ ‫بيشترپارلماني‬ ‫وكنترول‬ ‫ملي‬ ‫گروهاي‬ ‫به‬ ‫درآن‬ ‫و‬ ‫ساخته‬ ‫آزاد‬ ‫پارلمان‬ ، ‫خان‬ ‫محمود‬ ‫شاه‬ ‫قيادت‬ ‫تحت‬ ‫ملي‬ ‫شوراي‬ ‫كنترول)براي‬ ‫اندك‬ ‫تحت‬ (‫آزاد‬ "‫نسبتا‬ ‫انتخابات‬ ‫نخستين‬ :1949 ‫وتجربه‬ ‫گرفته‬ ‫آزمون‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫سياسي‬ ‫آزادي‬ ‫به‬ ‫گردد‬ ‫برمي‬ ‫دور‬ ‫اين‬ ‫شد.كه‬ ‫تصويب‬ ‫مطبوعات‬ ‫آزادي‬ ‫قانون‬ .‫شد‬ ‫داده‬ ‫فعاليت‬ ‫اجازه‬ ‫حكومت‬ ‫مخالف‬ .‫گرديد‬ ‫اختياردادن‬ ‫به‬ ‫شروع‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫ومنتقدين‬ ‫حكومت‬ ‫مخالف‬ ‫هاي‬ ‫جناح‬ ‫شدن‬ ‫قوي‬ ‫آن‬ ‫عامل‬ ‫كه‬ ‫بازنبود‬ ‫آنقدر‬ ‫دوراول‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫انتخابات‬ ‫دوردوم‬ :1952 .‫شد‬ ‫مخالفين‬ ‫به‬ ‫وجوازدادن‬ ‫باالي‬ ‫مخالف‬ ‫گروهاي‬ ‫فشارهاي‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫درحالي‬ ‫اين‬ ‫البته‬ ‫كنارزد‬ ‫صدراعظمي‬ ‫ازسمت‬ ‫را‬ ‫محمودخان‬ ‫شاه‬ ‫داودخان‬ ‫داخلي‬ ‫كودتاي‬ ‫دراثريك‬ :1953
  • 10. 10 ‫افغانستان‬ ‫ارزیابی‬ ‫و‬ ‫تحقیق‬ ‫واحد‬ .‫بود‬ ‫رسيده‬ ‫وخامت‬ ‫حالت‬ ‫به‬ ‫حكومت‬ ‫اصالحات‬ ‫جمله‬ ‫ازين‬ ‫كه‬ ‫وتعالي‬ ‫ترقي‬ ‫سوي‬ ‫به‬ ‫قشرمتوسط‬ ‫دادن‬ ‫وسوق‬ ‫وتربيه‬ ‫تعليم‬ ‫باالي‬ ‫وتاكيد‬ ‫اقتصادي‬ ‫اجتماعي‬ ‫اصالحات‬ :1963-1953 .‫بود‬ ‫شاروالي‬ ‫انتخابات‬ ‫2691شاهد‬ ‫درسال‬ ‫كابل‬ ‫بود‬ ‫محفوظ‬ ‫دادن‬ ‫راي‬ ‫حق‬ ‫زنان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫جهاني‬ ‫دموكراسي‬ ‫ونوع‬ ‫قانونين‬ ‫داراي‬ ‫،پارلمان‬ ‫آزاد‬ ‫انتخابات‬ "‫رسما‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1964 .‫كرد‬ ‫توشيع‬ ‫انتخابات‬ :1965 ‫انتخابات‬ :1966 ‫بود‬ ‫پارلمان‬ ‫كشورفاقد‬ 1977 ‫سال‬ ‫وتا‬ .‫كرد‬ ‫تاسيس‬ ‫درافغانستان‬ ‫را‬ ‫جمهوري‬ ‫حكومت‬ ‫ودرعوض‬ ‫ساخت‬ ‫واژگون‬ ‫را‬ ‫سلطنتي‬ ‫رژيم‬ ‫خان‬ ‫داود‬ :1973 .‫شد‬ ‫واقع‬ ‫مخالف‬ ‫جناحهاي‬ ‫كامل‬ ‫رضايت‬ ‫عدم‬ ‫با‬ ‫كه‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫گذاشت‬ ‫درحاشيه‬ ‫را‬ ‫وعدليه‬ ‫قضايه‬ ‫وقوه‬ ‫پارلمان‬ ‫هاي‬ ‫قدرت‬ ‫بسياري‬ ، ‫بود‬ ‫وسوسيالستي‬ ‫اسالمي‬ ‫اصول‬ ‫از‬ ‫متشكل‬ ‫كه‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1977 .‫آمد‬ ‫ميان‬ ‫به‬ ‫حزبي‬ ‫يك‬ ‫كاردولت‬ ‫اين‬ ‫سبب‬ .‫زد‬ ‫تكيه‬ ‫قدرت‬ ‫اريكه‬ ‫به‬ ‫وتركي‬ .