SlideShare a Scribd company logo
1 of 16
Download to read offline
1
  ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ                              GREEK MATHEMATICAL SOCIETY
    Πανεπιστημίου (Ελευθερίου Βενιζέλου) 34                 34, Panepistimiou (Εleftheriou Venizelou) Street
                106 79 ΑΘΗΝΑ                                         GR. 106 79 - Athens - HELLAS
Τηλ. 210 3616532 - 2103617784 - Fax: 210 3641025           Tel. 210 3616532 - 2103617784 - Fax: 210 3641025
              e-mail : info@hms.gr                                       e-mail : info@hms.gr
                  www.hms.gr                                                  www.hms.gr

                     ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ
         ος
      71 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙ-
                                ΚΑ
                         “Ο ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ”
                   ΣΑΒΒΑΤΟ, 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011

                                          ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

                                          B΄ τάξη Γυμνασίου
         Πρόβλημα 1
         (α) Να συγκρίνετε τους αριθμούς
                                                                             2
                            1 ⎛          1 3 1⎞            ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3
                       Α = 2 ⋅ ⎜ 23 + 1 + : − ⎟ και Β = ⎜ − ⎟ : ⎜ 3 − ⎟ ⋅ 7 .
                            8 ⎝          4 2 6⎠            ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2
         (β) Αν ισχύει ότι:
                                               2 4 γ 1
                                                 + + = ,
                                               α β 6 6
     να βρείτε την τιμή της παράστασης:
                                            8 − α 12 − 2 β 2γ − 3
                                         Γ=      +        +       .
                                             4α     3β        12


         Λύση
         (α) Έχουμε
                  1 ⎛            1 3 1⎞ 1 ⎛         1 2 1⎞ 1 ⎛       1 1⎞ 1        9
              Α = 2 ⋅ ⎜ 23 + 1 + : − ⎟ = ⋅ ⎜ 8 + 1 + ⋅ − ⎟ =    ⋅⎜9 + − ⎟ = ⋅9 =       ,
                 8 ⎝             4 2 6 ⎠ 64 ⎝       4 3 6 ⎠ 64 ⎝     6 6 ⎠ 64      64
                                     2
             ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3 ⎛ 9         1 ⎞ ⎛ 10 6 ⎞ 9     8 4 9       8 27 9        9
        Β = ⎜ − ⎟:⎜ 3 − ⎟⋅ 7 = ⎜ − ⎟:⎜ − ⎟⋅                  =    : ⋅    = ⋅ ⋅         = .
             ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2 ⎝ 27 27 ⎠ ⎝ 27 27 ⎠ 128 27 27 128 27 4 128 64
         Άρα είναι Α = Β .
     Σημείωση. Λόγω της μη ύπαρξης παρενθέσεων που να δίνουν προτεραιότητα στις πράξεις διαί-
     ρεσης και πολλαπλασιασμού θεωρούμε δεκτή και τη λύση της μορφής
                                  2
          ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3 ⎛ 9          1 ⎞ ⎛ 10 6 ⎞ 9     8 4 9       8 1 768
     Β = ⎜ − ⎟:⎜ 3 − ⎟⋅ 7 = ⎜ − ⎟:⎜ − ⎟⋅                   =   : ⋅     =   : =       .
          ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2 ⎝ 27 27 ⎠ ⎝ 27 27 ⎠ 128 27 27 128 27 96 27
     Στην περίπτωση αυτή είναι Α < 1< Β , δηλαδή Α < Β.
                                    2 4 γ 1
         (β) Λόγω της υπόθεσης + + = , έχουμε ότι:
                                    α β 6 6
                         8 − α 12 − 2β 2γ − 3 8       α 12 2β 2γ 3
                   Γ=           +       +       =   −   +    −    +   −
                          4α        3β     12     4α 4α 3β 3β 12 12
                          2 1 4 2 γ 1 ⎛ 2 4 γ ⎞ ⎛1 2 1⎞ 1 7
                      =    − + − + − = ⎜ + + ⎟ − ⎜ + + ⎟ = − = −1.
                          α 4 β 3 6 4 ⎝α β 6 ⎠ ⎝ 4 3 4⎠ 6 6
2

    Πρόβλημα 2
    Ένας έμπορος αυτοκινήτων είχε στο κατάστημά του την αρχή της περυσινής χρονιάς 20 αυ-
τοκίνητα τύπου Α και 60 αυτοκίνητα τύπου Β. Η τιμή πώλησης για κάθε αυτοκίνητο τύπου Α
είναι 10000 ευρώ, ενώ για κάθε αυτοκίνητο τύπου Β είναι 12000 ευρώ.
    Στο τέλος της χρονιάς είχε πουλήσει το 30% των αυτοκινήτων τύπου Α και το 60% του συ-
νόλου των αυτοκινήτων τύπου Α και Β.
    Να βρείτε ποιο θα είναι το κέρδος του από την πώληση των αυτοκινήτων, αν γνωρίζετε ότι
από καθένα αυτοκίνητο τύπου Α κερδίζει το 5% της τιμής πώλησής του, ενώ από καθένα αυτο-
κίνητο τύπου Β κερδίζει το 10% της τιμής πώλησής του.

    Λύση
                                                   30
    Το 30% των αυτοκινήτων τύπου Α είναι 20 ⋅         = 6 αυτοκίνητα, ενώ το 60% του συνόλου
                                                  100
                                                   60         60
των αυτοκινήτων τύπου Α και Β είναι ( 20 + 60 ) ⋅     = 80 ⋅      = 48 αυτοκίνητα. Επομένως από
                                                  100        100
τα αυτοκίνητα τύπου Β πουλήθηκαν 48 − 6 = 42 αυτοκίνητα.
                                                                         5
    Από την πώληση καθενός αυτοκινήτου τύπου Α κερδίζει 10000 ⋅             = 500 ευρώ, ενώ από
                                                                        100
                                                                 10
την πώληση καθενός αυτοκινήτου τύπου Β κερδίζει 12000 ⋅              = 1200 ευρώ. Επομένως από
                                                                100
την πώληση των αυτοκινήτων ο έμπορος κέρδισε
                 6 ⋅ 500 + 42 ⋅1200 = 3000 + 50400 = 53400 ευρώ.


    Πρόβλημα 3
                                                  ˆ
    Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ = ΑΓ και Α = 360 . Από την κορυφή Α φέρουμε ευ-
θεία ε παράλληλη προς την πλευρά ΒΓ. Η διχοτόμος της γωνίας Β τέμνει την πλευρά ΑΓ στο
σημείο Δ και την ευθεία ε στο σημείο Ε. Να αποδείξετε ότι τα τρίγωνα ΑΒΔ, ΒΓΔ, ΑΔΕ και
ΑΒΕ είναι ισοσκελή.

Λύση




                               Σχήμα 1

   Το άθροισμα των γωνιών του ισοσκελούς τριγώνου ΑΒΓ είναι 180o Επειδή όμως ισχύει
ˆ                    ˆ ˆ
Α = 36o , θα έχουμε: Β = Γ = 72o .
3
                                                           ˆ
                                                           Β 72o
                                        ˆ       ˆ    ˆ
      Η ΒΔ είναι διχοτόμος της γωνίας Β , οπότε Β1 = Β2 = =       = 36o .
                                                           2  2
                   ˆ   ˆ
      Επειδή τώρα A1 = Β2 = 36o , το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές.
                              ˆ             ˆ            ˆ
      Στο τρίγωνο ΒΓΔ ισχύει Β = 36o και Γ = 72o . Άρα Δ = 72 o .
                                  1                            2

                                 ˆ ˆ
      Από την ισότητα των γωνιών Γ = Δ 2 = 72 , προκύπτει ότι το τρίγωνο ΒΓΔ είναι ισοσκε-
                                                  o


λές.

                ˆ       ˆ
      Οι γωνίες Α 2 και Γ είναι ίσες διότι είναι εντός εναλλάξ των παραλλήλων ΑΕ και ΒΓ που
τέμνονται από την ΑΓ .
                                    ˆ    ˆ
   Από την ισότητα τέλος των γωνιών Δ1 = Δ 2 = 72 o (ως κατά κορυφή), προκύπτει η ισότητα
 ˆ   ˆ
Δ = Α = 72 o . Επομένως το τρίγωνο ΑΕΔ είναι ισοσκελές.
  1      2

              ˆ       ˆ
    Οι γωνίες Β 1 και Ε είναι ίσες διότι είναι εντός εναλλάξ των παραλλήλων ΑΕ και ΒΓ που
                                           ˆ
                                           Β
                                ˆ    ˆ                               ˆ   ˆ
τέμνονται από την ΒΕ . Επίσης Β1 = Β2 = = 36o , οπότε θα είναι και Β2 = Ε . Επομένως και το
                                           2
τρίγωνο ΑΒΕ είναι ισοσκελές.


    Πρόβλημα 4
    Να προσδιορίσετε τριψήφιο θετικό ακέραιο Α = αβγ = 100α + 10β + γ , αν ισχύουν και οι
τρεις επόμενες προτάσεις:
    (i)    Α − Β = 27 , όπου Β = αγβ = 100α + 10γ + β .
    (ii)   Το άθροισμα των ψηφίων β , γ ισούται με το μικρότερο ακέραιο που είναι λύση της
           ανίσωσης: 3 x + 12 < 5 x − 1 .
    (iii) Ο αριθμός Α διαιρείται με το 3.

      Λύση
      Σύμφωνα με την πρόταση (i) έχουμε:
                  Α − Β = 27 ⇔ 9 β − 9γ = 27 ⇔ 9 ⋅ ( β − γ ) = 27 ⇔ β − γ = 3 .               (1)
      Για την ανίσωση του ερωτήματος (ii) έχουμε:
                                                                                       13
               3x + 12 < 5 x − 1 ⇔ 3 x − 5 x < −12 − 1 ⇔ −2 x < −13 ⇔ 2 x > 13 ⇔ x >      .
                                                                                        2
    Άρα, ο μικρότερος ακέραιος που είναι λύση της είναι ο 7, οπότε έχουμε:
                                             β +γ = 7.                                 (2)
    Με πρόσθεση και αφαίρεση κατά μέλη των (1) και (2) λαμβάνουμε
                                2 β = 10, 2γ = 4 ⇔ β = 5, γ = 2 .
    Διαφορετικά, θα μπορούσαμε να σκεφθούμε ως εξής: Επειδή οι ακέραιοι β , γ είναι ψηφία
με διαφορά β − γ = 3 θα είναι β > γ και επειδή επιπλέον έχουν άθροισμα 7, οι δυνατές τιμές
τους είναι
                  β = 7, γ = 0 ή β = 6, γ = 1 ή β = 5, γ = 2 ή β = 4, γ = 3 .
    Επειδή πρέπει β − γ = 3 οι αποδεκτές τιμές είναι β = 5, γ = 2 .
    Άρα ο θετικός ακέραιος Α θα έχει τη μορφή Α = α 52 με άθροισμα ψηφίων α + 7 . Επειδή,
σύμφωνα με την πρόταση (iii) ο Α διαιρείται με το 3, πρέπει και αρκεί ο ακέραιος α + 7 να εί-
ναι πολλαπλάσιο του 3, οπότε, αφού το α είναι ψηφίο, οι κατάλληλες τιμές του είναι: α = 2 ή
α = 5 ή α = 8.
    Επομένως, έχουμε Α = 252 ή Α = 552 ή Α = 852
4



                                       Γ΄ τάξη Γυμνασίου
    Πρόβλημα 1
    (α) Να λύσετε την εξίσωση:
                                     2 x + 18 7 − 3x
                                             −       = 1.
                                         4      8
    (β) Να βρείτε την τιμή της παράστασης:
                                                          −3
                                       ⎛ 1 1⎞ ⎛ 1 ⎞
                                   Α = ⎜ 2 + ⎟⋅⎜     ⎟ − 9β − 20 ,
                                                           2

                                       ⎝β   9 ⎠ ⎝ 3β ⎠
                 1
        για β = − .
                 3

    Λύση
    (α) Έχουμε
             2 x + 18 7 − 3 x
                      −       = 1 ⇔ 2 ⋅ ( 2 x + 18 ) − ( 7 − 3 x ) = 8 ⇔ 4 x + 36 − 7 + 3 x = 8
                 4        8
                                  ⇔ 7 x + 29 = 8 ⇔ 7 x = 8 − 29 ⇔ 7 x = −21 ⇔ x = −3.
                    1
    (β) Για β = − η παράσταση Α γίνεται:
                    3
                                                −3
                   ⎛          ⎞ ⎛             ⎞
                   ⎜          ⎟ ⎜             ⎟                2                 −3
                   ⎜ 1 + 1 ⎟⋅⎜       1                 ⎛ 1⎞             1 ⎛ 1 ⎞
                                              ⎟ − 9 ⋅ ⎜ − ⎟ − 20 = ⋅ ⎜ ⎟ − 9 ⋅ − 20
                                                                                         1
             Α=
                   ⎜⎛ 1⎞ 9⎟ ⎜ ⎛ 1⎞⎟
                          2
                                                       ⎝ 3⎠             1 ⎝ −1 ⎠         9
                   ⎜ ⎜− ⎟     ⎟ ⎜ 3⋅⎜ − 3 ⎟ ⎟                           9
                   ⎝⎝ 3⎠      ⎠ ⎝ ⎝         ⎠⎠
                = 9 ⋅ ( −1) − 1 − 20 = 9 ⋅ ( −1) − 1 − 20 = −9 − 21 = −30.
                          3




    Πρόβλημα 2
    Οι θετικοί ακέραιοι α , β είναι μεγαλύτεροι ή ίσοι του 0 και τέτοιοι ώστε
                          α ≤ 10, β ≥ 12 και (α − 12 ) ⋅ ( 40 − 2β ) ≤ 0.
    Να βρείτε τη μεγαλύτερη και τη μικρότερη τιμή της παράστασης Α = 3α − 2β .

    Λύση
    Είναι α ≤ 10 , οπότε α − 12 < 0 . Άρα, για να αληθεύει η ανίσωση (α − 12 ) ⋅ ( 40 − 2 β ) ≤ 0 ,
αρκεί να ισχύει ότι: 40 − 2 β ≥ 0 ⇔ 40 ≥ 2β ⇔ β ≤ 20. Έτσι έχουμε:
                   0 ≤ α ≤ 10 και 12 ≤ β ≤ 20 ⇒ 0 ≤ 3α ≤ 30 και 24 ≤ 2 β ≤ 40
                              ⇒ 0 ≤ 3α ≤ 30 και − 40 ≤ −2β ≤ −24,
από τις οποίες με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε:
                                     −40 ≤ Α = 3α − 2 β ≤ 6 ,
οπότε η μεγαλύτερη τιμή της παράστασης Α είναι 6, ενώ η μικρότερη τιμή της είναι -40.

     Πρόβλημα 3
     Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ πλευράς α και ισόπλευρο τρίγωνο ΑΒΕ εξωτερικά του τετραγώ-
νου ΑΒΓΔ. Δίνεται ακόμη ότι ο κύκλος C που περνάει από τα σημεία Γ, Δ και Ε έχει ακτίνα
4 cm.
 (i)     Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο ΕΔΓ είναι ισοσκελές.
5
(ii)    Να βρείτε την πλευρά α του τετραγώνου.
(iii)   Να βρείτε το εμβαδόν της επιφάνειας που βρίσκεται εξωτερικά του σχήματος ΕΑΔΓΒΕ
        και εσωτερικά του κύκλου (c) .

