Венозды катеттерді құту ережелері.

1. «Семей қаласының Д.Қалматаев атындағы
мемлекеттік жоғарғы
медицина колледжі» ШЖҚ КМК
СОӨЖ
Веноздық катетерді күту ережелері. Мүмкін болатын асқынулардың алдын алу және
емдеу. Өткір құралдармен қанмен жұмыс істеуге арналған әмбебап сақтық
шаралары. Қолданылған аспаптар мен материалдарды инъекциялау және өңдеу
кезіндегі инфекциялық қауіпсіздік
Пән:Электив
Мамандық:Мейірбикелік іс
Біліктілік:Қолданбалы бакалавр
Топ:4ПБ-2
Курс:4
Орындаған:Қанатова Дана
Тексерген:Құдайбергенова.Г.Б
Семей қаласы-2022 жыл

2. Жоспар:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім- Күнделікті венозды катетерге күтім жасау;
-Асқынулардың алдын-алу;
-Өткір құралдармен қанмен жұмыс істеуге арналған
сақтық шаралары
-Қорытынды
-Пайдаланған әдебиеттер

3. Кіріспе
Стандартты веноздық катетер әдетте кішкентай диаметрлі ұзын икемді түтік
түрінде ұсынылады, оның бір ұшы тамырға, ал екіншісі сыртқа шығарылады.
Катетер стерильді жағдайларда орнатылады және пациенттің тамырына
дәрілік заттарды ұзақ уақыт құю үшін қолданылады.Веноздық катетерлердің
екі түрі бар-перифериялық және Орталық. Шеткергі веналық катетер дәрілік
заттарды шеткергі тамырларға: бас, мойын және қол аймағына енгізуге
арналған. Орталық веналық катетер орталық тамырларға орнатылады:
феморальды, субклавиялық және жармалық.

4. Күнделікті венозды катетерге күтім жасау
1.Катетерді қайта қайта қолмен ұстаудан алшақ болыңыз,себебі катетерді ұстай беру
ағзаға әр түрлі инфекциялардың кіруінің себебі болады. Асептиканы қатаң
сақтаңыз,тек қана стерильді қолғаптармен жұмыс істеу.
2.Стерильді тығындарды жиі ауыстырып тұрыңыз.
3.Антибиотиктерді,концентрациялы глюкоза ерітіндісін,қанпрепараттарын енгізгеннен
кейін катетерді тез арада физиологиялық ерітіндімен жуыңыз.
4.Катетер бекітушіні тексеріп,қажет болған жағдайда немесе 3 күнде 1 рет ауыстырып
отырыңыз.
5.Жүйелі түрді пункция жасалған жерде асқынулар барма,жоқ па қадағалап
отырыңыз.Егер пункция жасалған жерде ісіну,қызару,дене температурасының
көтерілуі ,ауырсыну байқалса,дәрігерге хабарлап,катетерді алып тастаңыз.

5. 6.Лейкопластырьлі таңғышты ауыстырған кезде қайшыны
пайдалануға тыйым салынады.Себебі катетердің кесіліп
кетіп,қанайналым жүйесіне кіріп кету қаупі бар.
7.Тромбофлебиттің алдын-алу үшін пункция жасалған
жерден жоғары қарай тромболитикалық жағылмаларды
жағып қою керек “Траумель,Троксевазин”.
8.Катетерді шаю пункция жасалғаннан кейін орындалуы
тиіс.
Гепаринизированным раствором { 5 мл натрий хлориді
изотоникалық ерітіндісі+ 2500 ЕД гепарин} порт арқылы.

7. Мүмкін болатын асқынулар:
Ауа эмболиясы
Гематмоа
Флебит
Тромбоз
-Ауа эмболиясы өте тез уақытта
белгіленеді, май эмболиясына
ұқсас келеді.Қанмен араласқан
ауа көбіктеніп, көлемі ұлғайып
қан жүректің оң жақ
қарыншасынан өкпеге өтуін
қиындатып, нәтижесінде сол жақ
жүрекшеге қан бармай ол өз
жұмысын тоқтатады,науқас адам
бірнеше минут ішіндеөледі.Болу
себебі шприц ішіне ауа түскенде
және оны көктамырға
жібергенде.Алдын-алу үшін егу
жасау алдында приц ішінен ауа
шығару және егіп жатқанда
шприц түбіне 2-3 мл дәрі алып
қалу.

