1. กรณีศกษาปัจจัยความสำาเร็จของการใช้ ICT
ึ
เพื่อการเกษตรในระดับพื้นที่
พิสุทธิ์ ไพบูลย์รัตน์
Smart Farm Director
ศูนย์เทคโนโลยีอเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ
ิ
สำานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรกฏาคม 2555

2. อนาคตเกษตรไทยอยูทไหน?
่ ี่
เปิดเขตการค้าเสรี ประเทศไทย จะรุกหรือรับ?
โอกาสอยู่ที่ไหน
ใครได้ประโยชน์

3. อนาคตเกษตรไทยอยูทไหน?
่ ี่
ข้อตกลงการค้าเสรีที่สงผลกระทบต่อการผลิตภาค
่
เกษตรโดยตรง เช่น FTA, AFTA, NAFTA, ASEAN+3,
Kyoto protocol .....
ความหลากหลายทางชีวภาพถูกทำาลาย
การใช้พื้นที่ผิดประเภท
การเกษตรข้ามชาติ และการตลาดแบบ customer
favors, non-tariff policy, climate change related...
ผลผลิตตำ่า ต้นทุนสูง
ความไม่แน่นอนของตลาดและราคา

4. อนาคตเกษตรไทยอยูทไหน?
่ ี่
ประเด็นอุบัตใหม่
ิ
ในภาคการเกษตรและอาหาร
Food safety standard highly depend on
services research(bar code, RFID,
traceability)
Higher crop yield due to possibility of
climate monitoring, warning and managing
Higher High touch productivity by KM
engineering

5. อนาคตเกษตรไทยอยูทไหน?
่ ี่
need...a new paradigm shift ?

6. เราอยู่ตรงไหน?

33 World largest economy
rd

16 World largest agricultural output
th

#1 producer of natural and synthetic rubber

6 largest exporter of rice
th

6 largest exporter of sugar
th
Source: The Economist 2010

7. ชวนคิด ?
การเกษตรไทยมีเป้าหมายอยู่ที่ไหน

8. ชวนคิด?
7
Source: National Geography
พันล้านคน ปี 2045
อาหาร ทรัพยากร พลังงาน
เป็นทั้ง วิกฤติ และ โอกาส

9. ชวนคิด?
8.6% GDP ภาคเกษตร จะ NIC หรือจะ NAIC
38.2% แรงงานภาคเกษตร แรงงานต่างชาติ ขาด skill labors
9.6% ยังยากจน? ส่วนใหญ่อยู่ในภาคเกษตร
Source: BOT, 2554

10. ใครจะปลูกข้าวให้เรากิน?
58 อายุเฉลียเกษตรกรไทย
่
ขนาดของฟาร์มใหญ่ขึ้น เกษตรกรเมืองเข้าแทนที่
พึ่งแรงงานต่างชาติ
เกิดบริการใหม่ในการเกษตร
โครงการวิจัยหนี้สินภาคครัวเรือนเกษตรกรไทย

11. Climate Variability
เกษตรกรไทยจะปรับตัวอย่างไร?

12. จะทำาอะไร
เริ่มต้นที่ไหน
อย่างไร

13. อนาคตเกษตรไทยอยูที่ไหน?
่
ow ?
H
Source: Bangkok Post

14. สารสนเทศกับการเกษตร จำาเป็นแค่ไหน?

15. การมองอนาคตทางด้านเทคโนโลยีถึงปี 2573
ของกลุ่มสหภาพยุโรป
รู้เขา
Source: European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research(COST)

16. สารสนเทศ เพื่อ การวางแผน พัฒนา และ
ใช้ประโยชน์ บนฐานสังคมแห่งการเรียนรู้
?
New generation farmers
โอกาสอยู่ที่ไหน

17. รู้จักกัน รู้เรา

ICT 2020 (Smart Agriculture)

คลัสเตอร์อาหารและเกษตร สวทช.