     Λύση
    (i) Στα τρίγωνα ΑΕΔ και ΒΕΓ ισχύουν: ΑΕ = ΒΕ = α , ΑΔ = ΒΓ = α και
       ˆ     ˆ
     ΕΑΔ = ΕΒΓ = 90o + 60o = 150o .




                                             Σχήμα 2

  Άρα τα τρίγωνα ΑΕΔ και ΒΕΓ είναι ίσα και κατά συνέπεια ΕΔ = ΕΓ , δηλαδή το τρίγωνο
ΕΔΓ είναι ισοσκελές.

    (ii) Εφόσον ΕΔ = ΕΓ , το σημείο Ε ανήκει στη μεσοκάθετη του τμήματος ΔΓ (που ταυτίζε-
ται με τη μεσοκάθετη του τμήματος ΑΒ ). Επίσης ΕΑ = ΕΒ , οπότε το σημείο Ε ανήκει στη με-
σοκάθετη του τμήματος ΑΒ . Άρα η OE είναι μεσοκάθετη της ΑΒ και κατά συνέπεια διχοτό-
                 ˆ                                            ˆ
μος της γωνίας ΑΕΒ του ισόπλευρου τριγώνου ΑΕΒ . Άρα είναι Ε1 = 30o .
ΑΕ = ΑΔ = α ⎫                                                     ˆ      ˆ
            ⎬ ⇒ ΟΑ μεσοκάθετη της ΕΔ ⇒ ΟΑ διχοτόμος της ΔΑΕ ⇒ Α 1 = 75 .
                                                                               o

ΟΕ = ΟΔ = 4 ⎭
                        ˆ             ˆ              ˆ
Στο τρίγωνο ΑΟΕ έχουμε: Α 1 = 75o και Ε1 = 30o . Άρα Ο 1 = 75o , οπότε το τρίγωνο ΑΟΕ είναι
ισοσκελές με ΕΑ = ΕΟ = α = 4cm .
(iii) Το εμβαδόν του κύκλου ( c ) είναι: Εc = π ⋅ 42 = 16π .
Το εμβαδόν του τετραγώνου ΑΒΓΔ είναι: Ετετ = 42 = 16 , ενώ το εμβαδόν του τριγώνου ΑΒΕ
είναι: Ετρ = 4 3 . Άρα το εμβαδόν της ζητούμενης επιφάνειας είναι: Ε = 16π − 16 − 4 3 .

    Πρόβλημα 4
    Να προσδιορίσετε τριψήφιο θετικό ακέραιο Α = αβγ = 100α + 10β + γ , αν ισχύουν και οι
τρεις επόμενες προτάσεις:
    (i) Α − Β = 198 , όπου Β = γβα = 100γ + 10β + α ,
                    x + α − 2γ α − 2γ
    (ii) Η εξίσωση            −       = 1 έχει δύο ρίζες με άθροισμα 4.
                      2α − γ     x
6
    (iii) Ο αριθμός Α διαιρείται με το 9.

    Λύση
    Σύμφωνα με την πρόταση (i) έχουμε:
                         Α − Β = 198 ⇔ 99 ⋅ (α − γ ) = 198 ⇔ α − γ = 2 .                       (1)
    Η εξίσωση της πρότασης (ii) , αν γ ≠ 2α και x ≠ 0 , γράφεται:

    x + α − 2γ α − 2γ              x + α − 2γ x + α − 2γ                          ⎛ 1      1⎞
              −        −1 = 0 ⇔                 −            = 0 ⇔ ( x + α − 2γ ) ⎜       − ⎟=0
      2α − γ      x                  2α − γ            x                          ⎝ 2α − γ x ⎠
                                        1       1
              ⇔ x + α − 2γ = 0 ή             − = 0 ⇔ x = 2γ − α ή x = 2α − γ
                                     2α − γ x
    Επειδή, λόγω της (ii) το άθροισμα των ριζών της εξίσωσης είναι 4, έχουμε ότι
                                ( 2γ − α ) + ( 2α − γ ) = 4 ⇔ α + γ = 4 ,                       (2)
με τους περιορισμούς για τις παραμέτρους γ ≠ 2α και α ≠ 2γ .
    Από τις (1) και (2) με πρόσθεση και αφαίρεση κατά μέλη λαμβάνουμε
                                 2α = 6, 2γ = 2 ⇔ α = 3, γ = 1
και εύκολα διαπιστώνουμε ότι ικανοποιούνται οι περιορισμοί για την εξίσωση.
    Άρα ο θετικός ακέραιος Α θα έχει τη μορφή Α = 3β 1 με άθροισμα ψηφίων 4 + β . Επειδή,
σύμφωνα με την πρόταση (iii) ο Α διαιρείται με το 9, πρέπει και αρκεί 4 + β = πολ.(9) , οπότε,
αφού το β είναι ψηφίο, η μοναδική δυνατή τιμή του είναι β = 5 .
    Επομένως, ο ζητούμενος θετικός ακέραιος Α είναι ο 351.


                                     Α΄ τάξη Λυκείου
   Πρόβλημα 1
   (i) Να βρείτε τις τιμές των ρητών αριθμών α , β για τις οποίες ο αριθμός α + β 10 είναι
ρητός.

                                                  2
    (ii) Να αποδείξετε ότι ο αριθμός x = 5 +        είναι άρρητος.
                                                 2

   Λύση
   (i) Κατ’ αρχή παρατηρούμε ότι για β = 0 , ο αριθμός α + β 10 = α είναι ρητός, για κάθε
ρητό αριθμό α .
   Έστω ότι, για β ≠ 0 , ο αριθμός ρ = α + β 10 είναι ρητός. Τότε και ο αριθμός
                                         (          )
                                 ρ − α = α + β 10 − α = β 10
                                 ρ −α
θα είναι ρητός, αλλά και ο αριθμός     = 10 θα είναι ρητός, που είναι άτοπο.
                                   β
    Άρα ο αριθμός α + β 10 είναι ρητός, για β = 0 και για κάθε ρητό αριθμό α .
                                        2
    (ii) Έστω ότι ο αριθμός x = 5 +       είναι ρητός. Τότε και ο αριθμός
                                       2
                                             2
                               ⎛     2⎞      2      11
                            x =⎜ 5+
                             2
                               ⎜      ⎟ = 5 + + 10 = + 10 ,
                                      ⎟
                               ⎝    2 ⎠      4       2
7
θα είναι ρητός, το οποίο είναι άτοπο, σύμφωνα με το (i).

   Πρόβλημα 2
   Να προσδιορίσετε τις λύσεις της εξίσωσης
                                      ( x − 2)
                                                 2
                                                     = x 2 + 4α ,
για τις διάφορες τιμές του πραγματικού αριθμού α .

   Λύση
   Η δεδομένη εξίσωση είναι ισοδύναμη με την εξίσωση
                 2
                x − 4 x + 4 = x 2 + 4α ⇔ x 2 − 4 x + 4 = x 2 + 4α ⇔ x = 1 − α .
   Επειδή είναι x ≥ 0 , για κάθε πραγματικό αριθμό x , διακρίνουμε τις περιπτώσεις:
   •   α < 1 , οπότε είναι 1 − α > 0 . Τότε η εξίσωση έχει δύο λύσεις:
                                         x = 1− α ή x = α −1 .
   •   α = 1, οπότε η εξίσωση έχει μόνο τη λύση x = 0 .
   •   α > 1 , οπότε η εξίσωση είναι αδύνατη.

    Πρόβλημα 3
    Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και ευθεία ε που διέρχεται από την κορυφή του Α και είναι παράλ-
                                                 ˆ
ληλη προς τη πλευρά ΒΓ . Η διχοτόμος της γωνίας Β τέμνει την ευθεία ε στο σημείο Δ και
έστω Ε το συμμετρικό του Δ ως προς τη κορυφή Α . Από το Α τέλος θεωρούμε παράλληλη
προς την ΕΒ η οποία τέμνει τη ΒΔ στο σημείο Μ και τη ΒΓ στο σημείο Κ . Να αποδείξετε
ότι : ΑΒ = ΒΚ = ΚΔ = ΔΑ .

       Λύση
                                                     ˆ
                                                     Β
                                       ˆ     ˆ
       Επειδή είναι ΑΔ P ΒΓ θα ισχύει: Δ 1 = Β1 = x = .
                                                  ˆ
                                                     2
                                                                             ˆ
                                                                             Β
                                          ˆ                    ˆ     ˆ
   Επίσης η ΒΔ είναι διχοτόμος της γωνίας Β , οπότε θα ισχύει: Β 1 = Β2 = x = .
                                                                          ˆ
                                                                             2
                     ˆ
                     Β
        ˆ    ˆ
   Άρα Δ 1 = Β2 = x = και κατά συνέπεια το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές, δηλαδή:
                  ˆ
                     2
                                       ΑΒ = ΑΔ .                                (1)




                                            Σχήμα 3

   Επειδή Ε είναι το συμμετρικό του Δ ως προς το Α , θα ισχύει:
                                    ΑΔ = ΑΕ .                                         (2)
8
                                                                 ˆ    ˆ
    Από τις σχέσεις (1), (2) έχουμε ΑΕ = ΑΒ και κατά συνέπεια Ε1 = Β3 = ω . ˆ
    Από το τρίγωνο τώρα ΒΕΔ έχουμε:
                   ˆ      ˆ    ˆ   ˆ
                   Δ 1 + Β2 + Β3 + Ε1 = 180o ⇒ 2 x + 2ω = 180o ⇒ x + ω = 90o ,
                                                 ˆ    ˆ          ˆ ˆ
δηλαδή το τρίγωνο ΒΕΔ είναι ορθογώνιο ( ΒΕ ⊥ ΒΔ ) και εφόσον ΑΜ P ΒΕ καταλήγουμε:
                                        AM ⊥ ΒΔ .
    Στο ισοσκελές τρίγωνο ΒΑΔ η ΑΜ είναι ύψος, άρα και μεσοκάθετη της πλευράς ΒΔ .
    Επειδή τώρα το σημείο Κ ανήκει στη μεσοκάθετη του ΒΔ , το τρίγωνο ΚΒΔ είναι ισοσκε-
                                                         ˆ
                                                         Β
                                               ˆ     ˆ
λές και ίσο με το ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΔ (διότι Β 1 = Β2 = και ΒΔ κοινή πλευρά). Άρα θα
                                                         2
έχουν και ΑΒ = ΑΔ = ΒΚ = ΚΔ , οπότε το τετράπλευρο ΑΒΚΔ είναι ρόμβος.

    Πρόβλημα 4
    Να προσδιορίσετε τους πραγματικούς αριθμούς α , β , γ που ικανοποιούν τις ισότητες
                   α + β + γ = 2010 και αβ + βγ + γα = 22 ⋅ 3 ⋅ 52 ⋅ 67 2 .

    Λύση
    Από τις δεδομένες ισότητες λαμβάνουμε
           (α + β + γ )       = 20102 ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 + 2 (αβ + βγ + γα ) = 20102
                          2



                                     ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − 2 (αβ + βγ + γα )
                                     ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − 2 ( 22 ⋅ 3 ⋅ 52 ⋅ 67 2 )
                                                                2          20102
                                     ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − ⋅ 20102 =       .
                                                                3            3
    Άρα έχουμε
                                                       20102 1
                      α 2 + β 2 + γ 2 − (αβ + βγ + γα ) =     − ⋅ 20102 = 0
                                                          3     3
                      ⇔ α + β + γ − αβ − βγ − γα = 0
                          2   2     2


                        1
                      ⇔ ⋅ ( 2α 2 + 2β 2 + 2γ 2 − 2αβ − 2 βγ − 2γα ) = 0
                        2
                      ⇔ (α − β ) + ( β − γ ) + ( γ − α ) = 0
                                       2             2                2


                     ⇔α − β = β − γ − γ −α = 0 ⇔ α = β = γ ,
γιατί, αν ήταν α − β ≠ 0 ή β − γ ≠ 0 ή γ − α ≠ 0, τότε θα είχαμε
                                      (α − β ) + ( β − γ ) + ( γ − α )
                                              2                   2           2
                                                                                  > 0.
    Επομένως, από την ισότητα α + β + γ = 2010 λαμβάνουμε α = β = γ = 670 .

                                           Β΄ τάξη Λυκείου
    Πρόβλημα 1
    Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς την εξίσωση
                                                  ( x − 1)
                                                             2
                                                                 = 2x + α ,
για τις διάφορες τιμές του πραγματικού αριθμού α .

    Λύση
    Η δεδομένη εξίσωση είναι ισοδύναμη με την εξίσωση
                        x2 − 2 x + 1 = 2 x + α ⇔ x2 − 2 ( x + x ) + 1 − α = 0 .             (1)
9
    Λόγω της παρουσίας της απόλυτης τιμής του x , διακρίνουμε τις περιπτώσεις:
(i) x ≥ 0 . Τότε η εξίσωση (1) είναι ισοδύναμη με την εξίσωση
                                         x2 − 4 x + 1 − α = 0 ,                                         (2)
 η οποία είναι δευτέρου βαθμού με διακρίνουσα Δ = 16 − 4 (1 − α ) = 4 ( 3 + α ) .
      Άρα η εξίσωση (2) έχει ρίζες στο ΅ , αν, και μόνον αν, α ≥ −3 . Για να διαπιστώσουμε πό-
σες από αυτές είναι δεκτές θεωρούμε το γινόμενο και το άθροισμα των ριζών που είναι
                                       Ρ = 1 − α και S = 4 > 0.
     Έτσι, για την εξίσωση (2) έχουμε τις υποπεριπτώσεις:
     • Αν α = −3 , τότε η εξίσωση έχει μία διπλή ρίζα, x = 2 .
     • Αν −3 < α ≤ 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες μη αρνητικές, x = 2 ± 3 + α . Ειδικότερα,
         αν α = 1 , τότε η εξίσωση έχει τις ρίζες x = 4 και x = 0 .
     • Αν α > 1 , τότε η εξίσωση έχει μία μόνο ρίζα μη αρνητική, τη x = 2 + 3 + α
(ii) x < 0 . Τότε η εξίσωση (1) είναι ισοδύναμη με την εξίσωση
                                          x2 + 1 − α = 0 ,                              (3)
η οποία έχει μία μόνο αρνητική ρίζα, τη x = − α − 1 , αν α > 1 .
     Συνοπτικά, από τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, έχουμε για τη δεδομένη εξίσωση, τα α-
κόλουθα συμπεράσματα:
     • Αν α < −3 , η εξίσωση δεν έχει ρίζες στο ΅ .
     • Αν α = −3 , τότε η εξίσωση έχει μία διπλή ρίζα, x = 2 .
     • Αν −3 < α ≤ 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες, x = 2 ± 3 + α .
     • Αν α > 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες, τις x = 2 + 3 + α , x = − α − 1 .