8. Гематома
-Көктамырға егуді ұқыпсыз жасағанда , тамырдың екі қабырғасы тесілгенде, өткір емес
инелерді пайдаланғанда.Инені дұрыс салмағаннан вена тамырынан қан ұлпаларға тарап
кетеді. Сол кезде венаға егуді тоқтатып, дереу тамыр үстін спирттелген мақтамен қысып
ұстау. Гематома болған жеріне жартылай спирттелген компресс қою.

9. Флебит
-Адам организміндегі көктамырдың
қабынуы. Флебит қалыпты жағдайда вена
қан тамырларының кеңейіп түйінделуінен
немесе қан тамырларында тромбоздың
пайда болған жерінде кездеседі. Бірінші
түрінде аяқ ісініп көктамыр үстіндегі тері
қабаты қызарып, дене температурасы
жоғарылайды. Саусақпен басқанда
көктамыр түйінделгені байқалады.Емді
дәрігер белгілейді, аяққа салқын басып,
тромб ерітетін дәрілер береді. Егер ірің
пайда болса, хирургиялық жолмен сылып
тастайды.

10. Тромбоз
-Тірі организмнің қан тамыры қуыстарында қанның ұюы.
Ұйыған қан(тромб) тамыр арқылы қанның қалыпты ағуын
баяулатады немесе толық тоқтауына әкеледі.

11. Өткір құралдармен қанмен
жұмыс істеуге арналған
әмбебап сақтық шаралары
Тесетін немесе кесетін заттарды қолдан қолға ауыстырмаңыз, оларды бейтарап
аймаққа қойыңыз. Өткір заттарды және инелерді басқа аспаптардан бөлек
ұстаңыз. Өткір, кесетін құралдар мен инелерді қолғаппен ұстаңыз. Қан
үлгілерімен жұмыс істеу кезінде қолғап қолдану және оларды әр пациенттен кейін
ауыстырған жөн;Дене сұйықтықтарымен байланыста болғаннан кейін, сондай-ақ
өңдеуге дейін және кейін бірден қолдарыңыз бен теріңізді мұқият жууды
ұмытпаңыз. Бұрын қолғап киіп жүрсе де, қолды жақсылап жуу керек.Арнайы
заттарды қолданыңыз. киім - халат,қалпақ, маска, көзілдірік, су өткізбейтін
алжапқышҚан және басқа биологиялық сұйықтықтар арнайы таңбалануы керек,
тасымалдау кезінде барлық сынамалар екінші ыдысқа немесе мөрленген сөмкеге
(арнайы ыдысқа) салынуы керек.Қан жинау кезінде, қанмен толтырылған
түтіктермен жұмыс кезінде өте мұқият болу керек. Қанды шашыратпауға
тырысыңыз. Қан шашыраған жағдайда ластанған бетті дезинфекциялық
ерітіндімен тез тазалау керек

12. Шеткі веналардың катетеризацияларының қауіптілігіне
қарамастан,оның ережесін бұзған жағдайда кешенді асқынулар
болуы мүмкін,басқа процедуралар сияқты тері жабындысының
бүтіндігінің бұзылуы мүмкін,медицина қызметкерлерінің дұрыс
манипуляция жасап,катетерді қадағалап,асептика,антисептика
шараларын дұрыс сақтаудың арқасында әр түрлі асқынуларды
болдырмауға болады.
Қорытынды

13. Пайдаланылған
әдебиеттер тізімі:
1.http://mundamedicina.info/
2. https://ppt-online.org/893577
3. https://slide-share.ru/kok-tamirgha-inekciya-orindau-321393
4.Мұратбекова С.Қ «Мейірбике ісінің негіздері» Астана 2007