Smart Farm Flagship, เนคเทค

SIG-AG (Special Interested Group)

SRI Platform (Services Research
Innovation)

ชุมชนแห่งการเรียนรู้ (Community that
Learn)

18. Smart Thailand
แผนที่นำาทางการใช้สารสนเทศกับเศรษฐกิจไทย

20. ภาพสรุป SPA II กลุ่มโปรแกรมวิจัย
เกษตรและอาหาร
1.ข้าว
พลังงานและสิ่งแวดล้อม
2.มันสำาปะหลัง 1. ประสิทธิภาพทรัพยากรและ
R&D Focus 3.ยาง พลังงาน
4.เมล็ดพันธุ์
area 5.พืชเพื่ออนาคต 2.พลังงานหมุนเวียนและ
(พืชพลังงานและพืชปรับตัว เทคโนโลยีพลังงานใหม่
ต่อภาวะโลกร้อน)
6.Animal production
3. สิงแวดล้อมที่ยั่งยืน
่
and health care
7.Food innovation
โปรแกรม
Cross- Smart Materials and Processing
cutting
Technology Digital engineering (Design, Engineering and Automation.)
Sensor and intelligent system
S&T as a service (Software & ICT)
บริหาร/จัดการโดยบูรณาการระหว่างคลัสเตอร์
23/07/12
และระหว่างโปรแกรม
20

21. คลัสเตอร์เกษตรและอาหาร
เป้าหมาย : การพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและความยั่งยืนของประเทศ
โดยเพิ่มผลผลิตและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดความสูญเสียอันเนื่องมาจากผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิ
อากาศ เพิ่มคุณภาพ และสร้างมูลค่าเพิ่ม
customers : เกษตรกรรายย่อย (เน้นการรวมกลุ่ม) เกษตร
อุตสาหกรรม างขีดความสามารถด้านเทคโนโลยี และพัฒนา
การสร้
A Flagship Programe B
กำาลังคน
ข้าว มันสำาปะหลัง ยาง เมล็ดพันธุ์ : มุงเน้นการร่วมวิจัยจากภาคเอกชนมากขึ้น
่
(50:50) ในการใช้เทคโนโลยีชีวภาพเพื่อการปรับปรุงพันธุ์ใหม่ๆ
และผลักดันให้เกิดอุตสาหกรรมโรงเรือนเพื่อการผลิตเมล็ดพันธุ์
เป้าหมาย : เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันด้วยวิทยาศาสตร์และ ในประเทศไทย
เทคโนโลยีตลอดห่วงโซ่การผลิต และสร้างผลกระทบได้สง ู (Breeding /Detection tech./ Greenhouse)
พืชเพื่ออนาคต : มุ่งเน้นการสร้างขีดความสามารถด้าน
พันธุ์ ปลูก เก็บเกี่ยว แปรรูป เทคโนโลยีเพื่อการปรับปรุงพันธุ์ การบริหารจัดการเทคโนโลยี
เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลการผลิต
(Breeding/Mechatronic/Sensor/ICT)
Animal Production and Health care
การพัฒนาเครื่องจักรกลเพื่อ เทคโนโลยีเพิ่มประ : สร้างความเข้มแข็งด้านเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ โดยเน้น
การปลูกและเก็บเกี่ยว สิทธิในกระบวนการ พึ่งพาทรัพยากร / วัตถุดบภายในประเทศและลดการนำาเข้าจาก
ิ
เทคโนโลยีการ
การพัฒนาเทคโนโลยีไอซีที ผลิต ลดการใช้ ต่างประเทศ
ปรับปรุงพันธุ์
เพื่อบริหารจัดการการผลิต พลังงานและของ (Breeding / Feed /Health care)
เทคโนโลยีการ
green and clean เสีย
ขยายพันธุ์
technology เทคโนโลยีการ นวัตกรรมอาหาร : ผลิตภัณฑ์อาหารที่มคุณภาพและความ
ี
แปรรูป
ปลอดภัยต่อผูบริโภค และสร้างมูลค่าเพิ่ม
้
(Risk assessment / Process & product dev.)

