1. ข่าว
ข่าว คือเหตุการณ์ ข้อเท็จจริง
และข้อคิดเห็นที่ได้รับการรายงานเป็นสิ่งที่คนทั่วไปให้ความสนใจ
เพราะถ้าเหตุการณ์ที่ถึงแม้ว่าจะมีคนสนใจมากเพียงใดแต่ไม่ได้รับการรายงานก็ไม่ถือว่าเป็นข่าว
หรือว่าข่าว จะเป็นสิ่งใหม่ๆ หรือขอ้มูลใหม่ๆ ที่มีเนื้อหาสาระและประโยชน์ แต่ยังไม่เป็นที่รู้จัก
ข่าว หรือคาว่า NEWS ในภาษาอังกฤษจาแนกได้ดังนี้
N-NORTH
E-EAST
W-WEST
S-SOUTH
ดังนั้นข่าวจึงมีความครอบคลุมทุกพื้นที่ทุกอาณาเขตของโลกและเป็นที่สนใจนอกจากนั้นยังต้อ
งได้รับการรายงานอีกด้วย
องค์ประกอบของข่าวมีดังนี้
1.ความรวดเร็ว
ข่าวจะต้องเป็นเหตุการณ์ที่มีความรวดเร็วในการนาเสนอและเป็นเหตุการณ์ที่มีความทันสมัย สดใหม่
ทันต่อเหตุการณ์
2. ความใกล้ชิด
เพราะข่าวที่มีความใกล้ชิดกับตัวผู้อ่านมากเท่าใดผู้อ่านก็จะให้ความสาคัญและความสนใจต่อข่าวนั้นม
ากยิ่งขึ้น
3.ความสาคัญหรือความเด่นของข่าว อยู่ที่ว่าข่าวนั้นจะเด่นในเรื่องใด อาจเป็นเรื่องของ
บุคคลที่มีความเด่นฐานะของผู้เป็นข่าวเวลาหรือสถานที่ที่เป็นข่าวก็สามารถมีความสาคัญต่อข่าวด้วย
4.ความกระทบกระเทือน
คือการมีความใกล้เกี่ยวข้องกับผู้อ่านโดยตรงหรือมีผลกระทบต่อคนจานวนมาก
5.ความมีเงื่อนงา คือการค้นหาข้อเท็จจริง การมีปมในข่าว เงื่อนงา น่าสนใจ น่าติดตาม
6.ความแปลก อาจจะเป็นในเรื่องของ คนในข่าว สิ่งของหรืออื่นๆ
ที่สามารถเป็นข่าวได้นั้นต้องมีความแปลกเป็นที่สนใจของผู้อ่าน

2. 7.ความขัดแย้ง อาจเป็นความขัดแย้งระหว่างบุคคล กลุ่มบุคคล ประเทศหรือระหว่างประเทศ
เช่นในปัจจุบันคือมีความขัดแย้งทางการเมืองระหว่างกลุ่มพรรคไทยรักไทยกับพรรคประชาธิปปัตย์
หรือความขัดแย้งใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ของไทยเรา
8.อารมณ์ เป็นสิ่งที่สะเทือนอารมณ์คนอ่าน เมื่ออ่านแล้วรู้สึกคล้อยตามข่าว เช่น ข่าวการตาย
การสูญเสีย รู้สึกเสียใจตาม หรือข่าวชีวิตรันทด
9.ความก้าวหน้า จะเป็นเรื่องราวเกี่ยวเทคโนฯ ใหม่ๆ หรือข่าววิชาการการพัฒนา
นอกจากนี้แล้วการที่จะเป็ นข่าวได้นั้นจะต้องมีคุณสมบัติที่ถูกต้องดังนี้
1.ความถูกต้อง ข่าวต้องชัดเจน มีความถูกต้องเป็นความจริงเท่านั้น
2.ความสมดุลข่าวต้องมีความเป็นกลางไม่ลาเอียง
3.การไม่เอาตัวเข้าไปพัวพันกับการรายงานข่าว
4.ความชัดเจนและกระทันรัด เนื้อหาของข่าวจะไม่กากวม สองแง่สามง่าม
มีความชัดเจนอ่านแล้วรู้แล้เข้าใจทันที
5.เวลา ข่าวต้องทันสมัย รวดเร็ว สด ใหม่ อยู่เสมอๆ
การเขียนข่าวแบบปีระมิดหัวกลับจะเป็นการเขียนข่าวที่นิยมมากที่สุดคือการเขียนข่าวที่เอาควา
มสาคัญของข่าวขึ้นมาไว้ด้านบนสุดของข่าวตามส่วนประกอบของข่าว คือ
Headline พาดหัวข่าว
Lead ความนา เป็นส่วนที่บอกถึง 5W1H จะมีความสาคัญมากที่สุดในข่าว
Neck ส่วนเชื่อม เป็นส่วนเชื่อมโยงเนื้อหาข่าวระหว่างความนากับเนื้อหาข่าว