   Πρόβλημα 2
   Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς το σύστημα:
                                   x +y +z = 8
                                            x 2 + y 2 + z 2 = 26
                                            xy + xz = ( yz + 1) .
                                                                   2


   Λύση
   Έχουμε
    ⎧ x +y +z = 8⎫             ⎧            x +y +z = 8                     ⎫      ⎧ x +y +z = 8⎫
    ⎪ 2
    ⎪                     ⎪
                          ⎪    ⎪
                               ⎪                                            ⎪
                                                                            ⎪      ⎪
                                                                                   ⎪                     ⎪
                                                                                                         ⎪
    ⎨ x + y + z = 26 ⎬ ⇔ ⎨( x + y + z ) − 2 ( xy + yz + zx ) = 26 ⎬ ⇔ ⎨ xy + yz + zx = 19 ⎬
              2    2                            2

    ⎪                    2⎪    ⎪                                            ⎪      ⎪                    2⎪
    ⎪ xy + xz = ( yz + 1) ⎪                xy + xz = ( yz + 1)                     ⎪ xy + xz = ( yz + 1) ⎪
                                                                2
    ⎩                     ⎭    ⎪
                               ⎩                                            ⎪
                                                                            ⎭      ⎩                     ⎭
            ⎧ x +y +z = 8⎫             ⎧ x + ( y + z) = 8 ⎫              ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫
            ⎪
            ⎪                    ⎪
                                 ⎪     ⎪
                                       ⎪                           ⎪
                                                                   ⎪     ⎪                       ⎪
        ⇔ ⎨ xy + yz + zx = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬
            ⎪                   2⎪     ⎪                           ⎪     ⎪ yz = −6 ή yz = 3 ⎪
            ⎪19 − yz = ( yz + 1) ⎪     ⎪( yz ) + 3 ( yz ) − 18 = 0 ⎪
                                              2
            ⎩                    ⎭     ⎩                           ⎭     ⎩                       ⎭
       ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫                ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫
       ⎪                     ⎪ ⎪                          ⎪     ⎪                  ⎪ ⎪                    ⎪
   ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ή ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) = 16 ⎬ ή ⎨ x ( y + z ) = 25⎬
       ⎪        yz = 3       ⎪ ⎪           yz = −6        ⎪     ⎪ yz = 3           ⎪ ⎪        yz = −6 ⎪
       ⎩                     ⎭ ⎩                          ⎭     ⎩                  ⎭ ⎩                    ⎭
10

           ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫        ⎧ x + ( y + z) =8 ⎫ ⎧ x + ( y + z) =8 ⎫
           ⎪                  ⎪ ⎪                     ⎪     ⎪                 ⎪ ⎪                      ⎪
         ⇔ ⎨ x ( 8 − x ) = 16 ⎬ ή ⎨ x ( 8 − x ) = 25 ⎬ ⇔ ⎨ x 2 − 8 x + 16 = 0 ⎬ ή ⎨ x 2 − 8 x + 25 = 0 ⎬
           ⎪ yz = 3           ⎪ ⎪         yz = −6 ⎪         ⎪     yz = 3      ⎪ ⎪         yz = −6 ⎪
           ⎩                  ⎭ ⎩                     ⎭     ⎩                 ⎭ ⎩                      ⎭
                ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧               x + ( y + z) =8           ⎫     ⎧ x =4 ⎫
                ⎪                  ⎪ ⎪ 2                                       ⎪     ⎪            ⎪
           ⇔⎨           x=4        ⎬ ή ⎨ x − 8 x + 25 = 0 (αδύνατη στο ΅ ) ⎬ ⇔ ⎨ y + z = 4 ⎬
                ⎪ yz = 3           ⎪ ⎪                    yz = −6              ⎪     ⎪ yz = 3 ⎪
                ⎩                  ⎭ ⎩                                         ⎭     ⎩            ⎭
            ⎧ x =4 ⎫               ⎧       x =4       ⎫
            ⎪                ⎪     ⎪                  ⎪
         ⇔ ⎨ z = 4 − y ⎬ ⇔ ⎨ z = 4 − y ⎬ ⇔ ( x, y, z ) = ( 4,1,3) ή ( x, y, z ) = ( 4,3,1) .
            ⎪ y ( 4 − y ) = 3⎪     ⎪ y 2 − 4 y + 3 = 0⎪
            ⎩                ⎭     ⎩                  ⎭
     Πρόβλημα 3
                                                                                            1 1 1  1
     Αν οι α, β, γ είναι θετικοί πραγματικοί αριθμοί με                                      + + =    , να αποδείξετε ότι:
                                                                                            α β γ αβγ

                                     1≤
                                        (α         3
                                                       + β3 ) γ
                                                                  +
                                                                    (β   3
                                                                             + γ3 ) α
                                                                                        +
                                                                                          (γ   3
                                                                                                   + α3 ) β
                                                                                                              < 2.
                                                  α 2 + β2           β2 + γ 2                γ2 + α2
     Πότε ισχύει η ισότητα;

     Λύση
     Παρατηρούμε ότι
          ( α3 + β3 ) γ = ( α + β ) ( α 2 − αβ + β2 ) γ < ( α + β ) ( α 2 + β2 ) γ = α + β γ ,
                                                                                    (     )                                                   (1)
            α 2 + β2                 α 2 + β2                   α 2 + β2
                                                                                        ⎛                  α 2 + β2 ⎞
                                                                             ( α + β ) ⎜ α 2 + β2 −                 ⎟γ
        (α   3
                 +β )γ
                   3
                               ( α + β) ( α   2
                                                  − αβ + β ) γ2
                                                                                        ⎝                      2 ⎠           1
                           =                                         ≥                                                   =     ( α + β) γ .   (2)
         α +β2         2
                            α +β          2            2
                                                              α +β                             2       2
                                                                                                                             2
     Η ισότητα στη (2) ισχύει, αν, και μόνον αν, α = β .
     Άρα έχουμε
                                  1             ( α 3 + β3 ) γ < α + β γ .
                                    (α + β) γ ≤ 2 2 (                  )                                                                      (3)
                                  2                α +β
     Ομοίως λαμβάνουμε
                                  1             ( β3 + γ 3 ) α < β + γ α ,
                                    (β + γ ) α ≤ 2 2 (                )                                                                       (4)
                                  2                β +γ

                                   1              ( γ 3 + α3 ) β < γ + α β .
                                     (γ + α)β ≤ 2 2 (                     )                                                                   (5)
                                   2                 γ +α
   Οι ισότητα στις (4) και (5) ισχύει αν, και μόνον αν, β = γ και γ = α, αντίστοιχα.
   Από τις (3), (4) και (5) με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε :.
                             ( α3 + β3 ) γ + (β3 + γ3 ) α + ( γ3 + α3 ) β < 2 αβ + βγ + γα
             αβ + βγ + γα ≤                                                  (             )                                                  (6)
                               α 2 + β2        β2 + γ 2        γ 2 + α2
   Όμως από την υπόθεση έχουμε:
                              1 1 1           1
                                + + =             ⇔ αβ + βγ + γα = 1 ,                                                                        (7)
                             α β γ αβγ
οπότε από τις (6) και (7) προκύπτουν οι ζητούμενες ανισότητες.
11
   Η ισότητα ισχύει αν, και μόνον αν, α = β = γ , οπότε από τη σχέση αβ + βγ + γα = 1 , προκύ-
                      3
πτει ότι α = β = γ =    .
                     3
     Παρατήρηση. Η δεύτερη ανισότητα είναι γνήσια από την κατασκευή της άσκησης με τους
                                                               1 1 1      1
 α, β, γ θετικούς πραγματικούς αριθμούς, λόγω της ισότητας       + + =       . Στην περίπτωση
                                                               α β γ αβγ
που επιτρέψουμε οι α, β, γ να είναι μη αρνητικοί πραγματικοί αριθμοί, δίνοντας στην παραπάνω
ισότητα τη μορφή αβ + βγ + γα = 1 , τότε η δεύτερη ανισότητα γίνεται
                         (α   3
                                  + β3 ) γ
                                             +
                                               (β   3
                                                        + γ3 ) α
                                                             ≤ 2,  +
                                                                     (γ   3
                                                                              + α3 ) β
                            α 2 + β2    β2 + γ 2    γ2 + α2
 όπου η ισότητα ισχύει, αν, και μόνον αν, ένας μόνον από τους α, β, γ είναι μηδέν και οι άλλοι
δύο αντίστροφοι.

     Πρόβλημα 4
     Δίνεται οξυγώνιο και σκαληνό τρίγωνο ΑΒΓ (με ΑΒ < AΓ ) εγγεγραμμένο σε κύκλο (c) με
κέντρο O και ακτίνα R . Από το σημείο Α φέρνουμε τις δύο εφαπτόμενες προς τον κύκλο
(c1 ) , που έχει κέντρο το σημείο O και ακτίνα r = OM ( M είναι το μέσο της BΓ ). Η μία εφα-
πτόμενη εφάπτεται στο κύκλο (c1 ) στο σημείο T , τέμνει την ΒΓ στο σημείο Ν και το κύκλο
(c) στο σημείο N1 (θεωρούμε BN < BM ). Η άλλη εφαπτόμενη εφάπτεται στο κύκλο (c1 ) στο
σημείο Σ , τέμνει την ΒΓ στο σημείο K και το κύκλο (c) στο σημείο K1 (θεωρούμε
ΓK < ΓM ). Να αποδείξετε ότι οι ευθείες BN1 , ΓΚ1 και AM περνάνε από το ίδιο σημείο (συ-
ντρέχουν).

    Λύση
    Οι χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ του κύκλου ( c ) , είναι εφαπτόμενες του κύκλου ( c1 ) στα ση-
μεία Τ, Σ και Μ αντίστοιχα. Άρα οι ακτίνες OΤ,ΟΣ και OΜ του κύκλου ( c1 ) , είναι κάθετες
προς τις χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ του κύκλου ( c ) αντίστοιχα. Δηλαδή οι ακτίνες OΤ, ΟΣ και
OΜ του κύκλου ( c1 ) , είναι τα αποστήματα που αντιστοιχούν στις χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ
του κύκλου ( c ) . Τα αποστήματα OΤ,ΟΣ και OΜ είναι ίσα μεταξύ τους , αφού είναι ακτίνες
του κύκλου ( c1 ) .
    Άρα AN1 = AΚ1 = ΒΓ (*) και τα σημεία Τ, Σ, Μ είναι τα μέσα των χορδών AN1 , AΚ1 και
ΒΓ , αντίστοιχα. Από τους προηγούμενους συλλογισμούς, προκύπτουν οι παρακάτω ισότητες
ευθυγράμμων τμημάτων:
                                  ΜΒ = ΜΓ = ΤΑ = ΤΝ1 = ΣΑ = ΣΚ 1                         (1)
    Το σημείο N βρίσκεται εκτός του κύκλου ( c1 ) και NM, NT είναι τα εφαπτόμενα τμήματα,
οπότε
                                         NM = NT                                        (2)
    Συνδυάζοντας τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε:
                    (1) : ΜΒ = ΤΝ1 ⎫ (:) ΜΒ ΤΝ1
                                   ⎬⇒      =     ⇒ ΤΜ P ΒΝ1                             (3)
                    (2) : ΝΜ = ΝΤ ⎭ ΜN ΝΤ
    Συνδυάζοντας και πάλι τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε:
                     (1) : ΜΓ = ΤΑ ⎫ (:) ΜΓ ΤΑ
                                   ⎬⇒      =     ⇒ ΤΜ / / ΑΓ                            (4)
                    (2) : ΝΜ = ΝΤ ⎭ ΝΜ ΝΤ
12




                                                               Σχήμα 4

   Από τις (3) και (4) έχουμε ΒN1 P ΑΓ . Με ανάλογο τρόπο αποδεικνύουμε ότι ΓK1 P ΑΒ .
Αν λοιπόν Ρ είναι η τομή των ευθειών ΒN1 και ΓK1 , τότε το τετράπλευρο ΑΒΡΓ είναι πα-
ραλληλόγραμμο. Άρα οι ευθείες ΒN1 , ΓK1 και ΑΜ θα συντρέχουν στο Ρ .

(*) “Δύο χορδές ενός κύκλου είναι ίσες αν και μόνο αν τα αποστήματά τους είναι ίσα.”
                                        (Θεώρημα ΙΙΙ, Σελ.46, του Σχολικού βιβλίου της ΕΜΕ)

                                                    Γ΄ τάξη Λυκείου
     Πρόβλημα 1
     Αν οι α, β, γ είναι θετικοί πραγματικοί αριθμοί με άθροισμα 12, να αποδείξετε ότι:
                                (α   2
                                         + 4β2 ) γ
                                                        +
                                                          (β   2
                                                                   + 4γ 2 ) α
                                                                                   +
                                                                                     (γ   2
                                                                                              + 4α 2 ) β
                                                                                                           > 12
                                         4αβ                       4βγ                        4 γα

   Λύση
   Από τις γνωστές ανισότητες
                      α 2 + 4β2 ≥ 4αβ, β2 + 4 γ 2 ≥ 4βγ , γ 2 + 4α 2 ≥ 4 γα ,                                         (1)
λαμβάνουμε τις ανισότητες:
      α 2 + 4β2 4αβ
               ≥     = 1 (η ισότητα ισχύει για α = 2β) ⇒
                                                                 ( α 2 + 4β2 ) γ ≥ γ                                  (2)
         4αβ     4αβ                                                   4αβ
        β2 + 4 γ 2 4βγ
                  ≥     = 1 (η ισότητα ισχύει για β = 2 γ ) ⇒
                                                              ( β2 + 4 γ 2 ) α ≥ α                                    (3)
          4βγ       4βγ                                            4βγ
       γ 2 + 4α 2 4 γα
                  ≥      = 1 (η ισότητα ισχύει για γ = 2α ) ⇒
                                                              ( γ 2 + 4α 2 ) β ≥ β                                    (4)
          4 γα      4 γα                                            4 γα
     Από τις (2), (3) και (4) με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε:

                     (α   2
                              + 4β2 ) γ
                                           +
                                               (β   2
                                                        + 4γ 2 ) α
                                                                      +
                                                                          (γ   2
                                                                                   + 4α 2 ) β
                                                                                                 ≥ α + β + γ = 12 .   (5)
                              4αβ                       4βγ                        4 γα
13

    Η ισότητα στη σχέση (5) ισχύει, αν, και μόνον αν, ισχύουν οι ισότητες και στις τρεις σχέσεις
(2), (3) και (4) ή ισοδύναμα:
                                       α = 2β, β = 2 γ , γ = 2α ,
από τις οποίες προκύπτει ότι α = β = γ = 0 , που είναι άτοπο, αφού οι αριθμοί α, β, γ είναι θετι-
κοί. Επομένως έχουμε αποδείξει ότι:
                        ( α 2 + 4β2 ) γ + (β2 + 4γ 2 ) α + ( γ 2 + 4α 2 ) β > 12 .
                              4αβ             4βγ                4 γα