22. NECTEC Flagship
Healthy Wealthy & Creative Thailand
Smart Smart Smart Smart

Tourism Health
 
Farm 
Education
Interactivity
X as a Services
Connectivity
Cloud Computing & Infrastructure & Standardization
Core Technologies

23. Smart Farm Flagship
Smart Farm
Flagship to support National Food Security,
Food Safety and Creative Economy
ฟาร์มอัจฉริยะ

24. Along came the values
Vision To become kitchen ofkitchen
To become world the world
Mission ICT for supply chain management
Adaptation for climate variability
Knowledge portal
ValuesKnowledge as a Services
Information as a Services
Platform as a Services
Location Based Services
Picture credit: picasa

25. การใช้สารสนเทศกับการเกษตร

26. บทบาทหน้าที่ของ SRI Thailand: Value networks
Services Research Innovation Institute (SRII)
Global networks
Co-creation
Thailand Chapter Value proposition
ในการนำา วทน.และนวัตกรรมบริการ
สู่ภาคการเกษตรไทย
Think-tank SIG เกษตร
Problems based
Area based Flagship
เกษตร
สวทช.
Cluster อาหารและการเกษตร เนคเทค Policy driven
Political balance
Nation First

27. Agriculture
monitoring
system
SIG เกษตร
GI for
Data
predictio
Standardizatio
n
n/
Crop Legal
Activities that on-process insurance compliance
DOAE, BAAC,
Rice Dept., Seri culture
SRI
Services SI platform
Blue print platform TMEC
(domain
specific)
AAERU
IDSRU
TU
ICCRU
SPTU

28. กลุ่มความร่วมมือทางการเกษตร
Special Interested Group (SIG-AG)

ร่วมคิด (Co-creation)

นำาร่อง (Problem/Area Based)

เรียนรู้ (Learning by Doing)

ถอดบทเรียน(Value Proposition)

ขยายผล(Scalability)

29. Key Drivers ที่สำาคัญในด้านเทคโนโลยี
สารสนเทศกับการเกษตรในประเทศ

30. Key Drivers ที่สำาคัญในด้านเทคโนโลยี
สารสนเทศกับการเกษตรในประเทศ

31. Key Drivers for R&D

Resilient Information Services

Country side Communication Services

Sustainability Renewal-Energy Services

Logistics and Road Services

Mobility Services for Smart Farmers

Fusion of services for Food Manufacturing

Life Innovation services (Farmers to consumers)

Green Innovation services (Green production & products)

Adaptation to Climate Variability Services

32. Source: European Cooperation in the Field of Scientific and Technical Research(COST)

35. Supply & Value Chain Management

36. Key Drivers ที่สำาคัญในด้านเทคโนโลยี
สารสนเทศกับการเกษตรในประเทศ

37. Smart Thai Silk
ทำาไม...ต้องเป็นไหม?
ความภู ม ิ ใ จ

ไหมไทย มีเอกลักษณ์ที่เป็นลักษณะเฉพาะ
จากพันธุ์ไหมไทย ทำาให้ผาไหมไทยมี
้
คุณลักษณะที่มความเงางาม ให้สมผัสที่
ี ั
อ่อนนุ่ม ความโดดเด่นเหล่านี้เป็นความ
ภูมิใจในการสืบต่อวัฒนธรรมพื้นบ้านนับ
ตั้งแต่อดีต

38. ตัวอย่างโจทย์งาน Smart Farm
Smart Thai Silk...Challenges?

ปัจจุบันการทอผ้าไหมไทยนิยมใช้ไหมจากต่าง
ประเทศมาเป็นส่วนประกอบ หรือผสมเส้นไย
สังเคราะห์

ผู้ประกอบอาชีพปลูกหม่อน และเลี้ยงไหมลด
น้อยลง

ในขณะที่ความต้องการใช้เส้นไยธรรมชาติใน
ตลาดยุโรปและอเมริกาเพิมมากขึ้น
่

ความต้องการ มาพร้อมกับมาตรการด้านคุณภาพ
มาตรฐานเส้นใยธรรมชาติ

39. ตัวอย่างโจทย์งาน Smart Farm
Smart Thai Silk...Challenges?

กรมหม่อนไหมเป็นกรมที่เพิงจัดตั้งใหม่ ยัง
่
ต้องการงานวิจัยเชิงรุกเพือรักษาวัฒนธรรมสิ่งทอ
่
เกษตรกรผู้ปลูกหม่อนและเลี้ยงไหม และตลาด
ไหมไทย อีกมากและล้วนแต่มีความเร่งด่วน

ความท้าทายอยู่ที่การทำาอย่างไรจึงจะสามารถ
ก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำาเรื่องผ้าไหมใน AEC และการ
ผลักดันให้ผ้าไหมไทยเป็นสินค้าเอกลักษณ์ของ
ชาติที่มีตลาดเฉพาะในประเทศตะวันตก