Body เนื้อข่าว เป็นรายละเอียดทั้งหมดของข่าว
บทความ (article)
บทความ(article) หมายถึง รูปแบบการเขียนประเภทหนึ่ง ที่ผู้เขียนต้องการสื่อสาร ข้อเท็จจริง
และหรือความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งแก่ผู้อ่าน โดยเนื้อหานาเสนอจากข้อเท็จจริง
ไม่ใช่เรื่องแต่งหรือคิดขึ้นเองจากจินตนาการ แบ่งได้เป็น 11ประเภท ได้แก่
1. บทบรรณาธิการ
เป็นบทความแสดงความคิดเห็นลักษณะหนึ่งที่เขียนขึ้นเพื่อเสนอแนวคิดหลักของหนังสือพิมพ์ฉบับนั้นต่อเรื่องใดเ
รื่องหนึ่ง

3. 2. บทความสัมภาษณ์ เป็นบทความที่เขียนขึ้นจากการสัมภาษณ์บุคคลเกี่ยวกับความคิดเห็นต่อเรื่องใดเรื่อ
งหนึ่งหรือหลายเรื่อง หรือเกี่ยวกับชีวิตของบุคคล หรือจากการสัมภาษณ์บุคคลหลายคนในหัวข้อเดียวกัน
3. บทความแสดงความคิดเห็นทั่วๆ ไป มีเนื้อหาหลายลักษณะ เช่นหยิบยกปัญหา เหตุการณ์
หรือเรื่องที่ประชาชนสนใจมาแสดงความคิดเห็น หรือผู้เขียนเสนอความคิดเห็นสนับสนุน หรือคัดค้าน
หรือทั้งสนับสนุนและคัดค้านความคิดเห็นในเรื่องเดียวกันของคนอื่นๆ เป็นต้น
4. บทความวิเคราะห์ เป็นบทความแสดงความคิดเห็นอย่างหนึ่ง ผู้เขียนจะพิจารณาเรื่องใดเรื่องหนึ่งที่เผย
แพร่มาแล้วอย่างละเอียด โดยแยกแยะให้เห็นส่วนต่างๆ ของเรื่องนั้น
ผู้เขียนเสนอความคิดและวิเคราะห์เหตุการณ์เรื่องราวนั้นอย่างละเอียด แสดงข้อเท็จจริง เหตุผล
เพื่อให้ผู้อ่านได้ความรู้ ความคิดเห็นเพิ่มเติม เกิดความคิดที่ชัดเจนยิ่งขึ้น แบ่งเป็น บทความวิเคราะห์ข่าว
และบทความวิเคราะห์ปัญหา
5. บทความวิจารณ์ เขียนเพื่อแสดงความคิดเห็นในเชิงวิจารณ์เรื่องราวที่ต้องการวิจารณ์ด้วยเหตุผลและหลั
กวิชาเป็นสาคัญ เช่น “บทวิจารณ์วรรณกรรม”
แสดงความคิดเห็นเชิงวิจารณ์และประเมินค่าโดยใช้หลักวิชาและเหตุผล เพื่อให้ผู้อ่านได้รู้จักวรรณกรรมเรื่องนั้นๆ
อย่างลึกซึ้ง และ
“บทวิจารณ์ศิลปะแขนงอื่นๆ” ซึ่งมีลักษณะเช่นเดียวกับบทวิจารณ์วรรณกรรมแต่นาผลงานที่เป็นศิลปะแขนงอื่นๆ
เช่น ภาพยนตร์ ละคร ภาพเขียน ดนตรี มาวิจารณ์
6. บทความสารคดีท่องเที่ยว มีเนื้อหาแนวบรรยาย เล่าเรื่องเกี่ยวกับสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ
ที่มีทัศนียภาพสวยงามหรือมีความสาคัญในด้านต่างๆ เพื่อแนะนาให้ผู้อ่านรู้จักสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ
ชักชวนให้สนใจไปพบเห็นสถานที่นั้นๆ
7. บทความกึ่งชีวประวัติ เป็นการเขียนบางส่วนของชีวิตบุคคลเพื่อให้ผู้อ่านทราบ
โดยเฉพาะคุณสมบัติ หรือผลงานเด่นที่ทาให้บุคคลนั้นมีชื่อเสียง ประสบความสาเร็จในชีวิต เพื่อชื่นชมยกย่อง
เจ้าของประวัติ และชี้ให้ผู้อ่านได้แง่คิด เพื่อเป็นแนวทางในการดาเนินชีวิตให้ประสบความสาเร็จ
8. บทความครบรอบปี มีเนื้อหาแนวบรรยายเล่าเรื่องเกี่ยวกับเรื่องราว เหตุการณ์
พิธีการในเทศกาลหรือวันสาคัญ เช่น วันสาคัญทางศาสนา ทางประวัติศาสตร์ ทางวัฒนธรรม เกี่ยวกับบุคคลสาคัญ