    Πρόβλημα 2
    Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς το σύστημα:
                                       ⎧ 2
                                       ⎪ x + 2 xy = 5⎪ ⎫
                                       ⎨ 2             ⎬.                             (Σ)
                                       ⎪ y − 3xy = −2 ⎪
                                       ⎩               ⎭
    Λύση
    Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει λύση ( x, y ) του συστήματος ( Σ ), με x = 0 ή y = 0 , τότε λαμ-
βάνουμε 0 = 5 ή 0 = -2, άτοπο.
    Για xy ≠ 0 , η μία εξίσωση του συστήματος μπορεί να αντικατασταθεί με αυτήν που προκύ-
πτει από τις δύο εξισώσεις του συστήματος, με διαίρεση κατά μέλη:
                                    y             ⎧ 1 + 2m       5⎫
                             1+ 2 ⋅               ⎪ m 2 − 3m = − 2 ⎪ ⎧5m 2 − 11m + 2 = 0 ⎫
        x + 2 xy
          2
                      5             x =− ⇔  5     ⎪                ⎪ ⎪                   ⎪
                  =− ⇔                            ⎨                ⎬⇔⎨       y           ⎬
        y − 3 xy
          2
                      2    ⎛ y⎞
                                2
                                      y     2     ⎪      y         ⎪ ⎪         =m        ⎪
                           ⎜ ⎟ − 3⋅                        =m        ⎩       x           ⎭
                           ⎝x⎠        x           ⎪
                                                  ⎩      x         ⎪
                                                                   ⎭
                          ⎧            1⎫            ⎧     1⎫
                          ⎪m = 2 ή m = 5 ⎪
                          ⎪              ⎪ ⎧m = 2 ⎫ ⎪⎪m = 5 ⎪⎪
                         ⇔⎨              ⎬⇔⎨       ⎬ή⎨       ⎬.
                          ⎪    y
                                 =m      ⎪ ⎩ y = 2x⎭ ⎪ y = x ⎪
                          ⎪
                          ⎩    x         ⎪
                                         ⎭           ⎪
                                                     ⎩     5⎪⎭
   Επομένως έχουμε:
                                                                   ⎧ 7 x2     ⎫                  ⎧      5 7⎫
                                ⎧ x 2 + 2 xy = 5⎫                  ⎪ 5 = 5⎪   ⎪                  ⎪x = ±     ⎪
         ⎧ x + 2 xy = 5⎫ ⎪
             2
                                                 ⎪ ⎧5 x = 5 ⎫ ⎪
                                                            2
                                                                                     ⎧x = ±1⎫ ⎪           7 ⎪
 (Σ) ⇔ ⎨                  ⎬ή⎨             x      ⎬⇔ ⎨           ⎬ή⎨           ⎬⇔⎨            ⎬ή⎨            ⎬
         ⎩ y = 2x ⎭ ⎪ y =                        ⎪ ⎩ y = 2x⎭ ⎪ y = x ⎪               ⎩ y = 2x⎭ ⎪        x   ⎪
                                ⎩         5      ⎭                                                  y=
                                                                   ⎪
                                                                   ⎩      5 ⎭ ⎪                  ⎪
                                                                                                 ⎩      5   ⎪
                                                                                                            ⎭
                                                             ⎛5 7 7 ⎞                 ⎛ 5 7        7⎞
     ( x, y ) = (1, 2 ) ή ( x, y ) = ( −1, −2 ) ή ( x, y ) = ⎜
                                                             ⎜ 7 ,     ⎟ ή ( x, y ) = ⎜ −     ,−     ⎟.
                                                             ⎝     7 ⎟ ⎠
                                                                                      ⎜ 7
                                                                                      ⎝           7 ⎟⎠

     Πρόβλημα 3
    Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ εγγεγραμμένο σε κύκλο (c) με κέντρο O και ακτίνα R . Ο περιγε-
γραμμένος κύκλος του τριγώνου ΑOB (έστω (c1 ) ), τέμνει την AΓ στο σημείο K και την ΒΓ
στο σημείο Ν . Έστω (c2 ) ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΓΚΝ και (c3 ) ο περιγε-
γραμμένος κύκλος του τριγώνου OΓΚ . Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι (c1 ) , (c2 ) και (c3 ) είναι
ίσοι μεταξύ τους.

   Λύση
   Έστω R1 , R2 , R3 οι ακτίνες των κύκλων ( c1 ),( c2 ) και ( c3 ) αντίστοιχα. Θα αποδείξουμε ότι
R1 = R2 = R3 .
14
                                                  ˆ    ˆ
     Από το εγγεγραμμένο τετράπλευρο AKOB έχουμε: Α1 = B1 .
                                                  ˆ    ˆ
     Από το εγγεγραμμένο τετράπλευρο AOΝB έχουμε: Α = Β .2   2
                                            ˆ    ˆ
     Από το ισοσκελές τρίγωνο OBΓ , έχουμε: Β2 = Γ 2 .
                                            ˆ    ˆ
     Από το ισοσκελές τρίγωνο OΑΓ , έχουμε: Α1 = Γ1 .
                                                     ˆ   ˆ    ˆ
  Από τις παραπάνω ισότητες των γωνιών, προκύπτει ΝΑΓ = ΚΒΓ = Γ , δηλαδή τα τρίγωνα
ΝΑΓ και ΚΒΓ είναι ισοσκελή, οπότε ΝΑ = ΝΓ και ΚΒ = ΚΓ .

   Τα τρίγωνα τώρα ΟΚΒ και ΟΚΓ είναι ίσα διότι έχουν:
   1. ΟΒ = ΟΓ (ακτίνες του κύκλου ( c ) )
   2. ΟΚ (κοινή)
   3. ΚΒ = ΚΓ (από το ισοσκελές τρίγωνο ΚΒΓ ).
   Εφόσον λοιπόν τα τρίγωνα ΟΚΒ και ΟΚΓ είναι ίσα, θα έχουν ίσους τους περιγεγραμμέ-
νους κύκλους τους ( c1 ) και ( c3 ) .

     Απόδειξη της Ισότητας των Κύκλων ( c1 ) και ( c 2 ) ( 1ος τρόπος)
     Θεωρούμε τώρα τα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ που έχουν περιγεγραμμένους κύκλους ( c1 ) και
( c2 ) αντίστοιχα.
                                                                 αβγ
     Θα χρησιμοποιήσουμε στη συνέχεια τον τύπο E = (ΑΒΓ) =        που εκφράζει το εμβαδό
                                                              4R
τριγώνου συναρτήσει του μήκους των πλευρών και της ακτίνας του περιγεγραμμένου κύκλου.
    Έστω λοιπόν E1 = (ΚΝΒ) το εμβαδό του τριγώνου ΚΝΒ και E2 = (ΚΝΓ) το εμβαδό του
τριγώνου ΚΝΓ. Τότε:
                 ΝΒ ⋅ ΝΚ ⋅ ΒΚ ⎫
    E1 = (ΚΝΒ) =              ⎪
                      4 R1    ⎪  Ε1 4 R2 ⋅ ΝΒ ⋅ ΝΚ ⋅ ΒΚ     Ε    R ⋅ ΝΒ
                              ⎬⇒    =                   ⇒ 1 = 2         ,         (1)
                 ΝΓ ⋅ ΝΚ ⋅ ΓΚ ⎪ Ε 2 4 R1 ⋅ ΝΓ ⋅ ΝΚ ⋅ ΓΚ     Ε 2 R1 ⋅ ΝΓ
    E2 = (ΚΝΓ) =
                      4 R2    ⎪
                              ⎭
(για τη τελευταία συνεπαγωγή χρησιμοποιήσαμε την ισότητα ΚΒ = ΚΓ , που προκύπτει από το
ισοσκελές τρίγωνο ΚΒΓ ).




                                           Σχήμα 5
15
                                                         ˆ ˆ
   Τα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ έχουν τις γωνίες τους ΚΝΒ και ΚΝΓ παραπληρωματικές.
Άρα:
                                E1 ΝΒ ⋅ ΝΚ      Ε    ΝΒ
                                   =           ⇒ 1 =    .             (2)
                                E2 ΝΓ ⋅ ΝΚ      Ε 2 ΝΓ
   Από τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε R1 = R2 .

   Απόδειξη της Ισότητας των Κύκλων ( c1 ) και ( c 2 ) (2ος τρόπος)
   Για την απόδειξη, θα χρησιμοποιήσουμε το νόμο των ημιτόνων:
                                   a     β       γ
                                      =      =      = 2R .
                                 ημΑ ημΒ ημΓ
   Εφαρμόζοντας το νόμο των ημιτόνων στα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ έχουμε:
                                ΚΝ                 ΚΝ
                                      = 2 R1 και        = 2 R2 .
                                  ˆ
                             ημ(ΚΒΝ )                ˆ
                                                  ημ(Γ)
                                       ˆ     ˆ
   Από την ισότητα τώρα των γωνιών ΚΒΝ = Γ , καταλήγουμε: R1 = R2 .


   Πρόβλημα 4
   Η ακολουθία an , n ∈ ¥ * , ορίζεται αναδρομικά από τις σχέσεις
                                               k
                                  an +1 = an − n , n ∈ ¥ * , a1 = 1 ,
                                              2
όπου k θετικός ακέραιος.
   (i)     Να προσδιορίσετε το γενικό όρο an της ακολουθίας ως συνάρτηση των n και k .
                                                                                         1
   (ii) Να αποδείξετε ότι υπάρχουν μοναδικοί θετικοί ακέραιοι k , n τέτοιοι ώστε : an = 1000 .
                                                                                       2

   Λύση
   (i) Από τις υποθέσεις έχουμε
                             k              k                     k
                   a2 = a1 − , a3 = a2 − 2 , ... , an = an −1 − n −1 , n = 1, 2,3,...
                             2              2                    2
από τις οποίες με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε:
                                                               ⎛         ⎛1⎞ ⎞
                                                                              n

                                                               ⎜      1− ⎜ ⎟ ⎟
                                 ⎛1 1              1 ⎞
                     an = a1 − k ⎜ + 2 + ⋅⋅⋅ + n −1 ⎟ = 1 − k ⎜ −1 + ⎝ ⎠ ⎟ ⇔
                                                                            2
                                 ⎝2 2             2 ⎠          ⎜            1 ⎟
                                                               ⎜        1−
                                                               ⎝            2 ⎟  ⎠
                                     ⎛ ⎛1⎞ ⎞  n
                                                              k
                     an = 1 + k − 2k ⎜1 − ⎜ ⎟ ⎟ = (1 − k ) + n −1 , n = 1, 2,3,...
                                     ⎜ ⎝2⎠ ⎟                 2
                                     ⎝          ⎠
   (ii) Έστω ότι:
                        1                  k       1
                 an = 1000 ⇔ (1 − k ) + n −1 = 1000 ⇔ (1 − k ) ⋅ 2n −1+1000 + k ⋅ 21000 = 2n −1 ,
                      2                  2       2
όπου k θετικός ακέραιος και n ∈ ¥ * , n > 1 . Τότε έχουμε
                                   2n −1+1000 − 2n −1 = k ( 2n −1+1000 − 21000 ) .

                                              2n −1+1000 − 2n −1
                                     ⇔k=                         > 0, k ∈ Ά .                       (1)
                                              2n −1+1000 − 21000
16
     •   Αν υποθέσουμε ότι n − 1 > 1000 ⇔ n > 1001, τότε από τη σχέση (1) προκύπτει, ότι
         k ∈ ( 0,1) , άτοπο.
     •   Αν υποθέσουμε ότι n − 1 < 1000 ⇔ n < 1001, τότε έχουμε:
                          2n −1+1000 − 2n −1        21000 − 2n −1  1 − 2n −1001
                   k −1 =                    − 1 = n −1+1000 1000 = n −1        ,
                          2n −1+1000 − 21000      2         −2       2 −1
        οπότε θα είναι 0 < k − 1 < 1 , που είναι άτοπο.
     Άρα είναι n − 1 = 1000 ⇔ n = 1001 , οπότε από την (1) προκύπτει ότι k = 1 .

More Related Content

What's hot

ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσεις
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσειςΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσεις
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσειςΜάκης Χατζόπουλος
 
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείουKonstantinos Georgiou
 
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσεις
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσειςΔιαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσεις
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσειςΘανάσης Δρούγας
 
Themata thali 12-11-2016_f
Themata thali 12-11-2016_fThemata thali 12-11-2016_f
Themata thali 12-11-2016_fChristos Loizos
 
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α Γυμνασίου
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α ΓυμνασίουΔιαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α Γυμνασίου
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α ΓυμνασίουΜάκης Χατζόπουλος
 
Thalis 2014 15 solutions
Thalis 2014 15 solutionsThalis 2014 15 solutions
Thalis 2014 15 solutionsChristos Loizos
 
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣpeinirtzis
 
2017 18 thalis_final_solution
2017 18 thalis_final_solution2017 18 thalis_final_solution
2017 18 thalis_final_solutionChristos Loizos
 
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019Μάκης Χατζόπουλος
 
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣpeinirtzis
 
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_finalChristos Loizos
 
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣpeinirtzis
 

What's hot (20)

Θέματα Θαλή 12-11-2016
Θέματα Θαλή 12-11-2016Θέματα Θαλή 12-11-2016
Θέματα Θαλή 12-11-2016
 
ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2019 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
 
Thalis 2014 15_solutions
Thalis 2014 15_solutionsThalis 2014 15_solutions
Thalis 2014 15_solutions
 
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσεις
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσειςΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσεις
ΕΜΕ τεύχος 120: Α΄ Γυμνασίου ασκήσεις
 
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2018 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
 
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου
2ο θέμα άλγεβρας β΄ λυκείου
 
Θαλής 2017 - 18 Εκφωνήσεις
Θαλής 2017 - 18 ΕκφωνήσειςΘαλής 2017 - 18 Εκφωνήσεις
Θαλής 2017 - 18 Εκφωνήσεις
 
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2020 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
 
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσεις
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσειςΔιαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσεις
Διαγωνισμα άλγεβρας Α λυκείου ρίζες-με-τις-λύσεις
 
Themata thali 12-11-2016_f
Themata thali 12-11-2016_fThemata thali 12-11-2016_f
Themata thali 12-11-2016_f
 
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α Γυμνασίου
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α ΓυμνασίουΔιαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α Γυμνασίου
Διαγωνισμοί τοπικών ΕΜΕ για την Α Γυμνασίου
 
Thalis 2014 15 solutions
Thalis 2014 15 solutionsThalis 2014 15 solutions
Thalis 2014 15 solutions
 
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
 
Θαλης 2016 17 λύσεις
Θαλης 2016 17 λύσειςΘαλης 2016 17 λύσεις
Θαλης 2016 17 λύσεις
 
2017 18 thalis_final_solution
2017 18 thalis_final_solution2017 18 thalis_final_solution
2017 18 thalis_final_solution
 
Διαγωνισμός Ευκλείδης 20117-18
Διαγωνισμός Ευκλείδης 20117-18Διαγωνισμός Ευκλείδης 20117-18
Διαγωνισμός Ευκλείδης 20117-18
 
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019
257 ενδοσχολικά θέματα Β Λυκείου Κατεύθυνσης 2019
 
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
 
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final
1 thalis 2017 18_ekfoniseis_final
 
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
 

Viewers also liked

Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010katpapado
 
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008katpapado
 
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007katpapado
 
"Ευάγγελος Σταμάτης" 2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου
"Ευάγγελος Σταμάτης"  2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου"Ευάγγελος Σταμάτης"  2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου
"Ευάγγελος Σταμάτης" 2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ ΓυμνασίουΜάκης Χατζόπουλος
 
B&W Photos of Famous People 2
B&W Photos of Famous People 2B&W Photos of Famous People 2
B&W Photos of Famous People 2guimera
 
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας  Ε΄ ΔημοτικούΣχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας  Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας Ε΄ ΔημοτικούΗλιάδης Ηλίας
 
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄  Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄ Ηλιάδης Ηλίας
 
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα ΜαθημάτωνΙστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα ΜαθημάτωνΗλιάδης Ηλίας
 
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτων
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτωνΜαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτων
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτωνΗλιάδης Ηλίας
 