40. ตัวอย่างโจทย์งาน Smart Farm
Smart Thai Silk

ระบบวัดคุมแปลงปลูกหม่อนโดย
สถานีตรวจวัดที่พัฒนาจากสมอง
กลฝังตัว (Embedded
system)

ระบบการควบคุมเครื่องฝักเทียมไข่
ไหม

ระบบตรวจนับไข่ไหมด้วย Image
Processing เพื่อคัดแยกพ่อแม่
พันธุ์

41. ตัวอย่างโจทย์งาน Smart Farm
Smart Thai Silk

ระบบตรวจเพศดักแด้หนอน
ไหมความแม่นยำาสูงด้วย
แสง

ระบบพัฒนาพจนานุกรม
ศัพท์หม่อนไหม

ระบบตรวจสอบคุณภาพเส้น
ไหมไทย

42. ความร่วมมือกับ กรมการข้าว
Smart Thai Rice...ทิศทางจะไปทางไหน?

ประเทศไทยส่งออกข้าว เป็นอันดับ 1 ของ
โลก? (มีเวียดนาม และอินเดียกำาลังไล่แซง
ทางโค้ง)

ผลผลิตเฉลียต่อพืนที่อยู่อันดับท้ายๆของ
่ ้
ภูมิภาค

พม่ากำาลังเปิดประเทศ ชิมลางด้วยการชนะ
เลิศพันธุ์ข้าวหอม

อินโดนีเซีย ต้องการข้อมูลที่สบย้อนกลับได้
ื
สำาหรับข้าวจากประเทศไทย

43. ความร่วมมือกับ กรมการข้าว
Smart Thai Rice...ทิศทางจะไปทางไหน?

ที่ผ่านมางานวิจัยจะเน้นในเรื่องของพันธุ์ข้าว
งบวิจัยด้านการผลิต การแปรรูป การตลาด
น้อยมาก

ขาดงานวิจัยเชิงรุก

ชาวนาที่เป็นเจ้าของที่นา เหลือเพียง 20%

ยุคชาวนามือถือ เกิดผู้ให้บริการ ไถที่ ใส่ปุ๋ย
ฉีดยา เก็บเกี่ยว....เป็นผลของ aging
society

44. ความร่วมมือกับ กรมการข้าว
Smart Thai Rice...นำาร่อง

การพัฒนาระบบ traceability ข้าว GAP และข้าว
อินทรีย์

การพัฒนาเครื่องมือสำาหรับห้องปฏิบัติการเมล็ดพันธุ์
(Seed Technology Lab, ศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี)

การพัฒนาระบบการสืบค้นและใช้ประโยชน์ฐานข้อมูล
พันธุกรรมข้าวพืนเมือง (Gene Bank)
้

การพัฒนาระบบการตรวจวัดและเฝ้าระวังเพลี้ยกระโดด
สีนำ้าตาล และโมเดลการติดตามการระบาด

45. ความร่วมมือกับ กรมการข้าว
Smart Thai Rice...นำาร่อง

การพัฒนาการใช้ประโยชน์จากฐานข้อมูล
เขตศักยภาพการปลูกข้าว

การศึกษาอุปกรณ์ทเหมาะสมกับโครงการ
ี่
หมู่บ้านลดต้นทุน

46. ความร่วมมือกับ สวก. สมาคมผู้ส่งออกกล้วยไม้ไทย สมาคมผู้ส่งออก
ผักและผลไม้ไทย กลุ่มเกษตรกร กรมวิชาการเกษตร
เซนต์เซอร์กับการเกษตร

ประเทศไทยส่งออกกล้วยไม้ตัดดอกเป็น
อันดับ 1 ของโลก

มีปัญหาเรื่องเพลี้ยไฟ ที่เป็นอุปสรรคต่อการ
ส่งออก

หาทางแก้ปญหาระยะยาวที่ต้นทาง โดย
ั
เฉพาะเรือนโรงปิดที่ช่วยลดปริมาณศัตรูพช
ื

เป็นพืชที่มีมูลค่าสูง เกษตรกรมีรายได้และ
พร้อมเปลี่ยนแปลง

47. ความร่วมมือกับ สวก. สมาคมผู้ส่งออกกล้วยไม้ไทย สมาคมผู้ส่งออก
ผักและผลไม้ไทย กลุ่มเกษตรกร กรมวิชาการเกษตร
เซนต์เซอร์กับการเกษตร