‫رسيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫اش‬ ‫فاميل‬ ‫با‬ ‫داودخان‬ ‫شد‬ ‫ثورواقع‬ ‫انقالب‬ :1978 . ‫كارمل‬ ‫ببرك‬ ‫رسيدن‬ ‫قدرت‬ ‫وبه‬ ‫كي/جي/بي‬ ‫توسط‬ ‫وي‬ ‫قتل‬ ‫ماه‬ ‫ازسه‬ ‫وبعد‬ ‫امين‬ ‫رسيدن‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ، ‫كي‬ ‫تره‬ ‫قتل‬ ،‫تجاوزشوروي‬ :1979 ‫توسط‬ ‫عمل‬ ‫اين‬ ‫كه‬ )‫افغانستان‬ ‫(جمهوري‬ ‫به‬ )‫افغانستان‬ ‫دموكراتيك‬ ‫از(جمهوري‬ ‫كشور‬ ‫نام‬ ‫تغيردادن‬ ‫جهت‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ :1986-1985 .‫شد‬ ‫انداخته‬ ‫ازقدرت‬ ‫فشارروسيه‬ ‫توسط‬ ‫وكارمل‬ .‫شد‬ ‫انجام‬ ‫بود‬ ‫حكومت‬ ‫دركنترول‬ ‫دركابل‬ ‫كه‬ ‫ازمناطق‬ ‫اندك‬ ‫درعده‬ ‫محلي‬ ‫انتخابات‬ ‫انتخاب‬ ‫پارلمان‬ ‫توسط‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ،‫نمود‬ ‫معرفي‬ ‫عام‬ ‫آرا‬ ‫توسط‬ ‫را‬ ‫وپارلمان‬ ،‫نمود‬ ‫تصويب‬ ‫را‬ ‫جديد‬ ‫اساسي‬ ‫قانون‬ ، ‫رسيد‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ :1987 .‫كرد‬ ‫ايجاد‬ ‫وواليتي‬ ‫محلي‬ ‫شوراهاي‬ ‫ساختن‬ ‫جهت‬ ‫را‬ ‫شرايط‬ ‫وهمچنان‬ ‫گرديد‬ .‫دايرگرديد‬ ‫حكومت‬ ‫تسلط‬ ‫تحت‬ ‫درمناطق‬ ‫فقط‬ ‫انتخابات‬ :1988 .‫آغازشد‬ ‫داخلي‬ ‫وزدوخوردهاي‬ ‫نمود‬ ‫سقوط‬ ‫اهلل‬ ‫نجيب‬ ‫رژيم‬ :1992 .‫رسانيد‬ ‫قتل‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اهلل‬ ‫ونجيب‬ ‫نموده‬ ‫تصرف‬ ‫را‬ ‫كابل‬ ‫طالبان‬ :1996 .‫بن‬ ‫پروسه‬ ‫وشروع‬ ‫طالبان‬ ‫رژيم‬ ‫سقوط‬ :2001 .‫شد‬ ‫برگزار‬ ‫جموري‬ ‫رياست‬ ‫انتخابات‬ ‫نخستين‬ :2004 .‫دايرگرديد‬ ‫واليت‬ ‫وشوراهاي‬ ‫پارلماني‬ ‫انتخابات‬ :2005 .‫برگزارشد‬ ‫واليت‬ ‫وشوراهاي‬ ‫جمهوري‬ ‫رياست‬ ‫انتخابات‬ :2009 .‫است‬ ‫دايرشدن‬ ‫درحال‬ ‫پارلماني‬ ‫انتخابات‬ :2010 .‫اخذشد‬ ‫است‬ ‫درج‬ 15 ‫شماره‬ ‫ورقي‬ ‫درپا‬ ‫كه‬ ‫منابع‬ ‫ازعين‬ ‫هذا‬ ‫معلومات‬
  • 11. 11 ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫سازی‬ ‫دموکراسی‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نگرش‬ ‫تجسس‬ ‫افغانی؟‬ ‫دموکراسی‬ ‫بسوی‬ ‫افغانستان‬ ‫در‬ ”‫دموكراسي‬ ”‫از‬ ‫ها‬ ‫ودرك‬ ‫تشريحات‬ ،‫تعبيرها‬ .4 ‫وچهارموضوع‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫جواباتي‬ ‫خود‬ ‫اين‬ ‫كه‬ ‫آن‬ ‫وتوضيح‬ ‫بيان‬ ‫دموكراسي‬ ‫ومعني‬ ‫مفهوم‬ ‫درمورد‬ ‫افغانها‬ ‫درميان‬ ‫متفاوت‬ ‫واحساسات‬ ‫خياالت‬ ‫بخش‬ ‫درين‬ ‫دموكراسي‬ ‫مخالف‬ ‫كه‬ ‫غربي‬ ‫دموكراسي‬ ، ‫آزادي‬ ‫منحيث‬ ‫دموكراسي‬ ‫همچو‬ ‫برموضوعات‬ ‫مشتمل‬ ‫كه‬ ‫گيرد‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫موردبحث‬ ‫ومفصل‬ ‫بطوروسيع‬ ‫اين؛‬ ‫به‬ ‫منوط‬ .‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫نقش‬ ‫حقوق‬ ‫وتساوي‬ ‫اقتصادي‬ ‫فقرپيشرفت‬ ‫دركاهش‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫وباالخره‬ ‫باشد‬ ‫مرتبط‬ ‫وامنيت‬ ‫قانون‬ ‫همراي‬ ‫بايد‬ ‫دموكراسي‬ ،‫است‬ ‫اسالمي‬ ”‫آزادي‬ ”‫چون‬ ‫دموكراسي‬ 1,4 ‫پاسخ‬ ‫كه‬ ‫طوري‬ . ‫است‬ ‫يكي‬ ‫وباهم‬ ‫داشته‬ ‫وصلت‬ ‫آزادي‬ ‫با‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫اين‬ ‫وآن‬ ‫شده‬ ‫دريافت‬ ‫گذشته‬ ‫دورنماهاي‬ ‫تمام‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫جوابات‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫وحدت‬ ‫جائيكه‬ ‫تا‬ ‫شود‬ ‫گرمي‬ ‫جلوه‬ ‫بطوردرست‬ ‫انتخابات‬ ‫درپروسه‬ ‫كردن‬ ‫واشتراك‬ ‫آزادي‬ ‫هاي‬ ‫دردوره‬ ”‫اكثرا‬ ‫گي‬ ‫ويكپارچه‬ ‫وحدت‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫حقيقت‬ ‫اين‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ‫پائين‬ ‫هاي‬ ‫بعضي‬ ‫وازنظرانداختن‬ ‫سوء‬ ‫استفاده‬ .‫كند‬ ‫ايفا‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫آزادي‬ ‫ازنام‬ ‫كه‬ ‫ديگرمردم‬ ‫درقبال‬ ‫را‬ ‫نقش‬ ‫خويش‬ ‫حكومت‬ ‫از‬ ‫وانتقاد‬ ‫درانتخاب‬ ‫تا‬ ‫وهمچنان‬ .‫شود‬ ‫درجامعه‬ ‫مشكالت‬ ‫باعث‬ ‫شايد‬ ‫دموكراسي‬ ‫بنام‬ ‫مسايل‬ )‫.هركس(مردويازن‬ ‫داريم‬ ‫ضرورت‬ ‫آزادي‬ ‫به‬ ‫انتخابات‬ ‫درجريان‬ ‫وما‬ .‫است‬ ‫آزادي‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫نظرمن‬ ‫به‬ )‫دوم‬ ‫جوابدهنده‬ ‫با‬ ‫1:(درصحبت‬ ‫دهنده‬ ‫جواب‬ .‫هد‬ ‫د‬ ‫راي‬ ‫نظرخويش‬ ‫مورد‬ ‫شخص‬ ‫به‬ ‫تا‬ ‫كند‬ ‫آزادي‬ ‫احساس‬ ‫بايد‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫تعبيرسوء‬ ‫دموكراسي‬ ‫ازنام‬ ‫كه‬ ‫بينيم‬ ‫مي‬ ‫را‬ ‫افرادي‬ ‫ما‬ ‫چراكه‬ ---‫نه‬ ‫موارد‬ ‫دربعضي‬ ‫اما‬ ‫ميخواهيم‬ ‫دموكراسي‬ ‫ما‬ ،‫موافقم‬ ‫من‬ ‫بلي‬ :2 ‫دهنده‬ ‫جواب‬ 23.‫نشود‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫بايد‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫كاروعملي‬ ‫هرنوع‬ ،‫است‬ ‫غيرمحدود‬ ‫آزادي‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫اند‬ ‫گمان‬ ‫بدين‬ ‫ها‬ ‫بعضي‬ "‫فرضا‬ ،‫دارند‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫سوء‬ ‫تعبير‬ ‫عموم‬ ‫بصورت‬ ‫مردم‬ ‫فكرمن‬ ‫به‬ 24.