Viewers also liked (10)

Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2010
 
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2008
 
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007
Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2007
 
Themata eykleidh 16_01_2016
Themata eykleidh 16_01_2016Themata eykleidh 16_01_2016
Themata eykleidh 16_01_2016
 
"Ευάγγελος Σταμάτης" 2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου
"Ευάγγελος Σταμάτης"  2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου"Ευάγγελος Σταμάτης"  2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου
"Ευάγγελος Σταμάτης" 2016 - Διαγωνισμός μαθηματικών Α΄ Γυμνασίου
 
B&W Photos of Famous People 2
B&W Photos of Famous People 2B&W Photos of Famous People 2
B&W Photos of Famous People 2
 
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας  Ε΄ ΔημοτικούΣχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας  Ε΄ Δημοτικού
Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων Ιστορίας Ε΄ Δημοτικού
 
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄  Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄
Εννοιολογικά πλάνα των μαθημάτων Ιστορίας Δ΄
 
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα ΜαθημάτωνΙστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων
Ιστορία Γ' Δημοτικού Σχεδιαγράμματα Μαθημάτων
 
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτων
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτωνΜαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτων
Μαθηματικά Δ΄ τάξη - Συμπεράσματα ενοτήτων
 

Similar to Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2011

ευκλειδησ 2016 17 solutions_2
ευκλειδησ 2016 17 solutions_2ευκλειδησ 2016 17 solutions_2
ευκλειδησ 2016 17 solutions_2Christos Loizos
 
Eykleidhs solutios 20_01_2018
Eykleidhs solutios 20_01_2018Eykleidhs solutios 20_01_2018
Eykleidhs solutios 20_01_2018Christos Loizos
 
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18Μάκης Χατζόπουλος
 
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματα
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματαΕπαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματα
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματαΜάκης Χατζόπουλος
 
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]Μάκης Χατζόπουλος
 
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakis
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakisAalg sxol 2020-2021_papagrigorakis
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakisChristos Loizos
 
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
Thalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalThalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalChristos Loizos
 
Thalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalThalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalChristos Loizos
 
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά ΜαθηματικάDimitris Kontoudakis
 
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείουKonstantinos Georgiou
 
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ Λυκείου
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ ΛυκείουΦύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ Λυκείου
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ ΛυκείουΜάκης Χατζόπουλος
 
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14Mixalis Tzortzakis
 
Thalis2013 14 solutions_final
Thalis2013 14 solutions_finalThalis2013 14 solutions_final
Thalis2013 14 solutions_finalkate68
 
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣpeinirtzis
 
Thalis 2012 13 solutionsfinalnew
Thalis 2012 13 solutionsfinalnewThalis 2012 13 solutionsfinalnew
Thalis 2012 13 solutionsfinalnewChristos Loizos
 

Similar to Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2011 (20)

ευκλειδησ 2016 17 solutions_2
ευκλειδησ 2016 17 solutions_2ευκλειδησ 2016 17 solutions_2
ευκλειδησ 2016 17 solutions_2
 
Eykleidhs solutios 20_01_2018
Eykleidhs solutios 20_01_2018Eykleidhs solutios 20_01_2018
Eykleidhs solutios 20_01_2018
 
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18
Οι ενδεικτικές λύσεις Θαλή 11/11/2017 - 18
 
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ
 
Bgumnasiou2008
Bgumnasiou2008Bgumnasiou2008
Bgumnasiou2008
 
11η ανάρτηση
11η ανάρτηση11η ανάρτηση
11η ανάρτηση
 
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματα
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματαΕπαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματα
Επαναληπτικό διαγώνισμα στα διανύσματα
 
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]
Πλήρες βοήθημα για την Άλγεβρα Α΄ Λυκείου [2020 -21]
 
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakis
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakisAalg sxol 2020-2021_papagrigorakis
Aalg sxol 2020-2021_papagrigorakis
 
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2016 - ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
 
Thalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalThalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinal
 
Thalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinalThalis2016 17solutionsfinal
Thalis2016 17solutionsfinal
 
Thalis 2014 15_solutions
Thalis 2014 15_solutionsThalis 2014 15_solutions
Thalis 2014 15_solutions
 
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά
01β_Γ' Λυκ Φυσ Προσ_Κενά Μαθηματικά
 
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου
2ο θέμα Μαθηματικών προσανατολισμού β΄ λυκείου
 
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ Λυκείου
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ ΛυκείουΦύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ Λυκείου
Φύλλο εργασίες στις ρίζες πραγματικών αριθμών - Α΄ Λυκείου
 
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14
Θέματα_λύσεις Θαλής 2013_14
 
Thalis2013 14 solutions_final
Thalis2013 14 solutions_finalThalis2013 14 solutions_final
Thalis2013 14 solutions_final
 
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
ΘΑΛΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΛΥΣΕΙΣ
 
Thalis 2012 13 solutionsfinalnew
Thalis 2012 13 solutionsfinalnewThalis 2012 13 solutionsfinalnew
Thalis 2012 13 solutionsfinalnew
 

More from katpapado

Belgium brugge 3 vvv
Belgium brugge 3 vvvBelgium brugge 3 vvv
Belgium brugge 3 vvvkatpapado
 
Μη Ευκλείδεια Γεωμετρία
Μη Ευκλείδεια ΓεωμετρίαΜη Ευκλείδεια Γεωμετρία
Μη Ευκλείδεια Γεωμετρίαkatpapado
 
Kρίση σχολικού θεσμού
Kρίση σχολικού θεσμούKρίση σχολικού θεσμού
Kρίση σχολικού θεσμούkatpapado
 
Παιδεία
ΠαιδείαΠαιδεία
Παιδείαkatpapado
 
Διαπολιτισμική εκπαίδευση
Διαπολιτισμική εκπαίδευσηΔιαπολιτισμική εκπαίδευση
Διαπολιτισμική εκπαίδευσηkatpapado
 
Γιγαντισμός ΑΕΙ
Γιγαντισμός ΑΕΙΓιγαντισμός ΑΕΙ
Γιγαντισμός ΑΕΙkatpapado
 
Eκπαίδευση
EκπαίδευσηEκπαίδευση
Eκπαίδευσηkatpapado
 
Καταναλωτισμός 2
Καταναλωτισμός 2Καταναλωτισμός 2
Καταναλωτισμός 2katpapado
 
Καταναλωτισμός 1
Καταναλωτισμός 1Καταναλωτισμός 1
Καταναλωτισμός 1katpapado
 
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμού
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμούTο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμού
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμούkatpapado
 
Aνθρώπινα Δικαιώματα
Aνθρώπινα ΔικαιώματαAνθρώπινα Δικαιώματα
Aνθρώπινα Δικαιώματαkatpapado
 
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματαkatpapado
 
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματαkatpapado
 
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 20117ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011katpapado
 
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011Εκδρομή στην Ξάνθη 2011
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011katpapado
 
Αρχές λόγου αντιλόγου
Αρχές λόγου αντιλόγουΑρχές λόγου αντιλόγου
Αρχές λόγου αντιλόγουkatpapado
 
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου ΜάθησηςΟδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησηςkatpapado
 
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείου
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' ΛυκείουΔιαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείου
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείουkatpapado
 
Ασκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείου
Ασκήσεις άλγεβρας Α' ΛυκείουΑσκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείου
Ασκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείουkatpapado
 

More from katpapado (19)

Belgium brugge 3 vvv
Belgium brugge 3 vvvBelgium brugge 3 vvv
Belgium brugge 3 vvv
 
Μη Ευκλείδεια Γεωμετρία
Μη Ευκλείδεια ΓεωμετρίαΜη Ευκλείδεια Γεωμετρία
Μη Ευκλείδεια Γεωμετρία
 
Kρίση σχολικού θεσμού
Kρίση σχολικού θεσμούKρίση σχολικού θεσμού
Kρίση σχολικού θεσμού
 
Παιδεία
ΠαιδείαΠαιδεία
Παιδεία
 
Διαπολιτισμική εκπαίδευση
Διαπολιτισμική εκπαίδευσηΔιαπολιτισμική εκπαίδευση
Διαπολιτισμική εκπαίδευση
 
Γιγαντισμός ΑΕΙ
Γιγαντισμός ΑΕΙΓιγαντισμός ΑΕΙ
Γιγαντισμός ΑΕΙ
 
Eκπαίδευση
EκπαίδευσηEκπαίδευση
Eκπαίδευση
 
Καταναλωτισμός 2
Καταναλωτισμός 2Καταναλωτισμός 2
Καταναλωτισμός 2
 
Καταναλωτισμός 1
Καταναλωτισμός 1Καταναλωτισμός 1
Καταναλωτισμός 1
 
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμού
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμούTο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμού
Tο τέλος της πλεονεξίας και του καταναλωτισμού
 
Aνθρώπινα Δικαιώματα
Aνθρώπινα ΔικαιώματαAνθρώπινα Δικαιώματα
Aνθρώπινα Δικαιώματα
 
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
2η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
 
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
1η άσκηση στα ανθρώπινα δικαιώματα
 
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 20117ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011
7ήμερη εκδρομή ΓΕΛ Πολυγύρου 2011
 
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011Εκδρομή στην Ξάνθη 2011
Εκδρομή στην Ξάνθη 2011
 
Αρχές λόγου αντιλόγου
Αρχές λόγου αντιλόγουΑρχές λόγου αντιλόγου
Αρχές λόγου αντιλόγου
 
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου ΜάθησηςΟδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης
Οδηγίες για τους αγώνες από το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης
 
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείου
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' ΛυκείουΔιαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείου
Διαγώνισμα Βιολογίας Γ' Λυκείου
 
Ασκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείου
Ασκήσεις άλγεβρας Α' ΛυκείουΑσκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείου
Ασκήσεις άλγεβρας Α' Λυκείου
 