ประเทศไทยส่งออกผักตระกูลกระเพราสู่
ตลาดยุโรป เป็นอันดับต้นๆของโลก

มีปัญหาเรื่องเพลี้ยไฟ ที่เป็นอุปสรรคต่อการ
ส่งออก

หาทางแก้ปญหาระยะยาวที่ต้นทาง โดย
ั
เฉพาะเรือนโรงปิดที่ช่วยลดปริมาณศัตรูพช
ื

เป็นพืชที่มีมูลค่าสูง เกษตรกรมีรายได้และ
พร้อมเปลี่ยนแปลง

48. ความร่วมมือกับ สวก. สมาคมผู้ส่งออกกล้วยไม้ไทย สมาคมผู้ส่งออก
ผักและผลไม้ไทย กลุ่มเกษตรกร กรมวิชาการเกษตร
เซนต์เซอร์กับการเกษตร

โครงการพัฒนาต้นแบบโรงเรือนปิดสำาหรับ
พืชมูลค่าสูง (กล้วยไม้ และผักในตระกูลกระ
เพรา)

กรอบการให้ทุนวิจัยเซนต์เซอร์กับการเกษตร

โครงการพัฒนาการเลี้ยงปลาบู่ระบบปิด(
ศูนย์วจัยประมงนำ้าจืดปทุมธานี)
ิ

โครงการพัฒนาระบบเซนต์เซอร์กับการเลี้ยง
โคนม(สหกรณ์โคนมสระแก้ว)

49. จากชุมชนสู่โจทย์ทางการเกษตร
Smart Farm ช่วยทำาอะไร?
ภาพอนาคต
การพัฒนา Services
Innovation ทางการ
เกษตร หรือ X as a
Services
Location Based
Services
on Mobiles
Farmers Social
Network(Farm2Folk)
Smart Farmer

50. Mobile Application in Agriculture

51. Pest Investigation on Mobile
Plant Clinic
โปรแกรมถ่ายภาพศัตรูพืชในนาบนโทรศัพท์มือถือ พร้อมระบบที่
จำาลองความรู้จากผูเชี่ยวชาญด้านกีฏวิทยา โรคพืช และวัชพืช ใน
้
การแยกแยะประเภท ลักษณะวงจรชีวต การเข้าทำาลาย และความ
ิ
เสียหาย ที่เกษตรกรสามารถได้ขอมูลพร้อมคำาแนะนำาในการ
้
จัดการ

52. Micro-climate & Crop Calendar
โปรแกรมตรวจสอบสภาพอากาศเฉพาะถิ่นที่รับข้อมูลจากสถานีตรวจอากาศขนาด
เล็กในพื้นที่ เพื่อทราบการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในท้องถิ่นที่เชื่อมโยงกับ
ประสบการณ์การเฝ้าระวังการระบาดของศัตรูพืชทีอาจเกิดขึ้น หรือใช้ประกอบการ
่
ตัดสินใจในการจัดการนาด้านการกำาหนดวันปลูก หรือเก็บเกี่ยว

53. N-P-K Calculation on Mobile
โปรแกรมการคำานวนสูตรแม่ปุ๋ย บนมือถือ ที่นำาค่าการตรวจวัด N-P-K จากนาเป็น
ข้อมูลนำาเข้า สามารถบันทึก log file เพือคำานวนอัตราปุ๋ยทั้งหมดได้
่

54. Traceability on Mobile
โปรแกรมบันทึกข้อมูลการจัดการนาประเภท GAP และ อินทรีย์ สำาหรับใช้
ประกอบในโครงการระบบสอบย้อนกลับ (traceability)

55. GAP on Mobile
โปรแกรมบันทึกข้อมูล GAP แปลงหม่อน

56. Knowledge on Mobile
knowledge as a Services
“ถาม...ปราชญ์” โปรแกรมบนมือถือที่ทำางานร่วมกับปราชญ์ชาวบ้าน ในการ
อ้างอิงข้อมูลประสบการณ์ (tacit knowledge) กับ วทน. เพื่อพัฒนาฐานความรู้
และฐานคิด ของศูนย์การเรียบนรู้ชุมชนให้เป็นมาตรฐาน และสามารถขยายผลอ
ย่างเป็นระบบได้ (ปราชญ์ชาวบ้านแต่ละพื้นทีที่ความชำานาญต่างกันด้านพืช
่
สภาพแวดล้อม วัฒนธรรม)

