Afrikaans Poetry presentation on 'Dienaar van die nagereg' deur Patrick J. Pieterson

1. Afrikaans Huistaal
Dienaar van die nagereg deur Patrick Petersen

2. Dr. Cecilia Klopper
CURAparent.com

3. Inhoud
Titel
Digter
Funksionele tipografie
Verstegniese aspekte
Woordverklarings
Toon en stemming
Tema en boodskap
Analise
Bronverwysing
3

4. Titel
4

5. Titel
Dienaar van die nagereg
• Die titel roep onmiddellik twee
beelde op naamlik nagereg (iets
lekkers) en ‘n polisieman (dienaar
van die gereg)
• Polisie was dienaars van die gereg
• Die polisiemag was “die lang arm
van die gereg”
• Dit is idiomaties gebruik en
beteken dat jy nie van die polisie
kan ontsnap nie
• Nagereg verwys na die “tjoklit en
humbugs" in versreël 21

6. Digter
6

7. Patrick Petersen
• 1951-1997
• Universiteit van die Wes-Kaap:
1975- Teologie
• Universiteit van Wes-Kaapland:
1995- Meestergraad in Teologie
• Publikasies:
1985 - amandia ngawthy
1988 - Advent
1993 - Vergenoeg

8. Funksionele tipografie
8

9. Funksionele tipografie
• 22 Versreëls
• 3 Strofes onderskeidelik 9-, 9- en 4 versreëls (kwatryn) elk
• Oop spasies: versreëls 20-22
• Vrye vers:
 Slegs 6 versreëls eindig met punktuasie
 Geen vaste rymskema
 Versreëls wissel in lengte
 Geen hoofletters
 Herhaling van woorde bv. “wag” en “pappa/ pa/ pappie”
• Tipografiese skuinsdruk “wag” in versreëls 20-22

10. Verstegniese aspekte
10

11. Verstegniese aspekte
• Versreël 7: b- alliterasie- klankmatige uitheffing van “blou”
• Versreël 1: “ie” klankmatige effek
• Die “kloekbaai … skuitjies” word gelykgestel aan ‘n kloekhen wat haar kuikens
beskerm
• Versreël 5: “wasem wat soos spookasem”
• Versreël 12: Sy pa se hart maak vuiste – kwaad oor die apartheid onreg
• Versreël 13-14: die maan stap die patrollie om alles te beveilig
• Versreël 16: (;) kommapunt – dui op ‘n ruspouse langer as ‘n komma, maar korter as
‘n punt
• Klankverskynsels:
 Alliterasie
 Assonansie
• Beeldspraak:
 Metafoor
 Vergelyking
 Personifikasie
• Leestekens

12. Verstegniese aspekte vervolg
• Versreël 7: sy pa doen die administrasie van die onderdrukker
• Versreël 21: hy kry iets lekkers ten spyte van die negatiwiteit
• Versreëls 12-13: “maak” & “raak” rym met mekaar
• Versreël 1: Pa-pappa-pappie dui op progressie en vertedering
• Versreël 3: “ reënerige kakie” – vermenging van sintuie
• Woorde herhaal om te beklemtooon
• Versreël 21: hy wag tevergeefs vir die waarheid. “husse”
• Afwesigheid van leestekens aan die einde van die versreëls. Versnel
tempo
• Versreël 2: “sien ek” spreker se waarneming word beklemtoon
• Versreël 2: “sien” beklemtoning
• Ironie
• Binnerym
• Progressie
• Sinestesie
• Herhaling
• Suggestie
• Enjambement
• Alleenplasing
• Inversie/
woordomruiling

13. Woordverklarings
13

14. Woordverklarings
• polisiemag
• ‘n tipe fiets
• voetstappe (op patrollie)
• lafenis
• kardoes (papiersak)
• langarm (lang arm van die gereg)
• raleigh
• beatstap
• lawenis
• kedoes

15. Toon en stemming
15

16. Toon & stemming
STEMMING
Die atmosfeer wat die digter deur
middel van sy woordkeuse skep is
negatief en wrewelrig. Dit skep by
ons ‘n negatiewe, wrokkige
gevoel.
TOON
Die stemtoon van die spreker is
sinies en bitter. Hy gebruik ook
siniese woorde. Daarom is die
gedig se toon ook sinies en bitter.