Θέματα Μαθηματικού Διαγωνισμού Ευκλείδης 2011

  • 1. 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ GREEK MATHEMATICAL SOCIETY Πανεπιστημίου (Ελευθερίου Βενιζέλου) 34 34, Panepistimiou (Εleftheriou Venizelou) Street 106 79 ΑΘΗΝΑ GR. 106 79 - Athens - HELLAS Τηλ. 210 3616532 - 2103617784 - Fax: 210 3641025 Tel. 210 3616532 - 2103617784 - Fax: 210 3641025 e-mail : info@hms.gr e-mail : info@hms.gr www.hms.gr www.hms.gr ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ος 71 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙ- ΚΑ “Ο ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ” ΣΑΒΒΑΤΟ, 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ B΄ τάξη Γυμνασίου Πρόβλημα 1 (α) Να συγκρίνετε τους αριθμούς 2 1 ⎛ 1 3 1⎞ ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3 Α = 2 ⋅ ⎜ 23 + 1 + : − ⎟ και Β = ⎜ − ⎟ : ⎜ 3 − ⎟ ⋅ 7 . 8 ⎝ 4 2 6⎠ ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2 (β) Αν ισχύει ότι: 2 4 γ 1 + + = , α β 6 6 να βρείτε την τιμή της παράστασης: 8 − α 12 − 2 β 2γ − 3 Γ= + + . 4α 3β 12 Λύση (α) Έχουμε 1 ⎛ 1 3 1⎞ 1 ⎛ 1 2 1⎞ 1 ⎛ 1 1⎞ 1 9 Α = 2 ⋅ ⎜ 23 + 1 + : − ⎟ = ⋅ ⎜ 8 + 1 + ⋅ − ⎟ = ⋅⎜9 + − ⎟ = ⋅9 = , 8 ⎝ 4 2 6 ⎠ 64 ⎝ 4 3 6 ⎠ 64 ⎝ 6 6 ⎠ 64 64 2 ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3 ⎛ 9 1 ⎞ ⎛ 10 6 ⎞ 9 8 4 9 8 27 9 9 Β = ⎜ − ⎟:⎜ 3 − ⎟⋅ 7 = ⎜ − ⎟:⎜ − ⎟⋅ = : ⋅ = ⋅ ⋅ = . ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2 ⎝ 27 27 ⎠ ⎝ 27 27 ⎠ 128 27 27 128 27 4 128 64 Άρα είναι Α = Β . Σημείωση. Λόγω της μη ύπαρξης παρενθέσεων που να δίνουν προτεραιότητα στις πράξεις διαί- ρεσης και πολλαπλασιασμού θεωρούμε δεκτή και τη λύση της μορφής 2 ⎛ 1 1 ⎞ ⎛ 10 2 ⎞ 3 ⎛ 9 1 ⎞ ⎛ 10 6 ⎞ 9 8 4 9 8 1 768 Β = ⎜ − ⎟:⎜ 3 − ⎟⋅ 7 = ⎜ − ⎟:⎜ − ⎟⋅ = : ⋅ = : = . ⎝ 3 27 ⎠ ⎝ 3 9 ⎠ 2 ⎝ 27 27 ⎠ ⎝ 27 27 ⎠ 128 27 27 128 27 96 27 Στην περίπτωση αυτή είναι Α < 1< Β , δηλαδή Α < Β. 2 4 γ 1 (β) Λόγω της υπόθεσης + + = , έχουμε ότι: α β 6 6 8 − α 12 − 2β 2γ − 3 8 α 12 2β 2γ 3 Γ= + + = − + − + − 4α 3β 12 4α 4α 3β 3β 12 12 2 1 4 2 γ 1 ⎛ 2 4 γ ⎞ ⎛1 2 1⎞ 1 7 = − + − + − = ⎜ + + ⎟ − ⎜ + + ⎟ = − = −1. α 4 β 3 6 4 ⎝α β 6 ⎠ ⎝ 4 3 4⎠ 6 6
  • 2. 2 Πρόβλημα 2 Ένας έμπορος αυτοκινήτων είχε στο κατάστημά του την αρχή της περυσινής χρονιάς 20 αυ- τοκίνητα τύπου Α και 60 αυτοκίνητα τύπου Β. Η τιμή πώλησης για κάθε αυτοκίνητο τύπου Α είναι 10000 ευρώ, ενώ για κάθε αυτοκίνητο τύπου Β είναι 12000 ευρώ. Στο τέλος της χρονιάς είχε πουλήσει το 30% των αυτοκινήτων τύπου Α και το 60% του συ- νόλου των αυτοκινήτων τύπου Α και Β. Να βρείτε ποιο θα είναι το κέρδος του από την πώληση των αυτοκινήτων, αν γνωρίζετε ότι από καθένα αυτοκίνητο τύπου Α κερδίζει το 5% της τιμής πώλησής του, ενώ από καθένα αυτο- κίνητο τύπου Β κερδίζει το 10% της τιμής πώλησής του. Λύση 30 Το 30% των αυτοκινήτων τύπου Α είναι 20 ⋅ = 6 αυτοκίνητα, ενώ το 60% του συνόλου 100 60 60 των αυτοκινήτων τύπου Α και Β είναι ( 20 + 60 ) ⋅ = 80 ⋅ = 48 αυτοκίνητα. Επομένως από 100 100 τα αυτοκίνητα τύπου Β πουλήθηκαν 48 − 6 = 42 αυτοκίνητα. 5 Από την πώληση καθενός αυτοκινήτου τύπου Α κερδίζει 10000 ⋅ = 500 ευρώ, ενώ από 100 10 την πώληση καθενός αυτοκινήτου τύπου Β κερδίζει 12000 ⋅ = 1200 ευρώ. Επομένως από 100 την πώληση των αυτοκινήτων ο έμπορος κέρδισε 6 ⋅ 500 + 42 ⋅1200 = 3000 + 50400 = 53400 ευρώ. Πρόβλημα 3 ˆ Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ = ΑΓ και Α = 360 . Από την κορυφή Α φέρουμε ευ- θεία ε παράλληλη προς την πλευρά ΒΓ. Η διχοτόμος της γωνίας Β τέμνει την πλευρά ΑΓ στο σημείο Δ και την ευθεία ε στο σημείο Ε. Να αποδείξετε ότι τα τρίγωνα ΑΒΔ, ΒΓΔ, ΑΔΕ και ΑΒΕ είναι ισοσκελή. Λύση Σχήμα 1 Το άθροισμα των γωνιών του ισοσκελούς τριγώνου ΑΒΓ είναι 180o Επειδή όμως ισχύει ˆ ˆ ˆ Α = 36o , θα έχουμε: Β = Γ = 72o .
  • 3. 3 ˆ Β 72o ˆ ˆ ˆ Η ΒΔ είναι διχοτόμος της γωνίας Β , οπότε Β1 = Β2 = = = 36o . 2 2 ˆ ˆ Επειδή τώρα A1 = Β2 = 36o , το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές. ˆ ˆ ˆ Στο τρίγωνο ΒΓΔ ισχύει Β = 36o και Γ = 72o . Άρα Δ = 72 o . 1 2 ˆ ˆ Από την ισότητα των γωνιών Γ = Δ 2 = 72 , προκύπτει ότι το τρίγωνο ΒΓΔ είναι ισοσκε- o λές. ˆ ˆ Οι γωνίες Α 2 και Γ είναι ίσες διότι είναι εντός εναλλάξ των παραλλήλων ΑΕ και ΒΓ που τέμνονται από την ΑΓ . ˆ ˆ Από την ισότητα τέλος των γωνιών Δ1 = Δ 2 = 72 o (ως κατά κορυφή), προκύπτει η ισότητα ˆ ˆ Δ = Α = 72 o . Επομένως το τρίγωνο ΑΕΔ είναι ισοσκελές. 1 2 ˆ ˆ Οι γωνίες Β 1 και Ε είναι ίσες διότι είναι εντός εναλλάξ των παραλλήλων ΑΕ και ΒΓ που ˆ Β ˆ ˆ ˆ ˆ τέμνονται από την ΒΕ . Επίσης Β1 = Β2 = = 36o , οπότε θα είναι και Β2 = Ε . Επομένως και το 2 τρίγωνο ΑΒΕ είναι ισοσκελές. Πρόβλημα 4 Να προσδιορίσετε τριψήφιο θετικό ακέραιο Α = αβγ = 100α + 10β + γ , αν ισχύουν και οι τρεις επόμενες προτάσεις: (i) Α − Β = 27 , όπου Β = αγβ = 100α + 10γ + β . (ii) Το άθροισμα των ψηφίων β , γ ισούται με το μικρότερο ακέραιο που είναι λύση της ανίσωσης: 3 x + 12 < 5 x − 1 . (iii) Ο αριθμός Α διαιρείται με το 3. Λύση Σύμφωνα με την πρόταση (i) έχουμε: Α − Β = 27 ⇔ 9 β − 9γ = 27 ⇔ 9 ⋅ ( β − γ ) = 27 ⇔ β − γ = 3 . (1) Για την ανίσωση του ερωτήματος (ii) έχουμε: 13 3x + 12 < 5 x − 1 ⇔ 3 x − 5 x < −12 − 1 ⇔ −2 x < −13 ⇔ 2 x > 13 ⇔ x > . 2 Άρα, ο μικρότερος ακέραιος που είναι λύση της είναι ο 7, οπότε έχουμε: β +γ = 7. (2) Με πρόσθεση και αφαίρεση κατά μέλη των (1) και (2) λαμβάνουμε 2 β = 10, 2γ = 4 ⇔ β = 5, γ = 2 . Διαφορετικά, θα μπορούσαμε να σκεφθούμε ως εξής: Επειδή οι ακέραιοι β , γ είναι ψηφία με διαφορά β − γ = 3 θα είναι β > γ και επειδή επιπλέον έχουν άθροισμα 7, οι δυνατές τιμές τους είναι β = 7, γ = 0 ή β = 6, γ = 1 ή β = 5, γ = 2 ή β = 4, γ = 3 . Επειδή πρέπει β − γ = 3 οι αποδεκτές τιμές είναι β = 5, γ = 2 . Άρα ο θετικός ακέραιος Α θα έχει τη μορφή Α = α 52 με άθροισμα ψηφίων α + 7 . Επειδή, σύμφωνα με την πρόταση (iii) ο Α διαιρείται με το 3, πρέπει και αρκεί ο ακέραιος α + 7 να εί- ναι πολλαπλάσιο του 3, οπότε, αφού το α είναι ψηφίο, οι κατάλληλες τιμές του είναι: α = 2 ή α = 5 ή α = 8. Επομένως, έχουμε Α = 252 ή Α = 552 ή Α = 852
  • 4. 4 Γ΄ τάξη Γυμνασίου Πρόβλημα 1 (α) Να λύσετε την εξίσωση: 2 x + 18 7 − 3x − = 1. 4 8 (β) Να βρείτε την τιμή της παράστασης: −3 ⎛ 1 1⎞ ⎛ 1 ⎞ Α = ⎜ 2 + ⎟⋅⎜ ⎟ − 9β − 20 , 2 ⎝β 9 ⎠ ⎝ 3β ⎠ 1 για β = − . 3 Λύση (α) Έχουμε 2 x + 18 7 − 3 x − = 1 ⇔ 2 ⋅ ( 2 x + 18 ) − ( 7 − 3 x ) = 8 ⇔ 4 x + 36 − 7 + 3 x = 8 4 8 ⇔ 7 x + 29 = 8 ⇔ 7 x = 8 − 29 ⇔ 7 x = −21 ⇔ x = −3. 1 (β) Για β = − η παράσταση Α γίνεται: 3 −3 ⎛ ⎞ ⎛ ⎞ ⎜ ⎟ ⎜ ⎟ 2 −3 ⎜ 1 + 1 ⎟⋅⎜ 1 ⎛ 1⎞ 1 ⎛ 1 ⎞ ⎟ − 9 ⋅ ⎜ − ⎟ − 20 = ⋅ ⎜ ⎟ − 9 ⋅ − 20 1 Α= ⎜⎛ 1⎞ 9⎟ ⎜ ⎛ 1⎞⎟ 2 ⎝ 3⎠ 1 ⎝ −1 ⎠ 9 ⎜ ⎜− ⎟ ⎟ ⎜ 3⋅⎜ − 3 ⎟ ⎟ 9 ⎝⎝ 3⎠ ⎠ ⎝ ⎝ ⎠⎠ = 9 ⋅ ( −1) − 1 − 20 = 9 ⋅ ( −1) − 1 − 20 = −9 − 21 = −30. 3 Πρόβλημα 2 Οι θετικοί ακέραιοι α , β είναι μεγαλύτεροι ή ίσοι του 0 και τέτοιοι ώστε α ≤ 10, β ≥ 12 και (α − 12 ) ⋅ ( 40 − 2β ) ≤ 0. Να βρείτε τη μεγαλύτερη και τη μικρότερη τιμή της παράστασης Α = 3α − 2β . Λύση Είναι α ≤ 10 , οπότε α − 12 < 0 . Άρα, για να αληθεύει η ανίσωση (α − 12 ) ⋅ ( 40 − 2 β ) ≤ 0 , αρκεί να ισχύει ότι: 40 − 2 β ≥ 0 ⇔ 40 ≥ 2β ⇔ β ≤ 20. Έτσι έχουμε: 0 ≤ α ≤ 10 και 12 ≤ β ≤ 20 ⇒ 0 ≤ 3α ≤ 30 και 24 ≤ 2 β ≤ 40 ⇒ 0 ≤ 3α ≤ 30 και − 40 ≤ −2β ≤ −24, από τις οποίες με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε: −40 ≤ Α = 3α − 2 β ≤ 6 , οπότε η μεγαλύτερη τιμή της παράστασης Α είναι 6, ενώ η μικρότερη τιμή της είναι -40. Πρόβλημα 3 Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ πλευράς α και ισόπλευρο τρίγωνο ΑΒΕ εξωτερικά του τετραγώ- νου ΑΒΓΔ. Δίνεται ακόμη ότι ο κύκλος C που περνάει από τα σημεία Γ, Δ και Ε έχει ακτίνα 4 cm. (i) Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο ΕΔΓ είναι ισοσκελές.
  • 5. 5 (ii) Να βρείτε την πλευρά α του τετραγώνου. (iii) Να βρείτε το εμβαδόν της επιφάνειας που βρίσκεται εξωτερικά του σχήματος ΕΑΔΓΒΕ και εσωτερικά του κύκλου (c) . Λύση (i) Στα τρίγωνα ΑΕΔ και ΒΕΓ ισχύουν: ΑΕ = ΒΕ = α , ΑΔ = ΒΓ = α και ˆ ˆ ΕΑΔ = ΕΒΓ = 90o + 60o = 150o . Σχήμα 2 Άρα τα τρίγωνα ΑΕΔ και ΒΕΓ είναι ίσα και κατά συνέπεια ΕΔ = ΕΓ , δηλαδή το τρίγωνο ΕΔΓ είναι ισοσκελές. (ii) Εφόσον ΕΔ = ΕΓ , το σημείο Ε ανήκει στη μεσοκάθετη του τμήματος ΔΓ (που ταυτίζε- ται με τη μεσοκάθετη του τμήματος ΑΒ ). Επίσης ΕΑ = ΕΒ , οπότε το σημείο Ε ανήκει στη με- σοκάθετη του τμήματος ΑΒ . Άρα η OE είναι μεσοκάθετη της ΑΒ και κατά συνέπεια διχοτό- ˆ ˆ μος της γωνίας ΑΕΒ του ισόπλευρου τριγώνου ΑΕΒ . Άρα είναι Ε1 = 30o . ΑΕ = ΑΔ = α ⎫ ˆ ˆ ⎬ ⇒ ΟΑ μεσοκάθετη της ΕΔ ⇒ ΟΑ διχοτόμος της ΔΑΕ ⇒ Α 1 = 75 . o ΟΕ = ΟΔ = 4 ⎭ ˆ ˆ ˆ Στο τρίγωνο ΑΟΕ έχουμε: Α 1 = 75o και Ε1 = 30o . Άρα Ο 1 = 75o , οπότε το τρίγωνο ΑΟΕ είναι ισοσκελές με ΕΑ = ΕΟ = α = 4cm . (iii) Το εμβαδόν του κύκλου ( c ) είναι: Εc = π ⋅ 42 = 16π . Το εμβαδόν του τετραγώνου ΑΒΓΔ είναι: Ετετ = 42 = 16 , ενώ το εμβαδόν του τριγώνου ΑΒΕ είναι: Ετρ = 4 3 . Άρα το εμβαδόν της ζητούμενης επιφάνειας είναι: Ε = 16π − 16 − 4 3 . Πρόβλημα 4 Να προσδιορίσετε τριψήφιο θετικό ακέραιο Α = αβγ = 100α + 10β + γ , αν ισχύουν και οι τρεις επόμενες προτάσεις: (i) Α − Β = 198 , όπου Β = γβα = 100γ + 10β + α , x + α − 2γ α − 2γ (ii) Η εξίσωση − = 1 έχει δύο ρίζες με άθροισμα 4. 2α − γ x