57. นวัตกรรมบริการการเกษตร
โครงการศึกษารูปแบบนวัตกรรมบริการปุ๋ยสำาหรับข้าวและ
ยางพารา ระยะที่ 1
Fertilizer Services for Paddy and Para-rubber:
Phase 1-Services Offering Design

58. Nation First
Value proposition
Localized/Personalized
ICT for agriculture... SIG Reflection...
DSS Agriculture Policy
Precision farming Action
Mobile application..... HRD....
NECTEC
Smart Farm Flagship
SRI Platform
NSTDA
Food & Agriculture Cluster
ลดต้นทุน
ICT 2020
เพิมผลผลิต
่
ยุทธศาสตร์การเกษตร
ลดความเสียง
่
ครัวโลก? National Agenda Food safety
AEC ready?
Food security

59. SRI Thailand: Value Constellation Networks
Co-creation
Value proposition
ในการนำา วทน.และนวัตกรรมบริกา
สูภาคการเกษตรไทย
่
Thailand Chapter
SIG เกษตร
Flagship
เกษตร
Think-tank
Problems based
Area based เนคเทค
สวทช.
Policy driven
Cluster อาหารและการเกษตร Political balance
Nation First

60. Agriculture
monitoring
system
SIG เกษตร
GI for
Data
predictio
Standardizatio
n
n/
Crop Legal
Activities that on-process insurance compliance
DOAE, BAAC,
Rice Dept., Seri culture
SRI
Services SI platform
Blue print platform TMEC
(domain
specific)
AAERU
IDSRU
TU
ICCRU
SPTU

61. Fertilizer Services for Paddy and Para-rubber:
Phase 1-Services Offering Design
Co-creation
กลุ่มเกษตรกร
บริษัทปุ๋ย (สินธุ์สุวรรณ)
สหกรณ์(สกต. อุดรธานี)
กรมการข้าว (หมู่บ้านลดต้นทุน)
กรมวิชาการเกษตร(ศูนย์ปัจจัยการผลิต สระบุร)
ี
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (ภาควิชาปฐพีวิทยา)
มหาวิทยาลัยศรีปทุม
AIT, NECTEC

62. Co-creation.....
...helping together... making story..
เกษตรกร นักวิจัย
เอกชน
Value constellation team work

63. Outcome: from service experiences to
Improve quality of life
•
เกษตรกรสามารถลดต้นทุนในการใช้ปุ๋ย
•
ได้ปุ๋ยที่ตรงกับผลการวิเคราะห์ดิน
•
ได้ผลผลิตที่ดีขึ้นจากผืนดินที่มีการให้ปุ๋ยตรงตาม
ศักยภาพของดิน
•
เกิดธุรกิจการขายและใส่ปุ๋ยแบบใหม่ ในลักษณะของ
การให้บริการวิเคราะห์และปรับปรุงดิน ตามสภาพดิน
และพืชที่ปลูก
•
ลดปัญหาดินเสื่อมในระยะยาว รักษาสภาพแวดล้อม

64. Fertilizer Services for Paddy and Para-rubber:
Phase 1-Services Offering Design
พืชและพื้นที่นำาร่อง ประกอบด้วย

ข้าว คัดเลือกโดยกรมการข้าวและทีมงาน
อ.ทัศนีย์ อัตตะนันทน์ ที่ บ้านห้วยขมิ้น จ.สระบุรี
(ศูนย์วสาหกิจชุมชนผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวห้วยขมิ้น)
ิ
และกลุ่มผลิตข้าว GAP อ.บางกระทุ่ม
จ.พิษณุโลก

ยางพารา พื้นที่ อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี (สกต. และ
กลุ่มเกษตรกร)

65. Fertilizer Services for Paddy and Para-rubber:
Phase 1-Services Offering Design
บ้านห้วยขมิ้น จ.สระบุร(กลุ่มผลิตเมล็ดพันธุ์ หมู่บ้านลดต้นทุน)
ี