เป็นต้น เป็นสิ่งที่ประชาชนสนใจเมื่อโอกาสนั้นมาถึง เช่น วันวิสาขบูชา เป็นต้น
9. บทความให้ความรู้ทั่วไป ผู้เขียนจะอธิบายให้ความรู้คาแนะนาในเรื่องทั่วๆ
ไปที่ใช้ในการดาเนินชีวิตประจาวัน เช่นมารยาทการเข้าสังคม การแต่งกายให้เหมาะแก่กาลเทศะและบุคลิกภาพ
เคล็ดลับการครองชีวิตคู่ เป็นต้น
10. บทความเชิงธรรมะ จะอธิบายข้อธรรมะให้ผู้อ่านทั่วๆ ไปเข้าใจได้ง่าย หรือให้คติ

4. ให้แนวทางการดาเนินชีวิตตามแนวพุทธศาสนา เสนอหนทางแก้ปัญหาตามแนวพุทธปรัชญา
ปัจจุบันบทความลักษณะนี้มีมากขึ้น เพื่อให้ผู้อ่านมีแนวทางการดาเนินชีวิตในสังคมที่วิกฤตได้อย่างปกติสุขมากขึ้น
11. บทความวิชาการ มีเนื้อหาแสดงข้อเท็จจริง ข้อความรู้ทางวิชาการเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
ในสาขาวิชาใดวิชาหนึ่งโดยเฉพาะ ผู้เขียนอาจจะเสนอเฉพาะเนื้อหาสาระทางวิชาการหรือเสนอทั้งเนื้อหาสาระ
ข้อเท็จจริงและแสดงความคิดเห็นในเชิงวิเคราะห์ วิจารณ์ หรืออาจเสนอผลการวิจัย
สารคดี
สารคดี หมายถึง งานเขียนเกี่ยวกับเรื่องจริงผ่านกลวิธีการเขียนของผู้เขียนเพื่อมุ่งให้สาระความรู้แก่ผู้อ่านเ
ป็นประเด็นหลักและความเพลิดเพลินเป็นประเด็นรองโดยนาเสนออย่างมีศิลปะ
หลักการอ่านสารคดี การอ่านสารคดีมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ได้สาระความรู้และความเพลิดเพลิน ดังนั้นผู้อ่านควรอ่าน
อย่างมีวิจารณญาณ ศึกษาความสัมพันธ์ของเนื้อหาสาระ การใช้ภาษา และเจตคติของผู้เขียน การอ่านสารคดีมีหลั
กการดังนี้
1.จับใจความสาคัญของเรื่อง วิเคราะห์ความหมายของถ้อยคาเพื่อหานัยสาคัญที่แฝงอยู่ และสรุปใจความ
สาคัญของเนื้อหานั้นโดยจัดลาดับประเด็นต่างๆให้เหมาะสม
2.วิเคราะห์ความเห็นของผู้เขียน ผู้อ่านควรแยกข้อเท็จจริงและความคิดเห็นของผู้เขียนออกจากกันโดยใช้
วิจารณญาณของตนเองว่าเห็นด้วยกับทรรศนะของผู้เขียนหรือไม่ และวิเคราะห์ตัวผู้เขียน
โดยศึกษาจากลีลาการเขียน การใช้ภาษา วิธีการบรรยายข้อมูล การเล่าเรื่อง เล่าประสบการณ์ รวมทั้งอารมณ์ที่แส
ดงออกมาในเรื่อง
3.วิเคราะห์กลวิธีการเขียน ตั้งแต่การตั้งชื่อเรื่องว่าดึงดูดความสนใจของผู้อ่านหรือไม่ การวางโครงเรื่อง วิ
ธีการดาเนินเรื่อง และผู้เขียนได้สรุปโดยเสนอแนวคิดอะไรแก่ผู้อ่านบ้าง
4.วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของเนื้อหาสาระกับการใช้ภาษา ควรคิดว่าสารคดีเรื่องนั้นเสนอข้อมูลต่างๆ ข้อเ
ท็จจริงและความคิดเห็นกลมกลืนกันหรือไม่ มีการใช้ภาษาและโวหารเหมาะสมกับเนื้อเรื่องหรือไม่

5. การอ่านสารคดีโดยใช้วิจารณญาณดังกล่าว จะทาให้ผู้อ่านเข้าใจสาระสาคัญของเรื่อง ได้แนวคิดจากการอ่
าน สามารถนาความรู้ ความคิดเห็นไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดาเนินชีวิตและการประกอบอาชีพได้ทั้งทางตรง
และทางอ้อม