‫است‬ ‫دموكراسي‬ ‫كه‬ ‫گويا‬ ‫پوشند‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫لباس‬ ‫وهرقسم‬ ‫دهند‬ ‫مي‬ ‫انجام‬ ‫خواهند‬ ‫مي‬ ‫راكه‬ .‫شود‬ ‫مي‬ ‫استفاده‬ ‫سوء‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مگردرافغانستان‬ .‫دركشوراست‬ ‫بسيارخوب‬ ‫ارزش‬ ‫يك‬ ‫دموكراسي‬ ‫بوجود‬ ‫آن‬ ‫ابعاد‬ ‫تمام‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫دموكراسي‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫هنوزبسياروقت‬ ---‫مگر‬ .‫باشد‬ ‫مي‬ ‫مذهب‬ ‫اظهاروآزادي‬ ‫آزادي‬ ، ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫از:آزادي‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫دموكراسي‬ 25.‫شود‬ ‫عملي‬ ‫تدريجي‬ ‫قسم‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫و‬ ‫آزادی‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫بهتر‬ .‫آورد‬ ‫بوده‬ ‫ازچوكات‬ ‫وخارج‬ ‫غيرمحدود‬ ‫آزادي‬ ‫مفهوم‬ ‫به‬ ‫واژه‬ ‫اين‬ ‫آنان‬ ‫وبراي‬ . ‫ميدهند‬ ‫نشان‬ ‫حساسيت‬ ‫ازخود‬ ‫دموكراسي‬ ‫كلمه‬ ‫درمقابل‬ ‫مردم‬ ‫كشور‬ ‫روستايي‬ ‫درمناطق‬ ‫درصورت‬ ‫دهد‬ ‫راانجام‬ ‫غيرانساني‬ ‫وعملي‬ ‫ورزند‬ ‫مبادرت‬ ‫خالف‬ ‫كارهاي‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫واثنائيكه‬ ‫شده‬ ‫مبدل‬ ‫ومزاح‬ ‫شوخي‬ ‫به‬ ‫جوانان‬ ‫درميان‬ ‫دموكراسي‬ ‫كلمه‬ ‫وحاال‬ ‫عيش‬ ‫دموكراسي‬ ‫يعني‬ ‫نموده‬ ‫غلط‬ ‫برداشت‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫درشهرها‬ ‫قشرجوان‬ ‫حال‬ ‫ودرعين‬ .‫است‬ ‫دموكراسي‬ ‫نيست‬ ‫باكي‬ ‫هيچ‬ ‫گويد‬ ‫مي‬ ‫آنان‬ ‫پرسش‬ ‫استفسارو‬ 26 .‫شمارد‬ ‫مي‬ ‫ارزشمند‬ ‫را‬ ‫درانتخابات‬ ‫شدن‬ ‫سهيم‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫آزادي‬ ‫آن‬ ‫اظهاركننده‬ ‫بيانات‬ ‫اين‬ ،‫آنان‬ ‫نزد‬ ‫است‬ ‫كردن‬ ‫تماشا‬ ‫تلويزيون‬ ‫و‬ ‫خوشگذراني‬ ‫و‬ ‫توانايي‬ ‫بيشتر‬ ‫وازين‬ .‫فهمند‬ ‫نمي‬ ‫آن‬ ‫بطورواقعي‬ ‫را‬ ‫كلمه‬ ‫اين‬ ‫ومفهوم‬ ‫معني‬ ‫افغانستان‬ ‫اكثرمردم‬ ‫ويا‬ ‫عده‬ ‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫بدسترس‬ ‫ازمردم‬ ‫كه‬ ‫جوابات‬ ‫اينست‬ ‫جالب‬ .