66. Guiding Principle:
กรอบเพื ่ อ กำ า หนดแนวทางปฏิ บ ั ต ิ
•
เริ่มต้นจาก services experiences ไปสู่ quality of life
•
Co-creation คือการ share knowledge ไปสู่ services
experiences ด้าน knowledge และ skill
•
แยกแยะ services experiences ประกอบด้วยอะไร ได้
ผลหรือไม่ มี variables อะไร ใครได้ประโยชน์
•
อะไรคือ feature services ที่น่าทำา จะสร้าง users
experiences อย่างไร
•
ขั้นตอนต่อไปพัฒนา guiding principle ไปสู่ services

67. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
•
ลงพื้นทีเพือศึกษา Physical evidences ของแต่ละพื้นทีศึกษา
่ ่ ่
•
สร้างกลุ่มความร่วมมือทีจะเรียนรู้ไปด้วยกัน (Co-creation) ทำาให้
่
เกิด knowledge sharing และ service experiences
•
การทำา Guiding Principle ขององค์ประกอบ Physical evidence
sที่เกียวข้องกับการบริการปุ๋ยในพืนที่
่ ้
•
การทำา Services Canvas และ Services Blueprint ของ
activities และ resources ทีได้จาก Guiding Principle
่

68. ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
•
การหารูปแบบ Design Offering ทีทำาให้เกิด Value Proposition
่
ทังในด้าน Co-create Value และ Co-create Production
้
•
หารูปแบบของ services delivery, customer management,
channel management และ critical success factors อันเป็นองค์
ประกอบในการทำาให้เกิด services density

69. Services Offering Design
Tutorial, Jul 17, 2012

70. Soil Soil Mobile GIS/RS Fertilizer Fertilizer Fertilizer
sampling Test kit application Localized stocking mixture sprayer
PE
Fertilizer formula order Fertilizer Fertilizer
Soil sampler N-P-K analysis calculating applying
fertilizer mixing
CA farmers
te
Soil sampler N-P-K analysis Printed Priva ny Mobile Fertilizer
a
comp Spraying
VS W/ test kit Community map Fertilizer
Mixing unit device
A
การพัฒนา mobile pre-order vi ces
IS การทำาแผนที่ชุมชน
App. fertilizer l Ser r
Loca ovide
pr
A
ลดต้นทุนการผลิต พรบ.ปุ๋ย ปุ๋ยสั่งตัด ข้อมูลชุดดิน
PP
Mobile GIS/RS Data collecting/Report
IS Data collecting(before)
application Localized (after)
S
ES Data processing Mobile network/cloud
As-Is
S
ข้อแนะนำาการให้ปุ๋ย ข้อแนะนำาการบันทึกข้อมูล ข้อมูลชุดดิน
ตามค่าวิเคราะห์ดิน ความชำานาญของเกษตรกร
บน mobile application
RR

71. Delivery รายงานการศึ ก ษา ประกอบ
ด้ ว ย
รูปแบบของ Design Offering ของปุ๋ยสำาหรับข้าวและยางพารา
ประกอบด้วย
•
Guiding principle “นวัตกรรมบริการปุ๋ยที่ทำาให้เกษตรกร
สาารถลดต้นทุนการใช้ปุ๋ยและได้ผลผลิตต่อพื้นที่สงขึ้น” ที่
ู
แจกแจงองค์ประกอบของ กระบวนการ (activities) และ
องค์ประกอบที่ทำาให้เกิดกระบวนการ(resources ) เช่น
ความรู้ เครื่องมือที่ใช้ เป็นต้น เพื่อนำาไปสู่การออกแบบ
กระบวนการบริการ (Design Offering)

72. •
Design Offering ของแต่ละกลุ่มขององค์ประกอบทีสำาคัญต่อ
่
ระบบการบริการ (value creation system), what & who (
ประกอบด้วยอะไรบ้าง และใครเป็นผู้เกี่ยวข้อง)
•
สามารถจัดประเภทของ Services-In-Use (การตอบโจทย์ความ
ต้องการของผู้รับบริการโดยตรง) และ Services-In-Context (
จะออกแบบบริบทในแต่ละการใช้งานอย่างไร-design context)
•
Services delivery principle วิธีการoptimize services
network, measurement การวัดความสำาเร็จของการบริการด้าน q
ualitative