17. Tema en boodskap
17

18. Tema & boodskap
BOODSKAP
Onderdrukking veroorsaak haat
en opstandigheid.
TEMA
Die tema van die gedig is
Apartheid in Suid-Afrika.

19. Analise
19

20. Strofe 1
1. wanneer ek, pie djy pie, dink aan u pa-pappa-pappie
2. sien ek
3. u langarm in ‘n jas reënerige kakie op ‘n groen raleigh
4. vir presies wees: ‘n teen-koue-kakiekombers dik om u
5. lyf gespan; wasem wat soos spookasem uit u mond hang;
6. op kantoor besig met die administrasie
7. van wit mag: en buite brand die blou lig blouer teen
8. die totale aanslag van links en swartwees; tussen twee tot tien
9. elf tot sewe vyf tot een en tien tot ses.

21. Analise - Strofe 1
Die spreker se pa se werk as polisieman word uiterlik en oppervlakkig beskryf
1. wanneer ek, Patrick James Petersen, dink aan u* pa-pappa-pappie
2. sien ek
3. u langarm in ‘n jas reënerige kakie op ‘n groen raleigh-fiets
4. vir presies wees: ‘n teen-koue-kakiekombers dik om u
5. lyf gespan; wasem wat soos spookasem uit u mond hang;
6. op kantoor besig met die administrasie
7. van wit onderdrukkers: en buite, voor die polisiestasie, brand die blou lig blouer
teen
8. die totale aanslag van links en swartwees; tussen twee tot tien
9. elf tot sewe vyf tot een en tien tot ses.
* dui op respek

22. Strofe 2
10. wanneer ek aan u werk dink pappa-piet
11. sien ek
12. ‘n hart wat vuiste maak; haat wat opgroei en ‘n
13. grootman raak; die maan wat snags u beatstap
14. tel; die wind altyd weer die wind op wolseley
15. wat die dood in sy knope opgaar; blink geelkoperknope-
16. waarin die volksnag lawenis soek; lexingtons
17. en way side twak; die apostoliese hawe - ‘n kloekbaai
18. wat haar skuitjies bymekaar hou.

23. Analise - Strofe 2
Die spreker fokus op die innerlike en die wrewel wat daar jeens die ou
bedeling gekoester is
10. wanneer ek aan u werk dink pappa-piet
11. sien ek
12. ‘n hart wat kwaad is; haat wat sterker word en ‘n
13. grootman raak; die maan wat snags u rondtes stap
14. tel; die wind altyd weer die wind op die dorp Wolseley
15. wat so baie mense se sterftes beleef; blink geelkoperknope-
16. waarin die volksnag lawenis soek; lexingtons
17. en way side twak; die apostoliese hawe - ‘n kloekbaai
18. wat haar skuitjies bymekaar hou. (Soos wat die kloekhen haar
kuikentjies bymekaar hou)

24. Strofe 3
19. en eenkant langs die tafel voor die stoof sit slaap
20. my skaduwee en ek. wag vir die kedoes medi
21. husse met lang-lang ore. wag vir tjoklit en humbugs.
22. wag vir die dienaar van die nagereg. wag vir één dag.

25. Analise - Strofe 3
19. en eenkant langs die tafel voor die stoof sit slaap
20. my skaduwee en ek. Vergeefs wag vir die papiersak met
21. dinge waarvan ek nie mag weet nie. Wag* vir tjoklit en humbugs, die nagereg.
22. wag vir my pa, die dienaar van die nagereg. wag tevergeefs vir één dag as ons vry is.
* tipografiese skuinsdruk – beklemtoon dat dit ‘n lang wag is

26. Bron
Scholtz, P. & Vorster, E. 2022. Verse in my inboks. ‘n Poësie-
handleiding vir Afrikaans huistaal. Graad 12. Vivlia: Florida Hills

27. Kontak my gerus
ceciliaklopper@gmail.com

28. DANKIE!