‫عيارسازند‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫است‬ ‫محدود‬ ‫درجامعه‬ ‫بطوراجتماعي‬ ‫كه‬ ‫آنچيزي‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫منحصرساخته‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫خودساخته‬ ‫آزادي‬ ‫تا‬ ‫ندارد‬ ‫آنرا‬ 27 .‫كنند‬ ‫مي‬ ‫ازدموكراسي‬ ‫وسوء‬ ‫غلط‬ ‫استفاده‬ ‫ازجوانان‬ ‫زيادي‬ ‫وعده‬ ‫برند‬ ‫بسرمي‬ ‫گي‬ ‫زنده‬ ‫دردهات‬ ‫كه‬ ‫آنهايي‬ ‫بطورويژه‬ ‫و‬ ‫مردم‬ ‫وجوابات‬ ‫ها‬ ‫مصاحبه‬ ‫ربسياري‬‫د‬ ‫قوم‬ ‫سران‬ ‫منتظراوامروهدايات‬ ‫مردم‬ ‫كه‬ ‫دارند‬ ‫بودوباش‬ ‫درمحيط‬ "‫وضمنا‬ ‫بوده‬ ‫وتربيه‬ ‫وتعليم‬ ‫واحساس‬ ‫درك‬ ‫،عدم‬ ‫آگاهي‬ ‫نبود‬ ‫وآن‬ ‫است‬ ‫موجود‬ ‫كه‬ ‫عمده‬ ‫دليل‬ )Focus group discussion(.‫بلخ‬ ‫واليت‬ ‫اناث،دهات‬ ‫ازطبقه‬ ‫دومعلم‬ 23 .‫پروان‬ ‫واليت‬ ‫حكومت،درقريه‬ ‫كاركن‬ ‫جوان‬ ‫مرد‬ 24 ‫ورزند‬ ‫شركت‬ ‫ودرانتخابات‬ ‫كنند‬ ‫استفاده‬ ‫خود‬ ‫ازحق‬ ‫اينكه‬ ‫به‬ ‫راجع‬ ‫عموي‬ ‫ودرك‬ ‫فهم‬ ‫اينكه‬ ‫وآن‬ ‫آمده‬ ‫بدست‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫براي‬ ‫روستايي‬ ‫درمناطق‬ ‫كه‬ ‫رود‬ ‫مي‬ ‫پيش‬ ‫به‬ ‫معلومات‬ ‫آن‬ ‫برخالف‬ ‫تصوروفرضيه‬ ‫اين‬ 25 ‫به‬ ‫مناطق‬ ‫اين‬ ‫مطالعه‬ .‫نپذيرفته‬ ‫انجام‬ ‫نيست‬ ‫موجود‬ ‫مناطق‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫نيزبخاطررسيدن‬ ‫وسرك‬ ‫اند‬ ‫واقع‬ ‫كيلومتري‬ 100 ‫فاصله‬ ‫در‬ ‫واليات‬ ‫ازمراكز‬ ‫كه‬ ‫درمناطق‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ .‫كنند‬ ‫تعين‬ ‫را‬ ‫خويش‬ ‫حكومت‬ ‫شيوه‬ ‫اين‬ ‫وبا‬ .‫پرگردد‬ ‫خال‬ ‫اين‬ AREU's ‫تاازطرف‬ ‫دارد‬ ‫نياز‬ ‫بيشتر‬ ‫زمان‬ Anna Larson,”A Mandate to Mainstream: Promoting Gender Equality in Afghanistan” ‫مطالعات‬ ‫بر‬ ‫ونيزمشتمل‬ ‫رسيده‬ ‫مشاهده‬ ‫به‬ AREU‫ديگر‬ ‫مطالعات‬ ‫دربسياري‬ ‫روش‬ ‫اينوع‬ 26 )2008,(Kabul:AREU ‫معيشت‬ ‫دردهات‬ ‫آن‬ )%73( 18،181،200، ‫نفوس‬ ‫004،115،32كل‬ ‫تخميني‬ ‫بطور‬ 2008‫و‬ 2007 ‫درسالهاي‬ ‫مركزي‬ ‫مگردفتراحصائيه‬ ،‫نيست‬ ‫دردست‬ ‫نفوس‬ ‫ودرست‬ ‫ثقه‬ ‫معلومات‬ ‫نبود‬ ‫بر‬ ‫بنا‬ ‫دقيق‬ ‫ارقام‬ 27 . )CSO2008 ‫مركزي‬ ‫:دفتراحصائيه‬ ‫(كابل‬ 2008‫و‬ 2007 ‫درسال‬ ،‫نفوس‬ ‫ارقام‬ ، ‫مركزي‬ ‫احصائيه‬ ‫توسط‬ ‫تخميني‬ ‫نفوس‬ .‫داردند‬ volume for all(2005 -2003,A Socioeconomic and Demographic Profile .‫استند‬ ‫سال‬ 25 ‫درزيرسنين‬ ‫مردم‬ %68 )UNFPA(‫متحد‬ ‫ملل‬ ‫بودجه‬ ‫احصائيه‬ ‫ارقام‬ ‫مطابق‬ .19 ,)2007,Afghansitan,UNFPA