  • 6. 6 (iii) Ο αριθμός Α διαιρείται με το 9. Λύση Σύμφωνα με την πρόταση (i) έχουμε: Α − Β = 198 ⇔ 99 ⋅ (α − γ ) = 198 ⇔ α − γ = 2 . (1) Η εξίσωση της πρότασης (ii) , αν γ ≠ 2α και x ≠ 0 , γράφεται: x + α − 2γ α − 2γ x + α − 2γ x + α − 2γ ⎛ 1 1⎞ − −1 = 0 ⇔ − = 0 ⇔ ( x + α − 2γ ) ⎜ − ⎟=0 2α − γ x 2α − γ x ⎝ 2α − γ x ⎠ 1 1 ⇔ x + α − 2γ = 0 ή − = 0 ⇔ x = 2γ − α ή x = 2α − γ 2α − γ x Επειδή, λόγω της (ii) το άθροισμα των ριζών της εξίσωσης είναι 4, έχουμε ότι ( 2γ − α ) + ( 2α − γ ) = 4 ⇔ α + γ = 4 , (2) με τους περιορισμούς για τις παραμέτρους γ ≠ 2α και α ≠ 2γ . Από τις (1) και (2) με πρόσθεση και αφαίρεση κατά μέλη λαμβάνουμε 2α = 6, 2γ = 2 ⇔ α = 3, γ = 1 και εύκολα διαπιστώνουμε ότι ικανοποιούνται οι περιορισμοί για την εξίσωση. Άρα ο θετικός ακέραιος Α θα έχει τη μορφή Α = 3β 1 με άθροισμα ψηφίων 4 + β . Επειδή, σύμφωνα με την πρόταση (iii) ο Α διαιρείται με το 9, πρέπει και αρκεί 4 + β = πολ.(9) , οπότε, αφού το β είναι ψηφίο, η μοναδική δυνατή τιμή του είναι β = 5 . Επομένως, ο ζητούμενος θετικός ακέραιος Α είναι ο 351. Α΄ τάξη Λυκείου Πρόβλημα 1 (i) Να βρείτε τις τιμές των ρητών αριθμών α , β για τις οποίες ο αριθμός α + β 10 είναι ρητός. 2 (ii) Να αποδείξετε ότι ο αριθμός x = 5 + είναι άρρητος. 2 Λύση (i) Κατ’ αρχή παρατηρούμε ότι για β = 0 , ο αριθμός α + β 10 = α είναι ρητός, για κάθε ρητό αριθμό α . Έστω ότι, για β ≠ 0 , ο αριθμός ρ = α + β 10 είναι ρητός. Τότε και ο αριθμός ( ) ρ − α = α + β 10 − α = β 10 ρ −α θα είναι ρητός, αλλά και ο αριθμός = 10 θα είναι ρητός, που είναι άτοπο. β Άρα ο αριθμός α + β 10 είναι ρητός, για β = 0 και για κάθε ρητό αριθμό α . 2 (ii) Έστω ότι ο αριθμός x = 5 + είναι ρητός. Τότε και ο αριθμός 2 2 ⎛ 2⎞ 2 11 x =⎜ 5+ 2 ⎜ ⎟ = 5 + + 10 = + 10 , ⎟ ⎝ 2 ⎠ 4 2
  • 7. 7 θα είναι ρητός, το οποίο είναι άτοπο, σύμφωνα με το (i). Πρόβλημα 2 Να προσδιορίσετε τις λύσεις της εξίσωσης ( x − 2) 2 = x 2 + 4α , για τις διάφορες τιμές του πραγματικού αριθμού α . Λύση Η δεδομένη εξίσωση είναι ισοδύναμη με την εξίσωση 2 x − 4 x + 4 = x 2 + 4α ⇔ x 2 − 4 x + 4 = x 2 + 4α ⇔ x = 1 − α . Επειδή είναι x ≥ 0 , για κάθε πραγματικό αριθμό x , διακρίνουμε τις περιπτώσεις: • α < 1 , οπότε είναι 1 − α > 0 . Τότε η εξίσωση έχει δύο λύσεις: x = 1− α ή x = α −1 . • α = 1, οπότε η εξίσωση έχει μόνο τη λύση x = 0 . • α > 1 , οπότε η εξίσωση είναι αδύνατη. Πρόβλημα 3 Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και ευθεία ε που διέρχεται από την κορυφή του Α και είναι παράλ- ˆ ληλη προς τη πλευρά ΒΓ . Η διχοτόμος της γωνίας Β τέμνει την ευθεία ε στο σημείο Δ και έστω Ε το συμμετρικό του Δ ως προς τη κορυφή Α . Από το Α τέλος θεωρούμε παράλληλη προς την ΕΒ η οποία τέμνει τη ΒΔ στο σημείο Μ και τη ΒΓ στο σημείο Κ . Να αποδείξετε ότι : ΑΒ = ΒΚ = ΚΔ = ΔΑ . Λύση ˆ Β ˆ ˆ Επειδή είναι ΑΔ P ΒΓ θα ισχύει: Δ 1 = Β1 = x = . ˆ 2 ˆ Β ˆ ˆ ˆ Επίσης η ΒΔ είναι διχοτόμος της γωνίας Β , οπότε θα ισχύει: Β 1 = Β2 = x = . ˆ 2 ˆ Β ˆ ˆ Άρα Δ 1 = Β2 = x = και κατά συνέπεια το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές, δηλαδή: ˆ 2 ΑΒ = ΑΔ . (1) Σχήμα 3 Επειδή Ε είναι το συμμετρικό του Δ ως προς το Α , θα ισχύει: ΑΔ = ΑΕ . (2)
  • 8. 8 ˆ ˆ Από τις σχέσεις (1), (2) έχουμε ΑΕ = ΑΒ και κατά συνέπεια Ε1 = Β3 = ω . ˆ Από το τρίγωνο τώρα ΒΕΔ έχουμε: ˆ ˆ ˆ ˆ Δ 1 + Β2 + Β3 + Ε1 = 180o ⇒ 2 x + 2ω = 180o ⇒ x + ω = 90o , ˆ ˆ ˆ ˆ δηλαδή το τρίγωνο ΒΕΔ είναι ορθογώνιο ( ΒΕ ⊥ ΒΔ ) και εφόσον ΑΜ P ΒΕ καταλήγουμε: AM ⊥ ΒΔ . Στο ισοσκελές τρίγωνο ΒΑΔ η ΑΜ είναι ύψος, άρα και μεσοκάθετη της πλευράς ΒΔ . Επειδή τώρα το σημείο Κ ανήκει στη μεσοκάθετη του ΒΔ , το τρίγωνο ΚΒΔ είναι ισοσκε- ˆ Β ˆ ˆ λές και ίσο με το ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΔ (διότι Β 1 = Β2 = και ΒΔ κοινή πλευρά). Άρα θα 2 έχουν και ΑΒ = ΑΔ = ΒΚ = ΚΔ , οπότε το τετράπλευρο ΑΒΚΔ είναι ρόμβος. Πρόβλημα 4 Να προσδιορίσετε τους πραγματικούς αριθμούς α , β , γ που ικανοποιούν τις ισότητες α + β + γ = 2010 και αβ + βγ + γα = 22 ⋅ 3 ⋅ 52 ⋅ 67 2 . Λύση Από τις δεδομένες ισότητες λαμβάνουμε (α + β + γ ) = 20102 ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 + 2 (αβ + βγ + γα ) = 20102 2 ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − 2 (αβ + βγ + γα ) ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − 2 ( 22 ⋅ 3 ⋅ 52 ⋅ 67 2 ) 2 20102 ⇒ α 2 + β 2 + γ 2 = 20102 − ⋅ 20102 = . 3 3 Άρα έχουμε 20102 1 α 2 + β 2 + γ 2 − (αβ + βγ + γα ) = − ⋅ 20102 = 0 3 3 ⇔ α + β + γ − αβ − βγ − γα = 0 2 2 2 1 ⇔ ⋅ ( 2α 2 + 2β 2 + 2γ 2 − 2αβ − 2 βγ − 2γα ) = 0 2 ⇔ (α − β ) + ( β − γ ) + ( γ − α ) = 0 2 2 2 ⇔α − β = β − γ − γ −α = 0 ⇔ α = β = γ , γιατί, αν ήταν α − β ≠ 0 ή β − γ ≠ 0 ή γ − α ≠ 0, τότε θα είχαμε (α − β ) + ( β − γ ) + ( γ − α ) 2 2 2 > 0. Επομένως, από την ισότητα α + β + γ = 2010 λαμβάνουμε α = β = γ = 670 . Β΄ τάξη Λυκείου Πρόβλημα 1 Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς την εξίσωση ( x − 1) 2 = 2x + α , για τις διάφορες τιμές του πραγματικού αριθμού α . Λύση Η δεδομένη εξίσωση είναι ισοδύναμη με την εξίσωση x2 − 2 x + 1 = 2 x + α ⇔ x2 − 2 ( x + x ) + 1 − α = 0 . (1)
  • 9. 9 Λόγω της παρουσίας της απόλυτης τιμής του x , διακρίνουμε τις περιπτώσεις: (i) x ≥ 0 . Τότε η εξίσωση (1) είναι ισοδύναμη με την εξίσωση x2 − 4 x + 1 − α = 0 , (2) η οποία είναι δευτέρου βαθμού με διακρίνουσα Δ = 16 − 4 (1 − α ) = 4 ( 3 + α ) . Άρα η εξίσωση (2) έχει ρίζες στο ΅ , αν, και μόνον αν, α ≥ −3 . Για να διαπιστώσουμε πό- σες από αυτές είναι δεκτές θεωρούμε το γινόμενο και το άθροισμα των ριζών που είναι Ρ = 1 − α και S = 4 > 0. Έτσι, για την εξίσωση (2) έχουμε τις υποπεριπτώσεις: • Αν α = −3 , τότε η εξίσωση έχει μία διπλή ρίζα, x = 2 . • Αν −3 < α ≤ 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες μη αρνητικές, x = 2 ± 3 + α . Ειδικότερα, αν α = 1 , τότε η εξίσωση έχει τις ρίζες x = 4 και x = 0 . • Αν α > 1 , τότε η εξίσωση έχει μία μόνο ρίζα μη αρνητική, τη x = 2 + 3 + α (ii) x < 0 . Τότε η εξίσωση (1) είναι ισοδύναμη με την εξίσωση x2 + 1 − α = 0 , (3) η οποία έχει μία μόνο αρνητική ρίζα, τη x = − α − 1 , αν α > 1 . Συνοπτικά, από τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, έχουμε για τη δεδομένη εξίσωση, τα α- κόλουθα συμπεράσματα: • Αν α < −3 , η εξίσωση δεν έχει ρίζες στο ΅ . • Αν α = −3 , τότε η εξίσωση έχει μία διπλή ρίζα, x = 2 . • Αν −3 < α ≤ 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες, x = 2 ± 3 + α . • Αν α > 1 , τότε η εξίσωση έχει δύο ρίζες, τις x = 2 + 3 + α , x = − α − 1 . Πρόβλημα 2 Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς το σύστημα: x +y +z = 8 x 2 + y 2 + z 2 = 26 xy + xz = ( yz + 1) . 2 Λύση Έχουμε ⎧ x +y +z = 8⎫ ⎧ x +y +z = 8 ⎫ ⎧ x +y +z = 8⎫ ⎪ 2 ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎨ x + y + z = 26 ⎬ ⇔ ⎨( x + y + z ) − 2 ( xy + yz + zx ) = 26 ⎬ ⇔ ⎨ xy + yz + zx = 19 ⎬ 2 2 2 ⎪ 2⎪ ⎪ ⎪ ⎪ 2⎪ ⎪ xy + xz = ( yz + 1) ⎪ xy + xz = ( yz + 1) ⎪ xy + xz = ( yz + 1) ⎪ 2 ⎩ ⎭ ⎪ ⎩ ⎪ ⎭ ⎩ ⎭ ⎧ x +y +z = 8⎫ ⎧ x + ( y + z) = 8 ⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⇔ ⎨ xy + yz + zx = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ⎪ 2⎪ ⎪ ⎪ ⎪ yz = −6 ή yz = 3 ⎪ ⎪19 − yz = ( yz + 1) ⎪ ⎪( yz ) + 3 ( yz ) − 18 = 0 ⎪ 2 ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⇔ ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ή ⎨ x ( y + z ) + yz = 19 ⎬ ⇔ ⎨ x ( y + z ) = 16 ⎬ ή ⎨ x ( y + z ) = 25⎬ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎪ yz = −6 ⎪ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎪ yz = −6 ⎪ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭
  • 10. 10 ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z) =8 ⎫ ⎧ x + ( y + z) =8 ⎫ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⇔ ⎨ x ( 8 − x ) = 16 ⎬ ή ⎨ x ( 8 − x ) = 25 ⎬ ⇔ ⎨ x 2 − 8 x + 16 = 0 ⎬ ή ⎨ x 2 − 8 x + 25 = 0 ⎬ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎪ yz = −6 ⎪ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎪ yz = −6 ⎪ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎧ x + ( y + z ) = 8⎫ ⎧ x + ( y + z) =8 ⎫ ⎧ x =4 ⎫ ⎪ ⎪ ⎪ 2 ⎪ ⎪ ⎪ ⇔⎨ x=4 ⎬ ή ⎨ x − 8 x + 25 = 0 (αδύνατη στο ΅ ) ⎬ ⇔ ⎨ y + z = 4 ⎬ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎪ yz = −6 ⎪ ⎪ yz = 3 ⎪ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ ⎧ x =4 ⎫ ⎧ x =4 ⎫ ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ ⇔ ⎨ z = 4 − y ⎬ ⇔ ⎨ z = 4 − y ⎬ ⇔ ( x, y, z ) = ( 4,1,3) ή ( x, y, z ) = ( 4,3,1) . ⎪ y ( 4 − y ) = 3⎪ ⎪ y 2 − 4 y + 3 = 0⎪ ⎩ ⎭ ⎩ ⎭ Πρόβλημα 3 1 1 1 1 Αν οι α, β, γ είναι θετικοί πραγματικοί αριθμοί με + + = , να αποδείξετε ότι: α β γ αβγ 1≤ (α 3 + β3 ) γ + (β 3 + γ3 ) α + (γ 3 + α3 ) β < 2. α 2 + β2 β2 + γ 2 γ2 + α2 Πότε ισχύει η ισότητα; Λύση Παρατηρούμε ότι ( α3 + β3 ) γ = ( α + β ) ( α 2 − αβ + β2 ) γ < ( α + β ) ( α 2 + β2 ) γ = α + β γ , ( ) (1) α 2 + β2 α 2 + β2 α 2 + β2 ⎛ α 2 + β2 ⎞ ( α + β ) ⎜ α 2 + β2 − ⎟γ (α 3 +β )γ 3 ( α + β) ( α 2 − αβ + β ) γ2 ⎝ 2 ⎠ 1 = ≥ = ( α + β) γ . (2) α +β2 2 α +β 2 2 α +β 2 2 2 Η ισότητα στη (2) ισχύει, αν, και μόνον αν, α = β . Άρα έχουμε 1 ( α 3 + β3 ) γ < α + β γ . (α + β) γ ≤ 2 2 ( ) (3) 2 α +β Ομοίως λαμβάνουμε 1 ( β3 + γ 3 ) α < β + γ α , (β + γ ) α ≤ 2 2 ( ) (4) 2 β +γ 1 ( γ 3 + α3 ) β < γ + α β . (γ + α)β ≤ 2 2 ( ) (5) 2 γ +α Οι ισότητα στις (4) και (5) ισχύει αν, και μόνον αν, β = γ και γ = α, αντίστοιχα. Από τις (3), (4) και (5) με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε :. ( α3 + β3 ) γ + (β3 + γ3 ) α + ( γ3 + α3 ) β < 2 αβ + βγ + γα αβ + βγ + γα ≤ ( ) (6) α 2 + β2 β2 + γ 2 γ 2 + α2 Όμως από την υπόθεση έχουμε: 1 1 1 1 + + = ⇔ αβ + βγ + γα = 1 , (7) α β γ αβγ οπότε από τις (6) και (7) προκύπτουν οι ζητούμενες ανισότητες.