73. •
Customer management อะไรสร้างความประทับใจ ให้เกิด
services experiences ทีด(Services-In-Use และ/หรือ Services-
ี
In-Context) value ต้องเกิดทุกขั้นตอนของการบริการ เกิด users
experiences
•
Channel management/Services Delivery (Services
business design) การกำาหนดรูปแบบการบริการ (how?)
•
Critical success factors แยกแยะองค์ประกอบทีสำาคัญอันมี
่
ผลกระทบต่อการบริการ องค์ประกอบเหล่านีอาจเป็นทัง co-create
้ ้
หรือ co-product factors

74. Business Canvas
p le
ci
ri n
P
g
d in
u i
G

75. Soil Soil Mobile GIS/RS Fertilizer Fertilizer Fertilizer
sampling Test kit application Localized stocking mixture sprayer
PE
Fertilizer formula order Fertilizer Fertilizer
Soil sampler N-P-K analysis calculating applying
fertilizer mixing
CA farmers
te
Soil sampler N-P-K analysis Printed Priva ny Mobile Fertilizer
a
comp Fertilizer Spraying
VS W/ test kit Community map
Mixing unit device
A
การพัฒนา mobile pre-order vi ces
การทำาแผนที่ชุมชน l Ser r
App. fertilizer Loca ovide
ISA pr
ลดต้นทุนการผลิต พรบ.ปุ๋ย ปุ๋ยสั่งตัด ข้อมูลชุดดิน
PP
Mobile GIS/RS Data collecting/Report
Data collecting(before)
application Localized (after)
ISS
Data processing Mobile network/cloud
ES To-Be
S
ข้อแนะนำาการให้ปุ๋ย ข้อแนะนำาการบันทึกข้อมูล ข้อมูลชุดดิน
ตามค่าวิเคราะห์ดิน ความชำานาญของเกษตรกร
บน mobile application
RR

76. โจทย์ ท ี ่ ต ้ อ งหาคำ า ตอบ
ในการพั ฒ นา KM ด้ า นนวั ต กรรมบริ ก ารการเกษต
•
Guiding principle (Canvas model)
•
Services delivery principle (Canvas model) อาจ
เป็นรูปแบบ man-to-man, man-to-machine, machine-
tomachine, or self services
•
Customer management (Blueprint model) ทุกครั้ง
ที่รับบริการ คาดหวังจะได้ value(value added, value in
exchange) ที่กำาหนดโดยผูผลิต
้

77. โจทย์ ท ี ่ ต ้ อ งหาคำ า ตอบ
ในการพั ฒ นา KM ด้ า นนวั ต กรรมบริ ก ารการเกษต
•
Channel management (services design)(Blueprint model)
•
Criticle success factors (Canvas/Blueprint model)

78. แนวคิ ด เกี ่ ย วกั บ การบริ ก าร
•
Services คื อ การใช้ ส ติ ปั ญ ญา สร้ า งคุ ณ ค่ า ให้ ก ั บ ผู ้ อ ื ่ น
•
การบริ ห ารจั ด การองค์ ค วามรู ้ จ าก co-creation network
นำ า ไปสู ่ ก าร optimize services network
•
ความประทั บ ใจ (impression)-customers experiences
•
Measurements การวั ด ความสำ า เร็ จ ของการบริ ก ารด้ า น
qualitative
•
มี เ อกลั ก ษณ์

79. Smart Farm
Flagship to support National Food Security, Food Safety & Creative Economy
World supply of
Agriculture & Food
Dream? products
% GDP contribute by agriculture sector
2025
15 World recognition for t
Food security & Food en
o pm
safety brand vel
Precision farming de
&
e d
ju st
Creative thinking d
sa
new products lar
pil
And services 4
2020
based on Thainess
12
New generation of
Farmers
es
vic New paradigm of trade
er New era of Food industry
tS
2015 ar
Sm
Creative Thinking
9 Community
new innovative Ag World class GAP/GMP
technology traceability ready
logistics of goods secure area for food
logistics of information production
raise farmers benefits
Phase-I Phase-II Phase-III Time line
Services
ICT Infrastructure Platform
ICT Infrastructure Platform Enabling
State of Art ICT backbone

80. We need your co-create......
khunpisuth@gmail.com
Mangobar.wordpress.com