3D-printing voor stadsvernieuwing ? Stefaan Tubex, Agentschap Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid Stadsatelier 'Slim ruimtegebruik' Uitreiking Slim in de Stad-prijs

1. Stefaan Tubex, Agentschap Binnenlands Bestuur, stedenbeleid
3D-printing voor stadsvernieuwing?

2. Wat als 3D-printing kan helpen bij stadsvernieuwing?
https://vimeo.com/80355705 2

3. Wat als 3D-printing kan helpen bij
stadsvernieuwing ?
Het 3D Print Canal House
• ‘Research & Design
by Doing’-project
• Rond het 3D printen van een grachtenpand in
Amsterdam
• Drie jaar durend & publiek toegankelijk
• Met een internationaal team van partners uit
verschillende sectoren
• Doel: revolutioneren bouwindustrie & zorgen voor
nieuwe woonoplossingen (wereldwijd)
3

4. 4

5. Wat als 3D-printing kan helpen bij
stadsvernieuwing ?
Het 3D Print Canal House
• Verbindingen leggen tussen design, wetenschap,
cultuur, bouwindustrie, software, communities en
de stad
• Initiatiefnemer is DUS Architects, de Premium
Partners zijn Heijmans, Henkel, Gemeente
Amsterdam, Stichting DOEN en AFK en de
partners Ultimaker, Fiction Factory, Amsterdam
Smart City, Alliander, WestPoort Warmte, Tentech,
Amsterdam Energie, Rooie Joris, Xtrution, …
5

6. Wat als 3D-printing kan helpen bij
stadsvernieuwing ?
• 6 onderzoeksthema’s
o Parametrisch ontwerp: ontwikkeling digitaal op maat
design
o Ontwikkelen 3D printer (kamermaker, met Ultimaker)
o Ontwikkelingen nieuw biologisch, duurzaam en
recycleerbaar printmateriaal
o Zoeken nieuwe manieren van construeren
o Integreren slimme technologieën
o Hoe kan je komen tot op maat woonoplossingen
wereldwijd (online)
 Bouwplaats ingericht als publieke plek
6

7. Wat als 3D-printing kan helpen bij
stadsvernieuwing ?
• Mogelijke voordelen
o Je kan globaal bestanden delen over de ganse wereld
o Er is geen afvalmateriaal
o Je kan makkelijk materialen recyclen
o Minder opslag, transport – lokaal produceren
o Tailor made design: van massa productie naar mass
customization
7

8. Wat als 3D-printing kan helpen bij
stadsvernieuwing ?
• Mogelijke voordelen
o Grachtenpand 3 D printen  Niet om en masse
grachtenpanden te exporteren, maar als
onderzoeksvehicel om uit te zoeken wat de techniek
van impact heeft op de bouw en wat de
marktpotenties zijn
o Eerste bouw grote 3 D printer  ontwerp op basis
container
o Alle partners doen mee om te leren, van multinationals
tot kleine bedrijven en brengen kennis en budget in
o Onderzoekers worden start up-bedrijven
o Aanjagen nieuwe manier stedenbouw
8

9. 3D printing in opmars in de zorg
• 3D-printing in kinderschoenen maar wel in
opmars in de zorg  optimaal voor kleine
ontwikkeling op maat
o Protheses, botten en gewrichten
o Tandtechniek
o Ondersteuning bij
aanmaak eigen
kraakbeen, stamcellen, …
o Ondersteuning bij
weefselontwikkeling
…
9

10. 3D printing gebruikt voor renovatie
• 3D-printing voor renovatie Frank Lloyd Wright
gebouwen
10

11. Potenties 3D printing bij stadsvernieuwing ?
• Kan ondersteuning bieden voor renovatie waardevol
erfgoed ?
• Kan mee de publieke ruimte bepalen: speeltoestellen,
zitbanken, plantenbakken, tijdelijke invulling, … ?
• Herstel vandalisme ?
• Op maat woonoplossingen ?
 3D printing maakt nieuwe voorwerpen en vormen
mogelijk
11

12. Vlaamse troeven voor 3D printing bij
stadsvernieuwing ?
• Wereldspelers als materialise, layerwise, melotte, …
• Ondersteuning van universiteiten (vb. Prof. Jean-Pierre
Kruth)  leidt tot spin offs
• Fablabs en innovatieve trekkersrol steden
Cruciaal is samenwerking tussen architecten-
stedenbouwkundigen, designers, private bedrijven en
investeerders, universiteiten-hogescholen, lokale en
bovenlokale overheden, burgers, …
Nood aan één gezamenlijk wervend project ?
12