  • 11. 11 Η ισότητα ισχύει αν, και μόνον αν, α = β = γ , οπότε από τη σχέση αβ + βγ + γα = 1 , προκύ- 3 πτει ότι α = β = γ = . 3 Παρατήρηση. Η δεύτερη ανισότητα είναι γνήσια από την κατασκευή της άσκησης με τους 1 1 1 1 α, β, γ θετικούς πραγματικούς αριθμούς, λόγω της ισότητας + + = . Στην περίπτωση α β γ αβγ που επιτρέψουμε οι α, β, γ να είναι μη αρνητικοί πραγματικοί αριθμοί, δίνοντας στην παραπάνω ισότητα τη μορφή αβ + βγ + γα = 1 , τότε η δεύτερη ανισότητα γίνεται (α 3 + β3 ) γ + (β 3 + γ3 ) α ≤ 2, + (γ 3 + α3 ) β α 2 + β2 β2 + γ 2 γ2 + α2 όπου η ισότητα ισχύει, αν, και μόνον αν, ένας μόνον από τους α, β, γ είναι μηδέν και οι άλλοι δύο αντίστροφοι. Πρόβλημα 4 Δίνεται οξυγώνιο και σκαληνό τρίγωνο ΑΒΓ (με ΑΒ < AΓ ) εγγεγραμμένο σε κύκλο (c) με κέντρο O και ακτίνα R . Από το σημείο Α φέρνουμε τις δύο εφαπτόμενες προς τον κύκλο (c1 ) , που έχει κέντρο το σημείο O και ακτίνα r = OM ( M είναι το μέσο της BΓ ). Η μία εφα- πτόμενη εφάπτεται στο κύκλο (c1 ) στο σημείο T , τέμνει την ΒΓ στο σημείο Ν και το κύκλο (c) στο σημείο N1 (θεωρούμε BN < BM ). Η άλλη εφαπτόμενη εφάπτεται στο κύκλο (c1 ) στο σημείο Σ , τέμνει την ΒΓ στο σημείο K και το κύκλο (c) στο σημείο K1 (θεωρούμε ΓK < ΓM ). Να αποδείξετε ότι οι ευθείες BN1 , ΓΚ1 και AM περνάνε από το ίδιο σημείο (συ- ντρέχουν). Λύση Οι χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ του κύκλου ( c ) , είναι εφαπτόμενες του κύκλου ( c1 ) στα ση- μεία Τ, Σ και Μ αντίστοιχα. Άρα οι ακτίνες OΤ,ΟΣ και OΜ του κύκλου ( c1 ) , είναι κάθετες προς τις χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ του κύκλου ( c ) αντίστοιχα. Δηλαδή οι ακτίνες OΤ, ΟΣ και OΜ του κύκλου ( c1 ) , είναι τα αποστήματα που αντιστοιχούν στις χορδές AN1 , AΚ1 και ΒΓ του κύκλου ( c ) . Τα αποστήματα OΤ,ΟΣ και OΜ είναι ίσα μεταξύ τους , αφού είναι ακτίνες του κύκλου ( c1 ) . Άρα AN1 = AΚ1 = ΒΓ (*) και τα σημεία Τ, Σ, Μ είναι τα μέσα των χορδών AN1 , AΚ1 και ΒΓ , αντίστοιχα. Από τους προηγούμενους συλλογισμούς, προκύπτουν οι παρακάτω ισότητες ευθυγράμμων τμημάτων: ΜΒ = ΜΓ = ΤΑ = ΤΝ1 = ΣΑ = ΣΚ 1 (1) Το σημείο N βρίσκεται εκτός του κύκλου ( c1 ) και NM, NT είναι τα εφαπτόμενα τμήματα, οπότε NM = NT (2) Συνδυάζοντας τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε: (1) : ΜΒ = ΤΝ1 ⎫ (:) ΜΒ ΤΝ1 ⎬⇒ = ⇒ ΤΜ P ΒΝ1 (3) (2) : ΝΜ = ΝΤ ⎭ ΜN ΝΤ Συνδυάζοντας και πάλι τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε: (1) : ΜΓ = ΤΑ ⎫ (:) ΜΓ ΤΑ ⎬⇒ = ⇒ ΤΜ / / ΑΓ (4) (2) : ΝΜ = ΝΤ ⎭ ΝΜ ΝΤ
  • 12. 12 Σχήμα 4 Από τις (3) και (4) έχουμε ΒN1 P ΑΓ . Με ανάλογο τρόπο αποδεικνύουμε ότι ΓK1 P ΑΒ . Αν λοιπόν Ρ είναι η τομή των ευθειών ΒN1 και ΓK1 , τότε το τετράπλευρο ΑΒΡΓ είναι πα- ραλληλόγραμμο. Άρα οι ευθείες ΒN1 , ΓK1 και ΑΜ θα συντρέχουν στο Ρ . (*) “Δύο χορδές ενός κύκλου είναι ίσες αν και μόνο αν τα αποστήματά τους είναι ίσα.” (Θεώρημα ΙΙΙ, Σελ.46, του Σχολικού βιβλίου της ΕΜΕ) Γ΄ τάξη Λυκείου Πρόβλημα 1 Αν οι α, β, γ είναι θετικοί πραγματικοί αριθμοί με άθροισμα 12, να αποδείξετε ότι: (α 2 + 4β2 ) γ + (β 2 + 4γ 2 ) α + (γ 2 + 4α 2 ) β > 12 4αβ 4βγ 4 γα Λύση Από τις γνωστές ανισότητες α 2 + 4β2 ≥ 4αβ, β2 + 4 γ 2 ≥ 4βγ , γ 2 + 4α 2 ≥ 4 γα , (1) λαμβάνουμε τις ανισότητες: α 2 + 4β2 4αβ ≥ = 1 (η ισότητα ισχύει για α = 2β) ⇒ ( α 2 + 4β2 ) γ ≥ γ (2) 4αβ 4αβ 4αβ β2 + 4 γ 2 4βγ ≥ = 1 (η ισότητα ισχύει για β = 2 γ ) ⇒ ( β2 + 4 γ 2 ) α ≥ α (3) 4βγ 4βγ 4βγ γ 2 + 4α 2 4 γα ≥ = 1 (η ισότητα ισχύει για γ = 2α ) ⇒ ( γ 2 + 4α 2 ) β ≥ β (4) 4 γα 4 γα 4 γα Από τις (2), (3) και (4) με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε: (α 2 + 4β2 ) γ + (β 2 + 4γ 2 ) α + (γ 2 + 4α 2 ) β ≥ α + β + γ = 12 . (5) 4αβ 4βγ 4 γα
  • 13. 13 Η ισότητα στη σχέση (5) ισχύει, αν, και μόνον αν, ισχύουν οι ισότητες και στις τρεις σχέσεις (2), (3) και (4) ή ισοδύναμα: α = 2β, β = 2 γ , γ = 2α , από τις οποίες προκύπτει ότι α = β = γ = 0 , που είναι άτοπο, αφού οι αριθμοί α, β, γ είναι θετι- κοί. Επομένως έχουμε αποδείξει ότι: ( α 2 + 4β2 ) γ + (β2 + 4γ 2 ) α + ( γ 2 + 4α 2 ) β > 12 . 4αβ 4βγ 4 γα Πρόβλημα 2 Να λύσετε στους πραγματικούς αριθμούς το σύστημα: ⎧ 2 ⎪ x + 2 xy = 5⎪ ⎫ ⎨ 2 ⎬. (Σ) ⎪ y − 3xy = −2 ⎪ ⎩ ⎭ Λύση Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει λύση ( x, y ) του συστήματος ( Σ ), με x = 0 ή y = 0 , τότε λαμ- βάνουμε 0 = 5 ή 0 = -2, άτοπο. Για xy ≠ 0 , η μία εξίσωση του συστήματος μπορεί να αντικατασταθεί με αυτήν που προκύ- πτει από τις δύο εξισώσεις του συστήματος, με διαίρεση κατά μέλη: y ⎧ 1 + 2m 5⎫ 1+ 2 ⋅ ⎪ m 2 − 3m = − 2 ⎪ ⎧5m 2 − 11m + 2 = 0 ⎫ x + 2 xy 2 5 x =− ⇔ 5 ⎪ ⎪ ⎪ ⎪ =− ⇔ ⎨ ⎬⇔⎨ y ⎬ y − 3 xy 2 2 ⎛ y⎞ 2 y 2 ⎪ y ⎪ ⎪ =m ⎪ ⎜ ⎟ − 3⋅ =m ⎩ x ⎭ ⎝x⎠ x ⎪ ⎩ x ⎪ ⎭ ⎧ 1⎫ ⎧ 1⎫ ⎪m = 2 ή m = 5 ⎪ ⎪ ⎪ ⎧m = 2 ⎫ ⎪⎪m = 5 ⎪⎪ ⇔⎨ ⎬⇔⎨ ⎬ή⎨ ⎬. ⎪ y =m ⎪ ⎩ y = 2x⎭ ⎪ y = x ⎪ ⎪ ⎩ x ⎪ ⎭ ⎪ ⎩ 5⎪⎭ Επομένως έχουμε: ⎧ 7 x2 ⎫ ⎧ 5 7⎫ ⎧ x 2 + 2 xy = 5⎫ ⎪ 5 = 5⎪ ⎪ ⎪x = ± ⎪ ⎧ x + 2 xy = 5⎫ ⎪ 2 ⎪ ⎧5 x = 5 ⎫ ⎪ 2 ⎧x = ±1⎫ ⎪ 7 ⎪ (Σ) ⇔ ⎨ ⎬ή⎨ x ⎬⇔ ⎨ ⎬ή⎨ ⎬⇔⎨ ⎬ή⎨ ⎬ ⎩ y = 2x ⎭ ⎪ y = ⎪ ⎩ y = 2x⎭ ⎪ y = x ⎪ ⎩ y = 2x⎭ ⎪ x ⎪ ⎩ 5 ⎭ y= ⎪ ⎩ 5 ⎭ ⎪ ⎪ ⎩ 5 ⎪ ⎭ ⎛5 7 7 ⎞ ⎛ 5 7 7⎞ ( x, y ) = (1, 2 ) ή ( x, y ) = ( −1, −2 ) ή ( x, y ) = ⎜ ⎜ 7 , ⎟ ή ( x, y ) = ⎜ − ,− ⎟. ⎝ 7 ⎟ ⎠ ⎜ 7 ⎝ 7 ⎟⎠ Πρόβλημα 3 Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ εγγεγραμμένο σε κύκλο (c) με κέντρο O και ακτίνα R . Ο περιγε- γραμμένος κύκλος του τριγώνου ΑOB (έστω (c1 ) ), τέμνει την AΓ στο σημείο K και την ΒΓ στο σημείο Ν . Έστω (c2 ) ο περιγεγραμμένος κύκλος του τριγώνου ΓΚΝ και (c3 ) ο περιγε- γραμμένος κύκλος του τριγώνου OΓΚ . Να αποδείξετε ότι οι κύκλοι (c1 ) , (c2 ) και (c3 ) είναι ίσοι μεταξύ τους. Λύση Έστω R1 , R2 , R3 οι ακτίνες των κύκλων ( c1 ),( c2 ) και ( c3 ) αντίστοιχα. Θα αποδείξουμε ότι R1 = R2 = R3 .
  • 14. 14 ˆ ˆ Από το εγγεγραμμένο τετράπλευρο AKOB έχουμε: Α1 = B1 . ˆ ˆ Από το εγγεγραμμένο τετράπλευρο AOΝB έχουμε: Α = Β .2 2 ˆ ˆ Από το ισοσκελές τρίγωνο OBΓ , έχουμε: Β2 = Γ 2 . ˆ ˆ Από το ισοσκελές τρίγωνο OΑΓ , έχουμε: Α1 = Γ1 . ˆ ˆ ˆ Από τις παραπάνω ισότητες των γωνιών, προκύπτει ΝΑΓ = ΚΒΓ = Γ , δηλαδή τα τρίγωνα ΝΑΓ και ΚΒΓ είναι ισοσκελή, οπότε ΝΑ = ΝΓ και ΚΒ = ΚΓ . Τα τρίγωνα τώρα ΟΚΒ και ΟΚΓ είναι ίσα διότι έχουν: 1. ΟΒ = ΟΓ (ακτίνες του κύκλου ( c ) ) 2. ΟΚ (κοινή) 3. ΚΒ = ΚΓ (από το ισοσκελές τρίγωνο ΚΒΓ ). Εφόσον λοιπόν τα τρίγωνα ΟΚΒ και ΟΚΓ είναι ίσα, θα έχουν ίσους τους περιγεγραμμέ- νους κύκλους τους ( c1 ) και ( c3 ) . Απόδειξη της Ισότητας των Κύκλων ( c1 ) και ( c 2 ) ( 1ος τρόπος) Θεωρούμε τώρα τα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ που έχουν περιγεγραμμένους κύκλους ( c1 ) και ( c2 ) αντίστοιχα. αβγ Θα χρησιμοποιήσουμε στη συνέχεια τον τύπο E = (ΑΒΓ) = που εκφράζει το εμβαδό 4R τριγώνου συναρτήσει του μήκους των πλευρών και της ακτίνας του περιγεγραμμένου κύκλου. Έστω λοιπόν E1 = (ΚΝΒ) το εμβαδό του τριγώνου ΚΝΒ και E2 = (ΚΝΓ) το εμβαδό του τριγώνου ΚΝΓ. Τότε: ΝΒ ⋅ ΝΚ ⋅ ΒΚ ⎫ E1 = (ΚΝΒ) = ⎪ 4 R1 ⎪ Ε1 4 R2 ⋅ ΝΒ ⋅ ΝΚ ⋅ ΒΚ Ε R ⋅ ΝΒ ⎬⇒ = ⇒ 1 = 2 , (1) ΝΓ ⋅ ΝΚ ⋅ ΓΚ ⎪ Ε 2 4 R1 ⋅ ΝΓ ⋅ ΝΚ ⋅ ΓΚ Ε 2 R1 ⋅ ΝΓ E2 = (ΚΝΓ) = 4 R2 ⎪ ⎭ (για τη τελευταία συνεπαγωγή χρησιμοποιήσαμε την ισότητα ΚΒ = ΚΓ , που προκύπτει από το ισοσκελές τρίγωνο ΚΒΓ ). Σχήμα 5
  • 15. 15 ˆ ˆ Τα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ έχουν τις γωνίες τους ΚΝΒ και ΚΝΓ παραπληρωματικές. Άρα: E1 ΝΒ ⋅ ΝΚ Ε ΝΒ = ⇒ 1 = . (2) E2 ΝΓ ⋅ ΝΚ Ε 2 ΝΓ Από τις σχέσεις (1) και (2) έχουμε R1 = R2 . Απόδειξη της Ισότητας των Κύκλων ( c1 ) και ( c 2 ) (2ος τρόπος) Για την απόδειξη, θα χρησιμοποιήσουμε το νόμο των ημιτόνων: a β γ = = = 2R . ημΑ ημΒ ημΓ Εφαρμόζοντας το νόμο των ημιτόνων στα τρίγωνα ΚΝΒ και ΚΝΓ έχουμε: ΚΝ ΚΝ = 2 R1 και = 2 R2 . ˆ ημ(ΚΒΝ ) ˆ ημ(Γ) ˆ ˆ Από την ισότητα τώρα των γωνιών ΚΒΝ = Γ , καταλήγουμε: R1 = R2 . Πρόβλημα 4 Η ακολουθία an , n ∈ ¥ * , ορίζεται αναδρομικά από τις σχέσεις k an +1 = an − n , n ∈ ¥ * , a1 = 1 , 2 όπου k θετικός ακέραιος. (i) Να προσδιορίσετε το γενικό όρο an της ακολουθίας ως συνάρτηση των n και k . 1 (ii) Να αποδείξετε ότι υπάρχουν μοναδικοί θετικοί ακέραιοι k , n τέτοιοι ώστε : an = 1000 . 2 Λύση (i) Από τις υποθέσεις έχουμε k k k a2 = a1 − , a3 = a2 − 2 , ... , an = an −1 − n −1 , n = 1, 2,3,... 2 2 2 από τις οποίες με πρόσθεση κατά μέλη λαμβάνουμε: ⎛ ⎛1⎞ ⎞ n ⎜ 1− ⎜ ⎟ ⎟ ⎛1 1 1 ⎞ an = a1 − k ⎜ + 2 + ⋅⋅⋅ + n −1 ⎟ = 1 − k ⎜ −1 + ⎝ ⎠ ⎟ ⇔ 2 ⎝2 2 2 ⎠ ⎜ 1 ⎟ ⎜ 1− ⎝ 2 ⎟ ⎠ ⎛ ⎛1⎞ ⎞ n k an = 1 + k − 2k ⎜1 − ⎜ ⎟ ⎟ = (1 − k ) + n −1 , n = 1, 2,3,... ⎜ ⎝2⎠ ⎟ 2 ⎝ ⎠ (ii) Έστω ότι: 1 k 1 an = 1000 ⇔ (1 − k ) + n −1 = 1000 ⇔ (1 − k ) ⋅ 2n −1+1000 + k ⋅ 21000 = 2n −1 , 2 2 2 όπου k θετικός ακέραιος και n ∈ ¥ * , n > 1 . Τότε έχουμε 2n −1+1000 − 2n −1 = k ( 2n −1+1000 − 21000 ) . 2n −1+1000 − 2n −1 ⇔k= > 0, k ∈ Ά . (1) 2n −1+1000 − 21000
  • 16. 16 • Αν υποθέσουμε ότι n − 1 > 1000 ⇔ n > 1001, τότε από τη σχέση (1) προκύπτει, ότι k ∈ ( 0,1) , άτοπο. • Αν υποθέσουμε ότι n − 1 < 1000 ⇔ n < 1001, τότε έχουμε: 2n −1+1000 − 2n −1 21000 − 2n −1 1 − 2n −1001 k −1 = − 1 = n −1+1000 1000 = n −1 , 2n −1+1000 − 21000 2 −2 2 −1 οπότε θα είναι 0 < k − 1 < 1 , που είναι άτοπο. Άρα είναι n − 1 = 1000 ⇔ n = 1001 , οπότε από την (1) προκύπτει ότι k = 1 .